Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
JSewytkUon JUlundain, fyc.
JSewytkUon JUlundain, fyc. I DYliD IAU-, TACHWEDD 10. I) ERnYNIO DD y Llywodraeth gennad.. j iaethau y bore hwn o Jamaica, yn my- Tiega marwolaeth syr Ol-lyngesydd Brown ar yr o Fedi, yr hwn oedd y prif-swyddog JlyngesoS yn y parth hynny. Dygwyd y cennad- iaeth&u gan y Ringdove, yr hon a ddaeth i Ports- mouth (kioe, ac a hwyliasai ar y cyntaf o'r mis diweddaf. Ivlynegir gan feistr Hong o Norway, yr hon a ddceth i Dover, fod achosion y iviact honno yn dra ansefydiog. Y mae hyn yn gyson a'r hanefo o Hamburgh ym mhapurau Pa; s a amserwyd E)d.ef -,S yr hwti a ddywed fod Tywysog èo- roiiog Sweden heb ddyfod o Norway ette, ac fely heb ddechreu ei daith tua Vienna, megis y dywedid cyn hynny. Nid yw papurau Paris am y 6fed, y rhai a dderbynwyd y boie hwn, yn cynuwys dim hys- ¡ bysiaeth ynghylch ansawdd gwledydd; ond dar- luniant gryn lawer ar weithredoedd eu Seneddr eu hunain, yn neillduol ar eu hymresymiadau I ynghylch y moddgcr u i godi trethi tuag atgyn- nai achosion y Llywodraeth. Yn eisteddfod Ty y Dirprwywyr ar y 4ydd, gwnaeth Monsieur Lcugucs araeth faith ar y pen hwn: efe a osod- odd i lawr fel rheol, y dylasai cytundeb yng- hylch pob treth i gael ei reoleiddio gan y draui gydfynedcl a, chasgliad y cyfryw dretli a phau fyddai traul y casgliad yn fawr, fod y cyfryw dreth yn orthrymus, ac y dylid ei gwrthod. Efe agyfeirioddatdiethwriaeth Prydain, a dywed- odd fod y wlad hon yn codi wyth can' myrdd- iwn, cr nad oetid rhifedi ei thrigolion ar y goieu ond hanner cymmaint ag eiddo Ffraingc, ac felly os gellai Seneddr y wlad honno del) feisio cedi hanner cymmaint a Phrydain, sef pedwar can myrddiwn, na fuasent wrth hynny yn talu ych- waneg na'r bed waredd ran o'r hyn a dalai eu cymmydogion; gan ychwanegu nad oedd iraul cCJsgliad y trethi ym Mrydain arferol o fod yn ychwaneg ria plicra punt y cant. Ac wedi hyny syhvodd y dylasai y trethi gwympo yn bennaf ar bethau wttresgar ac afreidiol, megis sidcrau aur ac arian, cerbydau, ceft'ylau. at ddifyrwcb, a'r cj SAyh. Hysbysir dan y pen Vienna, Hydref 16, fod yn rhaid i'r galluoedd cynnadlcddol gael cryn smser i doni dros yr anhaw. derau, y rhai a syn- nyddant fwy fwy yn feunyddiol, yn neillduol ynghylch Poland a Saxony; edrychir ar sefyd- liad yr Fidal fel ail wrthddrych, tynged yr hon a derfynir cyn gynted ag y cyttunir.ynghyleh y ]lei] ¡. Y mcldengys fod Ymerawdwr Ilussia yn brenn) eh corffoli holl daleithiau Poland a'i lywodraethau ei hun; nid ydys bellach yn bwr- iadu gwneuthur Poland yn deyrnas anymddl- • bynol, ond yn Dalaeth o Russia, ysgatfy'dd, yr non a lywcdraethir gan Ragfremn, yn gyffelyb i Hungary, Bohemia, a brenhihiaeth yr Eidal, | &c. jewn trefn i osod y cynllun hwn roewn grym, rhaid i Prussia ymwadu a'i bawl i Ddllg- iaeth Warsaw, ac am hynny y mae Russia yn bared i gydnabod hawl Prussia i holl deyrnas Saxony ynghyd a Dugiaeth Cleves, a thiriog- aethau ar lan y Rhine. Yr oedd y cynllun hwn (medd yr hanes) wedi ei Audio ar aniser cyttun- deb heddv/ch Paris, ac yr oedd yn beth hawdd ïw csod mewn grym yn y pryxl hynny, end yn awr fe'i gwrthwynebir yn gadai n gan Ffraingc, cjD auleddhr yr hon sydd ddadleuwr gwresog tiros adfer aj Breniii Saxony, ac yn wrth'nebwr cadarn i arduerchogiad ychwanegol Russia.