Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
I-'I i': :i I ;1' . ,:^L.ySGRIFE^f…
I :i I ;1' ,L.ySGRIFE^f 1 ,;oí-H; Prydnhaivn D ydd LLUN, GORPH.J4. Derbyniasona baporau Paris,an^;yr3.2ai|:j' j py- Degant fod prif bennau y cyfammojj^qg J Pyn- Jiadleddir yn ei gy-lich yn awr yn^aris, "wedi ^ael eu sefydlu yn derfynol; sef" J)04 ï anym- ddibyniaetli Ffraingc i gael e'i gynnal; traul y fhyfel i gael ei thalu gan Ffraingc mewn pedair Mynedd. Y Huoedd cyfunol i ddechreu myned Ffraingc ar y 2Gain o Awst, ond b#d rhai mil- ^yr C'yngreiriol i aros nesbyddo pefffafth daw- tl%vcll wedi cael ei sefydlu. Eithr nid yw'r hanes uchod yn swyddol. Yr Ydys yn nieddwl y bydd adferiad y gweithiau elfydtaidd i'w percheiiiiogion dechreuol, yn un "'f amnioilau, a dywedir f<5d PrV/ssia wedi peri i Jtywrain-gronfa Paris i gael ei ciiwilio, a bod i'r 7n a be; thy n iddi hi gael ei gymmeryd oecii yno. v Nid yw Davoust a'r fyddin Ffrengig ar y Llil.,e we. ymostwrg i'r Ijrenin] oud y mae f mshvyr Rwssaidd wedi uno aV Prwssiaidj y rhai ydynt yn en gWilio. Y mae'r Trysorfeydd Ffrengig yn gostwng yn gyflyin 5 dydd tau yr oeddynt yn 57. Mewn llyfhyrau cyfrinachol o Ffraingc dyw- edir mai Daroust ywanwyiyd y jyddin fyth wedi i Bonaparte ymwrthod a'r Llywodraeth c er fod y lluyddwyr Ffrengig yn amlygu tu- edd i ymostwng i'r Brenin, hysbysir wrthym futd yw byddill y Loire yn meddwl mwy wrth hynny na'i bod yn foddloti i wasanaethu ei Fawrhydi yn un corph eithr pe cynnygid i droi rhai o honyut y-maith yr yd) s yn ammeu pa un a gyd- synicnt à hynny ai peidio. Wrth ymddygiadau y Cyiigrp-ii,Ni"),r gellii- casglu eu bod yn disgwyl gwrthwynebiad o bwys, canys y inaent yn llios- ogi eu milwyr ya feunyddiol, ac annogir yr arf- ogion ag ydynt yn awr yn cychwyn i gyfnerthu eu brodyr cyfunol yn Ffraingc, i frysio, megis pe byddai Ify riiigivvydd y rhyfel heb laesu yÜ y inosul- Hysbysir mewn Hythyr oddiwrth swyddog Brytanaidd yn Ffraingc^ yr hWII aysgriferufyd ar yr löeg, mai er fod y fydd"in,>r y Loire mowlI ymddangosiad yn foddlon ymo'sbvng i'r Brenin, ei bod o duedd hollo,1 wrthwynebol a gelynol i'w Fawrhydi. Ac os ytfiostyngant-, mat eu hunig ddiben yw ihagflaetvu eu gwaSgariad bddiyvrth elt gilydd. Yr hyn a ddymunir yn bennaf, medd yr ysgrifenydd, gan y Cyngreirwyr y vr, fod i'r fy- ddin elynol barhau yn ei gwrthwynebiad hyd yr eithaf, fel y byddo cyfle i ^dinystrio KolI elynioa y Brenin ar unwaith. Heb la w It yniiy,, y inte '.r llwssiaid fel eirth tuchanllyd, o herw vdd na chawsant ran yn yr ymdrechsj atn gyfle i enwogi eu hunain. Aiifynych y mae'n digwydd, pan etc gwr aU yspardynau allan ynghyd, ref olaf fyned i ben y daith o tlaen y blaenaf. Eithr daeth yspaidynau Bonaparte i Lundain yrwythnQsddtweddaf,, a cliyilwynwyd hwy dydd Ma wrth diweddaf i'r. Tywysog Ithaglaw gan A'rglwydd Erskine, iofal yr IWll y rhoddwyd iiwy gan Ddug Weiington. CaIwydhwy yn y cerbyd a ysgafaelwyd Wedi brwydr Waterloo. Daeth y Cadpen Sartorius, o'r Lee, y bore hwn i'r Morlys; efe a ddywed iddo weled Bo- naparte yn myned i'r Belerophon ar y 15fed. Yr oedd mwy lIâ40 o ganlynwyr gydag ef. Tybir y gellir ei ddisgwyl yn Lloegr bob awr. Barna rhai mai ynys St. Helena, rhwng Affric a'r Americ, yw'r lie addasaf iddo. Mewn llythyrau o Brussels, dywedir fod Brenin y Netherlands wedi creu Dug Weiington yn Dywysog Watet-looi a rhoddi iddo dreftad- aeth La Belle Alliance. Digwyddodd damwain echryslon yr wythnos ddiweddaf rhwng Hinckley a Leicester, o achos ymddiried un o'reerbydau agydynt yn myned o un o'r Ileoedd uctiod i'r Hall, i yrriedydd meddw. Yr oedddau gerbyd wedi myned allan yn yr hwyr o Hinckley, ac wedi i'r blaenaf ddyfod t barth isaf y rhiw ag sydd yn arwain i Leicester torrodd harnais y ceftylau, a gorfu ar y cerbyd.aros ychydig i'w gyweirio; pan wel- wyd hyn gan yrriedydd y cerbyd arall, yr Ilwil oedd ar ben y rhiw, efe a ymroddodd fyned o llaen y Hall, a dechieuodd fllangellu eigeffylau yn ddioedj y rhai a yrrasaut i wared nerth eu carnau, a'r olwyn heb ei chadvvynp, fel na byddai hynny yn rhwystr iddo fynetl:.yxi gyiiym cadwodd y ceffylau eu traed o danynt, end methodd y gyrriedydd, yr hvvri