Seren Gomer

    OL-YSGRIFEiV   ?'???Dy(MZ??M?rjR.l3. Yr ydym wedi derbyn papurau Paris am yr 8red, !?ed, a?r lOfed o'r mis hwn. Darlumaut' gYc!1\yyniad mihvraidd Bonaparte oddi ar pan "Ùiriodd yn Ffra'mgc hyd nos y 5fed, pryd yr oedd e Hedi cyrhaedd Poet, o fewn chwech mUMr i ?S?teron, ac ynghy?ch 90mU!d;r yn y 'WId 0 ?Mnes, !je y tiriodd efe ar y laf o'r mis hwn. ''Dywedir ua ddaeth ychwaneg na 1, 1 o wyr gy,dnf,a bod y ''?' ? "'? y lleihau ? feu- nyddiol trw^ eUc,'»adau; ac nid oesnebynno ag ef Yti 0! ffchwyniad ? myne?, osoeddfe ?? ""?.'?.yn?yddiant ar gyf?f an? dd?ndeb y bQbl,ei ef ?ed! caetmawrs.o?dig?h.? Or, ? ??? ymddengys yn dra hynod, fod byddln mor dd?tadi yn medru myned.y??en '?beUed yn ddiwrthwynebiad. Mysby?fod ?s?na yn trcfnn mesurau i'w ddal yn Gi droad Yfean r '• a ?? g??hwynebiad cryf yn cael ei bar6t.i ,A— Y nme annerch?diau yn dvf mCbVorb!l .wrth Louis XVIIL ° Par*h i amlygu ymlyniad m?? ddonyboMw,thi.ou;sXVHL 1 '10C(^r ,,ytVr y Gazette de France, v t1G" 'i' I"' a Wrt h 25  ?"Ma?rth y hwn, os gwir, a ??n?'???'?? ??? Myneg°ir yn hvrn ff 0'" Naples wedi dysgu M y gY?- ??f !a yn Vienna yn bwriadu ei <M:feddiannu ef de  7rn-,i -s; oti d ei fod ef yti y?iroddi, ei ebadw tr' ??? °"??? ?? ? yn ymroddi ei chadw trwv f.^ ?rfysg yn rfmingc yn Rhos Bona. parte, i'w VVHniy §Hnaeth efe gynsrair;a phar- odd lluoldd,gycliwvn i ?ryw barau gan E'?? a-i,W y" cychwyn tua°!?idlb}iniaeth ^r Eida1' a'' fod J" toi -ri allan therfysg mawr wedi tOrn ?tan yn-i\1Ua.n, Ijologna,a ?oa. Peth *ra ? hyM??f? S h"yv^lbuysiaeth nior ?'-y?- a'r un '\1chod mmep wn papur ??MS'? os nad y? gwir. l\fwnail-argraffiado rai ?'- papurau pryd- siegol wedi rlvf °^ 1 •? jPaPUrau freiigig ychwa- ^vriol, mynecir r 1 r dil,a^ y rhai a fynegant ^an y Jnpn pa.ns y 10fed" fod Bonaparte yn Burgoj?. fewnYèhydiiLy?n, prif ddiuus ,eth tirfod(i ',I?Lliasai fod, mewn dlant ? d( I ),&in r rl 11 eg. y mae Prlf s Ifis JR!(r.. eg..l 111:1'3 Pr,tf SWv ld I' ¡ t.}J rallme AII'S *edi gj-rr^ hw" Y\ ?-wedefe nad ? Sy??4??;? :y ?resgy?.? ?d??'??"??L?' '?y" ?Y.99 ?e s,,y i) W r m or egnioi ag y', fdinas heddTjWbeth 0 90,1 y y rnae. 'Irnrywia?th-,D Son r Y. 11 y m. daepuY ri IL Y h(Iddywi ar sail Ilytliyrau? 4,ngli?,oecld o ''? )Iynegir ?n rai fod terfysg blin yn ^%ic yr Mn y bradofruddwyd amryw fm"  dywe(ii.r fod Y' Maes.lvw y,? d dion ??ont?? ??ywedir iMaes.lyŸyd(ho Marjtl0n ? »°ult yn y rhif. Dywelr ar slII *^ythyr<U| ??dl fod Bonaparte wedi cyrraedd ?Pen?? y? ? ^°d ei wyr yn 6,000, ond heb eu 'ha;rf 0" 'o Wych,ac heb t?Dgnelau; ei thr nid ?h, ac heb fangnelau; eithr n!d ?y? ni ? ..Swybod pa goeL sydd -dd,?lvd "?esioM it n. ,1

iSopl Cjrctjange assurance OFFICE, (AgadarnhftWyd trwy SiartI Brcnhinolyn Nheyrriasiad Sior y Cyntdf), I wnettd fynu GOLLEDION trwy DAN i DAI, MEBft- IANN Ad, MEDDIANNAU lffVS-,IIYV, dc hefyd atDDIGOLLEDIAD B YW.YDA(J (Insurance of Lia s). FE roddir hysbysketh trwy hyn, i'r thai sydd Jt- a'u Gwobrnu Blynyddol .d(i v- Jedlls ary 24ain o'r mis hWIl, fod ysgrifenadau .Cyfaddcfiad (receipts) yn harod i gael eii rlioddi gan y (loniChwylwyr a g;inlYl1; a deisyfir a.r y-porsonau dioge'ledig I yinofyn am Adnewyddiad o'u Hysgrifenadau Diogeiiad (Policies) ar neu cyn y 9fed o Ebrill nesaf; o herwydd bod y Pynitheg diwrnod arferol a ganiateir i dalu dros ben aiusef pOb Ys- grifen Diogeliad yn divyeddu