Seren Gomer

QL-YSGRIFEN. Prydnkuwn Dydd LLUN, EBRILL 24. J I'l ILL 24. ?f llerb)i,iaom bapurau EUrnynaidd ac ?Mdo: ?"ssel?'yn Gynnwys hysbysiaeth i'r IS?d?r ?shwn. Ymdde?ysfod yPennaduriaid?yf*' ?"o! ynb?-t-iadu myned dros y cySiniau i duung- aet", F'raingc mewn ychydig ddyddiajj^ "u'sgwyt am yr ho? fyddmoedd ag _ydy:nb:OJ cychwyn i'w cy fi'.erthu, gan ystyncd fed gt)Mn? 4ey 'hwyn i'w,cy ?ri?ertfiu, o,,tn ystN.i-iodfo(:] golfii-ri6-' y?rhoddt cyQe i'r gWtthwyuebwriymg(vfh?U yrohobystyriaeth. ? -? Glahnaifr ?cu?c, E?r? 17.—?Yr?ydys'' Wedi (? gorchymyn i'r byddinoeddcyfe?o!!? "Yt?barottoi yu ddioed i ?ychwyu tua?r ttt'to??n. ?Cfet?gtg. Y byddinoedd cynnuiledi? y?yMttnOf: ?'osog fel nasge'Hr cael angenrbeidMU iddyi?, ?c Y mae'r anhawdra hwn yn cynuy?d-?b?br ?ydd? o herwydd dyfodiad y lluoedd Cyngreir?t ymlaeii o'r Dwyrain. Cyfrifir fod ychwan<\]; ni wyr yn. a wr a jr. y nr 6 Luxemburg i Oitcnd. • c "Nid, yW'rlltLoetld, Bryfanaidd yn dioddef llai C) ,anhawsdra\r.1Ht'uc'yùfil w yr y Pr-ussiai(l, o achos y 11 raws sydd yn y trefi tlr pentreti ac Hid" yw'r Russia id wedi bhd yn ilai diwyd :Il-ai diwyd ii,,t'u cydymdreehwyT, er'ea feod^'wedd symud ymhqll ()-'rymdrec::hfu.¥i rldid 'Iya:barnu y cyr- haflddai ynghylclv.canrmile o hoaynt diriogaeth Ffiaingc mewn tair vvrythB.os; eithr dichon y t^ymaf ^(,4 j^^dj daro cyn hynny a :¡lft>if.¡ J1í\Si g4 rhanog ymheryglon d d yr ymolreeh wrol a therfynol lion. keddid yn disgwyl y Pcnnaduriaid cyf- ar yr 16eg o'r mis hwn; eithr na ddeuant i'r ddinas honno nes -:el rh<li diwrnodau heibio, a thybir y bydd eu brwydr dychrynllyd yn d^od.v, -Mcww liyMiyr eyfriiiicliol o Antwerp, a amseTwyd y 15fed o'r mis hwn, hysbys-ir fod A???rMedd wcdi cael ei amlygu yno, pan ?S?H?? ?a- Bonaparte yn Paris, ac yr oedd ? &n?w yn d1swy.tei weled yn Antwerp; ond .??ystyrir fed y dji?s honno yu d.a <?% hydyu oed pcy?osodid ami gan Bona- ???? y ddi?s?ramdd?fiycfayncaet aolt j§an ill o fangnelau, a lluniaeth VwV jgon yn y He dros chwe' mis; ac y mae. amryw 'Sa?hngau wedl en sefydln ar y Schelt i'r diben J gynnorthwyo amdd?ynfcydd Batz ? Lilo, os j '»ydd eisieu; a thrwy'rtrefniadauhyn Y mac'r dram wyfa rhwng Antwerp &'r?r yn?fHo?"  gailid, mpwn pcryg? symud-?yddau ? Mrytunaiud, ac eiddo pobi ereiijf, -?d? ?yho L Holand yn ddibcryg!. Gyd? d.'?wyiiad.ati:) 'Tyfe? a Ffraingc cvfododd cyu?ytch tppfedigct yn y lie uchod 25ain y cant. m; Cawrsom bapurau Ffrengig i'r 20fed: nid yw cynnwysiad o fawr pwys; Yr oedd Dug ^t&ugouleme a'r Cadf. Radet, i gymmeryd Hong ^yn Cetto; ac ychwanegir fod ei Uchder Bren- (\1.' I d.' 'd' d 1 d'l'f ^h'uiQl wodiymrvvymopeidiodycliwelydiFfraingc, I ita itestlau o fewn 180 milkiir i'w cli yffiniau, na ■liSwneuthur dim yn erbyn Ffraingc; ond ym- V" l'echu cael o bono dlysau'r goron oddiwrth y ^ount de Lile (Louis XVIII.), a'u danfon yn 01. mai 8000 ° vvyr oedd gyda Dug An- gr)ul' erno yn Neheubarth Ffraingc; gwaith niil- WJ'r /I -vi,), r y, gadres yn ei adael oedd yr, achos o' i afi« wyudiant. Crnnw)'sir m!giad 0' e!ddo Masena yn y papmau byti yr hwn a dd,y?i,ed IV;? QWrydu ei hun i achos N,,lpolOOn, d i gnjieuthur yr hyn oil a fcdrodd t §yMn??:. awdurdod, ond bod Dug Angouiemt'? twli k euthurrhai o'i gyn!!uniau yn ddirym, .Pttht ;6lr tu rall bu yntcu oli'erynnl i iHddi&sy?gytreI tu arallbu yntcu oiieryti(it i z'ei? '.?fwriadacu, yr liwil o'r cliivedd a ddalw yd yii Cymnvys.r Rrthyghm yn y papurau o'r hoH ? ?R arycyHiniau a?phardiau ejeii!, yn dar?io- ??Rn'r?tioadaom!lwraidd. y rhat a ddygiryn?Mjr ''?'.? bYVlogrvrdd mawr trwy hoH Ffraingd.? "YT OCddM yn disgwy! 