oedd feddw;, eu Uywodraethu, eithr tarawodd y cerbyd wrth bot y tollborth (turnpike gate) ar ofl;,c, rhiw, a chan rym yr ergyd holltodd y cerbyd yn ddau, a dryUiwyd tri o ddynion yn y man, 4 threng- asant mewn munudyn bu dau ereill fi,t mewn dirfawr boen dros ychydig oriau, ac yna bliont feirw dygwyd pedwar creill ag aelodau dry 11. iedig ymaith, i geisio cyniioi-tliwy meddygol a thaflwyd dau ereill i'r clawdd, y rhai a ddiantT- asant heb lawer o niweid. Syrthiodd y gyrried- ydd yn aberth i'w orphwylldra a'i waiigofrwydd ei lw n. Ym mrawdlys diweddaf Essex cyhuddwyd J. Elen o halogi person Ann Pearsori trwy ortreeh ar y 24ain o Fawrth diweddaf. Parhaodd y prawf amfyw oriali. -D),wedocid Ann Pearson, yr ei-lyiiwiaig, ei bod hi yu 16eg oed ar y Nad- olig diweddaf. Yn y mis Mawrth yr oedd yn' gwasanaethu gyda'r carcharor. Ar y -24ain o'r mis hwnnw, dechreuodd ei meistr, ei meistrcs, a'r gwas eu ffordd tua Llundain; ymhen banner 1, antr wedi cychwyn, dychwelodd ei meistr wrtho ei hun, a pharodd iddi-fytied i'r Hofft a dwyn ei lyfr Iloge-11 ef i lawr Q logell dilledyn neillduol a eiiwasai efe; hithau a aeth, a methodd ei gaeI parodd ynteu iddi chwilio llogell dilledyri ural!: yr hyn a wnaeth yn aneft'eithiol, ac felly'r dryd- edd waith, ac yna aeth ef atti, i'r ystafell, ymaf- iodd ynddi, a thaflodd hi ar y gwely, ac wrth hirymdrech hi a godedd unwaith, ac a ffodd hyd ddrws yr ystafell, eithr efe daliodd drachefn, a'i gortrechodd, ac a gyflawnodd ei amcan. Rhedodd y ddynesallan dan wylo, mynegodd i'w mam yr hyn a ddigwyddodd iddi. -Gwrth-holwyd y ddynes yn fallwl gan Ddad- leuwr yr Amddilfynydd, ynghyleh gwaeddu allan, hithau a ddy wedodd nad allasid ei chly wed yn gwaeddu, ac nad oedd alluedig fddi fyned i'r ffenestr—ymdrechwyd profi trwy dystion nad yr eneth Vvedi dywedyd ei hanes yn yr un Lmodd wrth bawb—ond wedi i'r barawr svvmo'r tystiolaethau ynghyd, cafwyd. y carcharor mewn ychyçlig amser yn Euogy gaq y Rheithwyr— a chyhoeddodd ei Arglwyddiaeth ddedfryd. marwolaeth arno yn ddioed, ac aaJvyddQddy byddai iddo ef ei adael i ddioddef cospedigaeth y gyfraith. Dydd LIlln etliolwyd Mr. Broughan yn aelod o'r Senedd dros Winchelsea, yn lie Mr. Vane Poiriett, yr liwit sydd swydd-ymgeisydd am Durham. Ym mrawdlys Norwich euogbrofwyd John Goodwin, o alionyddu Mr. Lake, pregethwr y Trefnyddion, mewn Ty a ysgrif-oddefwyd yn I Ormsby, a'r gynuulleidfa, ar y 5fed o Chwefror diweddaf amryw weitliiau, i'r fath raddau fel y gorfu ar y gynnvilleidfa fyned ymaith; a dirwy- wyd ef mewu 20/. am ei ymddygLd, ¡
!VCYFARFOD CENHADOlr.
V CYFARFOD CENHADOlr. Dydd Mercher a'r Ian di weddaf, cynnalwyd Cyfarfod Cenbadol cyntaf y Bedyddwyr Yngymrn, yn Al/ertawe. Dechreuwyd am chwech o'r gloch y prydnawn o'r blaen, yn Addoldy Heol Gefn, trwy weddi, gan y Parch. Jona- than Datis, swydd Pen fro; pregetliodd y Parch. D. Evans, o Gaejfyrddin, yn Saesnegr, a'r jgsreh. W. Elvans, o Gwmyfeliin, yn Gynjraeg, oddiwrth Rhuf. ii. 33. ac Esay, lii. 10. Bore dydd Mercher am ddegt cyfarfu- wyd yn Addoldj>'r Parchedig Mr. Kemp,-ar y Morfa; gweddiodd y Parch. Mr. J,uke (Anymddibymad), a phregethodd y Parch. Mr. Herring, o Aberteifi, yn Gymraeg, oddiwrth Salm lxxii. 15. a'i- Parch. Dr. Ry- land, o rrysto, yn Saesneg, oddiwrth' Esay ix. 2. Am dri ar yr un diwrnod, cyfarfuwyd yn Addoldy'r Parch. I Mr. Dafis, a gweddiodd y Parch. Mr. Davids,o Browyr, (Anymddibynwr) a phregethodd y Parch. Mr. Jones, 0 Drefncwydd, yn Saesneg, oddiwrth Zee. ix. 10. a'r Parch. Mr. Jones, o Rydwilym, yn Gvnjraeg, oddiwrth Esay vi. 49- Ac ychydig wedi chwech o'r gloch, ar yr un dydd, cyfarfuwyd yn Addoldy'r Parch. Mr. Luke, yn Heol y Castell; gweddiodd y Parch. Mr. Roberts, o Frysto, a phregethcrdd y Parch. Mr. Hall, M. A. o Lei- cester, yn Saesneg, oddiwrth Luc xviii. 