Y Rhedegydd

lawn i Wasan- '('- aethyddion. I ",dYd LIun, daeth y Ddeddf newydd • 1 ??' a chyrhaedda ei heffeithiau ? ?ob ???y? mewn rhyw wedd neu ??d? Ar rhyw olwg, y mae yn ??-f ? ragorol gan ei bod yn darparu ;frr talu iawn i bob un fo'n gwasan- u,-ond o'r ochr arall y mae yn i?d?f???sisiol, gan mai y Gwas- ?''eth f^-] fydd yn y pen draw yn '??o? j  talu yr iawn oblegid gofala y iisK.; (rhi ai. d iddynt ofalu) am gael yr ? ia'wn o rywle. Ni wlawir ?a? .t) _? lawn, mwy na rhyw arian iyj r cymylau, a byddant yn y pen ???yla.? a. byddantynypen ?on dodo enillion y Gwasanaeth- ???J Ddeddf newydd hon i mewn et^ £ ^ob un sydd mewn gwasan- et,? toed Y wasanaeth yn eiddo pen ? la ? Did yw 0 wahamaeth os ??d naeth, S?a-sanaeth. Gwna cyf- štal trwy air y genau y tro lawn ,,Y?tal a trwy ysgrifen, a daw y forwyn :'? ooy ? gwas i mewn i'w darpar- '??1 Rh?id talu iawn i was neu ??Vn ?y?yMa, a damwain tra gyda'u ?ch? ,XC,, ond rhaid iddo godi o gysyllt- ?e"Sorcbwyl ac nid oddiallan iddo. ?oiyg ?? Cogines yn cyfarfod a dam- J. y i'r berwedydd ffrwydro, y ? ?y Fr berwedydd f?rwydro, y :herll gael iawn; ond pe'r el allan a ?'??'v' d? ??sg trosti nid oes iawn i'w \alrch e« ??? yn forwyn yn ystyr v Jair ar y pryd. ?? golyger ? ,e ydwl' gyda cherbyd ei feistr ac (r. Yarfod a damwain wrth yru y 'f)d\V' rhaid i'w feistr dalu iawn '?'o? ?isgynai coeden neu simdde ?o \t??? basio gyda'r cerbyd, nid M?? ?? gyda'rcerbyd, nid ? ?d y  '??? ? dalu dim iddo, am y '^id  ?wed a dderbyniodd godi o'i ^ajiih nr yn ystod ei wasanaeth." ?Yn ? ? gwas neu'r forwyn yn rW n -? y flwyddyn o gyflog y ?'? ? V Feistr yn rhydd oddiwrth dalu "%aid 8'nfon rbybudd ..t mor h?aid a,foia rh ybudd i'r meistr mor ag Y Yddo modd ar 01 y ddam- Nu) ?"? i'r rhybudd gynwys yr ? ?a.t)? °? am y ddamwain, a chael ?Ot  y meistr mewn 1 ^fon 1. ?swylfod y meistr mewn ??