Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
2 articles on this Page
Advertising
MORGA LNWG. TYDDYNOD. VW RHENTU, A feEt.Llft CAEL MEDDIAXT 0 HONYNT YN DDIOED, YR holl DAI, TYDDYNOD, a TI1IROHDD, ? a elwir BLAENGWRACH-FAWR, BLAEN-I ?WRACH'FACH? a TROEUYRH1W-WRACH, yn ?'?'ys ychwnneg nS SaÜh C?nt Erw o Dir Yd, Gweir- ?oddma,.tTiurPorfa, y ewbl o fewn cylch-argae ()'M?- fence), ?? ? gorwedd ym mhlwyfau Giyncomvg a Llan- illtJ geribm Uasteitnt-?. yn v f?tveded? ?i)-. c!U!'1ysgaeddir y sawl a'u cynuAero & J)<a»leH wjch o SJith pcdvvar cant a banner ? Ddcfmd ac W yn, y rhai dynt yn ?j. vn pori ar y tir.—Gosodir v ddau dyddyn tyutaf ullan yn rhydd o ddewm. Am hysbyslacth mwy ncinduot ymofynfr yn Swyddfa Íl.ssrs. ?KKM?eToN a JENKINS, Ahertawe. t!sSrS- BFt i ?(.INcTo-i a i.ENKiN-s, Aiiert?iwe. Fr nicte D. JENKIN yn hysbysu Pto GJldó, wladzcyr, fed y Moddion JSIcddyginiaciItol WrJyiw/, ag sydd ar zccrlh ganddu cj; yn 'lr ac y 11 ddigymmysg. D. JENKIN, PRINTER OF THIS PAPER, Bookseller, stationer,$music SELLER, CASTLE-STREET, SVV ANSEA, SELLS THE FOLLOWING PATENT AND PUBLIC jBdJtctncs. For Coughss CoM?', Asthmas, MK? C?MyKp?o?. c. s. d. ??ODBOLD?VEGETABLEBALSAM?'18' 0 GI)c Velno's Veget',Ibl(-, Syrup 0 11 0 P uriand s expectorattn? ptils 0 2 CundeU'sBaisamofiiunt'y.. '"? 0 2 9 Girant s Drops. 019 ) }amon's Lozcn?-s 0 1 2 ?o-d?aJsatrtofHorehonnd 0 1 9 RC':hyan'sEssence of ?olt.t.?t ? 0 3 6 1 .s Con^H Drops 0 2 9 WTL, Coit's-iaot Lozenges ?. 0 1 2 xtord Lozenges 0 2 6 For ??ea&ne< DcbiWJ/, and Nervous J??fr?c<'& an s Resturative Medicine. 0 2 6 Er. Fothcr?tirs RestoraUve Nervous Cordial Drops 0 4 6 ?'So)and?sSMhtiveTca 029 ?I'.Rymc?s?ervonsTtncture 0 4 6 ¡-=- Detergent Pills 0 3 6 ir. Huxhmn's tincture of Peruvian Bark .»». 0 3 0 ?'OKMi)'s Balm of Gilead 0 U 0 ??mHyBott!ps 1 U 0 ?'atth's Restorative Drops 0 11 0 Diseases iiicideiit to Females. r. Sibly's Luna-Tincture ». 0 10 6 J'othergUi's Female Pills 0 2 9 ?Olle¡"s Female pills 0 12 itto 0 2 bridge Golden Pills 0 12 If For the Rheumatism. ?c.th?cT..? 04 0 ????sHssenc.. of Mustard 0 '? —Mustard Pills 0 2 9 ?'.Ba?mnu'sPcctora! Drops 0 1 6 ??'CP of J?u:uca Ginger 2s.9d.and 0 4 6 '?Bibohmd'sBttumu? Flmd 0 2 9 For Scorbutic Complaints. Spihhury's Dro l?'oi-0 6 0 ??"'?.?iomou'sAMti-tmpcti?ncs •••• Oil 0 ??? 0-.? For ??'? Eruptions. s Ointment 019 Pike's Ointment 0 19 k, 9' 9. i atid 0 5 6 (;iJwJand's V I"¡¡;cta.hle Lotion ('. 0 1 9 S?.otn?sAbstpr?tYotmn0 29 W heatley's Oinhnellt 1 9 Sc pMSsfcy?! 111 Walker's Jesuit's ^rcal Affections. 0 9 o Leake's Pills ps 0 2 9 Lea k e's Pm-ifying Drops .••• 0 2 9 ?cks?n'sAnUbthousPitts 0 2 9 1>1'. J ^"L ??pttcPlHi; 046 ?'-?"s?,Us 0 1 '2 •Dr. Morris's Antimonial Drops 0 2 9 ?M''?c)-<;?'?AeJBoK'?. ]Dicev's Tri.ic L,,Ii-, irld 0?9 ?odti-fysCordhd 0 1 •American Soothing Sirup 029 RadciitrsEiixtr 0 1 2 :BostoclÔ E\ixil' ? 0 2 6 S!)mrt''sUrnndEHxir ? 