Y Rhedegydd

A DDAMW A IN YN CHWAREL 14 Y DIPHWYS. Y TRENGHOLIAD GOHIRIEDIG. Dyad Ian (cldoe), yn y Glynllifon Hotel, cyn- aliodd y Crwner G. J. Williams, Ysw., y treng- lioliad gobiriedig ar gorff Hugh John Jones, Fronlas, yr hwn a gyfarfu a'i ddiwedd mewn canlyniad i ffrwydriad pylor yn chwarel y Diphwys ar y 29ain o Fawrth diweddaf. Hugh Samuel Jones, Richmond terrace, a. d'dywei- ai ei iod vn adnabod y trancedig, gan ei fpd yn gweithio gydag ef Yll y Duffws. Gwelodd ef ddi-I weddaf ar ol i'r powdwr danio arno yn y !eveh He y 00afodrl ei snafu. Myned i mewn i'r level gyda pbowdryroedd, i fynei i'r tydl. Yr oedd-yn cario y powdr dan ei gesail mewn bag-yr oedd ganddo ddau a phob un yn cynwys 4 pwys. Cafodd y pylor genyf fi wrth yr engine. Gan Evan Hughes'y mae y polor yn cael ei roddi allan. Yr oeddwn inati yn cario pylor hefyd mewn dau bag, ac yr oedd Robert, Lewis yn cario tri bag. Ni ddarfu i mi gymeryd y 1 powdwr fy hunan, ond Evan Hughes a'i rhoddodd i mi. Wedi derbyn y powdr gan Hughes eis ag ef i tytty i'r gwaith. Cariodd Rt Lewis y tri bag mor b"ll a minau, a derbyniodd hwy yr un amser a finau. N-id yw y powdr fel rheol yn cael ei gario mewn bag iau. Y rheswm dros i mi ei gymeryd mewi. bagiau y tro hwn oedd am na wyddv, i; fod rheol yn t-rbl D. Wedi byn y c!vwaig iod y gyfraith yn gwahardd. Y ncOiid. y t.oiodd v nowdr onld d, i HtJ4h Mtt,, ?o.i?.y; )-M y n?Wr 0? <?'v)H?. n Y> cyntHf i'r ievet oedd Hugh John Jones—yr oedd yn y hvel tua thri n;Hin Hath, ac yr oeddwn inau o fewn dwy lath iddo, ac yr oedd y dyn arall broIl yr un bellder. t-u ol i minau. TlIlliodd y powdr yn Ull- iongyrchol ar 01 taniad y fHtchen-ei thanio i oleuo ,ei 6anwyll yr oedd. Llosgwyd fiuau a thri arall. Nid oedd John Griffith yn cario powdr. Yr oeddwn i wedi rhoi fy nibowdi, ar y cei, a. chytaerodd y bachgcn ef odmyno, ac aeth 0 III hlacn i. >7i orch ymynais iddo gymeryd y powdr. Crocsholwyd ga Dr Foster—R?vbe?a gyda E yr oedd y uacbgcn. Nid oedd yn bartner gyda fi. Y rheswm iddo fyncd i'r level oedd, am nad oedd gan- ddo geryg—aeth i'r level i chwilio am gnyg. Yr oedd pedair lamp yn y level. Nis gwn paham yr oedd yn myned i oleu ei. ganwyll. Yr oeod rJwoJau wedi eu gosod i fyny yn y chwarel, nid wyf wedi eu darJllJ. Fy ngwaith yn myned i'r twll y pryd hwn oeddi dynu i lawr y graig. Richard Eva,iis ofynodd i mi ddod a'r Gvrelais y bachgen vn cymer- yd y powdr ymaith. Y rheswm i mi-roi y powdr i lawr oedd er uiwyn tachis^ fy ngheryt; ar y cei. Ni welais bowdr mewn bagiau 1 yn y level o'r Waen. HUIJert LewJs, TaJsarnau, a. dvstiai-Yr oedd;n yn adnabod y teaticedig ei's tua blwyddyn, yr oedd- wn yn y level pan anafwyd ef. Nis giva pafodd y •cytnerodd y ddamwaio le-y¡- wyf wedi fy anafu fy hun. Yr oeddivi-i yn cario powdr mewn tri bag. Yr otiddwn yn eerdded ar ol y tyst cyntaf. Yn y Mag azine y cetais y powdr, mewn cydau bach. Am ddim ,â wn i nad oedd yu arferiad cyffredm i'w gario (elly.1 Croesholwyd gan Dr Foster—Byddwn y n cymryd I y pylor yn gyifivdiri yn y bagiau yma. f-i)s gown i mi weicd y rheolau. yn y eb vi, bapvr yn yr Myned i saetbu yr oeddwn pylor. Yr oedd y tri bag yn angenrbeidiol. I Dr Richard Jones— Galwyd fi at Hugh Jchn Jones y tranccdig ar y 29ain o Mawrib. Yn ei dy yn Froidasy gwelais ef y dyad ei hanafwyd. Bll farw ■ar y Slain o Mawrth.