Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Advertising
GLAMORGANSHIRE. AT the-GENERAL QUARTER SESSIONS C of the PEACE of otir Sovereign Lord the King, held at the Town of CARDIFF, in aud for tllc said County, on TUESDAY, the 10th of JANUARY, in the Fifty-hfth year fthe reign of our Sovereign Lord GEORGE the Third, by the grace of God, of the United Kingdom of Grout Britain and Ireland, King, Defender of the Faith, before Benjamin Jiall, William jNichoIi, Esquires, Sir Robert Lynch Blosse, Baronet, John Goodrich, W illiamTaitt, John Bruce, Henry John Grant, Evan Thomas, Robert Wrixan, Thomas Bates llous, Richard Rickards, Wyndti;itfi Lewis, Esquires, the Reverend B. Hall, D. D. Powell Edwards, Thomas Davies, Thomas Davies, the younger, John Jones, Clerks, and others, their Associates, his Majesty's J us trees assigned to keep the Peace in the said County, and also to hear and determine divers felonies, trespasses, and other offences done and committed in the said County, THE FOLLOWING REGULATIONS Were unanimously approved of and ordered accordingfyt The Magistrates will meet and proceed to Court at eleven o'clock on the Tuesday morning in the Sessions week. The (hand Jury viill then be sworn, and all prosecutors and witnesses are directed to attend and prefer their Bills of Indictment. Ordered, That all Appeals and Traverses intended to be prosecuted at the same Sessions, be entered on Tuesday Jnum ing. All business relating to the internal Regulations of the County will then be settled. And it i Ordered, That all demands on the County Rate, and all accounts be then brought forward and audited, and at no other time; and that such persons who do not hring forward their accounts on the Tuesday morning, be not heard at that Sessions. The Court will meet on Wednesday, at ten o'clock, and proceed to the Trial of A ppeals, Traverses, and Indictments, and the General Delivery of the Gaol and House." of Cor- rection. Ordered, That these Regulations be now prifited in the County Papers, and also a fortnight previous to every Quarter Sessions. BENJ. HALL, Chairman. WEL & H G A ZE T TEEM, AND DICTIONARY. TO BE DEDICATED TO BENJAMIN HALL, ESQ, M.P. YN FUAN Y CYHOEDDIFTJ Y Rhifyn I. o'r PAPVTISYLLYDD CYFFREDIN.OL; NEU, itlpfr Barar^ticl: YN CYNNWYS DARLTjNTAD or Ymerodraethau, Teym- asoedd, Crwladwriaethau, Talaethau, Dinasoedd, Trefydd, Amddiflynfaoedd, Moroedd, Llongbyrth, Afon- Jlld, Ljynnocdd, Myivyddau, &c. &c. YN YR IIOLL FYD ADNABYDDUS; YNGIIYD A LLYWYDDTAETH, DEFODAU, MO ESAU, A CIIRL,'t')L DDA U'R TitIGOLION HEFYD, UELAETITDER TERFYNAU, A CIIYNNYRCH- IADAU NATURIOL I-IOB GWLAD, Y NIASNACll, G"'EITHFEVI)D, Alit CYWIIEI,PWYDI), YN Y DINASOEDD A'R TREFYDD; 3iu Ilydred, Lledred, Sefyllfaoedd, a'u Pellder mewn Mill- dirocdd