0 2 0 ?enceot'Pcpp?rmint 0 1 4 ?'?M-tcdeVic 0 36 ?dc-rson'sScnfsPins 0 1 2 ?by'sCanmna.'ive 0 1 9 ?gH?ScotsrtMs • • • 012 Jnglish':¡ Scots PillDisordCi'Slj:ëÙZdrcn. 0 S 6 Glass's 1\laO'l1eQia 0 3 6 Cliiu^'s\fv leinei1 Magnesia, in Bottles 0 2 9 Ching's 'V ornl h Is. 2d. and 0 2 9 .Sever, it s Worm T 0 1 « 01? ,ff"s' fVounds,$)C. 1)r Steer's O)Iteidoe 0 2 I)rl Bettoii's Vritish oil 0 1 (?l jt^)r r. nSiteeeer r'is British Oil [[[[ 0 19 M,SCRT-t.-IXEOJ'S. nObert's Ate(l?clted Vcg??hic Water, an EfTecttK? H?A?"'???P"?or?' ?EvH. 0 6 0 Ennt's Aperient Family Pills", 0 1 ? I,lv"n er Lozenges, for Lownessof Spirits 0 1 2 Candy 0 1 2 l'?'t I's testor tiv r pill" 0 1 6 Prin ^6 s uss'an O'L for Hie Growth of Hair 0 8 0 IVIaSr0ii' for Ditto I 0 3 6 HU,S for the Stone and Gravel 0 2 9 ?? 0 29 Marsh?????e'-sal Cerate, fur ?urns, Scalds, Chil- 1 2 PUrland'sF,lInily Ct'rate for Ditto 0 ') Õ bhuns &c. 0 1 () N,e (;illtlu(,Ilt 0 2 0 Dr,   Dr.?a?F?? r?'? ? ? 9 Tudh Lo ^sam°f^ •• g f « Ginger ??-?L.te 0 ? 5 ?pernBnt!)itto o ? ? .nOehe's l";mbroration) for the I I(mping COU¡;h. 0 5 (,) 0 1 C) pi:cr « i I !UI,ntt' •••• •••• 0 12 ewlu-rvVf rl'° PiMlainer 0 1 f) Onr. Sol(1,Vl A,)st<nelit Ointment 0 2 Dr.Siht??A'?tergeiitO:ntm<.nt .JJJ 0 4 6 .IeY'SIoWder 0 2 6 DaviLes'stSnf.n,??rman Corn Phustd 0 12 Taylor's Remej."tlieSS •••• 0 8 6 {nr Aromatic ^v'- nt»;ir 0 2 9 S?er'sPar?ori??- ? ? S R?ncdLiqMri??? 01  Hudson's Bleach in»r • • 006 Atkin's ltat Paste flUld -?• and 0 3 0 jluu^shireMiiiei'sR., p PQlvd<'r 0 2 6 fcrtfch Herb Tobacco ••• | 6 Pontypool Mineral Black. Varnish. SAMUEL ROGERS, HYDROGEN LABORATORY, PONTYPOOL, MONMOUTHSHIRE, BEGS lcavo to recommepd this MINERAL BLACK VARNISH, for COATING WOOD?nA IRON WORK of every description; it will render Wood, properly coated with it, impervious to moisture, and im- penetrable to insects. PRICE 2S, 6d: PER GALLON. DIRECTIONS FOR USING THTS VARNISH WILL ACCOMPANY EACH CASK. N. B. Orders addressed as above will be duly attended to; and it is particularly requested that Orders for small quan- tities will cover a remittance or reference. ALSO, OIL FOR TRAM W AGGON WHEELS, AT IS. 6D. ri ii cAi.i.as.  ??  .?,?? CADLYS, CAERDYDD, Ebrill 27, 1815. AT WRONIAID (HEROES) SIROEDD Morganwg, Mynwy, a Chaerfyrdditi. YN AIM NEU BYTII! GWYR IEUAINGC chwannog i uchel ?JBr bethau, y rhai vdynt awyddus am yr Anrhydedd o wasanaethu cu BRENIN a'u sydd a ci-.yfle iddynt yn awr i ymresu yn y Corph Mil«raidd tra chyfrifol invniiw, CATROD FllENIIINOL Mciwyr (Militia) Mo-rganwg, Gvvasanaeth a Disgybliacth y rhai ydynt wedi ennilly cym- uieradwyaeth mwyaJ, yn eu holl waltanol Sefyllfaoectd, yn y Rlsyfel diweddaf a'r rhai blacnoroh Y MILWRIAD HENRY KNIGHT, 0 Landidwg, yn Swydd Forganteg, Sydd yn hysbysu i WYR IEUAINGC- ysbrydlawn^ myn- wesau y rhai ydynt yn gvvynitisu gan awydd i wasanaethu en Brenin a'u Gwlad, a'r sawl ydynt yn dibrisio (iohid er mWVIl Anrhydedd, mai