Seren Gomer

I GLA?OMANSHtRE. AT the GENERAL ARTs^R, A cf the PriACE of 01,. bo* m.m&w I ,,rd t-.c ki g, ltK at tilC IoW/J of IVeAtTJJ-, la ;uai i(ji; l:ie s<inl l.osi:;Ly, on TUESOAV, the litil uit)r .f f 111 tae Fu'tV-iil fi< year ef tae reign at oar Joy, i.-xd UEORh E<t;.¡( TüJrJ, by tlsc grace of Cod, ol 'Lj(v ouuca Kiu'>.oui oi (rro.it | and Ireland, KllJ¡;;1 .)< of t i- x\u! i, b lo<o tac most iVoble tlvc Marquee of i'< iv, nj nnin iiáH, W I 1 lial ii k- choll, Robert J rGner, Esqmres, 'HX)t!W¡'> Associates, lib Majesty's Justice^ a&sigued to ii,,ei) bte,, Peace ill tne- said County, anil ulso to hear aosl a 'te- ..u.k» divers felonies,- trespaiees, ^^ioUierolieuces dùüe a.id cmuiuiUed ia the said Couniy, AU-. Wheeler having represented to thiu Court that he has not proceeded to repair t:e CoaiUy as contracted, in consequence of tne very bad state of tne buiidiog, aJthouga the same had been lately rebuilt by lvlr. Wiiiiaia iVicnard, sjia eertihert Lo have becii done m agooù- akid warkiiiaiiiiie, BiAisaer- »y Mr Jerrnigan, ot-,Ierod, taat the attention of the Grand Jury at the next SCbsians-b.- requested to ilie stite of repaid and deft^ls of tne County Gaol, and tnat the Clerk of Peace do lay before them Lie contract* and all other documents and orders relat- ing to tne biuidiag tLlereof by Mr. Wiltium Pricnardj aad thuttiicre-bcan adjournment of tlie Sessions I.eld on Wed- ne"day the IStii ddY of August next, to consider furtiier of 111e same, and in tie mean time,that Mr. Wheelers contract be suspended. Ordered, iaat the Clerk of Peace do forward a sufficient nurauer of tne Treasurer's printed Accounts to the Clerks of tie everal Muadreds witain this County, to be by tEiem distributed among tae Magistrates witain their respective Divisions. Ordered, That the late, present, and every fiitare Under* sheriu be reqot-sted to include in his Bill of Cravings an account of Lie allowance of two shillings and sixpence per "Weciv fo,-the convicts confined Rafter their conviction), and ) wneu received to be by them paid to the Treasurer of the County. ()i'iieied, 'That the Henllemen appointed at the. last Ses- SMUs to make a Report of LJe state of the river be con- !inu">ti a Corriciittet and they are requested to nialie their ilepcrt to tiie next Sebsions. Otdseed, in future the Treasnrelr do not pay any Biocies uiiiess ordered by this Court, except in caaes where the Aiug,st-Btes are imperatively caiiedupon to ni", orders on Lie Treasurer-iu tne iirst i-astaudei- It appeai iiie, (0 tile Magistiates that the Gaol charges are extremely iiiga, and that t.iere is no sufficient Rouse o: Cor- xectk>n aii.i industry ".ykitki tijis County, waereby oteiao/uls ot tae prisoners may be nuproved, or any sufficient ouuiih- iiiliUlea on those vvao are seat to the iiride-svell .It Cowbndge, ?td ;[ aj.pF?iii? Lat m miiky ?ther (.ouaties w?tue ncp)\?fd sysi.en? ar- L?o.jt?d waereby Ute nt-?o?e:s are mad to zil,iiwin?viiereby We. e,-s Ordered, l'üat it be referred to a Committee of Magistrates to enquire and report wnat remedy can be apnV.eo to-tins great evtij aad navr tar be system of piatui ei i t of tfse prisoners eoniined within tins County may be v Ordered, That the foilou ing be the Committee tor the above purpose:— Tae Marquess of Bute, the Chairman for the time being, Joaniliurris, Esq. livan Thomas, Wilhaia Niciiell, -bsq. Edward Hawkins, Esq. Joan VVo.>d, Esq. Rev. Edw. Pieton, 1;d;,<m,¡jÆwis" J:sq. Jo/n* Go >JnCij, tsq. | Oe,,Ic,-ed, that the R^oiutious of tills Sessions respecting the Gaol, and Rigulations made for the County, be orinted » Ulti Caaibriaa-aad Sei>eu (Joiner Papers. By the Court, WOOD, CLEIta OF PX3ACE I 1,