— Mewn t;-cfn i ddigoiiedn'r w;ad achod am y traul agy bu ynddo,digon, medd M. TalleyranJ, fydd iddi gael helaethu ei therfynau hyd y Vis- tub ac y byddai give(ldillDugi?.etli IN arsaw. ynghyd it dwi Taleithiutl ereill }.;1 Germany, yn ddigen i Prussia, i gynnyddu rhifedi ei thrigolion i ddeg myrddiw;). yn gyfatteboJ i'r cytundeb. Ymdrechodd gweinidogion Russia a Prussia ddymchwel) d gwrthwynebiad Talleyrand, trwy haeru fed Ffraingc wedi ymrwymo mewn erthygl ynghytturideb Paris, i gyttuno a'r holl ddos- parthiadau a foi-riid in angenrheidiol gan y Cyiigreirwyr i'w gwneuthur yn y gwledydd a feddiaimid gan eu milwyr! Cydnabvddrtdd Tal- leyrand fod y cyfryw gyttundeb wedi cael ei ivneuthur, ond efe a ddywedodd nad ofdd liawl gan Russia a Phrussia i ystyried eu hunain yr unig Gyngreirwyr, y rhai a ysgrifnodasant y rytlundeb; ac nis gellir ei ddyall am y pedwar ])euIJadur mwyaf, ond am yr holl Gyngreirwyr ag oeddynt yn rhyfela yn erbyn Ffraingc, ac am iiynny, a therfjmad neu tarn y rhai hynny oil, y buasai Ffraingc yn cydagweddu. Denwyd gweinidogion y Galluoedd mawrion, hyd yn oed eiddo Prussia, gan resymmau y cynnadleddwr Jirengig, i annerch yr Ymerawdwr Alexander, a deis\ f arno roddi lieibior cynllun o gorffoli Poland a'i ymerodraeth ei hun, o herwydd wrth symud yranhawsdra hwnnw y buasai yn hawdd terfynu ynghy lch pob peth arall. Fel hyn y pwngc cyntaf i ymdrin ag efyn y gy mm a Tit a fydd Dugiaeth Warsaw. Cyn gynted ag y cyttuno y cynnadleddwyr ar hyn, ystyrir, 2. Saxony, a tliiriogaethau ereill Germany. 3. Cyd-drefniad ammodol Germany. 4. Sefydlu ar gyffiniau Belgium. 5. Dosparthiad yr Eidal. C. Hawi-honniad Spain i Ddugiacthau Parma a Placcntia. 7. Adferiad Olivenza, yr hyn a ar. ddelwir gan Portugal. 8. Cyd-drefniad Swit- zerland. 9. Y fasnach mewn caethion. Cawsom bapurau o Iloland i'r 9fed, y rhai a gynnwysaut hysbysiaeth o Ghent i'r 3ydd. My- negant fod y eynnadleddwr JBrytanaidd wedt derbyn cenadiaethau o L/undain, ac iddo ynu y?grif ar y 29am at weinidogion yr Americ; ac 3 n gyfattebol i araeth ein Tywysog Rhaglaw ?D? yNN-ysog 1-thagi-?iw wrth agor Eisteddfod y Sene ddf, dywedir fed y gynr'ad[?M yn myned rhagJdi; yr oedd Dir- prwywyr yr Americ i roddi gwJedd drachefn i ("drl() Prydain, ar yr wytlinos pan ddaeth Jr hysb) siaeth o Ghent. Dywedir fod Dug Welington yn bwriadu rho- ddi ei S\\} dd o fod y u Geimdvi r yn 11 ys Ffraingc i fynu. GWKNE-E, 11. Ddoe, darllenwyd dedfryd y Llys Milwraidd a gyimalwyd yn achos y Milwriad Quintin, yng- hyd a chymrneradwyaeth y Tywysog Rhaglaw, i giy wedigaeth y gatrod i'r hon y perthynasai efe, yn y cad-iys, yn lluestai Romford. Cyttunodd y Liys fod rhan o'r cyhuddiad cyntaf yn erby n y Milwriad Quintin, wedi ei brofi, sef iddo ef adael dosparth o'r gwyr ag oeddynt dan ei ofal heb gyfarwyddiau addas ynghylch pa fodd i ym- ddwyn ar y lOfed o lonawr, pan ymosodwyd arnynt gan y gelyiiioii-im yr ail a'r trydydd cyhuddiad, sef ei fod wedi ymddwyn mewn modd anvvrol wrth ymdrech a'r gelynion mewn gwahanol frwydrau, cyttunwyd ei fod yn dcli- 1 1 f. f' we I. I euog—ac am y pedwarydd, sef ei fod wedi goddef i'r gatrod ag oedd dan ei lywyddiaeth i fod i raddau yn ddiddysgyblaeth, cvttunwyd ei fod yu euog, a barnwyd iddo ef gaei ei geryddu gan y Tywysog Rhaglaw yn y modd y gwelai efe yn addas- ond am i r Is-swyddogion ddwyu cynnifer o cyhuddhdau disylfaen yn crbyn eu prif svvyddog, y rhai a dueddent i leihau ei gym- meriad, a dinystrio trfefn yn y fyddin, y mae'r i Rhaglaw wedi barnu yn addas iddynt gaei eu symud o gatrod y Milwriad Quintin, a'u gwas- garu trwy gatrodau ereill. vGwrthddywedir yr hanes a yrnddangnsodd yn ddiweddar yn y rhan amlaf o'r papurau Seisnig, ynghylch fod Llywodraeth yr Yspaen wedi gwneuthur deddf a'i chyhoeddi yn yr Havannah, yr hon oedd anfanteisiol i'r wlad hon, gan y Cennad wr Y spaenaidd yn Llundain. Cyhoeddwyd erthygl yn y Gazette de France, yr hwn fel y ifugir a gynnwys weddi ac addewid Louis XVHL tra'r oedd yn alltud yn y wIad hon; ac ymhlith pethau ereill, y ma ci Fawr- hydi wedi addaw, os