Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
Nomm OYR CYLCH. I
Nomm OYR CYLCH. I Ularwolaeih Arianyad. I Ar 01 hicNaeledd bu farw nos Sadwrn, Mr J. 0. Pugb, cj-n-cruchw y liwr ariandy Gogiedd a Deheudir Cymru yn Corwen yn rgbartrel ei briod yn Caerwys, Sir Flint. Mab o: nd Mr Pugh. i'r hen gyfreithiwr adnabyddus o Ddolgellau-Mr David Pugh yr hwn am flynyddau lawer fu a'i ysgwydd o dan vr arch Ryddfr/del yn Sir Feirionydd. pan oedd yr aches v pryd hyny yn wan a musgrell. Yn ardal Corwen yr oedd Mr J. O. Pug-h yn adnabyddus lawn fel un wedi dringo i safle awhydeddus—yn un o ustusiaid heddwch y sn, -.J .), j J:, $ 1'7f'r  Ca/ed? yr ?Mse?o???., t Mae yn debyg nad oes ar.gen lie mwy manteisiol i weled" Calwl yr Amseroedd" nag yn y byrdcLm Gwarcheidiol. Dyrna agwedd pethau yn Mhsnrhyndeudraeth dydd Mawrth diweddaf, wi th ymdrin ag I achos: on elusenol. Yr oedd yno ddwy wnÜg ieuainc drAsiadus, gwys y rhai fethent er ceisio cael gwaith, yn ymbil am gymorth i symud r.'r wla(!i,. n gye-,ig wyth o blant, Waeth beth a ddywed neb dyma yr amser mwy si enbydus ydys eto wedi orfod wyrebu. D> rion eisiau gwaith, ac yn metnu ei gael. Cyngor Dinesig Llanrwst. I Y mae tymor pedwar o aelodau o'r Cyngor I uchcd jn dirwyn i ben, a drwg genyrii hyny, ("J "f "II',l..U P,< '1 "¡" gan fed yr aelcdau presenol Y". batrv/m i gynghonu y cy1ch me?n carlo gwaith yn mtaet). Dynlun yn meddwi ant fudGL-?au a gweibntau, ac nid treulio dwy a tha? a?T 1 ymkcru a'u gil?dd. Cynvgl?d?eth ei gario alian yn drwyadl oedd yr un ddaeth Mr. Rogers Jones yn mlaen yn r.glyn a chael Man-Ddcddfau rewydd i reo',i y gweHiarrtau gerir ;\lI..1n ar adeiladau y dicL Pe b'J'isai hyn wedi ei gario all\n er's blji:ydd;,u edrychasai y tai a'r masnachdat yn llawer mwy anhebyg i fuwch a llo wrth ei throed. >;< Y Ckws Cnvyitryn Diog. j Gerbron Maine ynadol Llanrwst dydd I Sadwrr, dygwyd chwech o gnvydnaid oedd- yct wedi gwrthod gwneyd eu gwa'?h yn y tybt:y, er mwyn cae! eu hanfon >i gar char, Or?i c-c?l rhywfoddiun rhatach i'r wlad ?«a'u cludo i Caernarfon fel y gorfyddir I gwneyd y naill \v_. t'mos ;ir ol y Hall. Mas ymddygiadau or fath yn galw am rhyw gerydd llawer Hymach na myned i garchar. Buasai ycHydig wialenod yn ateb llawer gweii pwrpas, pe unwaith Yo gadir iddynt wybod.eu bod. trev/n ystor i'r thai na- charant I waith. Dywed Caplan Carchar Lerpwl, yr wythnos hon fod y oriniaeth ragorol ar gyfer carcharorion yn rhvfeddol, bron na chant bobpeth rhesymol, a'r unig beth goHant yw eu rhyddid dros amser, ;n ? Sy?'