Seren Gomer

o i-YSGiUFfu'\T. I Pl'ydnhawn Dydd.lIlERCHER, HFD. 19. I Cadarnha!r yr hysbysiaethk grybwyDasom I dsoes, ynghyich dinystr yr Armstrong ymhorth Fayal, gan tythyr o B}y- mou<.h. Dygwyj yr hanes gan Gadpen Weir, o'r Tha!s; collasom 135 mewn lladd a chlwyfo. 'M tth ei dinysttio. j 1)3,gwyd hysbysiaeth gan tythyrgod o Halifax r 27ain o'r mis diweddaf., o'r ddiuas honno a phapurau o York Newydd i'r 17eg. Cynuwysant ?darlutiiad o'r fuddugoliaethaentiiltodd y gc- lynion ar ein Hynges ar Lyn Champlatn, ac ar eio bYddin, dan Syr George Prevost, ynPIaLts- burgh. Yr oedd y ddwy frwydrar yr un amser; y fuddugoUaeth ar y Uyn a enniilwydgyntafgan y gelyn!on, ac o ganfyn!ad gorchfygasaut ar y t:r yn ebrwydd wed) hyu. Dariunu'yr ymdrech- iadau hyn mewn llythyrau anghvoedd oddt wrth swyddogton yn y fyddta Amencaidd at eu cyf- eilhon. Hysbys:r gan y Cadfndog Macomb, rr frwydr gymmeryd IledyddSul, yrllegoFedi,yrhon a fu dra gwaediyd; Daddwyd y Mor-raglaw rytaniad yn gynnar yn yr ymdrech; a I)u.r CIgWyddiad biin hwn yn achos i'w longau fyued y n allhrefllus; pa fodd bynnag, parhaodd yr ym- <l'ech ?escymmerwydneu y dh)ystn\vyd yr holi. longau' Btytanaidd, oddi eithr ychydig o rai bychah? y rhai ddthangasant trwy rw y fo. u)'e )am, y I'hai addihangaant trwy nvyfo. Saith yw rhifedfr ?ongau a syrthiodd i ddwylaw yr Amer!ciaid, ne yn beu mysg dvwedir fod un :ff.-c,ig,id o 32 'IDangnel; end md ydym yn credu. fodgpunym long o'r ma)n<IoH.hynuy ar y LIyn. Yr oedd Syr Geo. Prevost yn ymddlby!)nu ar py'tncrthwy'r llynges, ctthr paug!y?oddam et PY,iiiortilwy'r Ilyliges, it.,Ir )all gly,.vodd am Ci ?yuged ete a ymroddcdd gitio yn ol o warch- t'kY"ge(i ele a ymroC?do(l,,l gilio Y" 01 O ymalth. 1 f glawdd A'!oi-caii, rba, ,acl ei cllau j ywedirfod y Brytauial? wed! coll! o ddwy i i fynul *lie ilw gy f tier". iikifiiu gacl eu to"Fi 3"-rr?ait ).? Clair inil.- m-yr yti 'i'el)yg d( l iflon I 'n p IDYN,,ed.ir fod y Brytaiiiii!? wedi c(?lli 0 (i?wy I ?? ??nps hyn yn gw?ieuthur y Uwydd:ant foci Y,? ?aties I)yri yii (,wi-cuthur y lt?vyOd,,ant a¡ yn twy nag ydOt'od; oun o'r tuaraH, Y mapY" eglur i'i% )iiidrech droi 3,11 i'r m,lad liou.

MORG.ANWG. ? NVI,,DL El LEDRATTA,, N,EU, YNTE WED I CRWYDRO., Dydd GwENER diweddaf, o GAE ya BEupRE, ym mMwyr .St.Hih'j'y.yuysirdywededig, It;W ARCH DU, & ry\vog:ieth tynnu, ynghyich J. 'V jL pymth(' l!aw o uchder; tau' troed wenn,set'y ddwy olaf, ae mlílaenaf cyumm hi\' h..h c' thorri; ilain o wynn t !sw!' ar hyd ei datcen yr ên'isaf yn wenn; man gwyi<n o dan el foia, a. chraith gwaedu m< w n dau raH Pwy bynnag a roddo hv,hysi.eth pa I v- ygellirg neua'i dygo cf } THOMAS ÚEORGE, i Beupre, a wobrwyir yn iie!aet!i)HtheIirpobt!<uI. Bcupro,Hyd.'efSO,18i4. TO THE PUBHC. ? Persbn by the namd of WILLIAM ADAM -L?L GORDON, a, native of Glasgow, who stated himself to have been Chief Mate of the George Merchantman, of G!a=':ow or Hu! ]ntp!y captured Mil'Cape CtMu-by Amcr)- all i-i%l,,ttoei- ;lbsèonded from my hOlse nearlJannvst on Saturday the l5th instant, with a suit of clothes tiud s<Mne linen, my and has a!si)stt)Ionout_ of my pocket-, hook a (j!ui.!t!). Note. besides Three Pounds cash lent t){)n on ditFereut occastons. He is about five feet four inches h!gii, weMmade, fresh complexion, f:Mr hair, and a lare nose, with a moie on oae of his Citeek- and a dimple in his <'hia, and stoops ttISiUe wh('n w:dkiiig. He wore at the time of his absc('!)(HL!g a new blue coat, a toilinct fresh- coloured watstccat, having uarrow green stripes in it, a dark or h'cn grey colour'dsmatl-ciot.hes called Bonr.ett's Patent Coi'd, wiih convex pearl molds ot) the knees of it; anew pair of top boots, the tops rather reddish, and a new pair of yellow gtoves. A halldsolne Heward will be paid on his apprehension and committal to custody, so as to enable me to prosecute him and txc smallest information respecting hun thankfully re JOHN EUGENE MCCARTHY, School-Bank. N. P. T understand he has assumed t'te, iiziint, of "'Captain J\Ioran," and that he has gone in the direction of South Wales. Ther' appeared a letter and nindavit of his on the Pi)ct of the 8i.h and 15th iustaut, verifying his statements. 