40,000 o wyr yti Cfl ;.Yn Liege, cauodd amryw o'r tngoHoi) pnl ?! i fynu, a gadawsant y lie, fel na bydd?i ra!d gyirnat y lluoedd, eithr rhoddwyd gorch- T??? ??°? ?''ri'rtat vn agored. .[ .1tI'  (Ebrill 9) fod Brenin Naples I S???''?? ?Yhoeddiad, gan wahodd yr Paiti1 J dros ei hauymddibyniaeth.  yn genedl had.. ,r'gamldo ef yn genedl hael- ^j Germaniaid o anffydd, Ðaéth IItthj'rgoô 0 Hamburgh, i phapurau i'r lOol^ 1 r ddmas y bore h?u. Ac yrydym wed. ?'byn papun? o Brussels a Paris i'r 21an. Cnllw,ysallt gyhoeddiad 0 eiddo Brenm Prussia, ,? y?"'? Vic?a 7?, yn g?Iw ar y bobHi ymaH ?a nl: Ogi y» ???" gG?yn, ac ?onyddwr cyffredin he %,vrop; ac > »r«l 7" erbyn B? ?a??" er?t o ?l?stadt, dy- ??t.l"? LingenY;itt:hélTr-!cepion) i'r s?j! aamtyg,g? da?th??prwssia i bod o « nn ?? ?? itlni1..ft!ó¡ odùí ?y"? i Holan?, erm w Yli peidio^fau.  ??dd, ?Br arde, !dri?!i'on-y??? ym  ?'? yn yr ?? y??yncy- W4(16' Alurat 'o ddechreu %f»rytt >rbvn T "qk4tw Y r ? 0 ymdrechu chwyldroi yr holl 'lâttt;" c' ,¡   ')'1i;fd y CynSreirwyr yn dywedyd mai & -Dotíoapa..rte y ???"? y" chwennych ymladd, y e.f, We(ii arwi,d(lo ei fod yn barod I ymladd rvYmeravdr Alexander eithr ef aHai YbvAA T,l ?'? yr atteb a roddodd Cesar i Mark Ami? °nSefPa" oed<1 chwennych gor- "(,Stu ?*19 ef, s(?fg os wedl blin0 ar ei ? "?? "?' ??"? ?  ^oesy* gs aUMii'vna ?oesYy S??? s.u  os mynuasi:,

AT EIN COHEBWYR. Pan ystyrio C. E, fod amryw o'n darllenwyr yn ystvried testqn ei lytiiyr yn ncshnu yn rhy agos at pylVmiau dadl .grefyddolj bod dail lythvr o bot) tu i'r diladl wedi eucyhofddi; eiri bftd wedi gwrthodllythyr gvvrthwyneb i'r eiddo ef ar y rWIIe, yn ganlynol i'r awgrym a roddasom, sef" ein bod yn gobeithio y welai eiti Cohebwyr yn addas i adael y ddadl i ddarfod;— liyderus. ydym, na fyddwn feiadtvy yn ei olwg, os na chyhoeddwn ellythyr diweddaf. g3" Y niat- Ymofyngar yn arwain yn nniongyrch at ddadl joTt-fyddol; citiir os yw etc yn deall yr iaith Saesne" nyni a'i cyn^hoi vvn i ddarllen J>regetli y Pre- I sident Edwards, o'r Arneric, ar y pwngc; (y irtae ei bregdhau efr gan amryw Weinidogion ac ereill yng Nghymru) Fuller's Letters to Vidler on Universal Sal- vation, price Is. 6d. (gellir eu cael trail y rlian fwyaf o Werthwyr Llyfrau); nc. Letters to all Uiriversalist, con- tnining a Review of 'thtit Controversy, by Scrutator, (gwerth o is. i 2s.fid. os nad ydym yn cumgotin), lie v cain olwg tn", yr holl ddadl, neu o lciaf gyfarwyddyd tua.¡; at hynny. Ymdtlengys Llythyrau loan Atorgtnii,g, Rardd Mon, loan I.-I, a Grillith o'r Ilendy, yn y nesafolI, os" bydd lie. ?- ??<? -?f.?j.? I' C ;)1 ;la..1WYd cyfal'f"od" Hwanwyriawl Offd"ia,l''f.j; I -< i(h Biouyr yn y drcf hon WythU05 i heddyw, p?j?y trsiddodwyd prcgcth bc rthyna'ol ar yr achos gaQ Parch. Mr. Wiliams, Ficar Penuurd. "Trcfttwyd .y Canwriad Gascoine, a'r IsganWriad Tinner, i tlaenori yngwasanaeth yddngnudyuAber- 1 tlaenori yiigwasiinactli y ddii-giiutl yii ?l ber. Dyfodiad dieithriaid i'r dref hon, sydd wedi dcchrcu y leni yn gynt nac arferol; y mae rhVw welliadaii yn cael en gwncutlmr yn flynyddol yma, a'r tai Ilettya o'r fath- oreii, ac felly nid yw ryfedd fod cynnifer o ddi- eithrtaid yn hoffi dyfod i'r lie. Bure dydd Gwener diweddaf, boddodd Catherine Benjamin, morwyn gyflog i Mrs. Elizabeth Jenkins, o'r Garth, pIwyf Llansainblet, gerllaw'r dref hon, wrth ddyclivyelvd adref o Feliii Yriystawe, He y hnasai yn cyrchu ychydig eisin gwenith; yr oedd wedi myned trwy'r afon Tawe i'r felin yn ddiberygl, ond ar ei dychweliad cyfododd y, llifeiriant nior