Gan fod ein èyhoedd¡ad wythnosoJ yn^hylch cael ei i-oddi i fynu, ac am ei bod yn "eir ,It, r* fod llawer oln Cyd- wladwyr yn mawr ewyiiyaio cynnal Cyhoeddiad Cym- reig dylciiynol yn y Oywysogaeth, yr hwn a berthyn i'r Cymry Fel tenedl, ac nid i h);tid net! bleidiau yn eu mysg, y mae Argraffiedydd Seren Gomer yn. lJawn- twriadu eyhdeddi Llyfryn yn fisol, (neu bob pythctaos, os barna'r cyfiredin bynny yn oreu), yr hwn a gynnwys Sy 1 warlau ar Atiifdnyddia°th (Philosophy), Serydd- a phethau buddidl ereill, yiig', ag Hahesiori o'r hoD bethap hynottaf a ddamweiiliant yn y I^ywysog-- aeth, m?gis -'digw^ddiadau angheuoli iledrada'a, llof- ruddiaethaa. priodasan, a i-larwolaet,att; yng;Hyd â chrynodeb o bob rwwyJd tramor a fyddo 0 bwys; ac os digwydd rltyfeloedd o'r'newydd,rboddit hanes pob brwydv yn lied gyflawn, meWii cyffelyb fodd. ag y gwnawd o y ndreeh lofruddiog Waterloo, ar y 18fed o Fehefin.— Bydd ein Cyhoeddiad yn ago red., i ysgrif- enada.it synhwyrol ar yr iaith Gymr£ig megis o'r biaen, eithr rhaid (y Jd gwrthod pob math o geccraeth a (I ifri. aeth, ac ysgrifenadau nafyddo ynddynt ddita rhyfforddi • na difyrru'r darllenyddv' ilaoddir pob aiiiiogaetn yrii, dreciiiadau cennadol, a chyhoeddir hahesion cyfarfod- ydd cyhoedd megis y gwticiryi, awr. Bydd y-chydlg- gytansod-.iiadau oarddouol draderbyriiol, ond nid llawer o'r eyfryw ar y -pedwar m&ur'ar hosaitwigydwedda yn wy, i a'r cyhoeddiad own; Ail-argref5r rfiai o'r Hytti- yiau a feriiir fwyar biiu iiol, o mn trogglwyddo hyli- Ot-ddiad, ag ydynt wedi (rf>Tn^r, ac ui iiarraij* jic i u»-7> y^pt.ila.u yuiddttn^ostmi 0 fadd i gyftredinolsvy id ei.i g;vius»»yi. Mwy anrhydeddsis i r IJytrysogaetii Gymreig fuasai New- yddien wythnosol, ond am na ellir cyhoeddiad ö'r fatb, bydd liyfryn o'r fatb Mciiod yr unmár fuddiol, yn neill- -duel yn amser heddweh, pryd na fydd cymn-iaint brys ain ei gael. Yn awr dichon y rhai ag oeddynt yn ach- vyn ar artffyddlonaeb y rhai. oeddynt ranog ft hwy i dderbyn. y Hyfr eu hunain heb achos hod yn rhwymedig i neb cyd-dderbynwy r^ neu o leiaf, dichon dau gym- | *nydog, a gadaeI en bod mewn anigyleliiadau isel, ei gadvv bob yn ail flwyddyn ac yn awr gelhr cadw yr holi rifynau ynghvd, a'u rhwymo ar ddiwedd y fiwyddyn, fel y ;rallo'r gehhedl- I aetn a ddel weled ymdreehiadau eu tadau yn yr oes hon dros eu hiaith a'u cenedi. Ac yn awr gellir dywedyd yn hy wrth y maws Cymry ag ydynt yn dywedyd, Trucui i Seren. Gomer fach!u<to, nyni a v/naethom ein rhan tra bugenym gyd-dderby«wyr," deawch yiiiiacii a datigoswch ekh bod yndeilwngo'ch cenedl. Rhoddwch eich enwau, Gymry mwynion, yn ddioed i'r A ydd yn Abertawe, neu i Oruchwilwyr.Seren Gajner mewn parthau erèîl! ac od oes rhyw le heb Orue'.v/il- wyr, attolwg ymdreehn ch gael rhyw un ffyddlon yn yr aidal honno. (ian fod y cyhoeddiad yn perthyn rr yfm.y, gwnewch yr achos hwn yn achos i chwi eich hnnam. bnroddir od yn amhleidiol i'r eithaf, megis ynawr; ac ni a allwa roddi l1èr i'r byd i'n profi yn bleirigar hyd yrna, Rhoddir yr elw arferol i'n Gorcchwihvyr, ac ereilf a ddf-r- bynio euwau, am eu poen; a disgwylir Uldvnt fod yn atteool am yr ariao, talu bob tri mis. Cyhoeddir y Rinfyn cyntaf ar y dydd cyritaf o F^di nesaf, os ceir anaogaeth ddigoa. Gwahoddir pob anaogwr i roddi ei enw i dderbyn y rbifyaau hyd ddiwedd- y kwy^dyn,/ac- felly am bob biwyddynarall wedi t't dectireu. i)isgwv]jr i bob tansgrifwr roddi tri mis 0 rjbudd cyn dtwedd- blwycidyn, os bydd yn cnwennych Ilyfi- i fynu; os aingen, ystyrir ei tod yn rhwym i'w dderbyn dros I fiwyddyn arail.—Dyaumir i bob llytiiyr yii achos y Hyfcyn uchod gael ei gyfanvydd'o, yn %didraal, fel v Ciailyn,—- To the Editor of Seren Geitter, High-street^ Dyad Llun wyllinos.i'r ùi weddaf, cyttnnodd Bwrdeis- Parch, Wm. Hewsbn, Iicar yr e«-'wys Fair, yn y dref hon, am bob nn o'r dlwy t.yneUd ag sydd wedi myned bcibio oddi ar pan ddaeth ef i'r el, tystiolaeth'o'n cymmeradwy* aeth oï lahir gweinidogaetIwl, a'i gymmeriad crist- lano^ol. Wythnos iiedfivw eafodd y Parch. Walter Wiliams I vs^rit gan Arg. Esgob Tyddewi i feddiannu Cnradiaeth baiiiaus IraiiWn, swydd Freeheiniog,a waghawyd trwy fai wolaeth yr Arehfidiac(-n Wiliams, o Abca-amiais. Y mae Roes Ffonei Gronow, Vsw. (in b Ci,(.)now, YsWain- Afiariydd, c'i- drcf hoh) 1 fod yn Ganwriad yn y gatrod laf o'rgosgorddion traed, yn He Grose, yr hwn a iaddwyd mewn brwydr. At y 15fed o'r mis diweddaf, yn Bangor, derbynWyd y bbneddigioti canlytiol. i' nrddau sanctaidd gan iii- glwydd Esgob yr esgobseth honno:— Ue,xeonmd.—Parch. Goronwy Wiliams, A. B. David Grifiydd, A. B. OfjYivhiid.—Parch. Wiliara Thomas, Parch. Thomas Brooke.. Wytbilos i echdoe anrliydeddwyd Ardalydd Mon ag yhnerjad gan y Tywysog Khaglaw; yr hwn a arosodit gydag efawr a banner. Da gennym fod yr Ardalydd gwroaaidd yn gwelia gystal ag y gollir diswyl. Y mae'r un llawfeddyg gydig èf yn awr ag a dorrodd ymaith ei fijrdthvyd.