- ? e} gofrestru neu i'w Ie mas- hil. baid gwneyd y cais am iawn ? ??M ?f.? mis, ond y mae y Ddeddf dd.iffy rpru ar gyfer camgymeriad trwy ?ysrr ???th neu ddiffyg addysg i ?o?? ?yw fanylion bychain. tltil' blPerl1' ??? cyfartal i enillion y I Ile blaenorol, neu ?150: pa SaM liag swm mwyaf. Pan fydd y ?1 ca?? ddamwain yn gwbl ddilynol ? .?t ? ???. caiff swm heb fod dros • Vr ^*11108' Gall yr achos gael ei "'Y" yn nilaen mewn Llys i'w K J^derfy J^ ? ddim g??? ei dalu cyn h'4derfy"" lieb i ddim gael ei dalu cyn jad.yr achos, a gall byny gael 94 efnyddio i raddau rhy helaeth ? ber?? 0 gyfreithio ac antur- iket ?8,1? bet 0 f ath fel mator o antur- > 0 ho+u,0 ,r fath fel mater o antur- byl? ??g. by?a?," ?  ??stri fod yn hynod ofalu ^yn hv ^^0 eu gwasanaethyddion r 8, c vm tya %"hymdeithasau Yswirio rhag fod y ?le ral)Y" eu cytundebau yn eu gwneyd w ??& Dyla-i pob perygl (risk) ? C?ic Rkl P??y? ? ^efyd pob analluog- '40 ?athao,' Nid oes modd cymeryd gorriaad 0 ofal Syda'r cytundebau hyn er t? cael 'y? Wer^ i'r meistri. 8 fo ^r^Wn a wasanaetha dros i4 g flllcl 0 awr neu ddwy am bris ?it 1 v" dod ? mewn o dan y Ddeddf. ^dd yw ddynes ddaw i'r ty i olchi i^y di wl"od Yn dod o dan y Ddeddf oni °n. p y?rwymiad i ddod yn  l?17 gwneyd pobpeth yn glir ai Y pela I dylid gwneyd cytundeb newydd gyd a hi K u tro y bydd yn dod i olchi > svfla Wni swyddi eraill yn y ty. 5 ^idiV Wasanaeth fod yn "wasanaeth ?so? j^11 y b? S?y daw o dan ddarpariaeth- X eddf hon l J.. J:11 ?lae gVva'- ??? forwyn yn taflu eu ?y C??n ??1 i? 0 ddarpariaethau y Ddeddf .?fol" ?y??dygiad gwirfoddol a ?V, a'i°k y rnae dangos beth yw ytiv a,, ?? y? orchwy1 neillduol o ^ded -? un eglur^ad a welsom da,hl l? ? mae yn ?od ar y meistr i pa,tbawll ^newn achos o analluogiad i-???s? ddamwain angeuol, serch I t 'leI beu ddamwain angeuo1, sercn °d 1108 0'1' ddalllwaín godi o esgeulus- esgeJ person ei bun. Hefyd, y mae Nge 11111$,;doa, ??oddol yn golygu i n\ n fod cynllunio at y ddam- w4it, 40 'lid rhywbeth ar y fynud: hyny v -ha"cl lllewn "esgeulusdod," yn r?yV? ?? ?h hon fod parhada chyn- ? Jill Y Weithred 4c nid yr hyn gyfyd 10 esgeulusdod neu ddiffyg gofal ar y pryd hwnw. Diau fod y Ddeddf hon yn un bwysig iawn, a dylai fod yn Haw pob gwas a meistr.

