Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Advertising
CENT'S & BOY'S NEW SLOUCH (TWEED) HATS, Latest Shapes and Mixtures at 1/11, 2/6, 2/9, and 3/6 each. Boys' Slouch Hats 1/- each. Little Girl's Serge Hats 1/11 each., in Green, Brown, Navy, and Cardinal. The above are quite the correct thing for the NEW YEAR. Buy NOW at SHOP- YR-ER YR, Church Street, Blaenau Ffestiniog, AND Shop Isaf, maentuiuoy SYLWER.—Gyda phob PWYS o DE TWROG 1/6 y pwys, a THE DERFEL 2/- (y tolir am danG ar y pryd), rhoddir Calendar am 1909, neu Blotting Pad yn anrheg o hyn i nos Sadwrn, lonawr y 9fed, 1909. RHAGFYR 16eg, 1908. THOS. ROBERTS, ? ? F? ?? W w? MAYPOLE A N A ?BSL J?. ?k <  ???? ????  L et«S BUTTER. REDUCED TO "f li A LB. QUALITY GUARANTEED! Made under the Supervision of our own Experts. Direct from the Dairies to our 6QQ Branches. NW/POLE pAIRy COMPANY, LTD. 12, Church Street, Blaenau Ffestiniog. The Largest Retailers of choicest quality Butter, Tea, and Margarine in the Kingdom. # J"\T "í ilfœ A  G' l ^LL BE HEL^ AT K ,r; (R' ,f- '>  ASSEMBLY ROOMS, BL FFESTINIOG, On Tuesday, February gth? i?o?, BY miss MARiE NOVELLO WILLIAMS (The BRILLIANT SOLO PIANIST), (Pupil of Madame Clara NoveHo Davies and Herr Letchetefsky, Vienna,). Assisted by the following Artistes:— Soprano :-Miss ELIZABETH HALL, Burry Port, Cardiff. National Eisteddfod and Champion Prize Winner). Contralto := Miss WINIFRED LEWIS, i Senghenydd, Cardiff. Winner of every possible Prize at the last two National Eisteddfodau. From the Queen's Hall, the Albert HalL and St. James Hall Concerts, London. Baritone :-Mr. WILLIAM KENWAY, Birmingham. Accompanist:- Miss BLANCHE JOHN, Dinas Powis, Cardiff. ChairmanF. P. DODD, Esq., M.A A "GRAND" PIANOFORTE will be sent especially for these Recitals by Messrs. THOMSON & SHACKELL, Ltd., Cardiff. Proceeds in aid of English Presbyterian Church, 1 ANRHEGION HARDD. 1 liiiiiiiiil Õ YN ol ei arferiad er's rhai blynyddoedd Õ A bellach, y mae  I WM. THOMAS JONES, x   R Watchmaker, Jeweller, &c., g X 2, NEWBOROUGH BUILDINGS, X 5 BLAENAU FFESTINIOG, X wedi sicrhau eleni eto, STOC FAWR w £ ANRHEGION X X HARDD, na welwyd eu cyffelyb ganddo x X erioed o'r blaen, ac am brisiau i gyfarfod pawb x XX ar yr amser gwasgedig presenol. X £ £ Mae y Stec sydd ganddo eleni X V yn neullduol 0 gyfaddas at V ? anfbnifFw?d. X Beth gewch chwi yn fwy hwylus na y ? Brooch, Ring, Tie Pin, Sleeve Links, w Bracelet, Watch, Guard, Locket, Netklet,  ? Studs, Spectol, Purse, Pocket Book, x X Dressing Case, Ladies Companion, Photo X X Frame, Leather Wallet, Pipe mewn Case, X w Collar Box, Silver Hair Brush, Mirror, W w a llu mawr o bethau mewn X X FANCY SILVER GOODS, X X gwerth eu gweled. Maent yn rhagori o X XX ddigon ar yr hyn gynygiodd gerbron y Cyhoedd  X?'? ? o'r blaen, gan fod rhywbeth wedi ei bwrcasu  x ar gyfer pawb,-yn rhieni, pobl ieuainc, a '? XX phlant. Peidiwch anghofio talu ymweliad, xx  gan fod yno y fath drysorau gwerthfawr a  ?? phwrpasol fel ANRHEGION.  X Cofiwch y Cyfeiriad:— 1 X X CoSwch y Cyfeiriad:— J"* ? WM. THOMAS JOMES, 3? ? Watchmaker, idweller, &c., X x 2, Newboroush Buildings, :0 ? 2, Newborough Buildings, X ? BIaenauFfestiniog. Jj ANRMEGION i*t ^ARDD,1^ jj
I AT EIN GOHEBWYR.