* Achos ei fanvolaeth oedd f'fraith dychryn mewn canlyniad i losgiad. Yr oedd yn gallti siarad, ond ni ofynais iddo siit y cymercdd y ddamwain le. Yr oedd yn ramblio, felly nid oedd wn 1). dymuno ei holi. Wedi hyny anerchodd v (Jrwner y rheithwyr, ol berthvnas en dyledswvdd. Dywedai for! ganddynt íUn o di-i pheth i'w benderfynu—sef ndrych allan a eliid dwyn cyhnddiad o ddynladdiad gwirfoddol— neu ynte ddynladdiad yn erbyr rhywun, ac os na •ellid, fed ga. ddynt i ddyfarnu mai damwain oedd Yr oedd y cyntat allan o'r cwestiwn ac am yr ail yr oedd yn prof! a plii-iodoli esgeulusdra arnlwg a diamheuot ar ran rhywun. Nid oedd ef yL gweled fod bui ar neb ond ar y trancedig druan Tad y trancedig-A ddymiaiai gael dyweyd. nad oedd gan ei fachgen ua mntchen na chanwyll. Crwner a sylwai mai nid dyna yr amser i wneyd y sylw. ond pan oedd y tyst yn siarad. Aeth yn inlaen i eijlaro pam yr oedd yn ystyried nad oedd y rheol o gario y powdr wedi ei thori. Ymneill'iuodd y rheithwyr am tua haner awr, a dyfamwyd rheithfarn o "farwoiaeth ddamveinioi.

MR. GLADSTONE A CHW AREL- WYR FFESTINIOG. Oddiwrth yr hysbysrwydd a gawscm pan ar fyned i'r wasg, deallwn y cynelir heno gyfarfocl cyhoecldus yn yr awyr agored er pasio pleidlais yn ffafr mesurau Mr. C-rladstone i'r Iwerddon. Y mae amryw ardaloedd poblogaidd wedi gwneyd eisoes, er cynal i fyny freichiau yr hen wron, a diau y bydd iddo eto deimlu yn garedig at chwarelwyr "Ffestiniog am roudi yr amlygiad lleiaf o ymddiriedaeth ynddo.

BLA.ENAU FFESTINIOG. Y FRENHINES YN LF-RPAVL. --Fel y gwelir mewn col- ofn arall y mae dau y reilffordd yn bwriadu i rhedeg tren rhad i Lerpwl dydd Mercher nesaf. Yr un bris ydyw cludiad y ctdwy, 4s yn ol a blaen, neu 6s 6c i ddychwelyd dydd Gwener. Y DDARI.I.ENFA.—Y mae yn llawenydd i ni allu hys- bysu fod holl weithiau Dickens, yn 18 Vols., ynghyd a Hanes bywyd George Elliot, 3 Vol., wedi eu bychwanegu yr wytnnos hon at y Llyfrgell trwv law y Pnrdl. T, J. Wheldon, B.A., yn gwneuthur 21 Yol. oil. Y mae y cynydd y flwyddyn hon eisoes tua 70 0 gyfrolan gwertli- fawr prif awduron y deyrnas. IEIR. Y n ngwyneb fod amryw ieir wedi eu colli yn ddiweddar metha y perchenogion a gwybod pa un a'i wedi.eu 11 add mewn trapiau y maent, ynte eu cymydog- ion sydd yn eu lladrada. Y mae y naill neu y Hall, os yr olaf, gwae nhw, oblegid "llid hir v ceidw'r d ei was." CYFARFOD DIRWEST.