y ptyd hynny. SAMUEL FE^MNG, Ysgrifenydd? Mawrth, 1815. Swi/dd /■f<ir$rt>iwg, ABERTAWJE, .Messrs .W» Grove & Sons I CAF,*DYDi), Mr. JOM'PH Davies Swydd Grtcrfjirddim CAEKFYRDDIN, Mr. W illiam North Swydd Sen/roi I PE-VfttO, Mr. \Y. E. Wilmot Swydtl Fynwy. MYTFWY, t > 111. AIr. Thomas Tiidof C.S'NEWYDDj. Mr. John Tibbins Swydd FreVheiuio?. AnBitnoNDnu, Mr. Charles Wild Swydd Ddimbechi T Mr. Itohcrt Williams- AVRJBXHAM, Mr. Joseph Laiigford Sieycld I TKEFFYNWT, Ml-. WíJliaru Turtøn, V mar y Givo h rai" ar Y mnc y ;G?vf)b)'nH ar NH'yfm' n\vsmyn « cdi cael evl )lp? haud?.6d.,t2s.ycm)t. ? p: S. Fc roddir Ysgr?tenad?t DtOKC?iaA Tan yn ddidraul, I pan tyddo y Wohr btynyddHt yn dyrud i 6s. neú ru?or. (?" Ma? y 6ymdct<tKf? Ron ?f'd) ?wncud fynu yn ddiys- gog Go)}fdion trw> D?n a ddamwt'inia ?an Fe11t.Gdlir cael Cyxniygiadaugaii yr ainrywiol Oriielivvylwyr. Gan fodHIOGELIA DAU ar FYWYDA U (Assurrttlces IOn Lives) wedi cael eu sicrlian i fod yn t'ahteisiol i l)ersonfitl sydd a Swyddleoedd, Galwadaii, Etile^diaetliau, &c. ler- I'ynadwy ar eu bywydau eu liunain, neu ercill, geliir cael • IIVIXEM o'r ARDRETHI ar y cyfryw DnioGKUAn vn, ac am r.ANIATAU TAr. BLYNYDDOL ar FY%VVI)ACJ g;iti y rriagddyvr- edt'dig Oruchwylwyr. Acer hod vn fwy cylleus i'r Cytt- rediii; y mae y Gymdeitlias wedi pendertynu i hwyhau (tricy deb ntillduol) y Diogtliadau ar Fywydau i 75 mlwydd oed.

I AT EIN COHEBWYR. I Yr ydym yn ofni y byddai ryhoeddiGofyniad ciii Cyfaill o Gas'llweliwr, yn achos i godi dadl grefyddol. G:3"' Derbyniasom Ddigwyddiad blin ym rnywyd Homo, gan Minimus,—a Briwftvyd T—-n. £ dT Nid oedd germym un gwrthddadi 'iMgyhoeddi Llythvr J-, pe buasai yn cyfatteb i'r tlie(il i;toddaso,yi v pryd hynhy ynghylch meithder; ac nid oes lie cyfiawn. i'n cyhuddo o annhegweh ar y pen hwn, o herwydd ni chyhoeddwyd Ilytb,yl' hir .i M-n, na 1 A—n, arv "tcstim y,cyfeirirtt.to, wedi gii-alio(lii(.l ylldly%vededil- ond gwahoddasom ein holl OhebWy r (k-al!u, i ysgriftdrtiui llythyrau meithion ar destimau buddtol ereill: yn awr y lUac testun llythyr J- yn rhy hen. e -s' Ar hwyr y dydd Ian diweddaf cynlialiwyd Cyfarfod- blynyddol Bibl Gymdcithas Gynnorthwyol y dref lion, y Parch. Mr. Ilewson, Ficar yr Eglwys Fair, yii y gadair; yr oedd y cyfarfod yn dra clivfjifol, ac mor lliosog, t'el yr ydym yn clywed i amryw fyned adref o ddrffvg He yn y Ltys-dy. Traethwyd amryw afaethiau pcathynol a bywiog ar yr achos, am y rhai y rlmddir lielitetliacii iianes yn y nesaf. Dengys ein Iianes or Seneddt yn v rhifyn hwn fod y r Yd-ysgrif wedi cael ei darllen y drydedd Waith yn Nhý'r'Cyifredin, er yr holl ddeisyfiadau yn ci lierbyn. Y mae llawer wedi cael ei ddywedyd dros ac yn erbyn yr Ysgrit lion, ond yn ol fel y mile, petijaii yn ymddan- gos i ni, nid yw o fawr gwahaniaeth i'r Tyddynwyr yn gytfredtn, nac i weithwyr tlodion pa iin a wneir yr ysgrif yn gyfraith ai peidio; ond fod y ddadl yn gorphwys yn bennaf rhwng perclic n'ogion tirdedd a meddianwyr Idaw-weithian (Manufacturers). Eglur yw nas diction nemawr o Dyddynwyt. daltt en bar- drethautrymion yn ol y prisoedd sydd yn awr ar y pethan sydd ganddvnt i'w gwertbu, gan hynny rbaid lleihau'r ardrcthan gan y meistr tir, yngliyd a'r trethi i'r Llywodraeth, os amgen gwyr pob dyn syjiwvrol ci bod yn llwyr anaHuedig i'r Tyddynwyr dalu en tfordd. | O'r tu arall, y mae'r nn mor