Seisnig oddiwrth y Lief yd; 1 hynottaf, ynghyd ft'u Digwyddiadau mwyaf neillduol: GAN RODDI Ilaius am Rhamliroedd, Dinasoedd, Bwrdeus-drefi, Trefydd Murchnad, a'r Pentrcfydd hynottaf, YM MHRYDAIN FAWR AC IWERDDON. WEDI EU HEGLURO TRWY DDARLUNLENNI HARDD. Cusglwyd yn ofalus o Waitb y Daearyddion diweddaraf. AT YR HWN Y CHWANEGIR GEIRLYFR cymraeg. Can J. JENKINS, a GIVILYM MORGANJYG. AMMODAU. I. Argrapliir y Llyfr yn bedwar-plyg, ar bapur da a ilythyren eglur. It. Bydd i'r (waith gael ei gynnwys mewn o ddeutu uS«ui rhityn, g;werth swllt yr nn, 111, Hod i bob rhagdalwr roddi swllt gyda'i enw, yn (I:, I '1111V'lof j'll O1al; a tilo.lu am y rl)ifyi-latt ereill witii eu ¡¡V n.d I I AV Bydd  bwy bynnag a ?n?o ddeudd? enw, ac a a*C .6hil!"thu, a Citil?'lii yr anan, ?! un am (?i 'A Ui .v, )?? lodd,r yr ch? eyHrediu i'r Gwerthwyr L?frau ni.f ?? rba,d?r?n rh.-y? idderhyn Y L13,fr i \\} YUll\\JIl1  :a:ijfy .Gwaith"fyned ? ??S ??ed •»y cemr tllttcd. digollo 0 enwau, *? Dynwnir bd i rYw un, pwy bynnag, ymhob cym- mydo?acth, :? a ryddo yn ewyUysiwr da i hyn o orchwyl i Kyntnieryd arno ar trys??s?u yr enwau, n.? sylltau rha"- ditliad.Dymutnr ar haw b ag a gailo enwau, eu danfon 11\ at 4i,r. Y\f0?.?s ?v??t.?Ms, .VeM?-M?c.ne? Car?; ?,"?? Jons Jen kiss, Quaker'.i-uard Ke?- Car(,I; fJ)f )<IIÏ¡' nwau hcf.y¡1 San Oruchwilwyr y Papur ))wn. n¡" '1'" 1 1. a dcJ f I v T.ilVfr u??"' 1 ?"'?' ? ?"tono lythyr a? enwnu m Lu ycLX? ???'?"" y" ??"???. om bydd am ugam, frT Deis!1fi;. ((1' 1 v 7 l I ) I' ??'' ??KM/M? D?r?M?.- <M?/.M MtM,<-? r;lrg(.¡ Ilyr, Lljn 0'/ It J) ?/??' ,,?' ''? ?"? ? y ?o??, ? D. JEXKXV, Seren jom t a a wansea, J-Clr ? ??' ? wyhodp(t nifer i ?."jy?/tM. EAGLE INSURANCE OFFICE, TRWY ACT Y SENEDD. LLUNDAIN. I YManteision a geir yn y rldiogelfa nchod sydd gynwyedjg ya Nhaledigaeth y rthent o Un Wiyw Daincn betnau ereill a losgir gan Dàll, ac yn leiiiad o'r ddegred ihan o'r W obr (Prclllium) a delir yn arferol Swydd-dai eraiU. Gwneir yn dda golled trwy Leched. DigoUediad Bjjisiid (Life Insurance) ar dllerau Rhcsymol. ¡ Adnewyddir poi) ysgrifen HJíogfliad (Policy) a dderfydd y 24ain o Feiiefia, o tewlI pymtheg diwrnod ar ol nynny, Gori'icir vvfuvvn, Mr. David Jen kin, Argraffydd y Papur hwn; Mr. Lewis Davis, Perlysieuwr, AbcrgcIe.    .? CADLYS, CAERDYDD, Ebrill 27, 1815. AT WR ONI AID (HEROES) SIROEDD Morganwg, Mynwy, a Cliaerfyrddin. I'N ATVP, NEU B- YT.