Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

Advertising

Newyddion Lhmdain, fyc.

News
Cite
Share

Newyddion Lhmdain, fyc. I DYDD I I TMDDENGYS odd; wrth dcleddf ebargof- 11 iad a arwyddwyd gan Bonaparte yn Lyons, yr hon a. gyhoeddwyd wedi ei ddyfodiad i Paris, mai'r personau tanlynol yw'r unig r^, ag ydynt y tu h wnt i derfynau niadd' tuiut, Lynch; De La Roche-Jacquelin; De Yitroles; Alexis De Noailes; Dug De Raguse, (Mar- mont); Sosthene De La liochefoucault; Bour-i rienne; Beiart; Tywysog De Beuevente (Ta- leyrand) Count De Beui nonviie; Compte De Jacourt; Dug De Dalberg, a'r Abbe De Mon- tesquieu. Cyhuddwyd Marmont gan Bonaparte o frad- wriacth am roddi Paris i fynu i'r Cyngreirwyr; yr hyn sydd ymborth blasus i tvag-ogoniatit pobl Ffraingc, trwy'r hyn y pricdoiant yr oruch- aiiaeth a gafwyd arnynt i dwyJl un o'u blaenor- iaid, ac nid i aHu a medruswydd y Cyngreirwyr; a thrwy hyn y mae Bonaparte yn chwennych codi ei enwogrwydd a'i glod niilwraidd i fynu o'r lIwch, gan briodoii aflwyddiant ei gynlluniau i anflyddiondeb ei Faesly wyddion, ac nid i'w anfedrusrwydd a'i wendid ei hun. Eithr y mae Marmout wedi cyhoeddi amddiflyuiad o'i ym- ddygiad, ac yn priodoli y-gafaeliad Paris i nerth milwraidd y Cyngreirwyr ac i'r eyfarwyddiadau atighymwysa roddes Bonaparte i'w Gadfridogloo, gan ddarlunio yn fyr sefyllfa a grym milwraidd y ddwy blaid ynghyd a'r brvvydrau a ymladd- wyd wedi nesaii o'r Galluoedd Cyfunol i gym., mydogaeth Paris, ac wedi darlunio'r amrywiol bethau hyn, y mae yn dywedyd—ee Y maell; Ymerawdr wrth fy ngllyhuddo i o fradwriaeth yn thnennych achub ei ogoniant ei hull, y farn bob!ol"iidcl am ei fedrusrwydd, ac aurhydedd y milwyr. Am anrhydedd y milvvyr nid oedd raid gofalu am hynny, canys ni amlygwyd hynny gyda UHVy o ddisgleirdeb erioed nac yn y rliyfel dyn r r hxvnnw ond am yrhyn aberthyn iddo ei hmi, ni Idichon efe dwyllo un dyn diduedd o herwydd analluedig fyddai amddiilyn gweith. rcdiadau olynol blynyddau diweddaf ei deyrn- asiad. Efe a'm ryhudda o fradwriaeth! Gofynaf inneu ymhale y mae'r wobr am hynny? Gwrth- odais gycli dirmyg pob math ar fantais bersonol a gynnygwyd i mi, a gosodais fy hun yn wir- foddol yn sefy.llfa'r holl fyddin. A oedd gennyf ryw serch neillduol at deulu'r Bourbortiaid 0 ba le y gillaswn ei ddeillio.—Myli yr hwn a ddechreuais wasanaeth cyhoedd ychydig amser evii i'r teutu hwnnw beidio a llywodraethu yn Ffraingc?—Nid oedd dim yn ysgogi fy ymddyg- iadau ond cariad cryf at fy ngwlad. a Dywedir fod yr estroniaid wedi eu colli (o herwydd fod Bonaparte o'r tu 01 iddvnt) ac myfi ywli,. hwli a gyhuddiro fod yn achubwr jddynt? Myfi yr hw" a ymleddais a. hwy bob amser gydâ/r awydd, yr egni, a'r diysgogrwydd niwyafi Alyli yr hwu oedd a'm henw yn gys- syiltiedig wrth y gwe,thredoedd mwyaf gogon- eddus yn y rhyfel tlymmor, ag oeddvvn eisioes wed! achub Paris unwaith m trwy frwydrau Meaux a, Lisyl Pywedwn wrtlio el', ef yr hwn a roddodd y fath gynnortlnvy iiert io i,r esti,oti,- iaid yn eu gweithrediadau, ac a. wnacth Iwyr ymroddiad cynnifer o filwyr a swyddogion da yn ddiles, y person hwnnw oedd efe a chwen- nychai feddiannu ac arnddilFyn Ewrop, o'r Vistula i'r Cattaro a'r Ebro, a thri