Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

9 articles on this Page

IHANES GWAHANOL GYFIEITHIADAU…

! IOL-YSGRIFEEV..A i-.__-

Advertising

I , AT EIN GOHEBWYR,1,.I

News
Cite
Share

I AT EIN GOHEBWYR, 1, Cti- Rcrbyniasom Englynion Ieuan, o Fcrthyr-Annerch- uid J: li. o Lanfair, i J; Jones—Sylwad Cyfaill Go- meraeg, ar Lythyr Llewelyn—eiddo Bradeian, ar yr unrhyw—Amddiliynhul Rodri Molwynod o'i- C. Gwan Sylwadau ar Farddoniaeth, gan Y C. (I.—a Llytiiyr Brychaa Each—cyhoetfdir hivynt oil yri dra buan. Dywenydd gerirtym fod y Cymry vngliylch cap! eu cynnysgaeddu a banes bywyd a marwolaeth y Cyniro tra gwerthfawr hwnnw, y diweddar l^arc.h. Thomas Charles, o'r Bala; a bydci ail arcraiHatro't EiHyfr Ys- grytbnrol angbydmarol yn femUthnci?duoH drigoHon y Dywysogaeth, ac creiHyn l,loegk,itg ?y(IY yr ?:thGymreig.&??..?Mf/. Me?a yspatd h'mtheis, gtvelspra t?'?n?cedio?cth awd^tjej^ jjon^ai te yn Ffraingc; i-ddas F'-ei ii o ?ly. I ]I 1 .1ol yn cael ei ha?-mme.-yd gan yr etifedd cyfrclthlon 11' goro??La?ts ?i?'III.; dychwp?nd y Gdm)eswr 0 Eloa i'r.z)PifJtlii;Y¿eth y Bourbon?K! drachefn; ac wedi Hy?t?C???d!-t)3 ychydig, Napoleon yn ymwrthod a'r orsedd ?rachefn. Mewn llythvr cyfiinacltol dywedir iDelug Welington ysgrifennu llythyr at gy fa iIl, pan oedd yri Brussels wedi brwydr y 13fed, a dyvvedyd, Y mae fy ngbalon wedi torri ar gyfrif y golled fawr a gefais mewn hen gyfeillion, cyindeithion, a fy milwyr trnain; ac ni foddlonir fi yn y frwydr lion, er mor ogoneddus y w; os na esyd hon ei bun ddiwedd ar Bonaparte. Dydd Sul wythnos t'r diweddaf tiri,odd Syr Thomas Picton yn Deal saethwyd mananeiau bob inunnd gan yr holl longal1 yn y Downs tra'r oeddid yn myned a'r corph ttiali, tir l!e'r oedd yr boll fljwvr a inor- wyr ago oedd yn Deal yn barod i'w dderbyn. Cyr- haedùwyd CanterbulY gan y corph vngiiylch dweeh O'l- gloelt yi- iiii prydnawn, lie y gosodwyd ef i gadwr- iaeth gosgorddion amhydedd yngwesty'r Fountain, yn yr nn ystafell ag y bn yn ciniawa bytbefnos cyn hynny ar ben y dydd, pan oedd yn eyebwyn tna'r Cvfandir; ac am chwech bore drannoetu aetli tua Llundain, a'r Y!ain Crttrod gydag ef, deroynwyd ef yn y ddmas gan y nbi- wyr ac ereill gyda phob dyled is bai ch. Buwyd agos a cholli yr enwog Blucher yn y frwydr ddychrynllyd yn Waterloo; saethwyd ei geffyl yn yr ymdrccb, a syrtbiodd yr anifail ar y gwron; ac yn y sefylltir hon yr oedd pan ddaeth y marchlnot-dd Ffrengig i'r lie, y rhai a yrrasant ar ei draws, hell sylwi pwy ydoedd; ymosodwyd arnynt hwythan yn en tro gan y Prwssiaid, ae aethant oil ar draws y gwron wrth ddychwelyd. Wedi hynny cafwyd ef gan un o'i farcb- luoedd yr hwn a'i cynnorthwyodd i'r tu ol i'w fyddin. Yn ganlYJ101 i farwolaeth