Seren Gomer

GWEXER, 2. "nore heddyw derbyniasorn bapuvau Flanders i'r 3lain o'r mis diweddaf, a phnpurau Ptiis in) yr u.i diwJïlOd. P\PURAU FLANDERS^ "E Brussels, AIm l>>.—Acta y MS^feslywyddion e iw g DngAVelington a'r Tywysog Blucherocldi yiria'r bore hwn tua Gramont, lie y bydd adolyg- iad arddercLcg o'.r mihyyr area dyfodiad. Bydd y Cadfridog Hill, Arglwydd Bradfort, a llawer o swyddcgiou enwog o wahanol wled)dd, yno hefyd. Mai 22.JIysbysir mown cylioeddiad o feiddo'r p'rif reolwr yn y lie hw n, i'r gatrcd gyntaf o'r go^gorddion gvvladwriaethol, eu bod hwy wedi daugos eu huuain yn anheilwng oVgym- ir.wynas a gamattawyd iddynt o fod yn sofydlog 3, 11 y lie hwn, ac aid yi: symudol, o herwydd fod amryw o'r dynion ag oeddynt yn, perthyn i'r v. i!-fyddin (gu(if •d)wedi cilio o*n gorsaf a myned adref i gyfgu, &C. Ar y IDcg daeth ei Fawr- hydl Brenin Saxony i Loip.-ic (yr ydyni yn casglu y gellai hyn fod yf) ganisyniod yr oedd Brenin Denmark wedi dyfod i Leipsicar y dydduchod). Ar y 12fed, dygwyd 800 o garcharorion Neapo- litaidd i mewn i Florence. Gyrrodd Brenin Prwszit allan gyhoeddiadau j ar ei waith yn cymmeryd goresgyn o'i diriog- j aethau yn Poland, gan gynnwys Dugiueth Posen, dinas Danticic, talaeth Culm, a thref Thorn. I PAFXJRAU PARIS. I Gosodwyd dinas- Cherbourg ar yr 2lain o Fai j dan warchae. Gyrwyd-allan gyhoeldiad o Bour- deaux gan brit reollfr yr 11 eg dosparth milwr- aidd, gan beri i flaenoriaid y fyddin ynghymmyd- ogaeth y Pyrenees iddala-a dwyn ger bron swyddogiou milwraidd. enwedigol, bob dyn, o bob gradd, a ytndrecho trwy arianyaraethau, cyhoeddiadau, neu ysgrifenadau niweidiol, idde- nu'r mil wyr a'r ddinasyddion oddivrrth eudyled- swydd. y thai a elwir i wrthwynebu goresgyBiad y gelynion. Pwy byrvnag a fyddo rhannog yny gwrtliryfel neu'r terfysg, neu a gefnogo mewn im modd anafudd-dott y dhiasyddion i gyfreithau'r j ymerodraeth, a ddygir ger bron, y swyddogioll milwraidd euwedigol, i gael eu bariui. Kantesy 26.-r-,Cyn>merwyd 17eg o bedrol- fenni, yn cynnwys svppylorau (cartridges') gan cm milwyr dewrion ni odd! ar wrtbi vfslwyr La Vendee, y rhai a ddaethant j'r ddinas hon ddoe, dan nawdd ycliydig farchluoedd a rhai gwyr traed; yr oedd bloeddiadau 0" Vive EIIl- pereurV yn eu dilyn i'r c.astell, lie y rhoddwyd y cad-drysorau i aros. Yn y frwydr ddweddafyn Aizenai, yn yr lion yr oedd y Cadfridog Trevot yn blaenori, maedd- "wyd y gwrthryfelwyr yn llwyr, er eu bod lawer lliosoccach ua'n milwyr ni, y rhai a ddinystri- asant amryw ddryljiau yu y fan, o herwydd na allasent cu dwyn ymaith. Eiti snHwyr ni a ddy- "wedant mai ychydig iawn o'r gwrthryfelwyr sydd yn cychwyn i'r maes o'u bodd, y rhan amiaf o honynt a yrwyd o'u hanfodd gan flaen- c; hid y blaidFrcnhLloJ, y rhai a enciliant y cyfie ryntaf a gaiTont. Y mae pob rheswm i obeithio y terfyna'r gwrlhryfel hwn yn ddieffaith, i- y bydd i'r dyuion annedwydd a dy wyswyd ar I gyfVilicrn i weied cu camsynied. Disgwylir y Stiaiu catrod o'r gadres yaiNautes yn fuaky. j Den gys yr liyrljysiactit "ucliod fod brwydrau! Wedi cymmeryd lleyn La Vendee, rlitvti,, pleid- wyr y Brenin ag eiddo Napoleon, a bod y ter.; fysg yn y dalaeth hdnno o nattur tra brawychus i ijywodraeth Bonaparte, gan fod y papurau Ffrengig yn dxVeudj wedi adrodd y buddugoliaeth-^ au a ennillwydgan y blaid ymerddroi, eu bod yn gobeithio y bydclaPr gw rthrylVi yti a'neffeith- iol," pe buasai'r terfysgwyr we(I ddar- ostwng, gallasem ddisgwyl iaith ^ga^arnach na Qll yn eu cylch. Trysorfeydd Ffrengig 57 i; „