- Ymwelwvd h'r Pendtfig Urddasol gan DdaK York, ycbydig cyn dyfodtad y Rhnglaw, yr hwn a ddywedodd ei fod yn dyfod. Trcfuwyd John Brown, Eonhwldig, o Aberhonddn, i fod.yn Llywydd Anarfeibl yn Uchel Lys Uniondeb (High -Court of Chancery), gan yr Arglwydd Cang. heilawr. Llythyr cynmiun Syr Thomas Picton, a wnawd yn Llundain ar y 9ted o Fehefin diweddaf, sefnaw diwnod c ai ei farwoiaeth. Swm ei dda pei-sonol a saith o rhwiorydd, i ddwy o hpnynt ihoddodd 2001. yr un, ac i'r lieili .13001. yr tin. Trugain punt yn flynyddol i Madam Gnilian, dros ei bywydya chynnnun roddion o gylch fiyOOl. i gyfeiiiion iteillduol. Cyiiawnydd ei ew* yllys yw ei frawd y Parch. Edvyard Pieton#o St. Bride's, swydd Forganwg.Yr oedd Syr Thomas yn Farcliog o Uidd Fiiwiaidd y Path. v Yr ydym yn deal} fpd Pendefigion a Boneddigion swydd Caerfyrddin yn bwriadu cynnal cyfarfod yn tifirei* Caeitvi,d(iiii yn fuan, i ystyried y ffordd oreu i godi eof-adail i goffadwriaeth y gwron diweddar, Syr Thomas Picfon. ■ Yr wytimos-ddiwfcddaf gollyngwyd dwy long clan- hwylhien newyddion i'r iuor, y nattl o long-gad as Mr. Tucker, a'r liall o.eiddo Mrd. Meager a Rieiiards, yn y dref hon, ym mysg bwnliefau gorfoleddus y lliaws cyn. nulledig. Dydd Sadwrn wyfhnus i'r diweddaf, golJyngwydJknig newydd dlos i'r mor o lorg--guttlas y Mrd. Bnkle a Davis, Casgwent, yr hon megis y HeW a aeth i'w tic-ifen yn y modd mwyaf godidag. Yr oedd pedwarydd cyfarfod Beibl-Gymdeithas Gynnorthwyol svv,dd v Ivlwythig, yr hwn a gynnaiwyd wythnos i heddyw, yn dia l.io'sog a chyfrifoi; ymdden- gys with y Mynegiad a ddaillenwyd fod eyftiliion a defnyddioldeb y Gymdeithas yn anilhau; derbynvvyd y fiwyddyn ddiweddaf lisSi. gan y Gymdeithas hon, a gynadd allan 1200 llyfr o'r Ysgrythurau. Wytimos i eeh?toe eyrsnalwyd evfarfotl cyfrifol a liiosog gah drigolion Caernarfon, a chyttunwyd ar itill- (lariiiiiai-tol -{¡'n cyhtmerad- wyaeth oii ymddygíaí:1 gwrol yin mrwydr hygof Water- loo; ac o'n cyd-a-laeth yn aciios y clwyfilynidosta gafodd efe yn yr vmdrech homio. Ar y dydd eanlynol cynnalwyd cyfarfod anarferol 0 lioso a chyfrifoi yn. Bcmnnaris gan drigolion Mon, yn yr hwn y ai- gyffeiyb aanerclnad iéhdalydd Mon, ac ar un arall i'r Tywysog. Rhaglaw, yn aehos y fuddugoliaeth fawi rag-grybwylledig. Cynnygwyd y ddau a tin ere hi ad gu y modd mwyaf hyawdl gan Paul Panton. Yfnvain, a chefuogwyd y cynnygion gan 8jT H. Wiliams. Dydd Llim diweddaf cyrrnalwyd cyfarfod gan drigol- ion swydd Caernarfon ar yr on achos. Wvthnos s'r Ian diweddaf boddodd dau fachgenyn, meibion Tyddynwr ynghynnnydogaeth Llanybydder, swydd Caerfyrddin, y naill yn 14eg a'r liall yn I7eg mlwydd oed, ti'a yr oeddynt yu ymolchi yn yr afon leifi, geillaw'r lie uchod. Wythnos i neitlriwyr aeth J'hyw ddihirod anadna- byddus i d^ Mr. Archibald Hit, yn Hubberstoiie, ger- Haw Aberdaugleddyf, tra'r odd y teiiii yn cysgu, a llcdrattasanl oddi yno amryw bethau prisfawr, Y mse arwyddion dynesiad heddweh wedi effeithio fryn lawer ar y tleirian yn Nghymrn. Yr oedd cryn lawer 0 anifeíliâida-cheffylau wythnos i eehdoe yn tfair Caerfyrddin, ond ychydig alw oedd am danynt. Yh ff-air y Mwytbig yn ddiweddar, yr oedd llai o \\r<?rth\vyl'g\vlan nag arforol, ODd er hynny gostvngodd y Pris; yr oedd y gwlau am yr hwn yr oedd y gahV mwyafj am o 20s. i 24s. y mae.n; a'r guhm teg 0 27s. i 30s. Anifesiiaid a mochys draHiosog, eithr gos. tyngodd y prisoeddi Yn ffair Caerileon Gawl"; yir ofedd llawer o gefTylan, ond ychydig a brynwyd am bi-'Ispt,d(i -ostv tigil. quvrn- der o lIwyddau Aiban, Manchester, a swydd York, am agos yr un .bt-tsocdd ag oeddynt y ffaif fiaenorolv "Cad» wodd liieinian'r Iwerddon en prisoedd arferol. Y dydd LInn cyntaf o'r mis hwn y cyfhrfn Cyin- deithas y Gwyneddigion yn Lhwdaift yn dra liiosog; yfwyd Cofl'adwriaeth anfarwol am Syr. TiW8. Pictoh" UJewn distawrwydd; ac iechyd ArdaiyddSwydd Fon, gyda tbair bonllef. Yna .cynnygodd Bardd Mon, a chefnogodd Mr. Lewis v cynnygiad, Am i'r Gym- deithas Wvneddig roi TJws Ariau hard-d i Mr. Gouier, gon.chwiliwr y papnr a Seren Gomer, i ddaiigo.s eu parch i Bh-. Goiter am ei ofai a'i garedsg- rwydd at hen iaith y Brython, &c." Unodd y Gym- deithas yn ddirwgnach i roi y Tivvs i Mr. GomPl, ac ili- Tlvvs fod yn barod ar y bwrdd ger brou y Gymdeithas erbyn y cyfarfod tiesaf.