ddisymmwth, fel y dygwyd hi ymaith gydilr c if,y(i ei cliorff ddvdd Sadwrn, a chynhaIwyd Yrnotyni;id Ynad Llofrudlliaeth arno--Rhcithfarll, Marwoluethddamwdniol. Yr ydym yn dcall fod yr hynod Miss Betfin, yr hon a anwyd heb freichiau na clilin iau, a'r hon sydd yn medru arliwio (paentio), torri allan ei dillad ei hun, a'n gwnio, ac ysgrifehnu yn dda, a'i gencit, yn awr yng Nghaer- fyrddin, ac yn bwriadu ymweled a Hwlffordd, Aber- tawe, a Ueoedd ereill yn y Dywysogaeth cyn hir. Yr ydys wedi cael allan ffynon Dduraidd (Chalybeate) vil ddiweddar, yng nghynmiydogaeth l'inbycli, sivyd(I Penfro, ynghylch dwy filldir o'r dref, yr hon sydd yn thuddiaunii boll rinweddau iachapl dyfroedd Chelten- ham a Tuiibridge yr hyn a raid fod yn fendith fawr i drigolion afiach (lebeubartli Cyniru. Pns »lo Cvnnu yn Plymouth yw 18s. y crvnoc I r¡i},Q\ngan. o hyn allan yn rhelaidd i'r ,2',fJy:tn.t ynel ddwyn heibio i Benyt:r, o her- wydd fod flav.Tr o herwlongauyn cae! eu parottoi mewn amryw louAyitli, y tu arall i'r nior. Ym mra>vdlys6edd diweddaf y siroedd canlynol nid oe(f(i iiit ag Hu drwgweithredwr, nac un achos antHowert!) i vv roddi mewn papnrau newyddion Brcchc:uiog, Maesyfed, Mon, Caernarfon, aMeirionydd. I Yn ein iianes o Weithredoedd y Seneddr, fa genfvdd ein darní'P,!yr fod y Dretli ar Feddiant, neu Elw, i gael ei hailriewyddu yh ddioed" a bod pob lie i feddwl fod y Llywodraeth ynghylch cyhoeddi rhyfel yn erbyn I Bonaparte, Y mae'r Cadpen Machell, o'r Alert, yrhwn sydd wedi dyfod 0 Bonrdeaux i Aberdaugleddyf, yn mynegu iddo ef gael hysbysiaeth cyn hwylic 0 Penilac, fod Bona- parte wedi rhoddi Bourdeaux i fynu i gael ei anrheithio gan y llubedd' dros wyth à-wr, wedi iddo ei hadfedd- iannu; eithr prin yr ydym yn credn hyn, o herwydd ei fod yn anghysson S lies y Goresgynwr ei hun, yr hwn a chwennychai ddenu r cytf redin o'i du, yn bytracb na'u brawychu, a u gyrrn yn elynion iddo yn yr amseroedd embyd hyn. '• Ar yr 20f?(i o??n??caMd Mr. John Jeremy, o Athrofa C?er?rd?? Weiuidog ar Egtwys yrAnyn?dd?yA?y'r,yn I?Ianymddyfri. A r yr achos hwn, dechreuwyd y gwasanaeth trwy ddarli" '? a ?weddio gan Mr.Kj^i^i^^ss^fiii^.y-V^^geth.'ragfl^enol a dt addOdwytt' ?t ?fr?'??n? 6 ?atM?' oddiwrth LHf x. 2? ? tf!????? y,?' ?<i'!?dat! ar?-o! gan ?Ir, .19, I Jonés, 0 Rhydybont, ac ahe&wyd Swyn?:?.? boddlonol, gan ?r.J?e?.?V??n????n?? Brychgoed, a gyflwynodd Lf oYftflfesafp can I ynoddy bregethall 6.g- aethol, gan Mr. Peter, 0 G?rty?tUtt: M??rth?Tim. iv. 5. Gwna waith Efaii,i y3-6he'i, 0 Tre- lech, a gyfeiriodd air y cyngbrat yt Eglwys oddiwrtli 1 Thes. v. 13. Yn y prydnawn a'r hwyr blaenoiol pre. gethodd Mr. Jones, o lloreb, Mr. Davies, o'r Panteg Mr. Williams, o Ty'riycoed, a Mr. Roberta, yn ddil weddar o llanfylliii, a'r nos honnp, Mr. Powell, o'r Mynyddbachf a Mr. Jones, 9 Grygybar. Dydd Mejicher a dydd Iatt 'diweddaf cynnaliwyd Cy- farfod Tritnisol gan y Trefuyddiou Wesleyaidd, yn > i'ut)eØi'thiAbciteifi, Cy?a?nwyd j wn"s:UÎqttl ?n'j m?d(t?Jyno!:—Nos Ferchcr, ailV chwcch, gwe- .'(!(!w?(FN'f; ??''fhomas,:o Aberte!?; preg?h?d?Ir, 'til.' Htighe^ -0, ?Lan3ild, oddiwrth "Jolr12/ ? JBH? \b trÿ'stwyth od diwrtn Eph.i." i?. T) yd d ;I?t?a)n?c?w6G!! ,?'f gioch yn y hdlse,-V ^vtein- U!(}In, prr<i 'ycyd ydthd ùan.'wýdlit r-¥w-i1%eth qn P?rthy?pl i.'f .?yta?fod. Am ? gw€fidMd''Mt-.c f. Jones, q Ae"ys'wyth; pt-egethodd..M)-j? JeMs. !o Gaerfyrddin? ar Dcued dy deyriias)" pddbvr?h ?tc xi. 2. ,;P:itl !