1814. CAurrION 0 Car:ers, Masters of Stag? CoacJics. Coach- S, men. Watermen and Bargemen, Masters of Vessels or Passage Boats, either Coastways. within Great Bi-itain, or to or from Ireland, or to or from Parts beyond the Seas, against unla wfull y collecting, carryina;, or coiivt-yiiig Let- ters; AND TO ALL PL RSONS'whatsoever, against sending Letters otherwise than by the Post. By //te Act i "I Queen AI/lie, c.lO. No persons whatsoever shall receive, take up, order, dis- patch, convey, carry', re-carry, or deuver any Letters, or Packets of Letters, or make any Collection of Letters, or empioy any vessel or boat, or other conveyance by sea or l:'nd, eitnercoastways within Great Britain, or to or from Ireland, or bey'ond the seas, on p:un of forfeiting .4-3 for every oiience, and also £100 for every week that the prac- tice iscontinued. This Act renders Carriers, Masters of Coaches, Coach- men, Watermen, Bargemen, and Masters of Vessels, liable to the Pei):i.Uie.-i, even if they carry Letters without hire or By -4et of 4 2d Gco.777.c. 81. No person whatsoever shall send or cause to be sent, or tender or deliver in order to be sent, otherwise than by the Post, or to the nearest Post-Tow n, to he forwarded by Post any Letters or Packets, on pain of forfeiting £5 for every oUcnce. These Penultips may be recovered with costs by any per- son who tvH) mform and sue for the same; one moiety to the King, and the other to the tnfornn'r. There is an exception as to Letters which concern Goods sent by. Common Curriers, so as they are sent with and tor the purpose of bei:)g delivered with the (roods, w ithout hire, reward,oradvantage. AIsoastoLetterssent!)yanypri- v.ate friend on his journey, ar by any messenger on purpose. L'nder this law a person carryiug a Letter may u.i\)rm agamstapersonscndingone. R,1j an ActoJ',Ùllli Geo.77jr.c.l69. For further regulating i-he convey mice of Ship Letters, it is. ellact¡,;tl, That if any persotl w ¡¡atsocve¡' shnll selld any Lettcrur Packet, by any ship or vessclof which heshan not be. o%% ir-,E, Y%ittiotit having paid the postage, and without having* the onicial mark put thereon under the authority of the Postmastet-Geueral, and in the manner directed by this Ac: er if any Master of any ship or vetselshail carry or have on board auy Letter, not beings the Latter of his owners, every person so ott'endmgwiU forfeit ;C5 for every such Letter,toberecovereda'-bcforcdirected. The Positnaster-General will feel it his duty to enforce payment of the several penalties Imposed, on breach of any of the laws above referred to. ByCommandofthePostmaster-General, FRANCtS FREELI\G, Secretary. 4 UXLHAR Y {UBLMSOCIKTYof !3R! DG- 1::1.. ED and the CENTRE of GLAMORGAN SHIRE. 7.7,57' OF SUBSCRIBERS. —— 'Annual lJonatiøns. SllsCript. T. Wvndham, Esq. M. P. President £10 10022 0 Hon. 'Windham Qtiin.M.P.V.P.5 50 2 ?0 Henry Knight, Esq. V. P. & Treasurer 550 220 M. P. Traherne, Esq. V. P. H 30 1 10 Sir RobertL.Btosse, Bart. 55U 220 R. T. Turberviile. Esq. 1 10 Rev.ThomasHancornc. 1 10 -—JohnHarding. 1 10 I 10 —— Edward Picton. 1 10 —— C. Gally. 550 ——Henry Phinips. 1 10 —— Richard llissett .10- -— John Parry. I 1C ——RichardPntchtud. 1 10 -——John E.Morgan. 1 10 —— Thomas Davics. 1 10 Mr. Spencer. 220 Mr.Btackwell. 110 Mr. Vaughan. 110 Mr..Jienkins,Gwain-skeel. 1 10 Mr.Richard Lle\vcUyn,Sen. 110 Mr.RichardLIeweIIyu. Jun. 1 10 Mr.John Davics. ¡ 1 0 Mr. Wm. Truman. 1 10 Mr. J.M. Williams 1 10 Mr.EdwardAyr. 1 10 Mr.ThomHs Jenkins. 1.10 Mr.WHIiamStephens. 1 10 Mr.JeukinWHItams. 1 10 Mr. Edward Jones 110 Mr. James Pttpkin. 1 10 Atr.TItomasJones. 1 10 M)-<Wil)iamBevan. 1 10 Rev' David Richards. 110 .VilHatm Jones 110 Davies. '1 10 —— WiHiam Rees. 110 ::Q"ç::WJ.UiŒlnJUehards 1 1 0 Mr. Elias Bassett' 1 10 Mr.James Jacob. 