Pigion 6 lythrr oddiwrth y Gofuch wyl^yr yn Genoa i Lloyd, a airtserwyd Mai 22.—" Nyn? a hysbysasom ar yr 20ied o'r mis hwn fod y ifrei- gad Ffrengig Melpomene y.edi cael ci hysga- faelu gan y iiivoli ar cigwaith yn ceisio myned trwy drais i Naples. Gan frysriegesydd a ddan- fonwyd gan Arglwydd Bufghersh o Florence, yr hwn a ddaetli ymi. neitlii\,vvt-, yr ydyiii yn dysgu i lyngesan Frytauaidd, yr hon a gynnwysai y I Tremendous, Alcmone, jiV Partridge, ddyfod i angorfa Naples ar yr lleg, a bygwth ymosod a mangnelau ar yddiuas, ar hyn gyrodd Madame Murat y Tywysog Cariati i gynnadlecldu dros ddiogelwch y ddinas, yr hwn a gyttunodd ar yr ammodau canlyr.ol :—1. Bod i'r ddwy long Ne- apolitaidd perthynol Vv • gadres, yuI yti t yn angorfa Naples, i gael eti; rhoddi i fyiiu'n ddioed I i longau ei Fawfiiydi Brytanaidd. 2. Fod i'r trysorfeydd llyngesol yn Naples gael eu rhüddiil fyuu hefyd. 3, Itcd i'r Hong o'r gadres ag sydd heb ei gorphen, a'"r holl ddefnyddian .angen- rlieidiol i'w gorphen, i gael eu rhoddi i foddiant lloílgau ei Fawrhydi Brytanaidd. Y l'oilgtu all, trysorau a ysgafaelir yu y modd hyn ydynr i ai-os ym meddiant y LlyWodraeth Frytanaidd, d'i Fawrhydi Brenin y ddwy Sicily, Ferdinand V;-Yr oeddid yn son fod Ilynges liosog o drosglwydd-longauwedi dyfcd i'r golwg, a bod I llawer o aufoucVlonrwydd ym mysg y tjigoUon cisieu rbod(li'r lie i fynu, ac wi th bob tebygol- iaeth rhoddwyd y He i fy i, u yn ebrwydd wedi. hynny." Mewn llythyr cyfrinachol o Rofain, a am- serwyd y 15fed o'r mis. hwn, dywedir fod y Cardinal Maury wedi cael ei a'i yrru i i gastell St. Angelo, a bod y 700,000 o goronau ag oedd y Cardinal Fesch a'i chwaer wedi cu ¡ rhoddi yn ariandy Tortonia wedi cael eu hatta- faelu. t- I I II PAPURAU PARIS, AM rll Sljiy o I'A I. Cynhalir y Champ de Mai ar y Itaf o Fehefin y cyrph a'r awdurdodau cyhoedd a ant, yn dorf drefnus gyda'r osgordd arferol. Am lleg o'r glech yr Ymerawdr a a o'r Thuileries mewn cerbyd a dynnir gan wyth cellyl, ei holl swydd- ogion a gwyr urddasol ereill a dynnir gan chwech cellyl. Yr Ymerawdr a gymmer ei le ar yr or- sedd, a chyn gyuted ag yr eisteddo cyflawnir y | trereu (mass); yna cyflwynir Cennadon y Cymdeithasau Etholyddawl iddo, a'u lleisiau a wneiryn hysbys, a chyhoeddir cymmeradwyaeth y -fturf-lyw-odraeth gan y Prif Gyhoeddwr. Wedi y cymmero Bonaparte y llw, yrhoIl (i d y ii ion a fyddollt yn y He, gan sefyll yn betinoeth.a i wnant yr un peti-i lo Deum a ganlyn. C, Y lwynir yr eryrod gan yr Ymerawdr i geunadon y milwyr a'r 11.ynges, ac vna efe a a i'r Champ de Mars, lie y bydd idfJo ef, fe! Milwriad y Gosgorddioh Ymerod rol a G-w lad wriaethoI, gy f- 1 wyno yr eryrcd i'r ddau gcrph hynny, He yna a,,i li  'tin ) ic. y tizi dychwela y dorf drefnus yn yr mi drcfn; go- leuir y Breninllys a'r holl adeiladau c)-itoedd. Munitcur. i n ive d i tii,io Dywedh' fod BrOtiin Nap?s wcdi tf)!o yn Touion; a hodamryw swydd?'on perthvnoi i Osgoidd?cn Gw!adwnncthu\pm??e(jt?np) eu goÙwng ymaith. Sicrheir wrthym fo(I Breiiin