¡\J..Davis,() Abcrtèiii; agwnaeth gynnyg arsefydlu:Cymd«itItas Genhadol yn y dref a'r gymmydogaetli, Areithiodd aniryw o'r G weinidogion mewn modd «rdderch"og ar yr achos.Am dri, gweddi- odd Mi^^jJ^yGaerfj'rddin; pregethodd Mr. J. Williams, o Dyddewi, ar "Ewyllys Duw," oddiwrth Mat. vi. lQi^^Ir. H. Hughes, 0 Landilo, oddiwrth P4;,tl. fil.1. Aan chweKh,gyveddiodd Mr. J. DavieS, o Aber^eifl;? /pregethodd Mr. E. Jones, o Aberystwyth, oddisvrtinMat. v. 14, 15, 16. a Mr. J. Jones, o Gacrfyr- I ddin, yn Saesne,OddiNi,i-tli Rlitif. viii. 1. Diweddwyd .gxvaitli,- y"tiytld trwy fawf a gweddi. r • Gynna4i;W.j!<} CyfaVfod, Cyuideithas y Bijolau yn Add- r#*f j5CiY<fbtieiiidavvjT, yn Sonthwark, Llundain; Mr. ':Ði6S1, Ilaril^iwydd, yn. y Gadair. Yn ol dymuniad :r y.i^'iteirwr^kgariiyyd, ,y, Cy far fod tlWY, wcddi gan y rPa|cfe.:Hs J>ayies, gweinidbg y lie.. Yq ganlynol, dar- jfesP^yd'iiafees-^weithrediadau y Gymdeithas gan Mr. William Oliver Mr. E. Evans, a derbyniwyd hwynt Gwnawd -araith ,gan y Gen- ■yn y hon yr arwyddodd ei gariad gwresog at y jCyuuyf jfr liyn a ennynod Ii" yn ei galon (ftl.,Yt,stiOdd)1 :yiifypedd.pan- yr ymdeithiodd'efe yn' y "Dywysog- acth, trwy, Abertawe, €aerfyrddin^liwltfordd, a rpanasi' ereill. Ar.eithiod.d y a:tdl. J. E!ias, gan "rod di can- moliaeth i Gymdeithas y Biblau unad un Gymdei- thas yn y byd, am ei bod wedi uno dynion o walianol raddanac enwan ynghyd mewn cydwcithrediad,acanL nogodd y rhai MeiafeHgathi i?yf:annu yn ga1a;nnog, I gan o!ygu y gaHat ceiniQg fod yn ?ynnorthwy i ar?yafrn HincH, chwechciniog adnod, ac ychwaneg benn'od,I a' hyny i fod pI dragywpidol ?endtth t ryw Baal!. Wcdn annerchwyd y Eynnu!!ftd& gan y Parck. Mr. Davids, St. Mary Ase. Sylwoddy Parch. Arthur Jones, De?i- ford, ar ddaioni a rhyfcddQdau Duw, yn estyn yr' Ian dwyfol i lawr.i ddynion hyd oni ddadblygwyd Fy Hyfr sanctaidd agos i 60 0 wahanol ieithoedd y bvd -?ii ddywedyd fod aituerwedi b.od pryd nad ocdd Bibi yn y byd. Sylwodd hefyd fod hiroes yr henafiaid yn 4'i galluogi i drosglwyddo nieddwl Duw i'w canlyciedydd- ion, ac er i bechod alw am fyrhau-yr oesy cynhymvyd I dynion sanctaidd gan yr Ysbryd Giau i 'sori medd?! Dnw mcwnllyfr. Olrhcuuoddnanesyddiacthdyfodiad y Bibl er pob, gwrthwym'btdd, O"tdiwë&d,i'r iaith 'j' Omcraeg.' Syiwoddt?d ardaetwhd ar y genedl Gvm- rcig, trwy athraw!acth y Bi?,? ? fhagoro: ha netp- mawr o hoU g<'nte'???htm?')y4:r ? CanfyHWv? ef can y Parch. J. PhiKips, o ??'Mi?n?-t- hwn a dd'Y?edodd fod Duw.w??4??ir?'?''Air ?hnv?:i eienw oU DaI iit-56.s?d'd o'r pwys a'f'caWyJffSi^^liM^^o na ddichuii y (fur- fofen, Uysiau y'W9e^f^'<?,,ifM%6ft Wyneb y greadi^aeth isod ei hegloro; -jsefBei tit) naut I'n tragyw- :isod ei ileg 'Iliio?.U,y ^Myfyriwr 0 Athrofa Hoxton, yn yrhcH y tystiojaethodd Itm'dY" Vmhyfrydu rtieWn bod yn mi b hil Gomer, a? yn I)il Go !iie r, n'i ei gai-i a( l 6 6 t ?a''?:i?!?o et gariad H6l)amser yn gwi esogi tu ag at ???{?{y'CYmry, sdangosodd he?dfod ynddo dd?t?Ma?fariddynt!:wy, yn anad neb, i a)n)ygn gM'ro)d'?b''?-d?y<h-wydd yny goichwyl pwysfawr 0 daenn yr efengylar led y byd, gan fod Duw wedi eii rhvfedd freintio Uwy ^'i.Air^a'rbifedi mwy, fe allai, yn ol lliosogrwydd y ehcdl, wedi profi ei gadwedigol eft- eithiau tiag un rhyw genedl arall dan y net. Diwedd. odd trwy roddi camndliaeth i'r iaith Omeraeg,, a chyd- ymffurfiodd y SaeWn ag efyn y gorchwyl, gan ddymuno cael cydsynio at- ddiwedd y cyfarfod i gann g.