[I! d-I WYR IEUAINGC chwannog i ndiol "lJf bethan, y rhai ydynt awyddtts am yr Anrhydedd o wasanaetiiu eu BRLNI ;t'n GWLAl), sydd a cSiyfie iddynt yn awr i yinresu yn y Corph Milwraidd tra chyfrifol hwnnw, h"ti tiw, CATROD FRENHINOL Meiwyr ( Militia) Morganwg, Gwasanacth a Disgybliaeth y rhai ydynt vvedi nniJ1 y cym- meradwyaeth mwyat, yn eu hoil waiianol SefylUaoedd, yn y Riiyfel diweddaf a'r rhai blaenoiol. Y MI LW 111 AD HENRY KNIGHT, 0 Landidwg, yn *rci/d.d Forganit-g, Sydd yn hysbyu i WYR IEUAINGC ysbrydlawn, mvn- wesau y rhai ydynt yn gwyniasu gan awydd i wasanaetlai eu Brenin a'u Gwlad, a'r saw! ydynt yn dibrisio Golnd er mwyn Anrhydedd, mai mewn ufudd-dod i Orchymyn mewn Cyngiiorfa a dderbyrnvyd oddiwrtil ciUchder Brenhinol y T\ W?SQG RilACL?W, a amserwyd yr He?o Ebri?, 1815, dros gyflawni'r Meiwyr, fod eisiau yciiydig WYR IEUAINGC o'rdarluniad ucSiod, hebfod dan 5 troedfedd a 4 modfedd o uchder, a rhwng 19 a 'J1 mlwydd oed, i Ianw;r gwagleoedd yn y Gatrod uchod, i'r rhai y rhoddir yr llaei- wobr canlynol:- Ar eu gvsaith yn cael eu profi £1 1 0 2 9? 0 Ell cymmeradmyo yn derjynol 220 Clito ii r Gatrod wedi iddi gael ei chorpholi 110 Y cwb!, .£ ,1 4 0 Wedi cymmeradwvaeth terfynol yn y Cadlys, caniatteir i'r Adfilwyr (Recruits) i ddychwelyd i'w cartref-leoedd. Telir Gini vchwanegol, i brynu Angenrheidiau, dan y Dosbarthiad li'laii: o Gyfreithiau CyflTredin y Milwyr. (n- Bydd liawl gan bob Adfilwr i Dill, a Dogn-gych- wynol (Marching Allowances) yn ol 2s. 6d. y dydd i ac o'r Cadlys. SefyUfaoedd AdgyHenwot (/?<'crt<?) y Dydoliadau: SWYDD FoRGANM'G—Caerf/fM, 7??a/, C<!f'r/??, Mer- thyr, ??er?are, .Z?i?-b?'/i?, Pontfaen, C?/ey/ne?M, ac Abort awe. SWYDD GAERFYRDntN—'T??MeH! a CA?!K'f?/. 8?'YOD F?'NWY—Cax'MeK'??, Cacdleon, a ?on?K'f. Derbynir Llangeiau cynnyddus rhwng 17 a 19 mlwydd oed, os byddantyn mesur 5 troedfedd a 2 fodfedd o Uchder. j Y mae'r Rhingyllau (Serjeants) yn y Sefyllfaoedd g-wa- lIanot yn rhoddi Cawg;aid o Gymniysglyn (Bowl of Punch) i, r tioll Adhhvvr.—Gwobrwyir y sawl a ddygont Adtilwyr I yn helaeth. DUfV GADJVO'R B
I Ncwyddion Llundain, c.
I Ncwyddion Llundain, c. I DYDD MAWETH, MEHEFIN '20. I BRWYDR WAEDLYD. BYGWYD cennadiaethau i'r ddinas yn M yr hwvr ddoe o Ostend; dywedir eu bod oddiwrth Ddug Welington, ac o'r pwys mwyaf. Y mae cyffro mawr yn y ddinas, a llawer o chwedlau gwrthwynebol i'w gilydd yn ymdacnu; cynmvysir yr liysbysiaeth can- iynol mewn ail-argrafiiad o'r JMorning Post:— Yn hir wedi i'n papur fyned i'r wasg clywsom fod Ronhcddi? Swyddol wc di dyfod i'r II ddinas o Ostend, a.g banes brwydr gyfiredm a gwaedlyd yr hon a yndaddvvyd ar gysTiuiau Belgium. Yinddengys nil chollodd Bonaparte, yn ol ei egni arferol, ddim amser wedi cyrliaedd ei gadlys, *ond gyrrodd ef lioll luoedd ymlaen, ac yn yr ymosodiad cyntaf llwyddodd i raddau cyn belled a threiddio hyd o fewn pumtheg milldir i Brussels. Pa fodd bynnag, yr oedd yr ardderchog Welington, yn ol ei wybodaeth a'i fedrusrwydd tra.mawr, wedi trefni ei luoedd yn y fath fodd, fel y cafodd efe yn ebrwydd gydweithrediad y Maeslywydd iiluslier, a gallu- I ogwyd ef i weithredu r faih effaith ar iesj yr ymosodwr haerllug, fel y rlnvystrwyd ei fwriadau, a