I AT EIN GOHEBWYR. CYFARFOD ADDYSG YN PENMACHNO.—Diolch i chwi am yr Adroddiad, ond arosasoch hyd y fynud olaf, ac felly bu raid ei adael dros- odd, ynghydag amryw o Ohebiaethau eraill, hyd yr wythnos nesaf.
INODIADAU WYTHNOSOL
I NODIADAU WYTHNOSOL I Dydd Calan 1909. Yr oedd rhal, er's misoedd, yn edrych ym]aen at ddydd Gwener diweddaf," ac nid anghofiant mo hono tra byddant byw. Cyfrifir fod yn rhyw le rhwng pump a chwe' chan mil o bobl wedi derbyn eu pensiwn cyntaf y dydd hwnw, ac ni ddichon neb draethu'r mwynhad a'r llawenydd a barodd hyny iddynt. Clywsom fod eynifer a chant a haner o breswylwyr Dosbarth Dinesig Ffestiniog wedi profi eu hawl i bensiwn, a dywedwyd wrthym gan un a ddylai fod yn gwybod fod hyn yn golygu y telir iddynt yn ngorph y fiwyddyn hon swm fydd yn rhywle rhwng £ 38,00 a £ 2,000. Ynfyd yw'r neb a fyn ddiystyru a dibrisio ffaiith fel hon, a, phaham y gwnai neb beth felly nis gwyddom. Dichon fod coron yr wyth- nos yn ddirmygus yn eu golwg hwy, ond i'r mwyafrif anferthol o'r rhai a'i cant y mae yn werthfawr iawn, ac yn ddigon i gadw prinder rhag dyfod atynt ac i'w wneyd yn bosibl iddynt gael o'r hyn lleiaf ychydig gysur. Ni raid iddynt gywilyddio dderbyn y pensiwn yma mwy nag y mae duciaid ac iarllod ac arglwyqdi yn cywilyddio derbyn eu pensiwn hwy. Onid yw Mr. Gerald Balfour, ac Arglwydd Gross ac Arglwydd St. Aldwyn, ac eraill yn derbyn pensiwn ? Gwnaeth- ant gais am dano, gan dystio fod eu- hincwm yn anigonool iddynt fyw arno. Cofier nad oes dim o sawr cardod ar I flwydd-dal henaint. Y mae gan y sawl sydd yn ei gael gystal hawl iddo ag sydd gan unrhyw ddyn i gyflog am ddiwrnod o waith gonest. Dymunwn i'r rhai sydd wedi caeLpensiwn hir oes a iechyd i'w fwynhau.
Cymdeiihasau Cyfeillsrar.