Cyngor Dinesig Bettwsycoed. I Cyfarfu y Cyngor nos Wener, pryd yr oedd yn bresenol, Mri. Thomas Griffith (Is-gad- eirydd) yn y Gadair, R. Rawlinson, Henry Williams, John Hughes, J. T. Rees, Dr. Pritchard, J. P. Faichney, R. R. Owen (Clerc), a J. W. Edwards (Arolygydd). Trwyddedau Cerbydwyr. Rhoddwyd trwyddedau gyrwyr cerbydau i William John Parry, David Jones, a William Griffith ond gohiriwyd caniatau trwydded i un arall nes deuai llythyr i'w gymeradwyo oddiwrth ryw berson cyfrifol oedd yn ei adwaen. Polion y Pellseinydd. i Seliwyd y cytundeb a'r National Telephone I Co., gyda golwg ar gael gosod polion yn y I dosbarth yn ol swllt y flwyddyn am bob polyn. I Y Carthffosydd. I Cydnabyddodd Mr. P. Mc'Intyre lythyr y I Cyngor yn datgan eu dymuniadau gyda golwg ar cynlluniau Carthffosu y Dosbarth, a'i fod yn cydsynio a'r cyfryw ddymuniadau. Yswirio. I Hysbysodd y Clerc fod 15 o bersonau yn ngwasanaeth y Cyngor mewn rhyw ddull neu gilydd, a bod y swm i yswirio ar eu rhan yn • £ 170. Yn unol a chais y Cyngor anfonodd am delerau gwahanol Gwmniau Yswirio, a derbyniodd eiddo 17 o honynt, yn amrywio o 18/3 i 6/9. Pasiwyd i yswirio gyda'r British General am 6/9, os byddai y Clerc yn gweled y Policy yn foddhaol. Ysbytty UnigoU. Daeth cais o Gyngor Dinesig Llanrwst am i dri gael eu penodi i gynrychioli y Cyngor i ystyried y priodoldeb o gael Ysbytty Unigoli mewn achosion o glefydon Heintus. Golygid i gael yr Ysbytty rhwng y gwahanol Gyngorau yn y cylch.—Y Cadeirydd a ddywedodd iddo fod ar Ddirprwyaeth i'r un perwyl chwech neu saith mlynedd yn ol, a syrthiodd y peth trwodd y pryd hwnw am fod Cyngor Geirionydd yn gwrthod ymuno yn y mater.—Dr. Pritchard, Mae hwn yn gwestiwn pwysig iawn, a gwir angenrheidiol i ni ei ystyried."—Cadeirydd, Y mae yn bwysicach i ni nag i'r un rhan arall o'r cylch hwn oherwydd yr ymwelwyr. Dylem fod yn gwbl barod at gyfarfod achosion o glefydon pe byddai iddynt dori allan yn y lie." —Mr. John Hughes, Na, nid oes dim neill- duol o'r fath ymabyth."—Dr. Pritchard, Mae achosion yn ami yn Penmachno."—Mr. Faich- ney, Ac y mae y papurau yn siwr o ddweyd mai- yn y Bettws y maent!"—Ar gynygiad Mr. Faichney, a chefnogiad Dr. Pritchard pasiwyd i ddewis tri i gynrychioli y Cyngor ar y cyd- bwyllgor. Penodwyd Cadeirydd y Cyngor (Mr. R. Parry), a'r Is-gadeirydd (Mr. T. Griffith), a Dr. Eritchard. Meddygol. Dr. Frazer a adroddodd i dair genedigaeth gael eu cofrestru am fis Mai, ac un farwolaeth. Yr oedd yr un fu farw dros 65 mlwydd oed. Amrywiol. Ni phasiwyd i anfon yr Arolygydd i gynhad- ledd yr Arolygwyr lechydol gynhelir yn Llan- dudno yn Medi gan na theimlid fod budd i neb o hyny ond i'r Arolygydd yn bersonol.Nid oedd y Casglydd wedi cael hamdden i gasglu dim o'r trethi gan mai newydd eu harwyddo yr eedd y galwadau.—Pasiwyd i ofyn am gyn- ygion am gyfleywi y dref a Goleuni Cyhoeddus om dymor y gauaf.—Darllenwyd adroddiad misol yr Arolygydd, yr hwn nad oedd yn cyn- wys dim o ddyddordeb cyhoeddus. Arianol. Pasiwyd i dalu biliau i'r swm o [15. Wal Beryglus. Mr. Faichney a alwodd sylw at y wal oedd yn cyfyngu ar y ffordd ar ben Ffordd y Greig- len wrth Bont Llynyrafangc. Byddai yn hwylusdod mawr i gerbydau hirion allu troi yno pe symudid hi.—Y Clerc a ddywedodd mai y mater i'r Cyngor ei ystyried yn gyntaf ydocdd, a fyddai ei symud ymaith yn drawsfeddiant.—Mr. John Hughes a ddaliai na byddai yn drawsfeddiant gan ei bod yn rhan o'r ffordd oedd y Cyngor wedi ei chymer- yd o dan eu gofal.-Ar gynygiad Mr. Faichney a chefnogiad Mr. Rees pasiwyd i gyflwyno y mater i'r Pwyllgor Ffyrdd gyda gallu i weith- redu. Adroddiad Blynyddol Dr. Frazer. I Y Cadeirydd a ddywedodd fod Adroddiad eu Swyddog Meddygol yn llaw pob un o honynt, ac yr oedd yn ddyledswydd ar bob aelod ei ddarllen yn fanwl. Ar gynygiad Mr. Faichney a chefnogiad Mr. Rawlinson pasiwyd i Dr. Pritchard wneyd sylwadau ar yr Adrodd- iad yn y Cyngor nesaf. A aaaaaaaaaaaaAAAAAAAAAAA M A/