maeddwyd ei ymdrechiadau mwyaf g) da cliolied ddiifawt-; ac yr oedd y gwroniaid gogoncddus Welington a Blusher, ar ymadawiad y eennadwr, ar ddifiys yn ymlid y gelynion gorciifygedig, gyda pliob rhagolygfa i berlieithio eu dyrnchweliad a'u dinystr." Ar yr IGeg ymosododd Bonaparte ar y Prwss- iaid dan Blusher, ac o ganlyniad rhaid fod yr liysbysiaeth uchod yn perthyn i ymosodiad arall ar y 47eg; eanys cysgodd Dug Welington ar ) J '0 b t:J y l(kg, fel y dangosir mewn hauesion ereill yn Genappes, ynghylch banner y Hordd rhwng Brussels-a Charleroi. Ac ynghylch pump o'r gIoch ar y 17eg efe a adllewyddodd yr ymdrech. Nid yw yr liysbysiaeth Swyddol wedi ei gyhoe- ddi etto, ovsd y mae amryw bethau perthynol i'r ymdrech waedlyd wedi cael eu mynegu. Yr oedd y fnvydr yn dia ffyrnig, a'r goiled o'r ddau tu yn ddirfawr. Ar ddiwedd yr ymdrech ciliodd y Ffrangcod yn ol. Nid oedd y Prwss- iaid yn disgwyl yr ymosodiad a wnawd arnynt hvry ar yr IGeg, megisv dengys yr hanes o Brus- sels; ac oni buasai i bdug Welington ddyfod i gynnorthwyo Blusher mewn amser addas, gal!. asai caulyniadau yr ymosodiad newydd ar y 17pg fod yn dra ni weidiol. Crybwyllasom eisices (yn ein Ol-ysgrifen diweddaf) fod tair bv ddin 0 Itwssia yn cy chwyn tua'r yrniaddfa gyda brys; ond yr ydym yn ofni yr ymladdir llawer bnvydr orchestol cyn y delout hwy i faes yr ymdiech i gynnorthwyo. Cynnwysir yr hysbysiaeth canlynol yn mhap- urau Brussels a dderbynv/yd y bore hwn Brussels, Mehefin 17, Manner d!Jdd, Yr oedd y frwydr ddoe, yr Iron a ddechreuodd am ddau o'r gloch ac a barhaodd hyd banner awr wedi wyth, yr ddychrynllyd. Yr oedd y fan- taisontuni. CoHasomIawer!aw:)owyr. Kin hoB íHwyr a g) fiawnasant aruthredd o wr- older. Yr env, og Welington a adnewyddodd I J frwydr an; bump y bore hwn. Dygwyd y I Cadfridog tfrengig Bertrand i mewn yma yr I awr hon, yn garcharor. Ac yr ydys yn disgwyl llawer iawn o garcharorion yn yebwanog; a gobeithir y hydd Y dvdd hwn yu ogonetldus i achos y Cyngreirwyr, Cawsom bapurau Paris i'r 17eg o'r rnts hwn. Derbynwyd annerchiadan y ddau Senedd-dy gan Bonaparte ar yr lleg; y rhai a amlygasant eu llwyr ymroddiad i sefyll wrth achos eu ilymerawdr hyd yr eithaf. Yn ei attebiad iddynt efe a ddywed, u Myfi a ymadawaf y nos hon i Haenori ar fy myddinoedd, y maesym- mudiadau'r lluoedd gelynol yn gwneuthur fy i ngwyddfod ynoyn iluhebcoraLl wy." Ymdden- gys mai'1' amgylchiad hwn oedd yr achos o'i arosiad cyhyd yn Paris, yn hwy nag oeddid yn ddisgwyl". Y mae swm yr annerchiadau ali I attebion ynteu iddynt yn dangos mai angenrhaid er diogelwch ei Lywodracth oedd iddo aros hyd oni fyddai ei egwyddorion a'i fwriadau wedi cael ei cadarnhau gan y Senedd. Cadwodd Bonaparte ei air wrth hysbysu i gynddrychiol- wyr y bobl ei fod yn meddwl cychwyn y nos honno tua'r