eglur os bydd prisoedd angenrheidiau bywyd yn isel y lleihair cyflogaii j gweithwyr yn gyfattebol. Ac oscodiwna'r prisoedd, caitf g'weithwyr yn gyfattebol i'r codiad hynny ycli- waiieg aiI-ii eu gwaith. Pe byddai meistriaid gweithiau mawrion yi) gwertliu en holl nwyddau gartref ni byddai'r ysgrif uehod o nn gwahaniaeth iddynt hwy- tbady ond alR eu bod yn gyrru llawer iawn dros y môr, nis gallant eu gwei-tiiti am bris moi- isel a Ffraingc pan fyAdont yn gorfod talu'r cymmaint arall o gyflogan am en gwneutlinr; o ganlyniad ymddengys yn dra eglur i ni, fod y ddadl yn aros rhwng perchenogion tiroedd a meddianwyr y dywedcdig weithiau, er fod y naill yn chwcnnych llechu dan adenydd y Tyddyn- wyr, a'r lleill ynghysgod gweithwyr tlodion. Fe genfydd ei-n darllen wyr niewn parth arall o'n papur fod Bonaparte mewn gwirionedd wedi goresgyn ptith o deyrhas Ffraingc: anhawdd yv^ rbagfynegu y canl. y ni a j ti, eithr y mae achos ofni fod dpliebiaeth yn cael el ddwyn ymlaen rhyngddo\ ef a Ha),\ero ddynion enwog yn y wlad honno tra yr oedd efe jn Elba, o her- wydd prin y gallwn feddwl. y buasai gwr mor fedrtis mewn rhyfel ag yw efe yn peryglu ei fyvyyd yn ddi- achos, oddi eithr ei fod yn credu ei bod yn debygoI y gallai Iwyddo, oddigei th tybieti 0 lloiioiii ei fod wedi blino ar ei gyflwr isel yn Elba, a gwallgoi fi'r, fat], raddanfel mai mwy dymunol ganddo farw nâ byw yn ymddifad 0 goron Ffraingc. Cynnalwyd Ymofynjad Ynad Llofruddiaeth wyth- 110s i cciidce, ^an I)ri -J*. 0. Colins, Ymhontardawe, ar ?l, nos, i Leiidce, 11 ,?i -6t?d  s?, vil lion, -a syrtl.jia,,ai i'r gorff Jenet yr hon a syrtliiasai i'r Canilas ac a boddusai—IlhcitJ.farn, Marwolaeth Ddam- weiniul. '?   Y mac diwygiad inawr mewn arcdig wedi eynnneryd He y swydd Abertcili yn ganlyno! i'r aunogaethau ,al roddir i hynny gan Gymdeithas Antmae?hyddu! y sn t hon no. Y mae amryw!Ol arddwyr yir ynibmotoi yn awr mewn gwahanol bhvyfau, vn neHidnot plwyf Hangoedmor, ei-byti yi- sytid 'I gymmeryd lie yn yr &rda! isaf o'r sir, yn yr Hydref nesaf, trwy lie yii yr rtrdal i.saf o,r Hyd?rd,?q?snf, tl*wy Cyfarfu'r Uythyr-gerbyd o'r Fenni ? LandeHo a Bawer o, rwystran nos Wener wythnos i'r diweddaf, y rhai oeddynt o nattur Bed anarferol. Dim llai na pliunip o glwydatLcaeuoeddynt wedicaeleu gosod am draws y ffoidd; brawychwyd v ceffylaii. a throisant t'r nam ocUor pan welsaut y ghvyd gylltaf, yr hyh a barodd iY gyrrici'dytltl GwiliaAir fyrted rhagddynt nievvii'qfn -,t,pliryder, livd oni waredwyd hwy d'it hofnau ,.gaii Pa un a osodwyd y cIwydaH yno o ddrygiom gwirfoddol gan ddynion a chwennythent ynÙMtgrifhan ar drawl perygt y mypedolion; neti gan yspeilwyr y rhai a obeitliient gael gwell cyfle i gyf- lawni on liaincanion pe dymcliwelai y cerbyd, rii's gwvddys.etto, eithr dichyn amser ei ddatguddio. Digwyddodd damwain angheuol yn Aberteifi, dydd Sul diweddat. Ymgasglodd ychydig fechgyn bychain i floifyrru eu htinain oddi amgylch i'r feliri ncwydd a adciladir ytio gan R. H. Davies, Ysw. ac wedi tynnu allan yr haiarnyn, a osododd y gWeithwyr i rwystro'r olwyn i droi, aetli un o honvnt i mewn i'r olvvyn, a gosododd y lIeilI hi i droi, fel y iletbwyd yr hwn a aeth i firwolaetili -yn y fan. Wythnqs t echdoe daeth dyn mewn dillad morwr at nti o > nadon Aberdaugleddyf am gynnorthwy mewu arian, 0. In.r »vydd meddai efe, fod y llong Union o Dart 