1. a thertYawyd I gwaith y dydd trwy weddi. Bore dydd am saith, cynnalwyd y cyfarfod yn Addoldy'r Hco Gefn ?jBacA'-?Mf?; gweddiodd y Parch, T. Wiiiams, o Salem Meidrim, a phregethodd y Parch. H. Dafis, o Lan?toitan, oddiwrth Num. XIV. 21. Am ddeg, ymgynnnlhvyd yn Addoldy Hcol y CaSte!!? gweddiodd y Parch. J. Merges, 0 Gastenaewydd yn ¡ Eiillyn; pregetliodd y Paftch. €- £ vans> 0 FiB;, ynGym- raeg, oddiwrth Dan. ii. 2'5. a'r Parch. T. Roberts, o Frysto, yn Saesneg, oddiwrth Luc ix. 30, 31. Am dri, ymgasglwyd i'r un Ile, -gwed(liod(i y Parch. J. James, o Aberystwyth, pregetliodd y Parch. B. Dafis, o flivi- ffoadd, yn Saesneg, oddiwrth Rlinfv xiii. 11. a'r Parch. D. Saunders, o Ferthyr Tydfil, yn Gymraeg, oddiwrth Rhuf. v. 10. Yn y-r hwyr, yn yr Addoldy ar y Morfa; gweddiodd y Parch. J Jones-, p'r Drefiievvydd, a phrc- gethodd y Parch. R. Hall, M. A. o Leicester, oddiwrth Esay ix. 4. Ac ar yr 1111 amser, cynnalwyd addoliad yn y Gymraeg, yn yr Heol Gefn, He y gweddiodd y Parch. y Gymraeg, yn yr Hcol Ge t n, ne y gwcddiodfi y P:i)-c h 1\ Monis,o Benrhiwgoch, a phn'gethodd y Parchedig J. Evans, o Benygarn, oddiwrth HelJ. ii. 3,4. a'r Parch. J. Watkins, o Gaerfyrddin, oddiwrth Rhnf. xii. 11. ac felly terfynwyd gwaith cylioe(i(i. v cyfarfod trwy fawl a gWeddi, megis y (iibeziNAry(I yr lioll ocdfaon ereill.. Yr ydym yn bytlern, i'r ^yfarfpd gael ei ddwyn Vmlaen yn y fath fodd hyfryd a dynnuiol, y fath rwyddiueb bodd. liaol i lefarn, y fath avvydd syml i wrando, a'r fath effaitti awdnrdodol, ond, dislaw, yn cydfyned a'r ym- drechiadau cennadol, t'ei. y i,rallasai'r. llefanvyr ddy. wedyd," dechreuwyd Cymdeitiias Genha-ioly Bedydd.. wv, yng Nghymru gyda'r fath fks ac hyfrydweb, fel y gobeithiwn y bydd, tra fyddo raid wrtbi, dan arddeiiad y nefoedd, a dymunol gennyni fyddai cael y fath gvfar- fodydd yn fynycb," a gallasai'/gwrandawyrag oeddynt yn ystyried budd ysbrydol yn'brif bwngc, ddy wed vd, gwell ihi tod yma, na dylyn eiii gorchwylion bydol ar hyn 0 bryd." Amlygwyd y scrchawgrWydd mwyaf gan Gristiatiog- ion o enwau ereill, y rhai a gyfraiiasant yn serchiadol at yr achos hwn. Dioichh- yn neiUduol i Wdnidoglon ac eglwysi'r Anymddibynwy r a'r (rhai sydd ar enW'J)! DendeHges Huntingdon, am en carcdigrwydd brawdai, yn cynnyg benthvg. evi liaddoldai, ac am eu cyfraniadau baeliomis. Sylwodd ysgrifenydd y llinellau hyn ar un o'i gyd-ddinasyddion, ag sydd aelod liiewri un o'r eglwysi ucliod, yn rhoddi 3s. ddwy wiÜth, 4s. iimvaitii, 21s. unwaith, a dywedir wrtho iddo roddi rhai syiltau ar y ddisgyl bob oedfa ag y bu ynddi, yr lryn a eilw I am ddioleb calonog, ac a deilynga icfelychiad eguiol niew'n achos mor odidog a •I'hinweddol. • Cadwyd cyfrinach rhwng y Gweinidogion am 7 ac am, dri dydd Mercher, piyd y eyttunwyd ar amryw lawnfwriadau pcrthynol i achos Cennadol y Bedydd'. wyi- yn Nghymru, y rhai a gynnygwyd gan y Parch. J. Harris, Gwehiidog y lie; a'r Parch. B. Dafis, 0 Hwlffordd. Yr ydym yn (leall fod y Llawnfwriadau, iianes y Cyfarfod, enwau'r Tans'g'rifwyr blynyddol, swm y casgliadau, ac annerchiad byr i holl gyfeillion y Gymdeithas hon, i gael en cyhoeddi yn fu-an mewn Uyfryn. 4 HANES CYMMANFA MYNYDD BACH. I Bu cyfarfod gweddi gan yr eglwys nos Lmi y 26ain j o'r mis diweddaf, i ddymnno bendith yr Arglwydd ar ddylodiad -ei weision i'n plith. Nos Fawrth, am saith, I dechreuodd y Gymmanfa trwy ddarllcn, canu, a gwc- ddio, gan y brawd Ben. Wiliams; pregetliodd y Parch. L. Powel, Mynvddbach, Llalidilo, oddiwrth Sabn xx. 5. a,i- Pai-eii. S. Evans, Soar, oddiwrth Ezec. vi. il. a di- benwyd trwy weddio a charm. Dydd Mercher. am 11, bn cyfeiHafth rhwng y Gwein- idogion; y Parch. D. Peter, o Gaerfyrddin, yn Gym- medroiwr. Gweddiodd y Parch. J. Davies, Llansamlet. Cafwyd hanes yr eglwysi, fod undeb a brawdgarweh yn parhau, a mesur o gWedi bod yn ein plith y flwyddyn ddiweddaf. Cyttnnwyd bod y GynuiianlVt Iron-, y flwyddyn i gael ei ehynnal yn Gwinfe, swydd Gaerfyrddin, y dydd Mawrth a'r Mer- chei cyntaf o Gorphcnhaf, 1316; lie y disgwylir y parchedigfrodyr D. Peter, Gaerfyrddin; T. Phillips, Netiaddiwyd W. Jones, Penybout; D. Davies, Pant- teh, a D. Davies, Abertawe, i bregethu. Dibenwyd j trwy wcddi gan y Parch. D. Davres, Abertawe. Am dri o'r gloch, dechreuwyd yr addoliad cyhoeddus trwy ddarllen, canu, a gweddio, gan y Parch. J. Mor- epns, Pentre-ty-gwyn, a phregethodd y Parch. T. Jones, Saron, oddiwrth loan xiv. 21. a'r Paixh. W. Jones, Penybont, oddiwrth Num. x. 20. Dibenwyd tiwv fawl a gweddi gall y Parch. J. Jones, Horeb. B11 cyfarfod am chwcch o'r gloch yti Nhreforris: dech- reuwyd trwy ddarllen, canu, a gweddio, gan y Parch. T. Wiliams, Bethesda; a phregethodd y ^arrliedie frodyr D. Davis, Pant-teg; T. Powel, Aberhonddu; a D. Jones, Crygybar; oddiwrth Mat. xxv. 2, 3, 4. 