Seren Gomer

OLYSGRIFEN. P;-yiln,t(iiviiDy(!dLLUN,11,-IIT"P,.127. Yr ydym wedi derbyn papurau Paris i'r 25ain. ^ith edrych dros enwau Gvveiuidogion nevvydd Bonaparte, gwe1 WIl fod y Brenin-leiddiad Carnot yo Weiividog parthau tufewnol Ffraingc, a'r bt;ld-lo,rudd Caulincourt, yn Weiaidog achosiou t-wtnor, yn lie Taleyraud. Darlunir taith Bonaparte i Paris fcl rhodfa hYfryd, y mae ei frawd Joseph wedi dyfod i'r ddiuRS honno, a'r Ytncrodres yn cael ei dis- Icit y 4dd o'r mis nesaf. Dywedir fOd amryw o'r mii wyr ag ceddynt wedi myned Byda.'r Ut-enln, wedi dychwelyd adref. HYSBYSIAETH SWYDDOL. i r^10eddvvyd yr hysbysiaetii svvyd'dol canlynol dydd Sadwrn yn yr hwyr:— &t'J/?? Dramor, ?/?D?MX/!?, K?.?K'n!. Aryr hwyr hwn daeth y Mihvrtad Jenkin- Sjo ?" Jtpia a. cheunadLtethau oddiwrth Ar?iwydd 17i -o?, Sotnerspt? y rhai a amserwyd Paris y 9??'n o'r mis hwn. Ar yr amSHr uchod yr oedd Ai?91. Homersett, a'r Cen?adwyr Yspaenaidd, Is ? Rus,,ai(iti, -,Ye(ii cael Ct hattai, neu cu ?'?\yn Paris, o henryÜd nas gallasent gael fvvyddedi (pu^por(s) am geli'rlau !'w d?-yn lv%dclef-li aiiig.ctl*rlau i, lw d%i, y -ti Aeth Bonaparte i Paris am ha tin or awr wedi 7th nos Lun, yn y modd mw?af anghyoedd j yr ?edd et ?ymde.th on mown tri o gerby(!?u, pob un ?honynt a dymiid gan chw?h ceilyL Am 10? ??toch y bore nesaf, efe a ddangosodd ei hun 'b¡ewn ft'enestr yngardd y Thumerios; ac yn? 1Ylch hanner dydd efe a adoiygadd y milwyr yn y I-?e Carousal. ?"?? y H'ywydd Ney å Bonaparte yn j nS Ie YfUVller j yn' y cyhoeddiad a yrrodd efe on le S,,Iult, y-'it y cvlioeddiitl a yrrodd efe a.lIall 0'1' lehWTlnw fir y L.1c"oFawrth, y mae ? darl?o r Bourboui.fid fei rhai ?ghy?ys ldp.yrnasu, ganaunog ei fitwyr i ano ?Napoieon i,l?v),r i titio a Na p oleon Danfonwyci Cau!inCo.urt mewn hrys i Ger- "la-tly t wahodd yr Archdduges Maria Louisa i ,s" Ymadawodd Caulincourt a'r bjif ddinas a Y HCgeahwn dydd Ma?rth yn hwyr. fT nir fvun ei Fawrhydi mwyaf Cdstianogol fTr?Y??) ???cyrhaeddijsic, a'r Lly- ^vddfn Mfthier a Macdor?d vn arcs ?ydag ef. 1 r oedd Monsieur a Ma.rmotlt ýn cycl,wyn gydi't ? mawr CSe ^Marmotit ?' cychwyn g>^ r ydym =\'(di derbyn papurau Paris am yr Slain aV22ainr^nnwys,r ynddynt-gyhoeddi ??dNpv d;r milt„ ac ordinhad ymerdro', a C5m, "i 1 ™ y ThuilIerie.s ar yr 2iain,{p y- ??ett na osoo" .r y gosgordd?on svwudol ar waith, ?dwyrgw.,foddot i gae[ eu digorpholi a'u gon^ad ,el' bo:' '"?" ?'- poniannaa a 8?yn"? ? ? cad-dryso.fcydd i gael eu had- el u C' I f d C ?,ei?u ) -,t'r adfi-idog i gael ei enw; yn ^0Unfr ^raer0^r ae^1' ? ei amdd?ymad o ^lltwerp ??7??? ?'ysbys?pth canlynol ?,irbonh(,,ddig °'r ?'y?'?Idcb mwyaf, yr Wn ? cldnlH 0 Paris nos Fercher, ac o Dieppe am | f ? hanner awr wedi naw nos Wen or, ac ar dystiol- aeth yr hwn y dichon y cyffredill ymddibynu yn ddibryder. Wedi i Bonaparte adolygu ei luoedd dydd Mawrth, efe a'u hannerchodd niewn araeth fer, gan eu can mol am eu Ifyddlondeb a'r ddisgybl. aetli fanwl a gadwasant; gan ychwanegu, "y byddai iddo yn fuan ofyn ymdrechiada u mwy egniol oddiwrthynt; oicli gofal cyntaf (meddai efe) raid fod adcnniliiad eicli, Yr oeddid yn dywedyd yn gyffredin yn Paris ei fod efe wedi arwyddo wrth un o'r Maeslyw- yddion, fod arosiad Tywysog y Netherlands yn Brassfils yn anghydweddol a'i ddiogelwch. r oedd lluoedd dirfavvr o lilwyr yn ymgynnull yn nghyimny^logaeth Paris, achyfritid hoU arfogion y s uclteJfrydig hwn yn bedvvar can mil. Yr oeddid ) i. haeiu ac yn credit y buasai iddo cyn pen d^ng nlunsod i gvcliwyn tua Lisle, a'i fod wedi i'r iluoedd ag yd- ynt ynawr .gyd.rr Bouybqniaid yrauno ag ef; nid ydys yn diegwyi i r ainddillynfeydd ddal allan yn ei'erbyn, ac am hynny disgwylir yn hy- derus y bydd id do ruthro ar y Netherlands, oddi eithr iddo eael ei attal, a eliynnorthvvy i gael ei citv"n i'i'B\urboniai(1.J.. I 'Ll *??wycictio,n Ney, Massena, Suchet, a Bert rand yn ymddangos yn gyhoeddus gyda I Bonaparte. Nid v vr y ddau Gadfridog L'Aile- maud wedi eu elihen\" lu, eithr dywedir fod Bo- naparte wedi ysg rifotmu at- y Brenin, gan dystio napar .e wee I ysti etrtlu a "YDrenlU, gan ( yst10 os niweidididneb o'l biCidwyr ef, yr ymwelai. efe a'r cam ar ben y teulu Breninol.