—Nos Sadwrn diweddaf, cyn- haliwyd cyfarfod dirwestol yn ysgoldy Jerusalem, dan lywyddiaeth Mr Robert V. Williams. Dechreuwyd y cyfarfod drwy weddi gan Mr \Vm Parry Adroddiad y Fam Feddw. gun Howell AA'illiams adroddiad da ac effeithiol. Cystadleuaeth darllcn adnodau, ymgeisiodd i 13, cyfartal oreu Emma Jones, a Richard Richards. Ad- roddiad campus gan John Parry. Can Chwifio'r cadach gwyn, gan Sarah Ann Jones. Anerchiad gan Ffestin- fab-yr oedd fei bob amser yn llawn tan a zel dros ddir- west, ac yn llawn awydd. am gael eraill i'r un ysbryd ag ef ei hun- Wedi cael gair gan Kobert Williams, te.tfyn- .t'5N trwyyKfiildi gan y llvwydd. mi, v 2 Cyfarfyddodd y Ty Dot lau diweddaf. t inero td .Jeforydd ei eistedile a.m 7-30. Wedi niync 1 tn> v arweiniol y cyfarfod, darllenwyd adroddiad Pwyl'^r >» y y Oylfrediu, a der- by niwyd e! fel un cymhwys tertyniad y Senedd- dyriior i ben. Golynwyd amryw rnvestiyriau i Lywvdd Bwrdd Masuach o bertiiyna« i'r luarweidd-dra presenol, ae oilid ellid eludo nwyddau \)) rhataeh i brif drefydd Lloegr drwy. ryw fl'ordd arall. Un arall i Ysgrifenydd yr Iwerddon yn gnfyn a oes swn-vvydd o.s pesir jtiesur i'r Iwerd.iod y Gwyudelud "ltl wario swm mawr o'r arian i brynu uiwin i wneyd bvyledau. Prif waith y oyfarfod ydoedd dad' a aT dydydd darllen- iad mesur Itverddon. Wedi areithiau galiuog gun y ddwy b:aid, rhanwyd y Ty, jit", d > cafwyd fort v mvyyaf- rif yn erbyn y mesur i gael ei ddai drydcdd. waifh. Hysbysodd y 1 y.1 ystyried ell sefyllt'a a pha both a wnaut gan v i iKdwtiii oil gan y Toriaiu. Darllenodd Canghellydd y Trysoiiy.s sefyllfa ai-iaiiol y ds^'i'nas, pa Pi sydd yn hYIlOd fodd- haol. Ar ol y cyfarfod amrywiept.'iol nos Lun nesaf, ar ting etiioliad sydd i iod, byud y 'fy yn cael e,i uliirio er n.iwyn i'r aelodau gael myned i b/sgota a: i heKi yn ystod tymor yr haf, TItEBOJtFAB. v Cystadleuaeth Cymdcitkas Gimjr }?Aianc JJcthania- Al gynhaliwyd yn ysgol y Bwrdd nos Lun diwt-ddaf. (.'awn fod niter luonog 0 feebgyn ieuane wear fodydd a gynhaliwyd$r hir nos ve 1.1> v gaual diwedd- af, yn iigii,,tl)el a y trvuideitlias-wedi dod i'r penclerfyniad mai doetll rnoi heioio gynal ei ehyt-I iiifodydd am ychydig anise1" yn ystod. yr bf vma, a thni y. hyny eawsom ychydig o fiaentfrwyth en llafnr vn en cyfarfod. Cawn fod y dostunlli hwn wedi hod vn dra gweitligar gyda goiwg ar ddnvylii't en tried m. D,Ileil,vvyti db,ti t)-,ipyi- liefycl YI) y cyfarfod. Y cvntaf ydoedd, "Gryta vmarferiad," gan Roijcrl, W, .louts, Oe!li, a aiii pepy n .1, M a\ul \w we a bod yn dra gofalus i edrych ar y t".s: •• '■ vjX gy«- eiriadau. Ofer siarad." Dailb < Roberts, Frondeg bapyr rbagorol dda ar y Ksrvn uenod. E l- rychai ar ei de-styn o ddwy wedd, Y til o,c-.j, siai-a,l i't- d.)-it Ci bun a'i ddylalJwaJ at cnáil," a ¡:sellÜ dwevd am y ddau bapyr mai coiled a .fydilai peidio e:: cy- hoeddi yu y ChTonicl nen FDysgcdydd. j!r I). Jones, Bowydd R,.ad, oedd y l'eirnia\( cerddoroi, a. Mr W. Jones, Brynegryn, a Mr. Bevari yn teirniaid yr amiywion. Cyfeilydd. ill-. J P. Williams..1. J. Jones, Frondeg, allan o 8 >. y tngeiswyr, a wobrwyvvyd am ddatganu r "Fy aDwvl Walia Web," dan ar- weiniad Mr JR.. W. Davies, y deniyn ddarfu. ei barii euiii arno yn TaJybout. y Pasg. Y goreu an. ddarllen byr- fyfyr, H, J Jones, (iiauygors. Oydg.iu, Y Morwyr," parti K. VY. Davies. R M Jones, f.