-iir olr hen iaith Frytanaidd. Cawsom arpyddlon boddionrwydd yr Arglwydd i'r gwaith, a thystiodd rliai, er fod yram- ser wedi myned ymhell cyn goi,pheii, na fuasent yn blino pe bnasem yno hyd y boreii. Dydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf dihenyddwyd Thomas Wiliams, yn ganlypol, i'r ddedfryd a gyhoedd- wyd arno ym mrawdlys diweddaf ,y Mwythig, am ddychwelyd o alltudiaeth yn, gynt na'r amscr, ac am rai troseddau ereill, yngwydd tyrfa fawr o edrychwyr. Yr oedd ymddygiadau anrheitliiol y dyn ieuange hwn wedi cadw trefi'r Mwythig a <Qhroesoswallt, a'r holl gytninydogaeth niewn braw parhaus dros amryw flyn- yddau. Yr hanes a roddodd, 0 hono ci hun oedd; fod ei rieni yn dlodion; yr oeddynt yn anneddu ar dyddyn bychan yn Kintierly, ac yr oedd ei dad yn grýdd. Y peth cyutaf a ledrattodd oedd cwpan metel, yr hyn a ledrattodd pan oedd yn naw mlwvdd oed, ac a'i dygodd adref at ei fain, gan ddywedyd fod rhyw un wedi ei roddi iddo eithr pan ddeallodd ei fam mai Hedrad oedd, "bi" a'i ccryddodd yn ddyladwy. Yr oedd efe yn priodyli .ei ddiwedd gwartlnis i ymddygiad m.env\v ddry^iomis ag oedd jn cadw lie ei fam, wedi ej marWolaetii; qfc a awiogwyd ac a gymhellwyd ia.1)(](H hi i,ainj|ciihio yn y gviumydogaeth. Ei harfer gyffredin Qedjf ei c;.ionu-rjd allan gyda hi i'r eaeau (yn y nos) Jfe bjdilai defaid. wyddan, a gyrrcnt yr olaf i gongl y' i*zv% a ijiuthro amynt yno, gan ddala ,cyiii.iifc-r,dklviiiiinltsai yn fynych gael ei vsgaiu oddi vrth y fenyw hon. Uu noswaith pan oedd yn i»J"ed e\M hi i ledratta defaid, daethant i le agy. dywe.djd fod ysbryd' yn.cadw yno- yrnaefc a dynnodd yn ol vn ddisymmwth,, (a j;ofynpdd iddi os oedd yn gweled rhyw*. be ih I a att ei) o d nad oedd, gan ofyn o» oedd ete y^teu, gan gyfeirio at gamfa o'u bj^jp,wfdodd -.e i fod yn gwefed ct du dirfawr,^ 1441ygaid eochion iddo. Hi a ddychr .SMh.-y darluniad brawychus hwn, feJ;y^^hjfplo.ddadre,t>n ddioed, a thtos rhyw gymm^u^ aniiftt'f.fhoddocidd heibio ei hanrheithiadau nosawl^ ^itlu' j iii ryddwyd yr arfer felldigedig h'eilwo nts dygwyd ef i'r crogbrcn. Nid L ??r,crogbrCD. Ni(i ydym wedi clywed beth a. ddaeth o'r fenyw rag-gryb- wylledig Diogelwyd dylyniad olynol teulu Hanover i orsedd Prydain, gan lais dau Gymro, yn nechieuad teyrnasiad y Frenbines Ann, sef, Syr Arthur Owen, Barwnig, Aelod dros swydd Penfro, a Grffith Rice, Ysw. Aelod dros swydd Caerfvrddin, Ar y diwriiold hygofpan oedd y T^ Cyffredin yn dadleu ynghylch y dilvniad i'r orsedd. ac ynghylch yniraaiiiii, a plilaid yr uchel-bleitivvyr, Tmies, yn debyg ti gael y nifer.amlaf dros hiliogaeth $ianias yr ail; digwyddodd Syr Arthur Owen a Mr. Rice gwrdd a'u giiydd ynghyngtedd y Ty, Her oeddynt yh siarad, pan oedd plaid Siamas ynghylch rhaunu'r Ty" i ynghyntnil"r amser arferpl er mwyu ennill y pwngc; pan welodd un o blcidwyr Ty llanover hyn, efe a ddv- wedodd tod yr ymddygiad yn i/ai thus, a rhedodd alJan fel gwr gwallgrtf, a phac wtdoddy ddaa Aelod Gymreig yn y fyncdfa I't- 11 ddywedo^d-u Beth ydych yn ei feddwl Fgrneddiiyon ?• jj a'r dilyniad Hanoveraidd vtightlcli cael ei droi allan. Bi ysiodd Syr ?., til i Arthur i'r Tj>, a thryy ei as 1 haetU o'r ddau tl1 yn gyfartal, sef 11V, a daeth SJ.r (Ice ar dOl, a gy, ar ei o i a ehafodd yr amliyxkdd gionan o du tculu Hanorcr.'