1 l Bren. xix. It. Mat. ix. 12. Gorpbenwyd trwy weddi a inawl, gan y Parch. T. Skeel, Trefgarn. Dydd lati am saith y bore, dechreuwyd trwy ddarllen, mawl, a gweddi gan y Parch. T. Davis, Hethania; a pin egetbodd y parchedig frodyr A. Shadrach/falvbont, a S. Davis, Maendy, oddiwrth 2 Cor, xiii. 11. a Heb. xi. 8. Dibenwyd trwy weddi a cbann. Am 11, decbreuwyd drachcfn1 trwy ddarllen, mawl, a gweddi, gan y Parch. J. AViliaiiis, li:y'llycoeli; preg- ¡ ethodd y Parch. D. Peter, yn Saesneg, oddiwrth Sal. xvii. 15. a'r Parch.X>. Hughes, Groeswen, ar ddyled- swydd gweinidogion ac eglwysi y naiH tuag at y Jlall, oddiwrth 1 Tim. v. 12, 13. a'r Parch. D. Wiliams, Llanwrtvd, oddiwrth 1 Tim. i. 15. a gorpbenwyd trwy weddi a mawl. Am banner awr wedi tri, dechreuwyd drachefn, trwy ddarllen, canu, a gwcddi gan y Parch. W. Davids, Rhagluniaeth. Pregetliodd y Parch. M. Jones, Tre- lech, a'r Parch. E. Jones, Pontypool, oddiwrth Col. iii. 2. Sal. iv. 3. Gorphenwyd trwy weddi a chanu. Bn gennyni odfa drachefn yn Nhreforris, lie y pregetliodd y parchedig frodyr D. Davis;, Aberteifi, ac E. Jones, Pontypool, oddiwrth Jer. xii. 5. loan v. 6. Cawsom achos llawcnhan, &c. D. S. Mae'r Gymmanfa ogleddol y flwyxldyn hon i fod yn Llanbrynmair, swydd Dreraldwyn, y Mercher a'r Iau olaf yn mis Medi, 1815. Y* gyfeillach i ddechreu dydd Mercher am 12. Y mae'r Parchedig J. Roberts, gweinidog y He, yn dymnno cael presennoldeb ei boll frodyr yn y. weimdogaeth, o ddeau a gogledd, ar yr achlysnr uchod, &c. Hefyd, y iTiae-Ir Gymmanfa oiilewinol, y flwyddyn nesaf, i gael ei ehynnal yn Talybont, yn agos i Aberyst- wyth, y Mercher a'r lau cyntaf yn Mehefin, 1816. Yma y disgwylir i holl weinidogion yr Anymddibynwyr, trwy ddean a gogledd gyd-gyfarfod. Disgwylir i bre- geth gael ei phregethu ar natlii, a "phwysfawrogrwydd y weinidogaeth efengylaidd, gan y Parch. D. Davioe, 0 Abertawe. FFEIRIAU CYMRU YM MIS AWST. Swydd Forganu-g. Abertawe, Mawrth, 15; Abei lar, lau, 10; Caerdydd, ac Eglwysfair-y-Mynydd, Saawini 26; Caerffili, Gwener, ti; Dyffryii-Golych, Liun, 'z%, Llantrisaint, a Tref-Belared, Sadwrn, li. Stvydd Gaerfyrddin Caerfyrddin, Sadwrn, 19, Lion, 14; Castellnewydd-yn-Enilyn, a Cymvyl-Gaio, LInE, 21; Cydweiy, Mawrth, 1; Llaftdilo-fawr, Mercher, 23; [ Liangyndeyrn, Sadwrn, 5, Llun, 7; New-Inn, Sadwrn, 19; Tygwyn-ar-Daf, Linn, 28. „ Swydd Bcnjio,Arherib, lan, 10; GiIL-Prran, Litiii, 1; Herbranston, Sadwrn, 12; Maenclochogj Sadwrn, 5; T^-Ddewi, Mercher, 9, SwgddA&erteifl.Aberteifi, Sad-wrn, 26 Riios, Sad. wrn, 5, 26. S?d? F?che:KMg'CryghyweI, Llun, 21; DefynnOl Iau, 10; Gelii, Sadwrn, 12; PoutH?dd-iechan, Sadwrn, Tau, 1('; Sa(iwrn, 12- 19 kTre,casf,eA', Llun, 1.4,, Swydd Faes^ffid.Hawau, Sadwrn, 5;. Maqsyfedj Linn 3 4. Swydd Fynwij,Castellgwent, Sadwrnr 12; Casten. newydd-ar-Wvsg, Mcrcher, 3o TreCastell-Wenliwgj Sadwrn, 5. Swydd Dr^tWuij/n.Llanfyllin, Mwrth, 15; Macb* ynlietb, Ltnn. 7 Trenewydd, Mawrth, l29. Swydd Feiri-mydd. Bettvvs-G wersvllgocii, a Harlech, LInn, 21 Ffestiniog, Mawrth, 2; Liandderfel, a Peis- 1 ystrud, Iau, 17 Llandriilo, Lflm. 28; Llanfawr, Gws- ner, 25. Sivydd Caerwvs, a Cwrtin, Mawrth, 29; Fikiit, Liu, 1°. Y Wyddgrug, Mercher,g. Swydd Dd-hbych..i. AbergeleO, fienllan, a Llangollen, JJUD, 21 Bettws-Abergeleu, MaWrth, 15; Cefris-v- Dinidio;), Ian, 24; Eglwys-facli, Lla:iarmon-Dytf;yfi» Ceiriog, a Llannfudd, Linn., 14; Gresford, Llun, 28; Llandeglen-yn-Ial, Gwener, 4; I-rlansannam Jan, 17i Lianrwst, Metchfer a Ian, 9, 10; Rhutlum, Mawrth; 8. SiCtjdd Gaermifon.Xbergwvn-Gregvh, feeddcelert. a Clynog-fawr, Gwener, 18; Bettws, a Bettw^-Garmon, Iau, 17; Borth, Sadwrn, 26; Caernarfon, Gwener, 4 Nefyn, Gwener, 25; Penmachno, Merelier, 23; Pen- morra, LInn, 21; Tal-y-bor,t, Sadwrn, 12. Swydd F8ii. AberfFraw,. Gwener, 11;. Llanfeclieil, Sadwrii, 5 Newboro',Iau, 10, Merclicr. 16 Peniraeth, 26.