cyffiniau i dywys ei fyddinoedd. Efe a aetli o Paris am bedwar o'r gloch ar I fore'r 12fed, gan fyned trwy Laon ar yr un dydd, ac ar y 13eg yr oedd ei gadlys yn Avesnes. j Cyfododd y trysorfeydd Ffrengig yn ddioed wedi ei ymadawiad; yr oeddynt wedi bod cyn iseied a 54, ond ar y bmnthegfed yr oeddynt 2f yn uwcli, sef -"G I. )'n .1 v f' Mewn hanesion Swyddol o'r Gorllewin, yn y papurau hyn, dywedir fod y gwrthryfel yn La Vendee a pharthau godlewinol ereill agos a chael ei lwyr ddarostwng, yr oedd y gwrthrvfelwyr wedi ymgaeru mewn un man, ac yn dra lliosog, pan welodd y Cadfridog Ymerod rol cyfrwy- ilyn efe a ffu-iodd ifoi, ond wedi i'r Brenuioliaid ddytod allan o'u hamgloddiau j'w ymlid, efe a ) mosododd arnynt yn egniol, a lIwyr ddym- chwelodd hwy yn ebrwydd. Cadarnhair y newydd gofidus a glywsoni yn ddiweddar yng- hylch fod y Blaenor liyddlou hwntnv i'w Frenin, yr Ardalydd La Roche Jacquelin, wedi cael ei ladd yn yr ymdrech. Yn eisteddfod ystafell y cynddrychiolwyr ar y 15fed, cynnygodd M. Malevile res o lawnfwr- iadau ynghylch cospi dynion am ysgrifenn ac argraifu llyfrau, a dywedyd geiriau terfysglyd, ¡ gan gynnwys bloeddiadau o Five le Roi! a chyttunwyd y byddai iddo ef gael gwrandawiad ynghylch liyn ar ryw ddydd i ddyfod. Cyn- nygodd aelod arall ar fod i wrthVyfelwyr a'u hoil berthynasau, yn gystal mewn llinach es- gynol ac mewn un ddisgynol (sef tadau yn gystal a phlant) i gael eu cyhoeddi i fod o'r tu allan i nilwdd y gyfraith, eitbr efe a ddistawyd gan anghymmeradwyaeth yr ystafell. Dan y pen Paris, infeliefit-i 12 dywedir fod llytiiyr wedi cael ei dderbyn o Perpignam yr hwn a ysgrifenasid ar yr ail o'r un mis, ac a j hysbysa fod y Cadfridog Yspaenaidd Mina, wedi inyned a 30,000 o wyr i Mad. id, ga flr- ddelwi H'urf-ly wodraeth y wlad; a gorfu ar y Brenin adael ei brif ddinas. Prin y gallwn feddwl fod yr hysbysiaeth luyn yn goeliadwy i eithr fe'i rhoddwyd yn y papurau Ffrengig yn dra thebjg, i'r dibea i guionogi'r i^'fraugcod trwy eu (h¡:u i greJu nad oes raid iddvnt ofni ymosodiad oddi wrth yr Yspaeuiaid, gan fcd iddynt ddigon o waith gartref i'w gytlaw'ii. Y mae'r gweithwyr yn dra diwyd yn gwneu- thur amgloddiau o gylcb Paris; a yis-edir fod talr mil o fangnelau HI barod i'w gosod yn* ddynt. Dywedodd :"[0.1;. gych- wyn o Pans y b.) efe ugain diwrnod gyda'i fyddiu cyu dyfotuad y Rwssiaid i'r ym- drechfa. i' ydym wedi derbyn papurau Germany i'r 13eg o'r mis hwn. Cynnwysant y cyttundeb a wnawd ar yr 20ied o Fai rhwng taleithau Swit- zerland ag Awstria, Rvvssia, Prwssia, a Phry- dain, yr hwn a ddengys fod Switzerland yn ym- rwymo glynu wrth gynllun- y Cyegreirwyr yn erbyn Firaingc ac i'r diben hynny, i gad w rhifedi digonol o hiyddwyr yn barod i amddi, ffyn ei chyffiniau; ac o'r tu arall yll)!Nvynla,r galluoedd cyfunol i beid.