Y Rhedegydd

Dywedyd a Gwneyd. Nid yn anaml y ceir rhai yn dadleu yn gryf dros wneyd pethau, a phan ddaw y cyfle i hyny y maent yn profi yn eglur mai siarad gwag ydoedd y cwbl. Yn Mwrdd Gwarcheidwaid Dolgellau darllenwyd llythyr o Fwrdd Caer- narfon, yn dadleu dros roddi rhagor o gynorth- wy i'r tlodion. Mr. Hugh Owen, a ddywedodd i wraig o Undeb Caernarfon ddod i fyw i Dol- gellau. Gofynodd am gynorthwy plwyfol, ac argymellasant i Gaernarfon ganiatau pedwar swllt yr wythnos iddi, ond nid oedd gan Warcheidwad y lie hwnw ddim gwell i'w gynyg iddi na'r Tlodty. Rhad yw siarad, a drud yw j; wneyd.

Ffordd Gwas o Fwynhau ei Hun. Cafodd James William Brandrick, gwas fferm Cotton Abbots, ger Caer, ddiwrnod o wyl gan ei feistr, a threuliodd yntau'r dydd mewn Hadrata pedair o'i heffrod a'u gwerthu. Cafodd £ 45 am danynt, prynodd siwt o ddillad, ac yr oedd yn mwynhau ei hun yn Nghaer pan gym- merwyd ef i'r ddalfa. Yr oedd ganddo £ 38 heb eu gwario o'r arian. Anfonwyd ef i sefyll ei brawf yn y Frawdlys Chwarterol.

Canlyniad i Gyngaws am Enllib. Yn Llys Manddyledion Machynlleth, gwnaeth Mr. Williams, Gwestywr yn y dref gais oflaen y Barnwr Gwilym Evans, am archeb yn erbyn William Jones, gwerthwr llysiau, am y gweddill dyledus iddo yn nghylch cyngaws am enllib wrandawyd yn y Trallwng rai misoedd yn ol. Ar ran y Diffynydd, dywedwyd ei fod wedi ei werthu i fyny mewn canlyniad i'r cyngaws hwnw. Gwnaed archeb am 10/- yn y mis.

Plant heb Hetiau. I Mae prif-feistres y babanod yn ysgol Mary- port yn cefnogi y plant i ddyfod i'r ysgol heb hetiau. Dywed ei bod wedi dal sylw, yn ystod y gauaf diweddaf, fod yr ysgolheigion ddaeth- ent i'r ysgol heb hetiau yn dioddef llai oddi- wrth anwydau na'r lleill. Mae y rhan fwyaf o blant yr ysgol hon wedi rhoi'r goreu i wisgo hetiau.

Ymrysonfalr Seindyrf yn New Brighton. Profodd cvstadleuaeth y Seindyrf yn New Brighton ddydd Sadwrn y fwyaf llwyddianus a gynhaliwyd yno hyd yn hyn. Daeth 16 yn mlaen allan o'r 20 a anfonasant eu henwau i mewn. Yr oedd y datganiadau o Spohr's "Grand Selection" yn galed i'r eithaf. Mr. William Short. L.R.A.M., Arweinydd Seindorf Cyngor Dinesig Llundain oedd y Beirniad, a dyfarnodd y £ 30, Her-gwpan haner can' gini, ac arweinffon arian i Gossage Soap yr ail wobr o [20 i Crossfield Soap y drydedd wobr 0 f 15 i Goodshaw; y bedwaredd wobr 0 £12 i Wingates. y burned wobr o £10 i Rochdale Public; y chweched wobr o f 8 i Rushder Temperance; a'r seithfed wobr o 65 i Guide Temperance. Y Seindyrf eraill a gystadleuent oeddynt:—Longridge Prize, Shaw Prize, Batley Old, Eagley Mills, Eccles Borough, Irlam St. Johwils, Wyke, Linwaithe, a Litherland Silver.