mewn ufudd-dod i Orchymyn laevvii Cyiigliorfa a dderbynwyd oddiwrth ei Uchder lirenhinol y TYWYSOG Illl AG LAW, i yr lleg o Kbrili, 1815, deos fod cisiau ychydig W V R IE U A l. GC o'r il;t rl viii i;i (I Uchod, licitfoddan 5 troedfedd a 1 inodfedd o uchder, a rlnvng 19 a 32 mliv ydd oed, i lain* 'r gwagleoedd yn y Gatrod Uchod, i'r rhai y rhoddir yr llael- l wobr canl vllol:- Ar eu gieailh yn cael, eu proji- t £ 1 1 0 Eu cymmeradtvyo yit de/f1J/wl 220 Vtto a'r Gatrod tuedi iddi gael ei chorpholi 110 Y civbl Cl 4 0 Wedi cymmeiadWvaeth terfvnol yn y Cadlys, caniatteir i'r Adtilwyr (Recruits) i ddvchwelyd i'w cartrei'-leoedd. Tclir (tini ychwanegol, i brynu Angenrheidiau, clan y Dosbarthiad 121ain o Gyfreithian ('yHVedin y iMilivyr. c:;t Hydd hawl gan bob Adtilwr i Dal, a Dogn-gych- wyrwl (Marching Allowances) yn ol 2s. 6d. y dydd i ac o'r Cadlys. Sefyllfaoedd Adgyflenwol (Recruiting) y Dydoliadau: Swynn FORGANWC,—Caerdydd, JAandaf, Cder(}ili, Mer- thyr, Aberdare, Llillllrisaint, Pontfaen, CasttUncdd, ac Ab&riavce. SWVDIJ GAEUPYRDT)!?}—Llanelli a Chydicely. Suvno FYJJWY—Casnetaydd, Caerlleon, a Phontypwl. Derbynir Llangciau cynnyddus rhwng 17 a 19 mlwydd oed, os byddant yn mesur 5 troedfedd a 2 fodfedd o uchder. Y mae'r Rhingyllau (Serjeants) yn y Sefyllfaoedd gwa- hanol yn rhoddi Cavvgaid o Gymmysglvn (Howl of Punch) i'r holl Adiihvyr.—Gwobrwyir y sawl a ddygont Adtilwyr yii liclaetli. yn hclaeth. DUlV GADTVO'R BRENIN!
NewydiMon Llundain, fyc. ———————…
NewydiMon Llundain, fyc. ——————— ———————————————————— DYDD MAWRTII, MEHEFIN 6". LLWYR DDYMCHWELIAD MURAT-NAPLES WEDI EI CHYIHlilERYD-A JOACHIM WEDI I FOI I PARIS. DERBYNIODD y Llywodraeth gennad- iaethau ddoc oddi wrth Edward Cook, Ysw. un o Swyddogion ei Fawrhydi yn achosion gwiedydd Tramor, y rhai a gyhoeddwyd neith- iwyr mewn Llys-argrafi' anaiferol; a'r rhai wedi darlunio svmmudiadau byddinoedd Awsfiia a Naples, hyd y 15fed o Fai, a roddant yr h} s- bysiacth difeth canlynol Ar hwyr y 15fed cychwynodd blaen-fyddin y Cadfridog Nugent (Awstriad) °'r wrsyllfa yn Arie tua St. Germano, tra yr oedd y gelynion o'i fiaen mewn sefyllfa gadarn ar. laiinau'r Melfa, yn torri'r bont ag oedd ar yr afoH honno i lawr; ond am 10 o'r gloch bore drannoeth croeswyd yr afon gan y gwyr traed; yr oedd y marchluoedd wedi myned trvvyddi yn y mannau ag oedd yn rhydadwy i geffylau. Ar yr un dydd cyn goleuo o'r bore, cychwynodd holl fyddin y Cadfridog Nugent i'r Melfa, lie y derbyniodd efe gryu Ia wer o gyfnerthiadau, j ac aethant yralaeu rnewa brwydr drefu i ymosod ar y gelyiiion yn St. Germane, lie yr oedd llu- oedd Macdouald, Manheis a Pignateli wedi cymmeryd gorsaf. Yr oedd corph bychan wcdi cychwya o Ponte Coroo i droi aden aswy'r gelynion, yr hwn oedd eisioes wedi myned o'r tu ol i'w Sefyllfa, a meddiannodd trigolion arfog pentref Piedmont, ynghyd ag ychydig lilwyr, sefyllfa gadarn Myimchdy Monte Cas- sino, ar