gosteg, &6/ <?M<7? F?M Cg-?M.; iaeth am ?- A'?og- G.T???Mr T* i• JTOZV, ac Aelod o'r Senedd dros Bevf^o yr hwn a syrlhindd 7/M ?i !f,?,. favr ■ a M,?.;? ?'??ao Fflando s, Mchejbi 18, 1815, yn 57 oed. y)t 57 oed. On£) t;1tl-1\11 0 wych tj (lyll loll. Ci)) hy* nysj Sef ein heinvog IJjctoN, ■ Draw coeliaf n«w»Jn calon son Colli eryr call wren,a marchog 'Mor uchel a wnaethon'; Mawl1 dorwyd Cyniru dirion, I am Syr Thomas I011. A choiied gaied argoe!ion..»gae Loegt I'w gelyguY awr'on, Am swyduog cnwog uuion, Arwr i Siou yr oes hon. Dygodd ei hnn, gwyr t\igo»,yri enwog Vn- wyneb gclynion; A medrus oedd, iiite draw son, Gyda-'i ddatnl i gadw'i ddynion. Rhagorol Gymreig wron,dadwa'i dir Gyda Dug Welington, Ac fel Haw dde", i'w lie 'n lion, Oedd iddo, medd a wyddon.' Rhinvveddpi ftiddiol foddioii—-ddi-amgen Oedd ei ymgais tlyddlon, I'n T'wysog er manteision, Ac er elw teg i'r hon. Heddweh Europe nawdd i'w cliyrit)ti,tida dyb, Ocdd ei A rhyddid i gyrhae'ddion Pawb yn wir,var.dir neu don. Yn Portugal, pert ei gaiorl,a 'Sbaen, Medrus bu ei foddion; Acyn Fframgc, Waith aingc ei thou A wchlyd, nes troe '11 heddyelilon. Ac eleni yr on gclynion.trweh, eu trechu '11 gyiion, Codi eilwaith, cawn alon I ddvvyu hedd, y fiwyddyn hon, A yi- oltvg, bi,vvydi- gretiluii.tx\vy lid, Fn'n Waterloo 'n ddigllon, Blin boethi yn y biaen a bon Am yr oesau, 'a ymryson. Ac er tosted,. g*yr tystion,fu'r yi-nladd, Er amled gelynton Eiu gwyr ni, er bri ger bro, Ae a'r macs, yn ryinuson.. i Ond yn y frwydr, fel NELSON,y cwyaipodd Yno'r campus PICTON, Ac byth) mae ein gobeithioti Hedodd i wlad rad yr loni -ifr B. M.

HANES CYMDEITHASFA Y TREFNYDDION CALFIMAIDD, YN LLUiNDAiN. [PARUAD O'R ntlIFYN I)IWIEDDAr.] I Am dâal1 olr gloch, pregcthodd Mi'. W. Wiliams, o Lundatn, ar Act. xiii. y rhan ddiweddaf o'r again adn. ac ar ei olef pregethodd Mr. J. Elias ar job xiii. 26. y rhan olaf yn fvvvaf neilldiiol, "Meddiaimu eamweddau fy iellengetyd;" mcchl rhai, anwiredd (y mhiant; caf- odd Eli ei gospi am anwiredd ei blant. Cofiwch chwi hyn, rieni plant. 1. Camweddan fy ienengctyd. 2. Yn en hieuengctyd ymue dynion fwyaf tueddul i bechn yn fwyaf dychr" vn- llyd. 3. Y mae per-hod an perthynol i ieuengtrtyd. 4. Fod Duw yn did syhv ar bechodau ieuengctyd. 5. Dwg Duw bawb i feddiannu peehodan eu hieuengctyd ryw amser. 6. Y mae Duw vri (Iwvli rhai o'i blant, ar ol maddeu eu peehodau, i feddiannu pechodau eu hieu. eugctyd. 1. Gamweddau fy ieuengctyd hynny yw, nid yw fy mywyd erefyddol yn blino fawr aruaf, ond peehodau fy ieuengctyd sydd yn blino fwyaf arnaf; neu, yr wyt yn gwneuthur i mi gotio fy holl anwiredd oddi yma hyd fy ieuengctyd. S. VI] fwy anhavvdd i ieuengctyd ymgadw na neb, ameu bod yn agored i fw) o demptasiynati, 61c. Salm cxix. 9. 3. Y mae peehodau priodol i ieuengctyd, 2 Tim. ii. 22. Peehodua priodol i ieuengctyd yw, b. Anysty; f iaeth, byrbwyildra, Diar. vii. 6—S3. 2. Ymddifvrrn !]¡!'wn gwag ddigrifwch, 3. Bs!Iider, nwwn dawn, north, nen mewii glenoid. 4. Tueddgarweh i -anniwr eirdeb, mewn geirian, aweddatÎ" a gweithredoedd. 4. Fod Duw yn dal sylw ar be.^hodan ieuengctyd, ac y mae ieuengctyd yn gyfrifol i ljdn\^am en pechadan:, Fe addef pawb mai pechod mavvr yw rhoddi ein hot amser i satan; os felly, y mae y rhan oreu o r amser yn cael ei roddi i satan gan ieiiengrtyd; at feliv y mae pe- chodan ieuengctyd yn fwy mv phechodau hen bob!, 0 egid fe all ietiajigctyd vvneuffiur Illwy dros Dduw nag a all ben bobl. 5. Fe ddug Duw bawb i feddiannu peehodau en hieuengctyd ryw amser neu gilydd, Rhuf. vii. 9. Y mae yn drngaredd cael eu meddiannu yn r.ydd gras,obleaid y mae modd i'w maddeu yn avVr ac os na ddvgir ni i'w niedmannu yn nydd gras, bydd rhaid eu meddiaunu yn angeu,_yna y byddant yn fustl chwerw. 