?d CiS?afM/e??oJ Eto, Mev n trengholiad a gyr.haliwyd dydd Liuii yi-i Nolgeilau ar gorff hen wraig o'r enw Margaret Thomas (86) ddar- ganfyddwyd yn yrafon. yroeddGriffith Owen, y tyst a'i darganfyddoddyn ciweyd iddo redeg am yr heddgeidwad y foment y gwelodd hi. Ar yr ymweiiad nododd Mr. Guthrie Jones allan y camgymeriad oedd pobl yn wneyd mewn acrosion o'r fath—yn lie edrych fod rhyw gymaint o fywyd yn aros, rhedant am I y swyddog'on. fel pe bsS hyny yu twy pwysig na'r Hall. Mewn amryw drengholiad- au blaenorol ceir engreifftiau cyffelyb o bob! yn myneb at ail achosion" i gychwyn. Y I dd),leè.s Wydd gyr: taf ceisio adferu? vna J ceisio cyrarthwy. ) Llandudno a Colwyn Bay am xsarchu I y Sabbath., I Mae vr ymgais. wnaed yr wythncsau diweddaf i rhedeg y trains ar y Sul rhvng Colwyn Bay a Llandudno, ac hefyd i gael chwareu golf yn y ile olaf, wedi peri cryn ddeffroad yn mhlith trigolion y ddau le, ac i bob golwg yn awr, bydd yr ymgais at hyny yn aflwyddianua hollol, Yn mhlith dosbarth goreu a pharchusaf v lleoedd hyn yr oedd y syniad o drafnidiaeth a chwareu- aeth o'r fath yn peri dinawr bryder; ac mae y ddeiseb anfonwyd i brotestio yn erDyn hyny wedi ei thynu allan mewn iaith gref ac ar- gyhoeddiadoL Nid yw v trethdaiwyr am i ysbryd cywareus a Se.sr-igaidd yr oes gaei dechreu eu llywodraethu, tra y gwydciant nad gyda symudiauaii o'r fath y llwyddir i ddacibly" "gu y glan,Li Achosion o Gyrnru yn yr U^hei Lys, i ngJ..m é.'r'CJ nga -S é:. wrand;wyd vn yr Uchel Lys yr wythnos hon o Trawsfynydd, syh«'odd y Barnwr Far^el—"Y mae hyn yn ■"Ticlloi anfcddhaol, pahaia na wrnndawsid yr achos r; Nghyraru." Pan cde-illir nad oedd yr achwynydd na'r dirrynydd vi deall gair o S."?sneg, nid rhyfedd fod y E 'nwr wedi gwceyd y sylw. Galiem feddwl hefvd fod yn Hawn bryd fod rhyw drefniad vn cael ei wntyd, fel y ?onid d?d ag achosion o'r f;"th I ymiaen?yda!!a?e- Halo ?ost. Pa reswm fod yn rhaid c ludo dv sin neuVagor O_,YStiO'l'1 i Lunaam, p!'ntr?,ydre?u?d, y. gellid cad g\Ve!! cyfiawn d?r y;. n? g;tlt -c* a c^yd:1 J 1 ."tJ, l' '-J' r-.i_ c. :L-I I chwarter y gnat. 'Ateb rhyv/un i hyn ydyw ch,arter y gf-,31- '?l,-b rli ?,i:?n I n )?iiiw deddiwriaethu. j Tylotty Llanrwst. 1 Mae gwaith Meistr a Meistres y sefydliad uchod yn ymneillduo yn amlwg wedi peri y bydd byddin gref o ymgeiswyr am y lie. Eisoes enwir lluaws, ac ofnwn fod yn eu mysg rai nad oes ganddynt lawer o ddirnad- aeth am natur y gwaith. Dylid cofio fod yn perfhyn i'r apwyntiad hwn ddyledswyddau hynod bwysig i'w cyflawni. Un o'r cyfryw ydyw medr i ddarllen ac ysgrifenu. Mae thai heb fod yn meddu ar y cymwysderau hyn yn bwriadu cynyg. Prawf yw peth o'r fath fod anwybodaeth rhai yn peri iddynt gredu y gallant bob peth. Cyn gweled eu safle yn y Bwrdd nesaf, bydded i'r rhai hyny sydd yn bwriadu ymgeisio. ymgyd- nabyddu ychydig a'r telerau a'r cymwysder- au. ac o wneyd hyny, odid fawr na fyddant gymaint a hyny yn ddoethach. Adroddiad Eglwys Bethel fA.), Ffestiniog. I Parhau i gynyddu mewn mwy nag un ystyr y mae yr eglwys hon. Mae gan y Parch R. Talfor Phillips anerchiad cryno ac efengylaidd wrth gyflwyno yr adroddiad, anerchiad mae'n sicr fydd yn flasus i'w ddarllen a'i astudio mewn blynyddau iddod. Rhif yr aelodau