byddai iddo gael ei ei ad- feru i'w orsedd, y byddai iddo adsefydlu yr holl vV einidogion cytreithlori yn eu bywiolaethau, y rhai a lUifeddianwyd o honynt gan farnwyr aug- hymwys. Y mddcngys mai diben cyhoeddiad yr erthygl hwn yw, parottoi meddy linu pobl Ffraingc i ddisgwyl am adferiad yr offeii,iaitl i r meddiannau ag oedd ganddynt cyn y chwyl- droiad. Y mae'r trysorfeydd Ffrengig yn gostwng, sef, ynghy lch 72. Derbynwyd hysbysiaeth swyddol o Gibraltar, yn mynegu fod y clefyd heintus yn lleihauyno: amserwyd yr hysbysiaeth, IIyd. 10. Cynnaliwyd gwy 1 ardderchog yn Milan, (Ei- da!) ar y 17eg o'r mis diweddaf, yn achos ym- we'iad Tywysoges Cymru a'r ddinas uchod; derbynwyd ei Huchder Brenhinol gan bob gra- ddau, gyclag arwyddion mawrion o orfoledd, Ddoe y cynnaliodd y TywTysog Rhaglaw ei Gynnwyre (Levee) cyntaf wedi eisteddfod y I Seneddr; aeth Rhaglefarwr 'IS'r Cyffredin ae II amryw o'r Aelodau, i'r Cynnwyre, cyliwyn- 1 asaut yr anerchiad a gyttuuwyd arno yn Nhy'r Cy ffredin, i'w Uchder Brenhinol, yr hwn adder. i hynwyd gyda, diolchgarwch gan y Rhaglaw, a I thraethodd ei Uchder Breninol araeth fer a I pherthynasol ar yr achos. Ymarferwyd dull anarferol o gospi yn ddi- weddar yn Leipsic. Tywyswvd wyth o iadron, J o'r ddwy ystlen (sex) trwy'r hcolydd, ar gefnau asynod a chapiau hirion o bapur ar eu pennau, a'r gair Germanaidd Spi(~bube (Diifeithwr) yn ysgrifenedig arnynt. Ac wedi hynny iywyswyd hwy i le neillduol, lie y ffiangelwyd ychydig arnynt. Arferwyd y gosp ar orchymyn y Jy- wydd Russaidd ag oedd ) io.-J Danzal dea Dc. r batsy Tachicetld 6. <
[No title]
SADWIIN, 12. Derbyniasom bapurau Paris am y 7fed, Sfed, a'r 9fed o'r mis hwn heddyw. Mynegir mewn cyhoeddiad swyddol a yrwyd allan yn Vienna ar y Haf 0'1' mis hWII, fod cynnadleddwyr v Gallu- oedd a ysgsifnodasant gyttundeb y obain o Fai, wedi cyfnewid eu cyliawn awdurdodau, gan wahodd y dynion a berthynant i wledydd ereill i dd) fod a'r ysgrifau ag sydd yn eu hawdurdedi i gy nnadieddu i'r un swyddfa, fel y gellir eu proti. Fel hyn yr ymddengys v bydd y gym- manfa gynnwysedig o gynnadleddwyr Awstria, Russia, Prussia, Prydain, a Ffraingc, sef y pum teyrnas ag oedd a llaw ganddynt yn y cvttundeb a wnawd yn Paris; ac wedi iddynt derfynu eu hacitosion eu hunain, ystyrir gofyniadau y gwleilydd ereill. Ymddengys wrth yr erthygl canlynol fod achos Saxony wedi ei sefydiu yn derfynol:— y wedi ei s cfvdlu yti Dresden, Hydro/1Q.—O'r diwedd terfynwyd ein tynged ni; nid vw Etliolyddiacth na Bren- hiniaeth Saxony yn bod n hwy; y mae y brif- ddinas hon ag sydd wedi bod eyhyd yn dngfa i'n Brenhinoedd i gael ei iselhau i radd tref da- leithiol. Cyssylltir y rhan fwyaf o Saxony wrth Prussia, ac o hyn allan byddwn yn ddeiliaid i Lywodraeth Prussia. Peth poenus bob amser yw myned oddiwrth Lywodraeth ag sydd wedi hanfodi dros oesoedd, at un arall â'r hon y buom gyhyd yn amrafaelio. Gwir, y mae pob math o gysuron yn cael eu had daw i ni; er aughraifft, sicrheir i ni na fydd i Saxony gael ei digorffoli, nac un dalaeth i gael ei neiliduo oddiwrthi; ca- ms ni bu Lusatia uchaf, rhan o'r hon sydd i gael ei huuo a Bohemia, erioed yn perthyn iddi; ac yr orddDugi()eth Erfurt, yr hon a roddir i Ddug Saxe Weimar, bob amser ar ei phen ei hun. Addawir ymheliach y bydd Saxony i gael cadw ei henw, ei ffurf-Iywodraeth, a'i rhvdd-did; ond pa fodd y cydsaif hyn oil a. chynllun Prussia, sydd anhysbys yn awr. Yr ydys yn parhau i ddywedyd y bydd Tywysog o waed brenhinol Prussia i feddiannu y Brenhinllys, fel Rhag- frenin. Naples, Ilyd. 13.-Sicrliair i ni fod agwedd filwraidd Naples, ar yr amser hwn, wedi cael ei achlysuru gan arddelwad (demand), gan ryw lys, fel y dywedir, yr hwn a geisiodd gan y Bre- nin i roddi ei deyrnas i fynu. Madrid, Hyd. 25.