.1 At Argraphiadydd Seren Gomer. MR. Gomvn Wrth sylin, ar rifyn 67 o'ch I,Seren, canfnmrywE. C. wedi ymwthio-mewn-^ mawr;.r,wysg i wyneb eich goleuad, ac yri eyfarch ei fiodyr fel un a Fyddai ag'awdurdod ganddo, gan alw,.jrnyiit i.wtatido pa beth oedd ganddo ef i draethu 'i'w ,c)y.wedigaeth. Ciwelivn, ef erbyn hyn yn dechreu dwya ar_gof xyw hen ddtfwiesan "Pagnnaidd, y rhai, med- ECQlent, amaethyddiaeth,' pryd^diaeth, uc atttyvy, dclotian^a thíllentan ereiH. Pa beth yw amcau y. gw_r nis gwn 11 oddicithr ei fod am i'r Cymry i gredn mai y cyfryw ddtiwiesau, fel y geilvv efe hwynt, sydd yn rheoli ar ddoniau ,-y, byd na thybied y gwr fod y Cymry cyn fToled fI chredu y fath betll oddigerth ambell un penwan i'&yg iddo ef; nid wyffi ond amaethyddwr fy hnn, nis galtaf fi gredu na meddwl fod nn yn rheoli fy nhyddyn i ^jld „ n?i%- Lywiawdydd y bydoedd. Yr ydwyf fi yn meddwl.fod y Cymry yn credu mai rhodd Duw ydyw barddohncth, a bod y cyfryw a'i derbyaiant. yn gyfrif- iidl ;iddo am danynt. Os nad wyf yn camsynied, yr wvf yn meddwl inal y gwr hwn a ddyvvedodd mai gwr '1'r-EWYSclyd!edig oedd (parch da iddi),ac. na wnai efiS newid ei, giefydd am un o fewn i Brvdaiu Fawr. Nivi oe|-ryfedd-gennyf hyn, canys gvyel^fjif yn awr fai pe c\«hael 0 fewn i'w chyffiuiau, gan gofleij^^J^ gw- iesau y Paganiaid. Felly y gadaw^f j > I>yinnnwn gael gwybod gau y odd iddi in glywed neb yn j'W'ditUraiv^ivrtbj' rIled heibio i'w cheubren am arferiatl ^y^^yrnhirth y Cymry, sef plannu blodau a pherlysian ,I,! baddurno bob blwyddyn erbyn y a osod hclyg yn gioes arnynt, y rhaisy3dcaf\j'Q9ii f)en-yn y ddaear, ac felly yn tyfu. Da fjHlSai^efen^f^ttel-gwV- bod o ba le y daeth yr arfer, a gwyfcotiJS&pfcttdwl am y ■cyfryw a'i harferant. "c • Ydwyf, &c. J— Ebrill, 1815. WiR EGWAN. ■: ENGIJYNION 1: I CAN Y PARCII. EDW. JONES, 0 ABERTAWE, j Ar farwolaeth ei Wraig. I FY nibriod hynod a hnnodd,—yr Iesu Drwy ras a'i cymmerodd, Ei phoenau a orphenodd, New,id ei byd vvnawd o'i bodd. Mae'r ysbryd mewn gwynfyd Modd melus a chywir, „ ,t V" L. Hosannah byth seinir ?'.s?? '< Ofcwngwiadheddfwyn-?!odMrtr<??7?.?? Clodi'ot-i iid(loli 4 Li ?i 1,?? Ei dirfawr flin wendid,j )'1. '0 tU;: Acile,nithet)niit?d, .?, ?tj.hr?; Mae'n ?y?awn hcb !) Ofi}1. ?', "J f -?  I'r bedd, mor rhyfedd n ??*T'????? '? Yngwyneb marwolaeth' J' '?o: dioddef?wyHnid yW!?!??.? f. ?" Mae.ynddedwyd??daed?e?.!? ?r?f?tT- Aberta'we., Ebr?i'y, ?i& '.? ;.?.?.??; ?"M"  '1 ??<:—;J

iiA''P/. :f I l 1 1 1 ?.r AR YR HEN FESUK, 51VVVNEN MAI, 1815. ] ?- Pa fardd a fedd awenydd? Nachanatt'etyrhedydd, I'r Ha.f, karddaf hirddydd, ,'V.iledwydd tiywycld da; I'rydi^e-^oed a meusydd, Yn gwis^oeu dillad newydd, A phob pexli'syli rhoi arwydd, Moiib IN*.v ifYinae'j,hu'. a' aniaii md d an ir«s ty a rg^-guir 1 a n, A phob, rhJ)VV^diaB?diddan Va catui, Jn,ijn'yf}^ fyrdd j A'r j A'r haul yn fdiy'vifesog, A thir ein gwlad yfcUlfteiliog, FlodeuOg welltpg wyrdd. Ccir gweled y boneddrgion, A'r bon'ddigesan 'n gyson, Ynrhodtoeugoddigwyrddion, Y!)tnys?p!anhigmnha', A'r amaeUiyddlon bwythan Yn dgJlOyhyd eu cacan Ynghyich eu gweirjau a'u hydau, Euc)tydia"dtauauda. Cerrxixwed^ar ainserau, Ceir a,14-,erati, A'in???h?A?oatnf; A gwiit^iog.IwySiBiti 0 les, AtMs?bywydyndd?, Sydd yn yr har'n adfywio, Fob peth i'w hi^ddweh erddo, Yn tfrwytho'n.;e¡ b.O,w wrei. (Ypcthmwyafhynot?' Fil crioed sy!r ? ? ? .1 ?'wbb?ft?O Mae holl InoeddEllI:ov. 'f,( ,'ff r; Yn?bynE??ac?i. 0 ii(,?llog goilivni." .'efti Ei Hym'r.twdr,? <???? ?'.?-f wai-g.-}a> Idoriartonyddwcl)? Dcdwyddwch,??'Aia?'): ?,f  Yr haf trwy ragluhiacfh# ? Svdd Vn darparu lluniaeth, c-. Yn had a pliob cynhaliaeth, I bob rhywogaeth byw; Y flrwythydd, gwinwydd, a'r gwenith, Oil hyfryd fel aritit, A pliob rhyvv fwyndcr l'endith, l'n plith bob riiith pur y w. Ceir gweled pobl y trefydd, Y'mosod hyd y meusydd, LIe gallant gyda'ug¡lydd, Yn gelfydd lawer gyr, YI) edrych a rhyfeddll Rhinweddau'r haf yn tyfu, Pob peth yn hardd gynhyddn, Ac yn a'ddfedu ar t'yr. Y blodau sy i ddiflannn, A'r drwythydd sydd i'w casglu, ..» i Eelly niitnau bob teulu, Awn bawb i bydru i'r bedd; Mac'.q liorpiii yzi m.viie(i lit-:Ibio, Ein hafddydd wna heneiddio, Yn anireu Duw a'n gvvnelo Gael huso yn ei hedd. B. MON. 1