y mynydd ag sydd yn ddiogelu oehr ddeau St. Germano; a'r fyddin ar yr un ainser yn cychwyn ar hyd y florckl fawr. Ar waith y lluyddwyr yn neshau ciliodd y gelynion o'u sefylifa gyd;l brys, gan adael llawer ar eu hoi o garcharoricn ac eneilwyr, ac aethant- i bentfef Mignano, naw milldir nes yn ollla St. (iermano, ac yn ganlynol meddianwyd y lie olai hwii yn ddioed gan y lluoedd Cyngreiriol. Nid oedd ysgafaeliad St. Germano ond rhag- arwydd o'r symmudiad a derfynodd mor ogon- eddus i'r fyddin hot), ac yti holiol ddifodiad corph arfog y gelynion ag oedd yn ei gwrth* wy n ebu. Unodd holl luoedd y gelynion dracliefn yn sefyllfa Mignano, lie yr ymosodwyd arnynt ganol nos gan gorph arfog y Barwn D'Aspie. yr hwn oedd y nghylch saiih neu wyth cant 0 ddynion; analluogwyd hwy gan y tywyihvch i gael allan rym y corph ytnosodb!, ac wedi saethu rhai drylliau gyrwyd y gelynion yn ilvyyr ar ffo, y rhai aachubasant eu marchluoedd a'u mangnelau yn unig. Yn yr yraosodiad Ihvyddiiuinus hwn, cymmcrwyd ychwaneg ua mil yn garcharorion, a chryu lawer o arfau a pheiriannau milwraidd, a gwasgarwyd holl wyr traed y gelyiiion. Unodd "ininteioedd o encil- wyr wrth y cannoedd, â gwérsyIl yr Awstriaid. Y frwydr ardderchog hon a.dqrfynodd weith- Cadfridog Nugent yu. y pa,rthau liyn- ny, yn yr hon y dinystriodd efe y fyddin a elwid by/Idiu y partliau tufewnol, er bod _ei filwyr ef >>u.-}Tidftchieu lawer anamlach nag eiddo'r gelyn- ion. dcleng mwrnod diweddaf ern yr lGeg o Fai coliuiid: y fyddin Neapolitaidd o leiaf o 6 i 7000 o wyr, ac ni ddichon fod ychwaneg na saith cant o'r fyddin ag oedd yn gwrthwynebu'r j Cadfridog Nugent wedi diangc. Ni aHasai gwaith Murat ei hun yr hwn oedd yn St. Germano ar y I 15ffd gad w ei fyddin rhag diuystr, ac o ganlyn- j iad dlnystr ei awdurdod ef ei hun. Wedi'r brwydrau uchod unodd holl luoedd Awstria dan reolaeth y Cadfridog Bianchi yug- wersyllfa Cujanielo, gerllaw Calvi. Nid oedd gweddill byddin Murat, yr hon a ymffrostiai efe ychydig gydit mis yn oj, oedd yn cynnwys pod- war ugaiu mil o wyr, ychwaneg nag wyth mil ar yr amser hwn (Mai 18), a'r rhai hynny yn llyrf- ion a gwangalon, a'r rhan fwyaf o houynt yn ffieiddio achos y trawsfeddianwr. Cyfododd yr holl vvlad trwy'r hon yr elai'r Awstriaid yn erbyn lluoedd Murat, ond ymddygasant oil yn rheoi- aidd, dan reolaeth swyddogion milwraidd. Ar y 22ain yr oedd byddin Awsfria yn medd- iannu'r uchelderau o gylch dinas Naples, gan fwriadu myned ideli ar y 23ain; yr oedd holl deyrnas Naples, oddi eithr ychydig leoedd, sef Aucona, Gaeta, a Pescara, wedi cael eu rhoddi i fynu trwy gyttuudeb i'r Cyngreirwyr. Nid oeddid yn gwybod pa le yr oedd Morat pan ddacth y cennadiaethau ymaith; dywedai rhai ei fod yn Salermo; yr oeddid wedi hysbysu iddo fod yn rhaid iddo fyned i Awstria yn garcharor; eithr deugys yr hanesion a gawsom o barth arall ei fod efe wedi diangc. Bore heddyw derbyniasom bapurau Paris am