1 utli 11 lion y pertliynai efe, wedi ei chyfrgolli'r dydd o i blicit g-erllaw Tinbycli, aeth y gwyr,. y J'hai oeddynt naiv o fif i'r bad, yr hwn a ddymchwelodd cyu cyrhaedd y tifj a boddasant oll ond efe ei liun a bachgcnyn, y rhai a lynasant -with waelod y bad, nes codwyd hwy tynu gan y Friends o Caernarfon, yr bun a'u go^dodd ar dir. Yr oedd liiy w amgylchiadau yn ppri.i^ynad ddrwgdybied yr hanes, ac yn neillduol am mul tflijdjd v baohgenyn yn weledig; holwyd y dyn y¡f¡mlíçJ\, yr hwn a safodd at ei lianes cyntaf dros I'Y,I) ¡ ,amSttr, ond o r diwedd gorfu arno gyfadcfcf mai felwydn oedd v cwbl a ddywedasai, ac o gantyniad gyrw yd ef i gadlong, y Spitfire yn yr aber uchod, obd cfe ddihangodd oddi yno wcdi hynny.- Digwjddodd djinWain alarus yn Brockwear, islaw Mymvy, yr wythnos ddiweddaf. Yr oedd bad ncwy"dd lyfod yiio 0 Cas'gwent,i a gwragedd y dynion ag 1 opddyntyn gwoithio ynddo wedl dyfod i lan yrWy i roesawt en gwyr adref, eithr SY"lhiOlJ,'d' un o'r gwyr i'niwfr, acef pob yindrecb a wnawd i'w achub, efe a boddodd ytigolwg ei wraig orphwyllog, a'r hon y uasai briod bed war mis yn u,nig, ac y mae hi yn feichiog. Yr oedd efe wedt dywedyd wrth fistty i bad, ychydig cyn hynny, er en bod mor agos gartref, y gallasai rhai o honynt fod lieb ei gyrhaedd fyth. Wythnos i ddoe, gyrwyd dyn o'r enw Jones, a gwraig weddw o'r enw Blake, y thai oeddynt arferol o fyw ynghyd yn Skenfrith, swydd Fynwy, i garchar y sir honno, dan V cyhtuldiad o ladd plentyn gwrryw new- ydd ei eni, yi' hwn a gafwyd yn gtaddcdig ym monwent Skenfrith. Pan gafvtyd y corff ymguddiodd y ddan ddvn uchod, Ond dychwelasant i'w ty drachefn a dalwyd hwy gan y cymmydogion. A dydd Mercher gyrwyd pedwar dyn i'r iiii- caicliar am Iedratta cabt bad y Fynedfa newydd (New Passage). Bydd i'r brawd- lys ddechreu yno ar y laf 0 Ebrill, a gotidus gennym leddwl fod yno 20 o ddrwgweithredwyr i gaelcu profi. Prisoedd ylledr yn Brysto (y ffeiriau am yl- liwii a gynhelir o hyn allan ar y Mawrth cyntaf yn-Mawrth a Medi, ac nid ar y dydd cyntaf o'r misoedd livii fel arferol) oeddynt fel v canlyn I Heavy Crops 2^11. i Sod. I.ight and Middling ditto fOhd. i 21^d. Best Sa<ldltirh,'l,}ide.s lIl. Welsh Hides 21d. i 2L'Ml. CoiiiiiiaW tuf. H?jes 19 d" i 2od. BnUs i t3d. i i Wd. i?20(i. Inf. do. 15d. i 17d. Rounded do. i&tljj<;iosc Butts 2Id. ?1(ise b 1, li tts, 2 td. i 28d. Horse Hides g4d?!??-;??T.?attern Skins ?d.. i 36d. Com. do. 31d.! "3ti. Heavy do. Nd. I Skiii 3?)d. i 34d. Li,.?,lkt do 30d. i 'i?It ilo. 30d. i ?2d. Light (rcnnan do. 2(id. j ;}()d. ?'????' ?S?ore do. ?o(l. ian I-r 1ll"aIl Se'als 4611. I .7d. Hides 2(>d. i 26d. Small Seals -Md. i 47d. Raw {liioijsfK. 'i, Hides 9d i 10?). per lb. Brasils !!d. do. Sa!tcd' i ns /?<c <?o??:? ?'40s. i 4?s. per (?wt. Mogadoie Rips lOd. perlb. Dried German Hides j2(i. i 14),-Il. Cynnalwyd Ymofyniad Yiiad Llofi-tiddiactli, yr hwn a bathaodd aniryvv ddyddian, argorph y gwr ieuangc a laddwyd ar gyfcr t9 Mr. Robinson, yn amser y terfysg diweddar yn LIundain j tyngodd rhai o'r tystion liad oedd achos i'r mil wyf saetliu allan o'r ty dywededig ar yr aniscr y gwnaetbant hynny, o herwydd nad oedd iiemawr, neii ddim terfysg yn yr lieol ar yr amser ac wedi hir ymgynghori, dycliwelwyd y Illicitlifai-ii LIoj*- ruddiaeth gwirfoddot yn erbyn rhyw ddyn neu ddynion, a saethoddaHanody Mr. Robinson.

