Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
RHOS A'R CYLCH.ynnnnI
RHOS A'R CYLCH. y nnnn I Llongyfarchwn Mr. Robert William Hughes, Rhos ar ei benodiad gan Fwrdd y Gwarch- eidwaid yn Swyddog Elusenol i ddosbarth Ruabon, a Mr. H. H. Squire, Wrecsam yn Cofrestrydd i'r un dosbarth. Cynhaliodd y Gymdeithas Ryddfrydol eu cyfarfod cyhoeddus blynyddol. Y prif siaradwyr oeddynt y Parch. Charles Jones, (W.) a Mr. J. S. Jones, c.s. Adolygodd y cyntaf waith y Weinyddiaeth bresenol mewn dull galonogol a chyda llawn gydymdeimlad yn ngwyneb ei hanawsderau. Gwnaeth yr olaf anerchiad rymus ar gwestiwn Ty yr Arglwyddi! Digwyddodd damwain frawychus dydd Sad- wrn diweddaf, ar Iinell y cerbydau Trydani Collwyd rheolaeth ar gerbyd oedd yn dyfod lawr Allt y Gwter, rhwng Rhos a Johnstown, a rhedodd i'r giatiau y Crossing ar linell y Great Western. Tarawodd hefyd y motor train oedd yn ngorsaf y Poncie ar y pryd. Taflwyd Jesse Griffiths, yr hwn oedd wrth y Crossing ar y pryd, a phan godwyd ef i fyny, cafwyd ei fod yn hollol anymwybodol. Aed ag ef i Yspytty Gwrecsam. Cafodd archollion tost i'w ben a'i gorph. Mae Griffiths yn ddyn 50 oed, yn wr priod, a chanddo deulu mawr. TraddModd Llew Tegid ei Ddarlith ddydd- orol ar Draddodiadau ac Ofergoelion Cymru Fu," i gynulliad mawr yn Ysgoldy Bethlehem. Yr oedd y cyfarfod o dan nawdd y Gymdeithas Geltaidd, ac o dan lywyddiaeth Mr. W. M. Jones, Ysgolfeistr y Poncie. Dydd Iau. taflwyd pentref bach Aberoer, ger y Rhos, i dristwch gan y newydd galarus fod John Clayton, dyn o'r lie, wedi ymgrogi wrth goeden yn ymyl Plas Bwcle. Dywedir iddo fod allan o waith am amser maith, ac mai dyna arweiniodd i'w ddiwedd alaethus. Dydc1 Sadwrn, bu farw Mr. Daniel Jones, priod Airs. Margaret Jones, Clarke Street, Poncie, ar ol gwaeledd maith. Claddwyd ei weddillion marwol dydd Mercher, yn mynwent Mynydd Seion, a gwasanaethwyd gan y Parchn O. J. Owen, William Williams a James Jones. Yr oedd yr ymadawedig yn adnabyddus iawn yn yr ardal hon, a daeth rhai canoedd i dalu y gymwynas olaf iddo ac i gydymdeimlo a'r teulu yn eu profedigaeth lem. Cynhaliwyd cyfarfod diolchgarwch nos Lun, yn Mount Pleasant (B), Traddododd y Parch. D. Rees, Croesoswallt, bregeth ar yr achlysur. Yr oedd yr adeilad wedi ei addurno a blodau a ffrwythau, a datganwyd anthemau priodol yn ystod y cyfarfod.