Family Notices
——— -———— KSGORODD, Yn ddiweddar, Mrs. Foresylh, o Gastell Picton, swydd Benfro, ar fab. PRIODWYD, Mehefin y 23ain, yn Llainvenog, gan v Parchedig J. Dads, y Parciy. Datydd Saiiders, Gweinidog v Bed- yddwyr, yn Aberduar, a Mrs. Mary Jenkins, gyut o Dolwolf. Ar y 13eg o'r mis hwn symndasant.i Feiithyr Tydfil, lie y mae Mr. Sanders wedi cael-galwad, yr lion a gymmeradwyodd, i fod yn Weinidogyn Addoldy Sion, yti He y diweddar Barch. Rees Jones. Yn Rhathun, y Parch. F. Oweii, h Miss Jane Philips, m-eich icuangafj. Philips, Ysvr. Di.pi-ivy-,i-r, olt- iii) Ile Dydd Linn diweddaf, yn Llani,rarra.n, swydd Hell. fiordd, Mr. J. Jones, ieuangaf, o Dredudhan, a Mary", merch y diweddar Mr. G. Morgan, o'f pl\vyf}iwnuw. BUFAKW, Mr. Abraham Ayres, Saev cyfrifo!, o'r drcf hon. Dydd Gwener wythnos i'r diweddaf, yn L'c!*arn, swydd Caerfyrddin, yn 107 oed, Mathew W iliams, o'r lie hwnnw. Ym Mhontypwl, ar y Sydd o'r mis hwn, yn 72ain mlwydd oed, Mrs. Margaret Hyett, gweddw ydiweddar Barchedig Edward Hyett, PcrVglor Wolves-ewtown, 1, swydd Fynwy. Al'vtlliios i ddc)e, o'i- (iti-f,)(letii-aetli, vii gleddyf, 19 oed, Henry, miig fab y Parchedig Henry Bevan, Pervglor Penally, swydd "Benfro. Dydd Jau diweddAf, yng Ngliastell Picton, swydd B'enfro, Mrs. Rogers, yr hon a t'ti flynydliati yn h'.wforwyn i Bendefiges Milford. Ar vi- un dydd, alol byr aliechyd, yn Llanfairmuallt, sWydd Freclieiiuog, yn 57 oed, Mr. Wathe-n, o Hanley Court, swyåd Henffordd. Yn Aberhonddu, wythnos i echdoe, yn y 71ainmiwvdd -o'i oedran, James Siinnis, G wallt-driniwr, o'r dref honno, yr hwn a berchidyn fawr.
[No title]
Having been disappointed in rceicing ofir regular supply of alLmp., c small part of a;ir i.tij/reusion has beeii printed without, but the duty shall be accounted /'or upon oath.
M ARCH N ADO EDD.
