Y Rhedegydd

A- GALARGLWM -111 y ddiweddar Miss Jennie Evans, Osmond Terrace, Penrhyndeudraeth, yr hon a hun- odd yn yr lesu, Medi 5ed., 1906, yn bymtheg oed. Pan r'oedd blodeu'r maes yn crino, Dan awelon diwedd haf, Jennie fwyn yn araf wywo Ac yn cilio o'n gwydd a gaf. Lili dyner llawn prydferthwch Wedi'i gwisgo gan ei Duw, edd hi-ond er yn marw, ?arw wnaeth i ddechreu byw. ?a.'dd aros ar y ddaear Ond am ysbaid fer o oes, PYmtheg haf oedd yn ei ddyddlyfr Wedi hyn i'r Nef y ffoes. J?0 wnaeth yn nwylaw Iesu, CarU'i ffordd a wnaeth erioed, Crp??"niesuwylaiddeneth ? Gorphvys arno ,n bymtheg oed. ?danwybrauynllawnblodeu. ?s???y?ybyd. Nes daeth marw iddi n elw ? yn hafan dawel glyd. CWsg yn dawel Jennie anwyl L,'Yth i'th Ianerch heddwch boed. 1 Hira^tu .??ydlysni Tlvc„-gwyryf pymtheg oed. ??.???traHodedig Ceis?ch??'y"?- ceisiwhYnidawelu bellach Cana gyda Christ. Canu mae yr anthem hyfr?d t Gyda'r Cor ceislwn fod yn debyg iddi pel ?wn ninau <;?n?'? k P"t. I "E"Yndelldraeth. k 6{,(,.A..L, DAVID D. JONES.

—Z^YR.. f LLYS Y COFRESTIAD YN NOLYDD- ? ?LEN. Syr.?. ELEN. 0 hadauIe^1^Vg i'r gelyn ddyn ollwng rhan 0 h' (b n i nod- r l ?Lar, 0 i aaau e.rau gwenwymg [ mewn 1 nod" 13.dau eich gOheby-dd hanes a fedda am LA2? ^eich gohew£ dd1 r-vw hanesafedda am SRvifrydwr odd S ? T°naid i1 ,bersonol yn gwa- 9%v-n at b, '17Y Yn ne^du°l y cyfeirid ond :rnae vmosodi--d yn farbaraidd yn ei eiriaa 0 Y?l afl?dliaes yn ei don Dl§on i m 1 lgOn i rni YW' hysbysu am ymdrafodaeth a  e?he6n d?? Daeth i mewn un boreu yn -,?e f I"ri dl*\?'eddaf awdnrdodol a harllug ??i ha-?? ?.?d y.? gcfalu bod pob un a I fad leaa' h"o,1 i b!eidleis ar yr rhestr, a dywedai ? ?d y? ?." ? i enw ei fab-yn-nghyirmth gael ei roi gydag ef. Dywedais nad oedd y gorchwyl o ofalu am hyny yn perthyn i'm swyddogaeth, ond hysbyswyd ef nad allai bechgyn bach ganiatau, yn gyfunwedd a deddf cynrychiolaeth y bobl, ddwy bleidlais seneddol —ond y gallai y ddau gael un blwyfol. Bloedd- iai a gwichiai yntau fel baedd gwyllt y coed a dywedai y cawn weled yn amgenach—y gwyddai yn well na mi, ei fod am fy nisodlu o bob safle, y deuai o flaen yr Archwilydd i hawlio y pleidleisiau yn llawn. Bu raid dangos y drws iddo. Yr oedd dau Geidwadwr yn ei glywed. Cafodd wrthwynebiad, ac yn unol a'r eglur- had a gafodd yn flaenorol, cydiwyd yn ei got a thynwyd ef i lawr. Fe welir er fod ef a'i gefnogwyr yn gwneyd cais i gael pleidlais trwy dwyll. Pe buasai ei gais yn onest a chyfiawn fe gawsai dal o'r hwn y mae mewn dwfn angen, ond fel arall y bu. Hyd y gallaf fi weled y mae yn Ilawer mwy cywilyddus, anonest, a gwaradwyddus o fran nos o'r fath yma i wneyd cais trwy dwyll i ladrata hawl i bleidleisio nag i neb wneyd y flaith yn hysbys. Hyd y gallaf fi weled fe ddylai pob un allu dal y prawf. "Nid gwaeth cywir er ei chwilio." Nis geill un ganfod y dylem ganiatau i neb gael pleidlais heb feddu hawl ddiamheuol. Ni ddylid ym ladd o blaid cael pleidleisiau i rai nas gellir ymddiried iddynt. Dyma y rheol wyf fi yn ddilyn ac a ddilynaf hyd nes yr ar- gyhoeddir fi o'm camsyniad. Nid trwst dau geiliog rhedyn yn y glaswellt a wna hyny. Nid wyf ym malio dim yng ngwawd a chrech- wen cwn anwn. Pwnc pob un ydyw dod i fyny i'r hyn sydd onest ac iawn. Beth sydd na cheir barnu a beio, ond beied y neb a feio, a gwawdied y neb a wawdio. Ar y gwir y mae rhagoriaeth, O'm lleddir am wir na waeth." A wado hyn aed a hi A gwaded i'r haul godi." Ymddengys i mi fod amryw yn cael ei flino gan fath o haint sydd ymhlith yr Halayiaid a elwir running amuch," ac fel y rhai hyny nid ydynt yn gallu cadw eu hunain dan un math o lywodraeth. Maeryw ymosodiadauyn gwbl ddialw am danynt, ac er mwyn cael hwyl y mae llu o rai yn gwneyd pawen y gath o honynt, a negeswyr bon y gler. A tharf nod bob defod aul, Daw ei gweithred o gythraul." Ni flinaf chwi mwy, LLI-S O'R NANT. I