6. Y mae Duw, ar ol madden peehodau ei blant, yn eu dwyn, weithiau, i /eddiamai peehodau cn hieuerigc- tyd, yn eu gvvrthgiliad, &c. gan adael i'r cyhuddwr gy- huddo. Gresyn gweled y fath fyddin hardd gan satan. O! leied o ieuengctyd sydd ym myddin Crist. Arnchwech o'r gloch, Mr. gweinidog y Bed- yddwyr, ar Salm iv. y rhan llaeiutf o'r Sydd adnod. Fe ellir gofyn yma dri gofyniad, 1. PiVy yw y dnw- iol. 2. Beth sydd i'w feddwl wrth fod yr Arglwydd vil eu neillduo iddo ei bun. 3. Pa fuddioldeb yw gwybod i'r Arglwydd neilldno y dtnviol iddo ei hun. t. Pwy yw y duwio). Nid d'y i) moesol mewn ap-wecld alianol yn unig, oldegid fe all dyn tod yn foesol heb fod yn dduwiol; end m all neb fdd yn dduwiol heb fod yn focsol; rhaid i ddyn, cyn y bydd^ yn dduwiol, fod wedi cael edifeirwch tnag at Dduw, a ffydd tuag at ein Har- glwydd lesu Grist. "2. Beth sydd i'w feddwi wrth.neillduo v duwjúl, &c.? Ei neillduo i gael cymdeitbas a huw, ei neillduo i'w i wasanaeth; a'i neiltdtio i fod yn dragywyddol gydag d. 3. Pa fuddioldeb vw gwybod, &c.> Gwvbydded y duwiol hynny, i'r diben PwwnenthUI" yn ddiwyd yng- waith Dow: ac befyd gwvbydded yr annuwiol mai v rhai y mae Duw wedi ea neillduo iddo ei hun y mae efe yn en he did. C Yr un amser, Mr. J. Elias, ar Salm lxxiii. 16. Enwaf I dri phetii a gvffeiybir i ddyj naid o yd. 1. Y saint, g. Crist. 3. Yr efeuny). 1. Y saint yw y wenitha gesglir i'r vsgnbor pan losgii- vi- fts.Dy rnaid-^d ymhen v myhyddoedd; h. y. bydd duwiol ion yn y llefydd itivvyiifaiiiiiiebyg, yi, oedd y Barbariaid, &c. v fk,,til ronvn 2. Crist, loan xii. 24. Rhyfedd fod y f.th ronyn wedi tyfu o'rfath ddaear; Crist yn y 1) b dy y saef, &c. y mae hyn yh fwy rhyfedd na gweled yd ymhen y mynyddoedd. 3. 1 efeugyl, Mat. xiii. 3. Pen y mvnvddoedd y HeoediJ mwyaf aniiliebyg 1 tirlwyn ýd. Bydd yr efengyf yn y gwledydd mwyaf pagunaidcl, bai'baraidd, maho- metaiiaidd, &c. Hefyd, wrth ben y mynyddoedd y meddynr gwrthwynebiadau a gwrt'nwynebwyr, Ze. iv. 7. Hefyd, rhai rtiawnon y byd. Ei ffrwyth a ys jiwyd Lit) iiritis.11 Ftrwyth hardd;dynion mcddwoii wedi sobri, &c. FfrwyUi cadarn iavvn, M Libanus; dywedir fod gwraidd coed Libanus wedi ynsbleihu trwy eu gilvdd yn y fath fodd, fel na fyddai gvvaeth eeisio eodi yr holl goedwig 11a chodi nn pren, a bod origan coed mor ami fel y byddent, ar ystorm, yn ymrwbio yn En ilydd) ac wrth" hynuy yn lleisio yn beraidd iawn: fetly y mae Ifrwyth yr Ysbryd wedi gwreiddio yn v galon yn y fnth fodd, fel y gall y eredadyn ganu yn beraidd yn y stormydd liiwyaf, Dydd Llan, am ddeg o'r gloch, M t. Bennett, 0 Bir- mhigham, yn Saesneg, a'r. Lrc.xxiii. 42. Arglwydd, Hasmer awr wedi dau o'i, glo fi, Mr. Davies, gwein- idog yr Ymneillduwyr yn Hf,ol Gusltbrd, Llendyin, ar Rhuf. v. 19. Ar ei ol pregethodd Mr. J. Ehas, ar Heb. vii. n. 1. lesti yn faehniydd. 2. Sylwodd ar y gair Machniydd, 3. Nad oesposibl i Dduw gymmodi a dy n heb faehniydd. 4. Duw yn ei wneud yn faehniydd. 5. Ei gymrnwysder i fod yn faehniydd. 6. Dros bwy y machniodd. 7. Am beth y niachniodd. 1. aiii 2. Ar y gair machniydd, mecJdyiir ymrwymwr, tarawry Hew, Diar. vi. l yn y Groeg nesawr, yn scfyll yn y cano! ineshan dwy hlaid at eu gilydd. 3. Fod yn anmhosibl i Dduw gytnmodi a dyn heb faehniydd i atteb dros y dyn. 4. Ystyry gair gwmethpwyd. 1. Ordeinio ertrazy- wyddoldeb. 2. Gytttvno Eg ef yn y cytainmad tragy- wyddol. 3. L, i oso.,l alla.-i: frily mewi) addeividion all Dduw. 4. Ei (ilanton i'.i-, by(l. ynghyflawnder yr am. ser, iwnüud y gvv«utha oseihy.ytj^t|do i'w wneuthur. 5. Ei gymrnwysder i fod yn f'aebfiiydd. 