M ARCH N ADO EDD. CrFKBtrwrj Yn, lluous 31.1 nc, Genpjt. 24. Yr oedd yma gyflawnder o Wenith y bule hwn o Essex a Kent, cafodd werthiad ebrwydd am o ddeutu 2s. y grynog yn ddruttae11 na dydd Lliui diweddaf. Gail itad oedd ond ychydig o liaidd, yr oedd jit 2s. y grynog yn ddruttach. Brag, gwetlaiad marwaidd. Yr oedd Pys yn ihattaeh. Ceircli o ddeutu 2s. y grynog ) 11 ddruttach. Primedd ilerbynadwy-yr Yd,y Grynng. GWCl1ith coc-h- 42s 1 bbs Civvenith gwyn — -18» i ?! fd)y 36s 'i J7s Ha.'idd ( Barley) « 28s i 3.?! !?'<')2;?'.vehY ( ?-'<Jt? ôfs i 6Bs j C<-irch i 6,s Polzinds 21 s. i 31s | b t-;i eeli'yl;ni ;nnv. 30s i 35s i [>■'n fla ceilyIau » 33s i 37s lTa colemenod new. 36s i 40a ii-^n ftacBlomenod 33s i 4:15 Pys atferwt 38s i 43s! '•Pysllwydioti 35s i 38, I Pris cyfartalyr I?n '?/??)-H y Grynog CE?A-' ?Ftnc?M.. j ter IJushels). ng (Eighl TVinclies tff 1.lls/¡els ): .Uw'ca. | Itnyg; j llaitld Ceirc'i f. d. s. a-, j s. d. s. d. S,vydd For?nwg 73 8 0 0 42 8 I 21 8 — Gaerfyrddin 69 2 0 0 1 0 j 19 4 ——— Benfro 57 9 i 0 0 29 8 18-U A berteifi 6Y 0 0 0 30 8 19 2 ———— Frecheiiiiog 79 2 ) 51 0 3J 0 22 P Faesyfed 7G 0 0 0 1 30 0 30 4 ——— Fynwy 72 fi 0 0 j 32 0 j 0 II ——— Drefaldwyii 81 0 4:) 0 31 0 27 0 Meirion 81 4 j 0 () 5 0 | 29 0 Fllint 71 8 i 0 O i 39 01 27 6 —: Ddimbech 69 9 0 0 j. S7 ù, 28 » ———— Caernarfon -• 75 4 0 0 3D 9 24 a Fon j 65 0 ] 0 0 j 27 6 j 2J 0 I Pris Peilliaid CFIoarl. v Sachet id o 280 pwvs. .? 6'J s i 6? ) I Peilliaid teg, 60s i EiJion, 55s i 60s Prist; Baraylt Llundain. I Dydd Mawrth diweddaf gorchymynodd yr Argl. Maer i'r I dorth bedwaran-( quarter») wenith i barhau amllid.. I Pris cyfartal Siwgr Gwinett (Browit), Yo 01 y cyfrif a wnawd yr wya derfyuodd Gor. 12, y canto 112 pwys, Heblaw yr Ardreih h chuwyd, neu sydd j'w thala ar ei drosgivvyddiad i Brydain Fawr. Pris y Cig, heblam y Brivc-jicyd, y Maen o 8 pwys. tag I 'HUo.'i 4-s «.)d i 5s O'i Cig L!o • Is'Od i 5« 2d Cig Maharen 4s 2d i S* 2d j c-gTyrchyn is 6d i 6s Od I ? ? r hN i 6d i 6s Od Cig Oen 4S i 6s Od. I Pi-isyr Soutin}/trJ:. « CYDAU VBAGS). Kent 71 lJ i 81 8s Sussex 61 10s i 7i h Essex 71 Os i 81 8s HAN.NER SACHAU (POCKETS). I Kent i 0S i 91 9 s Sussex 61 10s i 81 8s j Famtiam 124 Os i 151 Os Pris v Lledr tin Lcadenhall. Crn'ynGwndn:m(?M??Ji.')b.pwysyrRO,9??2M. ?. ?d :?d.. Gw)i-od-?yaeit!\?-wyn (-?i.?-?ff)?'?;/<-?), id 19d. C r u L?- T ?Dre?-? Hides), !d i ?Ud. Cerbyd-grwyo teg, j SM-* Crwyn LIo!,J? i 10 ywys"; -jv. i 33d. Erp)n, 5? i 7?; pwy, -'>1 t ?{M. Erein, 70 i 80 pwys, :>0d !?4d. Crwyn Mo lo bvrh tea ■■ Greenland)' 44.t i Irl. E!'cui, ni«» ''G y dw  IS;'s i 180s. C S 1. ? Crwya Ceuyitm c tl :f'"??'s (?tM'?a' ? —d i -d. J Pris y Gizer yn Llundain. s. n. MarehnadWbitechp.pel V 0 j S1. J ant<¡; -1 0 j Clare 0 0 s 0 I Cyfartalwch 4 Q J I. I s. d. Gwer y dref-v cant 69 0 —— in civ 11 — 0 — 1 j (] (; Create:, ■. ■ 9 Grecncó 0 :{)0ofrin f ——■/ 0 Pr? Canwyllaa-r-Mqld iau !4s Od y ddwsin. ? Er? il 12s 6d y ddwsin.. ;I ? 12, ? ABERTAWE.—Gw.  d, 4Js. 4d. ABERTAWE.- I 39s. 8d. Ixa.ad, 4)s. 4d, Ceil'cht 28s, Od. v g.yr.og.
Advertising
CADLYS, CAERDYDD, Ebrill 27, 1815. AT WR ONI AID (HEROES) SI It OED i) Morganwg, Mynwy, a Chaerfyrddin. I. ?" YN AWR NEU BYTH! W YR IE U A I NG G ch wannog i uch? X bethau, y rhai ydynt awyddus ani yr Anrliyde.dd o wasauacthu ? BRE??N a'u GWLAD, sydd a chy?le ? idtiynt yn awr i ymresu yn y Corph Alifwraid? til1 chyfrjfol bwiiaw, i  CàTRon FR£NHIOL 1 f' Meiwyr.( M" iliti• a ) M) ar gameg:, < Gwasariaeth a Disgybliaeth y rhai ydynt wedi enniJI y cym- tIlefaúwyaeth mwyaf, yn ell ikoll wahauoi Sefyllfaoedd, yn y Ithyfel divvedttaf a'r rhai biaenorol. Y MILWRIA D HENRY KNIGHT, o Landidtcg, yn Stoydd l,xorgariKg, Sydd yn hysbysu i V/i'It IEU AIS GC ysbrydlawo, myn- Wf'sau y riiai ydynt yn gwvniasu gan awydd i wasfiriaetiilx en BreiÎin a'u Gtvlad, a'r savvl ydynt yn dibrisio Golud Vr mwyn An iiyd< (id, nni mewu ufudd-do(1 i Orchymvn mewlI Clyu^horfa a dderbynwyd oddivrrth ei Uchder Brenhino) y TYVVVSOG (Ml AGl.A W, a alJlstrwyd yr lies o Ebrilj, IBIS, dros gyfiawni'r Meiwyr, fod ehian -.ycliyilig WY It 1KU A f NGC'o'r darlonisd uchod, hebfod dan 5 troi-dfedd a 4 mosdfedd o uchder, a riiwng 19 a 32 mlwydd oed, i lanvv'r p,-vva»l°oedd yn y Gatrod uchod, Vr rliai y-rlioddir yr lluel- Vvobr ciiafynol:— 1 0 Ar cu gwuith yn cctel eu projl 1 0 liu cymmeradwyo yn derfynol 220 Uno (i r Gatrod wedi iddi gatl ei eltorpholi 1 1 0 Yctcbl Jli 4 0 I Wcdi cymmeradrt'yaeih terfynol yn y Cadlys, caniatteip. Adfilw-vr (llecruih) i ddychwelyd i'w cartref-leoedd. | Telir Gini ychwanf^ol, i hrynu Angenrbeidiau, dan y j I)osbarihiad Hlain o 6yfreithian Cy4rrediH y MM?yr. i ?' Bydd hawl n:an hob AdHlwT i DA], a Do?n-?ych- f ?'y)wl (?<-cA:n? ?MoM!Ctf:c6?) yn ol -2?.'6?. y dydd i ac o'r j CadI ys. ¡ Sefynraôdd Adbyflenwol (Recruiting) yDydo?at)au: 't SWVDO FORGAWVG—Caerdijdd, Llandqf, Caerjfili,'Mer- th.lJr, Aberdure, UmtrisOinty Fonifden, Castellhedd, ac 4.áertawc. SVVTDD GAERFYRDDIN-TJanelli a SWYDP FYNWT—Gets'nejssydd, Qatrllcon^a P hont,IJPwl. Derbynir Llangciau 17 a 19 mlwydd oed, os byddant yn iiiesur troedfedd a 2 fodfedd o uehder. Y mae'r Rlu^yttaa (Serjeants) yn ySefýHfaoedd gwa- ynrhoddi Caw^aid o Gymmysgly« (Bowl of Punch) i'r IujH Adtilwyr.Gwobrwyir ysawl a adygont Adlilvvyr Jn helaeth. • ■ • DUW GADW&R• BRENIN!