YMOFYN1AD AM BENILL. I Mr. Gol.—A fydd rhai o'ch darllenwyr mor garedig a'm hysbysu pwy yw awdwr y penill y ffurfia„y llinellau isod ran o hono, ac yn mha le y gallaf gael golwg ar y penill yn gyflawn?- "Ond hyn sydd gysur i'm, Dyw'r graig yn crynu dim," &c. j YMOFYNYDD. )

ADDYSG YN FFESTINIOG. I Syr.—Darllenais eiddo "Pansi," yn eich rhifynau diweddaf, ond ni chefais fawr fudd trwyddo. Gwelir erbyn hyn mae arwynebol iawn ydyw eiwybodaethamyrhynymaeyn honi gv/ybod cymaint. Doeth fyddai iddo ymgadw rhag ystumio ffeithiau-dyna y mae yn ei wneyd yn ei lythyrau. Os yw yn tybio y coelia pobl Ffestiniog pob stori, y mae yn camgymeryd yn fawr. Dymunwn ei gywiro- pwy bynag yw. (1). Sonia fod yr Ysgol Uwchraddol yn cael ei chario yn mlaen dan amodaur Beth yw y rhain tybed? Nid yw yr Ysgol Uwchraddol yn rhwym i unrhyw amodau, nad ydynt yn amodau i bob ysgol. Os ydyw, carwn wybod beth yw yr amodau, a phwy a'u gosododd i lawr ? Ai y rheolwyr presenol ? Hwy sydd yn cael y bai gan "Pansi. Y mae yr ysgol Uwchraddol ar hyd y blynyddau wedi gweithio yn dda ac yn ddidwrw. Pam godi cwyn yn awr? Tybed a'i esgus yw, dros fod yr ysgol vn llailllwyddianus nac y bu ? Cofied Pansi mae nid efe yw yr unig un sydd yn gwybod hanes yr ysgol. (2). Dywed nad oes darpariaeth ddigonol yn yr Ysgol Sirol ar gyfer y rhai sydd yn bwriadu ymsefydlu mewn masnach, &c. Cyfeiriodd mae gweithio ar gyfer Matriculation y Brif Ysgol Gymreig ac arholiadau y Bwrdd Canolog ydoedd prif amcan yr Ysgol. Addefaf ar unwaith fod mwyafrif y disgyblion yn cymeryd y cwrs a nodais. Ond nid oes unrhyw rwystr ar ffordd yr un bachgen, rhag iddo gymeryd pypciau masnachol tra yn yr Ysgol Sirol. Yn wir y mae nid ychydig yn cymeryd commercial subjects" eisoes. Hyfforddir hwy mewn Llawfer, Book-keeping, Business Correspond ence, Saerniaeth, &c. Bum yn mynychu rhai o'r dosbarthau fy hunain. Ni raid i "Pansi" fyned allan o Ffestiniog i edrych am hen ddys- gyblion yr Ysgol Sirol, ydynt yn Beirianwyr, Clerks, &c., wnant dystio i'r modd gofalus yn yr hwn y dysgwyd hwy ar gyfer eu gwahanol alwedigaethau. (3). Hoffwn gael eglurhad ar un frawddego'i lythyr cyntaf. Dywed yn agos i'w derfyn fod tipyn o class o gwmpas gwaith yr Ysgol Sirol. Da fyddai genyf wybod beth olyga wrth y tri gair "tipyn o class. Hyderaf y bydd yn ddigon moesgar i ateb. Cwyno am anfanteision yr Ysgol Uwchraddol yn wir! Edryched ar yr anfanteision mawr fu ar ffordd yr Ysgol Sirol am flynyddoedd. Hyd 1901, nid oedd adeilad cymwys i'w chynal. Rhaid oedd ymfoddloni ar Vestries Capelau, &c, Ond ni fu grwgnach. Parhaodd ein Prifathraw i weithio gyda'i ddiwydrwydd arferol, ac erbyn heddyw y mae wedi ei gwneyd yn glod i'r ardal ac i'r S:r. Chwerthinllyd i'r eitliaf ydyw cri Ysgol Rad y Bobl," ag y ceisia Pansi ei chodi. UN OR BOYs.