yr Iseldir (Neth- crlands) wedi eeisic/'gan y Count de Lile, (Louis XVIII.) a'i detiiu, i gilio o'i Lywodraeth ef. Os yw yr hy sbysiaeth uchod ymhapurau Paris yn gywir, ynghylch fod Murat wedi tirio .yn Toulon, y mae haul ci Iwyddiant a'i fawredd ef, wrth bob arwyddion, wcdi machlud. Yr hanesion o La Vendee ydynt yn cyrhaedd i'r 28ain o Fai; ymaer Cadfridog Travot wedi danfon allan gyhoeddiad i walio(](] y tri' go'tio[i i adferu trefn a thawelwch. Y mae Prif Swyddog Nantes wedi ceisio arian, a chynnorth- wy mewn S'ordd araH;, iadeHadu yr amddiiryn- feydd mewn gwahanol lcoedd i amddiffyn y ddinas hoiiiio rhig, ymosodiadau'r gwrthryfel- wyr. Mewn llythyr o Nantes, a ysgrifenwyd y 2Gain o Fai, dywedir fod y Cadfridog Travot, yn y brwydrau a ymladdwyd yn Chaloirs, Palion, Aizenay, a Pas-Octou, gerllawr St. Giles, wedi cymmeryd ^ali> bcdrolfermi yn cynnwys arlwy rhy fel oddi ar y g a bod Charette wedi marw o'i glwyfau. Yr hyn oil a ddengys fod y gwrthryfeV yn La Vendee o nattur dra" phwysig. Trwy lytbyvau ereill yr ydym yn dealt fod dau frodyr c'r enw De La Roche Jacquelin, Louis ac A.uguste, enwog am j eu ffyddloncleb i'r Brenin, vvedi blaenori yn y gwrthryfel yn crbyn Bonaparte yn y daiaeth uchod; aeth y blaenaf o'r ddau o St. Giles i Nairmoutier i'r diben i sefydiu arfdy yno, ond o herwy dd i'w gynn'yg droi allan yn aflwydd- iannus efe a giliodd yn nes i mewn i'r wlad; a thra y bu efe ymaith gorehfygwyd ei wyr y rhai oeddynt dan dywysaeth ei frawd, gan Travot. Nid oes neb hanesion o bwys o'r coffin gogledd- ol; ond dywedir fod Mortier wedi cyrhaedd Strasburg, ar getniadwriaeth bwysig. Neithiwyr derbynrasoni Bapurau o Holarid a Brussels i'r laf o'r mis Invn; mynegant fod rhai Cossacs wefli ymddangos eisioes ar y Rhine, a bod y Ffrangcod wedi gollwng ydwfr ar hyd y tir o gylch Valenciennes, ac araddilifynfaoedd ercill ar y cyffin gogleddol. ,PAljURAU {}ERMAY; I Cj-nnwysir yr hanes camlynol yn Llys-argraff Bologna am y 13eg Fai i-^Cymmer^yd amryw a'r gweithfeydd oddi'.irnigy 1 <vh'Ancona trwy rtitlir gan luoedd dewrion y Cadfridog G-ippert, a dig- gwyliri'i, dditi,,is gaelci rlioddi 1 fynu yn ebrwydd. Y Maeslywydd Mohr sydd yn ymlid y Brenin Joachim yn ddyfal ar liyd glan yr,Adriatic, gan ddanfon carcharoiion i mew n yn feunyddio]; a bod y Cadfridog Bianchi wedi cyrhaedd Foligno ar y 9fed, a'i fod yn bwriadu cychwyn oddi yno yn uniougyrch tua phrif ddinas y gelynion.— Cymmcrwyd 200 o garcharorion gan y Cadfridog Molir ar y 7fed; a Itawer yn ychwanrg ar yr Sfed; yr oedd encilindau ac anhrefn wcdi myned il i- fatli raddau vm my ddiu Naples, fel ytybid y byddai wedi 1 lei ha u agos i tfdim cyn cyrhaedd Capua, os gpUarr Bretun gyrhaedd y lIe liwnnw mewn diogelwcli ei hun. Ilvvyli.odd Ilynges Frytanaidd o Genoa ar hwyry 12fed tua Naples. Cynnwysir .yr vl-3 eg cennadiaeth yngliylch y gweitlirediadau milwraidd YWYl' Eidal mewn un o bapurau li-Nvii a gymmerw vd o bapur Germanaidd, ac a a'mserwyd Milan, Mai eg, y swrn o hbtio a ganlyn: Y .-o j f 'a ailasai'r Mapslywydd Bianc!)