Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
CYNGOR DINESIG LLANRWST.
CYNGOR DINESIG LLANRWST. Cynhaliwyd cyfarfod rheolaidd y Cyngor, cos Wener, pryd yr oedd yn bresenoi, Mri William Hughes (Cadeirydd), Dr. J. W. Owen (Is-Gadeirydd), j. Rhydwen Jones, T. Rogers Jones, W. J. Williams, William Davies, Edward Mills, W. G. Jones, D. J. Williams, Griffith Jones, R. R. Owen (Clerc), George Wynne (Aroiygydd), E. M. Jones (Casglydd), a T. Hughes (Clerc cyn- nrthwyol) Casglwyd, Y Tretbgasglydd a gyflwynodd ei gyfrif am y mis. Casglwyd o'r dreth gyffredin [102 18s 5c, o'r Dreth Dwfr il-4 4s 6c, a Thollau y Farch- nad f -? 8s 6c cyfanswm o £ 119 115 5c. Adroddiad yr Arolygydd. Nid oedd yr un clefyd wedi tori allan yn ystod y mis.—Cyflwynwvd cynllun y cyfnewid- iad fwriadai Mr. Francis Parry ei wneyd ar Dinorwig Cottage trwy wneyd ffenestr fawr ar oclir y ty, Cymeradwywyd y cynllun.—Yr oedd ef wedi gwneyd cynllun cyflensdra iech- ydol (lavatory) yn y Neuadd. Golygai y geHid gwneyd yr ystafell gelti bresenol yn un ragorol at yr amcari mewn golwg, ac amcan- gyfrifai y gost yn £ 14 15s Oc. Ar gynygiad Mr. D. j. Williams a chefnogiad Mr. William Davies pasiwyd i'r gwaith gael ei wneyd.— Mr. W. J. Williams a ofynodd a oedd yr ystafell i fod at wasanaeth y cyhoedd yn gyffredinol, a'i nad oedd. Pasiwyd i'r lie fod at wasanaeth pawb fyddo ynnglyn a'r Neuadd a hystafelli; ac at wasanaeth y cyhoedd am geiniog yr un. Mr. Rhys Jones, IJyfrgellydd i fod yn ofalvr am y lie.—Cyflwynwyd y gofal o wneyd y gwaith i'r Pwyllgor lechydol -—Pasiwyd i gael gro c Gonwy i'w ddodi ar Kvybrau top George Street, a bod y cerrig sydd rhwng Bronderw a Brynynyr i gael eu dodi ar y ffordd yn y lie. Ceid mai y tir tu ol i'r wall yno oedd yn ei gwasgu allan, ac nid effaith y cerig oedd wrth ei hochr ar y ffordd. Carthffos a Dwfr ar Ffordd Liangcrnyw. Y Clare a adroddodd fod yr amcan-gyfrif am wneyd y gwaith yn y lie hwn yn f58 ac yr oedd y tri perchencg at wasanaeth tai a thir y rhai y gofynid am y garthffos a'r cyflenwad dwfr i gyfranu un ran o dair y gost rhyngddynt, sef L 19 6s 8c- Addawodd Mr. J. R: Williams dalu deg gini fel ei ran ef, ac yr oedd Mr. John Berry (ieu.) yn foddlawn i dalu pum gini. Nid oedd y percheaog arall yn gweled angen am y garthffos at ei wasanaeth gan mai tir pori oedd ganddo ef yn y lie '-Mri. J. R. Wiiliams a John Berry a ymddangosasant o flaen y Cyngor ofyn am i'r gwaith gael ei wneyd.—-Mr. J. R- Williams a sylwodd fod y Cyngor yn pwyso arnynt hwy i dalu am gyfleusderau iech- ydol, tra nad oedd brawf i hyny gael ci wneyd gyda neb arall yn y dosbarth.- Mr. D, J. Williams, a ofynodd a oedd engraifft o waith fcl hyn wedi ei wneyd yn flaepornl ?-Mr. J. R„ Wiiliams a gyfeiriodd at vr hyn a wnaed at dai Mri. Hughes.—Mr. Rogers Jones a ddywedodd os :oedd y Cyngor Ivedi gwneyd camgymeriad yn y fan hono, nad oedd hynv yn un rheswm dros wneyd cam- gyraeriad mewn lie arall yr uu viodd.