yrail a'r trydydd o'r mis hwn. Mynegant fod Murat Brenin Naples, wedi dyfod i Paris ar y laf o'r mis hwn, ac yr oeddid yn disgwyl ei Frenhines a'i phlant yn Campeiigue. Gostyng- odd y trysorfeydd Ffrengig i 551. Ymddengys mai sicrwydd y bydd rhyfel i gymmeryd He, heb obaith am heddweh, yw'r achos o hyn. Dywed- ant fod terfysg yn torri altan yn erbyn Lly wed- raeth Bonapavte mewn parthau ereill o'r deyrnas; y mae minteioedd o wrthryfelwyr yn ffurfio yn Morbiban, yn erbyn y rhai y mae gosgorddion gwladvvriaethol L'Orient yn cychwyn i'w gwas- garu. Mewn llythyrau o Rochele am y 27ain o Fai, dywedi r fod IJhcnoriaid y terfysgwyr yn La Vendee wedi dyfod i gadlys y Cadfridog Travot, i gyunyg ymostwng, a rhoddi eu harfau i lawr, yn enw'r holl mudwyr Dywedir ymhellach fod yr Ymerawdr yn parottei i fyned o Paris i flaenori ar ei fyddin ar y cylfiniau ac yr oeddid yn meddwl y byddai iddo gychwyn ddydd Mawrth (heddyw), o'i brif ddinas. Rhoddir darluniad go helaeth o'r modd y cynnalwyd y Gymmanfa o Gynddrychiolwyr y 1 taleithau, a elwir Champ de Mai, ai-, y laf o'r mis llwn yn y pHpurau hyn. Cryuodeb o'r hwn a ganlyu Gosodwyd gorsedd yr Ymerawdr ar gyfer yr ysgolfa iilwraidd, ac ynghanol caead-le banner cylchog helaeth, dwy ran o dair i'r hwn a fTurf- iasant ar y de a'r aswy chwaraefeydd cryuion helaeth, lie yr elsteddai pumtheg mil o ddynion, a'r drydedd ran arall ar gyfer yr orsedd oedd yn rhydd. Codwyd allor yn y canol, ac mewn parth arall yrt- oedd gorsedd neillduedig oddi ar yr hon yr oedd yr holl Chalp de Mara yn wel- edig. Wedi dyfodiad' yr Ymerawdr i'r Champ de Mars5 efe a eisteddodd ar yr orsedd ynghanol j bonllefau cyffredin y bobl; gweinyddwyd y tferen gan archesgob Tours, yr hwn a gynuor- thwyid gan bcdwar o esgobioi) ereill. Wedi gwasanaeth y fleren daeth rhai o aclodau cynddrychiolwyr y cymdcithasau etholyddol ymlaen at drocd yr orsedd, gan esgyn ychydig ar hyd y grisiau er mwyn cael cy flawnach goi wg ar yr Ymerawdr, ac i gael eu gweled yn well ganddo ef, yr oeddynt ynghylch pump cant o nifer* darllenwyd annerchiad i'r Ymerawdr gan IVL Dt^bois, cynddrychiolwr talacth y Maine a'r Loire, yn eiiiv pobi Fraingc; yn yr hwn y dywedai ymhlith peth.au ereill, fod pobl Ffraingc wedi sefydlu'r goron iddo ef, a'r hon yrvmwrth- odasai efe heb cu cydsyniad hwy, ond yii anvi, eu bod yn ei osod ef o dan yr angenrheiclrwydd i'w chymrneryd diachefn; bod cyttundeb new- ydd weill cae I ei ffurfio rhwlIg y genedl a'i Fawrhydi- gan ychwanegu, Wedi cynnuU o honom o holl b.irthau yr Ymerodraeth, o gylch llechau'r gyfraith, ar y rhai yr ydym newydd ysgrifennu ewyllys y bobl, a'r ewyHys honno yw unig ffynnon gyf- rplddon pob awdurdod wia(lol--aiiallucclig yw i ni beidio mynychu lief Ffraingc, i'r hon yr ydyrn yn eneuau dig)'frwug, i beidio cyhoeddi yngwydd Evvrop, wrth Bennaeth urddasol y genedl, yr hyn y mae hi yn ddisgwyl odd, vrtho, a'r hyn a ddylai yntsu