! (Avvstriacl) .wneiiifiur wqsli brwydr Tolentnip, oedd dilyn y gelyaiou, ) n i'eunyddiol. Ni chan- iatawyd d'hu Honyddwch I'r Biemn Joachim; 'bygwtliJci ochraii I yn barhaus, ac ymosodid ar, Y,tu,Ol iddi yn ddibaid,. a gorfu arno adael pob mantais tir ag oedd ganddo i achub ei fyddin trwy gycliwyniadau cyfiyrn. Ac yn y gwrtligyclnvyniad i'r 1.3eg o'r mis hwn (Mai) coilod.d fwy na hanner ei wyr. Cym- merodd y Maeslywydd Mohr, wedi amryw frwydrau, ychwancg na 1,500 o garcharorion. Ymosododd v Canwriad Souvent, o farcliluoedd y Tywysog Rhaglaw, ar y gelynion gerllaw Mcrallo, a gwnaeth gant o honynt yn garchar- orion. Yn Guila Nova efe a gymmerodd gryn I' lawer o arhry rhyfet a phedrolfenni, a llong yn Uwythcg o iuniacih ac yn rhwym i Ancona. Cychwynodd y Cadfridog Eckhardt gyùÙ, mawr frys, ar hyd ifordd disathrgau luyddwyr, a thros fynyddau geirwon, ar Anatrice, ac ar yr lleg cyrhac-ddodd Pupoli a Sulmona, ac yn y cych- wyniad hyn coilodd y gelynion 500 o garchar- orion. Ar y 12fed daeth y Maeslywydd Bianchi i 1 A qui la ynghyda chorph y fyddin a chychwyn- odd t?a T?ri!) a Rieti; cynnuHodd y Maeslyw- ydd Nugent ei boll lunedd yn Rhufmo a chych- NV d hyd Lepranca, lie yr oedd dosbarth o filwyr v gelynipn imcwn ymddangosiad yn cymmeryd sefyfifU;; ofe a ymosododd arnynt, (Tan eLi niaoddu, a chymmeryd amryw. garcharor- ion. LIogoddy gelynwlI y bont a gwrthgych- wynasant i St. Germano, Y Cadfridog Nea^ftl-. itaidd Maidies oedd yn rheoli yn ),-r yr. hwn a fu rmaith )11 fllangell)¡y¡(;t1,LaHrŸ¡ Ffe a ymddyg.odd g}da lhiwero at drlgolion rhai. o'r tajeithau Rlmfeiiiig, y rhai wedi yii cu.huinsin yn erbyn ei l inoedd cf.. Ar nos yr l1eg acth y Brenin | Joachtm??'ydA brys hcibio SuImona, ynghyd a gweduill\ei 'fyddin, yn cynnwys 12,000 o wyr. traed a 3000 o farchluoedd. Y mae'r golled a gafodd mewn brys gychwvniad, o achos encil- f iadau, colli brwydrau, rhifedi heiaeth o garchar- orion, M'edi ei lleihau i'r fath raddau fel nad yw alluog bcllaeh isefyll mewn brwydr reclaidd. ¡ Yn awr y maiB'F Maeslywydd Bianchi wedi cynnull ei holl'fyddi; ni chafodd efe'r golled i leiaf ar ei gychwyivlad, wi th ymlid byddin • r Murat yn ddibaid., Y Mtieslywydd Nugent yn neshau o ifordd arali gyferbynicl. I Derbynwyd hysbysiaeth fod llreigad Ffrengig a drefnwyd i gymmeryd y Brenin diweddar Je- rome fi,,i%vcl o Naples i Ffraingc, wedi cad ei chym'neryd gau y Brytamaid ar gy fer llóngbodh Núples. Si/lzaad Argrajjiedydd y papur Ffrengig.— yr hysbysiaeth hwn, yntddengys nad yw yr hanesion Awstraidd bob amser yn gywir eanvs Y mae y llreigad Ffrengig yr hon a dybir a gymmerwyd gerllaw Naples, wedi dwyu Madame Mere a'r Tywysog j Jerome i Ffraingc mewn diogelwcli. Dychwelodd Arglwydd Biirghersh ar y 9fed o'r mis diweddaf i Rufain o. Toleutino, lie yr oedd efe ar y ddau ddiwrnod ag y bu yr Awstri- aid a'r Neapolitiaid yn brwydro YIIO. Derbyniodd Gweinidogion y Llywodraeth gennndiaethau ddoe o Switzerland, y rhai, fel y dywedir, a berthynaiit i 48,000 o wyr ag y mae y Taleithiau hytiny ynghylch eu danfon i'r maes, ar yr ammod o gael arian cyasihorth o'r wlad hon. Ymddengys fod Canghellawr y Trysorlys yn ymroddi codi dimmau yn ychwaneg ar argruti- nod pob papur newyddion, a Gd. yn ychwaneg am bob hysbysiad ac nid oes end disgwyl cyd- syniad y Senedd i wneuthur yr ymroddiad hwn yn gyfraitlu Bore ddoe hwyliodd y Ramilies t ti ,t'r gor- llewin ac yn yr liwyr y Griffon, a Ilynges o drosglwydd-loiigau; o Torbay, a'r 21ain catrod o wyr traed, tua Cork.