TREMADOC. y y I CYNHAUAF.-Swn hogi pladuriau oedd yma yn gynar boreu Llun, a chyn bod llawer i gys- gadur wedi rhwbio ei lygaid, yr oedd ystodau hirion o wair yn gorwedd ar lawer maes. Mae golwg am weiriau da y ffordd yma eleni, ond mae'r cynhanaf gryn lawer yn ddiweddarach nag arfer. A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A

y v y y y v v Y BORTHYGEST. y Y Y T T T 'I LLADRAD.—Aeth rhyw leidr i mewn i dy yn Borth y Gest nos Sadwrn diweddaf a lladrata- odd arian oddiyno, Trwy y ffenestr yr aeth i mewn. Ni wyddis pwy ydyw, ac ni chlywyd siw na miw am dano ar ol hyny. YMWELWYR.—Mae nifer o Ymwelwyr eisoes wedi dyfod i'r lie a'r rhan fwyaf o'r taiwedi eu gosod ar gyfer dyfodiad yn mhellach yn mlaen. Mae y lie hwn yn prysur fyned yn gyrchfan haf poblogaidd.

I Gwleidyddiaeth a Thenantiaeth. Yn Heddlys Llangollen o flaen Arglwydd Trefor ac Ynadon eraill, gofynodd Mr. William Parker, goruchwyliwr Mr. Richard Myddleton, Castell y Waen, am archeb i droi Mr. Andrew Powell, Llwynycil, Waen, o'i dy.—Ymddang- osodd Mr. Downes Powell, Wrexham dros I Powell. Tystiodd Mr. Wallace Wilson, ei fod yn gwasanaethu ar etifeddiaeth Castell y Waen, ac iddo geisio gwasanaethu rhybudd i ymadael ac iddo yn y diwedd ei wthio o dan ddrws ty Powell yr hwn oedd yn gweithio yn Nglofa Black Park. Dadleuodd Mr. Downes Powell nad oedd y rhybudd yn gyfreithiol iawn. Yr oedd y Diffynydd meddai wedi cymeryd dydd- ordeb mawr mewn gwleidyddiaeth, a delid ei fod yn gorfod ymadael o'i dy am iddo areithio dros yr ochr wahanol i Mr. Myddleton a'i Oruchwyliwr. Gwrthwynebodd Mr. Parker, pan oedd yn ceisio myned ar Gyngor Plwyfol y Waen, ac yna daeth y rhybudd i ymadael. Dialid arno oherwydd ei wleidyddiaeth.- Arglwydd Trefor, "Tybiaeth noeth yw hyn yna."—Mr. Downes Powell, Dyma y teimlad yn y Waenar y mater."—Mr. Andrew Powell, dyn adnabyddus yn y Waen, a dystiodd ei fod yn byw yn yr un ty er's deng mlynedd, ac ni bu erioed ar ol gyda thalu yrhent ar y diwrnod yr oedd yn ddyledus. Nis gallai gael ty i fyned iddo, ac ysgrifenodd at Oruchwyliwr Mr. Myddleton i ofyn iddo a wnai ef adael iddo gael ty arall, ac atebwyd ef nad oedd ganddo unrhyw dy arall i'r Diffynydd, er fod ganddo dai i'w gosod yn y gymydogaeth. Dywedodd Mr. Downes Powell os gwnai yr ynadon ddyfarnu yn ei erbyn, y byddai iddo ofyn iddo am iddynt roddi achos i'w gymeryd i Lys Uwch. Gallai ddywedyd fod y Diffynydd yn barod i fyned allan o'r ty, ac nad oedd gan- ddo awydd dal y ty yn groes i ewyllys Mr. Myddleton na'i Orucbwyliwr, a gallai gael ty oddiallan i gylch y Waen yn mhen dau fis. Arglwydd Trefor, Cyfarwyddir ni gan ein Clerc fod y rhybudd yn gywir, a bod gan y perchenog hawl i gael yr archeb. Yr wyf fi yn gwybod digon am y Waen i wybod fod yna ddigon o dai i'w cael yn y Waen. Gallasech fod wedi myned pe'n ewyllysio, ond nid oedd- ych yn dewis hyny. Y mae y cais yn cael ei ganiatau. Mr. Downes Powell, Gwnaf gais am i achos gael ei ganiatau." Clerc yr Ynadon, Nis gallaf eich cyfarwyddo i ganiatau achos. Mae yr Archeb wedi ei gwneyd, ac y mae yn rhaid i r Diffynydd fyned allan o fewn deng niwrnod o'r hugain."