ar y laf o Iorawr ydoedd 252 derbyniwyd o'r newydd r thrwy lythyrau 24. Casglwyd at y weinidogaeth, gan gynwys arian yr eisteddleoedd, &c, 207p 10s 6-1, at wahanol achosion eraill 72p 10s 2, talwyd o ddyled y cape] yn y"tod y flwyddyn 68p 10 5t dyled yn aros 919p 7s 3c. Bu farw 6, yn mhlith y rhai yr oedd gweithwyr difefl er pan yn aelodau o'r eglwys, Ac ystyried sefyllfa wasgedig eithriadol yr ardal mae yr eglwys wedi dal ei thir a gweithio yn dda. Prawf y Haith, mai ychydig sydd yn yr egfwys heb gyfranu, fod pawb yn tefmlo eu rhwymedigaeth. Swyddogion presenol yr eglwys ydynt:—Mri Edwaid Jones, (Asaph Collen Francis Evans, Joseph Owen, Robert Jones, a Morris Owen. Parha Mr Wm Stephen i arwain y gan; a Mrs Dr Roberts, S. A. Evans, a William Jones, fel organyddion. Mr. Naylor yn Bwrw y Draul. I Mewn Cyngherdd rhad a gynhaliwyd nos Lun yn Mangor, i "fwrw y draui ar ol ei siomedigaeth yn yr etholiad diweddaf, y mae yn rhaid i ni ddweyd fod gwrthymgeis- ydd Mr Lloyd George yn anheilwng hyd o hono ei hun. Ni bu iddo yn ystod yr holl ymgyrch brofi llawer o allu areithyddol, nac ychwaith rhyw lawer o wybodaeth am y wleidyddiaeth yr honai draethu yn ei chylch. Orid nos Lun, y mae ei ddull wedi ei dynu i iawer i risiau lawer yn y cyfeiriad hwnw. Buasem yn disgwyl fod ynddo ddigon o'r boneddwr i alw gallu fel y Cynghor Sir yn "ityiiaid." Yr wyf yn deall," meddai ein bod wedi gwneyd i'r ochr arall wario cymaint o arian, fel y gorfyddwyd hwy i anion allan gasglwyr. Mae Bwrdeisdrefi Arfon yn myned i anfon pobl i gasglu, er gwaethaf y ffaith o 2000p y flwyddyn. Yr oeddwn cael ar ddeall fod pobl yn meddwl y cav;sent eu trin yn fwy rhyddfrydig ar ol y 2000p y flwyddyn. Wrth gwrs mae yn hav.'dd deall amcan brawddegau o'r fath er nad yw yn debyg y cyhoeddir yr amcan hwnw drwy ddim ddywed Mr. Naylor. Ar yr un pryd nis gall yr ysbryd y mae y gwr siomedig hwn yn ei arddangos brofi yn ddim amgen na'i fod yn hollol anghymwys i Dy y Cyftredin. Mae ei anerchiad yn ilawn o ensyniadau angharedig,—nad oedd y sedd wedi ei henill yn anrhydeddus, ac yn barhaus yn cyfeitio at y 2000p, Gan gyfeirio at y Diwygiad, mae yn debyg pan y mae y Cvmry yn cael eu gofyn i gefnogi unvhyw achos, dechreuart ganu hymnau. "Wel," meddai, yr ydym wedi cael llawer o ganu, ac os caniatewch i mi ddweyd y gwir, yr wyf yn meddwl eich bod yn canu gor,-no( Mae dyrcnafiad Mr Lloyd George yn amlwg yn pwyso yn drwm ar ei feddwl, os nad tincian dros eraill y mae. Yn ddiwedd-glo dywed, —" os bydd arnoch eisiau i mi ddod yma etc, ac i chwi anfon gwahoddiad i mi, caiff ei derbyn gyda'r ystyriaeth twyaf difrifol." Ar 101 i'r etholaeth ddarllen ei sylwadauanheilwng a phersonol, gallwn dybio mai dyogelwch iddo ar lawer cyfrif bydd ystyried," cyn dod eto a'r eu gofyn. Yr ydym yn dra sicr nad yw yr anerchiad ddiweddaf hon wedi codi dim arno yn syniadau yr etholaeth.