7 I SENEDD YMERODROL. I- TY YR ARGLWYDD!. I [Dim o bwys i'r cyffredin yn cael ei drin ar y dydd- iart a essieulusir.] Ian, Mehefin l.Darllenwyå yr ail wnith yr ysgrif dros wahardd defnyddio at ian gan ddt-iliaid Prydain yn yfasnach mewn c.aetliion. „ Derbynwyd mynegiad yr eisteddfetl ar ysgrif ysgar- iactli lirli ti-wv'i- vs,rif lioii gwaherddir y liendctiges Rosebevry i bviodi a Syr Henry Mildmav dirymir ei gweitliredoedtl priodas ag larii Roscberry, a cliyfyngir ei dogn blynyddol i 3001. TY Y CYFFREDIN. I Mawrtk, Mai 30.—Cyriiiygocid Syr H. Parnel, ar fod i'r Ty fynect yn eisteddfod, i ystyried ansawdd y cyf- reithau ag ydynt yn gtvasgn ar y Pahyddion, gydrl gob wg i ddyfeisio rUyw foddion i w i Uyddliau oddiwrth yr hya ag sydd yn eu hangbym>?y«e i leuwi awyddau gwlridol a yr hyn yn Cifarn efa-CR.tiifai CH diolchgarwcli. tragjtwyddol, a gryfhai eu ífyddlondeo, a'u serch, a tiirvvy ymnno pob gnuldau yn y wladwriaeth j a ychwanegai atgryfder yr vmerodraetft- yn gyflVedbi; sylwodd y Barwnig Anrhyueddas ar ell gwasanaetli i'r wlad lion trwy yiuladd ei i hyfcloedd yn y modd dewraf-, ac os oedd rhai o'r Pabydiiion wedi ymddvfya tuewn modd byrbwyIl ae aLiiiQeth, peth auweddus fyd;isi viii- weled eu troseddau hwy ar yr holl gorph; ac am Esgok- ion Pabaidd yr Twei-dfioiii nid oedd neb wedi anilvgn mwy o ffyddlondeb i'r Llywodraeth Frytanaidd na hwy. hyd yn oed ar holl amser y terfyst: yn y chwaer ynys, pryd yr yradrechasant hyd yr eithaf i thiwyn eu hoil braidd odd! ar Iwybr gwrthr.yfol tra parhaodd yr ym- ryson annymlinol. Dadlenodd Syr J. C. Hippesley yn erbyn riiyddneiir- tad dianiuiodol., ond nid oedd efeyn cynnyg i fyned yn eisteddfod ar y pwiige, ei- na ellasai tin budd yn debyg i godi oddi ar iiynny. Gwrthwynebwyd yr eisteddfod gan Mr. York, o her- wydd ei fod yn credti ua fuasai Iiwyhan'r ddadt ar y pwngc hwn ondmeithrin terfysg yn yrTwcrddon eithr pe gwrthodid y cynnyg yn awr., byddai hynny yn fodd- ion t ddigaionnl blaehoriaid penboeth y Pahyddion yn eu cyfarfodydd, a byddai i r bobl"ganfod ar nn waith mai oferfidd yw yniddiried ynddynt hwy, yn neilldiiol II hyd oni fyddai eu hyrnddygiad t'yw ychydig yn tl- y mo c r.. mocsgar. Ni.dia?aiMr.Knox gyttnno mown nn modd a'r evr- nyg i fyned yn C is teth¡_f'd, 0 hemydd yn ei ÜIHItJ :>'3'11 opdd yn anaHoed:? i gael y diogdweh hwnnw gati v PaLyddimmg oedd raid i'r Senedd bob amser sefyii ani ei gael, tra'r oeddynt yn ymddwyu m?gis yg\HJaent! yn aw r. ■ „ PJjodd.u Mr. M'FitzgernTd ei Iais dros fyned yn eisteddfod, i'r dibejr i jstyried pa cyn belled yr oedd" hawl-honniiidan'r Pabyddiort yn gyliawrtadvvy, a pha ddiogelwch' i'r "eglwys Bi-otesfunaidd ocdd yn angen- t: rlieidiol i'vv gael cyii caniatiau iddynt eu deisytiad. Cy.dsynbu Bf.r. Po.nso:ihy ynftoilol a'r hyn a draeth- odd v licfamr diweddaf, ond yr oedd efe yn ystyried y modd a'r amser a ddewisodd y I'abyddion i drafod y pwngc hwn yn annoeth. Amddiflynwyd cryn lawer ar y Pahyddion gan Syr John Newport; nid OC(i (I efe yn edryc!: ar y berthynas rhyngddynt a'r Pab yn niweidiol mewn nn modd nid oedd ei Sancteiddi w.vdd yn dcfnyddio nemmawr mvvy. o'i awdurdod -r lwev,,Itlo!i ii,ig oedd yn Eglwys Loegr ei linn; gwir yw, yn achos dewisiad esgobion, y mae'r ofleiriaid wedi cthol o hon- ynt un o'u nifer i tdyn csgob, yn danfon ei enw i c. vn ( l aiii!on Ci eiiw i Kufain am gyiniii i-,i(lwvac-tij y Pab, yr hwn sydd ag awdurdod ganddo i wneuthnr en dewisiad yn ddifadd cyn fynyclied ag y mynno, ond nid Srw efe fyth yn gwii- eutluir