-o danfon neb milwyr trwy diriogaeth Switzerland heb ganiattad y taleithau hynny. Cadarnhawyd y cyttundeb hwn gan dalaeth Zurich ar y laf o'r mis hwn gan lOa o bleid-leisiau yn erbyn 52. Y mae i Berne hefyd wedi ei gadarnhau fel peth addas yng wyneb yr amgylchiadau ag y mae FiWrop yuddynt yn awr. Eithr fe'i gwrthodwyd gan gyngor Basle ar y 29ain o Fai, gan 55 yn er- byn 53. Y mae newyddion y dydd hwn wedi.gweith- redu yn fanteisiol ar y trysorfeydd cyfododd yr Omnium un y cant, eithr gostyngodd drachcfn. Gorfu ar Madam Mural ffoi o Naples gyda'j fath frys feI na chafodd amser i fyned a'i tiiiysau gwerthfawr gydil hi oddi yno. Yr vdyrn yn doall fod llywydd y milwyr Br} tanaidd yn Ceylon wedi danfon at y llhag- law cy fired in am adgyfnerthiadau i'r liuoedd ag ydynt dan ei reolaeth ef; ond cyn i'w gais ef fyned i ben y daith, derbyniodd c-rchymyn i ddanfon un o'r catrodau o'r orsaf honno i dras. Ilwyliodd llong Ffrengig a, 3000 o arfau at wasanaeth y Breninoliaid yu La Vendee, o Ply- mouth dydd Sadwrn. Yciiydig ddyddiau yn 01 cafodd Mr. PooJ, t:! rt, tyddynwr 0 Blagdon, gerllaw Taunton, Gwlad- yr-haf, gryn lawer o drvsor. pan oedd yn cloddio mewn maes, tarawodd y ba! yn erbyn rhyw syl- wedd cnled, yr hwn a drodd allan i fod yn gist filwraidd yn cynimys aur Portugal a Louis d'Ol's, &c. o werth, fel yr amcan rifir 20,0001. Yr oedd cryn lawer o ba pur yn y gist hefyd, yr hwn mewn modd annedwydd a ddinystriodd Mr. Pool, pe amgen gaUasid yn dra thebyg gael allan yr achos o roddi cymmaint trysor yn y fath le. Y r ydys yn caslu ei fod yno fytj, cddi ar wrthryfel DugMynwy yn y llvvyddyn 1085. Cymmerodd terfysg brawychus le bndnawn ddoe ym mysg mintai o Wyddelod yn St. Giles (Llundain) ti,wyli, hivn y lladdivyd'ac y cLryf- wyd aniryw dynion, Ymwelwyd a Leeds ag ystorm ddychrynllvd o fel It a tharanau dydd Mawrth diweddaf; ond er i'r hylif gwefroi (flcdric fluid) daro'r dref i mewn amryw fannau, nid ydym yn deall fod i neb wedi cael llawer o niwed; niweidwyd reh- ydig ar rai tai allanol, a lladdwyd nythaid o gywion gan yr hylif gwefroi, er eu bod o dilt: adenydd ymgeledilol eu mam, ond yr hyn sydd dra hynod yw, na chafodd y iary niwed ileiaf. Ar yr un diwrnod gwelwyd effeithiau gyr- wyitt dychrynllyd yn Jlorton, gerllaw Coin- brook, yr hwn a ddiwreiddiodd lawer o goed a thailvvyd bachgenyn ag oedd yn marchogaeth mewn menn allan o honl ganddo, brawychodd y celfylau fel y rhedasant ymaith nertli eu traed pan ddaeth y bachgenyn atto ei hun, yr oedd yn credu fod y ceffylau ar fent) wedi eu colli yn y cy nimylau, a dychwelodd adref clan y grediuiaeth o hynny.' Yn Fienham, brawychwyd y dynion ag oeddynt yn cneifio dpfaid yno i'r fath raddau fel y gollyngasant y defaid yn rhyddion wedi I hanner en cneiiio.—IVindsor Express.
[No title]