chanmilo wyr, tra mai prin yr oedd gan Ffraingc 40 mil i'\r hamddilfyn a?r rhai hfnny wedi eu cyimull mewn brys." Mewn rhan ar-ftll o'r amddiffyn uchod y mae Marmont yn crybwyll iddo ef a'r mil wyr dan ei reolaeth ymladd dros amryw oriau a'r byddin-i oedd cyfunol ynghymmydogaeth Paris; pannad oedd ganddo un dyn am bob w yth ag oedd gan- ddynt hwy, ac yr oedd adgyfnerthiadau yn dyfod i gryfhau eu rhesi hwy bob awr, tra nad oedd neb yn dyfod i'w gyunortimyo ef, nac i lanw He y rhai a syrthient yn yr ymdrech, ac er hynny ni roddodd ef Paris i fynu nes oedd wedi derbyu gorchymyn ysgrifenedig oddi, wrth Joseph Bonaparte i wneuthur felly, yr hon ysgrifen sydd etto yn ei feddiant. Oherwydd hyu ac ar gyfrif ei ffyddloiideb diysgog i Napo- leon, a'r gwaed a gollodd ya ei wasanaeth, y mae efe yn ei chymmeryd yn dra chwith ei fod yn cael ei gyhuddo o fradwriaeth i'r diben i Bonaparte gael cyfle i gyfia wnhau eihunyn ei drefniadau milwraidd annoethion, a'i uchel- frydedd yn uaccau cymmodi a'r Cyngreirwyr yngwyneb cynnygion teg, yr hyn oedd yr unig achos o'r holl Uinfyd a welodd Ffraingc, ac o ysgafaeliad Paris. Ymddengys yn amlwg i bob dyn diduedd fod Marmont yuymrcsymu yn deg, a bod aflwydd. iant y Ffrangcod ddyledus i wendid a ditJyg trefniadau addas o'r fyddin gan Bonaparte, ac nid i fradwriaeth nac anflyddiondeb yr un o'¡ Gadfi idogion* l'ebyg ddigon ei fod ef yn meddwl y buasai ei waith yn cadw'r byddinoedd lliosoccaf o'r tu ol i'r Cyngreirwyr, ac nid rhyngddynt a Pharis, yn fodd i'w brawychu a'u rhwystro rhag myned ymlaen, yn lIcillduol gan ei fod wedi peri i gyhoeddiadau fyned allan i bob parth, y rhai a ddarlunient baro'toadau milwraidd Paris o'r fath megis pe byddent yn anorfodadwy; ond yr oedd hyn yn vliy fach i (](]eTtu'r Cvti,reii-wyi- oddi i%,rth eu hamcanion, a gwyr y byd iud} nt ei faeddu y tro hwnnw yngliywreinrwy dd eu mesurau yn gystal ag yn eu grym milwraidd. rf Hysbysir mewn nytHyrauanghyoedd o Paris, fod cynnifer ac un cant ar ddeg o Swyddogion ,^teaidd Ffraingc wedi rhoddi eu swyddi i {xøf{n hytrach na thorri eu II won o li'ydd- lqftdel)..i]il':Jol1l'boniaid, y rhai a gymmerasant yn ddi»;iwMar; a bod hen Dduges Orleans a Duges Boutbon yn aros yn Paris, i'r rhai y mae Bonaparte wedi trefnu tal blynyddol o 300,000 o livres (syMfau Ffrengig) a bod Taleyrand wedi ymheddychu a Napoleon, eithr nid ydym j'n gwybod pa goel sydd ddyledus i'r dywediadau I hyn. Yr hanesion cyfrinachol ynghylch Maria Louisa ydynt dra anghysson l'u gilydd. Mewn llythyrau o Vienna dywedir fod ei chyhoeddiad yn yrhwn yr ymwrthodai yn holiol a pob Isawt i deyrnas Ffraingc i gael eiyrru allan ar ddiwedd y mis diweddaf; eithr yu y llythyrau o Paris dywedir fod Bonaparte wedi derbyn cennad- iaethau oddi wrtlii, yn y rhai y mae yn darlunio ei hun megis mewn caethiwed yn Vienna, a bod rhwystrau wedi eu gosod yn Hordd eu dychwel- iad o Ffraingc. Mewn rhyw ffordd neu'r Hall, y mae un o'r I llythyrau cyfrinachol a ysgrifenodd Arglwydd Castlereagh yn y Ffrangaeg, tra'r oedd yn Vi- enna, at Weinidog Prussia, y Tywysog Ilarden- berg, wedi ctel ei gylieithu i'r Saesneg, a'i yrru ar led addefodd Argl. Castlereagh neithiwyryn Nhy'r CyfI'redi!l fod sylwedd yr