felly, ac o ganlyniad y mae holl esgobion Pabaiiid yr Iwerddon gynimaiiit o ddewisiad -I- a phe na byddai un berthynas rhyngddynt a'r Pab; ac am hynny rhoddai efe ei lais dros yr eisteddfod. Yr oedd Arglwydd Castlereagh ynchwcnnyeh i'r T? fyned yn eisteddfodd, er ci fod yn 1101101 grocs i ganiattnl1l'hydd-fl'cini;ÚldiaJmllodol, lien heb gaeJ rhyw.l¡ betli ag a ddiog^Iai y sef'ydiiad I'rotestanaidd yn y betli -.ig a (litiogf,,L-,ii 'y sef'  Tybiai Mr/Wliitbread fod y rhc?yman cadarnaf yn erbyn rhydd-freiniad y Pahyddion pan fnwyd yn trin eu hachos o'r blaen, wedi diflannn yn awr—yr oedd son l maw r y pryd hynnv fod y Pab ym meddiant Bonaparte, a gelwid ef yn Bab Bonaparte, gan ofui y byddai Ym- erawdr y Ffrangcod bevi i'r Pab i annog ei braidd i wrthryfola yn cin herbyn pa fodd bymsag, yr oedd efe fel Arglwydd- Castlereagh yn groes i rydd-freiniad di-1 amniodol, ond dros yr eisteddfod. edi i Mr., Graltaa a ,5Ir. Huskisson anilygn cu meddylian .vnewn ryffe!yl> fodd, ymrannodd y rl'y. Dros yr eisteddfod 117. Yn ei erbyn 228.—Uwahaniaetli 81. Mer,;herf SI.—Cyflwynwyd ck isyfi.ad Ty gan Mr. J. Smith, yr liwn a aiwyddwyd gHTI -1000 o dÚgoJion Nottinghamj yn erbyn adnewyddiad y rhyfel a Ffraingc. Parwyd ei osod ar y bwrdd. Cyffwynwyd deisyfi.ul gan Mr. Horner, oddiwrth ddvn o'r enw -Win. Fletcher,'yr hwn a acliwynai ar ormes yn aclios cyfreithau'r gyllidiaeth (excise), a yln- biliai am esniwythad. Parwyd ei osod ar y bwrdd. Rhoddwyd cennad i Mr. Peele ddwyn ysgrif i mewn dros dalu costiau a thranl erlyruvyr a thystion mewn cyfraiib,.mewn.achosion beian angheaol yn yr Iwerddon. Sylwodd Mr. Grenfel fod yr Ariandy yn 1791 yn rhoi 12,()oo?. i'r Llywodraeth yn un swm, yn lie tain trctlt yr argrafinodiiu (stumps) ar eu hvsgrifau. Fitlir wedj hynny cynnyddodd y dretli ar argratrnotlan, ac yehwa- negodd rhifedi ysgrifan yr Ariauily hefyd, ond nid oedd v swm a deiid i'r Llywodraeth wedi cynnyddu yn gyfattebol; yn ol cyfrif teg dySai yt Ariandy daln can mil o hunnan yn (lynyddol yn awr, yu lie 4.2,CO;)?, Efe a derfyuodd ei araeth trwy gynnyg- ar fM i gyfrif a'r lioll ysgrifan a yr-wvd allaa gan yr Ariandy i gael ei ddwyn i'r TyC-.niattawyd. Wedi ychydig gyfrinach lhwng amryw o'r Aelodan, cynuygodd Mr. Orenfel ar fod i'r Ty fyned yu eistedd- fod dydd Meu-hei:, i ystyried yrliyu a fyddai resvmol i AtiaiuK' Lloegt dalu yn lie y dreth ar al-giafilociall. Gwrthwynebwyd v cynnvg hwn gan y Mrd. Vansit. tart, Ward a Baring, a chelnogwvd et gan y Mrd.. Tierney, Horner, a Forbes, ac wedi hyiiny gvvrthodwyd ef gan (5;3 yn erbyn 43. Cynnygadd Avg. Althorp ar fod i eisteddfod o'r Ty ymholi ilriiiotid y tveuliwyd y can milo bunnau a gan- iatawyd gan y Sen<;dd"f Tywysog :mlaghm iwaddasll i'r Rhaglawiaelh ac os gallai efe ddangos fod Gweith- red o eiddo y Senedd wedi eacl ei thorri, yroedd hynny yn rheswm digonol t'w gyfiawnhau am oso-d yr ymof'yn-, iad hwn ar drbedv Yna darluniodd yr Arglwydd tlrddasol naSWr y caniattad, a haerodd na ellasai y swm dywededig pa.e.t ei dreijlio .yn gyfreithlon ar ddim end yr hyn a fyddai yn addasu y Rhaglaw i ymdJ.aiiges yn ei swydd fel y. cyfryw, mewn rrnvysg cyfattebol i'w sefyltfa, ond yn lie hynny yr oedd efe yn baiod i broli fod v svrli, uchod, nenran heiaeth o hono, wedi myned i dalu dyledion Tywysog C-iini-u, lc am hynny yr oedd y Tý wedi cael ei ceiswyd yr arian i un diben,. a threulwyd hwy ar heth gwahanol. • ierfynodd ei Ar- glwyddiaeth trvvy gynnyg ar fod i eisteddfod gael ei threfnu i ehwiUo i'r pwngc