Arian trwy Freuddwyd. I Adroddir am hen wr o Caergybi wedi marw ar ol bod yn gweithio ar hyd ei oes gydag am- aethwyr, a synid yn fawr nad oedd yr un ddimeu ganddo gan ei fod yn hen wr gofalus a chynil. Yn mhen wythnos neu ddwy. bu i un o'i feibion ddod at yr heddgeidwad i'w hysbysu ei fod wedi breuddwydio fod yr arian wedi eu cuddio gan ei dad mewn twll yn ngwal beudy y fferm lie y gweithiai. Aeth y Swydd- og gydag ef i weled a oedd y breuddwyd yn iawn, ac aeth y mab ar ei union i dwll yn y mur, a chafodd yno £ 7 17s 6c mewn darn o hen hosan. Mae yr hanes yn cael ei gadarn- hau gan y swyddog aeth gyda'r mab i'r He.

Ffair Criccieth. Yr oedd Ffair Criccieth ddydd Sadwrn yn un hynod o boblogaidd. Gwerthai y ceffylau ysgeifn o A20 i £ 32 yr un, a cheffylau trymion o £ 40 i £ 50. Gwartheg blithion o £10 i £ l5, a Heffrod cyflo o £ 9 i £ 12. Yr oedd cyflog y Torwyr Gwair yn amrywio o 18/- i 22/- yr wythnos.

Ei Ladd gan Fellten. I Gwnaeth yr ystorm o Fellt a thararau nos Sadwrn a Sul gryn lawer o ddifrod mewn llawer man. Lladdwyd tri dyn trwy darawiad mellten. Pan oedd pedwar o golffwyr yn chwaeu yn ymyl Glasgow prydnawn Sadwrn fe laddwyd un ar amrantiad a riweidiwyd un yn ddifrifol. Enw yr un a laddwyd oedd George Harvie. Dywedir i'w ddillad a'i esgidiau gael eu rhwygo oddiam dano. Yr oedd ei ddanedd i gyd wedi eu taraw allan o'i ben, a'i ben wedi ei falurio yn ddychrynllyd. Gwnaeth y fellten dwll llathen o ddyfn yn y ddaear odditano. Tybir mai y dur yn golff Club y chwareuwr oedd wedi at-dynu y fellten. Tarawyd pedwar o ddynion yn Woolwich, a lladdwyd un o honynt. Cafodd y lleill eu hanafu yn dost.

Diangfa Gyfyng i Blentyn. I Ganol dydd Sul diweddaf digwyddodd dam- wain gyda Motor Car yn ngallt Ty'nycoed, Elandudno. Yr oedd John Wynne, gyrwr cerbydau, yn dyfod i lawr y rhiw i gyfeiriad Llandudno, a gwelodd ferch ieuanc yn hwylio coach bach gyda phlentyn pedwar mis oed. Trodd Wynne i ganol y ffordd er mwyn bod yn glir a hwy, ac ar hyny dyma fodur yn dyfod i'r goIwg ac i Iawr y rhiw. Chwyrnellodd hwnw i'r cerbyd a gwasgodd y bassinette ynerbyn y wal. Taflwyd y ferch ieuanc i lawr, a throwyd y goach fach a'i gwyneb yn isaf, ac er fod y ferch wedi cael tori ei braich diangodd y plen tyn heb anaf o gwbl.

f Dim am Ymneillduo. Gwnaed cryn sylw o frawddeg yn anerchiad Arglwydd Roseberry a draddodwyd ddiwedd yr wythnos, yn yr hon y dywedai:—" Cefais lawer i'w wneyd gvda gwleidyddiaeth yn fy amser, ond yr oedd yn llawenydd ganddo ddweyd na byddai ganddo ddim rhagor i'w wneyd yn y ffordd hono." Pan bellybrwyd ato i ofyn a oedd hyn yn golygu ei fod yn neillduo yn llwyr o'r bywyd gwleidyddol ateb- odd yn y geiriau hyn :—" Edrychais ar yr adroddiad yn y Times, yr hon yn sicr sydd yn cadarnhau eich esboniad chwi, ond rhaid bod camgymeriad, nid oes gan y mater gyfryw arwyddocad o gwbl-RoSEBERRY."