IY Methodistiaid: Fflgyrau…
Y Methodistiaid: Fflgyrau Dyddorol. Yr wythnos ddiweddaf, o flaen y Ddirprwy- aeth Eglwysig, rhoddwyd tystiolaethau dydd- orol iawn am yr Enwad Fethodistaidd yn Nghymru. yn cynwys cyfeiriadau arbenig at Dduwinyddiaeth yr Enwad. Siaradwyd gan y Parchn John Owen Thomas, M.A.. R. J. Rees, M.A., J. Morgan Jones, Evan Jones, a Mr. Peter Roberts, Llanelwy. Tystiodd Mr. Peter Roberts, Llanelwy, trysorydd Cymdeithasfa'r Gogledd, am gronfeydd y Cyfundeb. Dywed- odd nad oeddynt yn cynwys casgliadau Ileol eglwysi unigol er eu cynhaliaeth eu hunain, megis, er engraipht, casgliadau at y weinidog- aeth, a gyrhaeddodd y swm o 121,000p yn 1905, neu gasgliadau at ddyledion capelau, a gyrhaeddodd y swm o 66,000p yn 1905. Yr oedd trysorfeydd y Cyfundeb, am y rhai y rhoddodd efe f any lion, yn cynwys yr hyn a ganlyn:— £ Trysorfa'r Ugeinfed Ganrif. 100,000 Trysorfa Gynorthwyol Gogledd Cymru. 2V690 Trysorfa Gweinidogion Gogledd Cymru. 39,263 Trysorfa Gweinidogion Deheudir Cymru 15,170 Assurance Trust. 8,982 Trysorfa Fenthyciol Gogledd Cymru. 5,291 Cymdeithas Genhadol Dramor 197,852 Trysorfa Coleg y Bala 50.508 Trysorfa Coleg Trefecca 32,400 Llyfrgell 15,556 Cartrefi Bontnewydd, Caernarfon 10,000 Darlithiau Davies. 2,000 Cyfanswm 479,712 Dywedodd y Parch. R. J. Rees, M.A., Aber- ystwyth fod rhif y Plant cysylltiol a'r eglwysi yn 80,365, a rhif yr aelodau perthynol i'r Ysgolion Sabbothol yn 222,339. Yr oedd sel yr Enwad gyda'r Ysgolion yn ddigamsyniol, a dilynid hwy gan hyd yn nod yr aelodau mwyaf Oedranus yn yr Eglwysi.
'vv\W^WWWWSAA^^VVvVVWVV Prawf…
vv\W^WWWWSAA^^VVvVVWVV Prawf Own Defaid yn Rhydyfen, I Bala. Dydd Gwener, cymerodd Ymrysonfa Cwn Pefaid le yn Rhydyfen. Y Llywydd ydoedd ldr. R. J. Lloyd Price, Rhiwlas, a Mr. P. D. e, Brynbanon, Bala, a Mr. Watkin Jones, Gwerntegid, Celyn, Bala, yn Ysgrifenydd. Ilis gallesid gwell Ysgrifenydd na Mr. Jones, ac yr oedd llwyddiant yr oil yn dibynu yn benaf arno ef. Cafwyd pob hwylusdod gyda'r Pobpeth perthynol i waith y diwrnod. Enill- wyd fel v canlvn :— DOSBARTH CYNTAF.—Open Stakes (agoredi awb). Gwobr gyntaf £5 (a Chwpan Arian Werthfawr, i'w heniMf dair gwaith), rhodd Mr. Washington Davies, Rhydyfen; ail £ 3, pVdydd £ 2, pedwerydd, £1.-1, W. Akrigg, arsdale, Ledgburgh; cydradd 2 a 3, J. oses. Brogyntyn Farm, Croesoswallt; 4, W. Roberts, Abermigneint, Ffestiniog. Y wobr arbenig o Bunt, rhodd Mr. R. J. Lloyd Price, BIn y meistr goreu ar ei gi. Joseph Moses, rogyntyn Farm. AIL DDOSBARTH.-Local Stakes, agored i Wtl o fewn 15 milltir i Rhydyfen, ac heb enill P?t yn flaenorol. Gwobrau ?3. ?2, ?1, TO/ l,-l, Ellis Hughes, Hafodmaidd, Glasfryn, r_orw,? 2, Edward Evans, Brynbriglas, Bala; 3, Robert ?ones, Tycerrig, PennantlUw, Llan- Whllyn;- 4' W. C. Jones. Bryn'rodyn, Ffes- ?'og; 5, John Ellis, Wernol, Llandderfel. "?r "I?d ymborth o'r fath oreu wedi ei barotoi gall Mr. Washington Davies, yn Rhydyfen,
Denver, Colorado. I