- C cld, ''Yr oedd yr un at dai Mri. Hugjies yn garthffos gyhoeddus am iddo gael ei gwneyd i gyfarfod a galw chwech o dai, cynllun pa rai a gymeradwywyd gan y Cyugor." Mr. J. Berry, "Gallwn ninau ddod a chyn- fiua chwech o dai, a chael yr hyn a ofynwn heb dalu, pa un bynag a godem chwech neu beidio.Dr. Owen, Nid yw yn deg siarad arn ddynion fel rhai anonest, yn addaw Pethau a pheidio eu oyflawni, Deuwch chwi a chynlhm chwech o dai o'n blaeilau ni, ac fe gymerwn eich gair fel dynicn gonest eich bad yn meddwl carlo y cynUun aUa.n.l\lr. Rhydwen Jones a ofynodd beth oedd y rheol gyda mater fel hyn ?-Y Clerc a atcbodd mai hwn oedd y cais cyntaf a ddaeth o flaen y Cyngor am wneyd Carthffos ar hyd y Brif ffordd.—Mr. Berry a obeithiai y gwran. dawai y Cyngor ar eu cais; ac ymneillduasant. -Dr. Owen a gyuvgiodd i'r gwaith gael ei wneyd. Dylid cefnogi pob ymdrecb: i ddad- blygu y He, ac i roddi gwaith i bobl.—Mr. sogers Jones a ofynodd beth tyddai effaith hYllY ar bobl a allent adeiladu yn y dyfodcl ^|an ° gyraedd y carthffcsydd.—Mr. D. J. Wi.lliams a ddallai y bydd adeiladu ar raddfa eang yn y rhan hono o r dref, ac yr oedd gwir artgen am adeiladu yn lie y tai sydd yn awr yn eu piith. Deuai y tai newyddion a threthi i hiewn.—Mr. William Davies a gefnogodd i'r gwaith gael ei wneyd, a phasiwyd hyny yn -an-; frydol.—Pasiwyd i gael cynygion am wneyd y gwaith. ) Gwaelod y Farclmadfa, Mr. k. Tierney, Llandudno, a ofynodd am 1 Wasanaeih gwaelod y Neuadd at gynal math o Syngherddau, &c., a gwerthu man nnyddau, y rent a gynygiai ydoedd 10/- yr wytbnos,— Pasiwyd yn rmfrydol. i wrthod v cais. j Cardiau Ffeiriau, i Mri., Jones, Argrattwyr, Conwy, gafodd y Rwaith o argraBu. y cardiau at hysbysu y | Ffeiriau I Yswirio. 5 cierc a hysbysodd ei fod wedi yswirio yr "oil aelodau a berthynent i'r Dan-Gatrawd, a piiawh ceddynt yn ngwasanaeth y Cyngor. Y Modnriau. í Yr oedd gohebiaeihau wedi dod ) law yn ¡ Uglyn a chyfyngu cvfiymder y Moduriau tra yn rwv y dref rhwng pont y Reilffordd yn I Station Road a Brynnrion. s'r Kordd y Bettws, Pasiwyd i lynu yndvxi \vrtl yr hyn a basiwyd 3r Y dechreu. I Moduriau. "naeth y Cyngor gais at Gwmni y Reil- -v. i redeg eu moduriau yn mlaen o Gorwen Lianrwst. Y masnt yn rbedeg yn bresenoi i Pentrefoelas. Atebodd y Cwmlli nad oeddynt Yl1 gallu eu fibrdd vn giir i. gyd'jynio a'r cais. U J U Q b  Pysgod i'r Crafnant, j ¡ Pysgod Ï'r Crafnant. I Gwnaeth y Cyngor gais at r wrdd y Llywcd- I raeth le am gael bawl i fsnthyca arian at gyflenwi Llyn y Crafnant a Physgod a gwella y pysgota yn gyffredinol yn y Llyn, Atebwyd nad oedd gan y Cyngor hawl i wario arian y trethdalwyr ar amcan felly. Cytundeb. I Dodwyd sel y Cyngor ar y cytnndeb a wnaed a chwmni y Goleuni Trydanol ar fater costau I y Cyngaws fu rhyngddynt. I Meddygol. I Hysbysodd Dr. Frazer i bump gael eu geni j yn mis Hydref yn y dosbarth, a bu farwpump. Hydref y liynedd ganwyd tri, a bu farw dan. I /VvVvVVVWAV
I Bwrdd Addyss Dosbarth Ffestinog.