^iibdruffydd a ddyf- aruwyd yti oreu aiii (Idat,auu y Myny Id i mi." Solo, gan Griffith tj Jones, J'enygelli. laelh dau barti yn adaen i ddatgauu "lYlae Cymru j>u barod ar y wvs," goreu G. G. Jones a'i gyfaill. Areithio byrfyfyr, Y Tafod," daeth nifer luosog yn inlaeui; a J W Ed wards a ddytarnwyd yn oreu o ddigon. Solo gan R. W Daviee. "Myfan.vy," gan y Part'. Caiwyd amryw ganeuou swynol gan y Band of Hope. Yn awr dyma weithred- iadau y cyfarfod ar ben, a da oedd genyf weled y cyfar- fod yn un mor llnosog. CYFARFOD YMADAWOL.-N,os Lun diweddaf, yn y capel Seisnig, cynhaliwyd cyfarfod o aelodau yr eglwys hono, a chyfeillion Mr. G. Griffiths, Maenofferen gynt, i gyflwyno iddo anerchiad hardd ar ei ymadawiad o'r wlad hon am yr America. Cymerwyd y gadair gan y Parch. O. E, Williams, yr hwn a gyfeiriodd at ffyddlondeb di- hafal Mr Griffith a'i briod at yr achos Sersnig, ac achos- ion eraill. Yr oedd eu ffyddlondeb wedi costo rhywbeth iddynt. Sylwai hefyd fod didwylldra, a chywirdeb y ddau wedi gafael yn ddyfn yn mhawb y daelhent i gyfar- fyddiad a hwy. Yr oedd yn teimlo yn ddwys, ac yn ddwys iawn, wrth feddwl au colli, a'i obaith oedd y bydd i eraill gael eu meddianu a'r cyffelyb ysbryd a hwythau. Galwodd yn ncsaf ar Mr G J Williams, i ddarllen yr an- erchiad canlynol, yr hwn hefyd a sylwai yn ngwyneb eu mYIJych dralferthion fel ysgolfeistriaid, hyderai y byddai iddo allu edrych yn ol o'r America gyda gradd o bleser at eu gwaith yma a pha bryd bynag y byddai i ddarlun arall gael ei dynu o Mr. Griffth, y byddai yn gyffelyb i'r un a gyflwrynid iddo y noson hono:- Dear friends,—We, the members of the above Church seeing that you are about to leave your native land, and that the many years of our companionship in thought and deed are about to become an abiding and pleasant memory, desire to express our high estimation of you, and the sinsere affection, we cherish towards you. On your part this is the fruit of true worthiness in the past, and it is to us the earnest of a living hope for your future. You joined our Church by an act of self-deniel so that your usefulness was soon manifested, and you had your reward in deeper Christian sympathies, and growth of spiritual grace. With joy have we watched your progress', especially in the highest gift of God—nobleness of character. In Sunday School and. Bible Class, your abilities and culture have afforded great help, and have stimulated other minds to future exertions. You, Mr. Griffith were soon chosen an elder of our Church, and as such you were firm and gentle, desiring light for your judgment from all quarters, and ready in heart to co- operate in all Christian efforts unstinted in your liber- alitv encouraging the Ministry bv an intelligent sym- pathv, you continned to discharge to discharge the duties of your office with thorough efficiency. You, Mrs. Griffith having been brought up in the sphere of care and love for the cause of Christ, have continued without the name of office to