—Y mae ei Fawrhydi yn disgwyl y canlyniadau mwyaf manteisiol i'r cen- nadiaethau a ddanfonwyd i bob parth o'r deyr- nas, ac oddiwrthy cynghorjon 3, rydd yr offeir- iaid yn ddioed i'w plwyfolion. Y mae pob braw yn achos y clefyd heintus yn Cadiz wedi diflarmu, ac y mae'r ddinas yn esmwyth a dider- fysg. Ilysbyslr gan Bapurau Brussels, y rhai a dder- byniasom heddyw, fed cynnyg ffurfiol wedi cael ei wneuthurgan gymmanfa Vienna, i Murat, Brenin Naples, ar fod iddo gael ei ddigolledu os rliycld efe yr orsedd honno i fynu, fel y gellir adferu yr hen Freain cyfreithlon. M ynegir ymheliach yn y papurau hyn, fod ymgeisydd arall yn bwriadu sefyll i fynu am deyrnas Poland, sef yr Archddug Charles, a therfynir yr erthygl trwy roddi awgryrn y gellir ccfuogi ei gyunyg a 500,000 o wyr arfog, os bydd rhaid. Y mae un o bapurau Cork yn hysbysu i ym- osodiad ilyrnig gael ei wneutiuir ar y llythyr- gerbyd gerllaw Cashel (yn yr Iwerddon), yng ngli) letl un ar ddeg o'r g!och ;-yr oedd y ffordd wedi ei chauad i fynu â. cheirr a choed cyn dy- fodiad y cerbyd i'r fan, a phan ddaeth i'r lie saethwyd dau ergyd o ymguddfa yn .agos i'r ffordd clwyfwycl y gyriedydd yn ei fynwes, a'r llaw-feddyg perthynol i'r 38ain cati-od yn ei ben; rhedodd un o'r gwilwyj i'r fan, ond ni welodd efe neb, eithr saethodd tua'r lie o'r hwn y daeth yr ergydion: trodd y gyriedydd yn ei 01 i Cashel, er ei fod yn glwyfus a'r ffordd yn gul, ond nid oes gNybyddiaeth pwy oedd y di- hirod a saethasant o'r gynliwynfa.
[No title]
I. LUX, 14. Daetl1 papurau Paris am ddydd Iau diweddaf i'r ddinas y bore hwn. Ifysbysir gan y Gazette de France, dan y pen Vienna, Hydref 30, fod pigion ysgrifenedig o'r gynnadledd rhwng Gwei- nidogion prif Awdurdodau Ewrop, yn cael eu gwasgaru yn y ddinas uchod, a bod llawer o ddynion yn ystyried eu bod yn cynnwys hanes cywir am weithredoedd y Gymmanfa. O'r tu arall, cynnwysir crthygl gwrthwynebol o Vienna yn y Moniteur, yr hwn a fynega, nad yw'r holl ddywediadau ynghylch rhannu tiriogaethau, a'r cyffelyb, ymhapurau Prydain a Germany, ond ffrwyth dychymmygion eu hawdwyr, yn ang- wyddfolder hysbysiaeth difeth. Tra thebygol yw fod y Moniteur yn nes i'w le na.'r Gazette de France, ar y pen hwn. Dywedir fod ardderchogiad teyrnas Hanover, trwy gyssylltu tiriogaethau ychwa:iegol wrthi, yn cael ei wrthwyuebu yn gadain gan amryw o Dy wysogion Germany; yr ydys yn ofui y byddai rhoddi cymmaint o awdurdod i'r Pennadur ag i sydd a theyrnwialen Prydain yn ei Jaw, ar y Cyfandir yn anghyttunol a'r cyfartalwch angen- rheidiol igynnal llonyddwch ac anymddibynaeth parhaus. Nid yw Etholydd Hesse Cassel yn dirgelu ei fraw ar yr achos, eithr y mae yu dat- gan yn gyhoeddus yn erbyn y dywededig ar- dderchogiad. Hysbysir gan bapurau Brussels a Frankfort, y rhai a dderbyniasom heddyw, i'r 12fed o'r mis hwn, fod y gynnadledd yn Ghent ac yn Vienna yn llawn bywiogrwydd, ond nid oes dim swyddol wedi cael ei gyhoeddi ynghylch gweithrediadau'r cynnadleddwyr yn y iiiiii iia'i- llall. Mynegir gan bapurau Frankfort, fod Maria Louisa i gael ei hysgaru oddiwrth Bona- parte; a bod darpar newydd yn ol cynllun ar- dderchog1 i gael ei wneuthur iddi, yn lie Dug- iaeth Parma, &c. Derbyniasom amryw bapurau o'r India Or i llewinol; y mae'r hysbysiaeth o ynys Dominica yn cvrhaedd i r 7fed o redi. iNid yw'r ynys honno yn mwynhau tawelwch etto; cyfododd anghyttundeb rhwng y Rhaglaw Ainslie ag Ael- cdau'r Sencddr, yr hwn a barodd i'r Rhaglaw oilwtig y Sencddr ymaith, a gyrru allan gy- hoeddiad i osod etholiad newydd ar droed yn cbrwydd; cyhuddir yr Aelodau o esgeulusdra yn achos yr ynys, a dywedn' na ddaethant