*— Observer. —r—* Cynrlwysir cyhoeddiad o: eiddo Louis yn y Moniteur diweddaf a gyhoeddwyd tra fu ef yn Paris, yn yr lnvn y nfko gollvyng y Senedd- wyr adref, gan ddywedyd fod anflyddlondeb a thwyll rhai o'r milwyr, y rhai a dyngasent yr amdditryncnt of, wedi siglo gorsedd i<fraingc, ac am hynny ei fod ef yn cdio o'r brif ddinas i ryw barth arall o'r deyrnas lie y gfillai ei ffydd- !on ddeiHaid gacl gwell cy?e i amlygn eu hym- lyniad wrtho, gan obeithio y byddai i'r sa.?1 a { hudwyd we?ed eu camsyniedyn fuan. i Yr oedd Duges Angou!eme yn Bourdeaux ar y 1 leg, 11-e yr oedd pobgraddauyn?amiya.u'r 1fyddlolldcb mwyaf diysgog i dcufu Bourbon cymmcrodd dwy o gatrodau'r cadres, a'r gos-I gorddien gwladwriaethol, ynghyd ag arnddiHynfa Bayonne lw o ffyddlondeb o'r aewydd i'r teulu Bienhinol. PAPURAU BRUSSELS A FFRANKFORT. I Ostcnd, maeymlyniad brwcl-I frydig y milwyr wrth Bonaparte-inor eglur fel yr ydym yn ofiti yn fawr na ddeilun o'r am- ddilfynfeydd allan—barn pawb yma yw mai nyn gynted agyr ymddangoso Bonaparte a'i fanerau Ymerodrol y rhoddir pob ainddiffynfa i fynu fiel) saethu ergyd. Y mae trigolion rhai parthau o Belgium o tlu'r gorineswr, o herwydd eu yn ofni y bydd yr undeb rhwng y Tvwysog Goruchaf a i'iirydain yn niweidiol i'w na,nach i hwy, ond gobe'thnvn na chadl yr e'ddigedd disylfaen hyn hh' ocdi. Ond y mae Iai<h y Ffrangcod yn dra hy Ifrcdinn Belgium, ac y maa hir unohacth ? hwy wedi tueddu'r bobl i fod yn bleidio\ i Lywodmcth y wlad honno. A gwaetli na hyu yw fod y Iluoedd ag ydynt wedi ymresu ym myddin Brenin y Netherlands, gan mwyaf wedi bod yngwasanaeth BanapartG, ) y that ar adfer'ad heddweh a ollyngwyd i'w gwlad gan Louis XVIII. Yr ydys yn ofni y j hyddai'r dynion hyn, pe caffent gylle teg, i uno a'r hwn a'u tywysodd yn hir i yspeilio ac anrheithio. Dunkirk, 1\[awdh22.Yr ydym wedi clywed fod am ryw o'r amddiffynfeydd wedi troi attanynanHyddIon eisioes,-a bod cudd- gennadon wedi myned i ereill. Gwrthryfelodd I y milwyr yn Valenciennes yn erbyn eu 6wydd- oglon, gall geisio ganddynt dderchafu'r Eryr Ymerodrol, a thystio na ymladdent hwy yn I crbyn eu Llywydd gynt, nac yn erbyn eu brodyr.

 J  ?'C?<?MMO ?'0/! 6'?-R?'?' ?O?F?t  *^T7" Mae Perchennogion Seren GMER yn ?? At/.???M yn OS?/ng'?tg' !W ?aKA'?r?M'?/r M?C??, ?0? y t 7t't,W?' cyM?<y oddi ar ddechreu'r f.wyddyn hon yn terfym ar y Wain o'r mis hwn ac am fod y dread o ddtvyn ymlaen waith o'r fath hyn yn bttysig- (Iros ben, gobeithiant na thram- gwydda eu Cyfeillhm, tra y deisyfir arnyntfod cyn garedkeed a thalu i'r Goruchwiiwyr? yn cu giixihancl gymmydogaelhau, yr hyn afyddo ddyledus arnynt ar yr amser uclwd. MEWN CYFARFOD o FASNACIIWYR i  A BE RT AWE, i'r dihon ) gymmeryd i ysl vriaeth y moddion mwyaf effeitbiol i LKIHAU CVLCIIVJN IAI) anghymmedrol AltWYDD-NODAI: COPPR, yr hwn a gyimalivvyd yn LLys-Dr R DREF, Mis hwn, J. JEFFREYS, Ysw. Porth-lyvvydd, yn y Gadair; IJawnfwriadwyd yn unfryd, Fod Coppr-batliol y Liywodraeth yn Ahertawe yn ddigon i wneutliur Nodau Coppr yn afreidiol. Fod riifedir iN'odau Coppr ag ydynt yn awr yn cael eu cylchynu wcdi myued ya angliymmesurol, ac yn darostwng y Masnachwyr i lavver o angliylleasderau, trallerth, a thraui, ac am hynny dylid eu rhoddi heibio. Mai i'r diben i vagilaenH eanlyniadau annvmvinol attaliad disymmwth, cymmerir y Nodau a yrwyd allan gan y Gweithfeydd canlynol hyd y lta.fo Fai nesaf, set, P,()ST?' (- o. CROWN Co. ROSE Co. B. B. & COPPER Co. N ANTRHYDYYTLAS Co. BIRMINGHAM Co. CAMBRIAN POTTERY Co. v V>>(!ft amser uchod ni ddtrbynir hvvynt gan y dynion gwyddfodol yn y Gyfarfod lnvn; a bod j'r Penderfyniad liwn gael ei ddanfon trwy Lythyr cylchynol at Oruchwil- wyr y Gweitlifeydd uchod. Fosl y Cyfarfod hwn ynymrwymopeidio gyrru allan un Coppr ond eiddo bathol y Liywodraeth (),r dydd hwi) alhin. Fód i'r gwyr canlynol eu trefnu yu Eisteddfod, i dd-vWii ymlaen olv'iriadau a dviTiuriiadau y Cyfarfod hwu 1- Mr. James I'adclifJ'e, Thomas Waiters, [-, Dtzbid Perrolt, I' "lr, RC"t'S1Jt'van' I 11 .Oa;;?