Gellir synio beth yw maint gwaith Addysgol Cvngor Sirol Llundain, pan ddeallir fod glan- hau fienestri yr ysgolion yn costio pyrntheg ] cant o bunau bob tro y gwncirhyny.

THE ?J? ? NORTH WALR /ó!IÎic\ CYCLE, MOTOR AND SspiSs SPORTS CO. f: -¿:-j- (, tJ t: 7%- -1; tõ1 11 (Q<& '1 NEW ROAD Slaenau Pestinlog, Other Branches at Llandndno and Colwyn Bay.! Beg to inform the Public:that they now show a I Grand Selection of New Machin s from AS [to L15 15s J following we -kno,%u Makers- I Humber, Rover, Singer, Z Swift, Baleigh, Premier, Rudge Whitworth, New Hudson, Royal Welsh. on the Easy Payment system. Particulars on application. (Tneflatest Two Speed Gear MachineIcomplete for £ 12 12s Cash. We have the Largest and Cheapest List of Second SECOND-HAND, hand Cycles and Mail Carts in North Wales. Shall be pleased to send it to anyone on rece pt of Post Card All the best and latest Motor and Cycle Accessories kept m Stock, at London Store Prices TYRES from 7s 6d each. GAS LAMPS from 4s 6d each. Enamelling Platting and all kinds of Repairs executed at Reasonable Prices. Free Wheels and Rim Brakes fitted to Old Machines; also two speed gears. Catalogues and im es on Application. Beth am eich Siwt Newydd? Dyma'r adeg i roddi eich arcliebiori. Denwch. i weled y patrymau Newydd, Dewisiad rhagorol am brisian isel. Gwneir i fyny Fretliynati wedi eu pry im mewn -unrhyw fan. JOSEPH JONES, & SONS, 2, Cromwell St., HI. Ffestiniog.