1 10 Mr. Cottle. Ash-hall. .1 10 1 10 Mr. Edward N ichoIl. 1 10 Mr. William Llywellyn, Pylc i i o Mr.JosephThomas.ditto. 1 .10 Mr. Thomas Edwards. 1 10 Mr- WilliamPerkins. 1 10 Mr.RobcrtPopkin. I 10 Mr. D. B.Jones 1 10 Mr.ThomasMeyrick. T TO Mr. RobertTampIin. I 10 Mr. ThomasLIewetIvu. 1 10 Mr. Robert Dare. 1 10 Mr. W'gg. 1 10 Mr.H"mphreys. 1 10 Mrs-Humphrcys 1 0 1 Mrs. Davy. 1 10 ]\!r.J ei)kia Evans. 1 10 Mr. Thomas Butler. ? 10 Mr. Lewh. Grimth. 0 ? 0 B a ? c <.t Wi):iams. 02b Ba'1.c ¡IiamS 26' JohnGubb:ns. 026 1 Mr. Thomas Williams 1 I 0 Mr.Dav'dHowell.Wil'ow-Giove.. 1 10 Mr. Wi!)i:!m PowcII 1 I 0 T'he Nu.mc=i of future nhscr¡bcrs win appear In due course. -QUBSCRIPTION -of the WOM-EN.of! ?? GLAMORGAN, for an OFFERING of PLAtE to then- Countryman Lieut-Gof)em!Sh-THOMAS P!CTON; ) "as a testimony of their high sense of hts grfnt Services to his I Count.ry.. ?.s. ?. Mrs. Wvndham 10 10 ol 4', r s. fw i n 10 I-o 0 Hoa. Mrs. QntM. 550 Mrs..Hard:t!s; 2 ? 0 Mrs.Richards. 220 Mrs.Markham. 3 3 0 Miss Kew. 0]06 LadyLynchBi.osse ?30) Mr?BiEuce. 1 10 MissJ.ones,L:swor- ,nu .1. 1 10 Mrs.Trahefn?. 1 10 'I TiieMiss?Tt'aitpt'Hel id MtssM. A.Richards 1 1 0 Mt-H.obt.Kuight. 1 10 Mrs.Picton. 550 I j\ti& Hu)'g<)yne. 220 M;'StJouR!CrosK- wa.ys. 1 IQJ LadyNichoH. 550 Mrs. Price 330 Mr..Hur?es. 10100 lfon.M)-s.(?rcy 50? Mrs.K?i?ht. 5 50 I Mr-i. Mui-?aH 0106 Mrs. Hancot-ne. 220 Atrs. ?pcnccr. 2 2 0 MissSpeticcr: l 00 Mi'K!ackwt-U. 1 10 Mrs. Reps.?. 330 ¡ Mrs.M.P.TrahcrneI 10 MIss Casberd.« 1 10! Mrs. Iim-st. 1 10 'it.sLucy Jones.. 1 10 Mrs. W-iHis. 050 Mrs.PiniUps. 050 Mrs.LIpweiyn. 0 50 Mrs.Thom:ts. 050 M:-s. Dav;ps. 050 Mrs.DanicIJoiics 050 Mi-s-Frank?n. 05? Mrs.Stonford. 050 Mrs. R. Knight, jun. 100 ?.?i'. Mrs. WilHams, Sea- land. 050 Mrs. Powell. 5 5 0 Mrs.Smith 330 Mrs. TurbervUIe 550 Mrs. Dure. 1 10 Mrs. Richards 0 50 Mrs.Jen?ns. 0 50 Mrs. Morgan. 050 Mrs.An- 01061 Mrs. ?ViUiams, Nc\v- cast)R. 1 10 I Mrs. Grant 0 5 t) MissR'chaids. 2 20 M rs. Jones. 050 Mi's.Tho.aas,Wat- !ac?. 050 Mr'C.oUipr. 050! M!ss<?<.ii:.HopkiRs 0 ,50i Mrs. BradIcy. 1 10 Mt?Ed?.Hn'dIcy 11 0 Mrs.DutIer. 1 ]0 Mrs.Hoyd. 0106 Mrs.Stevens. 0106 Mrs. Wm. NichnM 9 28 Mrs. Mary Came 3 20 Mrs. Thonitas. 2 2 01 Mii.sF.Rosser. 2.20 Mrs. Jones, Verauda. 110 Mrs. JoaeS) St. He- len's. 220 MFS.DUhvyn. 1 10 Mrs.J.JMt'reys. 1 1 0 Mrs. Haett 2 20 Mrs. Robt. Thomas, Swansea. 1 ID Mrs.Hobbs.dHto.. 1 10) Mrs. Mans<-t, ditto 1 1 0 Mrs. (h'OHow, ditto 220 1 Mrs. Edmond,ditto 0106 Mrs.Jenkins,Ca.m- ) brisnOnice 1 1 O! Mrs. Bcnj. HowcH 1 10 Subscriptions wi!! be received at Messrs. Woon's jH:u)?< Cardii! at M)-. Smp80K's,C'()wbi-idge;!a[t the Hanks of and Swansea; at t,h Camhrian Otticc, Scr.pH Gomer C;))!tt):-i:ut notpl, Mr. Mr. at a!! the Li bi-ahcs in Swanst-a. The names of persons-appointed to receive Subscriptions, at Merthyr and its vicinity wiH be j given in a future A (iI;,ertis<inèlJ:t.

AT EIN COHEDWYR. I S"3" Y mae Byr FyEyrdod J. Thomas ar Fore teg, yn gymmeradwy. g?* Methwyd cyiieithu')- Attcbinn i Ofyoiadau Aradwr, mpwnprydiSvcyhocddt yrwyUmoshon; ymddu.ngos- nutynyi?titynnesaL ::0 (1::1r gailISyhyadau (.E:°:Ii';YlUdda.ngos ynfuan.— Nid ydvm yn coito i ni.wele y gw..uth a grybwyJhr ,ai1 C. h. ar S,ar!! Badrlg¡ nadlnt 0-'1' cyffeJylr; \)=daeth i Liw, rhaid ei fod wedi eí,o,;oùu'ncUdu, tct na's gellir ei Nid oedd ond ychydig yn caei ei wncuthnr yn y Brawd-iys Trimisoi, a gynnalwyd yn Abertawe, yr wythnos hon. Yr oedd yma. ddan gyrchh.d p!wyfoi 'am ft'awd (parif:h appeals) a cI¡(vyn yn crbyt! Gt'ifMth John, yr beuaf, n Griffith John, yt- icuangnf, a Gi-if- tith Lewis, o biwyf Hangatwg, a'n gymmci'y(! !ne(!d- iant h'wy drais o dy a thyddyn o dir yn y plwyf rhag- ddywededig. Dvgwyd tyst:o!acth ddigonol i bt-Ojfi Pr dciHad ag oedd n)ewn- mcddiaut ga<d ci osod rnswn ofn corphoi'ot gan yr amddiii'ynwy! a chafwyd GhiHti! John, yr hcnaf, yn -eÜog, a punt, ond rhyddhawyd y ma)). Nid ymddaugosodd i. GrMRth Lewis ger broH y L!ys. Ct'ybwyHasom yn êin rlÚfynd;we¿ldaf fod Honedd- tgesan swydd Fot'-gun.wg., ynghylch gosod tansct'itmd ) ar drocd i anrhagu ein hyg,1od, Syy T. Picton, aiiestr arian; y mae rhodd o'r fatll oddt wdb ùÙgL)lion Morganwg yn dra chynthwys, o hcrwydd fod ga:i y! I Gwron gryn !awer o t'eddiUMt yn y w!ad hot), n ddaeth iddotrwy ei fam,-y)- hon oedd ctifcddcs i hen dculu Ymwclodd Syr Tb&mas Jridon ,a thref Penfro yn Iictoii.