ddisgwyl oddj wrthi hithail. "Beth yw bwriadau'r cyngrair o Frenhinoedd, a'r parattoadau rhyfelgar a'r rhai ybrawychaut Ewrop, ac y poenydiant ddynoliaeth? Trwy ba weithred yr ydym ni wedi cyliroi en digllouedd ac achos eu iiytiiosodiad ? A ddarfu i ni Ni7e dili, heddweh ymdrechu rhoddi cyfreithau iddynt? Nid ydym ni yn chwennych oud gwneuthur a dilyn y cyfryw (ddeddfau) ag ydynt addas t'n harfevion. Ni fynnwn ni hwnnw yn ben arnom, yr hwn a ddewisodd ein gelynion drosom, eithr ni a fynnwn yr hwn ag y maent hwy yn wrth- wvneb iddo. Hwy a ryfygant roddi barn diuystr arnoch chwi, syr, yn bersonol, yr hwn, er i chwi fod mor fynyched yn feistr ar eu prif ddinasoedd, a'n hadsefydlodd ar eu gorseddau crynedig. Y Hid hwn o eiddo eich gelynion sydd yn cadarn- hau ein hymlyniad wrlhych. Pe buasai'r gwaelaf o'n dinasyddioa wedi ei farnu i ddinystr, dy- lasem ei amddilt'yn gyda'r un egni: efe fuasai, fel chwi, dan nan-dd at awdurdoù Ffraingc. Bygwthir ni a goresgyniad er ein bod wedi cael eiii cau i fynu o feii-ii i'r cyffiuial1, y rhai ni roddodd nattur i ni, a'r rhai yn hir cyn eich teyrnasiad chwi a ehangwyd gan fuddugoliaeth a lieddwcli-iiid ydym wedi myned dros y terfynau cyfyng hyn, o herwydd ein parch i'r cyfammodau, y rhai na arwyddwyd gennych chwi, ond y rhai agynnygasoch i'w derbyn-y mae sefydliadau ac ewyllys Ffraingc wedi eu buno o'r eiddoch chwi. Oni ddylent hwy ofni ein hadgofio o amserau tra i,lial a allant duigwydd etto; ac nid y waith honno fyddai yr unig un i ni faeddu Ewrop pan oedd wedi arfogi yn ein herbyn. I genedl Ffraingc yr ail waith, yn y lUeg oes, yngwydd y byd gwareiddiedig, y beidd- 1 iant hwy wrthod yr iawndcrau hynny ag na om- meddwyd ertoed i'r 11 wyth lleiaf gan frawdlys cyfiawnder ac hanesyddiaeth. O herwydd bod Ffraingc yn ymroddi bod yn Ffraingc, a oes raid iddl gael ei diraddio, ei dryllio, a'i darnioj ac a ydyw tynged Poland ynghadw i iii ? Yn ofer y ceisiant fantellu eu bwriadan ang- heuol dan y gc-rchudd mai eu huuig amcan yw ysgaru rhyngocli chwi a ni, i'r dibeu i roddi j ni feistriaid gyda'r rhai nid oes gennym ddim yn gyffredin; y rhai nid yw yn ymddangos eu bod yn perthyn i'r oes, nac i'r genedl, yr hon a'u derbyniodd dros funud i'w mynwes i weled ei dinasyddion mwyaf haelfrydig yn cael eu di- raddio ganddynt hwy. Eglur yw fod adferu degymau, hen ddefodau, a. phob peth algas yn ein golwg ni, yn cael eu bwriadu ganddynt. Syr, nid oes dim yn analluedig, ni arbedir dim er mwyn diogelu gogoniant ac anymddibyn- iaeth, y rhai ydynt w erthfawrusach na by wyd gwneir pob peth i wrthwynebu iau warthus. Yr ydym yn dywedyd hyn wrth y gwiedydd, byddcd I i'w Pennaethiaid ein clywed 1 Os derbyaianl eich cynnygion heddweh, pobl Ffraingc a ddisgwyl- kmtddiddanwch eicii Llywodraeth yn lle'r aberthau a gostiodd heddwch i ni; eithr os na adawant ond rhyfel neu warth i ni i'w dew is, fe gyfyd yr holl gened! dros ryfel; y mae yn barod