Ymrysonfa Own Defaid yn y Ganllwyd. 1 Cafwyd ymrysonfa cwn defaid nodedig 6 lwyddianus yn y Ganllwyd ddydd Sadwrn. Llywyddwyd gan Mr. Griffith Pierce, Pant- llwyfo, a gwasanaethodd Mr. Griffith Price, Gorsygarnedd fel Ysgrifenydd. Y Beirniad ydoedd Mr. John Edwards, Glyn Farm, Dol- gellau. Dyma y tro cyntaf i Mri. Thomas Jones, Brynmelyn, a E. Jones-Williams, Rhyd- lanfair fod yn absenol fel Beirniaid er tua phymtheg mlynedd: y ddau wedi eu claddu erbyn hyn. Yn y Dosbarth laf (agored), enillwyd fel y canlyn:—1, Mr. Humphrey Jones, Hafodty Bach, Trawsfynydd 2. Mr. Richard Williams Hafod Gaaegwen, Trawsfynydd; 3, MR.BW. R. Edwards, Tycerig, Ganllwyd. Dosbarth arbenig i rai heb enill mewn ym- rysonfa flaenorOl.-I, Mr. Edward Owen, Hafodfawr, Ffestiniog 2 a 3, Mr. David Roberts, Caeglas, Maentwrog. Dosbarth B, agored i blwyfi Trawsfynydd, Llanddwywe, Llanelltyd, a Dolgellau.-Cyd- radd Mr. Richard Williams, Hafod Garegwen, a Mr. Richard Jones, Blaencwm-Mynach 2, Mr. E. Jones, Defeidiog, Trawsfynydd. Dosbarth C., agored i rai heb enill cyntaf nac ail mewn ymrysonfa o'r blaen (yr un dosbarth a B).—Cydradd Mr. Hugh Jones, Dolserau Farm, Dolgellau, a Mr. Humphrey Jones, Hafodty Bach, Trawsfynydd; 2, Mr. John Jones, Tynllyn, Llanelltyd; 3, Mr. Evan Jones, Gwynfynydd. Yr oedd yr ymrysonfa yn un nodedig o bobl- ogaeth.

Rhaid talu am Ancwynion. I Daeth gwraig yn mlaen ddydd Sadwrn yn Llys Manddyledion Machynlleth i bleidio o flaen y Barnwr Gwilym Evans nas gallai ei gwr dalu archeb a wnaed yn ei erbyn. Mewn atebiad i'r cyfreithiwr dywedodd eu bod yn methu cael ty llai i fyned i fyw iddo ar hyny hysbysodd y cyfreithiwr y Llys mai canlyniad cyngaws aflwyddianus am enllib oedd yr hyn y gofynai am archeb yn ei gylch y costau heb eu talu .-Y Barnwr, "Os ydych yn myned am ancwynion (buxuries) mewn cyngaws am enllib rhaid i chwi dalu am danynt."