-a '?I)i-e f Peiifl-O yii ddiweddar, dros yr hon y mae efe yn aelod o'r SeHeddr i derbynwyd efgyd'sjlll1 c!ychau, a bonHcfan goríoledd ¡ yiiinws, 0 hcrwydd ,eiwrolJeb a'i Iwyddiant yu vr Orynys. Pl,e;ctboOd Esgob Hennbt'dd breeth berthynaso! a thrnrhagoroIynnhrcfMynwv, dydd Sadwrn wythnos i'rdiweddat', yn achos sefydUad ysgol rad yn y dref honno,ynolcynt)nn Dr. Rei!. Tcstun ei Arglwydd-i iaetit oedd, Heb. 13. 16. Ond gwnenthurdatoni a chyfrannu, nac allghofiwch ;canysa ch'fl''yW o byrth y irhyngir bodd Duw." Casglwyd1,Oel.¡ s. 6d. ar yr achos. Achynnorthwyoddjr Esgob, Dug Beaufort, Morgan, llanynig, a ¡ J. Pnce, Ysw. i dda)'a'r dysglau wrth ddrws yt- eglwys iddcrbynycasgUadau., CynnaUwydcynmHlnfa gan Offeiriaid Arch-ddcacon- ? iaeth Caerfyrddin yn y drefhonno, wythnos i t'clid i gyd-ymgynghori yhghyich y modd mwyaf eneithiol i addysgu y tiodion yn egwyddorion Eg!\vys Loc"'r a difodi y cyfctt?rnad?u gwrthwyhebot. Pregethodd Arg, Esgob Tyddewi ?r yr adlOs, oddi 'nth Ioan xviii. S7',38?- Arg. Esgob Tyddewl ar yr achos, oddiwrth loan xvui. vii. lien I'wr(leis-di-ef Dewlswyd a thyHgwyd John Jones, Ysw. 0 Yst1'a<l II Lodge, i fod yn GonaThn', yn hen Fwrdeis-drefCyd- we!y, yn ddiweddar,'yh iie Wm. Da vies, Ysw. o Hen-1 y!an, swydd CaerfyrdtHn, yr hwn sydd wcdt h)arw- a Thomas Wittets Nev.tHe, Y&w. 1 fod yn Faer, a Wiiiiam Wiliams a Jo!)n StevMts, Boneddigion,'t fod yn\siryddod. Wythnos i'r Hun diweddaf, dew.}awyd John James Ysw. rfod yn Paer 'liard Gib bon, ynStt'ydd,drosyu\yy4dyng:uuyno. berygl!Vll ystod.y p'ythefnos d!w- eddaf, lnddoddEsgobiol1 Llu,ndin, Lincoin, a. Chester, bechctV' ll,f.{/Ûn I.l ph?/'JJi,fJU!g,q,wyl' lltln, ')'/1 eu e.sgobaethau Gan fed y Seneddr t gyfai-fod: ar yr 8fed o'r mis nesaf, gsHaifod o i ra: o'it.-darUenwyr, t fynegu fod yn rhaid i b'ob o mtttur angiiy- oedd, a fwnadh- ddwyn i'r Set'edd'dy, gac! ei f-hyf- Iwyno, ofewn 14eg.o dd.yddiatCwedi'r dydd G.wener cyntafobcb eisteddfoq@¡ cilldo'r lelodalt. Da.'nwiJ.injàrlVl)b,()s, Wener ddiweddaf, syrthiodd dynes ieuangc, o'r enw Ann Lemon, i'r ca.m)as (catial yuagosi'rcrochen-dai,ynydrefhon,aphoddodd. Yr oeddynfrodoro Cdrnwal, ond acth y teu!" i'r hwn v perthyna: i Ainlwch i anncUdu er ys.dwy ttynedd yn ol; ac yn ddiwedda'r dyehwciodd hi i w!ad ei gcne(.igaeth, i ymweted a'i hewythr, a'i hen gyfcitton, Ue.yrarosodd dros ra: wythHosan;, myana.sai ei !)ewythr iddi arcs yuo dros y ganaf, eithr ysgnfcnodd ei thad atti i geisio ganddl i frysio ei dychwcliad i Amiweh; yn gy'tattebol i'r gorchymyn hwyhodd o Gornwal i'r drcf hon, a chafodd Long i'w throsgiwyddo odd! yma at ei thcuin; gosododd ei dil!nd yn y i!ong yn bared, ac ar y nos nchod, wedt canu yn tach i'<v chyfctHion, cychwynodd ?tua'r Hong, ond oherwydd ei bod yn an?hyfarwydd a'r i!e, a'r nos yn dywy:i, syrthrndd i'r csmias a thi'cng-' odd yno- Y'' ydys yn tybied i.'ami-yw yn ycrociien-dy gtywed ei ysgl'clH\U) oM o liL-i.wy(ld fod merchÜ j an!!ad ydrcfyn arfcr cadw ystwr di-m! yn fypych, m:d hwy oedd yn ac ain'lttynny md aethant sUan. Cafwyd ei chartr dranj)oeth, <t chladdwyd ef ya weddn? yn iub'hwent yr Egiwys Fan' dydd Liiih.Dychweiodd Rhcithv.'yr Nos Ltm; y'Sydd'(h:'ínis hwn, d.igwyddodd i d&n mawrdcri aHan yn nIiy Mi'. John Owen, saer-Hbngan, ynAbery?twyth. Fe! yr oedd Mrs. Francis (gwraig Cadpen M. Franci.s), ei iiioravvn, ali dau faban, pfemiatd chwech wythEosoed, yn cysgn yn yr un gwety \'n nhy Mr. J. 0. cymmerodd dHlad y gwely dan oddiwrth y ganwylJ, yr hon oedd yn cynnen yn yr ystafe]], a