Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

5 articles on this Page

TAITH I'R AIFFT.

News
Cite
Share

TAITH I'R AIFFT. GAN MR. J. R. ARTHUR, [Da genym allu hysbysu ein darllenwyr i ni gael gan Mr. Arthur y ffafr o gyhoeddi yn y RHEDEGYDD ei ddarlithoead dyddorol ar ei daith ddiweddar i Wlad yr Aifft. Mae sylwedd y darlithcedd hyn, fel y gwyddis, wedi eu traddodi gerbron gwahanol Gym- deithasau Llenyddo! yn ystod y gauaf diweddaf, gyda'r carslyniad fod llawer wedi dymuno eu cael mewn argraph. Mae'r oil wed; eu ar gyfer eu cyhoeddi, a chredwn y croesawir yr ysgrifau gan bawb o'n darllenwyr, ac y bydd y rhan fwyaf ohonynt yn falch o gael treulio hwyrnosau y gauaf sydd wrth y drws yn nghwmni difyr Mr. Arthur ar ei wibdaith bleserus trwy froydd sydd yn gyforiog o ddyddordeb hanesyddol. Ymddengys bod y dyddordeb yn hen Wlad yr Aipht yn cynyddu bob blwyddyn, a sicr ydym y dyry yr ysgrifau hyn lawer awr o bleser pur a dyrchafoi i'r darllenwyr hyny sydd yn hoffi banes a rhamant.j FAUSTINA A'R AIFFT. PRIN, hwyrach, y buasai yn werth i mi ofyn y cwestiwn Pa un ai Palestina ai yr Aim a garech chwi weled ? Yr wyf bron yn sicr mai Palestina, neu Dir yr Arglwydd, a fyddai nod a dymuniad naw o bob deg, os nad pawb ohonoch. Ddwy flyn- edd yn ol, dyna oedd fy nymuniad penaf inau. Teimiwn y pryd hyny y buasai teithio yn Nhir yr Arglwydd,—cael cipdrem frysiog ar y Tir Sanctaidd. yn ddyddiau bythgonadwy yn nghyfncd fy mywyd. Yr oedd rhyw swyn cyf- areddol, rhyv" ymlyniad rbyfedd ynof y pryd hwnw, am y Tir Sanctaidd—Gwlad yr Add- ewid. YmJymyn ynddi yn benaf, feallai, am mai y tir a addawyd yn etifeddiaeth dragyw- yddo! i Abraham a'i had ydoedd, ac mai yno y digwyddodd y prif ffeithiau a gofnodir yn ein Beibi, Wrth fyfyrio ar y buddioldpb o weled ;:l'm llygaid y treE, y bryniau, y glynoedd a'r gvrastadsddau, y sonir cymaint am danynt, cododd cwestiwn fel hyn i fy meddwl :—Pa un at Gwlad yr Addewid ai yr Aifft fyddai fwyaf difyias, dyddorol, buddtol, ac addysgiadol i mi ymdeithio ynddi. Ac i foddbau fy hun rlioddais fy mryd ar lenyddiaeth Aifftaidd a ch&nfyddais, ar fyr, fod fy sel dros wlad yr Addewid, a fy ngwresogrwydd dros Ganaati, yn tarddu oddiar fath o deimladau dychmygcl a fy mam am dani, o ganlyniad, fel cariad, yn ddall. Fel, pa fwyaf yr yaigydnabyddwn ac amlaf y cydmarwn y ddwy wlad a'u. gilvdd yn anianyddol, cymdeiihasol, a hynafiatihol, yr oeddwn yn cael fy ngorfodi i ffurfio syniadau gwahanol ac i gredu fod fy nheimladau, o barthynas i Ganaan, wedi cael blaenoriaeth ar farn, dycbymyg wedi cael .goruchafiaeth ar reswm, a chwant wedi cael buddugoljaeth ar gydwybcd. Wedi nithio hen dybiaethau, barddonol oedd yn llechu yn fy nheimladau, daeth adeg pan nad oedd dim yn at-dyniadol i mi yn Nghanaan ac y mae yn ddirgelwch i mi heddvw sut y gall unrhyw ddyn darllengar, ac eithrio beirdd, ganfod dim sydd anwyl a cbyssegredig ac o werthcynhenid yn Nghanaan. Nid oes genym unrhyw wrthwynebiad i roddi digon o license i feirdd, a digon o raff i rbai pydd yn digwydd bod o duedd deimladol ac o ysbryd pererindodol i ddweyd ac i ysgrifenu i -,v,% d ( :an-?ka,,i- y peth a fynont o berthynas i wlad Canaan— ond ofnwn fod tuedd yn eu swn i fodci synwyr ac i fagu rhagfarn 'at brydferthwcb gcgoniant g'v'.ledydd eraill. Meddylier ambrif ddinas Canaan heddvw. Beth ydyw ? Clwsdwr o dai adfeiliedig; penr.vr o fudreddi ac afiendid, o dylodi anhygoel, o drueni gwarthus. o fryntni a chreulonder. Mewn gair bedd gwag ydyw prif ac unig ymffrost a gogoniant gwlad Canaan heddyw ac mae yr olygfa gyffredinol ar Jerusalem i'r teiihiwr dealius yn adrodd ch-vedl ei chwymp ac yn gwireddu y proffwyd- o'iaethau maen ar faen ni adewir." Ond am yr Aifft, mae hon yn gyfoetbog o ryfeJdodau dihafal celf a gwyddor perthynol i genhedlcedd boreuol y byd, a dyna rai o'r rhesymau pabam y dewisiais