IT:'R "TI,n 0 1 I MERcues, 21. Neitliiwyr yn dra hwyr daeth papurau Brus- sels am y lOeg i'r ddinas. Cynnwysant hys- bysiaeth ychwanegol am y brwydrau ar yr 16eg a'r 17eg. Ymladdwyd bs wydr yr !6eg ar was. tadedd Fleurus. o fewn SO?in railidir i Brussels. Daeth M. Fitzgerald, Y; w. a'r Anrhydeddus James Butler i'r ddinas neithiwyr o Brussels, o'r hwn le v daethant dydd Sui. Oddiwrth yr hanesinn a rydd y Boneddigion hyn yr ydym yi; deal! fod y son a 'ymddangosodd mewn rhai o'r papurau ddoe yn mwyhau'r rnanteisiou a enni'l- wyd trwy'r ymdrech ddvwededig. Pa fodd bynnag y mae yn gyssnr i feddwl fod yr ymos- [ odiad cyntaf hwn o eiddo Bonaparte ar y Cyng- 1': '] fi roirwyr wedi tr. i allan yn aflwyddiaunus. I' El '"f'] 11 I 'u Eglur yw mal. ei fwriad oedd gwahanq'r Bvytan- iairi a'r Prws.-».iaid oddi wrth eu gilydd, yr hyn a fethodd wneuthur. Ond yr oedd y frwydr yn j dra gwaedlyd, a chedwir meddiant o Chaileroi gan y Ffrangcod, ? Os geilira, sNvy('Idcl taiawyd un dynobobtiic?-?rytan??ia? eeddynt yn yr ymdrech. Y r.sc Cadf?d ? Berhan d yr hwn aa?L??? Eonn;.?-?. 1 ':a/11;' e¡J fy,a,,ict, I,, (-ir?" un o'r ddau, w^di ei gysnmer-, d > n gsreharor. Vn 01 yr ha??:on ?n, fe j??J.n.?'? i* lrangcoo gael e*a gyn u j a ol at yr IG;Jg gyir-- maint a uaw miildlr; y mae D?   on air Ty\vysc? 3!uchcr?'t '.?d;'?c?nc'?'u!? en Iluoedd i,ii ?.gos i'r ,l?l lit-; N 01, gan gymmpryd .efynra an.dd?.?i "Vn ?atprioo. 't st i-i r j- I,o o 1,1 7,, 1 vi. ion y Liywcdrapth yn ddicgol, a  bod terfy?ad y frwydr yn o-oneiidl-s i'i, megfs y dywedodd Arg. Castlereagh wlh tal 01 gyfeillion neithiwyr. Dywedir fod Dug Bruns- wick, wedi cael ei !add, y.?hyd a ih?i SY?ydd- ¡ ogion enwog ereili. P- Swm Jr hancdon yn mhapurau Biussels a. ganiyn:— dydd Iau. am ddau o'r gloch, clywyd y rhyi;udd-fangnel yn Charleroi. Ymosodasai'r Firangcod yn Thurn. Cwympodd allorsaiwy r y Prwssiaid yn ot. Brwydr boeth a gwaedlyd a ganlynodd yr, heol- ydd Charleroi yr hot, a gymmerwyd ac a ad- gymmerwyd amryw weitiiiau. Brydnawn ddoe am lygai rhuadau mangnelau yngwast&dedd Fleu- rus fod brwydr gyiiVedin yn cael ei hymladd. I Am wyth oil, gloeh gwanycJJodd r win, yr h« ii a n tueddodd i farnu ei led vn pollh:;u a'r Ffrangcod yn ciiio yn ol, x, i, I I a gadarnliav v d i gall fry s*negesydd yn enrwydd uedi hynn> I eiliasar.t naw miildir yn oi. Y hoil I !uoedd Bryfannidd ac Ellmynaidd a fuont yn y •rwydr wet.i eii d dau o Gadweiisyddion Bonapartsj X)uniculm a CambacereSj yn garcnar^rion. HYSBYSIAETH CYFRINACHOL. Brussels., Meheifn 17.—Hy^byswyd eehdoe gan frys-negeswyr fod y Fiiangcod wedi yrr.osod ar y Prwssiaid wrth Charleroi, a bod y L'rwssiaid yn gorfod cilio yn ol gyda brys mawr, yr hyri a barodd giyn fraw dros 9, ac yr ondd llawer yn barod i flbi o Brnsseis. Eithr ar V ig y elywodd ein Dag enwog hyn, sef ynghylch banner nos: sehuodd yr «ds>orn. a a chych" ynodd ynghylch 30 n:ii o'n liuvfldnyr tua'r mil %v) r Uciieidir vr Alban oedd yn myned ymlaenaf; wedi cychw" yn oeddy fl,?v?