At Argraphiadydd Seren Gother. I OFFRWM GWYR GWYNEDD. I SYR Gan fy mod yn gobeithio y bydd i Seren Go- mer serenn mor ddidnedd a'r lloer, myfi a anturiaf ym- di-in ychydig a matter a ferwina glustiau rhai, ac a bar i ereill, mae yn debyg, fy nghyfrif, yn rhyfygus, os nad am godi terfysg. Ond pwylled pawb cyn lmrun, rliag trwy fyrbw-ylldi a neu ragfarn i witionedd a rhe- swm teg gael ei gyfrif yn ynfydrwydd. A gobeithiaf na bydd i heneidd-dra yr arferiad, na mawredd ac 11 r- ddas ei blaid, fod yn rhwystr iddo gael ei ddwyn ger bron brawdie rlieswm. A cliydt'cli cennad, foneddig- ion parchcdig Gwynedd, gobeithiaf 11a cliymmervvch niolni cyfarchiad yn angharedig, canys nid boneddig- rwydd a fyddai hynny, i chwi ddigio wrthyf a sorri, pan nad wyf ond galw y matter i ymresymmiad teg a plirawf: ac osjia all sefyll ei brawf, 0 tlaen gorsedd- faiiigc y gwirionedd a rhetwrn, mae yn llavvn bryd iddo tioi o ardaloedd y dydd i dywyll drigfanan y nos, neu Iwvr ymadael a'r byd. Y11 awr, o ba le v daeth yr arferiad ddigrif a chost- fawrsyddyn Ngogledd Cynirn yn ngliladdedigaeth y nieirwr pa un ai o gynffon y l'ab, ynte rhywbeth o hen weddillion crefydd yDerwyddon yw? Pa fodd bynag, yr wyf yn ediych arno yn beth h.ollol warthus i'w gyn- ul; os 11a all rhyw un i-bddi rhesvym teg drosto, yn en- wedig yn y fath anisero wybodacth agyw yny dyddiau hyn y pryd na wiw t'r Pabddanfon ei weinidogio».i'n plith, i gasglu ceiniOgau Pedr, nac i wertlm ei wag bar- dynan, neu (odan yxUDw liwiinin-) OiF, wni er dwyn eneidiau allan o'r p.nrdan. Oiul fieth yw offi-win gwyr Gwynedd ? Qs na phryn fatldenant, ac os na woa, ryw gyminwynas i Pedr, ac os na wnu ddim at gael eneidiau 0 burdiin; Pales ydyw? Os attebir, maicyn- haliaeth y gweinidogion ydyw, iiawdd yw atteb vn ol; Onid yw y gyfraith yn rbann- iddynt yn ddigonol at gynnal eu hurddas mewirffordd arall?. inlac vii egiiii, eii bod. Ie, y peth hwn y mae" yr holl wlad yn edrych arno yn ynfydrwydd acynei gyfdf ynorthrymdera thrais, a hawdd yw proi fei fod felly, Cymmerwch nn angraitft yn lie llawer. Bernwcb fod angladd rhyw wr cyfrifol mewn cymmydogaeth, ac ynddo gant o bobl; y mae yiieii plith ddeuddeg o ddyn- ion tlodion, dan rwyniedigaeth i offryniu pob iiii, ei swllt, ac felly rhwng y deuddeg dyma gynhaliaeth un o honynt a'i deulu am bythefnos y man ileiaf, yn cael ei offrwm ar unwaitl1 yn yr arferiad diles hwn ? ac wrth hyn, pa faint sydd yn cad.(i ddifil trwy holl wledydd Gwynedd ynghorpb blwyddyn trwy y fath ynfydrwydd Uygretlig! Ow, ow! a oes neb ymhlitk holl weinldog- ion yr Eglwys Sefydledig yn Ngwynedd ag eiddigedd arnynt am ymddiosg bellach o'r arferiad cywilyddus hwn ? Ond y mae yn rhyfeddach etto fod yr Ymneillduwyr yn gyffredinol yn cydymffurfio a'r arferiad ffol yma (oddigeith ambeti betsonNei!t{)Ho!);<acyaenMedic y Trefnyddion, y maent hwyy yf wyfiji^jpeiWwl, yn fwy jl t; b ( j fcydyiiiffurfiol a'r fttferJad llygr&dig litvd na'ti cydfrodyr ereill, yt Ymrifeiildhwyr; canys os bydd rhyw un o gryn fri yn eii tnysg fant, ni bydd.pum pnnt neri chwech, Ye f^ allai ddCg, otid petft bacli i'W offrwm yn*ei gladded- I gnetil i Ow, ow! a oes di.nl yiifydrwydd yn h)'n? a ffolineb yn wyneb goleuni! le, a gWaeth etto, lnv^ a'r holl wlad a'i-eilblantj ë thY 1m y a'i cyhhaliant i fy Jill! Gobeithiafy, bydd iryiv wr call a synhwyrol amddi- tTynI yr aiieriad liwrt os gHll, onide bydded cywilvdd ?ah bob GHeFei ii? del bytli j a dinahed gyda'r tylwyth t^fr)( ? "7.-? ?' Y Pf;TLCAN. Peth !!wyr ddieittn' i ni yw yr offrwm a grybwyllir gan ein .Cohebwr nchod, ac am nad ydym vn deall fod yr ysgrifen yn cyfeirio at un blaid o gristianogion yn hytrach na'r naU, yr ydym yn rhoddi He i Sylwadan y Pelican. AltGUAFFIEDYUDi