i'ch r'nyddhau chwi oddiwrth y cyn- nygion rhy gymhedroi, y^gatfydd, a wnaethoch i arbed Ewrop rhag ysgydwao o'r newy dd. Pob Ffrangcwr sydd fihvr, buddugoliaeth a ddilyn cich eiyrod, a bydd j'n gelynion, y rhai ydynt yn gorph wys ar ymraniadau yn ein mysg i edifar- yo gOI'pn wys ar ymran¡;¡(¡¡1U J'n em Inysg I edifar- hau yn ebrwydd am ein cyitroi." Traddodwyd yr annerchiad gyJâ'r fath fyw- iogrwydd, lies oedd yr holl Champ de Mars yn dadsain gan floeddiadau Byw fyddo'r geneàl Byw fyddo'r Y melawdr!" Wedi hynny cyhoeddodd yr Arch-Ganghell- awr rifedi'r pleid-leisiau, dros ac yn erbyn y j weitlii-ed pryd yr ymddangosodd fod 1,288,357 drosti, a j dim ond 4,207 yn wrthwyneb yr hyn a ystyrir yn agos megis pe byddai'r holl daleithau yn un- frydig; a chyhoeddwyd yn enw'r Ymerawdr fod y weithred ychwanegol wedi cael Qi derbyn gan y geite0il Z,yr hon a arwyddwyd gan yr Ymerawdr. a chly wyd bonllefau cymme;adw\ oi ?mer.iw d r..i chhuyd bofu l e fau cnnm ei:u hvv? t o bob parth. Ac wedi hynny annerchwyd y bob! n'r mHwyr g:m y!- Ymerawdr, yn y modd !canhnol:— riGiox. Foric(ldig.ori, Etholwyr Cymdeithasau a. Thaleithau, (c Foneddigion, Cennadon y fyddin a'r Lh'nges C¡:a¡¡w de }fai." Llynges i'r Champ de Mau "• Ymerawdr, Prif Swyddog, Milwr, yr wyf yn dala pob swydd oddi wrth y bobl. Mewa llwyddiallt, mewn adfyd, ar faes y gwaed. yn T I gw?10(l 'I] y cyngor, ar yr orsedd, neu mewn alltudiacth, Ffraingc oedd prif wrthddrych fy medd) liau. Fel Brenin Athens, myfi a aberthais fr hun er mwyu fy nihobl, mewn gobaith y g"welsw" a gyflawniad o'r addewidioa a wnawd iddi, o gadw ei anrhydedd a'i hiawnderau iddi. Sorinut wrih ganfod yr iawnderau a ennillwyd tnry 25ain otlynyddoedd buddngoliacthus, yncael eu dibrisio, a'u colli dros fyth; lief yr anrhvdedd Ffrengig yr hwn a ddirmy?wvd, a dvmmiiad y gencd!, a'm dvgasant ya ol Vr orsedd hc.nno a? sydd anwyl gennyf; o he'wvdd ei bod y? amddiffyn I anyrnddibyniaeth,' anrhydedd. 'ac a i-.i cl d i ify ii' i ac Ffran?-?yr, ar fy nha.ih, Yn?no! cor- fo?edd cyifsed! trwy ?hat;c} d;t)p!u.?.i yr ymcroùraeth, i'm prif dd;nas? yr oedd gennVf bob rheswm i ddisgwyl am hir hpdd?ch: "y mac?- gwiedydd yn rhwym gan yc.fa?mcdaa a wnelo eu lly wodraethau, gan nad beth a f ud- ont.-Eithr denHais yn ebrwydd f:,d v i\- y..I ogion ag ydynt wedi halcgi pob egw\dd? ricu c]in-yfo t)-I-,iau'r a,i, peihau anwa' yla? gan iawer o wledydd, yn bwrh.du r?yiefa a ni. Bwriadant heiaethu teyrnas y Netherlands trwy rodeli cin hamddiffynfaoedd gogledcol ni iddi, a rhannu Lorraine ac Alsace VhVn^dd"nt. Angeurhaid oedd parotoi i ryfel. Pa fodd bynnag gan y bydd i mi osod fy hun yn agored i ddamweiniau rhyfel, fy ngofal cyntaf oedd rhoddi yn ddioed liurf-Iy wodraeth j'r genedl.- Ffrangcod, yr ydych yngh) leh dychweird i'ch taleithau. Dywed weh wrth y dinasyddion fod yr amgy!chiadau yn orchestol! mai trwy uuohaeth, egni, a dyfal barhau y byddwn orch- fygol yn yr ymdrech bwyslg rhwng cenedl oref a'?  