I Cynghor Dinesig Lianrvi-st,…
I Cynghor Dinesig Lianrvi-st, I Cyfarfu y Cynghor nos Wener diweddaf, pryd yr oedd yn bresenol Mri. W. J. WillJams (cadeirydd) W. Hughes (is-gadeirydd) Parch. W. Cynwyd Williams, Dr. J. W. Owen, Mri. T. Rogers Jones, Edward Mills, r. R. Jones, J. Rhydwen Jones, W. Da vies, W. G. Jones, W. E. Jones, R. R. Owen (elerc); George Wynne (arolygydd), ac Evan Jones (casglydd). j Beudai. Yr oedd yr Arolygydd wedi bod ar ymweiiad 1 a gwneyd adroddiad manwl ar y gwahanol feudal yn y dref, gun awgrymu gweiiiaatau yn y rhai oedd yn ddiffygiol. Pasiwyd fod y I perehenogion i wneyd y lleoedd yn briodol.. Gorfodi, I Gan fod Mr. Jones, Comet Stores yn methn gweled ei ffordd yn glir i csod well na'r j un bresenol ar y llwybr sydd yn arwain at ) Cae'rgroes, pasiwyd i'w orfodi i osod un. S Cais. Ymddangosodd Mr. W. Williams, Cynllwvd, o flaen y Bwrdd i ofyn am grat newydd. Yr oedd yr un bresenol wedi gwasanaethu vdwy genhedlaeth. Pasiwyd fod i'r Cadeirydd a'r Parch. Cynwyd Williams fyned i inspectio y simdda. Dau Gynygiad. Mr. T. Rogers Jones yn unol a'r rhybudd roddodd yn y Cyngor diweddaf, a gynygiai fod i'r Arolygydd gael plan o bob gwelliantau wneir i adeiladau, a dod a hwy o flaen y Cyngor. Yr oedd yn anhawdd gwybod yn mha le i dynu llineli derfyn fel yr oedd ar hyn o bryd. Dr. Owen a gefnogai, a phasiwyd. Yn ail, fod i'r Clerc gael copiau o Fan- ddeddfau ddefnyddir mewn lleoedd eraill, a chael Pwyllgor i edrych i mewn iddynt. Nid yw y rhai sydd mewn grym yn bresenol i fyny a'r amseroedd. Dylid cael rhyw safon i weith- reClu. Y Parch Cypwyd Williams a gefnogai. Teimlai yr holl aelodau fed hyn yn gamrau i'r iawn gyfeiriad, a phasiwyd yn unfrydol i symud yn mlaen. Adroddiad yr Arolygydd. Yr oedd planiau o dai fwriedir adeiladu gan Mr. J. Williams, Miner's Inspector, rhwng Penbryncrogbren a Qaeen's Terrace i fyny a'r gofynioa. Credid y byddent yn gaffaeliad i'r lie, a phasiwyd. Hefyd pasiwyd i wneyd gweiliantau ar yr Urinal yn Station Road, a chael prisiau am wneyd y cyfryw. Hefyd i bwrcasu 40 llwyth o gerrig o Chwarel Carregednyfed. Casglu. Er fod yr amseroedd yn dywyll, llwyddodd Mr. E. M. Jones i gasglu 173p i3s 400 drethi yn ystod y mis. Dyddiad yr Etholiad. Y Clerc a hysbysodd fod dyddiad yr Ethol- aid wedi ei benodi. i gymeryd lie dydd LInn, Ebrill 2il, ond fod gan y Cynghor Sir hawl i'w newid.—Pasiwyd ar gynygiad y Parch. W. C. Williams a Mr. W. E. Jones i wneyd cais i'w gael ar ddydd Sadwrn yn niwedd Mawrth. Cornel yr Orsaf. Yr oedd y Cyngor Sirol yn cynyg trosglwyddo y gornel yn ymyl yr Orsa.f i ofal y Cyngor. Derbyaient hwy 15s y flwyddyn oddiwrth fyrddau hysbysebu, a caffai y Cyngor hi am lp. Ar gynygiad Mr. W. Hughes a chefnogiad Mr. W. E. Jones, pasiwyd i dderbyn y cynygiad, gan y gellid gwneyd elw i'r dref yn ogystal a'i harddu. Cydnabod. Ysgrifen&i Mr. Kitchen a'r teuiu, Hoylake, Chester, i gydnabod eydymdeimlad y Cyngor a hwy yn marwolaeth eu brawd-Mr. Kitehen, Trefriw. Tori Ymaith. Yr oedd y Cyngor wedi pasio i dori ymaith y cyflenwad dwfr oedd yn myned i Hafod, Tref- riw, a, dau le arall yn y Pentref, as ysgrifenai Mr Gower i ofyn am gael dod o flaen y Cyngor i egluro fod y cyflenwad wedi ei addaw yn rhad am gydnabyrldiaeth ynglyn a'r tir. Mr T. R. Jones a gynygiai gario y pender- fyniad allan gyda'r ddau arall, ond gadael Mr Gower ar hyc o bryd. 'u r< n jjr uwen,- ranam gaciaei ivir liower Ar gynygiad Mr W. Hughes, pasiwyd i Mr Gower gael dod i'r Council's Chambers i egluro ei hawl. Adroddiad y Swyddog Meddygol. Poblogaeth 2,733. Yn ystod y mis diweddaf ganwyd dau a bu pump farw, 21.9 y fll ar gyfer naw genedigaeth a tair marwolaeth y mis cyferbyniol y llynedd, 13.3 y fil. Nid oedd un clefyd heintus wedi ei nodi. Rhad iawn. Mr T. R. Jones a eglurai fod yr Is-bwyllgor wedi prynu Stove am 2p 10s yn cynwys ei gosod a phobpeth. Ystyiiai yr aelodau iddynt gael newid, ac ar gynygiad Dr. Owen a chefn- ogiad Mr Cynwyd Williams pasiwyd diolch- garwch i'r Is-bwyllgor. Safle Arianol. Yr oedd 331p Os 4c yn llaw y Trysorydd, a gofynion y noson yn 44p 7s 6c, yn gadael gweddiil o 286p 12s lOc yn Haw y Trysoiydd. Ystyrid y safle arianol yii bur foddhaol.