r^hod, a chael ei hawclnr- dodi i ddanfon an). bob papurad'-a -fennd yn angeurUeid-, iol iliv eglili..O. g-,In A rg ae Gwrthwynebwyd y cynnyg gan Argl. Caftieyeagh ac j amryw ereill, y riiai a brotUsaht nad oedd y wlad wedi cael ei cholledu mewn eeiuiog; o acbos y modd y treul- wyd y swm dywededig,ond yn hytrach t'f gwrthwyneb, ac o ganlyniad yroedd trefnu vr eisteddfod gynnyg-! iedig yn hollol afreidiol, ac yn niweidiol. Dadleuwyd yr un rncir wresog dros y cynnyg gan y Ti,eniey, ^hitbread, Ponsonhy, Wynne, ac eveill, y i-liai a ddywedeut nad y ddadl oedd, pa im a gHed- wyd y wlad tVv^y'r modd y treulwyd yr ariau dywed- edig ai peidid, Pithr a ocddynt wcdi cael en defnyddio yn gyfattebol i'r modd y rhoddwyd hwy gan y Senedd. Wedi hynny yinrauodd y Ty; dros y cynnyg, 105; yn ei erbyn, 2.-&. laux; Mehejin 1.CaiiiAttawyd i Mi". Wynne ddwyn ysgrif ili- Ty, i ddileu rhan o ysgrif arall ag oedd wcdi ei gwneuthui yn gyfraitli. ac yn gwahar'dd dynioo i Tro" (-I i yn- yr afon Tiiame's wrth oleti' (I (i vdil gadlas Cynalcithasyr India DdwyreJfttol' yn Blaekwal, (I boi-it I'atteisea. ok hi yn tueddu at lendid ac ii-ehyd, a'i fod wedi <!»>y dynion yn en ieneiiirctyd i ddysgu noiio, yr hyn ziiiisur a eliai fOtlyn fodd i aehtib ell lieillioes- ea ain, acifod yn w.asanaetligar mewn ach&biaeth ythm ereill. Ennillwyd y cynnyg dros ddwyn ymlaen Fvnegiad J. Llythyrdv newydd yn y ddinas gan 56 yn erbvn id-, Ennillwyd cynnyg arall i wneutluir yu d»la y diH.r. yn y trethi plwyefl, at oleuo a phalinentu yr heolydo, ,■ rhai ydynt ddiflygiol o achos v tui ag y'dyut i gael << tviiii i lawr yn y gwahanol (iteener, Arglwydd Palmerston ar f'"| t'r SWIn o 199,6677. gaol ei ganiattan i gynhal y Huoc"1. ¡ ar y fir (heblaw y rhai ag ydynt yn ngwasanff' Cymdeithas yr India Ddwyreihiol). Wedi qyltunsr ar y cynnyg lmn, -cynnygodd yr Ar* gKvydd Urddasol ar fod i wahanol symau, y cwid y" •I.674,000!. i gael en caaiattatV at amryw vvaounaetii- Wtth?ynny?.nr f(.d i dran?anarfo'olvbyddn!'?' Cyttunuyd. ] aiiat- f ei,ol  i ?ae! ei chaniatau, yr hyn a rag-gyfritid yn 12,000,0' dywedodd Caughellawr y Trysorlys ei fod yn amcsit" gyfrif traul v fyddin ar y Cvfandiv yn 259,0001. yn mis, yi- hyn a fyddai yn 6,000,yn y flwyddyt" byddai 3,000,0001. yn ychwaneg yn ofynol i gysuial (yddin sefydlog yn yr Americ t'r India OrllewiH«'» a'r 3,000,oeol. ereill a fyddent at dalu dyiedion a': aniryw dranl yn y Caneldir. Dywedodd. Mr. Tierney y byddai tranl y Ilynges Ý flwyddvn hon yn 80 miliivn, pa fodd gan byn'ay f galiasid meddwlg fthvyn. yinlacn ryfel mor draiiffa^'V dros ddwy neu, dair yr gynnygion. Cynny»odd Mr;-Grtrdon ar fod i ymddygiad y RIuilT" iaw Aiuslie Ufa yT: otidd' yn Rhaglaw yn Dominca, (.}'T hw.n a gyhuddasid o grculondeb tuag ¡It rai o'r caethion duon yno)T i gael ei ystyvied gan y 'i'f Aniddiffyn wyd y. Rhaglaw Ainslie gan Sy v R.,HeJol!1 a phan t'ynegwyd i Mr. Gordon na fyddai i Aiuslie ei adfeiu i'w Raglawiaetli hyd oni fyddai ei aeii<iS, wcdi ci brofi mewn brawdlys rheolaidd, efe a ah..od, ci gynnyg yn ol. ■LWJtMWMiilllllLIMIIILtflim