/?/-rM, I Geo?c?eM. 1 ?ees Fod i'r Eisteddfod uchod gael ei awdurdodi i holi pa un a bod neb dynion wedi bod yn arfer iwyn Arwydd-nodau Coppr Huglt,ll I .Ykhy¡¡¡a d ac os cant allan tOil hyn vn bod, y mae iddynt gymtneryd mesurau addas i erlyn y cyt- ¡ ryw droseddwyril ciiyfraith, a bod i dansgrifiat' Sac' ei osod ar drocd i'r diben hyn, os bydd yn angenrheidioE Bod i Lythyr gael ei ddanfon gan y Cadeirwr at y British Copper Company, i fynnu gvvyilod eu bwnad mewn perthynas i'r Arwydd-nodau Coppr a yrwyd anari ganddynt hwv. Fod i'r Llawnfwriadau hyn gael eu hargraplia ùdwy waith yn y Cambrian a Seren Gorfier. JOHN JEFFREYS, Cadeirwr. Llaicnfwriadwyd yn unfryd^ Fod (lioicli caloiiiiofr- y (' yf*arfod hii-n i gael ei roddi i'r Cadeirwr, am ei barodrwydd i gyilawni evvyllysiau'r Mas- nach\yr, a'i fcdrusnvydd wrth ddwya ymiacu waith yr hwyr awn.

AT EIN COHEBWYR. I &T Derhyn;aso? Lythyraa Dewi J?dn,MwYŒ'¿.Í'omas j n.bGwiiym?a'rDdyUuan; ymddengys y rhan amlaf, nicl 4)11, yii y ne,,zih pr Yry?ym dra dinlc?ar i'r DdyUuM am ei svlwadau cvffÎ.uadwl a hcmnadol; ac am ei hod hi YI1 mèdru c(i zr?i' .1?it- er iii?s d ictiori odd(-f (i isgie; i-- dpb.yT ilat! dymuuol ?nxym fyddai cad pob cvfit-h b nodTadau 6'! heiddo, gan nad pa un a fedrwn I fyii?d irj)i?idaeth y ?cubreii ai p(!id*l?0. to (? Mewn attebiad i vmofyniadau amryw o'n Coh?bwyr vr .d\iii vi iijvne^u iddyntybydd i'r P ARTHsvavDO, yii di'ti?-e(idar yii y Papur hwn), gytMM'ys ugam rhityn, o leiaf, am sw'Ht yr un. @J Cvhoeddaspm lythyr o bapur Brysto yn cin rhifyn d i w el (ii f, yr hwn a ddvvvedai fod Bonaparte yn gareharor; yn ol yr hysbysiaeth ag oeddem wedi gael eYI hyün y, ytaddangosai i ni y gallasai hynny fod yn wir, ond ar yr un pryd yr oeddvni yn anilieus yn ei gy?????y gosodasom J3r?o? Mfrt:M.r?, ar o! yr banes, 1 °?"???? '"? y caws om ef ac nad ocddym yn ??"?'Yj(!mnain 'yn attebol am ei gynhwysiad; eithr lienirys fmne-ion swyddol yr wythnos hon ei fod yii; &n$hy*vii\ i' mae Bonaparte yn bennaf gvvr viidivit dom.u If^iia^c, ac yr ydym yn ofni nad yr unig ildi vvg a rrxnlyn ei adfeddiannad o Goron Ffraingc, yw diflrseddiad y Bouiboniaid, eifbr y bydd rhyfel new^dd i dorri allan rhwng y Cyngreirwyr ac ef; yr ydym yn c'ywed mat prif vvrthddadl y milwyr Ffrengig i Louis XVIII. oedd ei waith yn rhoddi taleithan Belgium i fynu, ac os felly, natturiol yw casglu yr ymdrecha Bonaparte i'w hadennill, e-i- nad ocs ganddo fwy o hawl iddynt nag sydd gennyin ninnau. Yrunig bawl a fu ganddo iddynt oedd iddo eu goresgyn mewn modd buddngol; ond wedi hynny feti dygwyd oddi ar Ffraingc yn yr un modd. Ar ddeisyfiad amryvv foneddigion, y mae Uehel- Sirydd Morganwg wedi trefnu cyfarfod o rydd-ddeil- iaid y sir hon i gael ei gynnal yn y Pyl ar y 6fed o'r iiiis lnvn, l'r diben i ystyried yr addasrwydd o ddanfon Deisyfiad i'r Seneddr, dros ffurfto Gweithred- yr hon a drefna i le dewisiad aelodan i'r Seneddr fod mown rhyw barth canol i'r sir. A thybia rhai mai da fyddai i'r weith red gynnwys darpariaeth dros gynnal y bravvdlysoedd ar gylch yn Abertawe a Chaerdvdd. Gollyngwyd Hong dau-hwylbren orwych, yr hon a ehvir Maria, ac a berthyn i'r Cadpen iMorris, o Aber- gwann, i'r nior bore ddoe, o long-madias y pen-^aer Ilongau Mr. Llewheiling, yn y dref hon. Aeth i'r-dvrfV mewn modd mawrydig ymysg bonllefan y Ilia ws cyn- nulledig, a marchogodd ar y'dyfroedd inor brydferth a phe buasai wedi hir ymgynnetino a'r vveilgi. Cy miner vvyd amryvv forvvyr yn y llongborth hwn nos I Luu diweddafgan y ddir-gnud.