IBwrdd Gwnrcheidwaid Pemiiyrideudraeth.
I Bwrdd Gwnrcheidwaid Pemiiyrideudraeth. Dydd Mawrth, yn bresenol Mri W. Jones (yn y gadair) Richard Roberts, Richard Wil- liams, L. Foster Edwards, John Williams, John Roberts, Tals&raau J Capt. Morgan Jones, John Thomas, Morgan Roberts, John Roberts, Trawsfynydd Owen Evans, R. 0. Williams, Dr Griffith, Edward Llewelyn, John Prichaul, E. Bowen Jones, J. R. Jones, Mrs Gassoa, Thomas Roberts (clerc); David Jones (clerc cynorthwyol); Dr Jones (swyddog Jones (clere c y noi,t,hA,7-- meddygol) a'r Sv/yddogion Elusenol. I Adroddiad y Meistr. Ionawr 31, derbyniwyd Wm. Bartley (64), Treniadog i'r Ty. — Yr un modd Mary Ellen Owen (23), Rhyd-ddii, yn wael ei hiechyd. Ymadawockl a'r Sefydliad. ar yr 2il.-Daeth Maggie Hughes (21), Tiemadog, i'r Ty yn anffortunus.—Daeth Lizzie Owen a'i phlentyn i'r Ty o Harlech.-Caniata wyd i'r plentyn bach tri mis oed i fyned zillan yn ngofal ei mham. Hwn yw y plentyn g2.hvyd mewn tomen dri mis yn ol yn "Mhorth) r —-Cafodd tlodion y Ty gyfarfed difyr ar y 30 n, drwy garedigrwydd j Mr D. Lloyd, High Stre--t, Tremadog.-Ar yr 2il eyfisol, bu cvnim tAtedig o'r Port a'r Pen- rhyn yn cynal Cyngherdd yn y Ty.—Ar y 9fed eynhaliwyd Teml agored gan Gyfrinfa Ddir- westol Deudraeth, yr hon drodd allan yn un jlv, >dui s. s "auh.—Ar y lOfed, bu Band of; Hope capeL Fon yn cyfatfod i berfforrnio j i Jostph" dan ameiniad Mr. Rees Jonesir-Yu y Ty 83 ar gyfer 79; crwydriaid 67 j yn ystod y pythefnos diweddaf. Pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i'r oil o'r rhai fu a rhan i roddi yr adloniant yn y Ty. Cerdded y Wlad am waith. Ymddangosodd gwraig o'r Penrhyn i ofyn am gynorthwy y Bwrdd i fyned a hi a'i gwr a'r chwech plentyn i'r Deheudir. Yr oedd y gwr, meddai, wedi cerdded y wlad i chwilio am waith, ond yn methu. Yr oedd yn sicr, ond iddynt gael help y cawsai waith yn Merthyr. Mewn atebiad i'r Bwrdd dywedai nad oedd y gwr yn gwrthod gwaith os na chawsai gyflog neillduol. Yr oedd wedi bod yn cael haner coron y dydd a'i fwyd cyn ymadael a'i le.- Hysbysodd y Clerc nad oedd yn gyfreithlon rhoi arian ar antur, ond gellid fel benthyciad. Pasiwyd i roi cardod o 15s yr wythnos iddynt am bythefnos, ac i r gwr eu talu yn ol. Cyfartalu yr Elusenau. Darllenwyd"cyfrifon yn dangos fod y eyfan- symiau i dlodion yn y gwaelodion yn llai nag y buont; tra mai codi yr oeddynt yn Ffestiniog. Sylwodd Mr. Wm, Thomas fod eiddo Ffestiniog wedi bod yn llai, ond na byddai son am hyny ar y pryd.