Denver, Colorado. I %ddyndda gan ddarllenwyr y RHEDEGYDD ddeall fod y cyfeiUion canlynol wedi cyrhaedd  bell yma yn ddiogel, dydd Mercher, ?4edi 18Eed. Yr oeddwn wedi cael ar ddeall fod Pump wedi cychwyn hefo'i gilydd ond tri ddal?fu aros noson yn Denver, sef, Mr. JohnT. '?Iianis, A.c. (Alaw Meirion); Mr. William ',IOYD Isgraig; a'i frawd Mr. John Lloyd, ?dreddu. Bu y tri yn aros yn tt Mrs M. T. ?'I'ams, 1,300 Curtis St., Denver. Gyda it'L, mae Mrs. Williams yn groesawus iawn bob Cymro sydd yn dod i Denver. Aeth l*ri i ffwrdd am Lafayette boreu dydd Iau. li ae Mr. Humphrey Parry a Mr. Humphrey ??? Rbes 0 Tanygrisiau wedi cyrhaedd Lafayette y dlogel. Aethant hwy yn eu blaen heb j.Ps yn Denver. Tyru am y glo, mae y estinogiad i gyd. Gwelais John Jones, Cae c aLnO'I, yr oedd yntau yn myned am Lafayette. )t Freeland yr oedd yn gweithio cyn hyn. ?! 'Le ?'goneddo waith yw gaelyn ycwmpasoedd VrDewch nbrdd yma. 4edi 27ain, 1907.-Nid oeddwn ond newydd aJp °n am gyrhaeddiad diogel 5 o Ffestiniog pa y daeth 5 arall o Gymru i'r golwg. Yr Oeadynt yn cyraedd yma dyddSul, Medi 22ain, 1907* Dyma eu henwau a'u cyfeiriad :—Mr. ]Qi /1 ?omas, Rhiwbryfdir. Blaenau; Mr. John Roberts 5, Gwilym Terrace, Penrhyn- <je .^aeth Mr. Ed. Jones, ?. Gwilym Terrace, IlrilYndeudraeth Mr. Richard Hughes, ? '?fedwan. Penrhyndeudraeth; a Mr. David t'la,2, Afal Crwn, Talsarnau, yr oil yn myned ?h T?sfayette. Faint sydd yn y Blaenau eto ? kedi'r 24ain, dyma ddau eto wedi?cyraedd, s6f r. Richard Owen, mab Mr. John J. QVCA n< Preswylfa, Brynbowydd a Tom Wil- illa.rns, BOdegroes. Dolwyddelen. Yr oedd R. J, We? yn dweyd wrthyf mae braidd yn atip.rei% yr oedd Dafydd Jones wedi bod Wftl 0, Dyoddefodd dipyn o'r peth mae Ila" er I'll aralt wedi eu wneyd pan yn croesi y W,rYdd' Mae Lofayette erbyn hyn mor ?}oi"?gaidd a'r Blaenau, ac yn ol pob golwg <? ,y?'d yno y mae y Cymry yma o bob cwr o p ?'?ado.—GYNT O'R BLAENAU. "A A A.A. A At. Å. A Á A A.AA
[No title]
I ?? gwyn diguro anferth am chwe'cheiniog  t ?r ? ar We-th gan E. B. Jones & Co. Nis gell- t N ? ?Reyd yn well na rhoddi prawf arnynt.
IMAENTWROG.
I MAENTWROG. Y FEIBL GYMDEITHAS.—Cynhaliwyd cyfar- fod blynyddol y Gymdeithas uchod yr wythnos ddiweddaf, pryd y llywyddwyd gan y Parch. C. P. Price, M.A. Dechreuwyd drwy ddarllen a gweddio gan Mr. Thos. Roberts, Shop Isaf. Ar ol anerchiad byr a phwrpasol gan y Cadeir- ydd, galwyd ar y Parch. W. Williams, Ysgrif- enydd y Ganghen yn ein plwyf, i ddarllen yr adroddiad, yr hwn oedd yn galonogol. Yna cafwyd anerchiad gan Gynrychiolydd y Fam- Gymdeithas, sef y Parch. O. E. Griffiths, B.A., Dolwyddelen, yr hwn a sylwai yn fwyaf arbenig ar y gwaith mawr ac anhawdd a wneir gan y Gymdeithas. Talwyd y diolchiadau arferol gan y Mri. Wm. Roberts, Bronywen, a Thomas Jones, Penlan. Diweddwyd drwy weddi gan Mr. Joseph Lewis, Ty Nant. DIWRNOD AR FAES WATERLOO.—Dyma oedd testyn darlith ardderchog draddodwyd gan y Parch. R. Silyn Roberts, M.A., yn Maen- twrog Isaf (M.C.), nos Sadwrn diweddaf. Cadeiriwyd yn fedrus gan Mr. Thomas Jones, Penlan. Yr oedd y Darlithydd dawnus a barddonol yn ei hwyliau goreu, ac yr oedd ei ddarluniad o Faes y frwydr fythgofiadwy hono, yn un o'r pethau mwyaf byw. Elai yr elw at yr achos yn y lie. (Trwy afryfusedd, gadawyd yr uchod allan o'n rhifyn diweddaf.—GOL.)