r ESGORODn. [. A?.???'?; yn N\?ryti Aberuare, bcnedd?c5 Jchc Kt'ncc Bnx'p, Yswain. ar fab. Ar;y tifed, yn Fulhé1m, bnncdiii?ps Jam?s Lewis, Marcho? oLincoIti's Inn, Ysw. 3,t' i?rch. }KytPnQSl echdoe, Mrs. Davies, ?Mrn? Mr. Jcho ? Davtcs, Arwerthwr, yng Nghacrfvrddin. ar Ù'rdl.  i heddvw, ?\' t'.?g Mr. Joi)n Lewis, L'?;n- wc!-ihy(t<? yng Njjhaerfvrddin, at' fab. ?r yr '?) dydd, yt! y mcf ucho, Bevan, o'r Huil' ar tab. Ar ulo, :I PRIODODD) N?Jty?M diweddaf, yn Nghaerfyrddin, Mr. Francis Na?t? ??cKhw) Hadat), & Miss Witi?ms, o'r dref I feormo, • Ym MYn?'y,?Ij-.W!s'?!T.nn, aMr?. Sim<?, gweddw Chades Sin"'? YewC 'Dirprwyy.r cyfnfoi o ?afi. 0; ?y-Ftuni?\)-.B. Ffo?/oRo?. ¡, Eli" eth, trv- i'dcdttffliertflTAi\ir.- Fenni. C Yn jGrr#ord>Mr. Edward WtHi?n' o'r He hwnnw, ? Et?bpth/?i j{ercti Mr. Thomas Rocrt5) 0 L?vist?r, jswyd? DtttbycL? ,?  .BU FAH\V? Wvtiniis I eehdoe, vh' NgluuVrfyrddin, yn 84 rolwydd ocd, Mrs. Jones, ehwfter y.diw.e.ddar Wm. B^van, Ysw. o Benycoei!, swydd Cs»er(yrduin. Yn Llanbedrdg, yr "Uchgcinwriad Horseley, o'r 59ain CMrod, yn y 23ain mlwvdd o'ioedran.er iralar cvfiredin i'r sawl a'i hadwaenent. Yn <'i dy ei 'hun, yn Prinknash Park, gerllaw Ca<:>r- lovw, Thomas Bayly Howell, Yswain, Cyfaill o'r Cym- deitbasau Brenhinoi ac HenaiinethoL Y,n y 6?ain mhtydd o'i hoedran, ??r=. Jones, 0 Wcst- d?Ir Fottas, Rnt!uh; b't byw ?.?min o Hyn?tJ.'?D:) vn weddw, a ttrw^_ei.^wr^iiiwydi-»-ydd dvõàd i fVrni deuiN Uieso'?, a b y?t'.?m i ?t 0 !t?y!-io? ymd'djt;l,í,d. Ilioso- '7' Tn!dr? 3 '<HM,?a'b 'v Pnrdl, W¡[llan. Jones, Ficar Pwllhel?; ?t'tt??ro g?'y?f! a d?(-L jo-ics l'i(,ai- P%illicrt- tt:?at, a'r Americ,eoffcda4%x^ys'^i'-eans Now'yd.i. Yr wythnrs^fif^rtltfcs* DMiy Watkin, !?:'?. ar v Mynydd-d&??'n'a?{?'??t ??K?an &n? uli'c'i ?ya. nabod, a? fQJ1PUr'R.04U ?L'?i'rd!C?'-h3n.nn?\!K!i.;d. M&wrthl8,l8,t&,???Ed?rdx.?y?jtyi?'r;Mf)?!?'pr? o biwvf L?ndcgG'i, vn agos i Fa^cr un c'f d\.)'.?i !'ni'c:d'?M'u fp?ny .??y?'y -?n-?'ydo? a< oedd "ca;'L ei ?a!-u?nt)?wb, ?taht'rjt??'s.t'fdt-os.y t'fcdi„u). ,r iot'l i bob un y?c?l'.vysC'xt, y p;l ;.i h?t.j. y t¡¡ ,¡\t, :yY;ii;' t(¡;:1' ,P, \¡:i dan seinio mijim?t .'r'thfat'edwr; c,; c,f ?yd? phatc!),hir ?o.H:' am dano gyda tura?h trwtn, oud?id icl rh?thebobi?th.

MARCIINADOEDD. f CrFKsrriDPA YD, HEOLAV MJRC, EeniT-i, 21. Yr oedd yma gytlawnder" hehicth o Wealth y bore hwn, gwerthwyd y goreupn am blsoedù dyiijl Linn diweddaf; ond nid oedd gal wad- am y rhai c.unji.. :i'r gwaelion. •, Haidd, gweithiari buan, ac yn ddinttach o Is. y grynog. Yr oedd Pys at ferwi yn rhattaclr.- Can fod yma gyfhiwnder 0 Geirch Lloegr a Tiiiainc-r, gos- tyngodd y goreiioi ris. a'r gwaelion 'is y i'rynog oddi ar wythnos i heddyw. Rbyg a a, gwerthiad mamaidtt, heb gyfnewidiad. v. Prisoedd derbynadtvy yr Ytl,,y GrVlwk" I' r,ii-enifli coch 161 i 7 0, CJwenith gwyn -Ms i 78s ) Rhys ?s i 37.4 :1 iy?d ai '!Ss, i ?J !Hr?-K?-ct\v( Pair) tw, i 7Cfe j Ceirch M? ?st ??.ntds- -S?s .?.} 4 '«i ?-c?-I.ftt ww. 5/s i ?-! Hen-?'L eM??u'L' T-'? Y '? Ffa C(I ? mct?a'?tJ? t ??3 lien tfa eokiH'M ?ys.-tt?w.' L4? ?ys i???ua? ?- ?'?-379 ..?-1 i:?MB''E? t b:»?r  '?. 8-<'?'??2['XE';U-? ? ? c?r??r- yW? '??.7??jGt??6?'? f?c?M. ?-?f ??<:??? r?.? i' t^wen, )Rit>'tt^Ilai<1d Ct'.rch ..jó."d.. s. '•• H, s. d. Si d. Swydd Forgftift^ v'v K c. t) Q ? 81 ?1 8 -<?-),f?tdttt?ch '-?r?-o 0 I ? 8'17 7 fcenffft f 0 9 27 8 14 0 — A'berteifi -y -61 lU 0 0 57 6 16 U F -7P -eu' 0 &r 0 118 9 —rJ:— \0 0 29 3 '.28 10 „ Eynwy • l, .74 -7 0 0 1, 29 6 0 8 Divfaidwyn 7? 