I Bwrdd Addyss Dosbarth Ffestinog. I Cynhaliwyd cyfarfod yr uchod yn yr ystafell- II oedd Sirol, ddydd Iau diweddaf, y Parch. J. Rhydwen Parry yn y gadair. Darllenwyd a chadarnhawyd cofnodion y 'I gwahanol bwyllgorau gynhaliwyd yr un dydd. Derbyniwyd ymddiswyddiad Miss Ellen Roberts, Ysgol Maenofferen, a phenodwyd Miss Kate Pritchard, Ysgol Ffestiniog i lanw ei lie. Penderfynwyd hysbysebu am athrawes i lanw He Miss Pritchard yn Ysgol Ffestiniog. Cafwyd sylw ar gyflenwad Athrawon yn. Ysgolion Glanypwll a'r Penrhyn, a gadawyd gwneyd y trefniadau yn ngofal y Parchn. J. Rhydwen Parry a John Owen. Derbyniwyd llythyr o Trawsfynydd ynglyn a mater neill- duol, a phasiwyd i'r Clerc anfon atebiad iddo. Penodwyd Mr. Cadwaladr, y Parchn. J. Rhydwen Parry, John Owen a Mr, Wm. Evans i wneyd y trefniadau angenrheidiol ynglyn a dethol llyfrau priodol i'r plant ydynt wedi mynycbu yr Ysgolion yn rheolaidd yn ystod y flwyddyn yn diweddu Gorphenaf 31ain, 1907. Ystyriwyd Taflen y Cyflogau a'r Biliau am y I chwarter, a chydag un eithriad pasiwyd ar- gymell eu talu. Pasiwyd i anfon amryw o'r I Rhestrau Nwyddau at y chwarter nesaf yn ol i'r Ysgolion gan nad oeddynt wedi eu har- chwilio a'u harwyddo gan y Rheolwyr Lleol, I ac hefyd fod y prisiau heb eu rhoddi ar gyfer y I nwyddau. Derbyniwyd ceisiadau am fenthyg amryw o'r Ysgolion i gynal cyfarfodydd. Caniatawyd pob cais, ar y telerau arferol, ac eithrio eiddo Cymdeithasau ag y mae ganddynt ystafelioedd priodol i gynal cyfarfodydd o natur y rhai y I gofynid am yr ysgolion i'w cynal. Dymunol fyddai i'r rhai wnant geisiadau am fenthyg yr Ysgolion gefio mai y rheol fydd ,i gwrthod pob cais pan at ol ymchwiliad y ceir fod gan y Gymdeithas, &c., ystafelloedd j I priodol at gynal cyfarfodydd. Pasiwyd can yr Ysgolion am wyHau y Nadolig o Rhagfyr 20ed, hyd lonawr 6ed. I Darllenwyd Adroddiadau y Swyddcgion Gor fodoi, pa rai daangosent fod ilawer iawn o afiechyd ymhlith y plant.
; vwvw»wwvwvvvwvwvvvwv I Cyllelf…
vwvw»wwvwvvvwvwvvvwv Cyllelf y Miner. Y mae Mr, Edward Edwards, Gof, Ardudwy Terrace, Trawsfynydd, wedi dyfeisio cyllell hollol ddiogel i'r miners at drin y fuse, y caps, a'r peleni gelatine. Y mac wedi ei Breintebu, ¡ a rboddir canmoliaeth uchel iddi fely peth I gwir angenrheidiol ar y miner er mwyn diogel- wch iddo ei hun at dori y fuse, ei gwasgu, a thyllu y belen gelatine, a hyny gyda'r effeitb- ioldeb a'r hwylusdod mwyaf. Llongyfarchwn I ein cyfaill ta.,erloog ar ei ddyfais. Boed llwydd f iddo arni.
IGostwng pris y Liechi.
I Gostwng pris y Liechi. I Mewn canIyniad i'r dirwasgiad parhaol yn y fasnach lechi, y mae perchenogion chwareli dosbarth Caernarfon wedi penderfynu gwneyd gostyngiadau sylweddol pellach yn eu rhestr o'r pnsia.u. Byddi'rgostyngia.dau hynamrywio o bump y cant i ddeg y cant, a chynrychiolant ostyngiadau o ddeugain y cant ar yr hyn oedd I y prisiau bedair blynedd yn ol. Credir y gwneir gostyngiadau cyffelyb yn l!echi chwarel y Penrhyn, Chwarel Dinorwic, a ilechi Perth madoc. .4,j'J.V'A'J'Vf\A.l''J''JV'o.;
" --i ---Dirwy drocn ar Fodurwr.…
Dirwy drocn ar Fodurwr. j Yn Heddlys Colwyn Bay ddydd Sadwrn, cybuddwyd Henry Christopher Pearson, 31, I Shakespeare Road, Bedford, o oryru ei fodur yn Colwyn Bay nos Stil, Tachwedd 17, ac hefyd am fod heb oleu ar ei Fodur. Profwyd yr achos gan nifer o dystion, a dywedodd un o honynt i'r boneddwr arfer iaith na hoffai ef ei hail-adrodd pan aeth y Swyddog i siaracl ag ef.Mr. Lumley (un o'r ynadon), Pediwcb a'i alw yn foneddwr,' cyfeiriwch ato fel y difi- ynydd, "—Gwedid y ddau gyhuddiad, trwyddal na wyddai fod yiampau wedi diffodd, ac nad oedd yn gym dros ddcng milltir yr awr.—Dirwywyd ] ef i ddeg punt a'r ccstau am oryru, a phunt a'r costau am fod heb olea ar ei fodur. Haner gini yn mhob un o'r ddau achos i'r cyfreithtwr, j a thai am y tystysgrifau am dirwyon blaenoror Rhoddwyd nod ar y drwvdded gan y Clerc. Bu i'r cyfreithiwr arnddiffynol roddi rhybudd o apel yn erbyn y dyfamia.d ar ran y diffynydd, j
PENMACHNO. I
PENMACHNO. I Cymdeithas Lenyddoi. Beth an t a (Wj —Cjmhaliwyd yr uchod nos Sadwrn, Rhagfyr 14eg, o dan lywyddiaeth y Parch, W. Lloyd Davies. Gan fod cyfarfod cyhoeddus i'w gynal yr an noson yn y Public Hall, ni threul- j iasom ond ychydig amser yn y Gymdeithas. | I ddechreu y cyfarfcd cafwyd cystadieuaeih unrhyw adroddiad, f.gored i bob oed. Dyfarn- wyd Master Richard R. Jones, White Street, yn oreu. Deuawd, "Looking this way," gan Mrs. Wiiliams, Bron Llan, a Miss Olwen Jones, School House, yn rhagorol feI y gorfu iddynt ail ganti. Datganiad Clychaq'n: Canu," gan bar si dan arweiniad Mr. Robert Thomas, Bron. Diolchwyd yn gynos iddo fel arweinydd am yr ymdrech y mae yn ci wneyd er perffeithio Caniadaeth y Cysegr. Cyfeiliwyd gan Mr. Robert Thomas, Brocdeg. Terfynwyd trwy weddi.-YsG.