(>m gang J, y rhai yd- ynt wedi eu gosod meivu {mu61ongau'r Brenin, yn yr aber yma.. { 11) r sicr ynghylch yr hyn a Sdigwyddodd ynr nimwMys diweddaf Caer- dydd; yr ydym hyderus y byddwnx fed,diaan»l. ar bob hano* IHvpig pertliynol iddo ernein cylweddiadnesaC j £ u-Ui\vyd J, N. Wiliams, Ysw, o Fryn-y-Castell i fo<r d I Ci redigion, yn lie Herbert Evans, Ysw. a P. P \u>uin, yn svvydd FHiut, yn lie Svr R. a'P, P'ií\t,w,. Yü};¡¡n, )'n FHiut, yn lIe Syr R, Brcke. Daliwyu aderyn hardd Sawn o ryvvogaeth yr Eryr ychydig ddyddian yn of, mcwn croglath ar dyddyn Mr, Clark, A.) I Brovvyr, gerilaw'r dref hon; yr oedd ei udenydd o fiacii. tiii i fiaell y llallyn mesur dros bedair troedfedd. Gyrwyd i gosp-dy gwaith y Bontfaen, gan L. W, Dilvvyn, Y swain, Thomas Fowler, meistr y llongig Brigas o Dungarfan, yr hwn a gyhuddwyd o gadw trysoiau llyngesol yn ei feddiant, ac yntef yn gwy bod hvaiUedrad oeddynt. Yn ddivveddar hwyliodd y Betsey, vi- lion oed(I vn rhwym i Abertawe, ynghyd agamryw longan ereill, o Portreath, aeth yn aflywodraethus yn fnan, a throdd ar ei hochor. Aeth tri 0'1' gwyr i'r bad, gan adael bachgenyn yn y llong, yr linvii y methasant a'i gael allan, ac a soddodd gyda'r Hong; hnont wyth awr yn y bad mewn inor garw iawn, ac yna gwelsant (iii, gei-ilaw Pen Trevose, ac mewn dwy awr eiiwaith daerhant hyd atto; aethant i ben craig, ae mcwn mnnnd curwyd y bad yn ddryllian, a golchvvyd hvvythau oddi yno gan don ddychrynllyd, a boddasant oil ond y cad pen yr hvvn a gufodd afael nievvu rliaff a dafiwyd gan y bobl ag oeddynt ar y tir. Gyrwyd y Hong Lord Wellington, yr hon oedd rwym o'r dref hon i Waterford, i angorfa St. Bride, gerliaw Aberdaogleddyl', wythnos i ddoe, yn ganlynol i'r niwed a gafodd, megis colli ei llyw, See. trwy daroar yr Hats. "Cynnalwyd trydedd cylchwyl Bibl Gymdeithas Gynnorthwyol Aberystwyth ar y 7fed o'i- mis hwn. Yn y flwyddyi) ddivveddaf yr oeddid wedi cynnull trwy dansgrifiadan a rhoddion y swm o 6931. 15s. a gWt-rthwydcym)riHM]tagwcrth 1131. Ss. (3d. o Ivfrau, y cwbl yn Bo6'. lvs. (id. o hyn yr oedd 4401. wedi cael eu gyrru i gynnortlKwyo'r Fain Gymdeithas. Yn y ddwy fiynedd a aethant heibio dosbarthwyd gan y Gynuleithas hon 5,197 o Destainentan ac 180 o Fibian. Cymmerofld y giniaw a fwriedid roddi i Syr W. W. Wynne ar ei ddychweliad i'w wlad enedigol, le dydd Sadvvrn wythnos i'r diweddaf yngwestdy yr Atigel, Gvvrccsam, pryd yr eisteddodd yehwaneg na 200, fel yr ydym yn clywed, i lawr wrth y wledd. Ar y 1:3eg olr iiiis hwn, cynnalwyd cyfarfod gan yv Eisteddfod a drefnwyd i ddwyn i ben y Hawnfwriadau ynghylch nrddasu Syr W. W. Wynne ag Addnrn-gawg (Vase) yn Ruthin, J. W. Griffiths, Yswain, yn y gadair, pryd y cyttunwyil ar fod i lesti, a lUiniau darluniadol o wasanaeth milwraidd y G wron, a phethau ereill, i gael, ei gyflwyno i'r Barwnig teilwng uchod, a Umnsgrifiwyd 1,2:201. yn ebrwydd i'r diben i ddwyn y bwriad i ben, Dirvvy wyd Wm. Lewis, d blwyf yr Eglvvys Newydd, ."Mynvvy, deiliaid Dug Beaufort, mewn <201. a chostiau am dorri coed derw oddi ar ei dyddyn. Cyfrgollvvyd y WHiam, o Arklow, yr hon oedd yn lhwym o Wexford i Lerpwl, yn ddtweddar, yn eb- rwydd wedi myned allan o Gaergybij nid ydym yn clywed fod neb bywydauwedi etl colli. Yspeilwy.d masnachdy Oriorydd divvyd, o'r etJw Harrison, o bump oriavvr (watch) yn ddiweddar, yn yr WYlldgnJg, svvydd Fpitit. Yr wythnos cyn y diweddaf, galwodd hen wraig o'r enw Jane Rees, yr lion a arferai ddwyn llythyrau oddi anigvlch o'r Llythyr-dj Ynghaergybi, mewn gwestdy cyffredin, ac ar ei gwaith yn rhoddi llythyrau iddau ddyn icuaingc ync, ceisiodd vvy dra id o hi mewn ymddangosiad yn fedilw eisioes, rhoddasant hvvy- thau iddi dri nen bedwar o ddigrifwch, ac yn ebrwydd wedi llyn syrthiodô i drwmgwsg arlawr y tk, PC erbyn y bore vr oedd yn gorlf rnarw—Rheithfarn, 3Ianv tnry jifed gormodJ—Nid hwn yW'r unig brawf a gawsom nad yw gwnodau yti butuatt adda5 i chmmc neu yiuddig- ri-fllau Cafwyd corph benv# e- ymddangosiad cyfrifol yn 1 ddiweddar ar lan yr afon, yng NgHa.Gt'eon Gawr, wedi ei ddry 11 to yn fawr. Rheithfarn—Llofrnddiadh giuir- foddol gan ryw ddyn uen ddynion anadnabyddus. Y mae ysgol rad, yn olcynlhH)ý YJx-. Bdl, newydd cael ei sefvdh^yn Llanliieni; cynnalwyd cyfarfod lli- osog ar yi ^th'.i, a thaiisgriifvVyd swm helaetlr at y sefydliad, l,i)'arllenvvyd llythyr oddiwrth Esgob yr Esgobaeth y n V cj farfod, yn yr- hun yr addavvsai efe bob ceftjog-atth yn ei allu iddo. Yr vdyni/^Gdi Óiel cryn lawer o dywydd tymhestlog yn ae Nli- ydym yn clywed fod llifogydd wedi n'am.