yr enwog Syr Thos. Picton, yr hwn oedd aelod o'r Seuedd dros freindreti Penfro, Dinbych a Cbastellgwys, yn swydd Senfro, yr ydym yn deall fod Wm. Owen, Ysw. o Lundam, perthynas i John Owen yr aelod dros swydd Benfro, wedi cynnyg ei hun i etholwyr y brcindrefi ucbod i'w cynddrychioli yn y Senedd. Pythelnos i lteddyw, daeth John Wiliams Gwynn HnglK'S, mab henaf y AIilwriad Hughes, ° Tregib, ac wfr y diweddar Richard Gwvnn, Ysw. o Taliarus, swydd Gaerfyrddin i'w oed, cynnalwyd gwledd a)* vr achos yn Tregib, lie yr ymgynnullodd llawer o berth- ynasau a cliyfeillion. Y mae Esgob Caerloywyn cael esgobaeth Henffordd, yn lle'r Esgob diweddar yiio yr hwn sydd wedi cael Llanelwy. Da gennym fod y Pai-eli. J. Griffiths, M. A. o Gas- tellnedd, wedi cael perygloriaeth Cas'liwchwr, yr hon; a waghawyd trwy furwolaeth y diweddar Barch. John CoUns. ■ i Hysbyswyd i ddeH[a:dSyrW.W.Wynn, Barwnig ag oedd a'u hardrcthan wedi eii codi, a'r rhai oeddynt i dalu en bardrethi gynnyddoi yr Wythnos ddiwedddaf; mai'r hen ardreth yn unig a ddisgwylid ganddvnt! D.yma engraft' teilwng o ddynwarediad— a phrawf ychwanego! pe bydda; ei angen, o haelftydcdd y Cymro sercho?awn a gwronaidd hwn. Dyma yr engra?'gyntafo'rfalh, hefyd, os ydym yn iawn goiio, yng Ngbymru.  CynnaIwydcyfarfodHiMog o Foneddigesan a Bon- eddigion, cynnahvyr yr Ysgol Frytapaidd yn y Cas'- newydd, swydd J'Vnwy, wythnos i ecbdoe yn y dref honno; J- H. Moggridge, Ysw. o Eannimnii, yn y gadair; yr liwa a agorodd ddiben y cyfarfod mewn araeth ferae eglur; yna darlienwyd mynegiad yi Eisteddfod gan y cotiadtir, trwy yi, liwti yr ymddan- gosai fod yn yr ysgol 27ain o fechgyn, yn pcithyn i'r Eglwys Seiydledig; 40 i'r Anyniddibynwyr; 6 i'r Bedyddwyr; a 6? t'r Trefnyddion Wesieyauld; oil yn I 14<j: yr oedd llawer o'r plant wedi cymjyddu inevvi) j dysgeidiaeth i raddau tra dymunol; yr oeild un bacb- genysi wOdi myned ojr gradd. cyntaf i'r seithted, a dysgu ysgrifennu, ei- nad oes ond tri mis oddi ar pan agorwyd yr ysgol. Yr ydys yn gobeithio y ffurfir ysgol i ddysgu geuetliod tledion y dref ucbod cyn hir. Bore dydd Unn diweddaf, d?gy'tmdd John Le?'Is, s? Thomas.Waiters I ?H ?io Pentilja, g.<r}law'r,drefJ!Or, l edi-yeli aiisa?vdti fa, cymmeroddyrH?'yr! ammhlir yngwaelod y pvdew dtn, Hosgodd a rncgodd y'dda? ddy?n i farM-otacth'm?wnnmnndyn fcL y t?hir, gan cu gyrrn ym'aen -gy( ganeu ?'r'f? nertho])\vydd, fei .n briwyd rhai o'sv be%&rn ?88?-y<y <idan i fymrymiieh y cv??iii au?it i gifAOlxt4tl"du 'V prydnawn Y¡'yùm yn d o', todD.- Dalis a J. Harris i breg<?thu j» <n 'niig y»#r-'ini*iie, :a d.ygir y d?Ht'' gorph i'r du( a gael ei gladdn ym' nionWeilt ] 1\ lb\H yuiinonwcnt yr Eglwys.; Fair.