Anobaith Benthycwyr. Cafwyd trem arall i hanes y benthycwyr arian sydd yn Lerpwl. Dydd Llun, yn yr Heddlys yno cyhuddwyd dynes o fod yn feddw tra yr oedd plentyn o dan bedwar-a'r-ddeg oed o dan ei gofal. Dywedodd y ddynes wrth y swyddog pan siaradodd a hi, ei bod yn meddwl boddi ei hun a'i baban. Yr oedd wedi ben- thyca pymtheg swllt gan fenthycwr arian, a chodid Hog o haner coron yr wythnos arni am danynt. Yr hwn yn Hog cyfartal i 866 y cant yn y flwyddyn.-Yn achos dynes arall gyhudd- wyd o feddwdod dywedodd ei bod yn talu Hog i fenthycwr arian yn ol chwe' chant y cant, ac yr oedd.y dyn hwnw wedi ei gyru bron yn wallgof.

Ofn Ysbrydion Drwg. Daeth dyn talgryf yn mlaen yn Heddlys Maryleborne, Llundain, i ofyn am amddiffyn- iad y Llys. Dywedodd iddo beth amser yn ol gymeryd llety yn nhy Ysbrydeg-wraig yn Kilburn, ond oherwydd y pethau rhyfedd a wneid yno methodd ag aros yn y lie. Byth oddiar hyny bygythid a phoenid ef yn barhaus, a dydd Sadwrn torodd ei iechyd i lawr yn llwyr. Synai yr Ynad ato yn cymeryd ei ddychrynu gan ddynes ag yntau yn ddyn mor fawr a chryf; "ond," meddai y dyn, mae hi yn dywedyd fod ganddi allu i gymeryd pob tipyn o fywyd allan o honof, ac y gall lenwi y ty ag uffern ac a chythreuliaid." Gofynoid yr Ynad a oedd dyn fel ef, oedd yn gyn-heddgeid- wad, yn credu lol o'r fath, ac atebodd yntau ei fod. Chwarddodd yr Ynad ar ben ei hygoel- edd. Galwyd y ddynes fechan eiddyl yn mlaen, ac addefodd ei bod yn ysbrydeg-wraig, ond ni fygythiodd y dyn hwn erioed y buasai yn llenwi ei dy ag uffern ac a chythreuliaid.— Gwrthododd yr Ynad wrandaw rhagor ar y mater.

Bwyta Cig Own a Cheffylau. I Y mae Llysgenhadydd yr Unol Dalaetbau yn Annaberg wedi anfon adroddiad i Washing- ton, fod prisiau uchel cigoedd wedi achosi cynydd mawr mewn bwyta cig cwn a cheffylau o fewn yr YmerodraethGermanaidd. Yn ystod 1906, lladdwyd 12,922 o geffylau, a 3,757 o gwn at eu bwyta yn Saxony yn unig cynydd ar y flwyddyn cynt o 224 a gefiylau, a 133 o gwn. Trwy'r oil o Germani lladdwyd 182,000 o geffylau yn ystod 1906, mwy o ugain mil na'r flwyddyn cynt, ac o 47 mil na'r flwyddyn 1904. Hysbyswyd Llys Doncaster dydd Llun gan yr Arylygydd Bone, fod o ddau i dri chant o geffylau yn myned o Hull a Goole i wledydd tramor bob wythnos yn y gaeaf, ac o gant a haner i ddeugain bob wythnos yn yr haf. Defnyddid yr oil yn ymborth dynol.