[No title]
j Abertazce, Dydd Mefcher, Gorpheiihaf 26. I AT EIN GOHEBWYR. Q:T Yr o'edd swm yrhanei gakirus a dderbyniasom oddi- wtthJ. Daiis,.wedi myned j'r wasgcyn cael o honom ei Iythyref. 63" Cvdsynir & chais y Dinifved, o LanymddyfrK Rhoddir lie i Ordovicus cyn machludiad ein Seren wytlmosol. 0-*3* Ymddeiigys gwaith BvMon yn y nesaf. *neu'r un can- lynol. (}:jr Pe hyddai j'n Seren gael ei phartiau yn wytlmosol, nid yn cwyllysgar y cyhoeddem lythyrau ychwanegol yug" hylch T. o'r Rant; ac oganlyniad nis gellirdissjwyl i ysgi'denadau ar y pen hwniiw ymddangos yn ein Cy- hoeddiad misol. Swyddogion a catrod Frenhinol1\Jnranwg, y thai ydynt yn awr ytig\Ngbaerdydd, ydynt wedi cyUlIlJO yn tinfryd i gyt^nnH tal dau ddiwrnod i drysorfa ag sydd yn cael ci fhu-fio yn awr er budd a chymmortb i deuluOedil y dyinoh dewrion a gwympasant, wrth ym- ladd dros eu gvvlad yn Waterloo, dan yr ardderchog Weiington, ac i'r goddefwyr clwyfedig. TIn cyfariod gan brit breswylwyr Casg\Vent, ddydd Mawrth, divyeddaf, yn y Beaufort Arms, pan tcfnsgrif- wyd vii 1).ielio iiiis i weddwoii a plilant ein cydwladwyr gwiol, y rhai a syrthiasant. ym mrwydr Waterloo. Y mae preswylwyr Penybont-ar-ogwr a'r gymmydog- aetb, ynghyleh dilyn yr un engraf fragbrol. Dy(ld Mei-elici- w,tliiios i'r diweddaf, cadwyd eyfar- fod ym Mynwy, yn y bwrdeisdy, wedi gynnal gan y Maer, i'r dibeii 0* roddi a'rian gyisnorthwy i weddwon a thcnlÎloedd y Ifacidetlig a'i- clwyfedig o'r fyd(iln Frvtan- aidd, y rhai a wnaethant ai- wastaded(I Fflanders, yrbyn a gyflawnodd eu cy d-d din a sydd anfarwol y Breiiin Harry y punied, cyn liyn ar wastndedd Agincourt— Gorchfygu Ffraingc ar ei tlilriogacth ei bun." Fan y gwnawd tansgrifiadali rhagrerol, a cbyttunwyd ar fod i gasgliadau gael eu derbyn wrth ddrysau yreglwys, ar ol y gwasallacth boreol y Stil canlynol. Wythnos i ddoe cVnnalwyd cyfaifod 0 brif drigolion Caerlleon Gawr, yn y Beaufort Anns, pryd y gwnaeth- pwyd casgliad he!aeth i Weddwon a phiant ein gwlad. wyr dewr, a gwympasant ym mrwydr Waterloo. Ar 14eg ovr mis hwn golygwyd y corph anrhydeddus hynby 0 farehogion Caerdydd, gan y Gwir Ardderchog Ardalydd Bute, pan ar ol cydawni o lionynt anvryw YIJJ- arfelialln-tnilwraidd, er iiiawr foddlonrwydd i bawb oedd yn breseiinol, ei Arghvyddiae-th a dystielaethodd ei liehel gymmeradwyaeth o'u milwraidd ymddangosiad, ac ni a fyddem yn fyr o gyfrawnder iddynt pe na ddy- wedem eu bod mewn treflla ,lysgybhwtlJ Y" s:ydrildd ág un corph o'r filtil yn y deyrnas. Y mae dros 150 o foneddigion-. crefftw^rj, yr Eg- lwys-Ncwydd, a'r gymmydogaeth, wedi tayagrifio, i'r diben i goll"an yn flynyddol ymvyeliad eyntaf Ai'ghvydj Hit i'r dref honno, ar ei waitli yn dyehwelyd yn ol, (y flwyddyn ddiweddaf) wcdi bod yn ymladd vn fuddugol- iaethus a gelynion ei wlad; yr hyn a gynnalwyd dydd Mercher bythttines i'r diweddaf, pan giniawodd v riian pan giiiiawo(ld v I-ii-,I!l twyaf o'r gilydd, yn y riiarni" y lurch ben y marchnady; G. Lewis, Ysw. yn y gadair. Yn ol cyniniCi'yd y Uiain otldiar y b,.vt,dd- yt'wyd iecii3,(] Ilitwei- U)4, canWyd llavver canu, a threuliwyd y prydnawn yn y n:odd nnvyaf dí-grif a llawer. Collodd y Miss Smith, Cadpen Jones, wrth fordwyo o Frysto i Limerick, ei hwylbren, &c. ar y 15fed o'r mis hwn, yr hyn a wnaeth iddi ddadlwytho rhan o'i llwyth yn Aberdaugleddyf, i gael hwylbren iiewvdd. Bachgenyn o'r enw Spencer,-a foddwyd brydnawn i dydd Sul diweddaf, yng ngenau yr afon