—Aelodau Ffestiniog yn adgoffa fod digon yn dod ar eu cyfer o Ffestiniog. Achos Teilwng. Daeth achos o BIaenau Ffestiniog i sylw y Bwrdd. Sylwai Mri Richard Williams a John Thomas mai methu cael gwaith yr oedd, yn byw gyda'i fam, yr hon oedd .hefyd yn cael 4s yr wythnos.—Mr. Richard Williams, 'Dwn i ddim beth sydd eisiau dadleu mewn achos fel hyn-un wedi gweithio yn galed am flynyddau. Pasiwyd 4s yr wythnos am fis. Achos o Pwllheli. Yr oedd yr Undeb hwn yn talu coron yr wythnos i eneth yn awr yn Mhwllheli er's tri mis, ac yr oedd y Swyddog yn cymeradwyo talu yr un swm hyd ddiwedd Mawrth. Cadarn- hawyd. Yn Ngharchar neu yn y Gwallgofdy. Gosododd Mr Richard Parry achos o Borth- madog gerbron, am yr hwn y dywedai ei wraig iddo fyned ymaith i Lerpwl, saer oedd wedi myned ymaith i chwilio am waith er diwedd mis Mehefin. Yr oedd y wraig mewn amheu- aeth pa un ai yn ngharchar ynte yn y Gwallgof- dy yr oedd. Dywedai y Cadeirydd nas gellid rhoddi cymorth allanol, ae mai y Ty oedd yn agored iddi. Gwraig ieuanc gydag un plentyn, oedd yr hon wnai gais am gymorth. Ofnai Capt. Morgan Jones fod cyhuddiad atgas yn ei erbyn, er meddai, nad ystyrid y dyn yn gyfrifol. Ofnai mai yn y Gwallgofdy y byddai yn y diwedd. Pasiwyd rhoddi 3s 6e yr wythnes fel benthyg i'r wraig, ac i'r Clerc wneyd ymholiad o berthynas i'r gwr. Adroddiad Pwyllgor y Byrddio Allan. Cafwyd adroddiad manwl y pwyllgor hwn ynglyn a'r rhai hyny sydd yn cael eu cadw allan o'r Ty. Derbyniwyd yr adrcddiad yn ei gyfanswm.' Bachgen Anonest. Galwyd sylw at weithredoedd anonest bach- gen 13 oed yn yr Undeb. Pasiwyd fod i Mrs. Casaon gymeryd y mater i fyny, a cheisio ei gael i'r "Clio." Methu clywed gan chwerthin a swn. Dr Griffith ofynodd i'r Cadeirydd ai ni allai gael gwell trefn, fod yn anmhosibl clywed tra yr oedd cymaint o chwerthin.-Mr. J. R. Jones, Mae llawer mwy o swn yr ochr arall.'> Cydnabod Cydynideim,aO,. Derbyniwyd llythyr oddiwith Mr. William Williams, Tyddyngwyn, yn diolch am gydym- deimlad y Bwrdd ag ef yn ei brofedigaeth. fCais am Gymeradwyaeth. Pasiwyd cymeradwyo Mr Joseph Roberts, un o swyddogion y Ty, yr hwn sydd yn ymgeisydd am y swydd o Feistr ar Dy Llanrwst.