j)Of. I- GWIR FYW YD F CR1§TI VNOGOI,, NAD YW YN J BEJEH ANHAW'DD. CYFIEiTIIIAD ALUS O TSCRIFEMAnAtT I.LAOITf YR ANRHYDEDDljS IDfANU EL SWEDENBORG. Dan beth sydd yn atigenrheidiol i fyw yn Cristion- Yn gyntaf credn yn yr Arglwydd, sef ymddiried yn ddiamhelis mai oddi Wrtho ef, yn unig, y tai-dtia pol) daioni a gwirionedd. Yn ail, byw yn gytiawn a tlydd- lon, a ffoi oddi wrth ddrygipnij- neti- vj, liyn --lyd(i ivi-tli- Nvyiiebtis i gyfi-eitiiiaii cvffretliti Nid yw y Gristion oddi allan, anghvffelyb i wyr eroijl; fe all yn ddifeius gasglri cyfoethj olÍd Did drvvy gyfrwysdra dichellgar; fe all fyw yn dynifioredd, orid heb wnentlnir liyriny ei brif-fwyniant i'e, fe ail fwyn- Ilali bywioliaeth hyfryd, a bwydydd da; gwisgo yn hardd, a thrigo mewn gwychder yn Olcifddiarit; hcfyd byw yn gyweithasol, ac ymgonio. ar ainrywiol I byngciau bydol a-chartrefol fel dynion ercill. Ai- fyi-, fe all fyw yn gyffeIyb otldi allan i ddynion bydtet, fel nas gwelir rhagoriaeth nid yw yh ahgehrheidiot iddo ymddangos yn brudd ei wyneb, neu gerdded yn ben- drist dan ruddfan, end arferu fod yn ei ymddvgiad cyffredin yn fywiog a llaweh. Ni wna lc-s iddo roddi mwy o'i eiddo i'r tvlodion, nag -y byddci evyyllyS da tuag ag ei gymmydog yn ei gymmell. Er li. vi I 7Y mae yn llwyil angenrheidiol i Jdo fyw yn gyfiawii illocsol, yn gynunaintag y creda mae oddiwrtli yr Arglwydd y tardtia pob (litioiii a gwii-i-oijedd, a hyn wna ei foesoJdeb yn ysprydol. Ond nid felly Y, sawl n'ad ydynt yn credu yn Nuw, ond yn rhoddi eu boll serch ar y byd; ac er mwyn pethan bydol, moesoldeb y fath rat sydd lwyr ragrithiol, bywyd natui-iolyllyw, lieb naws vsi prydol yn berthynas iddo. Y gwir Gristion, mewn trydd a bywyd, ^ydd^oddi fetch yn hollol ragori, ai- y fath rai a hyn: ei boll aincfinion diiedd,iiiit ttia'i- nef; ac y mae yr Arglwydd, niegis, yni arwain ci ewyllys a'i serchiadau: arwaina hefyd ci ddeallwriaeth i garu y gwir fel, cyn gynted yr yin- ddangys, ymhyfryda ynddo, ac felly y mac'r gwirionedd vn cael ei blannu yn cifywyd. YnoIyl-iheill r d c-iilli r gwirionedd, felly y gwreiddia, ac a glyna with tldyn; a thrwy hynny y mae'r Arglwydd yn ei ar'vain.. niewn daioni. Canys y dyn na ?yr ddim am Vi- hyn svdd <7? a gwir, nid aU gad ei arwain gan yr Arglwydd, ond yn ol ei wvbodaeth 0 honynt. Y mae sylwcddiad ysbrydol yn dylifo i mewn oddi wrth yr Arglwydd i'r hynsydd yngwybodaeth dyn, a thrwy hynny y mae ei serchiadau a'i teddyliaityn cael eii harwain yn Wastadol; ac felly y gwna dyn hoffi y gwir, er mwyn y gwir, a daioni er mwyn daioni,a'r ddau a unir mewn buchedd dda. Na feddyjied dyn mae oddi wrtho ef ei hun y tatdda, ond oddiwrtli yr Argl- wydd yrhwn sydd yn eidywyso drwy y fath bethau ac y mae yn hoffi yn bennaf, uwchlaw dim arall. Y mae'r fath ddyn mewqprhyddid, oblegid ei fod mewn daioni, a'r Arglwydd a vyna effeithiol neillduol ei ewyllys a'i feddyliau oddiwrth y drwg, ac felly y bydd mewn, rlivddid ysbrydol, a tliry o'r ii ,eilldu'oddiwrtil > ddrygioni, hen feddvviac ewyllysio y peth svdd ddnvg; ac y?ddangosant yn w rthwynebus iddo. f?hd nid fe?y IlY, drwg—y gwrth?yneb iddp ef sydd ryddid, ae niegis caethder iddo t'w gwneuthur yr hytl sydd dda*

i At Argraphiadjidd Seren Gomer. I SYR,Wrth sytwi ar cich Seren ddiweddaf mi a welaisfod Julius o'r Bryn Teg wedi cael ci aflonyddu yn ddirfawr wrth ganfod Powysiensis liiewn siacced Saesneg. Dywenydd gennyf fyddai- cael gwybod pa un gwaeth siacced Saesneg Powysiensis, neu siacced fraith Mr. Julius, yr hon sydd megis siacced cardottvn 1 yn gymmysg o amryw ieithoedd? Byddai yn lioff gennyf gael gwybod pa beth sydd yn peri fodein Athrawon, With ysgrifenu Cymraeg, yn ei chym- mysgu mor fynyck a'r Hebraeg, Groeg, a'r Lladin? Os yw y Gymraeg mor gyflawn o ciriau ag y maent hwy yn dyvyedy^ ci J>od, pa achos sydd i'w cbym- mysguag ieithoe(rd|c!sii;onol? Llwydftiaiit l'S'iF^n Gomer, yw dymuniad :7 T. K. ? I!?r I T. U: I