(So?tid'.a pherygln bywydan mewn amryvv barthan.c -S-yrtliiodfl tymhestl ddychrynllyd o gen- Ilysg yn Mineln C i wall, yr wythnos ddiweddaf, yr hon a ganlyflyvv^ in fellten dra thambaid a braw- ychus a tharau, uilv d, dryllwyd eglwys, symudwyd, un o'r clychau o'i 11c, a gvvnawd gryn lawer o niwcd" r c.oi au gan y felltcn. Yr oedd y tywydtl inor iios Ian diweddaf wrth y Drosglwyddfa NewyHd'Ve/y Pasy(ig-e) fel y meihodd y Uythyr-god (mail) a chioesi dros amser hir, ac ol ganlyniad ni ddaeth y llythyr-gerbyd i'r dref hon bore dydd Gvvener, ond ymh-eii chwech o oriau ya ddiw. eddarach nac arferol. Cynhaliwyd Cymmanfa gan y Trefnyddion Calfin- aidd yn Aberystwyth, y 1 leg a'r15fed o'r mis hwn. Prydnawn dydd Mawrth, am dri, gweddiodd; Sir. Griffith Salmon, a Mr. Thomas Richards, ar ridcrbyn teyrnas ddisygl, oddiwrth ficb. xji. a Mr. D. Cadwaladar, ar y creadur newydd, oddiwrth 2 Cor. v. 17. Dvdd Mercher, am saith yn y bore, gwcddiodd Mr. IsmacJJones, a phrcgethodd Mr. D. Jones, ar wynfydedigrwydd y rhai a adwaenant yr iiyfryd lais, oddiwrth Sal. lxxxix. 15. a Mr. E. Watkin, ar ragoriaethau Crist, oddiwrth Can. v. 10. Am it, gweddiodd Mr. Thomas Jones, a phregethodd Mr. J. Evans, am Ddaw yn dyweddio ei bobl, oddiwrth IIos. ii. 19, 20. a Mr. Ebenezer Morris, ar berffeithiad trwy nn ofihvra, oddiwrth IIeb. x, 14. Am dri, gwctldiodd Mr. Owen Jones, a phregethodd Mr. Wm. Havard, ar y gair Gorphenwyd, oddiwrth loan xix. jo.; a diben- wyd y Gymmanfa gan Mr. J. Thomas, trwy egluro Crist fel Bugail, oddiwrth Can. i. 7. Darilenwyd y gair, a chanwvd amryw weithiau. Yr oedd y gwran- dawyr yn lliosog, a ohafwyd lie i grcdn fod pregethiad y gair c tendith i laweroedd. Dydd Gwener, y 17eg o Chwefror, pregcthwyd y waith gyntaf mewn Addolfa newydd. pcrthynol i'r Bedyddvvyr, ym Machynlleth. Am lien i ih-eh, pregethodd Sir, Jesse Jones, am tiusi, nu gi« pun: afalan, oddiwrth Can. ii. a Mr. John James., o Aber- ystvvyth, ar y cefnogrwydd sydd i vmgvyn:dl yn enw Crist,.oddiwrth Mat. xviii. 20. Cafodd p# lfevytJd hwii ei wneuthiir yn gyfleas at addoli Dn\P,lif'y')yyn gwbl trwy laf'ur'atf ar dranl dau aclod ym MiiVnVnlleth. Byddai yn dda gan y cyfeillion yno weled a vhlyrt'ed eu brodyr dieithrol yn fynych yu y lie iiewydd

At Argraphiadydd Seren Gomer, YCHYDTG SYLWADAU AR DDEFNYDDIOL- I DEB Y PARTHSYLLYDD I NEU Y GEIRLYFR DAEARYDDOL. Pvii'iiisvii,vni).—Pa betli ydyw hwnnw; ai rhyw anifail, nen crmyg i fain gwellt ydyw? cbe llhywun. Nage. Onid Llyfr ydyw, yn rhoddi hanes am holl barthau y byd, ac Ivverddon hefyd. Gelwir ef felly am ei fod ynsylln, tremu, neu svlwi, ar holl barthau y byd; gan iol Ii h mcs am deyrnasoedd, gwlcdydd, di- nasoedd, trdydd" peUtrefydd, moroedd, Hynfeedd, afon- ydd, UongbYI,th,IHlyttyddan, a dytrrynoedd; ynghyd a Cill-C iiio asnacti, lliiv a I y trigolion, yn yr hoilfyd adiidbj)^ft^§4 v b Rhjiwun. D\na.(kligoj)* ,Ond ni fedraf yn fy myw ■ ddywedyd enw v Ilyir^pe chvvythwn fy nghilddannedd allan din dv\ 0, fe ddoir \vl',tli ylniaff((rn rhwydd ddigon ac hefyd y mae yr ea$Uvyji^cdi myned trwy Gymnl, nid gwiw ei al\v yn ol yn awi, ^an fod yn rhaid ei alw wrth ryw enw. Ai gwiw gei-i ijycli roddi eicii enw fel I tansgriliwr tnag atto? Rhywun. Pa beth fydd gwerth y llyfr ynbarod? Fe allai y bydd tua gwerth punt, mwy neu lai, ni ellir i dweud yu unlon ani lyfr na bn yn argmlfedig erioed o'r blaen vn Gymraeg. Rhywun. Gwerth punt! nl chocliaf fi fod llyfr ar y ddaear yn werth punt oddigerth y I'.ibl, acmi brynaf hwnnw ara hanuer yr aiian. Pe buasai eicii llyfr o wyth i naw ceinjog ci bri. iiii fuaswn yn amcanu bit? ,t> ge/im. I Y mac llawer a lyfran gan ein cymmydogion Seisnig yn wyth neri'nfiw'puht o bris, a rhai dros ngain. Diau inai y Bihl vw y llyfr goreu, ond