(YN AWR YN BAROD). Perlau'r Diwygiadau: sef Casgliad o Hen Benillion genid yn Nghyrddau Diwygiadau Cymru, gan JOHN OWEN. DOLWYDDEL gydag Anerchiad gan y Parch. J. J. Roberts (Iolo Caemarfon). PRIS TAIR CEINIOG. Dwsin ac uchod yn ddidraul drwy y Llythyr- dy am 2s 6c. Pob archebion i'w gwneyd Casglydd- Bwth Meredydd, Dolwyddelen. THE GIiEAT SKIN CURE. BUDDEN'S S.R. SKIN OINTMENT. J Budden's S.R. Skin Ointment will cure Itching after one application; destroys very form of Eczema heals old Wounds, and Sores acts like a charm on Bad Legs, prevents Cuts from Festering; will cure Ring-worm in a few days removes the most obstinate Eruptions and Scurvy. Boxes 7d and Is lid. Agen for Blaenaa Festiniog- W H. Parry, Chemist.—Agent for Portmadog—Ivor J. Joces, Chemist. Agent for LIanrwst-K. Evans, Chemist g )e=-c3 @ )c>-=) o @ )t>-< t & | LIVERPOOL. t A Jgkl HUGH JONES i and SON, < Bangor House, I 3 AND 5, ST. PAUL'S SQUARE. J, A WERTHIR Tocynau (Single a Ret- » y VJT urn) yn mhob dosbarth gyds'r y x gwahanol Linellan o Agerlongau i'r UDol g A Dalaethau, Canada, South America, S. ? Africa, Awstralia, Patagonia, ac i bob £ o parth o'r byd am y prisiau iselaf. k Gwerthir hefyd Inland Tickets gyda'r & gwahanol Reilffyrdd i bob parth am y hj if telerau rhataf Rhoddwn Reduced Rate A i Railway Order i bob un o'n Pasopngers ? o'r Blaenau yma. Byddwn yn eyfarfodein A ? Passengers ar eu glaniad yn y Station ) ? yma gofalwn am eu Luggage, a deuwn V A gyda hwy ar fwrdd yr Agerlong yn mha & un y byddant wedi penderfynu hwylio j y i'w Berthio yn y modd mwyaf boddhaol ft t a chysurus yn ) r adran gore& o'r Hong, t £ ar y diwrnod hwylio. Ysgrifenwch air a chewch gyda throad X g Jf y post restr o'r gwahanol Hwyliadau, yn 5? fl nghyda'r Faree. ? Pob hwylnsdod. Ystorfa rhad at @ V gadw Luggage. I A Mae'r cyfeiriad uchod yn 11e cysurus, A @ rhesymol, a chanolig i ymwelwyr a'r @ ? dref. y ?-ea @ ea—a @ @ e*- K ? DANEDDIDANEDDI Bydd MR. WILLIAMS yn talu ymweliadau fel y canlyn BLAENAU FFESTINIOG, DSTDD LLUN, a DYDD MERCHER, yn GARMON HOUSE. PENRHYNUEUDRAETH ei weled bob DYI IAU yii NHV MRS. ROBERTS,gytert ar GREFFIN HOTEL o 1 o'r gloch prydnawn hyd 4-30. PORTMADOC Bob Dydd GWENER o 11 hyd 5 o'r gioch, yn nhy MR. HUGHES, STATIONER 67, High Street. TRAWSFYNYDD, SADWRN laf a'r 3ydd yn mhob mis yn nhy Mr. M. W. MORRIS, Draper, Clifton Housa, o 3 hyd 6 o'r gloch. Hefyd yn LLAN FFESTINIOG, bob 2 a 4 ddydd SADWRN, yn mnob mis, yn nhy Mr. R. E. JONES, Brvn House o 3 hyd 6 o'r gloch. LLANRWST Bob dydd MAWRTH a DIWRNOD FFAIR o 1-30 hyd 5, yn nhy MR. LEWIS DAVIES, PARIS HOUSE, STATION ROAD Gosodir mewn Aur, Platinum, Ebonite neu ?MJcaKt?, am brisiau bynod 0 resymoi. GWARENTIR FIT 13DA Tynir' neu ilenwir dannedd naturiol, lllosodir rhai newyddion yn y d ^liiau diwedd- araf, a mwyaf celfyddydol. L L) ,A M S Garmors House, Qlartypwll, j BLAENAU FFESTINIOG

YR lAWN. lor addfwyn o'i drugareddfa—bar'todd Llwybr teg lawn Calfaria; Bywiol heddwch i bobl Adda,— Be' ro'i Duw'n fwy na'i Briod Fab ? C.

LLOER CYNHAUAF. Llawr can newydd wna Lloer cynhauaf, Pan fo'n ei bentyrch lewyrch olenaf i Ac yn ei hawyr yn gweini hwyaf, Er cynull ffrwythydd maesydd cymwysaf A roed yn ol bwriad Naf—cyn dyfod Ernes o gawod hirnos ganaf. ANARAWD.

AR GYFLWYNIAD Ffon i'r Parch. D. Hoskins, M.A., yn y Rhos- ydd. Am esgyn llethrau'r Moelwyn Yn ufudd iawn o hyd, I ddangos mewn eglurdeb Y Groes a'r Aberth drud Cawn ninau eich anrhegu Heb neb yn tynu'n groes," A Ffon yr y'm yn credu Wnaiff i chwi drwy eich hoes. Boed i chwi lawer blwyddyn Er mwyn eneidiau trist, I'w dychwel at y bywyd Sy'n bod yn Iesu Grist; Ac ni ddaw atoch flinder Wrth deithio yma a thraw, Ond i chwi'n siwr ofalu Fod hon o dan eich Haw. ( GLAN EIFION.

YR EN AID. j  ullad treiddfawr, enfawr ei arfod, YRnb?? ?? fordaith-deyrn y myfyrdod. RhYdd hardd eonder ac urdd ar ddyndod- A riinwedd odiaeth-sy'n rhano Dduwdod- Ri ddidad anadl hynod,—hanfodiant Ynt?st ? diddi6ant ystad i ddyfod. H014 hynodion ser a phlanedau, urfia fynag o'r ffurfafenau; Deufio n ''?areg chwal, a'r dyfnderau R\vvrr> ?? droed-wefr y mellt ar edau, Ac eev GJNS°R Borau—TRE?N Y TRI Yn cyd-adnodi CE?wAD ENEIDIAU. GWILYM COWLYD.