—Gada\ysant?'r;a?ed',<Ja tbeiduocdd galarns ar en hot. Aethant vn toit .1.eituta gan lawnfwriadu dyeb- welyd i'r tyiit, i bi i c 'Ty-lau at y gwaith; eitLr ga!wyd hwyiardaT!R- Had 6es raid xrt! 0 ysuhm ac angenrheidiai i hOB, Yr oedd '1\ Waiters wedi bod !awer n''?'?d!!an yns?asanaeth ?i Fawr- hyd:, a ùianc o f)?'<M'au !lofrndd<o? yn ddiberygl. Yr oedd hfmes nwiV^aeth Mr. David Cadwaiadyv.; pregethwr doniol ym-Jniytg^Tremyddion, a ynvldang- osodd yn ein papur yn d,diwe.ddar, yn anghywir; clyw- sons gan ohebwr cyfrifot yt- wyfhnostion fed y gwr vn fyw ac yn iach: yr yoyna yn gobeithio y cynunerir hyn yn rhybudd gan y uiiai ag ydynt yir danfon newydilion anwiieddiis attom; nid ydymyn cyhoeddi neb liitiesioll oddi eithr fod enwau y sawl a'u danfonant wrth en lly- tbyrati, ac os danfonir attom newyddion anghywir rhag- llaw, rhaid fydtll ni gyhoetldi enwau y troseddwyr, er rhybudd i ereill, ac fel yr amduh- y bel'ns à gwart!ll dyledil$. Gostyngodd prisoedd ceffylau, anifeiliaid corfiiog, a nipcb, gryn lawer yo tfairLla)1(Iili) yr wythnos ddiw- eddaf; ac hefyd yr un modd yn fl.aii- y dref lion dydd Llun diweddaf; yr oedd y ceffyUiii yn dra lliosog, eithr ychydig a wertbwyd. Cynnalir brawd lys nesaf C-aerf-i-ddin.ar y ffed dydd o Awst. W ythnos i ecbdoe, tra yr oedd ceidwad marehdy gwestdy'r Llew Gwyn, yn Llaiidilo, yn llwythb men a gwair; efe a syrlhibdd oddiar y Hwyth, a bn farw "yn.! y fa n. Dyd? d Ian diweddaf, fe! yr oedd m?ii yn l11ynedtny¡ I' Aiberth amlvvyth o dail, rieidiodd W'lliam, bachgenvn wythndwyddoed,ma?Mr.J:Ha.)r!?Maciipr?.r,c')-! dref honno, i'r fn;yr hon yn fua? a ddvmchwelwyd  I wrth ochr bryn, a thatlwyd y Uangc 15 Hathen oddi v. rtbi; ond aii nad oedd nemmawr o arwyddion gwel- cd'g o mwed a: no, ni feddy);wyd Ua?crain v digwydd- ?)d: pa fodd bynnag, efe a fu farw drannoeth? yu gan- ?yitotiftiwiautufewnoL  Ar yr an dydd, fel yr oedd men arall j-n myned ar frys dros bontArberth am Iwyth o wai^ gwelodd Eli-j zabcth, g?tatg ?Ir.John Wiiiams, Manyg?-r, yr hon sydd yn byw wrth y bont, ei pblentyn byeban yw sefyil. ar- y doMbrdd/a hI a I'edd yo dthOeid 1 udH1b ei pldentyn, yr Inma admbwyd, eithr ??a .satbrKyd mewn modd echrydus gan diaed y caifylair^.y inae as- gwrn ei siol yn y golwg, un o'i chlustlyii wedi ei t'horri ymaitli, a'r rhan fwyaf o'i chorph \ltJi ci glwyi'o a'i I friwo, fei y mae ei hadferiad yn dra ami(;r; Ar yr un diwrnod, yn y prydnawn, aetli men yn llvtythog o galeh trwy Arbeitb, yr hon a vrrasid gan t weithiwr bur, ac a berthynai i dyddyn y Ty Hen, plwvf ¡. Cilgcrran; ac wedi i berchen y fen oi phen ci negesenon i yn yefe a ddychyvelodd adref ar ol ei fen, ac I I' a'i gorddiwesodd with le a elwir Postgwyu, gerllaw Adtlold^ Ebenezer, ac er iiiawr syndod iddo efe a