- -1 -- - --_- - I -.TREFRiW…
-1 I TREFRiW A'R CYLCH. I Y mae y parch. Evan Davies wrthi yn brysur gyda threfnu i gael holl weithiau Tafolog allan trwy'r wasg. Y mae yn gwahodd tanysgrifwyr am y gyfrol, gan na fwriada gyhoeddi ond nifer neilduol. Ni chaiff neb a gymer y Gweithiau hyn golled: yr oedd Tafolog yn un o awduron coethaf ein cenedl. Ymadawodd y Telynor Dall o Feirion ar ardal yr wythnos o'r blaen. Y mae ei ffydd- londeb i Trefriw yn ddiharebol, ac nid oes neb yr hoffir ei weled yn fwy nag ef yn y He. Mawr yw Ilafur y cyfeillion Methodistiaid yma gyda'r mudiad o gael Capel newydd. Mae y safle wedi ei sicrhau er's cryn amser, a chasglu dyfal at y draul yn myned yn mlaen. Haedda'r enwad well capel nag sydd gan- ddynt. Bydd iyr Addoldy newydd yn ymyl yr Eglwys, ac felly mewn man llawer mwy cyfleus na'r safle bresenol.
CAPEL GARMON.I
CAPEL GARMON. YMADAWIAD Y FICER.—Drwg iawn genym ddeall fod y Parch. J. Howell Thomas ar ein gadael, wedi bod yma er 1901. Y mae wedi ei benodi gan Esgob Llanei wy i fywoliaeth Rhos- llanerchrugog. Ordeiniwyd Mr. Thomas yn Ddiacon yn 1889, ac yn offeiriad y flwyddyn ddilynol. Cyn dod i Ci pel Garmon, bu yn giwrat yn Bistre, Sir Fflint o 1889 hyd 1893, yn Brymbo o 1893 hyd 1898, yn Galltmelyd yn 1899, yna yn Ruabon yn flaenorol i'w benodiad yn Ficer i Gapel Garmou.
.-..-Yr Awyr-Long Gyntaf.--\
Yr Awyr-Long Gyntaf. Gwnaeth yr awyr-long Brydeinig "Nulti Secundus" daith nodedig dydd Sadwrn. Aeth o Aldershot i Lundain, pellder otua haner can' milldir. Aeth o amgylch Eglwys St. Paul, a disgynodd wrth y Palas Grisial. Teithiai yn 01 y cyflymdra o ddeugain milldir yr awr. Dyma y llong gyntaf i wneyd taith fel hyn.
I ABERMAW.
I ABERMAW. Yn nghyfarfod Llywodraethwyr Ysgol Sir yr Abermaw, dydd Llun, penodwyd Miss M. E. Owen, yn awr yn Ysgol y Cyngor, Llundain, yn athrawes coginiaeth. Pasiwyd hefyd i ddewis dirprwyaeth i ymweled a Llywydd Bwrdd Addysg yn Nghastell Deudraeth, yn niwedd y mis hwn gyda'r amcan o ad-drefnu cynUun addysg ganolraddol yn Sir Feirionydd. Ystyrid adroddiad y Prifathraw Mr. E. D. Jones, M.A., yn foddhaol yn mhob ystyr.
|DYFFRYN.
DYFFRYN. CLADDU MORWR.-Dydd Gwener claddwyd gweddillion marwol Mr. Griffith Jones, mab Mr. a Mrs. Griffith Jones, Preswylfa, Llanbedr, yn mynwent Horeb, Dyffryn. Morwr ydoedd Griffith Jones, a bu iddo foddi yn afon Colum- bia ar yr 28ain o Chwefror, yn 31 mlwydd oed. Buwyd am bum wythnos cyn dyfod o hyd i'w gorpb, a chladdwyd ef ar ol ei gael yn Oregon. Codwyd y corph ar ddymuniad y perthynasau, a'i fam yn enwedig, a deuwyd ag ef i'w gladdu yn meddrod y teulu yn y lie hwn. Gweinydd- wyd ar yr achlysur gan y Parch. W. M. Griffith, M.A., ac eraill.