y mae rhai llyfrau er- eill yn gynuorth-wy mawr i'w ddeall. Sonir yn y Bibl am lawer. o wledydd, teyrnasoedd, dinasoedd, trefydd a phentrefydd, mynyddoedd a dyffrynoedd, moroedd a Jlynoedd, &c. pa le y maent, a phwy sydd ynmeddian- .tt'r gtvle'dyd(-t ali- t(!t-iip,,ioedd livu;iy yu awr? gwcl y Parthsyllydd. Pa Ie, a pha ddull oedd ar Babel, neu Babilon tawr, y ddinas ardderchocaf yn yr holl fyd, yr hon oedd drugain I I illdii- ei hamgylchiad, a'r muriau yn hanner cant troedfedd o drwch, at; yn ddau cant en huehder? a pha fodd y cy miner wyd y ddinas gadarn hon gan Cyrus a'i.wyr, ar nos gwIedd fawr B.eisassar? yinlia ICVll vddinas oedd Nebuchodonosor, pan fedd- yliodd ei fod v rhvwbeth mwy na dyn, gan \\aeddi, Ollid hon yw Babilon fawr, yr hon a adeiledais i yn fretihindy, ynghryfder fy nerth, ac er gogoniant fy Mawrhydi?' am hyn catodd ei yrru i boi-i gwellt: gicel y Parthsyllydd dan y gair Babilon. Pa fath le yn all-i- yw Jerico, Jerusalem, a Damascus, a llefydd hynod ei-- eill a sonir am danynt yn yr ysgrythur; a phwy. sydd yn cyfanneddu yno yn awr? guial y Parthsyllydd dan y geiriau It 3 tiny. f Rhywun. Fe ddichon fod yn llyfr buddiol ddigon i rai pobl. Pa le y mae'r Moscow hwnnw, a sonir iddo gael ei (I diiiysti-io y rhyfel diweddaf, ai yn yr Aipltt? Nage fawr, yn Rwssia, Lied. 55" 45 Ogl. 31 Ddw. Gwcl y Parthsvdlydd, Rhytcun. Gad iiialth ffipi-au ni fedraf fi ddim ar- I nynt. Ai plwyf ydyw Rwssia? Nage; Ymerodraetti helaeth hynod. Gicel y Ilartli- syllydd. lihywuh. A ydyw Elba yn ymerodraeth fawr iawn, lie y gyrwvd Bonaparte i deyrnasn arm? Ynys fechan yw Elba, ym Mbr y Canoldir, ynghylch vvvth" milldir ei hýd, a dwy o led. Gwcl y Parthsyll- ydd. Rhywiifi. Wele 'n siwr ddigon, pebvddwn am f\ ncd deithio mi chwenny chwn gael y llyfr Parthsill; ond disr- i ac ni bum erioed ymhcllach un ffair Rhes, ac y mae pant yn giyn arian i'W tain am aros gwrtref, Gwell talu pnntfjartref na phe eorfvddech ymwelod a hanner llefydd y byd ac Bid wy f yn ymofyn am hunt yn a?r. ch wi gew ch da)n bob yu swiitfel.ag y b\ ddoch vn tetthio •' a'ch llygaid, heb fyned gam o'c.h eadair a'cli lie[) f'3,ted RhyUiim. Wele, er mw.yn y bacligen Sianco yma,dyro fy enw i'la\vr.~—Pa beth yw eiell enw? SlOX o i'LAFN-Y-CVY.v..

ESGORODD, Bore dydd Ian diweddaf, yn y dref hort, BcnediligcE J. Covert, Ysw. ar ferch. A: yr un divVrnod, Mrs. Waldron, o HeQJ-y-Prior, Caerfyrddin. PRIODODD, Yn Conway. Mi John M'Kinley, Lliain a Brethyn- werthydd, a Miss Read, ail ferch v diweddar Mr. Read, Golygwr Tollfa ei Fitivi-liviii, yn Conway. Yn Llansilio, John Humphreys, Yswain, o Riewport, swydd DreÜtldwyn, a Miss Davies, o' lie blaenaf. Pryse Jones, Yswain, o'r Cofi'ronydd, a Miss Davies, o Fac'iynlleth, swvdd Drefaldwyn, Gan y Parch. i\1r. Steele, yn Llanyblodwel^ Mr. Hughes, o Langolien, a Miss Jones, o'¡' Garth. Yn Croydon, Mr. Wheelwright, o Prospect Row: Birmingham, oed 66, a Miss Goodman, o Mitcham, oed 58, wedi carwriaeth o bedair blynedd ar bymtheg ar hugain! ac yr ydys yn.dywedyii fod y briodas hon wedi cymmervd lie orewa IM VS mawr o herwydd y tlrctil fwriadol ar ddynion hch brio«i. BU FAR\Y, 1 Ar yr Slain o'r mis hwir, yn 38 mlwydd oed,Wedi hir gystudd poenus, M-r. William Price, o DdytiVyn Craw- non, plwyf Llangvnyd^swydd Frechciniog. • Ar y ISEed; yn Nhredegar, swydd FynWy, gwraig Mr. David Morgan, Fudler; yr oedd yn udyfal weth ei gwaith, eititr- syrthiodd i lawr yn ddisymniwth, a in; vil v ifll]. Wythnos i ddoe, yn Nhrcwern, Dyfed, IMary Ma- tilda, merch henaf John Bowen, Yswain, o'r lie uchod. Crybwyllasom yn ein rhifyn diweddaf fod ei ferch arall wcdi marw dydd i'r Y teulu, fel y mae yn rhesymol ineddwl. mewn gaiar trwm. Dydd Gwencr diweddafond un, yn i17 illiNi-N ti(I oed, Mr. John Sharp, Rhagdtienavvg yr Heddweh ( Deputy Clerk u/llw Reace) VQ swvdd Caernarfon: yr oedd yn wr o dymheran tra g'odidog, gan chwennych hoddio yu hvtrach nadigio, ac o ganiymad bydd ei gotiadwriaeili yn barchus yn hir gan y sawl a'i hadwacueut.