!BWRDD GWARCHEiDWAID LLANRWST.
BWRDD GWARCHEiDWAID LLANRWST. Cynhaliwyd cyfarfod arbenig o'r Bwrdd ddydd Mawrth, pryd yr oedd yn bresenol Mri. John Roberts (Cadeirydd), Parch. John Gower, John Hughes, Parch. H. Rawson Williams, 0. Lloyd Jones, Parch. J. Ll. Richards, W. G. Jones, D. G. Jones, Meredith Owen, R T. Ellis, John Davies (Bryniog), John Davies (Gwytherin), William Williams, John Berry, David Owen, David Lewis, J. Ll. Morris, T. T. Roberts, David Jones, Edward Mills, William Evans, John Williams, E. W, Roberts, Edward Roberts, Evan Williams, Robert Williams, Edward Edwards, R. R. Owen (Clerc), Thomas Hughes (Clerc Cyn- orlbwyol). Dewis Meistr a Meistres i'r Ty. Y Clerc a adroddodd i'r Pwyllgor penodedig edrych i mewn i'r ceisiadau am le Meistr a Meistres i'r Ty. Yr oedd 27 wedi dod i law, a 2 yn rhy ddiweddar Tymvyd yr enwau i lawr i'r pedwar ct,.nlyn,-ii :-Joseph H. Roberts, Porter, Tlodty Penrhyndeudraeth; William Daniel Davies, Brynllewelyn, Penmaehno; i Edward Hughes, Meistr Cyncrthwyol Tlodty Treffynoxi; a Henry Gray Parry, Tredawel, Blaenau Ffestiniog,—Ymddangosodd y pedwar ymgeisydd gyda'u gwraggdd o flaen y Bwrdd, a holwyd hwy bob un yn fanwl gan y Cadeir ydd. Pleidleisiwyd arnynt trwy Ballot, a ,safent fel y canlyn -Roberts, 4; Davies, 3 Hughes, I i; Parry, 7.—Y Cadeirydd a sy wodd fod Mr. Hughes wedi cael mwyafrif clir ar bawb arall, a chynygiodd eu bod yn ei (ethol ef yn unfrydol, a gwnaed hyny. Y mae gan Mr. Hughes brofiad eang o waith Tlodty yn ei holl fanylion, a Mrs. Hughes yn Weinyddes brofiadol a thrwyddedig ac yn! drwyddedig fel Byd wraig.—Galwyd y ddau o flaen y Bwrdd, a llongyfarchodd y Cadeirydd hwy ar eu penodiad. Yr oeddynt yn dilyn dau deilwng iawn dau a roddasant anrhydedd I ar y Ty trwy eu rheolaetb rhagorol anno yn ystod eu tymor o wasanaeth gyda hwy. Hyd- erai y byddai iddynt hwythau ddilyn yn yr un llwybrau, ac na chaffai y Bwrdd unrhyw achos i ofidio am iddynt eu peuodi,—Mr. Gower a ychwanegodd, ac byderai y byddent yn ofalus o'r tiawd a thyner wrthynL-Mr.1 Rawson Williams a hyderai y byddeni: yn arfer pob tynerwch at y tlawd diniwed, ond yn benderfynol yn eu hymwneyd a'r crwydriaid oeddynt yn faich ar y wlad, ac ar dlotai y deyrnas.-Mr. Hughes ar ei ran ei hun a Mrs. Hughes a ddiolchodd am en penodiad. Ni byddai dim o fewn eu gallu i'w wneyd ar na fyddai iddynt ei gyflawni er cysur y tlodion, a budd y trethdalwyr.-Y mae y penodiad hwn yn werth £ 40 mewn cyflog i'r Meistr gyds. chadwraeth cyfystyr a £ 25, ac i'r Feistres £ 20, gyda chadwraeth amcangyfrifid yn £25. Daeth Mr. a Mrs. Thomas i'r swydd yn Mawrth y flwyddyn ddiweddaf, ac ymadawaut Rhagfyr 28, a bydd y Meistr a'r Feistres newydd yn cymeryd i fyny ofal y Ty ar yr an dyddiad. Ciniavv. i Ar ol y Bwrdd cafwyd "Ciniaw Nadolig rhagorol. Cafwyd areithiau doniol nodedig gan y Cadeirydd, Mr. Gower, ac eraill. Diolchwyd yn gynes i Mr, a Mrs. Thomas am y wiedd, ac i'r wasg am eu ffyddlondeb yn nghyfarfodydd y Bwrdd. I
'' - - -, i IC- YNGOR DOSBARTH…