I Talsarnau.-----II
Talsarnau. Chwith iawn genym feddwl fod Griffith bach, plentyn ieuengaf William Roberts, a'i briod, Capel y Graig, Talsarnau, wedi ffarwelia a'r fuchedd bresennol, na chawn weled ei wyneb anwyl byth mwy yr ochr hya i angeu a'r bedd. A'i le nid edwyn ddim o hono mwy." Bu farw boreu dydd. Mercher, Chwefror 7fed, a'r ol byr gystudd ond caled iawn, yn dair blwydd ced. Y mae ei farwolaeth gynnar yn ofid maw" i'r teulu, ac eraill a ddaeth i gyssylltiad ag ef, oherwvdd yr oedd yn blentyn mor fFel. Yr oedd mewn hwyl canu neillduol diwrnod, cyn iddo gael ei daraw yn wael, ond erbyn hyn mae wedi cyrhaedd gwlady canu tragwyddol. Pryd- nawn dydd Gwener liweddfkf claddwyd ei wedd- ilhon marwol yn mynwent HaBShangel-y-traeth- au. Gwasanaethwyd yn y ty gan y Parchedig- ion John Phillips, Ebenezer, Talsarnau a David Davies, Tabernacl, Harlech. Yn yr eglwys ac wrth:;lan y bedd gweinyddwyd gan y Parch D.T. Hughes, Rhexchor, Bydded i'r Argiwydd gysuro y tenia oil, yn ngwyneb colli,, dau o'r blant mor fuan a'r ol ei gilydd yn yr angeu. Boed iddynt gyasylitu enw a choff<*dwriaeth y ddau blentyn nid a-r bedd, ond a'r nefoedd obJegid yno y maent heddyw yn mwynhau gwleddoerld I breisioa yr efengyJ. Teg ydyw nodi fod. yr ardal mewn teulu anw, yl yn ei galar ac wedi dfmgos hyny mewn modd sylweddol.-J. T. P. 1
Advertising
QURE. BUDDEN'S S.R. SKiN OINTMENT. Budden's S.R. Skin Ointment will cure Itching after one appncation destroys very form of Eczema heals <ld Wounds, aid Sores acts hke a charm on Bad Legs, prevents Cuts fiom Festering; vill cure Ring-worm in a few days; removes the most obstinate lruptiuns and Scurvy. Boxes 7d nnd Is ld. Agent for Blaenau for Poit" Chemist.—^Agent' for Poitmadog—Ivor- J. Jones, Chemist. Agent for LIanrwst-E. Evans, Chemist. I
!Bwrdd Llywodraethwyr yr Ysgolion…
Bwrdd Llywodraethwyr yr Ysgolion Sirol, Dosbarth Ffest- iniog. r Prydnawn ddydd Gwpner, yn yr Adeiladau Sirol, cyfarfu y Llywndraethwyr canlynol — Mri. William Owen (Cadeirydd) Farch. J. Rhydwen Parry (Is-gadeirydd) Hugh Jones J. Lloyd Jones, Andreas Roberts. Dr. R- D. Evans, W. P. Evans, Ellis Hughes, Parch. John Owen, B.A., a Miss Jones, yr oil o o Ffestiniog a Robert T. Jones a Samuel Pierce o Penrhyndeuruaeth gyda'r swydd- ogion, R, 0. Jones (CLere) N, illiam Evans, a Wm. Joues (swyddogion norfodol). Adroddiad y Rheolwyr. Darllenwyd adroddiad y Pwyilgor yn cynwys gwahanol awgrymiadau yn nglyn a cbeisiadau o'r gwahanol ysgolion. Galwyd sylw at staff ysgol y Penrhyn, a dadleuai Mr. R. T. Jones dros symud dau o ysgol y Minffordd i'r Penrhyn. Fel yr oedd pethau yn awr, yr oedd Miss Jones yn gorfod'dod o ysgol y babanod i gynorthwyo gyda'r gwnio gan nad oedd digou o athrawon yno i ofalu am y gwaith. Parch. J. Rhydwen Parry,—Y mae y staff iel y mae yn mhell uwchlaw y scale, a phe symudid dau o Minffordd byddai yn ei gwneyd yn 24. Ni oddefai Bwrdd Addysg beth felly, a byddai yn sicr o symud 8taff 50 o'r Ysgol. Pe symudid dau o Minffordd, ni byddai yno ond dau yn aros. Y Presenoldeb. Darllenwyd adroddiad y Pwyllgor, a gwelid fod yr holl ysgolion wedi. ac yn dyoddef yn ddirfawr oddiwrth yr afiechydon fu ar y plant trwy yr holl ddosbarth,— Mr William Evans a adroddodd am y chwarter diweddaf yn dangos fod -eyfartalrif ar y llyfrau o 2424, sef plant dros 5, 2176 o dan 5, 248. Cwyn mawr oedd am y frech goch, ac anhwylderau eraill ar y plant, er Mehefin diweddaf, a'r presenoIdeb I wedi dyoddef o'r achos.