gaf- odd ei tenuvvr yn farw yn ymyl ei fen. Yr oedd hyn yn (ii-a liwvi-, y thybir iddo gysgu a chwympo i lawr; old lie nad oes dystioi riiis gellir Ilefani yn bendant. Gohei!J¡ WI) y bydd cynnifer o ddamweiniau angheuol ar yr li'l dae yn agos i'r an lie, yn achas i uneud R'y' wy'r mellnçyn y parthaH gorHewinGi u'r Dywysog- aeth, yu fwy gwiliadwrus. I Ywi-?a* ar draws yr hon yr aeth men yn Ar- berth dydd lau pythefnos i'r diweddaf, trwy yr hyn y dryHM'yd H!Uryw &'i hp?yrn, ar wellhad, trwy arddel- tiad Bilagluniaeth ar yrnilrechiadau y LlavVfeddygon medrus, y Mrdl Jones a Griffiths. Rhoddwyd y cyd^yniad Brenhiliol i'r weithred o eiddo'r Senedd dros barhau canilas Swydd Drcfaidwyn o Felin y Garth i'r Drefnevvydd; bydil y cam!as lnvn pan orpbener o fudd mawr I ran helaeth 0 siroedd Drefaldwyn, Maesyfed, a Cheredigion. Yr ydym yn deall fod mintai o liu-d-ladtart-fsfbijdlers) yn siroedd gorllewiiiol Lloegr, yn gyrrn allan ysgrifan g-O:'JIC\¡liOl I,JO,t',gI', )'°' gyrrnal1au,ysgl'jlàu Arian-dai fFngiol, ntd yn unig yn erow Anan-dy Lloegr, ond rhai taleitbiol hefyd; ztcllin y dichon y boneddig- ion hyn grocsi Hafrcri ^fe yijrvveled a'r DyvVysogaeth, dvlai ein gwladwyr fod ar eii igiviliadwiiaetb; cofied i yr anaiiyfarwydd fod YSgdfalL Ariandai'r w!ad ag argraff-nodaa fs/ajnps^arnyn^oudvyr ydym yn ciywed fud y rhai ?H!iidH)ebd(tynt;.on(t,??!bcn i guddtoy gwahaniaeth hyn, y maent wedi enVhWbio a'u brynti, yr hyn hefyd a' b<tir iddyntym'ddan?'mcgis pe bydd- ent wedi boKyn h:r mewn cytchr?diad? hebla w r gwa- haniaeth hyn nid yw'r tebygoliaeth ihyngddynt ond ) tra ainherffaith; wrth fanwl sylwi ar y ddau beth byn, gellir aduabod y rhai ffugiol yn lied hawùù. Cynnalwyd Ymofyn'iad Ynad Llofrsddiaeth yn ddi- weddar yn Wimeswold, swydd Leister, argorph maban o'r enw John Bates, yr hwn a laddwyd gan ddvrnod oddiwrth ei dad annatturiol; tra-yr oedd yr adyn yn ergydio atei wraig a'i holl rym efe a gollodd ei aincan, a tharawodd y plentyn ar ei-"ben tra yr oedd yn sngno ei fam, fel y bu farw mewn .y chydig oriau—Ilheithfarn, Llofruddiaeth Gw¡'fóddolytll'bynWm. Bates, ei dad, yr hwn a gymmerwvd yu ddiood i garchar y sir i gael ei brofi yn y brawdlys nesaf am. ei fywyd. Torrodd un Baniste.r,:i o (id Rliyd- ychen, wddfei wraig a chyilell, a gadawodd hi fel raarw; yn y cyfiwr hwn ymhvsgodd yei-padtir gi-esynol allan, syrtbiodd yn erbyny mur o wendid, o herwydd colli eymmaint o wacd, a bit farw yn ddioed yna clodd y dihiryn y drws, al-horro.dd ^'i wd.if ei bun; ond y mae etto yn fyw, yn dcbyg i vu lla, a gael ei bi-oti (lait y qyhuddidd o lofiwWMn-'tli guirfoddol ei wl.al:g.

T ' ' c.. ' - • At Argraffuidydd…

MWYN CÔPPl,

Family Notices

 M_RCHN A DO EDÜ

SENEDD VMERODROL.