i IC- YNGOR DOSBARTH G £ !RIONYDD. Cyfarf u, y Cyngor ddydd Mawrth, prydyr oadd yn breseno!. Mn. j. Gower (Cadeirydd). J, j Lloyd Morris (Is-gadeirydd), E. W. Roberts, W. G. Jones, J. Llewelyn Richards, R. T. .1. î l-- ') Ellis, Evan Williams, T. T. Roberts. R. R, Owen (C!erc): R. H. Williams (Arolygydd). j Ffordd Dylasau. j IMe A. Lloyd Griffith, cyfreithiwr, a ym- ddangosodd o flaen y Cyngor i hysbysu fod j I Mri. Green, masnachwyr coed, Chesterfield, It wedi &nfon rhybudd en bod am ape!to ya erbyn  dyfarniad Barnwr Llys y Manddyledion ar y | Cyngaws ddygwyd gan y Cyngor yn eu herbyn | am mweidio ffordd Dylasau gyda'u gwageni coed. Yr oedd vn anaenrbeldiol,-i'Cvn-,orl benderfynu beth a wnant yn ngwyneb y rhv- budd, a phasiwyd i amduiffyn hawiiau y treth dalwyr trwy ymladd y mater i'r terfyn, Ystyr-! id dyfarniad y Barnwr ya un eithriadol o gryf j o'u plaid.—Mr. Evan Williams a gynygiodd a Mr. D. G. Jones a gefnogodd, i'r apel gael ci gyfarfod, ac i Mr. Griffith gyflogi y Bar-gyf -1 reithiwr goreu all gael i ddadleu yr aches, j Cydymdeimlad, Ar gynygiad y Cadeirydd, pasiwyd pieidlais o gydymdeimlad a Mrs. A. Lloyd Griffith yn ei phrofedigaeth o golli ei thad Mr. A. W. Dew, Bangor, ac a Mr. Griffitb.-Cydnabydd- I odd Mr. Griffith yn ddictchgar ar ei ran ei hun I a'i briod. Ffordd Trefriw. I Yr oedd y Cyngor wedi cyfarwyddo y Clerc > i anfon at Arolygydd Ffyrdd Sir Gaernarfon yn nghylch cyflwr difrifol y ffyrdd yn Trefriw a darllenwyd atebiad Mr. Evans, yn dywedyd i y gwyddai fwy am ffyrdd na net, sy'n fyw," ac nad oedd nemawr achos i neb gwyno am I ffyrdd Trefriw.—-Mr. Gower, "Dyna y llythyr mwyaf gwallgof a ddarllenwyd enued yn yr lion, i MeddygoL Dr.Fraxeraadroddodd i bedwar genedig ] acth gad eu cofrestru yr mis Tachwedc1. aj phurap o far«. olaethau ar gyfer H o enedig- j aethau, a 10 o farwolaethaf Y JIllS cyfÐrbyrGol y liynedd. Ymchwiliad. Daeth bil oddiwrth j Cyngor Sirol yn gofyn I am '2 )Os 0c, t,aul yr Yn' ■ • nhaliwyd i yn Trefriw i gael aelo. y Cyngor Dosbafth, Pasiwyd i I nfr y Cwm. i Mr, E, W. Roberts, a ofyricdd pa. gyfru j 1: ii oedd i'w roddi dros nad oedd ond un yn I Carrog wedi cymeryd y dwfr i'w dy. Yr oedd j 'I [  hen yn ystyriaeth bwysig iddynt yn ngwyneb y ffaith iddynt wario cymaint o arian gyda I gwneyd y Gwaith Dwfr ar gyfer angen y He.— Yr Arolygydd a ddywedodd y gallai eraill ddod I yn mlaen eto i ofyn am gael cysylitu ar brif | bibell. Nid oedd y Gwaith ond newydd gael i Cl wneyd, a'r bobl heb gael Ilawer o amser at I gysylltu eu tai a'r cyflenwad. j I 0 Gyngor Capel CnrM, Daeth cais o'r Cyngor Plwyfol yn gcfyn am I i'r Cyngor adgyweirio y droed-bont groesai yr j afon wrth Tanybwlch Hotel. Syhvyd Z'i eiddo private oedd hon, ac i Mr. Cobden rwystro y Cyngor i'w hadgyweirio dro Iv-- ol. Mr. Evan Williams a sylwodd fod yr Hotel yn I awr yn ngofal pobl eraill, ac yr oeddynt hwy yn foddlawn i'r gwaith gael ei wneyd. Pas- iwyd i'r Cyngor Plwyfol gymeryd y mater mewn Haw gan mai o dan eu gofal hwy y mae I y llwybrau,—Cydsyniwyd a chais yr un Cyngor i ddodi mynegbost wrth Ty'nymynydd i ddangos i cyfeiriad y ffyrdd o'r lie hwnw.