Cymdeiihasau Cyfeillsrar. Ceir yn adroddiad blynyddol Cofrest- rydd Cymdeithasau Cyfeillgar lawer o wybyddaeth dyddorol dros ben. Dan yr enw Cymdeithasau Cyfeillgar daw Cym- deithasau Adeiladau a Chymdeithasau Cydweithiolac Undebau Llafur. Rhif- cint oil gyda'u gilydd 49,952, ac y mae eu haelodau yn 3J,703,617, a'u cron- feydd yn werth £ 426,809,890. Mae'n eglur nad yw 'n wir fod dros 31 miliwn o bersonau yn perthyn i'r Cymdeithasau yma, oblegid nid yw holl boblogaeth y Deyrnas Gyfunol yn ddim ond tua 43 miliwn. Cyfrifir yr un person amryw weithiau d'rosodd, oblegid ceir yr un dyn yn perthyn i amryw gymdeithasau. Dywed y Cofrestrydd nad yw y ffigyrau yn hollol gywir, yn gymaint a bed ad- roddiadau rhai cymdeithasau yn ang- hywir ar y wyneb. Llwyr gondemnia yr arferiad andwyol sydd gan ormod o gymdeithasau o fenthyca arian o un drysorfa i wneyd i fyny ddiffyg mewn trysorfa arall, a rhybuddia hwynt na oddefir pefch felly yn y dyfodol. Cwyna nad yw pob cymdeithas mor ofalus ag y dylai fed i fuddsoddi- ei harian mewn lie diogel. __A_-
|Cynhac5S©dd G&erdydd» -.-…
I Anfcnod.a Arglwydd Faer Caerdydd wahoddiadau i lawer i gynhadledd a gynhelir yn y ddinas. hono ar yr 21ain cyfisol i ystyried y priodoldeb o ffurfio Cyngor Cenhedlaethol i Gymru, a chael Gweinidog Cymreig yn y Senedd. Gwelwn fod Esgobion Bangor a Llanel- wy a. Tyddswi a Llandaf oil wedi gwrthocl U y gwahoddiad a roddwyd iddynt. Ni ddyry Esgob Llanelwy un- rhyw reswm dros wrthod, ond gwrsa y tri eraill yn amlwg nad ydynt yn cym- eradwyo y syniac1 o benodi Gweinidog Cymreig na'r syniad o ffurfio Cyngor Cyribedlac-thol: O'n rhan ein hunain yr ydym yn cloffi rhwng dau feddwl, ond y mae'r ffaith fod y pedwar Esgob yn anghymeradwyo'r syniad yn myn'd yn mhell tuag at ein perswadio i gredu fod yn rhaid fod rhywbeth ynddo. Gwydd- [ om eu bod wedi arfer gwrthwynebu pob mudiad gwir fanteisiol i'r werin, ac y mae eu gwrthwynebiad i'r hyn y dy- wedir o'u blaid yn awr agos wedi ein hargyhoeddi y byddai Cymru yn well o'i gael.
I Cyfraith y Plant.
I Cyfraith y Plant. Daeth Cyfraith y :Plant i rym ddydd Calan, ac y mae ynddi gryn lawer o bethau ag y mae yn bwysig i rai pobl ddal arnynt. Yn ol adran 119 o'r gyfraith y mae rhoddi diod feddwol i blentyn dan bum' mlwydd oed yn dros- edd, a dirwyir y neb a brofir yn euog o'i wneyd i swm o V,3, a'r costau. Os gedy tafarnwr i blentyn dan 14 oed fod yn y rhan o'i dy yn yr hon y dygir y fasnach ymlaen, dirwyir ef i £2 y waith gyntaf a 95 yr ail waith y ceir ef yn euog a wneyd hyny. Ac y mae unrhyw berson a anfona blentyn dan 14 mlwydd oed i gyrchu diod iddo yn agored i gael ei ddirwyo i 9-2 y waith gyntaf, ac wedi hyny i £5 am bob trosedd. Credwn, y ceir yr awdurdodau heddgeidwadol ya fwy na pharodd i wneyd eu dyledswydcl ynglyn a gweinyddiad y gyfraith ragorol yma, ac yr ydym yn gobeithio y ceir y cyhoedd yn barod ac yn awyddus hefyd i roddi iddynt bob cynorthwy. — — s- —
Cynrychiolaeth Llafur.