i!osg- odd y diHad a')' gobennyddtau dan en penman, ac wrih y gwrcs dthunodd y forwyn yn frawychus, hi a neid- iodd o' g-,wlv, ac acth Li, a'i melstrcs, a't- ddiui b!entyn o'r ystufeUmewn munndyn. Yh y e>'famscr cyfododd Mr. Owenyn gynfrous, ac M yr oedd o'i ystafc!! wch', cafodd y tcuiti oU yn Hawychus trwy y tv, a't- inarn fawr yn dyfod al!an trwy ddrws ystat'eH wcly Mt's. F. Efe a netdiodd rr ystatel!, ac a ganodd y d:'ws arno. Wedi i(l(io tdi-y cli o(idi a,,i)grylcli, a synnu am Humdyn, a gweh;d y nail! ochr i'r ystafelt oU;ar d:)n, efe a bendcifynodd i gadw y drws arno ynghauad i I'wysh-o ygwynt; yna efe a ymanodd yn ydH!ud ag oedd heb eu Ilosgi, ac efe a geisioÍld dditrocld y niamiau trwy ell ntogi yn y dUtaifi, ac a Iwyt- orchfygodd yt e!fen ddinystt iot ymhfn pmnp ncu ddeng munud. ErbyH hyn yr oedd yr hco! wedi cyfTro:, aebafiH.lddLligon o ra: t'w I gynnorthwyo i ddin?dd y t:m yn ![wyr. N[ ohafo'Jd neb lawcr o niwed, er mor ddychtyhedig ocdd yr o!wg.?' y cyntaf. Y mae Mrs. Owen heb weUa etto o'r bt'a? a gafodd yramserhwhnw. Mawr ywyrhwymau syad arnom i idioleli i Ddiiiv-ein da am ejM e<jL<!w r!)agperyg'(.)nhb3adyddaW6r<ii.!t!r. Daiiwyd dan Acligenyn, am yspeilio afalau p ardd yi wythnosbreseti'nol, a gyrwyd u:L a hcnynt t'r ty tywyt!, a.'r ital! i'r COW -d,£-I gv;aitit, aiii etilrosedd. Gwelwyd gv.elthiwr, yr hwn opdd a aillitlint ganddo, nos Lun ddiweddat' pnd un, mcwn 'pefHaH, gcrHawCasgwent, Mynwy., yr!mn fei y tybtd a acliillll y:to i yspeHio'r L?rHan. Pan gantu'r gwr ag oedd vn ¡ gwiUo'rifrwythauef, yrh'wn oedd a dryiMlw.yt?o? ;'n. ei !aw, efe asaethodd'at.tb yn-y llJ:Old mwyaf an-oche!- gar, ac aethyr crgyd i ymysgarocdd y dyn truan. Yr oedd yn fyw Lorc dydd Mawrth, hicwn dirfaur been ae yn ddi-obalth gwell!ant. Rbifedl y I'ongan a hwyllasant o !ohg-bprth LIancHi s'-vydd Caerfyrdd:n, yn y tri mis dtweddnf, y rind a derfynasant ar y IC'fed o'rtnLS hwn, yw, 803. Aeth y Hong Royal George, Cadpen James, yf hon a b'crthynai i Aber-dau-gleùdyf, i dh-, hos Lun wythnos i'r diweddaf, rhwngSoIfach a Poi-telais, swydd Benfro, ac y mae wedi myned yn ddry!Iiau. Rhoddwyd gorchymyn gan y Pen-II),thyr-wr na byddo i'r itytiiyr-Iongau perthynol i Abci-dau-gieddyf, 1 fyne(! ymheiiach i fynu yn aberVaterford yn yr lw&r- ddon, na Dnmnore, yn yr hat', a, Passage yn y gat)af, I byddi'ramgyichtad hwn r\vyddha!t cryn lawt!i- ar yr o)tGb:aeth rhyngom.a pharthau deheuol yr I\verddon. Agorwyd marchnad-dy hptaeth yn Tddiweddaf I,ti Abcr-dau-gleddyf, yr oedd yr hen dy yn.rhy fa.ch i attebydihcn.. f Gyrrodd Peneiwdbd milwyrPrydain-at yr MoiL Swy- ddugujn, ag ydynt yn aroiygn <le1'byniadmhw),' fr gadres, ar y lOfed o'r mis hwn, i fynegu i.t!dyot, y gait- ant ail gyttuno a'r miiwyr, y rhm ydynt w&di trcntio amser elhammodiad aHan, set'.cynniter o ttonyn't, ag! y<!yntgymhwys i fyncd i'rniac.s, erna hyddontynatt.eb yn hoUol n:cwn hyd ac ocdt an i'r o ysgadan(penweig) yn Abervstwyth yr wythnos ddi\vcdda<, y rhui a wcrthwyd am 4s. \¿Ü. y cant. Y mac marwoldeb anarferol yn iTynnn yn aw!- yn Lcrpwl a tiu-efi ereitt yngogledd Lloegr, yr hyn, fel y tybir,.a ac)dysurwyd gan yi- hehiethrwydd o gnau a ddygodd y cyn y .ihvyddyn hon, a'r rh&i éI! fwytta\Hi yn hctneth gau ddymon o isc) rudd. Y mae clicithutu mweidioty Hi'wythau hyn, pan fwyttaerHawer o h'on- ynt, yu ddigon hysbys.Papui' Lcrpwl. ? Pihybiidd (llIg-enr/¡eicliol afy 'tymhar Ttœn.Llyngeodd dynefY ienangc, o Hcol Avon, Bath, gneucn. heb ei chnoi yn ddtweddar, yr hon a aettt, yn ot y <tywcdiad cyH't'(: din, go t'/ap<t/t, ac er i feddygoit y ddinas ymdre- chn ei symmn' methasant a HwyJdo, a hithau a fa tarwymhenychydigddyddiau. Y mae swydd FfHnt, wedi diiyn yr allgtafffta rodd- odd swydd Fcirion, trwy \vahodd Swyddogiun milwr- aidd a anwyd yn y wtad, ac a enwogasant eu hunain ynv rh\,tël diwcddar, i iniaw; ac y mae tánscri1¡,Hl i ddechreH yn ebrwydd tuag at esmwythau a)ngylc)j- iadau gwragedd gwe<tdwon a ph!ant y tnorwvr a'r mHwyr, ynghyd a'r rhai a g!wyi\vyd, ac a berthyuant i'rwiud honao. Dydd lan, y 6fed o'r mis hwn, cynnaUwyd ailgyIch- \vyl Bibl-Gytndeithas lón, yn Hangetm; yt iDe(!