—Gahvyd svlw I y Cyngor at Lwybr Penrallt, IJanrhychwyii. Yr oedd wai wedi ei wneyd ar ei draws, a chamfa wedi ei dodi ami vn He Hidiart. Y Clerc a ddywedodd mai mater oedd hwn i'r Cyngor Plwyfo1, ac cni wrandewir ar hwnw, y i byddai yn rhaid iddynt hwy ymyraeth yn yr j achos. Pasiwyd i'r Cyngor Pbvyfql anfon j rhybufid terfynol ar y mater. Gwaith Dwfr Trefriw. Pasiwyd i dalu ,?3j i Mr. McIntyre am ei j !walth fel Peirianydd yn nglyn a'r Gwsith I wfr yn Trefriw. Ffordd Llanrhychwyn. Gal wodd Mr. Gower sylw at gyrlwr ar: foddhaol y ffordd wrth Eglwys Llanrhychwyn. -Pasiwyd i Mr. R. T. Ellis, Evan Williams, i a D. G. Jones fyned i oJwg y ile7 ac sdrodd arno i'r Cyngor. f,-A.AAA..AA.A.A..A.AA.A-A. ;4.AA.
BWRDD Y GWARCHEIDIN.AID, i…
BWRDD Y GWARCHEIDIN.AID, i PENRHYNDEUDRAtTH. f Cynhaliwyd Yr uchod yn y Tylctty, ddydd I Mawrth diweddaf, o dan lywyddiaeth Mr. Owen Jones (Cadeirydd), ac yr oedd befyd 1 yu bresenol Mri. W. Jones (Is-gadeirydd), | E. M. Owen, Richard Roberts, W. W. I Morris, D. Tegid Jones, John Roberts í (Trawsfynydd), John Roberts (Talsarnau). Morgan Roberts, David Pugh, Owen Evans, Robert Evans, H. O. Williams, O. H. Lewis, Mrs, Lucy J. Casson, John Pritchard, William Williams, R. W. Vaughan, Cadben Morgan Jones, John Williams, EdwSrd ) Llewellyn, E. Fowden Jones, Dr. j. R. Jones (Meddyg y Ty), D. J. Jones (Meistr y "Ty), Mri. William Thomas, J. B. Jones, a j Richard Parry (Swyddogion Eluseno!), Thcs, Eoberts (Clerc), a David Jones (Clerc cyn orthwynl). Y Ty. Rhagfyr 6ed, daeth Ellen Williaris, 16 oed. o Talsarnau, a chynt o Dolbenmaen i mewn i'r Ty mewn cyflwr aflan, ac aeth allan Rhagfyr lleg. Yr un dyddiad daeth Maggie M, Owen, 23 oed, a'i phlentyn i'r Ty ar atcheo Mr. Richard Parry. Rhagfyr 14, daeth Evan Griffith Jones, Garn Dolbenmaen i'r Ty, trwy archeb Mr. Richard Parry. Yr wythncs ddiweddaf, anfonodd T. E. Morris, Ysw,, Porthmadyg, fwndel o gyfoesol- I ion i'r Ty at wasanaeth y rhai oedd yn y Ty, a diolchwyd yn gynes iddo am y rhodd. I Rhagfyr Sed, galwodd Mr. R. H. Williams, I yr Arolygydd, yn y Ty; ac yr oedd Dr. Fuller, Dirpiwywr, hefyd wedi galw, I "n y Ty 87, ar gyfer 66 yr adeg cyferbyniol y liynedd a galwodd 20 o grwydriaid ar gyfer i 28 yr adeg cyferbyniol y liynedd. Arianol. i Tai wyd allan yn ystod y bythefnos diweddaf I fei y canlyn:—Ffestiniog, £ 105 16s 5c; Deu- i draeth, Ö 7 185 2c; Tremadoc, £ 71 lis 8c; cyfanswm o £244 183 3c: ac yr oedd eisiau at y bythefnos nesaf fel y canlyn; Ffestiniog {105; II Deudraeth £80; Tre-iadoc cyfanswm o [266. Yr oedd gweddill yn y Rank Rhagfyr loeg. 0 £ 1565 5s 5c ac yr oedd £ 3645 Is 6c heb ddod i fewn. Achos Truenus, Adroddwyd fod gsneth 16eg oed wedi dod i'r Ty mewn cyflwr aflan iawn, yr oedd yn fudr a diymgeledd, ac yr oedd pryfaid yn disgyn oddi. wrthi. Dadleuai amryw o'r Gwatheidwaid fod yr eneth yma yn gwrthod ymgeleddu ei j huns ac yr oedd yn rumi)io o bob lie bron, ac yr oedd yn cael ei ddweyd fod yr eneth yma yn hoffi ei He yn y Workhouse.—Daiiai Mr. Tegid Jones ua ddyiid ei chymeryd i fewn i'r Ty o gwbi, ond ei hanfon yn ol i'w He end daiiai y Cadeirydd a'r Meistr, beth bynag am y gyfraith ar y pwnc, fod gweithred o drugar- edd wedi cael ei cbyflawni ar yr eneth.—Mr. J. Be- -<■ a g re dai fod gormod c drugaredd yr: gos at yr eneth hon. Yr oedd yn • ■ iawn o drafferth ymhob He yr oedd yn arcs ynddo trwy ei bod yn ymadael heb roddi unrhyw fath o rybudd.