TRAWSFYNYDD.j
TRAWSFYNYDD. TREIAL CWN DF-FAID.-Dydd Sadwrn diweddaf, cynhaliwyd cystadleuaeth y cwn defaid ar gae perthynol i'r Werngron. Yr oedd nifer dda o ymgeiswyr, ac enillodd y rhai can- lynol Dosbarth A. 1, R. Williams, Hafod- graigwen; 2, Ellis Jones, Llanbedr; 3, E. Evans, Brvn Brig Glas, Bala. Dosbarth B. 1, Robert Jones, Tycerrig, Llanuwchllyn 2, William Jones, Pantlwyd, Bala; 3. Robert Jones, Hafodwen; 4, Robert Williams, Cell- fechan, Abermaw. Dosbarth C. 1, Edward Jones, Cilfach Wen. Gwobr arbenig: Ellis Jones, Crafnant, Harlech. Cneifio un Oen: 1, Cadwaladr Jones, Buarthyri; 2, Robert Jones, Hafodwen; 3, J. Ellis, Werngron: Rhai dan 20 oed, 1, J. Jones, Hafodwen; 2, C. Jones, Buarthyri; 3, E. Jones, Hafod- tybach. Y Swyddogion eleni oeddynt;— Llywyddion, &c. Llywyddion, y Mri. Ellis Williams, Dolwen, ac R. Pugh, Brynteg; Cadeirydd y Pwyllgor, Mr. M. R. Jones, Hafodwern Trysorydd, Mr. J. Jones, Penar- cafnau; Ysgrifenydd, Mr. W. Evans, Body- fuddau Beirniaid, y Mri. John Pugh, Blaen- lliw, ac Edward Roberts, Clogwyn Brith, Ffestiniog; J. Parry, Blaencwm; Richard Roberts, Brynmadog, a J. Parry, Blaencwm Timekeeper, Mr. J. Parry, Blaencwm.
LLANBEDR. I
LLANBEDR. Ymddangosodd yn yr Herald Cymraeg, lythyr dyddorol oddiwrth Mr. Richard Rich- ards, mab ieuengaf Mr. a Mrs. Richards, Pensarn Hall, Llanbedr, yr hwn, er mwyn ei iechyd, sydd yn awr yn Winnipeg, Canada. Mae y darn bwn am ei brofiad crefyddol yno yn werth ei ail godi:—"Boreu Sabboth, cyr- haeddasom Snake Island, a'r peth nesaf a wnaethom wedi glanio ydoedd codi pabell rhwng dwy o babellau yr Indiaid. Am 11 o'r gloch aethum i'r capel, y lie tebycaf a welsoch erioed i log-cabin Hafodybryn, ond dim cystal adeilad. Pregethodd un o'r Indiaid. Ym- ddangosai yn cael hwyl, ond nid oeddwn i wrth gwrs yn deall gair. Am 3 o'r gloch, pregethodd Mr. Jones yn Cree. Ceisiais fy ngoreu ymuno yn y canu, a chefais ar y diwedd y fraint o ddyweyd gair neu ddau yn Saesneg, a Jones yn cyfieithu. Yr oeddynt yn canu yn soniarus, ac 0 y fath olygfa oedd gweled y bobl druain hyn yn cadw y Sabboth mor rhag- orol, yn eu dillad goreu, a phob dosbarth ohon- ynt, hen ac ieuanc, gwyr a gwragedd, meibion a merched, ac hyd yn nod babanod, yn cyrchu i'r capel i addoli yr un Gwaredwr ag y cefais innau fy nysgu i wneyd. Efengl fendigedig ydyw yr Hen, Hen Hanes! Nid oedd cyfarfod ar ol cyfarfod y prydnawn, ond yr oeddym ni yn eistedd gyda'r nos yn ein pabell, ac yn canu hen Alawon Cymreig, dyma un o'r Indiaid atom gan ofyn i ni fyned a chanu gyda hwy a chael dyledswydd," a dyna lie buom yn canu ac yn gweddio rhai yn Cree, eraill yn Saesneg, ac eraill yn Gymraeg. Er nad oeddym yn deall ein gilydd, cawsom fawr fwynhad. Yr oedd yn fraint cael bod gyda'r bobl hyn. Nid oedd fawr babell na chynhelid ynddi ddyledswydd deuluaidd y nos Sabbath hwnw. Cofier nad oes ond ychydig iawn o amser er pan oedd y bobl hyn yn anwariaid pur. Mae teulu Mr. G. Bernard Shaw wedi gadael Hafod-y-bryn ar ol bod yn aros yno dros wyl- iau yr haf. Gwyddis fod y gwr hynod ac eraill wedi bod yn cadw ysgol haf yn y He i bleidio egwyddorion Sosialaeth. Maent wedi eu boddhau yn y Cymry, ac yn mhobl Llan- bedr yn neillduol, a bwriada Mr. Bernard Shaw ddyfod yn ol i dreulio amser yn y lie eto.