rvvvwv v vv vvvv wvw wvww w\ %? ? J? ? ?  ? ? O ? j?  ? sj ? tt', O,{), m" ¡¡¡l!) j > ,'C, r' i jp makes 1ti:1 < S? 1 good cakes. :¡ CAKEOMA" is the NEW way-the 1 better way-of making cakes. ?* It is a perfectly pure cake |L flour of fine quality, with all the dry ingredients wanted in t* a cake. The proportions are P j exact and the mixing is per- jr* iect. 1 It saves time and trouble, |L and it makes the nicest and lightest cakes possible. tV It makes any and every 1$ f; cake and not only one kind. à4' And it is economical in E D; use-it costs less than the old-fashioned way. 5 From all Grocers, Stores, and Bakers g in the British Isles, in 3d. packets, each one containing a sheet of useful and ø practical cake recipes. e tJ; J LATHAM & Co., Ltd., „ LIVERPOOL. 5 [3. TOB £ itwwwwwwwttwwwww

O'R PEDWAR OWR. Cynhelir Cynhadledd o holl awdurdodau Addysg Gogledd Cymru yn fuan i ystyried cyflogau yr athrawon. Hysbyswyd yn Nghyfarfod Pwyllgor Addysg Caernarfon fod rhai o blant y dosbartbiadau gwledig yn gorfod cerdded pum' milldir i'r ysgol bob dydd. Mae chwarter canrif er pan fu mis Mehefin mor wlyb ag oedd y diweddaf. Fel yr oedd heddgeidwad o'r enw Lumbers yn olwyno yn Islington ddydd Sadwrn, rhed- odd bachgen bychan -ar draws ei beiriant, a thaflwyd y swyddog oddiarno. Yr oedd yn ysmygu ar y pryd, ac aeth blaen coes ei bibell trwy daflod ei enau i'w ymenydd, a lladdwyd ef. Fel yr oeddid yn saethu y graig at ail-adeil- adu Capel y Bedyddwyr yn Frongysyllte, Llangollen, yn ymyl yr ysgol ddyddiol, dis- gynodd maen o'r graig i ganol y plant oeddynt yn chwareu ar y pryd yn muarth yr ysgol gan anafu bachgen o'r enw Rowlands. Gwerthwyd Llawysgrif White Natural History of Selbourne" am zf 750. Yn meddiant y diweddar Samuel Smith yr oedd. Mewn cyfarfod misol yn Morfa Bychan, Porthmadoc, pasiwyd ar gynygiad y Parch. J. T. Prichard yn cael ei eilio gan Mr. David E. Davies benderfyniad yn datgan gofid am fod yr arfer o ysmygu Cigarettes yn myned ar gynydd yn mhlith plant a phobl ieuaingc, ac yn galw sylw masnachwyr at eu cyfrifoldeb yn y mater, ac yn gofyn i rieni wneyd yr hyn a allent trwy esiampl ac addysg yn erbyn yr arferiad. Cyfarfyddodd un Ernest Scammell, South- ampton, a marwolaeth arswydus ddydd Llun, wrth olwyno i lawr allt yn ymyl y dref. Ym- ddengys i geffyl ddeuai i'w gyfarfod ddychrynu, a taflwyd Scammell i shaft y drol fel y tynwyd ei goluddion allan o'i gorph. Cyhuddwyd John Edwards, Adeiladydd, Scarsdale Road, Manceinion, o ladratta [462 lls 6c oddiar ei feistr T. B. Westcott, yn Gorphenaf 1882. Pan oedd y prawf ar ei haner, hysbyswyd mai dyn arall oedd wedi lladrata yr arian, a bod hwnw wedi marw. Pe gwybyddasid yr holl ffeithiau, ni fuasid yn erlyn o gwbl. Cyfranodd Mr. J. Prichard Jones, Niw- bwrch, Mon, dair mil o bunau at drysorfa Adeiladu Coleg Bangor. Hwn yw y swm mwyaf a gyfranwyd hyd yn hyn yn ddiamodol. Anfonwyd John French, llafurwr, i garchar am ddau fis gan Ynadon Pwllheli, am ladratta hwyaden eiddo John Rowlands, Maes, Pwll- heli. Dirwywyd John Williams, Masnachydd Dod- refn, Beatrice Road, Croesoswallt, i [3 13s 6c am deithio o Wrexham i Chirk heb docyn. Yr oedd felly yn gorfod talu yn ol coron y filldir. Rhoddwyd tri chant o bunau am y Bryddest, The Brook" yn Llawysgrif Tennyson ei hun. Dyry Mr. W. Woodley Stocker fanylion yn y Times am daith llythyr-gerdyn aeth o am- gylch y byd yn 1891 mewn deugain niNrnod a phymtheng awr. Anfonwyd ef o Lundain i Hong Kong trwy Canada, ac yr oedd yn ol yn Llundain yn yr amser a nodwyd. Dirwywyd John Williams, Garddwr, Llan- elwy, i 1/- ac 11/- o gostau, am geisio cael trwydded bugail i gadw ci ac yntau ar y pryd heb fod yn cadw defaid. Hysbysir am farwolaeth Mr. Richard Roberts, tad Mr. Richard Roberts, u.H., Llandudno, yn yr oedran aeddfed o 82. Anfonwyd un John Bentwick, Birkenhead, i garchar am dri mis am ymosod ar heddgeid- wad. Ymddengys ei fod yn cael ei feddianu gan fath o gynddaredd pan wel heddgeidwad, ac ymosoda yn ffyrnig arnynt.