1. Nideedd (Lm rhwyuiau ar Grist i fvned yn taehniydd, ond aeth o'i fodd. 2. Yr oedd Diiw yn earu dynion, end Ili all- asai eu cadw o herwydd en beiutu Cust .hefyd yn eu cam, ac yn addaw myned yn faehniydd, yn y cyngor I rhyngddo a Duw er tragywyddoldeb. 3. liae fodd i dalp; fe gymm-erodd natur xldvnol, fel y byddai ganddo fodd i (Iafti yn y natur a bechodd. 4. Rhaid i faehniydd fod yn rhydd ei hun yn ilyfrau y gyfynwr— nid oedd dim ar Grist i'w dad na dynion. 5. Dylai maf hntydd fod yn s,in fod yr hyn y mae yn ei dalu yn eiddo iddo ei hun. Nid oedd gan neb fywyd 0'1 eiddo ei hun t'vv roddi 1 lawr drosoin ond Ci ist. Duw biau ein bywyd ni, loan x. 17, IS. 6. Dros bwy y machniodd; nid dros Ddciw i ddynion. Rhaid fod gwendid yn y gwr sydd ag eisiati machniydd, iieti ei fod yn anffy diilon, neu ei fod yn berygl i fücw. Nid yw DuW ddivn felly. Hefyd, rhaid i',r meicbiau fod yn fwy na'r gwr y mae yn naachniw drosto. Ni ali iieb fod yn fwy 11a Duw, Heb. vi. 13. ac nid ni(,iciiipt" dros angyliou yw—y cliben o'i roddi yn faehniydd oedd i gael v dyledwyr yn rhydd, loan iii. 16. 7. Åm beth v y caid modd neu ffnrdd i faddeu i ni ein dyledion. Y mae dan fath o ddyied I. Dyled rhoddi i Dduw yr hyn sydd gyfiawB iddo. 2. Dyled rhoddi iawn am y caiuwedilau a wnaetbpwyd. Effe a wnaeth iawn amy troseddau a wnaethom r.i; y meichian a wnawd yn gnawd, wedibynny yn-bee-hod, ac wedi hynny yn feildith; a phan-ddaetli yr awr, tal- ocid yn liawn. Am chwech o'r gloch, Mr. John Lewis, 0 Luiidain, ar loan i. 12. ac ar ei ol ef pregethodd Mr. J. Elias ar Salm lxxii. 17. N.id oes neb a leinw y Salm hon ond Crist, Weie fwy na Solomon yma. Ei enw a bety yr, dragywydd geiwir ei enw Rhyfeddoi; fe bery yn rh\- | feud yn dragywydd, neu ei enwog; wydd a bery yn dra- gywydd; y iiiae rhai yn parhau yu luvy na'u henWog. rwydd; neu ei efeugyl a belY' yn dragywydd, geiwir yr efeiigyl yn enw Crist, Act. ix. 15. Sylwodu, yn 1. ar werthfawrcgrwydd yr enw 2. Fod Hid mawr ar y ddaear i enw Crist. 3. Er y gwi-tiawyiiebiaduu sydd iddo fe bery yr enw byth. 1. Pa angen bynnag sydd arnat, y mae ei raws yn at- teb i dy angen di, ac yntan yn atteb i'w enw. pwy all ddywedyd fod rhyw beth yn angen arno, ac nad oes dun yn ei enw i atteb iddo; Bug&tl igrwydraid,cyfiawilder i'r noeth, &c 2. Y mae Hid mawr i'r enw hwn; y mae enw pawb yn passio yn well na'r enw hwn yn y byd, Mat. X. '22. A chas fyddwch gan bawb er mwyu fy euw i. 3. rAe bprvlr. en draarywvr^ < 1. e¡jer1¡i!, aetluui. 2. Er rluiirri'th.' 3. f'Y :7rtlici¡iadau. 1. Er Fr cvfeiJiornadain l.E!-p)'i"disa?tba?. Fe fetho'M v diafo.,v Dabvdd i; iJa phawaniaid, yrru'i* enw hwn alian o'r b?.,?. ?IV. a lwvdnodd i gael cristiahosion o'i n ?'"? o'i  (Ffra¡l1gc}fwy na nfb'arHH, nnd b)i.?3i vn WP/! i'? "'l' hwnn-w, a'i denlu hyd heddyw, bei lio a t dvvj law* vngwaed y saint. 2. Fi, Y mae ar v diafol fwy 0 rwvmaa diofeb i ragrithwyr na neb; bradwyr v devrnas vdvot: y map tin pregethwr neu brofftswr rhaffritlnol yn fwy .defnyddiol i satan,.i-fychanu yr enw, na «- Iian mil o flaenoriaid eidevrnas. 3. Er ffwrthgHwyr. Y maeht hwy yn rhoddi anair i'j- wlad. ac yn dywedyd yn en hiaifh nad yw y wlad yu werfh yniladd am dani na'i meddiannn. 4. Er manvolaethau. Er colli rhai enwos, v mapyr enw s <ynu; nid ar neb ond ei hunan y mae p -vvc. yr en*v. 5. Er cyfeiliornadau; y mae yr enw V;) parhaii, ac ymfendithiant ynddo. 1. Y mae p:tv, b wrth natiw \-n ft !1- digedig, Gal iii. 10. 2. Yn ei ras, nieddyljocid- Dlnv feudithio dynion, symud y feiiditii, a thrwy Grist roddi y fendith, Gen. xxii. 18. Ehuf. viii. 1. Gal", vi. 14. Catwyd, cymhorth neiiUiuol 1 lefaru a gwrando vn y a gLt7i-?iii(lo vn v cyfarfod hwu, ?lC yr ydym wedi caci arwyddion (o f yr hwn a tedr agor cat01iill1 wedi bod, ac yn parhau wrth ei waitb.