Ogwr, fe fa (fair gwath YIl y dwfr y dydd hwnnw; pan oedd y llanw yn dod efe a aeth i mewn y drydedtf warih, er ei ry buddio gan yr cdrychwyr o berygl ei fywyd, end efe a aeth ritagddo ac a foddwyd, cafwyd ei gorph pan aeth y llanw yn ei cil. Pa liyd ni plraid dynion a halogi dydd yr Arglwydd, pan y macYDnifer yn colli eu by wydau yn yr anturiaeth. Dydd Ian wvtbnos i'r d (lam- wain angheuol i (ab Mr. John Morgan, o Lanedi, swydd Caerfyrddin, hacbgehyn ynghyleh 13cgmlwydd oed, tra'r oedd yn tynmi ymaith y gwair ar ol y gweirwr oddi wrth y gwair by w, aeth y bladur fw gorph o dan ei galon, yr hon a'i clwyfodd ni-or resynol fel y bu farw ynghyleh 15eg miinud wedi hynny. Gwelwyd cirinen fair (gooseberry), ychydig ddyddjau yn ol, yr hon a bwysai | wns, yn St, Clears, swydd Caer- fyrddhi. Yr engraifFt ganlynol 0 gymmeriad y Cadfridog Picton a ellir ymorpiiwys ami:—Rhyw amser yn ol wcdi iddo roddi heibio lywodraethiad Trinidad, y trigolion a rodd- asant en Unis dros roddi iddo 5,000). yn dystiolaeth o'u parch iddo. Rhai i-isoe(ld ar ol hyn, gosododd tan dychrynllyd en prif ddinas yn llndw, ae agorwyd tans- grifiadan er esinwytho y dioddefwyr, a'r Cadfridoo- Picton yn awyddus a ddaliodd y cylle i roddi y 50001. i'r dibeu hwnnw. Si/nwyr parod Sum o'r Wlad.Yr ydwyf i fyn meddwl, meddai tyddynwr digrif, y gwnawn i seneddwr go dda yr ydwyf yn dra mynych yn arfer iaith gyfielyb i'r eiddynt hwy:—Derbyniais y dydd arall ddwy ysgrif (bill) oddiwrth fy echwynwyr, ynghyd a dymuniad i dalu yn ddioed. Perai i un o'r ysgrifau i gael cignsod 1 arj i bwrdd; a'r llall i gael ei darllen ymhen chtcech uiis i'r dydd hwnnw.
I ADDYSGIADAU HYNAFIAETIL
meddyliaif dymon i'r un dyb, a chad allan wir- ionedd ym mysgllawer o gyi'eiliornadau, ac felly y mae pob ceifyddyd arall yn tueddu at y gwir- i( n dd. Y mae gan bedair o fanimau daioniis bedair o ferched drygionus iawn y mae gan wirib'nedd gasineb; llwyddiant falchder; esmwythyd be- tygla chyfeillgarwch ages ddirmyg, Gwirionedd sydd rinwedd a esgyn i'rnefoedd, a oleua'r ddaear, a gynnal gyfltnviider, a lywod- taetha'r werin,n ladd ddigofaiut, a feithriu gar- lad-, ac a ddafguddia ddirgelion. Gwirionedd sydd wystl sicr uad adfeilia, yn darian na thry wcnir, yn flodeuyu na %vywa,- yn ctifeddiaeth na ofna ddigwyddiadau, ac ynb'Orth ■diberygl.—iCicero. Y mae gwirionedd yn iechyd ar nad yw byth yn glaf,. yn fywyd diddiwedd, yn cli ag sydd yn laehau pob doluriau, yn haul ar nad yw byth yn machludo, yn lleuad heb fod fyth dan orchudd, llysieuyn ar nad yw* fyth yn gwywo, yn borth ar nad yw byth yn gioedig, ac yn fordaith ar iiad yw byth yn creu blinder. Rhiawedd o'r fath yw gwirionedd, fel mai Iiebddo y mae ein nerth yn wendid, ein cyf- iaivnder yn ormes, ein gostyngeicldrwydd yn fradwrus, ein divveirdeb yn ofer, ein rhydd-did yn gaethiwed, a'n duwiolder yn atifuddiol-ag yii ddiwerth. Gwirionedd yw y canolbwynt lie y mae pob peth yn gorphwys, y rheol wrth yr lion yr .ydym yn hwyiio, y ddoethineb trwy yr hon y'n iach- eit.7 y grai-gar yr hon y sefwn, y lamp ag sydd yn ein tywys, a'r dariau ag sydd ýheill ham- ddiffyn. Gwirionedd yw sylfaen celfyddydau, clorian elusen, delir tragywyddoldeb, a ffynnon gras. ] Trwy wiriouedd y gwena y dim wed gev bron e¡ farnwr, ac y datguddir y bradwr cyn y byddo, iddo gael ei ddrwgdybie. Gwirionedd sydd -fcchos da, ac nid oes arrio «isiau cymhorth arnethyddiaeth; a'raraeth leiaf a amlyga'r geirwiredd m\yyaf,