ond a dwy ysgrif at y Rhaglaw i'w har-.vyddo mown tri mis ar ddeg, a'i fod yntef wedi gwrthod un o'r ddwy. i Y tnae gwr bonheddi 5 newydd ddy fod i Exeter o Ffraingc yr hwn a ddywed fod pris lluniaeth yn y wlad honno wedi codi yn ddiweddar, a'i fod ef wedi sylwi yn yr holl dreii yr ymwelodd efe a, hwynt, ragfarn gref o blaid Bonaparte, yn neillduol ym mysg y milwyr. Dywedir mewn llythyr o Gibraltar, a amser- wydyr 20fed o'r mis diweddaf, eu bod yn clywed yno fod cynnygion yn cael eu gwneuthur yn yr Yspaen dros Chwyldroad yn y wlad honno; a7u bod yn debyg i fod yn llwyddtannus, yi, iicill- duol os dygir hwy ymlaen iiiewo modd bywiog a medrus. Ondyn gymmaint a'n bod weoi der- byn hysbysiaeth o Santander, Bilboa, Corunn, San Sebastian, a pharthau ereilI o'r Yspaen, yr hwn nid yw yn crybwyll am dcrfysg, tebyg ddi- gon fod yr hanes o Gibraltar wedi ei syl faenn ar gynnyg aflwyddiannus Mina yn ddiweddar yn Navarre. Pa fodd bynnag, hysbysir gan deulu yr h wnaaeth trwy Exeter dydd Mercher diw- eddaf, ar ei daith tua Llundain o Lisbon, fod yr Yspaen mewn cyflwr tra therfysglyd, a mesurau Ferdinand yn anmhoblogaidd iawn yn y wlad honno. Yr oedd y teulu uchod yn meddwl dychwelyd trwy yr Yspaen a Ffraingc, oud de- allasant fod minteioecld o ysbeilwvr, milwyr y rhai a dalwyd ymaith, a dynion ereiil anserchus i'r Llywodraeth newydd, yn anrheithio amry w barthau y wlad, fel yr oedd yn dra pheryglus i ddieithriaid deithio trwyddi. Y mae'r son diweddar ynghylch dycliwelind Dug Wellington o Paris yn ffynnu yn y ddinas honno, yn gystal ag yma; a thybir gan rai fod gwyddfodoldeb ei Urddasolrwydd ymhrif ddinas Fflaingc yn tueddu'n [rnvr ield wyn ystyriaetbau anghyttunol a, gorwagedd a balchder trigolion y wiad honno i'w cof o'r newydd; a hyn yw yr achos, meddant, sydd yn ei dueddu I ymadael; ond pa un ai cywir ai anghywir nis gwyddom Ili. Dywedir fod y Maeslywydd Ney ar graiaw gyda Dug Wellington yn ebrvrydd wedi ei fynediad i Ffraingc, ac i was y Dug osod dysglan (plate) ger bron Ney, ar yr hon yr oedd ilun brwydr wedi ei dynnu yn dra chywrain, yi) yr lioti y bu Wellington fucldugol, ac y maeddwyd Ney. Nid oedd gan y Ffrangcwr archivaeth at ei ym- berth, yr hwn a osodwyd ger ei fren yn y m'ûdd hyn, am hynny efe a geisiodd gan y gwas roddi dysglan lan iddo; gwnaeth y gwas felly, oud heb ystyried beth oedd yr aclios o'j- c.-y, efe a roddodd ddysglan arall, ar yr hon yr oedd yr t1 n II un; ar liyn cymmerodd Ney ei het, ac a aeth allan, gan achwyn ei fod yn ystyried y cyf- ryw ymddygiad fel dirmyg gwirfoddol, a gyn- nygwyd iddo ef t'i, swyddogion Ffrengig ereill. Daufoiiodd Dug Wellington i fyncgu iddo ef fod yr hyn a ddygwyddasai yn ho1101 anwybodus iddo ef, ei fod cfwCtli deibyn llawer o ddysglau 2;werthlawr yn anrhegion oddiwrth ei gyfeilliou yn Lloegr, y rhai oeddynt ynghadwraeth ei was, nc nn. sylvyodd efe pa rai o honynt a ddyg- wyd i'r blrrad, gan fod rhyw luniau arnynt oil; ond er hynny, dywedir na fu y Maeslywydd ;t"r -Dull wedi liyui'.y ■—
[No title]
MA WRTH, 15. Dcrbyniasom bapurau Paris am cldydd Gwener a dydd Sad-wrn. Dywedir fod ysgariad bwriadol Maria Louisa oddiwrth Bonaparte, i gymmeryd lie i'r diben i agor y ffordd t'w phriodas a Bre- nin Prussia; yr hwn, fel yr ychwanegir gan ba- purau Brussels, a gymmer arno ei hun yr enw o fe! y hyddo yn gydradd ag Ymer- awdwyr Russia ac Austria. Dywedir yn awr na fydd i'r Pennadurlald cyfunol i adael Vienna cyu diwedd y mis hwn. Nid oes un rhan o weithredoedd y Gymmanfa wedi ei gyhoeddi mewn modd swyddol. I Tybir mai diben mynediad Syr Sidney Smith i Vienna yw cymhell y Galluoedd cyfandirol i ddarostwng Galluoedd Barbary, a Ihvyr ddi- dclymu y fasnach mewlI caethion