I- I - I .Gochel Streic y…
I- I I Gochel Streic y Glowyr. I Cynhaliwyd Cynhadledd o'r Perchenogion I Glofeydd a'r dynion yn Wrecsam ddydd Llun. Buont yn eistedd am dair awr, ac y mae yr anghydwelediad wedi ei settlo. Tynir yn ol y rhybuddion oeddid wedi eu rhoddi i sefyll allan ddydd Sadwrn nesaf, a bydd i bobpeth fyned yn mlaen ar delerau boddhaol i'r ddwy ochr.
Neidio o'r Tren.I
Neidio o'r Tren. I Neidiodd llanc ieuangc o'r enw Herbert Marshall allan o dren ar linell y South East- ern, dydd Llun. Yr oedd y tren yn llawn o deithwyr, a neidiodd un ohonynt ac ymaflodd yn nhroed y Ilanc ond methodd a dal ei afael. Ceisiwyd canu y gloch i atal y tren ond yr oedd y cord wedi tori, ac aeth y tren yn mlaen hyd i bont Llundain cyn sefyll. Cafwyd Marshall gan swyddogion y rheilffordd ac aed ag ef i Guy's Hospital, ond cafwyd nad oedd y niweidiau a dderbyniodd yn ddigon i'w gadw yno.
IO'R PEDWAR CWR.
I O'R PEDWAR CWR. CYFLWYNWYD nifer o anrhegion gwerthfawr i Mr. Daniel Rees, o Swyddfa yr Herald ar ei ymadawiad o'r dref. Trefol oedd y mudiad, a chwbl glir a phob gwleidyddiaeth. MEWN achos o iawn i weithiwr o'r enw Squire Bentham, penderfynodd y Barnwr Parry, yn Llys Manddyledion Manceinion fod tri swllt yr wythnos yn ddigon o iawn iddo, gan fod y Meddyg yn tystio mai ei unig obaith am wellhad ydoedd gweithio. PASIODD Cyngor Gwledig Fflint, gydag un o fwyafrif i osod Meingciau i fyny ar ochrau y ffyrdd yma a thraw yn y dosbarth. Gwrth- dystiai rhai yn erbyn hyn, gan mai cyfle i grwydriaid ddiogi fyddai y meingciau hyn. ANFONODD Mr. T. H. Griffith, Cadeirydd Cymrodorion New York nifer o ddarlun-cofion am Eisteddfod Caernarfon i'w rhanu yn mhlith meibion Lien a Chan y dref hono. Y MAE y Gwddfglwyf wedi tori allan yn Ffynongroyw gyda'r fath ffyrnigrwydd fel ag i achosi cau yr Ysgolion dyddiol yn y lie. Y MAE Gipsy Smith wedi dechreu ar ymgyrch cenhadol yn Nghaernarfon nos Sadwrn, ac erys yn y dref am beth amser. Dywedir fod y Diwygiwr wedi ei daraw yn fawr gan y canu Cymreig. CYMERODD Newyddiadurwvr cylch Llan- dudno wibdaith ddydd Sadwrn trwy Abergele, Llanelwy, Rhuthyn, Corwen, Cerigydrudion, a Bettwsycoed, a mwynhasant eu hunain yn fawr iawn. Y MAE Dr. Frazer wedi anfon i mewn ei ymddiswyddiad i Gyngor Sirol Arfon, a chym- erir camrau gan y Cyngor i benodi Swyddog Meddygol yn ei le. DDYDD lau, o dan lywyddiaeth y Parch. J. Abel Parry, D.D., cynhaliwyd Cymanfa Ddir- westol Lleyn ac Eifionydd yn Criccieth. Cafwyd cyfarfodydd rhagorol. Yr oedd papur y Parch. John Jones, Penymorfa (Croesor gynt), yn nodedig o rymus. DIANGODD Samuel Clarkson, Sais ieuangc ymaith gyda Miss Helen, merch y Miliwnydd Martin Maloney, New York, a phriododd y ddau, ac yna aethant i agerdd-long am Loegr. Yr oedd tad y foneddiges yn erbyn y briodas ar gyfrif nad oedd Clarkson yn babydd. Y mae yn awr wedi maddeu i'r ddau, ac wedi anfon ei fab i'w cyrchu yn ol i America. ORDEINIWYD Dr. Arnold Davies, B.A., M.D., mab y Parch. D. P. Davies (A.) Penmaenmawr, i fyned allan yn genhadwr meddygol i Tsangchon. Efe