ysgrifen yn gy- wir. Da fu:isai gan rai pe na fliasai i'r liytiiyr dywededig gael ei gyhoeddi, o herwydd fod yn- ddo rai geiriau, gan nad pa mor gywir ydynt, a dueddant i dramgwyddo Russia, ac felly i leihau ymddiried y Cyngreirwyr y naill yn y Dy- wed ei Ai glwyddiaeth ei fod ef yn cael ei dueddu i ganiatau cysylltu holl Saxony wrth Prussia osby- ddai yn angeurheidiol, er mor boenus y galla.sasai hynny fod mewn ystyriaethau ereill; canys os oedd Pennadur erioed wedi ei osod trwy ei weithredoedd ei hun yn y fath sefyllfa ag y byddai yn addas i'w ddiorseddu er mwyn budd y cyffredin, yr oedd Brenin Saxony yn y sefyllfa honno, o herwydd ei ymlyniad wrth achos Bona- parte cyhyd ag y gallasai, gan weithiedn hyd yr eithaf gydag ef i ddarostwng Evvrop, hyd yn oed i ganol Russia, a gallasai ei ddifreiniad ef fod yn rhybudd i ereill o Dywysogibh Germany rhag ymddwyn mewn cyifelyb fodd ac yr oeddei Arglwyddiaeth o'r farn y dylasid cadarnhau Prnssia a'i gwneuthur yndeyruas gadarn anym- ddibynol, fel y gallasai fod yn rhwystr elfeithiol i hawl-honniadaubrawychusa pheryglus Russia." AmI wg yw y dylai Prussia fod yn anymddibynol ar Russia; ac mewn arngylchiadag y gallasai ei gwrthwynebu mewn amgylchiadau oangenrheid- rwydd nid darostvvng Ffraingc a'i chadw o fewlI i'w hen derfynau yw'r unig beth a fernid yn angenrheidiol gan y dynion ag ydynt yn ystyried pethau yn gyffredin, ond gosod yr holl brif deyrnasoedd yn y fath amgylchiadau ag y bydd- out alluog i rwystro gormcs o un tu, ac yn an- alluog i ormesu eu hunain yn ddigerydd, o'r tu arall. ———— Mewn llythyrau cyfrinachol a dderbynwyd yn y ddiuas o'r Americ, am y 15fed o'r mis di- weddaf, dywedir fod brwydr waedlyd wedi cym- meryd lie rhwng yr Americiaid ar Brytaniaid yn Mobile. Ymosododd y Brytaniaid ar yr amddi- ffynfa, yr hon a amddiffynwyd yn wrol gan yr Americiaid, ond o'r diwedd meddiariwyd hi gan y Brytaniaid. Colhvyd llawer o wyr o'r ddau I tu yn ol yr hanes hwn. Arwyddwyd gan yr hanesion diweddaf o Orleans Newydd y byddai i filwyr ftydain gychwyn ya eibyn Mobile. J Gan fod beddweh wedi ei derfviiu. dnnunel gCIIIIYffi fyddai clywed fod yr haues uchod yn anghy wir. Neithiwyr wrth ymddrin yn Nhy'r Cyffredin a thraul narferol y fyddin, lleihaodd Canghell- awr y Trysorlys, ar annogaeth Mr. Tierney, ei gynnyg o chwech mil i dri. Swyddogion y Meivvyr rheolaidd ag oeddynt heb eugoll wng ymaith, ydynt i fod ar waith yn eu gwahanol sefyllfaoedd, i godi a dysgu milwyr o'r newydd i fyned i'r gadres, gan fod codi mei. I wyr trwy goelbren (tynnu'r militia) i gael ei I adael betbio dros ychydig, o achos y pris mawr a roddir i'r sawl a wasanaethant yn y meiwyr yn Ile ereill, yr hyn addryga lawer ar y gad res. Dienyddwyd Mr. Blackburn, dirprwywr, neu gyfreithwr, o Leeds, dydd Sadwrn diweddaf, yn l'oj,k, -slrht,ii a brofasid yn cuog yn y brawdlys o symud argraphnodau (damps) y Llyvvodraeth oddiwrth hen weitluedoedd a'u gosod virtli rai newyddion, a thrwy hynny yn coHedu'r Uy- wcdiaeth ac yn elwa llawer ei hnn mewn modd anghyha?vn. Wedi i'w gorph hongian yr amser arfcrcd fe'i rhoddwyd i'w berthynasau i'w giaddu. I Ymwelodd Dug Orleans a'r TywJsog Rhag- law ddoe yn Nhy Carlton.

[No title]

[No title]