Dirwyo fVSodurwyr Yn ogymaint a bod y Modurwyr elent trwy Malton a Scarborough yn peri y fath helbul i'r trigolion, fe benderfynwyd gosod telm (traP) i'w dal. Dydd Sadwrn gwysiwyd George Sykes, o Leeds i Heddlys Norton, a dirwywyd ef i dneg punt a'r costau, neu ddau fis o garchar am yru yn orwyllt. Fred Campbell o Brad- ford a dirwywyd i bum gini a dwy bunt a'r costau am droseddau tebyg. Albert Smith o Huddersfield a ddirwywyd i bum gini a'r costau, am oryru. Charles Jackson o Middles- borough a dirwywyd i bunt a'r costau am nad f oedd digon o oleu tu ol i Modur. Rhwng y chostau | at dreuliau y sir. Telm yn talu yn dda oedd I t hwn.

TREFN OEDFAON Y SUL ST. DAVIDS CHURCH HALL.-Sunday, Oct. 14th.—Full Choral Services. Anthem, "Praise the Lord, 0 my Soul" (Simper). Preacher-Morning 10.30 a.m., Rev. T. H. Hughes, Vicar. Evening 6.30 p.m., Rev. James Davies. Vicar of St. David's, Liverpool. All Seats Free. Y METHODISTIAID. ENGEDI.-Parch. J. O. Jones, B.A., Bala. PENIEL.-Parch. John Roberts, B.A., Lerpwl. j BETHESDA.—Parch. H. Wiliiams, D.D., Bala. TABERNACL.—Parch. David Hughes, Traws- fynydd. GARREGDDU.—Parch. Hugh Ellis, Maentwrog MAF-NOFFEREN. -Parch. R. H. Watkins, Bryncrug. BOWYDD.—Parch. J. Williams, B.A., Wrecsam RHIW-Parch. Isaac J. Wiliiams, Llandderfel. BETHEL.—Parch. R. J. Williams, Lerpwl. CAPEL SEISNIG (English Chapel).—Rev. W. T. Ellis, B.A., B.D. YR ANNIBYNWYR. BETHF-L.-IO, Parch. J. Williams Davies. 6, Parch. R. T. Phillips. HYFRYDFA.—10, Parch. George Davies, B.A. 6 Parch, J. Williams-Davies. BETHANIA.—Parch. J. Rhydwen Parry. JERUSALEM.—Parch. R. Evans, Penmain, D. Cymru. BRYNBOWYDD.—10, Parch. John Hughes. 6, Parch. George Davies, B.A. SALEM.—Mr. D. R. Jones, Salem, CARMEL —10, Parch. R. Talfor Phillips. 6, Parch. John Hughes. Y WESLEYAID. I EBENEZER.-IO, Parch. R. Morton Roberts. 6, Parch. T. Isfryn Hughes. DISGWYLFA.—10 a 6, Cyfarfod Ysgol Undebol 2, Parch. T. Isfryn Hughes. SOAR, RHIW.—10, Parch. T. Isfryn Hughes. 6, Mr. D. D. Jones. I TANYGRISIAu.-Mr. W. Williams, Rhiw. 6. Brodyr o Soar. FFESTINIOG.-IO, Cyfarfod Gweddii. 6, Parch R. Morton Roberts. I Y BEDYDDWYR. I SEION -Parch, Moses Roberts. *.CALFARIA.—6, Parch. E. Cefni Jones. MORIAH.—10, Parch. E. Cefni Jones. PISGAII.—Mr. William Humphreys. CAERSALEM.—Mr. J. D. Davies.

Gofeuo Liandinam. Trwy haelioni y Aiihwnydd Mr. David Davies, A.S., Plasdinam, y mae Llandinam i'w goleuo a thrydan o'r orsai drydanol yn y Palas. Goleuir capel y Wesleyaid, y Neuadd gyhoedd- us, yr Ysgol, yr Eglwys blwyfol, a'r heolydd yn rhad, ac ni chodir ond gnw o dal ar y tai- ddalwyr. Y mae holl drigolion y Heyn orlawn Chga;(\l;. d;;l'1 le Ph\f diball iddynt.