—Mr, R. O. Wiiliams a ddywedodd fod yr eneth fach ymn. yn eneth lan a gofalus, ond bod yn wyliadwrus gyda hi. Yr oedd yn ofyaol edrych ar ei hel. Yr oedd wedi bod yn aros gydag ef am Bwydd, yn, ac nid oedd ganddo ond un gwyn yn ei herbyn, ond bu iddo cf wella hono trwy siarad. yn garedil-, a hi,—Gadawyd yr achos. Gwastraff gyda Claddu, Yr oedd g wraig weddw o Ffestinicg yn gwneyd cais am elnsen. Yr oedd ei gwr wedi tnarw er's ychydig, ac yr oedd wedi derrjn £ 5 o g!wb at ei gladdu. Mrs. Casson Lle'r aeth y £5 ) Swyddog Fe dalodd £ 3 15s am arch 15s am waith yn y bedd a 10s am ei agor. Yr ocdd yr arian wedi eu gwario beth bynag. Mrs. Casson: Yr wyf yn cynyg gwrthod rhoddi elusen am fod hon wedi g .-astraffa y £ 5 oedd wedi gael. Yr oedd ei gwr cyn ei farwol- yn d!rbyn cyrnorih plwyfol. a dyla arch gostia tua 25s wneyd y tro, yr oedd peth fel yn wastraff mawr. Y Cadeirydd a gydolygai fod psth fel hyn yn wastraff, ac yr ydym ni wedi pregethu arno yn barhaus, y mae llawer o bregethu yn mhob man yn erbyn rhai pechoaau, ond yn sicr yr oedd hwn ya gymaint pechod a dim byd ond nid oedd dim pregethu yn ei erbyn, Yr oedd gan y wraig hon dri c blant eisieu eu cadw, a dylai fod wedi arfer y gofai manylaf gyda'r arian .?ary i a f gT T d a'r ariin yma. Pasiwyd i roddi 2/- yr un ar gyfer pob plentyn, a dim ar gyfer y wraig. Gwaith Pwy ? Daeth y Meistr ag amryw bethau o flaen y Bwrdd i gael eu sylw; pryd y sylwodd y Cadeirydd y dylai y Pwyllgor Ymweliadol fod wedi edrych i mewn i'r amgvlchiadau, ond yr oedd yn ddrwg ganddo ddeall nad oedd y Pwyllgor hwnw wedi cyfarfod o gwbl y flv.ydd- yn hon; ac yr oedd yn awgrymu rhoddi un cyfle iddynt y flwyddyn hon eto i wneyd eu gwaith, a phasiwvd hyny. Gwrthod Codi yr Elusen. Anfonodd W. G. Jones, o Ffestiniog, gais at y Bwrdd yn ngwyneb eu penderfyniad y tro diweddaf o atal 2/4 ar gyfer llefrith, ac yn awr gofynai am gael y 2/4 yn ol. Yr oedd yn cael llefrith gan gyfeillion, ac yr oedd ei elusen yn ray fychan yn ngwyneb yr amgylchiadau yr oedd ynddynt ar hyn o bryd,—Gwrthodwyd codi yr elusen. Cymdeithas y Brahazon. Galwodd Mrs Casson sylw at y Gymdeithas uchod, yr hon oedd yn darparu i aycorthwyo i ddysgu merched yn y Ty i wnio, gwneyd mat- lau, &c. Diolchwyd i Mrs Casson. am alw syiw at y Gymdeithas, a phasiwyd i wneyd yr oil a eliid gyda chynorthwyo y rhai oedd yn y Ty, Pa nn a'i "Hollol Wrong" ynie "Kollol Right. Anfonodd ben wraig c ddosbarth Ffestiniog i ofyn am ychydig ddillad i blentyn ei mherch, yr hwn oedd yn fagu, ac yn derbyn 4/- yr wythnos tuag atBhyny Mrs Casson a wrthwynebai roddi dim at brynu y dillad, gan y dylai eu pwrcasu o r 4/- oedc yn dderbyn. Y Cadeirydd Nid wyf yn cydweled .a chwi. Yr ydym yn rhoddi dillad i amryw o blant fel hyn. hYrs. Lucy Casson Y mae yn hclicl wrong, Y Cadeirydd Y mae yn hellol rlghi. Pasiwyd bron yn unfrydol i ganiatau gwerth 10; o ddillad. Ciniaw fiadolig. Yr oedd Ciniaw Nadolig ardderchog wedi ei barotoi y flwyddyn lion eto ar gyfer y Gwarch- eidwaid, &c., gan y Mcistr a.'r Feistres, a diolchwyd yn fawr iddynt.