(t y gynnuUeidt'ayn Ui&sog achyfrifb!; y Parchedig John WtHiams, o Treiros, yn y Gadair, yn angwyddolder larU Uxbridge, L!ywydd y Gymdetthas. DarUcnwyd mynegtad yr eisteddfod am y nwyddyn ddhveddaf gan yr Ysg¡:if-raglaw, yrhwn a gymmeradwywyd. Swm yr ariaii a dde:byn:wyd am y Hwyddyn; yr hon a der- t'ynoddChwet'.25; oedd p021..1s. 6td. PfQllodd y Trysorwr t'r Fam GymdeHhas 1000!. Rhtfedt'r !iyfrau a ddosbarUiwyd gan y Gymdeiti.as hon, y Hwyddyn ddiwcddaf, yw 1703 o Fiblau Cymraeg, a 100 o Viblati piacsneg; 1750 oDcstamentau Cymraeg, a 150oKuSaesncg, ycwb! yn :t8'):3 o Fiblau, a 1900 o Destamentun. Dywcdodd Mr. Reynolds, yn ei araeth ar yi- aclios; fody GymàeÎthaslil.ilanY,1 dwyn ynghyd hoM ragoriaethau, yn cghu o holl .prddas, yn cyssyUtn ho!i tat'ur, acyn sihoHhoit ondtau pob gradd'o ddynion. Ymhitth ei ymgldd,vyr mwyaf gwresog, yr ydym yn canfod chwech o'r Tyw-ysogton Brenlimot, dau Arch- psgob,adeuddpgoEsgobiou;.prif Wpinidog y Deyr- nas, Pendedgibn yn agos yn ddt-rH, ? boneddigion o bob parth,&c. Wcdt hynny gwnaeth ,YiJ.Ja,cl.l.. John mias a'mryw sylwiadan, yn yriaith Gymraeg, ar yr eit'eUhtau daionus a obeithiai ei'e a gantyHai ddosbar- I' Yrn'MtN Gymdetthas Gynnorthwy&l NOl'('k)a, ¡)l'- wieh, cyfarfod o'r hon a gynnattvyd :!n'.y.,29(Ua o'r mis dtweddaf, dywedodd y Hywydd, Scf;Esgob 'yr Esgbb- aeth houuo, mewn cytciriad at y fam Gymdeithas, "Haerw'yd gyda. brys, fed cynHuH y BLJji Gymdeithas .Frytanaidd aThramor yn niweidtd! i,'r Eglwys setydte- dig: o'm rhan fy h'm,pc geUtdfv nw-yn t gr<edn, fbd setydh.ad yr eglwys hon yn gyfryw, fet y- i)iv'd(iai i undeb & tlyniQll duwiot a gwybodns o atHt'yw enw-au, i'r unis: ddibeniddosbarthu'rBnj!, yr hwn yw crefydùProtcs- tuniatd, yn nlweidio! idd! o ddii'tif-pp getud iy nwyn i gfedu f&d Eglwys Loegr (o'r hon yr wyf yn aelcd ddi- dwyHachydwybodol) yn gyt'yw, iel M aUid ond ar egwyddorion anghysson a'r tangttefedd a'r ewyHys da, a'r cannd cynhwyst'awr hwunw, y rum ydynt ddartun- iado: o wir Grtst-ianogaeth, myii a ymadswn it ht y tbru, an) y rheswm eghu' hwn—myh a'i tyijtwn yn anghyf- iswnadwy i abertliu y diúen i'r moddMM; gun nad yw sefyd!tad-{;gtwystg ddtm yn fwy, na'r hyn a dybir i iod y ??!c'G'tt g-c."6M g'ynr¡.:ri¡ n lli:damt' crefydd y Cynnyg iin-rvfé¡<;al i :¡.peí.lio.Attal\Yy{ gwrBonheddig oedranno3,Yl'bwl1sydd yb h'govnCuixbet'wen.gaH teidryMtia.ed, l1'JS Fërcher wvtlmos i'i- diweddaf. DaUodd y Ueidr ddiy!t-aw o't Hnpn, ac aradely/odd ct ari<m mewn iiais cr-vnedtg. Dywe<tiddyBonheddig wrtho nm dynHu'r 1;, ymaith, aC y eYfi2,6.))I:;li a'i gals; g-x-Iiaetl) y:- yspeilydd hynny, ae a d (I I i6d,i y !'n1! YJ1 da,d-h'Mv."o ei dd\vy !)3s:an (coat) un arc] y HaH. EibyH hyn nesaodd dan ddyn, galwodd y B&i!heddig am gynHor Unvy; daliwYli'y lleidr, di.a¡'fog\'iyd ef,,a dv,,ixyd Ni ,"t1Úti1 et'e un gVtj'thw-yi]pbiad, ae m ddywedodd air, onfj pan g'ya- nygwy.d syinmud y gorchudd 6ddi af ei v\¡eh ymddan- gosa't yn lied a6onydd, 4e. pa fodd bynnag Itwyddasant i'w whenthuf; ac er nl,,I" r syndodi',rCyhudù\vl',efe ,a gJ.l¡fu i?i "([i t'Î !tun! D!1/ilwain:anghl?r1ól.Fel yr ocdd y l\1edùyg Saunders. o yr wyth:!os cyn.y ddtv.eddaf, a !'h:n cyfei!!iu!t yn heht, a.saethn adar. efea saethodd t]n A't' ergydiau ag oedd yn ei ddryH dwy-farH, a'na.ddodd yraderyn wedi hynny gOsododd y dryl! dan ei gesai), a phlygodd i ,iiin,ol un o'rcwn, yrhwh a hoffai ya fawr ae fei yr oedd yci yhneidio i fynu i dderbyn canmdiiaeth ei a gyff)\-ddoddà chlieced y dryH, aeth yr er. gyd ai!au,drylliwyd vfraich yndda:'nan, a buy Me. ddyg farw vmhcn ycbydig. JIb Y.m BIhentt'e'r FeHn; sn- G aerynarfr-n, y mae me<vn chwe.cu teulu wyth o ber.sonau,en llOednm ynghytlyn chwe' i:h4nt a deÜgainmiwydd; ymae na o honynt, GrirRth P.ii.<hÙd,wel:!i I)!)d,yn,lladdgw;lir a tli.ru gain' Y iilcut oii 'n lled g' y6')U; ac eti hoedrun.