CERDD CROE??IAD HEDpWCH. I • }. ',{>nr Mesnr—V.tMn Bcrwen." I- -I II RtIow fawl i'r Goruchaf, Haw sicraf llesbad,; Am Heddwch a Llawndej-, i'n gwfad; Ar ol caetb ymrafael, a Rhyfel mawr hir., Mae'r haul, efcymmylii, wedi t'wynii ar ein tir; Er ymgais, gwir yw, ar Brydain roi briw, J\Jäc'n Hc¡,lwysa'nDrenin, a!i fyddinyn fy w; Y deyrna» fawr dew, war haiam fel rhevv, Ffraingc uchel falch a-gwedd, a blygodd o'r diwedd, Mae Ocu ar ei jrorsedd? k'.Ilyned(i Ir oedd Hew: Gwyr BrydefinglSii bryd, cydganwn i gyd, Pob gwlad a gar lleddwch, i Loegr golygwcb, Mae In fro., o hyfrydwel)i -Nvybvddwcb'drNvy"r byd. NIae Ewrop trwy gysur, fel bi-odyi- mewn bri, Yn dangos parch gweddns i'n h N,tlys ]a-,N,n n 1, Trwy gyfarchy gyfin y dewrop di wad, A ymladdodd am heddwch, yu ghidwcli i'n gwlad j Torasant trwy wres'y tan mawr a'r tçs, A thtocs er ein cysur eu llafur yn lies; Y nhw tra parhaesfli n medi 'n v macs, I. ffi?w: 1, A ninnau sy'n enwog, o'r ffrwvtli vn g> frannog, Mewn heddwch toreithiog, yn llwytliog a llaes; Llwyr glod i'r Haw glyd, a'n can'wodd ni cy'd, Eiii meddiant aln iiioddion, a doniol fti 'n dyiiion. Yn wyneb gely nion, vii galon i gyd. Mawrhawn yn dyddiau ein breintiau, mae'n bryd Yn anad nn yiiys, wybyddns drwy'r byd, Càiff Brydaillci chotio tra clywo tip clust, l\lae'l' tir, a'r dyfnderau, a'r tonau'n rhoi tyst. Brytania heb air twn, a gynhaliodd y pwn, I dido cawr mawr, a bwytawr y byd hwn, A'n brodyr fun bryd, o'r Gogleddi gyJ, A welsant eiti dewi-der yn achos cyfiawndcr, Rhoenthelp en grymusder, heb brinder, mewn pryd; A'r America draw, Gorllewil) gerllaw, Y rwan i-nae In dychwel i Heddwch diogel, Xr holl fyd yn dawel, heb Ryfel na braw. ROBERT DAVIES, Nantglyn, ¡ Bardd Cymdeithas y Cymreigyddion, LIundain, JBonaparte, tYCyngreirwyr.,

At Argraphiadydd Seren Gomei. I Syr"- 1vHÍ1 edfyd1 drós ryw hen ysgrifenadan, dyr- Vswyd %-meddwl .gan y gai.f.hwn, fel yr wyf yn cael, a gymiiwysir i wahaniaethu dosparth plwyn YmddCngys ei fod yn air wedi ei lvgrii, tado, I aelhyr hwn nis gellais ei olrhain Tntfwn un Geirlyfr Cymraeg ag a ymgynghorais ag ef. Pa fodd bynnng, yr ydys wedi arw^ddo i iiii y gellai ei fod yn gyfa. sawdd o'i gQitdiifyk neii dztfn,, a,+. terfyniad awl a ber- thyn i enwan gweinion, ac felly Y. gelhii nrwyddo: isradd, neu helach. Y mae yn Sylwadwy fod y gair Anglo-Saxonaidd Duffen (down) yn dyfod yn agos iawn at barth blaenaf y gair dan vstyriaeth. Byddaf dra diolchgar i ryw un o'ch cohebwvr CeIt- aidd a'm cynnysgaeddo ià tharddiad tebygol y gair hwn. Yd wyf, syr, eich gostyhgeiddiaf wasanaethwr, ■ YMHOLYDD.

F,-SCORODI), > Wythnos i ddoe, yng Ny-liaerfvrddm, Mrs. Morgan, gwraig Mr. Mdfgan. Dodrefnydd, YlJl dref uchod, ar ferch. PRIODQDD, Wythnos i ddoe, yn Bath, t Parch. Richard Walond, A. M. Peryglor Wcstoii-imder-Pcriyatd, a Thry«orwr Eglwys Gadeiriol Henffor.dd, SHsannah, mt fVrch v diweddar William Duppa,. Yswaiu, 0 Biacklev, iwydd Henffordd. BUFARW, Wythnos i heddyw, yn Nghaerfyrddin, wedi h'rr gys- tndd poeniis, yr hwn a ddioddefodd gytlag yinfwld'lon- rwydd yn yr Ewyllys. Ddwyfol, Mary, ail teich Mr. 1). Morley, Dodrefnyddv yn y dref uchod. Mrs. Roberts, Pobyddes, ym Myuwyj oed 71. Wedi byr gystudd; CSiarles Walwyu I'rnmper, Ysw* Yn ddisymmwth, yn 63 mlwydd oed, Edward Rotf- land, Yswaiir, 0 Garthen Lodge, s wydd biiibych.,