yw y cenhadwr meddygol cyntaf o blith yr Annibynwyr Cymreig, a bu ei yrfa golegawl yn un nodedig o lwyddianus. YN Ngyngor Sirol Arfon pasiwyd i godi treth o wyth geiniog y bunt at y galwadau Sir, a phenodwyd pwyllgor i ystyried y priodoldeb e eangu terfynau Cyngor Dinesig Bethesda fel ag i gynwys Cbwarel y Penrhyn. Dyry hyny ailu i drethu y chwarel at y treuliau dinesig. MAE cnau a mwyar duon yn cael eu gwerthu yn Llundain am chwe' cheiniog y pwys, yrhyn sydd dair gwaith y pris a ofynid yn ddiweddar am y ffrwythau gerddi goreu. MEWN cyfarfod o Undeb Dirwestol Dwyrain Dinbych, yn Brymbo, dydd Llun, siaradwyd yn gryf dros gael deddfwriaeth arbenig i Gymry a'r gwestiwn Dirwest. Y siaradwyr oeddynt Mr. Herbert Roberts, A.S., a Mr. Hugh Edwards. Dywedodd y blaenaf fod yr holl aelodau Cymreig wedi ymrwymo i gefnogi policy dirwestol Cymreig. I Bu farw 22,854 o drigolion India, yn 1906 mewn canlyniad i gael eu brathu gan nadrodd. Yr oedd hyn dros fil yn fwy na'r flwyddyn o'r blaen. Priodolir y cynydd i'r llifogydd mawr oedd yn gyru y nadrodd yn liu i'r tai annedd. DYWEDODD Crwner Dinas Llundain y dydd o'r blaen fod 36 o achosion o farwolaethau mewn canlyniad i fod dan gwsg-pbysigau (anaesthetics) yn Guy's Hospital, wedi dyfod o dan ei sylw mewn chwe' mlynedd a haner. DIRWYWYD Thomas O'Neill, ac Edward Edwards, y ddau o Wyddgrug, i £ 3 a'rcostau, a 1/- a'r costau, am greulondeb tuag at ferlen— yr olaf am ei gweithio mewn cyflwr anmhriodol, a'r llall am achosi iddi gael ei gweithio felly. ANFONWYD Robert John Griffith, North Street, gan ustusiaid Pwllheli, i sefyll ei brawf yn y Frawdlys Chwarterol, ar y cyhuddiad o dori i mewn i Swyddfa Mr. J. G. Jones, U.H., Pwllheli, gyda bwriad o ladratta oddiyno. Yr oedd y tystiolaethau yn ei erbyn yn gryfion. Yn mhlith pethau eraill yr oedd darn o fotwm gafwyd yn y Swyddfa yn ateb yn hollol i ddarn arall ar wasgod y cyhuddedig pan gymerwyd ef i'r ddalfa. CYHUDDWYD dau facbgen 14 oed o Bwcle, o flaen Ynadon Wyddgrug, o dori i dy Mr. W. H. Willcock, Greengrocer, Main Street, Bwcle, nos Sul diweddaf, a lladratta arian oddiyno. Cafwyd y ddau yn euog, ac awgrymodd y Faingc i dad y naill a brawd y llall roddi curfa i'r ddau yn ngorsaf yr heddgeidwaid, a dirwy- wyd y ddau i swllt a'r costau, gan fygwth eu gyru i ysgol ddiwygiadol os bydd cwyn pellach yn eu herbyn. YN Nghonwy, dydd Llun, gwnaeth y Parch. E. Pearce, gweinidog eglwys Bresbyteraidd, Llandudno Junction, gais am beidio buchfrechu ei blentyn. Dywedodd fod ganddo wrthwyn- ebiad cydwybodol i fuchfrechu a'i fod yn credu y byddai yn niweidiol i'w blentyn. Y Cadeir- ydd A oes genych reswm neillduol dros gredu y byddai yn niweidiol yn yr achos hwn. Mr. Pearce Nid yw y Ddeddf yn gofyn fod fy nghredo yn seiliedig ar reswm.—Caniatawyd y cais. Bu farw Miss Katherine Louisa Edwards, ail ferch Esgob Llanelwy, yn y Palas, Llan- elwy, boreu ddydd Mawrth diweddaf. Bu o dan operation i geisio symud appendicitis, ond ni throdd y gwaith hwnw yn llwyddianus. Yr oedd ei hangladd yn anghyoedd.