-FFESTINiOG.-
FFESTINiOG. Cymdsithas Cymru o Wener, gwasanaethwyd gan obeithlu Bethel, pryd y liywyddwyd gan y Parch. R. T. Phillips ac y cafwyd rhaglen rhagcror fel y canlyn;— Ton gyffreddinol. Adroddiad o'r Deg Gorcb- ymyn gan ran o'r Gobeithlu, ac aeth Mr. J. | Wiiliams, Goleufryn i weddi, yna can gan y Gobeithlu, dan arweiniad Mr. l-L J. Hughes. Unawd gan Miss Jane E. Jones. Adroddiad gan Miss Geunor Lewis. Tjnawd gan Miss Alice Evans, Penybryn, Adroddiad gan Mr. Wm. Roberts. Brynrhug. Can gan Mr. Hugh J. Hughes, yna Dadl. (Barnu drosom ein hunain) gan amryw 0 gymenadau. Talwyd diolchiadau gwresog i'r cyfeillion gan y Parch. Meulor Hughes a Mr. Evan Owens, Penybryn, Ton gan y Gobeithlu, a diwedd- < wyd trwy weddi gan Mr. R. J. Thomas, Sun Street. Cyfarfod Canu Carolau nos Wener nesaf. Rbagolwg am gyfarfod rhagorol, bydd yn cael ei gynnal yn Capei Shiloh.
- - --GARr, -DOLBENMAEN.
GARr, DOLBENMAEN. GYNGHERDD Flant YR ysGOL.—Prydnawn dydd Gwener diweddaf, cynhaliwyd yr uchod, a rhoddwyd gwahoddiad cynes i bawb ddod iddo, a chafwyd cynuiliad lied dda, ond gresyn na fai medd ei gynal ar nos Sadwrn fel y caffai y dynion, y mwyafrif o ba rai sydd yn absenol ar hyd yr wythnos gyfle i glywed eu plant yn myned trwy waith y flwyddyn. Aeth y plant trwy y Rhaglen ganlynol yn llwyddianus dros ben:—1, Song, "Fairy Moonlight," Lower Standards; 2, Recitation Standard lII. Y Crythor Dall 3, Song, Twi, Twi," Upper Standards; 4, Recitation, Babies; 5, Recita- tion Standard 1, Tasgau Ysgol; 6, Song, "Lul- laby(Suogan), Upper Standard; 7, Recita- tion Standard 2, "Motte Plentyn;" 8, Drill, Infants; 9. "Y Gloch," Lower Standards; 10, Recitation Standard 4, "Owain Wyn 11, Recitation Infants 1-2 12, Round," Upper Standards 13, Recitation, Y Crtaduriaid," Upper S-Lanrlard 14. Recitation, Doli Selina Jones, y Gog": 15, Song, "Pan fo'r Niwl," Upper Standards. Yn nesaf cafwyd anerch- iadau gan y Parchn. E. Joseph ac Idwal Jones, a Mr Jones yr Ysgolfeistr, yr oil yn pwyso ar i'r rhieni gymeryd dyddordeb yn addysg y plant. Yn ddiwedaaf rhanwyd gwobrwyon i'r plant am ftyddloncieb, Cyflwynwyd hwy gan Miss Jones, Bro Eifion a Miss Williams, Cam- brian House. Y Man Dyddynol-,—Nos Sadwrn nesaf, bydd Mr W. George Criccieth, yn esbonio Mesur y Man Dyddynod yn ysgol y Cynghor, a gobeithiwn y bydd yno gynulKad tellwng o Ryddfrydwyr v Garn. Gan fod y boneadwr uchod yn dod i bentref ag y mae mwyafrif y trigolion yn yraddibt-nu ar y Fasnsch Lqchau, ag yntau yn Rhyddfrydvvr, dymnnol yn ddiau fyddai clywed ci tarn ar y Dirwasgiad presenol a'r rheswm am dano, gan fod y Blaid Doriaidd wedi bod yma yn ddiweddar ynceisio rhoi ar ddeall i ni mai y anig feddyginiaeth ydyw ) Difiyndollaeth.. Ljlwydmawr.   V ??'?'v'?'V*?, Vv"V'vv ^y/VW'^ "VW yy.
Advertising
i Choice assortment of New Fruits, Currants I H" w. "<L. í 3d, per lb.: Raisins, 4d, per ii)., at E, n. t 'c- c- aDd Co. i j