o'r A ffric; ac i'r diben i ddwyn y bwriad olaf ymlaen, dyw- edir fod Cymdeithasau Dyngarol (Philanthro- pic) wedi ei gynnysgaeddu a symau lied fawrion o arian. Amlygir mewn Cyhoeddiad o eiddo'r Tywyso.z Rhaglaw, ei fod yn bwriadu rhoddi ifurf-ly wod- raeth rydd i'r Hanoyeriaid. Ennillwyd cyullwn y gyfraith dros clrosglwy- ddo gwlan o Ffraingc, gan lawer o leisiau yn Nhy Cyffredin Seneddr y wlad honno. Cyhoeddwyd rhai o'r dedfrydau ar y dynion ag oeddynt bleidiol i'r Cortes, yn ddiweddar yn Madrid. Y mae Abbe St. Ildefonso, oed 70, yr hwn a fu byw mewn parch mawr, i gael ei all- tudio i fynachlog dros chwe' miynedd, a''i fedd- ianuau wedi cael eu hattafaelu gan y Llywod- raeth. Caethiwir y Cadfridog J. O' Donaghu mewn castell. A sicrheir i ni fod yr un blinfyd ynghadtv i P. A. Giron, un o'r Cadfridogion a enwogasant eu hunain yn y rhyfel diweddar. Y mae'r Brenin a'i Wevnidogion wedi myned i drigfa frenhinol Escurial, i ochelyd, fel y tybir, i fod yn dystion i gyilawniad y mesurau gerwin a femir yn angenrheidiol ganddynt. Y mae'r Offeiriaid o du'r Brenin hyd yr eithaf drcs ad- fesiad yr hen drefn ar bethau yn yr Yspaen. Yr oedd son yn ymdaenu ddoe, fod Llywod- raeth yr Americ wedi gwrthod y telerau hedd- wch a yrwyd trosodd gan y lloug John Adams, lac wedi gyrru ammodau gwrthrrynebol yn ol. Ond yr ydym yn holloi anwybodus o sylfaen y cyfryw son. Dywedir fod Ffraingc 12,000,0001. yn nyled y wlad hon, sef 8,000,0001. am gynnal carchar- orion rhyfel yn fwy nag sydd arnom ni am gyn- nal pin gwladwyr, y rhai a fuont garcharorion yn Ffraingc a 4,000,0001. am leddiannau Bry- tanaidd yn nhrysorfeydd Ffraingc. Ymddentrys fod dynion yu cael eu cyflogi'nbar- haus yn y lad hon i uno Lleng Germanaidd, y rhai a dyngir gan yr ynadon i wasanaefhu tra fyddo rhyfel rhwng Prydain ag inirhy w wlad. Daeth y Nereus i mewn i Bortsmouth o'r Bra- zils, a nawdd-lynges, ynghyd a 500,000 o ddo- lars i'r Llywodraeth ac i'r Maelierwyr. Daeth y Phoebe n'r ffreigad Essex o'r Americ, yr hon a ysgafaelodd yn ddiweddar, i Blymouth ddoe. Dedfrydwyd George Houston, awdur llyfr cableddus, a elwid Ecce Homo, i ddioddef dwy flynedd o garchar, a thalu dirwy 0 2001.; am gyhoeddiad yr hwn y cospwyd y diweddar Da- niel Isaac Eaton o'r blaen.
SENEDD YMERODROL. I
SENEDD YMERODROL. I TV YR ARGLIVYDDI. I Dtf-ld Mawrlh, 8.—Cyfododd Arsr. Abinaton i gynnyg at- fod annercliiad i gael ei gyflvvyno i'r Tywysog Rhaglaw am ei araeth ar agoriad y Seneddr. Dywed- odd ei Arglwyddiaeth ei fod yn teimlo llawer o fodd- lonrwydd, a'i fod yn gobeithio fod y Ty yn teimlo yn yr un modd, ynghylch swm araeth y Khaglaw. Am y i-livfel h'ir Americ, ni aliasai fod barn wahanol, canys egiiii- yw niai y gelynion oedd declnenvvyi vi ymrysoii) a bod yr holl ddrygau cydfynedol a'r ymdrech i'w priodoli iddynt liwy. Cyhoeddwyd rhyfel gan yr Americ. ar yr amser pan oedd yn tybied fod amgylcli- iadau'r wlad hon, o herwydd yr ymdrech a Ffraingc, yn gwneuthur goresgyuiad. eiii taleithau, a buddugoliaeth yn beth hawdd i'w cyrhaedd ac yn wir, cyn iddi gyhoeddi rhyfel, nid oedd un ymdrech o'r eiddi yn ddiffygiol i gynnorthwyo Ffraingc mewn cydfwriad i ddrygn Prydain. Ond er hyn 011, y mae ei Uchder Brenhinol yn ewyllysio Bad heddwch, cyn gynted ag y gellir, ar delerau amhydeddas, ac ar egwyddorion eysson ag iawndcrall'I' wlall hon. Yt- oedd llawer o glod yn ddyledus i ymddygiad Patryi?ol Biaenoriaid ein milwyr, Syr A. Cochrane a Cadtridog Ross—a phan ystyrier anian ein lltiyddwyr y rhai. ydynt yn milwrio yno-pan ystyrier milwyr y rliai a fnont yn ym. drech mor 11 wyddiannns ar y Cytanair dan Ddug eling- ton ydynt, Did oes le i betruso ynghylch canlyniad ein gorciiestlon yn