MARCUS-ADOEÐD; CITS-EIR/DF.I YD, JIKQZJS Mine, MJIRIU 13. Er nad oedd ond ychydig o Wenith Lloegr y boté hwn, cafodd y gorenon-gwerthiad marwaidd am bris- oedd dydd Linn diweddaf; Wfl oedd diingalwad ani y gwaelion. Haidd a Brag; wrtltiad marwaidd. Gan nad oedd ond ychydig o Geirch Lloegr; cafodd y go. rouon brisoedd yr wythnos ddiweddaf; yr Oedd v gwaelion yn rhattach. Nid oedd ond ychydig gwahan- iaeth ym mhrisoedd y Rhyg, y Fta, at Pys. Y I oedd galwad am Hadau Meillion. Hadau ereill yn farwaidd. Prisoedil i f er b t, | Prisoedd derbynadtvy yr Ydyy Grynog. Gwenith coch — i G3;. Gweliith w'yn 4s 74,s Rhy?-— 35s i 38s ?C)s i 31, Ilaidd (Barley)- 2os i 31s J Brag-gwclw( Pale)lios i 67s i Celrch 19s i 2? Polands ? i 26s I tcn 11a ccilylau 31s i 36s Flacolomenod new. 31s i 3/>s lieu il'a colomenod 3(is i 401 Pys'at ferwi- — ^>8s i 453 Pysllwydion — 33= i 3eii Pris cyfartal yr Ydyn Nghymru y Grynog (Eight JVinehzs- i • ter Bushels). Gum. WI.Y'j Hai(](l¡ Ce,ir,èlI s. d. s. d. s. d. I s. d. SwyddFor?nw? diil U t) • S) Id ■' H — Gaerfyrddin 61 U 0 0 ?0 '21 H}1U- Benfro 5t 0 0 0 l '42.rr 8 V'1:V (I A b(r teifi 70 10 0 Of i 0i>-• 9k r; 15 1 Frcch('inio 73 2 60 ? I; .0 | ? 8 Fàcsyfcd ¡ 0 0 0 t ? 3 I 27 10 :— Fynwy 70 0 « (i t '2(j, ? 0 Drefaidwyn 66 4 ??. 89!' 21 7 — Meirion 68 4 0 O' '>6 0 29' 1 FHint 55 0 I 0 0 33 9 91 4 Ddimhech- 51 4 0 0 30 3 22 8 Caernarfon \601 U 0 O 4-9,4 -1 0 —- Fon- .j 0 000 28 0-' 16 0 1 v 1- .I I P<MPct/fMM?Fto<)r)??S?-?a?c580p?.<f. rPeilliaid teg, 1 1 60s 1 IIHMI, >, 55S 1 604 I ,Prisy Rarayn LIundain^ I Dydd Mawrth diweddaf gorchymynodd yr Argl. Maer i'r dortii bedwaran ( quartern) wenith i barhau am l1hd. Pris cyfartal Siwgr Gtcineu{Brown), Yn ol y cyfrif a wnawd yr Wythnos aderfynodd IMavrr.8, yw £ Ll 15 10 y.caivt o 112 pwys, lleblaw yr Ardreth a (Iii iv), d, neu sydd i'w thalu ar ei drdsglwyddiad i Bvydain Fawr.. j Pris y Cig, heblaw y Briic-fwyd, y Macn o 8 picys., ? y Maen o 8 pivy v. Cig Eidion 4s Od i 5s 4d Cig, Alaharen 4s 8d i 6s Od ICig Llo ,6s Od i 8s Od ;Cig Tyrçhyn 65 8d i 7s Od Pris yr llvpys (JIops), yn Southwark. CYDAV,, tA-G). j Kent Sussex, 51 0s i 71 ()g-j g? Essex « 71 Us i 81 lius I i ?HAKjfER SACHAU (POCKETS) ?Kcnt—- 6110s) 9) 0s l'susscx 6! 0<< 7tl6s ? Far?am Hi Os i 131 0?) Pris y Lledryn Leadenhall. I- I Cr?nGwa?u(?!<?50t56pwvsyrun/ 9M!92d. ? HreiH, '?" ?(t?d. Gw)rod-gyn'cit))gtwyn f?<'?:an< /?</?.), l?tH9?d. CrwynUchaffd(??'eM!??!'??_ ISMtlM. Cerbyd-grwy H teg, L9d i SOidl Crwyn Lloi, 30 i 4u p\\ js, t "j2d 1*368. CrNvyii i,ioil 30 i'40 pl??-? .5,2(1 i,3?Ai. Ereill, ,) i 70 pwys, Sid^dd. Cmyn Môdoi byham, (.Seo? Greenland) 4 id i 460. Ercill, mawrion, ydWsin, iy*)e i;16Q%. Crwyii iNt6i-loi by;?h?'tiii, (Scal,, 461. f i if G tr yn LIundain. s. d. MarchnadWhitediapW 4 » St. James 4 9 ————— Clare 0 0 i J 9 5 | Cyfartalwch,A 8tl t' 1 ■ s. d. Gwer y drcfycant 81 0 tn eJVIJ Russia 80 0 -— guyn Russia 72 0 -—r Seboir. 74 0 i4ef-ii d d to([-ttedig 6n 0 Irw: £ 40 0 &-<!au? ,-< 24 0 Hhytion da ?/-??,' JO 0 ?eb<wG«ttF.m 109 0 ——— Brvchlyd LOF 0 ———— Mdyn, 92 0 Pris Canwylfeo—-M^ldiau. 15s 0d y ddwsin. £ reill. 13s 6d y ddwsin* MARCHNADOEDD CARTREFOL. ABERTAWE.—-Gwenith, 67s. lOd. Haidd, 26s. 8d. Ceirch, 22s. 8d. y grynog. CAERFYRDMN.—Gwenith, 60s. Haidd, S8s. Ceirch' 16s. y grynog. AEERDAUGLEnnvF.—Gwenith,-44s. i 52s. Haidd 24s. i 28s. Ceirch, 16s. i 24s. y gi-yiiog.-Cig ti(lioll, 6d. i 8d. Cig Maharen, 7d. Cig Llo, od. Ynienvn, AEERYSTWYTH.—Gwenith j 60s. Haidd, 28s. Ceirch, 18s. y grynog. BRYSTO,—-Gwenith,, 68s. i ,-72?.- Haidd, 28s. i 30. Ceirch, 18s. i 20s. y grynog. Psilliaid teg, 60S. i 72s. ac Eilioii, 52s. i 62s.^y sachaid. LIVERPOOL.—Qwenitli, 9s. od. i 9s. 9d. y 70 pwys. HapM, 4s.6d. i 5?. od. y 60 pwys. Ceirch, a?.9d i 3sQd. y 4_ pwys. ? Pys ?t ferwi, ?Os. Od. i .56s. od. y £ !fld 52X0d- 1 Ms.Od. ac EiHon, SfofM 1 50s. od. y 280 pwys. Ffa, 40s. Od. i 42s Od y grynog. Brag, i?.od. i M,. 9d. v 9 galwvn  1