i PRIODODD, o Cohen, me'ch henat' c'r d: cf hou. D)Ti!rJ Snldiweddnf, Mr, Joshna Phiilips, a M;ss Jortps; mcrch iN)i-. R. Jones, Gwh-odydd, o'r drefhen, A)- y Ijtcd (j'r niis liwn,- vn s,Ydd Abt'teiti, gah-y parch.-K.Evan.s, A. M. John jum-s, Qnchec,Yswain,h Miss Duvies, iii(;Ycli .y weùdw III!>. Davics,ydc!a))oAb&tystwyth. Mi-. GcorgB Rees, b Felm St. C.)t!i&nne, Caerrrddinr a Martha, merch Mrs. Willnuns, P()bYlh¡, <j't nu i!e. Ynddtweddar, y P.u'ch. gedla,v Hanymddyfri, a.Miss Jane Rowland, u E'yd, ya yr un gymmydogaetJt. _BU YnK N!:hR.erfyrddin, yn 7.2 ndwydd eed, Mrs. S: KannahWiHiunis, gweddw y dtweddar E:are!Wj[!tia.;n Williams, 0 Blethf8,swydd Faesyïbt., Mr. Thomas Morgan, o bhvyt' Hanbadarn-fawr, yn atfos t Aberystwyth, wedt gadad i 103 oed; yr ocdd e.' yucerddedoddtamcylchynddtwetidar. Yn (idisynimwtit wt'th dynnu c!oion (¡Iotatoes), Mr. NITilliaiii Lloyd,, gyMt o AlKma', end yn aw: o Chc:icry, yungos iAberystwyth, )'¡í 4t) oed, Ary S9am o'rmtsdiweddaf, y Parch,. Win. Evan. Gweinidag yr Anyrnddibynwyr yn Ohd'i Mr. E. yn cnedigo! o't-Bata, a derttyni-odd ci d,,Iv.g \a A tiji-ofii dalt hY- glodDr.WUiiams.

PE!fLLANW R MOR :?N MMORTHLADDOKDD A PHH1F ABEROKDD .CYMRU. UROS YR WYTUNOS GANI.YNOL. ;g. i .I-š -I d' I I I, I « 7- l I s| = "2 a ^sT '3^; cr- 00 .S:. 1S :t .:> ''¡; Õ :J.lf (. ¿ \.1) r J •2 £ o z'Z.Z r1 r « > '!? "VDDIAtr. <T. 'J] '? ¡:: ;1 eJ ), I 12 ?? ? ????i ?. s-jj =?? ? ? ;ÄcÔi .?. I ? ?      '<.CI' <ti  l I U or"" I 6 11. jsa|-§ | ««|« J 'vi.   H\?HEF. IA. M.A. ?M. A. A. M. A. M. A. M. M. A. M. A M. A. M. Sadwrn 22 12 27?2 42 I 12.[ 42 2 -H 2 4? ? 4.? 4 22 5 12 5 33 Sill 2; 1 15 1 ?0 2 0 ? 2 30 3 0 3 3' 4 3" 5 10 6 Oj 6 20 Dun 24' 2 3 2 18 2 48 3 18 3 4M 4 18 5 18 5 .?S (¡ 48 7 8 ?lei-clier 5.1 ? 3 ,6 ? 4 6 4 313 11 13 6 6 46, 7' 7 5,j 'Mttwrth ?' 2 .? 3 6 3 36 4 6 4 36 5 6 6 6 6 46 7 f,t>! 7 5o Mcrcher ,2(,) 39 3 51 4 24 4 54 ? 24 5 54 6 51 7 3 J 8 .241'' 8 44 Inn ?27,i 27 1 4 4 ?) 5 1? 5 42 6 12 6 4? 7 42 i 8 2i jl-'?l 932 Gwener ?8 5 15 5 30 6 0 6 30 7 0 7 30 3 30 9 1010' .?10 SO

MARCHNADOEDu CARTREFOL. ABERTAWE."—Gwenith, Gbs.Od. Haidd, S2s.6d Cpuch, ';s4.0tLygrynog. ABEB YST,"Y\:TH.-Gwenith, 7,. 22s. y Ymenyn,1s sd. y pwys, 18 W!.S. v,-<s. TSs. Had, 2" i :?6e Rthon, 64s. t 68, y sachatd ¡ Ln HlPùüL.-Gwenith, 12s. od. i j 2, ISd. Y fO pWT Haidd, os.Od. t ds.L ? 60 pwv. C?.ch, ?:?. 13 s. 10tl y 4.'t pwys. ?ys at fet wi, .??s. (?d. i .'?s. )d. ? sryno?. PetHn?J tf?, 66s. 0?. t o7s.0d. ac E?. OCs. od. t OOs. od. y 280 pwy Ffa, 40s. u.t. 4oS. oJ y gtynog. Brag, 12s. Ud. i 12s. ud. y 9 galxvyu.