r—— 7 • ■ ■ DF-t Yo,JlEor.ts MARC, J1Furn, -27. Yr oedd yma gydawnder helaeth 0 v bore hwn gwerthwyd y goreuon yn elirwydd am o ddentn 5s. y grynog yn ddrnttach na dydd Llun <liw eddaf. Yr oedd Haidd a Brag vn 2s. y grynog yn i ddrnttach. I^hyg, F ta. a Phys a gadwasant prisoedd yr wythnos ddivveddaf. Yr oedd ntarchnad y C-eirch yn cadw yn dda, am 2s. y grynog yn ddrnttach nag Wyth- nos i heddyvv. Yr oedd iiadau Meillion yn cadw en prisoedd. Prisoeddxlerbynadtsy yr Yd, y Grynog. Gwenith coch 66s i 72s Gvvenilh gwyn Tils i 80s j Rhyg 35s i 38s Maidd (Barley)- 2Ss i 3-is P>rag-gwelw ( ??J-6'?s. i 7?s) Ceire.h 21s i 2ds. Polauds 23s i 2Ss !F<cc?.!a!t!?"57- S3s Ifc!)j!KtcfS\!«n-.?s i 37y Ffacolomeiioc! ?t-\v..? i 3? r f)ei' tra co1n:neIHd ?? i 40s Pvs al ferwi 3b's.i 4t:m t'y-ili.?yjt?n-.??- S?a Pris cyf trial yr Ydyn Xghymru y Grynog (Eight Winches- ter Bushels ). Swydd l?\irgnmvg Gacrfyrddln Benfro ? herteifi Frechciniog -——— Faesyfed Fynwy Drefaidwyn ———— Meirion ———— Fiiint ———— Ddimbech Caernarfon ———— Fun Given, ti I 1-1 4 it ?10. 55911 61 10 7F 2 ) 72 0 71 "7 72 4 76 i 69 8 i 65 9. 64 8 6-J U! Rhy, s. d. 0 0 0 0 0 () 11 0 0 -61) 0 0 0 o u 38 6 0 0. 100 ? 0 0 0 0 0 0 Haidd s. d. 26 8 30 8 27 8 27 6 X) O 29 3 29 6 28 9 37 0 31 9 81 9 2B -5 25 6 Oirch s, (I. "11 8 17 I H 4 15 9 18 8 23 Id -0 0 21 7 '27 0 27 4 25 8 21 8 IS 6 Pj'is Ped'liaid (Flour), 11 Snchaid o 280 PKIJS. Peilliaid teg, 80s i. 65s | Eilion, — 55s i 60s Pris ii Darn i/n Llundnin. Dydd Mawijth diweddaf gorchvmvnodd yr Argl. Maer i'r dortii hedwaran ( quartern) wealth i bai-iiiiii am ilú. Pris ryfartal Sivcgr Gidneu (Brown), Yn ol a wmHnl, yr wythnos a derfynodd Mawr. 22, yw £ 1 18 8+ y cant o 112 pwys, llcblaw yr Afdreth a dalwyd, neu svdd i'w thalu ar ei drosglwyddiad i Brydain Fawr. Pi-is y Cig, heblaie y Briic-ficyd, y Hacno Spieys. Cig Ividion 4s 4d i 5s 4d Cig Ido 5s 0:1 i 6s Od Cig Maiutren 4s 8d 1 6s 4d j Cig Tyrdiyn 5s od i 7s Gd i Pi-isyr Ifopys (Hops), yn Southward. CTDAU (BAGS). Kent 5l 5s i 81 8s Sussex 51 0s "i .71 Os Essex 71 Cs i' 81 10s Ht?NEtt KACHAlJ (>OOKRTs) ?Kcnt- .61 Is (is v | Sussex 61 (b-« 71 16s 'Fam!i;itn?l?ijJ<,?l? u?. Pris y Liedr yn Leadenhall. Crwyn Gwadnau (Butts)' 50 i 56 pwys yr an, 3M i 23d. Ereill, 21d i 2;")d. Lrt'lll, .ld I -mI. Gwirod-gyft'eitligrrsyn (Merchants' Backs), ld ]Q#d. Crwyn Uchafwi (Dressing Hides),. I Ivd. Cerbyd-grvvyH teg, j 2Id. CrwYIl El oi; 30 i 40pwys,. :5dJ i 34a. Ereill, 51) I 70 pwys, .32d i 33d. Ereill, 70 i Crwyu Morloi byehain, (Seals Greenland).. Sid i 44d. Ereill, mavvrio.11 vy dwsi ly. i 18tls. Crwyu Cetl'ylaH cyll'eithiedig (tanned) —d i —d. Pris y Gu:er yn Llundain. s. d. MarclmadWhiteehapel 4 8 St. James 4 6 Clare 0 0 9 2 Cyfartalwch 4 7 s. d. Gwer v dref y cant 79 0 —— melyn I'ussia 80 0 gwyn Russia 74 0 —— Sebon ii 0 Defnydd toddedig 58 0 gai-vv ? 0 t Greaves 24 0 Rhyiion da (Dregs), 12 0 Sebon Cidi'ran 111) 0 Bivchlyd 106 0 ———— Melvn 94 0 Pris Canwyllau-Ifol(ii;iu l is Gd yddwsin. Ereill. 13s yd y ddwsin. MARCHNADOEDD CARTREFOL. ABERTAWE.-—-Gwenith, 62s. Od. Haict(l, ad. Ceirch, 20s. Od. v grynog. CAEXIFVRMI>I*N.—Gwenith, 60s. Haidd, 23s. Ceirch, ICS. y grynog. ABERYSTWYTH.-—Gwenith, 60s. Haidd, 285. Cehch, 18s. y grynog. BKYSTO.—Gwenith, 64s. i 72s. Haidd, 28s. i SOs. Ceirch, 18s. i 20s. y grynog. Peilliaijd teg, 60s. i uc F.iliou, 52s. i 58s. y sa^haid.