Ocheneidiau Meirion. Cynhaliwyd cyfarfod Cyngor Sirol Meirion yn Dolgellau dydd Iau, o dan lywyddiaeth Dr. J. Jones. Yr Henadur Haydn Jones a gyflwynodd y gyllideb am y flwyddyn, a dywedodd eu bodyn cychwyn y flwvddyn gyda;64,168 7s 2c mewn Haw, ac yr oedd cyfanswm y derbyniadau yn 16.1-17 16s, Sc. Cyfanswm y taliadau oeddynt ;614,377 19s 4c, £ 965 i'w gwario ar heddlu, yn gadael gweddill mewn Haw o £ 774 17s 4c. Cydsyniwyd i godi treth o Is Ic yn y bunt. Mewn perthynas i bwngc Addysg yr oeddid yn amcan-gyfrif y byddai yn rhaid i'r Cyngor ddarparu £ 30,000 at Addysg Elfenol. Tra yn Croesawu beirniadaeih ar wariadau y Cyngor Sirol, yr oedd yn argyhoeddedig fod y Cyngor yn gwbl effro i'r cynydd mewn costau. Yr oedd gwerth trethiadol y sir yn hynod isel, ar grants yn nodedig isel. Sir dlawd ydoedd, a chyda grants bychain ac arwynebedd mor fawr byddai y baich yn rhwym o fod yn drwm gyda phoblogaeth deneu, a 290 milltir o brif-ftyrdd i ofalu am danynt. Yr oedd y cyngor yn cymeradwyo argymelliad y pwyllgor i ddeddfu ar fod goleu i'w osod ar bob cerbyd &c wedi machludiad haul. Yr An- rhyaeddus C. Wynn a sylwodd mai Meirion ydoedd yr unig Sir yn y Deyrnas ar nad oedd hyn ynddi.

I Gwcbrwy Geirwiiredid. 1 ) iHi °w Cn ^st?siaid Dyffryn, Caergybi, cyhudd- ië!l Wm. Roberts, B/ynteg' ool^yno heb ? f ??t. ? ?efcddy Cadeirydd (Canon Rich- l a:¡\:ds) bod y faine wedi eu b???h?u gymamt gan ? ? ??? ??oranghy&edmoeir?redd y? y j -.lys bwnv/fei yr ?'?y?y Soiling y trosedd- ? "rynrhya?dhebddu-wy. -edd

YmneilEduad y Parch. Evan Jones, j Wedi oes faith o lafur gyda'r Wasg, gyda Gwleidyddiaeth, a chyda'r Weinidogaeth, y mae y Parch. Evan Jones, Caernarfon wedi rhoddi i fyny ofal Eglwys Moriah, lie y bu yn ddedwydd a llwyddianus, am yn agos i 31 mlynedd. Mae i Mr. Jones le anwyl yn serch ei gydwladwyr, a una phawb i ddymuno iddo nawnddydd tawel dibryderon. Llawn enillodd ei orphwysfa fel gweithiwr diwyd a chadarn.

Hunanladdiad Masnachydd I Cymreig. Dydd Sadwrn, darganfyddwyd Mr. John Ed. Jones, Haiarnfaelwr a Masnachwr cyffredinol, ac un o ddynion mwyaf cyhoeddus Rhuthyn, yn hongian yn farw wrth dylath yn ei fasnach- dy. Yn y trengoliad, awgrymwyd ei fod mewn anhawsderau arianol.

Wedi Meddwi. Me\tn achos wrandawyd yn Heddlys Clerk- enwell, cymerodd yr ymddiddan ganlynol le:- Yr Ynad A oedd y dyn hwn mewn diod? Y Swyddog: Nag oedd, ond yr oedd diod ynddo ef. Nid oedd yn feddw, ond yr oedd wedi bod yn yfed. Yr Ynad: Meddwl yr ydych nad oedd mor feddw ag y gallasai fod. Y Swyddog Na, yr oedd yn ddigon sobr. Yr Ynad: Yr oedd yn meddwl i chwi ddy- wedyd ei fod yn waeth oherwydd d:od. Y Swyddog: Na Syr. Dywedais iddo fod yn yfed. Yr Ynad Wel, ynte, nid oedd yn sobr. Swyddog Nid oedd yn feddw. Yr Ynad Nid ydym yn gwneyd y fath wa- haniaethau cywrain yma. Yr wyf yn taflu yr achos allan.