fulfil its duties, crowning all with true hospitality. You are taken from amongst us still growing in strength, and we pray that this important change be under the blessing of God, a source of great good to you both spiritually and temporally, so that your lives may last, and your vvci k be with your God, ''so that an entrance be ministered unto you, abundantly into the everlasting kingdom of our Lord and Saviour Jesus Christ." Tve rcriiaih 011 behaff of the Church, -"e oil t'lle Wheldon, B. ?. 7. Wlileldoii, 0 c s G. J. Williams E H Jonathan. YnnesafcynwynoddMissPrichard yr anerchiad i Mr. Griifth ar ran yr eglwys, yr hon oedd yn hynod o hardd ynmhob ystyr. Wrth ei derbyn sylwodd Mr. Griffth mai dyma y gwaith anhawddaf y bu yn ei wneyd. erioed. Yr oedd wedi bod yn edrych yn irdacfi at y cyfarfod hwn gyda pbryder mawr teimlai fod ei galon wedi rhoi tro megis, a theimlai wrth ymadael fel pe yn gadael rhyw- beth ar ol Gallai o ran ei deimlad. wylo gyda hwy, ac yr oedd, hyny yn Uudnirts iddo siarad rhagor. Mr Owen JjDnes. Llwvnygell, a svlwai y fiith gyd ve'thiwr calonog oedd Mr Griffith, a theimlai nad oedd ganddo ddim ;'w ofidio yn ei berthvnas ag ef. Yr oedd yn teimlo nad. oedd y gradd lleiaf o ormodiaetb yn yr anerchiad—yr oedd yn deimlad gwirioneddol yr eglwys. Yr oedd yn sicr na theimlodd neb erioed Qddin-rth awdurdod Mr. G. tel blaenor, ond yr oeddynt wedi ,t<>imlo ocldiwrth, bmlel; ei gynreriad. Ancr-dtvvyd y cyfarfod wedi hyny gan Mr. Chas. Hope, y Parchn. T. J. 1Yheldon, B.A., S. Owen, a Mr. J. D. Williams, Tanygrisiau. Bore dydd Ian, yr ,r i s i at, Boi-c dN??i, l Tati, vr oedd gorsaf y Great Western yn rhwydd lawn o gyfeill- ion Mr a Mrs Griffth, ac yr oedd yn hawdd canfod fod vno y teimiad inwyaf diffuant o serch Luaj atynt—fel pe bai pob mynwes am ddadgan "O na byddai modd eu Uuddips, a'u caaw yma eto." Ond vr oedd gormod o Iwfrdra ryw fodd i roddi ffordd i'r feimlad, ac ymaith vr aed. Yi* oedd hefyd gyda hwy yn myncd ferch i Mr. Rt Jones, Pen Cwmbowydd, a byddanc yn myned ar fwrud yliongdydd Gwener. Dymunwn iddvnt oil fordaith gysurus. -1'

j av:nr)XiA,\u. H .h. A: y 4ydd cyuso ] i1¡;(il1 Jlu°ghcs, 1 1 Street, ar lab. I PiaODASAU. j Wi'diiins-Jones.-Fbrill gn, yn Eglwys Llandudno, gan y Parch. John ilyrgans. Mount Pleasant,, a Miss Mary Joues:, tfendre H011U, jVfostyn Street, Llandudno. Williams—Jones. --El)till 30, yn righaoel r Hlliw, gan y Parch. D liobeits. a Mr. D. Huniplireys, C'lfrestrydd, Mi'. John Wiliwnio, Dot til Set out, a ^Liss Anne Junes, unig lendi Mr. Ellis Jones, Saer, Welsh-Slate. Wynne—Penny—Ar y tied cyfisol, yn nghapel Jerusalem, Font-crosses, gan y Parch. P. Howell, Mr. David Wynne, Baker, Canton House, a Miss Labella iVrmy, mendi ieuangaf Mr. Evan Penny, Grocer, Blaenaii. MA RW 0 LAETil AU. Davies.—Ar y Sydd cyfisol. yn To mlwydÜ oed, Mrs. D ivies, Pemcl le.n-ci.ee, Ffestiniog, a tuunt Mr. W. Davies. Vr oedd vn gymeriad dyiuunoi iawn, yn Qristion glo.nv, ac yu aelod dieiilyn- .tidd tra gallodd fU J\miel.