[ ESGORODD, Yn Llanymddvfri, Boneddiges John Michael Good- bcre, Ysvvain, arferch. Yn Llundain, Boneddisies Henrv Wiliams, Yswain, o D rc-Iaflur, ym Mon,.ar wedi murw- Dydd Hut wythnos i'r diweddaf, yn swydd DinbyJ cb,* Bon'-ddiges John He'aton, Yswain, ar ferrh.. A)- y rfeil, yn Worthing, Mrs. Caiand, Boneddiges Charles Calaad, Yswain, ar fab. PRIDDWYl"), ?Vy?nt.s i heddyw, yn Nhin?ych, T?\f?.d. Mr. Ashi?v 0 swydd Caerlvyw, & Miss Jane. Phrlps, 0', He biaemif! A) y 7it-? o'r jnis bw?, Yn Rhuthiin, v Pa:?h. F. Owen, a iss Jane Philips, nici ell 1, e I-, Ysvvaiu, Dirprwy wr, o'r dref uchod. n ]loi-Bk)rd, ge.rllaw Brigg, Mr. Jonathan Freer, oed 5.5, a Miss Cotehifer, oed Q'y. marchoeodd v priod- fab ar asyn i'r eglwys, & chyruialwyd ef wrlh yr ailor gan ddau ddyn. BU-FARW, Dydd Sul diweddaf, Mrs. PoweJ, o'r Postwn, vn v d, ref hon nia oes ond ychydig wythnosau odd: ar pan fu farw un o'i nyeibion. Yr wythnos ddiweddaf, Y11 e.i^ niog, wedi hir gystudd, Mrs. Evaiis. gwiair Mr. David Evans, Temple-b>ir,. Llundain. 11 Lancaster, y Parch. Charles iScountFauronberg j D.D.; y mae'i tiii wedi darfoll, o !ierwvdd tod tref- tadnetis y teuiu yn perthyn iwrak. Thomas Wvnn, Ysw. mab y diweddar Fiiwri«d Wynn, o Ga .i nat-f'on. Yn Wrershain, ar y 2-iafu o I' mis diwedJnf, Mr. diaries Cottingham, oed 7~. Hiving been disappointed i;i our regular supply of Sifj/npjij a small p&i% of our *a; ocen printed without, out tite ciutll shall be accounted for upon oath.

I MARGIINADOtfDD. I Ci'FXEtriXtFA I'D, Bellas MAJIC, GGHPIT. 17. Gan fod a.n Wemth, carbdd y toiviioi; w^rtfi- iad ebrwydd arno dd.eutu UK y gr\nogyn !\w na« d-v ?<i Linn diwedd;;f; safojsj y gnaNiou ar i«w.* Yr <; kt ond ychydig yn y U,ic!niad. Bra-, g.w e.s wnidd. y \'roed,j Flit hl'd 1,. y -ryr.og yn ddir.;?».-•>it n«^ wvthl nes i heddy.v. Yr oedii Pyj. at i'erw i yu i'attaeh. t'risoeddfierbi/nadwjjyz: Vd,y Giynog. '■ <wenu:5 coc 4. <) G?t?i't \Y) d, i ka ll xyr So- 1 ?.-i •i laidd ( Barley) » 2a> ';<?! BrAg-gwehv ( /?f; Hs i i ("¡rei: 111- '2,- ( I. Polands í f?t<-?'K\)i)f?.?,'?,' !?s ?ir:'c.?y!a. 3 S,-» • j2s Pys ai-fcnvi 4-L < Pj, Uwyiiiou js i ads Pris ctjfartal <jr Ydyn.Ngk:nru y Grj/nog (Eight Winches- ,z ',( y I ( I It e?,- Gwcu.. H.tyg. Kaidd • C>irch ? t{. (t. s. ?. d. c owydd „ Forganwg 75 S. o 40 8 8 Uaerfvrddiil <i\ 0 u j. Si U i'- 4 J b 0 ———- A berfeifi li9 0 0 0 30 S ii) 3 r- r'reclieriiiog 79 2 1 0 33 0 22 9 -——— Faesyfed 7(5 Of 0 0 SO 0 30 4 y 72 6 DO 32 0 0 0  D?f.ddwyn 81 0 40 0 32 0 ^7 0 :— ?eirion ? 4 0 0 31 29 0 Fiiint 71 8 0 .0 W U- 27 6 Odimbech ti9 9 j 0 0 i 37 '.i ? a Caernarfon 7f).4 j 0 Ol :1.1 & 0 ——— Fon 65 0 j 0 Oj 21 6. 2J 0 Pris Peilliaid (Flour), u Sarhn! „ 9;) I ¡ Peilliaid teg, djs i 65s | Liiiou, bos i 60b | Pririy liara yn Llundain. Dydd IVIawrth diweddaf ^ojTiiymy*todci yr rI.. Maer i'f I darlii bcdivarau (quartern 1 wtri Lii i I I Pris cyfartal Sitogr (hcina; (Brown ), .mt I Yn ol y cyfrif a wnawd yr wytimos a derfyuodJ Got. ]9' vw j £ 3 t y cant o 112 pwy-, lleblaw yr Ardrcih a <U!wyd, neu <ydd i'w thaluarei drosglwyddiad i Brydain Fawr. Pris y Cig, heblaw y Brim-fucyd, y Mucn n S PIC YS. I t Ig Lidion 4s 4d i 5s 4d Cig .Maftaren 4, 6d i b, 4d Cig Llo 4s tJil i 5s Od I Cig Tyrchyn 4- d i fe od I \<Ig ven Os i 7s vd. I Pris yr Hopys (Hops), yn Southusark, I CVDAU(BAGs). Kent 'no=t8! 8?; Sut???ex. 61 1 ")g i71 7bI; Essex 71 0s i 81 8s HAMMER SACH?f) {POCKfts% Kent 7! (O 9s ) Su?-?- 01 HIS I, ¡ ssII Faniham ??i ? i ial 0s Pris y IJedr y n LeadmhuU. Crwyn Gwadnau ( ?M<? ?J i 56 pw? yr un, ?:)d i 2'M. L;'('iU, "i" ?.?j.-j?-?* Gvvirod-gyticithgrwy n ( Merchant. Burks ), iv.j ui,r Crw?n Dc«ated (.Dressing Hides), jc,i '?*}* C c r b y d-g r wy h teg, 2Jd i gdl Crwyn U01, 3u i 4upwys, ow 1 sal. I;r^11'-yi i*i.-ijit>d. ,i¿m: 7 i 3 ;ii: b tit, At t SJ jiWy- ,);   ?t-wyj.Mj.'bi bycaain, ??a? Grmnlandj. 41' t !.5d? Iireili, mawrion, y dw"i.?, Cfwyn Ced'ylan cyn'e.t.ami? ?M;tf(/? —d ) _? Pris y Gwer j/n lAundain. I ii. d. MarchnadWhitechapel 3 10 St. James 3 Ij Ciare 0 0 j I 7 8 Cyfartalwch 3 10 j S. d. GWtV y jeef v cant 6.1 0 enelyn r^u-sia — 0 —— :'I:I\!a = —— Sfu-an .— J Oeinydo t\Hif!edig ¿, Ü g-tfw 0 Greaves 0 R iytio.t la (Dregs), u all 0 -——— ")d 0 ——— deiyri 9) 0 ?'suanwyUau—Mc?AH. M-J. y d'?!n. I ^iviii 12* -6d y Cidtvsia. I MARCKNA.DOEDD "CARTKEFOL;- I a.b^rta\ve. -.jwen.th, 80s. bd. Haidd, 42s. 8d. II Cei'éh, 28s. y LrY)1". 1, Y  ?, ?, vrfil.-(i'tb,60 la.idû,. C1'(.:h.  y?y?? H??.? C?c? <