i ymweled a'r Aifft yn hytrach na Chansan. Ac wedi myned trwy y stori i gyd, f t u, c i r r h y N v r a i fod o'r un farn a PAROTOL Wedi penderfynu mai i'r Aipht y byddai y daith, cefais In o gyfarwyddiadau ac awgrymiad- au, cymhellion a chynghorion sut i ymddwyn yn ngwyneb braidd bob' math o ber-vglon, prof- edigaetbau a themtasiynau a allasai ddigwydd ar daith fel hon. Ni chawn amser i sylwi arnvnt, ond nid anfuddiol nodi tair engraifft, a'r benbieth yr aethum iddi wrth wrando ar ffrvr.diau yn byw wrth gyngor ac nid wrtb wvbcdae:h. Gorchymyn. pendant un cyfaill oedd: Paci-A,cli ddigon o lyfrau i'w darlicn yn ystod y daith, oblegid heb stoc o lyfrau fe deinlwch fod eich caethiwed ar y dwr yn ddiflasdod. Ar fwrdd llong, ar y cefnfor, gel I wch ymdrafferthu a'r Jenyddiaeth fwyafj gwydyn, sych a dyrus, heb ofni un math o intellectual indigestion, fel pa fwyaf dyrus fynd efch Uenyddiaeth mwyaf difyr fydd y fordaith." Cynhyrfwyd fi gan v cymheniad vna i wneyd parsel o gyfrolau a brynais amser maith Yn cl fe" math o donic i'r cynheddfau cealloi, ond cyfrolau er hyny na chefais erioed y g-\roideb i'w darllen yn mhellach na'u rhagymadrodd. Ac yn wir yr ceddwn yn ymhv,(dHH1.yr oedd fy nheimladau yn cynhesu, yn tyfu, yn gwresogi-wrth feddwl a:r. y syciad ardderchog o gael fy ngorfodi, ar fy ngwaethaf megis, i gryfhau, grymuso, a gloewi fy nghynheddfau dealloi. Ond cyfar- f"ddais a chyfaill No. 2, ac fe gymylodd hwnw dipyn ar gymbellion a chyrgor No, 1 pan y (!*• reedd Peidiwch a dwhdro a drysu eich pen r.cf.? ry%v hen lyfrau gwyddoaol, atbron- du .vinyddol, ac yn y blaen—ddarlleriwcb — j chwi byth mo honynt ar voyage fel hon. Rhowrh eich holl fryd ar jolly a rattling good holids am unwaith, a cheisiwch rvw haner dwsin o Novels go dda—byddant yn fwy at eich chwaeth, credwch il, na dim arall wrth forio'r heli." Cyfarfyddais wedi hyny a chyfaill No. 3. "A oes genych lyfrau addas i'r daith," meddai hwnw. Wel oes" meddwn, swp o Novels." "Gwarchodpawb" meddai yntau "y fath ynfydrwydd, ond llyfrau hanesyddol ar yr Aifft, ddylasech chwi studio ac nid ffogchwedlau. Novels pa synwyr yw Ilwytho eich hun a rbyw hobble-de-hoys felly." Cefais fenthyg gan hwn gyfrolau trwchus i yn llawn o hieroglyphics arwydd-Iuniau teby g i'r scribble a welir yn gyffredin ar gistia u te. Wei, yr oedd y gynysgaeth heno yn ddigalon ddyrus ac yr oedd edrych arnynt, heb son am geisio taclo a meistroli y fath cabalistic designs, yn bobpetli ond cymhelliad i I, mordaith gysurus. Bob nos wrth fyned i'm gwely yr oeddwn yn penderfynu myned atl drannceth i ddarllen o ddifrif, ond ni cbyrhaeddais yn mhellach na'r bwriad, ac felly edrychais i mohonynt yn siwr a'r vd y siwrne. Gallasai cyfrolau yr "hiero- 1 lyphics" fod yn traethu am physics, iatbemallics, accoustics, a phob rhywogaeth o icsam ddim a wyddwn i. Cawsant eu handlo yn ddi-drugaredd, gan y Customs Officers yn y, Porthladdoedd,—eu bodio, ac ambell un yn poeri ac yn chwythu arnynt wrth eu harchwilio. Nid wyf yn siwr na thybiodd un Swyddog mewn porthladd fod y llyfrau yn cynwys ymadroddion o fyd arall. A thra yr oedd ef yn ceisio deall cynhwysiad y llyfrau, yr oeddwn i, acereillo'm cyd-deithwyr, yn cael dyddordeb anghyffredin wrth gymeryd stoc o'r publican bostfawr hwnw. Dyn byr, tew, lliw gingerbread, gydabreichiau a choesau tebyg i rai o gerfddehvau Michael Angelo. Pwt o gap ar lechwedd ei ben, ysgwyddau slip tebyg i botel a'r brasder o gylch ei ganol yn rhwystro iddo weled ei draed, heb os, ers biynyddau lawer. Fel yna, a chymeryd pob- beth i ystyriaeth, yr oedd fy arfogaeth lenyddol, ar y fordaith hon, yn nuisance digymysg—ac fe welir na wireddwyd y tro hwn y ddihareb a ddywed mai mewn amlder cynghorwyr y ddywe'? Mai me-,?;n amider cynghorwyr y a. a a a

 - BWRDD V GWARCHE1DWAID…

-Cyngor Dosbarth Geir;onydd.I

RHOS A'R CYLOH.

Advertising