HANES GWAHANOL G YFI EITHt AD AU AC ARGRAFFIADAUR BIBL, VN YR IA ITS! GYMREIG; -Gan THOMAS LLEWELYN, EL. D. Yr hwn a argrapliKi/d yn y Saesneg yn Brysto, YII JI Jlicyihlyn 1768. [pARUAD O'R llI-IIFYN UIWEBDAF.] Drachefn nis gallaf lai na galaru o adwg anfarr.. teision fy ngwladwyr yn yr ystyr hyn drosgryll amsep vvedi'r diwygiad, acmewnrhyw fesi"* hyd y dydd hwn. Yr OPdd gan eu cyd-ddeil- iaid yn Lloegr rifedi helaeJh o fiblau o wahanol !aintiolija pUris, y-rhai a gyhoeddwyd yn nheyr- nasiad Elizabeth, Edward VI. a lIard VII]. Y n yr oes nesaf «aws<vut fel y gall wnddy wedycl amide? amfeidrol, nid yn uuig o lyfrau, ond a. argiKtSadiru, y rh;ui ;v gyhoeddwyd at eu anaeth. Ar yr amsor hwn, heblaw'r hyn a wueir yn yr Alban a f'eoedd ereill, y mae'r ar waitbyn barhalls rnewn ti-i o wahanol yn diLPFi hwn. EudiW111iadau ydr¡it Mor hei;(h ag y ?aHant ddymunn yn rheolaiddf at nn)) ?yt!?\vn a'r cynhauaf, lieu cu Uara -be?'' ny4td)(.)L Ond am y diwa{Had Ynghymm, oedd.ondu?aLTg?S.t'td ppd?nr plyg o'r Te.S? mpntNcw?dd; ?cuna'-aUb'jt-'ttonFibt y'?, iiuplyg (ac ysgaifydd dim nil o honynt !1 llicsog) drospiod yr unfed oes ar bumt uii fiiiittioli c-ludid". ae hawdd i'w brynu dros agos "gan mlyneJ. wcdPrdiwygiad. Ni. chawfant ond dau argrafl' iad un plyg, a phedwar wyth plyg, dros yr ho'1 17eg arhan 'fti,Ni-r c)'i, ISfecl oes. Gallasai Vr holl rifedi a gynnwy.sid vn y gwahallol argr¡¡¡J.. iaùau llyn fod ynghylch dengmil ar hugain I] Fiblau; y rhai, pe cyhoeddasid hwy.oil ar ):1' un pryd au rhannu rhwng tri clianmil o'r trlg- oliou, ni ftlasai find un llyfr rliwug pob deg 0 ddynion. Ond byddai hynny yn Rordd ang" hywii-i gyfrif yn yr achos hwn ;~canys dich^ mai, hyn oedd swm. y rhai a gy hoeddwyd niewl|. c'ani: a banner o flyuyddoedd? ar y gwahno(JI amserau rhag-grybwylledig. Ac n'lewn rh)^ r ranau o'r amser liwnnw gallasai nad oedd ) Biblau mor amted al..r plwj-fi-ti; ac ysgatfy £ nad oedd ychwaneg ua deg o hjfrau mewn dtl, ace[ altai nid mw y ua plnnup I'll J'r mewn creiii o'r argiBlliadau, am bob plwyf, cyn yr oes hot,- Ond mewn dedvrydd fodd y mae ansawdd pethau. ar yr amser hwn yn wahanol. Bu pft war argraffiad yn, ystod yr banner can wl),iteij diweddaf; dan o honynt yn dra lliosogr yri c)'1'' nwys cyn nifer a'r holl argrafiiadau cyn 116)0. Ond etto nid yw'r Ha?ndcr yn gyfielyb i'r h)^1 a fwynheif mewu parthau eroll olr deyrnas- 1/ mae diffyg a phrinder yn fynych a lIefaj!1! V1* gyffredin, nid oes Fibl i'w gael <Jros flyny^d^ ynghyd ond trwy. ddamwaia.. Pan 4de10 arglatí, iadau o honp aSian-y maerit "yn dyfod ar rlf amserau, ac o bcahler cryrr favvr; "y maeiit j deiliio oddiwrtli yutd:echiadau caredig ac baek, frydig rllyw ddynion neillduol nen gymdeithasa^ yr hyn sydd autihrefnus ac ansicr; a'r rhat 0 ydynt Hosog, ac yn neillduol os rhoddir y 1')^ yn rhad, y maeftt yn peri gorlCnwad ar y pry, a diffyg drachefn mewn ychydig llynyddau. rt Wrth ystynpd tuedd elusengar a H'ynna.dM'y amseroedd nrs gaUaf ragwcied un peth am'y? unol ynghylch y pwngc yn yr amser 1 ddy'? A d 1,(,11°" A gadae? yt?ydd i'r tuedd h\vn barhau, ill d^' ej. un prind?r ua jdt?yg fod yn hir cyn parolgi' a r. ell fedr. 0"d e?o dymun'?n ?eled yr achos ???'? yn caei ciddwynymi?en i,,uol tiefti?ivall"iiol Yn !!ed!?a!ttadau/ gan nadpa?morULo&og? out, yii oael e? g.yrru aHnn ar amserau, ans?'???? .17jiiniiw,rt. g ae l ,( ;.N -?ll yn liir ar ol eu giiydd, djunnnu'n gae! d:'n?? ??  !.1 r,%v, yn fhPoMd'd ac ar amserau pen?odoL Dy?? J gae! diwaH?adau i'rbDbl yngyiTredm, ? ?.J?' ryw enw ncu ra? o honynt: di?aUfadA?,? attebol i'r diFyg!adau., o leiaf i ofyn!op y ?'? ac wedi eu trefnu yn y'fath foddag y'dc o ob dyn gael dyfodfh. irttynt, a chael cynn?r? nynt ag a ewyllysio, xiaiU ai iddo ei ??,[) fi g Ô, -I d o foe l e)?n, Y cyfryw yr p.wyHysi?n Iddo??.? NgLymru: ond Oldy,! wcdU)odfeity??y??? [pan ysgrifenodd y Dr. ei bancs; ond byw heddyw y liqii(,b; ond I)c byw iieddyw cawsa i we'e  d d ymun'  '?' ??J