 Profi ei Haniad. I I Profi ei Haniad. Ar achlysur neillduol yr oedd torf lawn o dan gwladgarol yn Awstralia yn curo'u dwylaw yn frwdfrydig pan grybwyllodd enw Lloegr, ac un o'r rhai mwyaf selog yn y lie ydoedd dyn tywyll. Troes ymwelydd Seisnig ato mewn syndod, a dywedodd, "yn sicr nid oes genych chwi waed Seisnig yn eich gwytheni ? Dim gwaed Seisnig yn fy ngwytheni," gwaeddai yntau, fe gynorthwyodd fy ngor-hendaid i fwyta Cadben Cook."

Cwympiadau y Llechwedd. I Dal i gwympo y mile o hyd yn Chwarel y Llechwedd, ac y mae y rhagolygon braidd yn waeth yr wythnos hon na'r un ddiweddaf. Mae y cwympiadau hyn yn gwneyd bron yr oil o'r gwaith tan y ddaear yn rhy beryglus i fyned ato; a'r canlyniad yw fod llu o weithwyr yr wythnos hon eto wedi eu hatal i weithio. DyWedir fod y perygl yn rhy fawr i ganiatau i'r gweithwyr gymaint a nol eu harfau allan.

Marwolaeth Prif Weinidog New I Zealand. Dydd Sul diweddaf, o dan amgylchiadau annisgwyliadwy, bu farw Mr. Seddon, Prif Weinidog New Zealand. Cwynai yprydnawn blaenorol, ei fod yn wael, ac aeth i'w ystafell i orphwyso. Pan ddeffroes arosodd i bwyso ar y couch, yn disgwyl am giniaw. Yr oedd Mrs, Seddon wrth ei ochr ar y pryd, Yn sydyn cododd Mr. Seddon a phwysodd ei ben ar ysgwydd Mrs, Seddon gan ddweyd, Good- bye, fy anwydlyd, 'rwyn myn'd," ac ar hyny bu farw 5yn ei breichiau. Mae galar dwfn a chyffredinol yn Awstralia am farwolaeth y llywodraethwr poblogaidd hwn.

Dedfryd o Lofruddiaeth. I Mewn trengholiad a gynhaliwyd dydd LIun yn Wallasey, sir Gaer, ar gorph Jessie Moran,, yr hon a fu farw o dan amgylchiadau amhens* yn mis Mai diweddaf, rhoddwyd tystiolaeth feddygol oedd yn dangos fod gweithred law- feddygol anghyfreithlon wedi ei chyflawni ar y trancedig gan Famaeth o Lerpwl, a phasiwyd dedfryd o lofruddiaeth yn erbyn y cyfryw Famaeth yr hon sydd wedi difianu er's rhai dyddiau.

Ch warel wr o Bethesda yn Ymgrogi I Dydd Gwener diweddaf, taflwyd ardal Beth- esda i gryn fraw gan y newydd fod corph John lOwen, Braichmelyn, gwr adnabyddus iawn yn y cylch wedi ei gael yn crogi wrth goeden ar ochr Braichmelyn. Yr oedd John Owenyn uu o gyn-weithiwyr y Penrhyn, ond gwrthodwyd gwaith iddo wedi terfyniad y Streic. Yr oedd y truan wedi ei golli o'r ty y dydd blaenorol.

Mae Canon Hughes wedi ymddiswyddo o reithioraeth yr Abermaw, He y bu yn gwasan- aethu am amryw fiynj-ddoedd.

E ?- d Earsgfrydedd y Rhyl. Yn Nghyngor Dineajg Rhyl, dydd LIun diweddaf, dywedodd ifr. J. H. Ellis, tra yr oedd yn cytuno i rwystro y rhai fynent redeg ceir ar ddydd Sul yn ol a blaen ar hyd y dref, ei fod o'r farn y dylid caniatau rhyddid i redeg o'r dref i leoedd tuallan, megis Rhuddlan, Dyserth, Prestatyn, &c. Argymellai wneyd gorsaf yn y dref ile y gellid cael moduriau ar y ddealltwriaeth clir mai ar gyfer siwrneion tu allan i'r dref yr oeddynt i gael eu defnyddio. Credai y byddai yn anfantais iddynt ddangos im culni tuag at foduriau a modurwyr. Yn yr un Cynghor caniataHvvd rhagor o k i>yneusderau ar gyfer ymdrochi cymysg.