hymddygiad gan a' i gortiii-yiiiNvN r ar e in hymddygiad gan y cenhedlaethau a ddel, y rhai a welaut fod cenedl wedi colli'r cw bl pan gollo hi ei hanvm- ddibyniaeth. Dywedwch wrthynt, fod y Bren- hinoedd estronol a ddyrchafais i i'w gorseddau, neu y rhai ydynt ddyleuus i mi am gadwriaeth eu coronat;, a'r rhai yn amser fy lIwyddiant a chwennychent fod mewn cyngrair a mi, a than nawdd y genedl Ffrengig, yn a HT yn annelu eu hergydioa at fy mherscn oni byddai fy mcddyit. gweled mai aty genedl y maeni mewn gwiiionedd yn cael eu cyfeirio, myfi a c-sod wn y by wyd wn, ag y maont mor llidiog wrtho, at eu gwasanaeth. A dywedwch wrth y dinasyddion hefyd, mai tra. fy ddo'r Frrangcod yn rhoddi cymmniut arwydd- ion o'u sevchawgrwydd i mi ag a roisant, bydd y cynddeiriogrw; tid nwn o eiddo ein gelyuion yn ddirym. Ffrangcod, fy ewyllys yw ewyllys y bobI; fy iawnoerau i yw eu hiawnderau hwy; ni ddichon fy anrhydedd, fy ngogoriiant, fy ned- wyddwch i, fn-fii gael eu neillduo oddiwrth all. rhydedd, gogoniant, a dedwyddweh Ffraingc." Anallucdig yw dailunio'r sirioldeb ag oedd pob wvneb ya ei wisgo, hloeddiadau mrn. ychol a achlysurwyd gan yr araeth hon. Pan orphenodd yr Ymerawdr a llefaru, nesaodd Archesgob Bourges, a'r Testament Newydd yn ei law. at yr orsedd, a rhoddodd y Uyfri'r YM. erawdr, \'1: hwn a gymmerodd y llw yn y '?eirtnn erawdr, Yr ydwyf yn tyngu "y cad?af Ffurf- lywodraeth yr ymerodraeth, a pheii i ereill i'w gadw." lna cyhoeddodd yr Arch-Gangheljawr y llw o ufudd-dod i'r Ffurf-lywodraeth, a ifydd- londeb i'r Ymerawdr; a lkfodd y cynllulleidfa. yn un lIais. « Nyni a'i tyngwn." 1 I J \.J 1 oc(ld yr Ymerawdr yn areithio, a'r Ihvon yn cael eu cymmeryd, e:stcddcddaelod?tu'r Cym- |deifhasau etholyddol at- risiau'r orsedd, o gvlcli yr Ymerawdr. yrhwn a gylchynwyd ganddynt I fel ieulu oddi amgylch i'w tad. Canwyd Te Deum, diosgocld yr Y mora wdr ei fantell ymerod- rol, curwyd tabyrddau, ac yna dywedodd ei Fawrhydi, u Filwyr gosgorddion gwladwriaethol yr ymerod raeth, filwyr y fyddin a'r llyiries, ymddirieJaf i chwi yr eryr ymerodrol, abanerau y wlad wriaefh, tyngweh yr amddiifynwch hwy ar draul eich gwaed yn erbyn eelynicn y wlad, a r orsedd hon." Llefau mynychot a thyffredi'i a dctadseiniant trwy'r holl gaead-le, « Nyni a'i tyngwn, acym mysg y bonllefau hyn, ac yng- hanoi eryrod holl gyrph arfog Ffraiugc yr aeth yr Ymerawdr i orsedd ucnei ynghanol y Champ de lUars, He y rltcddodd efe-eryrod i tin; i gyrph niilwraidd, gan ddywedyd, Filwyr gos- gorddion gwladwriaethol Paris Y^mddiriedaf | chwi yr eryr ymerodrol a'r baneiau cenhedlawl chwi a tiyngweh y byddwch feirw, os rhaid fydd' i w lutriwdlffyn rhag gelynion y wlad a'r orsi:dd." ( I r oedd yr holl fyddin o gylch yr orsedd, ac o hyd cly wed yr Ymerawdr, yr hwn a attaiwyd gan telau a fynvehwyd id o weilaiau, Nyni a'i tyngwn),' Chwi a dyngwch na fydd i chwi