"?.o? ?ymd?ygSLSantyn y mc ? gwroh f a? al,on a HymdJygasant yo y mcdd gwrolnf a ''Y?dlon. Ac/y h?ae yn'dywcdyd ci fud tan rWynwu ¡¡e¡LdÜ'oI' i'r LIyngegydd Syr A. Coch- .,ra,lIe, yr hwn n iiaenjrai ar y .il aia er baloci: wjcld i pstyn pob cyf,ü"vv'ddi't'vd a chyn- ?Prtnwyagoeddai!usdtg.'1 AurnuR B?ooK? MHwi'iad. Rhtfcdi')- n.Uwyr a iadd.v.-yd ac a giwyfwyd, Rliif(-,dii, n-ilwyr a ac, a glNvy"w)?0i, t? O,w n a i- Bailtiiriore, -??./c/?t/.—Cadr'?'.o.; Rcss; y;' Uchgadpen -?tce-; ? ? n?y):, a 35 bara.!U"es.—C'???'.?/?. 7 C?.? nad; 4 .ls-=wyddog 1 i Rhiiigyi? a 22? ?ra!:re. Cyn'.?'ys!r cpnn?adt:'eih oddl wrih y IJyhg- .<??? ?y A??dcr Cochrane., y!' y Liys?rgratt' ??y??yn dariunio'r gweit:hred?dau i?yr.gesol ??'?Wfaidd uchod,yH dt-i! chyiieiyb I'r n.odd y ?yfip??yd ?n y Mt!wrt-d Bi'o vn; gan ganmol ?<"d !JSrwydd a dpwt'de!' y S?yddogion Hyugcsol? y rhai a tn a )!w ga'!ddynt yn yt ymdrech. Cynnwysir hys?'ysiaeth Swyddol yn y LIys- argratt'hef?d, yngnyich ysgafaeliad t:-ef Aiex.. ?'dria, g?m y Lly?ges dan dywysaeth Syr Aiex. Cf:chrane wedi i!a.wer o draiterth i hwylio i *ynu ar hyd yrafou, yr hon oeddcyu fased fe! y'' oedd y !)o!tgau yn fynych yn ewi,dc 1: Alf, gWlelod; ac yn yi- amylchiadauhy[\ny ym- dreChod dygfiymoYi i'w (linYStriO, trwv gyn- llyg danfon Uc.ngauta,n I'w mysg., end cadwyd hwy ytnaith gan fadau'r llongau., foi na. wnae- thant niwed; rhoddodd y trigolion dref Alex- andria fynu., ynghyd a'r holi faelieraeth (M?cr- chandise) l!cngaU) a?r tryso'rau perthynol i'r llywodraeth; ysgafaelwyd ynghyich '22ain o *estt't,rhatohonynt )'11 ¡.ad-Iol1gitu bYC'hliilr, yu ¡ Sat,ty;.o! i'r eyttundel) a th::go!ion AiexandnH. Rhifedi't- gwyr a goiiwyd yn llongau ei Fawr. hydi, ar afon Potomac, c'r ttaf .i'r Med o Fed!, 1814.-Lladd wyd 7; clwvfwyd;35. Tru-y ddyfodiad y Ca!ypso, yr ydym y:i dysgti gydit gond, t i'adau't- plantaa.enet, Rota. a ? Carnat'on, ymoscd ar yrherw-Iong Amer!c- àidd, y General Annstroig, ymhorth Faya!, 'lid cuiwydhwy yma:th, g} dà'r go)!ed o ]20 ? JneWn tjadd a ch!wyfo. (Jtlodd y gwyr o honi J') ebrwydd wedi'r ymosoduid, s. danfomvyd y Carnation i yr hoi) a'i Uosgcdd. Dileih yrhedd-'ong, Fingai, mewn I South- ampton o York Newydd, hwyUodd o't, He olaf 1nro ar y 18fed o'r mis diweddaf. Hysbys"' mewn Hythyrau anghyoedd a ddygwyd ganddi, fed brwydr wedt ei hennill ar yr Anienclaid, ar L.yMChampiain. Y iiiao,'r Fiugalytiniynedo ,)outhamptoH i Ffraingc. Dywedir fod papurau o'r AmGnc wcdl cae! eu dwyn troscdd gan y RoYer, yr hon a ddug y cenuadiaethau y frwydr gerliaw Bal- t'rr.ore; a bud y papurau hyn yn hysbysu fod ein Iluoedd m wedi caei eu maeddu ar dir a mor, yn Pittsburgh, acar Lyn Champla!:i; ac i'nhoU Jyi'gcs ni gapl ei chyinmeryd neu ei dmystno, ar y ]0fed o Fedi; a bod Syr Geo. Pretest dan yr angenrheidl'wydd 0 gilió 0 Plattsburg. Mynpgir gan bapuraa Hamburgh, y rhat a dderhynwycl heddyw i'r l2fed o'rmis hwn/fod t'yfeiilach difeth yn haufodt rhwng Y,crawdrl Russin, Ymerawdr Awstria, a Urenin Prussia; gan ychwanegu fed y dyn meddy)gar yn gcgc.d ) ci tygatd ar y Gymmanfa, yr hon sydd i sefydiu iyoged Ewrüp dros Hynyddau t ddyfod. Daeth yr Arch-Ddug Constantinei Warsaw ar y 25aitt 0'1' rn!s diweddaf; annerchwyd ef gan hoil Gad- fridogton Poland, a goipuwyd y ddliias ar yt' s.chos. -————- Nid yw pnpurau Paris, am y 14eg., y rha; a ddaethaut i'r ddinas y bore hwn, yn son dim am y Gymmanfa. yn Vtenna, er fod ynddynt hyg- bysiacth ytilgliyl,Il pethauerp:H o'rbrif ddinas Lonno, megis fod yr Y merawdr Alexander wcdi Led mewn dwyfol addotiad, gydag arnddinynfa y ddiias, ar y dydd o'r blaen.