-cli, dech-?ou cyn hyn a rhuadau dvch- rynhyd y mangnelau yn peri i Bru s.c?s ?nnu. V nghylch deg o'r gloch peidiodd y mangnelau a rhuo. Ym!add?yd y fr?ydr hvgnf hon yu Qmttre Bas lie y mae pedair lTnrdd yn Cvfn f d a'ugdydd, gerllaw gwastadedc! helaeth Fleui v; yr ?l, 40 i- ?, Ii vvedi gwthio ymlaen ei^-s yr oodd 3- Ffr,,iiigcoci ?vtd g?i-,?o rr) ant eu dyledswydd." D;cddefpdd milwn U, eldir yr Atbun yn nymdost. Y mae e?? b', ddi? 'n mc'n Oleùdia ut was'adpdd Fleury, 'H rn disgwyl adnewy ddu'r frwydr y foru, oddi eitar barnu o'r geiynion mai buddiol iddynt fyddai cilio ymhellach yn ol. Dywedir wrthym gan grwydriaid ag ydynt yn dyfod i mewu yma fed byddin ymosodol Bonaparte o 90 i gall mil a wyr, ac efe ei lum yn blaenori arnynt: i-id^us ychwaneg nag o 4 i 5000 wedi eu llacd a'u clwyfo o bob tu. Y mae'r clwyfedigion yn dyfd i mewn yn barhaus, and uid vvyf yn deall fod llawer o garcharorion wefii cad eucv ntraervd*. Dxnfonir llawer o dttii*!)e.iau Congreve Vr fydditi ac yr wvf yn barnu y gwneir d, (I (I i i t yn ftian ac am fy mod yng'iymmydogaeth y fyddin disgwyliaf weled mettei y llwssiaid yn cael ei brofi cyn hir." liysbysiaeth ychwanegol oddiwrth swy" ddo°o- ag oedd newydd dyfod i Ostend. Derbynwyd rhuthr cyntaf y Ffrangcod gan y Belgiaicl, g-ydà dfysgogrwydd a dewrder ma w r. Ar eugwaitn yn dyfod i fes r, j- gwniidog-;u, ga I odd y ffrangcod arnynt, s' Deuwch trcodi-l at- torn vii, cli, lvl. i Belgisid dewrion, adunweh a'cfi banerau blaenorol ac àch Ymerawdr bofl'—K < Elthr dirmygwyd y gwahoddiad gan y 13eigiaid, y rhd a ddywedasant eu bod yn liwyr ymrod:'i i ymladd dros eu Brenin a'u gwlad ymddysasant yn y modd aewraf. Am y Brytaniaid nis geiiir canmol gnrmodd arnynt am eu diy^gogrwydd yn derbyn ymosodiad ffyrnig y gelyuion. Cafodd y 42ain a'r 4 lain cadtrodau g) ne i enwrgi pu hunaui, pan ymosod wyd arnynt gan hen fare du. oedd gosgorddio! y Ffrangcod, y rhai a ddifod- wyd o fewn f ychydig am eu haerllugrwvdd; gofiaus gennym ad redd fod airirvw o'n ^wvdd >g- ion wfdi en Hadd a'u elwyfoj y ddwy gatrod uchod a o.oioddefa^ant fwyaf. Y hane«ioa ynghylch y golled o'r ddau tu vn amrywio. Yr ydys yn creda yn gyffredin fed y Ffrangcod ?ed. cr'h 50UO m?-n Uadd a chlw'yf: a 1500 y i< grii cjiai oriop. A thybir fed y Oyngreirwyr wedi cold o 2 i .3000 n?w,. l'{..? ? ctwy?, ac ar ?cr'. Yr oedd Mo rat yu dr i diwyd ?Yd?r ffrangcod yn y frwydr. Yr oedd g.-Ydl'r \,If. Y:- ooci?l bi-,i?v ci-ya I-alvi, bcnap?? wedi cyhopd?p!'fod rnh?-r- iadu Cir?awa ?o hodd?v. G?n fod DL? \V? ungton yn rh:1güd mewn r.?.-ch? o?'d, a??-?- bdedd F:euru. vu le add? icUynt we?h?du,