y parth Gorllewinoi i'r byd. Yr oedd ei Arglwyddiaeth yn gofidio o herwydd ein colied ar lyn Champlain, ond nid yw hynny i'w gystadlu a'r mantcisicn a gawsom yn y parihau hynny. Yr oedd ilaw.cr o foddlourwydd yn cyfodi oddi ar yy ystyriaeth ] "I e o a tiierfynodd ei araeth trwy gynnyg ar fod Annerchiad dioichns i gael ei gyflwyno i'r rhaglaw am ei araeth, ac, i sicrhan i'w Uchder Breuhinol fod y Tý yn ewyllysiot ddwyn ymlaen yr hyn a gyrameradwyir yuddi. Cefnogwyd y cynnyg gan Argl. Delawar. Er nad oedd Arg. Darnley yn anghyttimo ag eg- wyddor gyffredin yr aunerchiad, etto ni aliasai yma ttall rhag gWJ:,uthnr rhai svlwydau. Yr oedd un peili yfl perthyn Ïr rhyfel, am yr hwn nis galiasai feddv, 1 hefi ddychryn a chywilydd, a't hyn a fyddai yn fodd i una pob plaid yn yr Ahieric yn ein herbyn; yr oedd efe yn cyfei rid yn neiliduol at ein hymddygiad yn WasliingtoR.* lie yr ocelli efe yn tyhied y liychwynwyd y lavsryt Ftytanaidd, o herwydd Jlosgi o honom adciladan y rhai na pherthrnent i achosion y fyddin gi-et'n kiiii yr hon ni soniwyd gair ya araeth ei Uchder Rrenhinci. Yr oedd yn ymddangu4 yn rhyfedd iddo ef fod anrhydedd cin llynges yn isei- Iian, tra yr oedd eiddo'r fyddin yn mwyhan mcW» amryw 0 for-frwydrau yr oedd yn ymddangos ein bod wed: cnei y gwaethaf— ac felly, wrth gymineryd golwg gyiiVedin ar bethau, nid oedd. efe yn gweied achos » orfoledd ii. Mewn trefn i ddangos nad ccdd gi-yin dcyrnas wedi bod yn segnr, dywedodd Arg. Melvillo» fod 38 o longau rhyfel yr Unol-Daleithan, 199 o JongaU arfog, (megis herw-longau, &c.) a 1,900 o longau Mael- icrwyr wedi cael ei cymmeryd nen ea dinystrio goil, ttvin-,vedi cleclireti't- i-ii y fel; a bo(I enn'im yn :1\f 20,000 o forwyr y gelynion yn garcharorion; ac er foJ amryw o'n llongau ni v.'cdi caei en cymmeryd gall eiddo'r gelynion, dylid cofio mai maelier-longau yI-liai oetid y rll;]11 amiaf 0 honynt. Gan hynny, yr oedd efe yn barod gviarfod a'r Pertdetig uchod ar yr aniser ag v gwelai efe yn addas i osod ymholiad ar droed at y pen hwn. Dywcdod Arg. Grenviile fod yr araeth wedi siommf ei ddisgwyliadan ef; nid oedd yn crybwyll end anJ teicliian 6'r newydd, dim gaiy am leihad ar y trethi, a dwvn achdsiori y deyrnas yndaen mewn jnedd mw1 diatVad. Efe a feiodd yn llymdost ar y modd y dyg¡r yrhyfel ymlaen yn yr Americ; dinystriasom adeilada" yn Wasliington, y rhai nid oeddynt gynaorthwyol i'1' gelynion i'n drygn; er fod; holl brif-ddinasoedd Ewrop, y rhai a feddianwyd gan elynion, er ys ugain mlyned't a aethantheibio, wedi cael eu ba rbed; a therfynod^ ei aracth gan ddywedyd na aliasai ere gefnegi Annerchiad. Yr oedd laill Lerpwl yn methu canfod pa fodd Y gallasai araeth y Khaglaw i gael ei hystyried o duedd. ryfelgar. Am v dinystr yn Washington, yr oedd y* angenrheidiol i dalu'r pwy th i'r gelynion, y rhai a wnac titant lawer mwy o ddifrod yn Canada pan feddiami^' ant y brif ddinas, nid yn unig hwy losgasaut yr adeiladan perthynol i'r Llywodraeth, ond Iwfyd gosod; asant lawer iawn o dai'r ti iaolion ar dan, y lliai a yi-i-V yd o'u preswylfeydd ar amser rhew ac eira mawr; ac os 11:1 wyddai'r gelynion y ffordd i ymddwyn fel gwSedyd^ gwareiddiedig mewn rhyfel, na gwrando ar gynnygiO,I} teg, nid oedd dim i wneuthur, ond peri iddynt deimlo ( drwg o'r fath ddull rhyfeigar, oddi fewn ïw ey ffiuiau ell hunain. Gwener, H.