4 38 6 ?8 9 SI S j\!e.lrio 11 t- ?? 400 3? II I '27 8 -'I'i1nÜ ?—- 69 8 00 ? 9 ?7 6 D<1imhch 65 9 1,o 0 31 9 4 -——— Caeraa) fon?- f, 618 0 O! M 41.21 1 l Fun- 60 0 0 0j 25 4 21 2?5 6,- 18 4 I Pris Peilliaid (Flour), y SacJiaid o 280 piryi. I Peilliaid teg, 60s i 65s I Eilion, -•t5ffiV609 n.R- ?, i ?, I Pris y Ezra yn IJundain. b I Dydd Mawrth diweddaf gorchymynodd yr AVgl. Maei: i'r dortii bedvvarau (quartern) weiiiia i barhaa n 'si,?i ? B n ?'- -Pi ig &j$ar £ al".Bifcgr Gicineu (Br6«n h, I,, 0 Yn ol y^j'ftWa^wKtwd^y^-uytfrnos a derfynodd'Ebrtll-'l?, HeblEtw yr ^ifdyfth a<la,lwyd, neu Pjdd i'w dtalii ar ei •* Pris y Cig, hebl^o y Brits^fKyd, yMaen o 8j>ieas. Cig Eidion 4s 4d i 5s. 4d Cig Maharen 4s bd 1 Gs 4a j Ci,, -6!)?A?:Od I CigTyfch.yu ?8? ?0<i 1 ? j 1 i i « -u-&r. 'W\' r?'?r??y, ? ti ? f) .pe. P-giIl 1 11 :J'; cVDAU (BAas).. 1 Kent 61 o» t SusM-x 6t Qs ? ;? 'W»' Ls6ex 61 ,Cs;-i: ?; ?9i 1'f. ft$/t. çlr, (rB,IQ:'s). KMt "4, m j),; t- -SI j s fóE iL>Í;84j 0s ;E^nW^ 12C Os PRIS Y'LLPDRYRF-LEADCNKALL* „ Cr?ynGwad?r?M??! L??Wys vr un*,?Qd Ereill, ."24d-1 ?. (Jwirod-gy.leithgrwyn ( MeteJkOntS- Backs),, IPd • Crwyu lJ chafed ( Vcesxwg Midg*), 1111. 4 ■ Cerbyd-grwyntegr ly^t i '21d. ■ Crwyn Hoi, 9() f?Ot?ys, ?i t ?? Ereih.M i 70 pwys? ,.iJ ?, I■ 36? Ereill; 70 i 80 pws, H ,1  g?? g}?. Crwyn Marlo; bytdi: (Sc&f? frre?nY???.. ?3if*-14??. En-ill.. mawrion/-i i 19( Crwyn t T; ..?.- d., jNtarchn2d W'l?i tee", oci-4- '— St. J aiii e? ? 1? C?r6 0' 0 8 SJ Cyfartalwch 42 v fi d. t Gwery dref y cant 72 0 I nielyn Russia 0 .0. gwyn Russia 0 1- Sebon — 0 DeFnydd toddedig 58 0 garw 36 0 ?r?MA' "3-?6 1000 ihytion da ( Dregs), 10 J Sebon Col fran 110 U Brychlyd US' 0 ———— Melyn 94 U pris Canxvyllau—Moldiau 14, 6d y ddwsin. jfT Ereiil 12s Od y dd .1'1 :;(>;?;:i;1f_rel' v!\ Y ",¡¡m. P L" H ¡, f r r:J .a- :MARfeH^fADOEDD CARTREFOSj. 66s. Od. HaiddL fSai'Sd. it.11, t36S. Ott. H;;L I- d fl ft!?'6d. jCSeirch, S^s;. Od. y: grynog. •: €AB!RFyijLjj^ £ jf,-Gwenith, 64s. Haidd, 30s. Cfeircb, t8s. y grynog. Ymenyn, lod. y pwys o 16 avijs. ABEH YST\vvTH.-GwenithJ60s. Haidd, 28s. Ceirch, 18s. y grynog. Buysto.—Gwenith, 68s. i 72s. Haidd, 58s. i 31. Ceircli, lSs."i^Os. y grynog. Peiliiaiti lii, 60s. i 76s. ac Eiliou, 52s. t 60s. y sachaid.

'of -{.' • | ,S-WYN CO^PR, .< Y Y' -P ,.th%!94 git d Mbnll 13. r"/IL'Jjngl TttneH. • 7*??. Wfth y D&tieiL i)Kn C.14. I-Vrtll .!j D6itdt6.. Wht-:nAIfrc4,J.O?,Bra&gW?C?; 'k9 0 8 ditto, ? 92- ditto 9 1 6 di ti)( ?CI)rili ?ii Co? 'T 5 1.5 0 o I9 ditto.- 5 !5 Ö d?tP iM 1 "M Brass Wi'?i?'co. 719:6 f, tg ld. „ ?(; P?ttt-n?nd Co. and Vivian I;j u^>r' -y and Sous 2 7, 6 W.??A?r? 62 MinMRovat 7 4 fj CriiiMis  ?0 Fatten and Co. and Vivian  and Sons 5 19 0 -;d'h? 73 ?ViUimnsandGrcRfeU 6 0 2 .ditto, VU"r-' ^7b Patten and Co. and Vivian • and Sons 4, 0 0' 4. 0 0, dviU^ ?<?S' <?<t')- i 4 ?, ditto" bÜ ,('.(t "djtto 3 Vi 61 ditto, ,r 5R"diUo 4 15 ?! Wh.?ncnM?7?'?n?i?Co.. 7 1C ?; ditto '? ?????c<<).' 7 6-0 ditto' !J)vc1?.?t?MC?. '• 5 10 6- ditto  Mjn?-s ?oynl 1 6- Mellanear ,,• )~pp Win^s. Itoval 7 6 i 6- Mellanear N?t'i,llUiid Co. 4 1?.? 6, Y cwbl •, l'i^^u.uell.t-t-fCyfartalwch sefydlog U1t.

ined(lxl am Yn yr amgylclu' iadau hyn, nieddai ef, a chan gael fy nhueddu gan y } stj liaetbau hyn, myfi a ddechreuais adolygu eih cyiieithiad, ac megis y gwnawd yn ddiweddar yn Ltoegr, aethum ynghylch darparu dlwalliad i P'fw*0" fy n?w'.a? t?-y ar?rai'iad newydd 0 r '"7t:n?:dd, mewn §vve^ a chywirach cyf- ILtJuad.   ??. (I'W D,'?RITAIU