Advertising
Wythnos Olaf y Limeric. LIMERIO NEU pENILLION JjLYM^IG pYMFjAEG I Limeric Gymraeg B0LL0TEJ4 yn ddi=ddadl yw'r fwyaf a'r benaf o bob Limeric. RHODDIR Cattnoedd a JYiiloedd o tfcutiau 0 WERTH ARIAN MEWN GWOBRAU, MEGYS PIANOS, 0RGANAU, DODREFN a CHELFI, BEISICLS, MASHINS GWNIO, Oriaduron Aur ac Arian, FOB MATH AR GYLLYLL A FFYRC A LLWYAU, MODRWYAU, &c., &c. Wele'n canlyn amodau'r Gystadleuaeth fawr hon:— Torwch allan linellau'r Penill Llymrig Anor- phen a welir wedi eu hargraffu yn y Torron isod. Yna, odditanynt, ac yn y lie sydd wedi ei adael ar gyfer hyny, ysgrifenwch yn eglur mewn inc y llinell sy'n ymddangos i chwi yn oreu a chymhwysaf i orphen y Limeric yn gywir. Gyda'r penill, wrth ei anfon, amgauwch Bostal Order am Chwe'cheiniog (dim Stamp- iau), wedi ei wneud yn daladwy i J. BOLLOTEN, a chroeswch ef" and Co." Y cyfeiriad yw LIMERIC," J. BOLLOTEN, Bangor. Gellir anfon i'r Gystadleuaeth y nifer afyner o gynhygion gyda'r un Torron, ond rhaid anfon Postal Order am Chwe'cheiniog ar gyfer pob llinell wahanol a anfonir i mewn. Rhennir tair rhan o bedair o'r holl swm a dderbynir yn werth gwobrau i'r chwech ymgeisydd buddugol cvntaf. Rhoddir y bed- waredd ran arall fydd yng ngweddiil vn wob- rau llai i'r 25 nesaf. Ystyrir a beirniedir pob cynhygiad yn dra gofalus gan yr Awdures a'r Farddones Gym- reig enwog GWYNETH VAUGHAN, a rhaid i'w dyfarniad gael ei dderbyn yn derfynol. Bydd i'r Ymgeiswyr buddugol gael dewis eu gwobrau o'r rhestr uchod. Gwarentir cyflawn werth, ac yn yr amser penodol anfonir y wobr a ddewisir, yn rhad, a'r cludiad wedi ei dalu. N IN TORRON PENILL LLYMRIG CYMRAEG BOLLOTEN. Mae pobl Caer Dydd wrth eu bodd, A phobl Caer Gybi'r un modd,- Bolloten yw'r dyn A rydd i bob un Enw. Cyfeiriad. Dyddiad. Cyboeddir enwau y cystadleuwyr buddugol yn y rhifyn o'r papur hwn am yr wythnos yn terfynu Hydref 19eg. Dylid anfon y llinellau ar unwaith er mwyn rhoi chwareu teg i bawb, and dim hwyrach na Hydref 12ed. Nid yw'r beirniad am i'w gwaith gael ei daflu i gyd i ychydig ddyddiau diweddaf y Gystadleuaeth, Taer erfynir ar bob ymgeiswyr anfon eu llinellau i mewn cyn gynted byth ag y bo modd.