Prbyi, pleidwyi- v gelynion-, ac feUy yr oedd yn wlad oichiygedig, ac yr oedd cyfraith gwlcdydd yn daugos y gallasid.gwneiithnr ii hi yr hyn a fyddai fwyai* tebygol o foci el- Iles ilr cyti-i-edin. Yr oedd Ffraingc ynliallol nimeradwyo yr hyn avvnawd yn y Gymmanfa, a'r holl Alhioedd o unfryd oeddynt ymdrechgar i drefnn'r me- surau gorell er lies a he d dwell parhaus Ewrop. Trwy'r llyn a wnawd yn Vienna yr oedd Prussia wedi cael ynghytch 40 nou 50,000 o ddeiiiaid yn' yehwaneg nag o d ti i sti-ia ti ?edd ?naddt gynt, ac Awstna tn ncn 400,000. Ond yr ??"?cdt cydsynioi wnenthnr rhyw bcth yui- ?? ?" ?'ussia i dafu]rr cvnnydd hwn. Am Saxony, .oedd efe o'r dechrenad wcdt dangos ei hnn yn wrth- g3,ssylit4ili. hoii vvlad honno wrth Pi,iissia.- cllos Polanù a fyddai iddo ef i'w gadw i'w drin rvvv sniser arall. Am Holand, vr oedd cyssylltiad yr holl Netherlands wrthi vn an o'r gwclliadan goreu ar wynfb Ewrop ag a welwyd un amser, o leiaf, yn ddiwedd: t. Er fod llawer obetilall anhyfryd yn yr YspafJl1, niùocdcJ bawl gennym ni i a! w'r Llywodraeth honno i gyfrif, o id yr oedd pob rheswm ganddo cf i feddwl ei bod yn -chwennych bod yn garedigol i'r Llywodraeth lion. Am y cyfnevvidiad diweddar yn Ffrangc, ei lain ef oedd na tsllasai'r wind lion ddisgwyl esmwytliyd a heddweh os ddfeddianid gorsedd y wlad hOllno gan Bonaparte. Medi hynllY cyttuuvvyd yn unfryd ar g" vnny" g Ilr. 21.—Darllenodd y Rhaglefarwr lythyr oddi wrth ACIV. Jones Ceidwad Carchar y Llyshennadn.r,: y.n hyshysniddo ddala Argl. Cochrane, yr hwn a ddiaiigasai 01 carchar, yn y Ty hvvnnvv, obeithio nad oedd Wedi bod vlj 0 drosedd yn erbyn braint Aelod o'r '1'ý, Cyttuuwyd i'r llythyr gael ei roddi i ystyriaeth e,steddfod o'r Ty, ac wedi hynny rhyddhawyd Mr. Jones o bob bai. Marcher, ,22,lellwynodJ. Syr C. Monck fod Urdd y Bath yn cael.ei chyfyngu i ryw raddan neillduol o ddynion, a bod yehwaneg o ddynion yn y fyddin nag yn Y yn cael en urddasii a hi, yr llyn a elIai feithrin "iddigedd ae anserchawgrwydd rhwng ein hamddiffyn-1 %gwrol. p.y>vedodd" ArgUyydd C.asllereadi, nad oedd plcid- fftrwch yn cael i- hon; ac am fod v n a(-.h-,vvii ar yr urdd ei hun, dywedodd ei Argl- j ^>ddiaeth, fod y ladhon tra parhaodd y rhyfel di- *~ddaf, yn teiniio dift'yg-o'r anrhydcd.d-a'r hwn y Lly wodraeth wobrwyo gwasanaeth niihvraidd bod Mr. Pitt cyn gorphen ei ddyddian wedi bod yn mC(ldWlam anriiydedd o'r fath, a bod y cyffelyb Inrhyddd o fiuld mawr mewlI gniedydd ei-eill. I Tyhiai Mr. Gordon f dylai y Llywodraeth beidio Hioddi ymddangosiad rhy filwraidd i'r w.ad hon, ac na (idylasid cynnyg gwalianiaethu rhwng y niihvr a'r din- tsjdd trwy y lath arvvyddion. meun dvnwarediad o ar- furion gorvveigion Bonaparte a gwlcdydd tramor. Barnai Mr. W. Wynne v gellai y cyrrr.v ddnH o wob- yo y iyddin mewn gwlcdydd niilwraidd fod yn addas; yn Kwssia yr oedd pob anrhydedd o nattur 'I ord nid oedd yr anrhydedd wedi ei gyfar- tain yn y wia-d honrhwng y ddan wasanaeth, oherwvdd mcwn 180 o farchogion, Hid oedd ond 49 yn pevthvu i'r Hynges. "Vceli ¡Mr. Bathurst, Pole, a Goulboarne atteb i'r gwrtliddadleuon uehod, gohiriodd v Tv. Ian, 23.—Cynnygodd Canghellawr y Trysorlys (wedi ymdrin a rhai achosion dibwys i'r cyffredin) ar fod i'r > ohiiio hyd dydd Llim wvtlinos i'r nesaf.—Cvttuu- d.