—Cyntiygodd Iarll Fitzwilliam, ar fodt hanes eatrodau'r Meiwvr a ollvngwyd yn lhyddion, a r rhai oeddynt heb en rhyddhau, gael ei osod get- broll y Ty.Cyttunwyd. Buckingham yn 701" lynol i'r rhybudd a roddasai y no? flaenofol, i gynnyg31, fod hanes cywir o'r liys milwraidd a gynnaliwyd ar Cadpen Barclay ac ereill, yn achos coHd eiu Hynget ar Lyn Erie, i gael eiosod ger bron y Ty. Yr oedd ymddangos iddo ef foJ y cyfryw go lied yn ddyledi'S esgeuhisdra gweinidogion y Brenin, o herwydd 1Jal oedd gan y CarJpcl1 Barclay fodd dig-onol i ddwyu ymdrech ymlaen yn Hwyddiannus ar y 1! vn hwnnw. Gwrthwynebwyd y cynnyg gan Iarll Bathurst, o he' rwydd y buasai gosod y papurau perthynol i'r edig lys milwraidd ger bron y Tý, ar yr amser hwii, yJ1 effeithio ar gymmeriad amryw swyddogion ynddiachos. byd Gni chcfM amer i ehwilio i'r achos; ac weiH i A;(' I" J ¡ G' '11 "] a'r glwydd Grenviile areitiiio dros y cynnyg, a'r I^alj IIH!vilIe yl1 cj crbvn, cyt¡¡nwvd i alw y cynnyg yn ?" ar yr ammod 0 fod i'r pRpurau ?ae! en gosod ger b?"' cyn gynted ag y byddai y swyddogion, at y rhai y ci eii-itvy(l, i gael eu profi. Cynnygodd Ardalydd Lansdown ar fod i adysgn^' ] Ù I 'I (' Í'o¡Jd¡k o j'mrwymiadan y wlad hon i deyrnaseedd y JV" ynghylch cadw byddin Frytauaidd yn awr at- y dir, i gael eu gosod ger bron y I'y. ° 11' Cydsyuiodd Iarll Lerpwl i osod swin y cyfryw ylS.; I rw\miadall ger bron y Ty, er fod arngyichiadan y? I J co > .cf gwneuthur yn anghymmwys i osod yr holl ammodau »c I <0     ai-a(?t l?i o cti ¡o eu bronnau ar hyn o bryd;. ac wcdi araeŒ :ual1 o et? Argl. Grenviile, cyttunwyd ar gyiiu% !cull Lerp?l- TY Y CYFFREDIN. I ?fa:t"?, &Da:rllenwyd yr Araeth a dracthod'! Y Rhaglaw yn Nhy yr Arglwvddi, gan y KhagleA>^fj c J "u.' J r.S'?M/.e? Cyfododd Arg. Bridport i gynnyg ar fo? Annerchmd dioldms gael ei gyHwyno i'w Uche BrcHhino!,a gwnaeth amryw syiwadan ar gynnwys'a F Araeth, cy?'elybi eiddo Arg. Abington yn Nli?? Arglwyddi. A chefnogwyd y cynnyg mewn araeth J pherthynasa! gan Mr. Graham. Pan ofynwyd o'r gal dair, a oeddid yn cyttuno ar yr Anncrchiad, Cyfododd Mr. Whitbread, ac mewn araith Hed f^1' ae mewn ni-aitli Iled efe a feiodd yn llymdost ar ymddygiad gweinidogiolJ Z j Brenin. Gaiwodd arnynt i fynegn eu rhesymaH  alw y Seneddr ynghyd mor gynted, gan fod hyn yO °\ anghyflcus i !awer o'r aelodau; a pha un a'n bod 5 6 rliyfeia a'r Amertc er nnvyn cact cyfRnian newyd?'" rhyfela a'r Amcric er mwyn CPCI cyffiniau newyd^'0^ i'n tiriogaeth gorHewino? neu i gymmeryd eu inof^ hwy i'n HyngGS, neu y?te dros ein hiawnderau arfo''°_ a pha un a ydyw y pwngc hwn i gact ei dfin Y119 nghymmanfa Vienna ai peidio. Efe a enog?'c?? ?iwriaeth a ddygid ym!acn gan Syr Alcxaiid^J Cocill rane yn erbyn trigo!ion anarfog parthaa afforo vr Americ. Yr oedd y swyddog hwn yn cy?a?'n ei hun trwy dadogi ei ymddygiad ar Syr Geof^^ Prevost, ac er hynny yr oedd Syr George yn ymdd'9 mewn modd gwahanol ei bun, am hynny yroedd e?! chwcnnych gwybod pa todd yr oedd y put s?vy(i Ao$ olaf hwn yn peri i Syr A. Cohrane ymddwyn  im modd, ac yn gwarafun i'r m'lwyr Ylhai oeddyot ei dywysacth ei hun i gyt?'ni yr un gweithfeooe Ymddangosai iddo ef (Mr.  na d oet?'  Ymddangos3i iddo ef (Mr, Whitbread) nad oec'c milwyr wcdi cael cefaogaeth addas yn CanaJa? .er huddwyd Syr James Yeo gan y Cadpen Barclay 0 geiduso danfon cynnorthwy digono! iddo ef, ac etto jj j ydys wedi chwHio i ymddygiad Syr J. Yeo, i ,i un a ydyw y cylmdiadau yn gywir ai peidio. Yr ejj | ei'(- yn gol;d'?o -in fod y fttli -,wyddo-- a'i, ca( i fl- jj efe yn gc?dio am fod y fath swyddog a'r Cadfr. ?' ? yn gorfod ymddwyn yn y modd y gwnaeth yn W"?f. ton. Ni'? oedd y Morlys wedi chwiHo i ymddygÜliI J r Croker, yr hwn a barodd i gadiong ei anncrch ag ? ?o hymtheg o fangne1an, ac fdly dinystno pvtor y ? jjf. he b achos. Yr Qedd efe yn syEnu am Had ocJ?  Canning yn ei !e y dydd hwnnw. Yr oedd wed' p() byn swydd gan y rhai a dybiasai yn ddiweddar yn angymmwys i gydweithredu a hwy; a chad I) arian y deyrnas, fa nail oedd ganddo ddim i wpe I, ■ ■! I