-Mr William Jones a adroddodd am ddosbarth y Penrhyn fod y eyfartalrif ar y llyfrau yn 946, a'r presenoldeb yn 714. Yn yr Ysgolion Cenedlaethol, yr oedd 310 ar y llyfrau, a'r presenoldeb yn 207. Cwyn mawr oedd ganddo yntau oherwydd yr afiechyd ar y plant. Penodi Athraw Cynorthwyol i Ysgol y Penrhyn. Hysbysebwyd am Athraw neu Athrawes Drwyddedig i gynorthwyo yn ysgol y Penrhyn, am y cyflcg o 80p. Derbyniwyd ceisiadau tri Miss Mary Williams, Lerpwl; Miss Winifred D. Richards, B.A., Llanelli; a Mr. Edward Griffith, o Llanbedr (yn awr yn Gilfachgoch). Mr R. T. Jones a ddywedodd y byddai yn gam a'r ysgol i benodi athrawes, am nad oedd ond Mr Llewelyn Willliams yno yn athraw, a phe buasai afiechyd yn ei gadw ef adref ni j bvddai ond merched yn unig i ofalu am yr ysgol. Yr oedd yn bwysig iawn cael athraw at [ Mr Williams, Cadeirydd—Yr wyf yn methu'n lan eich deall, Mr Jones. Yr ydych newydd ddyweyd eu bod yn methu cario yn mlaen gyda'r gwnio yno, heb gael help Miss Jones o ysgol y Babanod, a dyma chwi yn awr yn dweyd nad oes yno ddim ond merched, sut yn y byd y maent yn mechu gwneyd heb help Miss Jones? Mr. R. T.:Jones,lVlae'r peth yn eglur iawa i ni acw. Y mae un yn articlled, a dau articled o dan staff 50 ond cymerir Miss Jones o'r ysgol arall am nad yw yr athrawesau a nodais yn abl i gadw trefn ar yr hogiau sydd yno. Rhai ofnadwy ydyn nhw, ac nid dim o beth yw cael trefn arnynt. Yr wyf yn cynyg i Mr Griffith gael ei benodi. Cadeirydd,—Yr ydym oil yri cydsynio mai athratv gynorthwyol fyddai oreu i'r Penrhyn, ac os daw Mr Griffith, bydd pobpeth yn dda. Penodwyd ef i Trawsfynydd, ond ni ddaeth yno. Mr R. T. Jones,—Ni chafodd wybod am amser maith ei fod wedi ei ddewis, ac fell derbyniodd le arall. Pasiwyd i benodi Mr Griffith, ac o- i allai ef ddod, fod uno'r ddwy athrawes i gai eu dewis, a bod trefniant i'w wneyd i anfon Athraw i'r Penrhyn o un o ysgolion y Blaenau. Y na dewisiwyd Miss Richards, ac os na byd hi yn dod, fod Miss Williams i gael y lie, Mr R. T. Jones,—A ydych yn fmeddwl y gwna y merched hyn y tro i lÜ ? Parch. Rhydwen Parry,—Y mae un ohonync yn B.A., a byddem ni yn falch iawp o'i chael yma, ac yn sicr dylai fod yn ddigon da i chwithau yn y Penrhyn. Miss Jones,—Yr wyf yn adwsen Miss Williams, yr hon sydd yn dvsgn metvn sgoI gymysg, ac yn dysgu P. T's. Mae son wna un o'r ddwy y tro i'r Penrhyn yn swnib yn rhyfedd iawn i mi. Mr R. T. Jones,—Yr wyf yn dymuno protestio yn erbyn anfon Athrawes acw, gan mai Athraw cynorthwyol sydd eisiau. Parch.. Rhydwen Parry,—Yr oeddwn yn meddwl ein bod wedi pasio beth i'w wneyd os metha Mr Giiiffth ddod. Pwyllgor Det:.K liadol. Y Parch. J. Rhydwen Parry a gyny&iodd fod pwyllgor yn cael ei benodi i ddethol aelodau y gwahanol bwyllgorau perthynol i'r Bwrdd. Et1 y gwyddid yn bresenol, yr oedd y rhai ddewisiwyd ar y pwyllgorau yn hyncd o anffyddlawn, a llawer o honynt y buasai yn l well ganddynt fod ar bwyllgorau e;-?.ill yn lle yn y man y maent. Yr oil a aracsnai ef yn ei gynygiad ydoedd, i enwau gael en hawgrymu. i'r Bwrdd fel ag i rwyddhau y gwaith yn y eyfarfod nesaf, yr hwn fydcia y cyntaf o'r flwyddyn.—Pasiwyd i ddewis Mri W. Owen, W. P. Evans, Parch. J. Rhydwen Parry, Owen Jones, a'r Parch. John Owen yn bwyllgor Ddethol Aelodau y gwahanol bwyllgorau perthynol i'r Bwrdd.
Advertising
QITflNG-ROOM and Bedroom W-nted k.:J by young gentleman, iu or rear New Maiket 8quaie. Applicants must be alle to- ccok and wait. Apply, statirg terins, to S. S., Rhedegydd Office.