Heddlys Porthmadog. Dydd Gwener, o flaen Dr. Griffith ac Ynadon eraill. MEDDW.—Cyhuddwyd Owen Jones, Llan- frothen, o fod yn feddw tra yn gofalu am geffyl a cherbyd yn Nhremadog. Profwyd yr achos gan yr Heddwas 16 (Jones).—Dirwywyd y diffynydd i 2/6 a'r costau. CREULONDEB AT GEFFYL. Gwysiwyd Richard Thomas, Chapel Street, y dref hon, gan yr Arolygydd Rowland Jones (o'r Gym- deithas er Atal Creulondeb at Anifeiliad), o ymddwyn yn greulon at geffyl.—Tystiodd yr Heddwas Jones (19), iddo weled y diffynydd gyda cheffyl a cherbyd. Dilynodd ef i iard la, ac yno archwiliodd y ceffyl, a gwelodd friwiau ar ei gefn, y rhai a edrychent yn boenus. Gorchymynodd i'r diffynydd i beidio ei weithio. —Rhoed tystiolaeth pellach gan yr Arolygydd Rowland Jones.—Nid oedd gan y diffynydd ddim i'w ddweyd.—Dirwywyd ef i 1/- a'r costau. GADAEL EI WRAIG.—Gofynodd Margaret Jones, 40, Chapel Street, Porthmadog, am archeb gynhaliaeth yn erbyn ei gwr, O. Jones, yr hwn a weithiai fel glowr yn Ne Cymru.- Ymddangosai Mr. T. Garth Jones dros y wraig. —Gwnaed archeb i'r diffynydd dalu 10/- yr wythnos a'r costau. ACHOSION ADDYSG 0 NANTMOR.—Cyhudd- wyd David W. Parry, Hafod y Llyn Isaf, Nant- mor, gan J. W. Jones, Swyddog Presenoldeb yr Ysgolion, o esgeuluso anfon ei fachgen i'r ysgol. Dywedai y diffynydd ei fed o dan yr argraph fod caniatad i esgusodi plant o'r ysgol ar ol cyrhaedd safon neillduol, ac os oedd y bachgen bron yn 14eg. Credai fod ei fachgen i fyny a'r gofynion.-Tafiwyd yr achos allan.— Cyhuddwyd John Williams, Garth Llygad y Dydd, Nantmor, o'r un trosedd. Dywedodd y Swyddog Presenoldeb i'r diffynydd ddyweyd wrtho i'r bachgen gael ei orchymyn gan yr Ysgolfeistr i aros gartref. Yr oedd yr Ysgol- feistr wedi addef wrtho ef (y tyst) iddo ddyweyd wrth y bachgen mai gwel1 fyddai iddo aros gar- tref os na fedrai ymddwyn yn briodol yn yr ysgol. Taflwyd yr achos allan.—Yr oedd cy- huddiad cyffelyb yn erbyn Richard Griffith, Bronmeiricn, Nantmor. Mr. T. Garth Jones oedd dros y diffynydd, a dadleuai fod gan y bachgen hawl yn ol ei oedran a'r safon oedd ynddi yn yr ysgol i gael ei esguscdi.- Taflwyd yr achos yma hefyd allan.