OL-Y,GRIFEN. Fnjdnhazvn Dydd LLUN, GORPII. 17. Daeth llythyr.gbd Ffreiigig i'r ddinas dydd Sadwrn, a. phapurau a lIythyrau o "Paris, Pr I?fed o'i? mishwn. Achwyun' yn Hymdost ar y Ptwsnaid yn y Hy thy ran cYfrilla(¡J'Ol; {}'w"l cdant fod y Llywydd Biucaer7 pan ddeaHo?d Dad oedd ei arddeU?d cf o gan ttnit?n 0 6'!ancs jn cael ei ystyned yn ddyladwy, wedi ysgufenu at arnryw Y.11. y tja-nas, g an hysbyu iddynt fod yn rha-id .iddynt "dalu'r deyrnged ofynol yfi ddioed; eu bod h yn ddynioif goludog, ac oddi eithr j'r drydedd ran I o'r swm uchcd gael ei daiu mew II pedair awr ar hugain, y byddai iddynt iivvy gael eu dala a'u cadw yn wjstlon, Iiyd cni (heiid y cvvbl. Arwyddvvyd ymhellach, fel yrydym yn deall, with y boneddigion hyn, ond nid new a ffordd. ewyddol, cyn belied ag yr ydym yn deall, ps «Jangosld rhyw duedd i ochelvd neu i ohicio tal- iad y swm ucho.d, y byddaV iddynt gap!- eu dan- fon i Prwssia, a'u carchar-u yn amddiffynfa Span. dai,. Y' ll y c-y- Y l)g d dau. Vn y cyCyngder hwn, aoth ariarvvyr Paris, atyr Ymerawdr Alexander a Brentn Prussia, gan apelio at eu haclfrydigrwydV], a ohyfeiri'o at y cytiundsb trwy'r hwn y rhoditwyd Paris i lyou, ynghyd a. chyhoeddiadau y Cyngreirwyr eyn, ac wedi, eu geresgyniad o Ffraaigc, trwy y l? D, ihai y dygwyd trigo-lion y wlad IjQnuo } ymddi- liynuu ar 'y Penlladuriaid cylimol. Ond nid oeddid wedi cael attebiad ar yr aryiser y daeth y llythyrau divveddaf o Paris, ac yr oedd yr holl drigolioH )-ti v braiv iniw.),at'ti,wy'j- ddinas. Nid ydys yn achwyn dim ar y Brytaniaid, eithr dy.yvedir yn mi o'r llythyrau fod Dug Well lington wedi ymdrechu i'r eithaf i aiii(Iclifi'yti y., ioll adeiladau cyhoedd, ac attal pdb math o ormes; a.dywed ysgrifenydd y lIythy rhwnnad oes ganddo ef lawer o feddiannan, ond ei fod yi; gorfod cadw deoddeg o filwyr yn ci dy; a bod gofyniadau Blucher wedi peri b; aw, nid yn onig yn Paris, end idewti anryw drefydd cyfrifol ereil!, lie nad oedd liu< edd y Cyngreirwyr yn medru cadw'r bobl yn dawel5 ae yr oeddid yn ofni y torrai terfysgiadau ailan. •

Idw'n tystiolaeth dros iimorideb ei fwriadan, ai ghriad I at eiwhid; yr oedd cfe. wedi ei gaei yn ffyddlcn yn bvn pan fyddai ei ddyledswydd yn galw arno 1 iod yn grot's i gyfeillion mynvvesol a sercbiadol. Yr (Jedd y iath ddvn yn amhrisiadwy yn ei fywyd, a'i farwolueih yn achos galar cyfiredin. Yiroedd rhyw foddloni wydd pruddaidu i'w gael with ystyried fod y rhai ag odd- ynt yn gwahaniaethu fwyaf oddi wrtho mewn barn yn pardm ei egwyddorion ae yn ei ystyried fd uysor cyfiredin. Ni allusai efe (Mr, Wilberforce) fyih ei anghofio, o herwydd ei fod yn amddtiTynwr galiimg a s-Iog.oyi, acli,)s ai,, oecld ef'e ei-, litin wedi sefyii drosio yii awyddus, sef rhyddid i gaethion Afl'ric; Pa.uryd bynnag y byddai cyssuron, iawnderau, a dedwyaJwdi trnigoliou mewlI perygl, yr oedd efe bob amser yn barod i ddefnyddio ei oaHuoedd tnawrion o'n tu; a pisa fwyaf diymgcledd a digyfeiilion a fyddent, mwyai oil yr ,y«idrechai drostyut. Nid oedd gan Gangheilawr y Trysdrlyanemmawr. i'w ychwanegu at. yr hyn a ddywedwyd eisoeaa;yci4 cbym- niiiiiit priodoldeb a theimlad; eithr guiiai fod o t'oddion- rwydd i gyfeiHion auwyiaf y trengedig ) wyiwd tod y sawl ag oeddynt yn gwahaniaethu fwyaf oddi wrthu mewn pethau perthynol t't- Ll) wodraeÙl yn ha rod boo amser i ddwyn tystiolaeth dros gywirdeu ei gaio'ti byn- aws a Nid oeddyiifc cnoed drcs fypUdyn yn ei ystyried yn yfnddwyn yn anghyttunol a'r hyu a ystynai arno i'r cytfre'din—•{^Clywch,elywcii! Yiia parwyd i ysgrifgadcl gyriu ailan tiros gati CYil- C'Ayckiolwr i drigoliou Bedford yn y