Cynrychiolaeth Llafur. Mae dyfarniad Llys Apel sy'n gwahardd i Undebau Llafur rhag talu cyflogau Aelod Seneddol yn cyliwrdd a phedwar o aelodau Cymreig-—Mabon, a'r Mri. T. Richards, John Williams, W. Brace. Telir eu cyflogau hwy gan Undeb Glowyr Deheudir Cymru, ond nid gwiw i'r Undeb barhau i wneyd hyny. Dywedir mai yr hyn y bwriedir ei wneyd ydyw penodi y gwyr a enwyd i swyddi yn ngwasanaeth yr Undeb, a, thalu iddynt am wasanaethu yn y swyddi hyny. Ond byddai yn amlwg i bawb na fyddai hyny yn:ddim ond ffug noeth, ac y mae yn rhaid cael ffordd amgenach na hon yna i ddyfod allan o'r anhawsder. Tybed nad oes ymhlith y glowyr ddigon o frwdfrydedd i'w cymell i gyfranu o'n gwirfodd ddigon i ddwyn treuliau y boneddwyr a enwyd. Credwn fod. Mae'r glowyr sydd yn Geidwadwyr, ac wedi gorfod cyfranil tuag at ddwyn treuliau'r Aelodau Seneddol, ar fedr cymeryd cwrs cyf- reithiol f orfodi'r Undeb i dalu yn. ol iddynt eu cyfraniadau. Nis gall hyn lai na chynyrchu drwgdeinjlad rhwng aelodau'r Undeb a'u gilydd, ac ni ddichon dim ond niwed ddyfod o hyny.
Cymorth w»th raid.
Cymorth w»th raid. Dangosir parodrwydd mawr i estyn cymorth wrth raid friluaws mawr sydd wedi colli eu cartrefi a chwbl oedd gan- ddynt trwy y ddaeargryn ofnadwy yn Sicily. Penderfynodd Senedd yr Unol Dalaethau fod £ 160,000 i'w gymeryd o bwrs y wlad i'w anfon iddynt, a myn rhai i'n Llywodraeth ni wneyd felly. Ond y mae rhywbeth i'w ddywedyd yn erbyn yn ogystal a thros wneyd hyny. Mae Arglwydd Faer Llundain wedi amlygu ei barodrwydd i dderbyn rhodd- ion gwirfoddol, ac y mae eisoes tua. £ 60,000 wedi cyraedd i'w dwylaw, ac y mae yn ddiarneu genym y bydd ymhen: ychydig ddvddiau wedi chwyddo yn ddirfawr hyd oni bydd yn fwy na chyf- I d vil lwy ll,'), clly f raniad Llywodraeth yr Unol Dalaethau. Ymddengys i ni fwy na thebygol y byddai i'r Llywodraeth drwy ddilyn esampl yr Unol Dalaethau^ atal cyfran- iadau gwirfoddol, a gresyn fyddai gwneyd hyny. Tra y ceir cvfoethogion yn fwy na pharod 1 gyfranu o hvyrfryd calon, nid doeth fyddai i'r Llywodraeth roddi ei 1-law yn mhwrs y wlad.
——-♦ M1-. Yn Ei38s.su—Esglurfaad.
——-♦ M1-. Yn Ei38s.su—Esglurfaad. Y flwyddyn cyn y ddiweddaf cosbwyd yn Nghymru a Lloegr 187,064 o berson- au am feddwi, ond ni chosbwyd ond 744 o dafarwyr am ganiatau meddwdod. Hyny yw, cosbwyd un tafarnwr (am ganiatau meddwdod) ar gyfer pob 264 o bersonau a gosbwyd am feddwi. Yn Lloegr ni chosbwyd eynifer ag un tafarn- wr am werthu diod i un meddw, a dau a gosbwyd am wneyd hyny yn N ghymru. .),n y 3?-n N-hNmyu. Pa eglurhad sydd i'w roddi ar beth fel hyn ? Pwy sydd yn gyfrifol am /o? rV S3Tdd yn gyfrifo'?-. ,tm jod cynfeTo'r rhaio feddwent, a c7M? MgM(Z o? rhai a'u meddwant yn cael eu cosbi ?
Advertising
Tra yr oedd Siroedd eraill Gogledd Cymrn yn anfon eu troseddwyr i garcbar wedi ystyried eu hachos yn eu Brawdlysoedd Chwarterol, yr oedd^Meirion, yn ol ei harfer, yn cyflwyno menyg gwynion i'r Cadeirydd, A. Osmond Williams, Ysw„ Marchog y Sir. Hir y parhao- yn lan o droseddau,