Seren Gomer

& i'orhad o Ldunuam, 6jc. Dywpdir fid yniddygi&d pobl Alexandria, y fbai a roddaant lifoli eiddo'r Llywodraeth Ante- ncaidd II piielhau ereill, i fvny ir IItlyddwyr Br} Uiiiajik;, wedi peri aufoddlonrwydd cy tired in trwy'r Uuol Daleithiu. Dywedir fed y-Llyng- e.>ydd Cochrane wedi irynegu fod ei vmclltiiioli oii wedi cael eu ci tlaiviii, ac y byddai iYilytiges da a ei lywyddiaeth ef ymadael o'r afon yn ddiced. S'jii am ryfel tit- Yspaen.~—Yr oedd y dref mewn eyffro mawr y bore hwn, o achos goti a,, cedd yn tfynna, fod y Llywodraeth wedi danfon gorchymniyn i'r tolldy i attal yr hoil feddiantiau Yspaenaidd yn y llougbortH hwn rhag myned i'r nor, o herwydd disgwyliad fod rhyfel a'r Ys- paen ynghylch torri allan: end wedi chwilio i'r pth, cawsom fod y son yn ddisyifaen.—Papnr York Nczydd, Medi 4. Dygwyd papurau i'r 1 leg o'r mis hwn, gan y llythyr- god Ellmynaidd, yr hon a ddaeth I r ddiiias heddy w. Derby ni wyd hysbysiaeth o St. Petersburgh, fod y Count Rostopchin, gynt Rhaglaw Moscow, a'r Llyngesydd Tschischagoff, wedi cael eu pennodi i fod yn Aelodau o'r Cyng. bar Ymerodrol, am exi gwasanaeth hir ac haedd- iannol. Y mae Bibl Gymdeithas St. Petersburgh i gaei ei galw o hyn allan, yn unol a gorchymyn yr Ymerawdr, yn Fib! Gymdeithas Russia, a'i gwahaacl ddosharthiadau, neu ganghenau, i grael en gahv yn ol enwau'Y trefi yn y rhai y sefydlir hwy ut. Gorchymmynodd yr Ymerawdr ar fod l i ddiolchgarvvch gael ei roddi i'r Hollalluog D(uw, bob blwyddyn o hyn allan, ar y 25ain o Jtagfyr. A bod i'r dydd hwnnw gael ei nodi rhag I law yn nydd-lyfrau'r eglwys fel hyn:— Genedigaeth ein Ilarglwydd lesu Grit; a gwyl er cotradwriaetb am waredigaeth eglwys Russia a'r ymerodraeth, rhag goresgyniad y Gauliaid, ac llaiu cenedt ereill, eu Cy ng eirwyr. Hysbysir, mewn erthygl o Brussels, ei bod yn debygol fod plaid yn haufedi yn Ffraingc, yr hon a chwennychai fyned i rhyfel er nnvy n ad- ennill glan aswy'r Rhine, ac y byddai i'r blaid hon dderbyn llawer o gefnogaeth gaii liaws o frl- wyr, y rhai na allant fyw niewn amser heddweh. Cvhceddwyd hir-draith mewn un o bipurau FtVaiiigc, i'r diben i brofi nad oes y fath blaid yn y wlad honno: ond y nae hyd yn oed ei enw yn ddigon i ddiddymitiu'r amcan ac wrdi'r hysbys- iaeth hwn o Brussels, yr ydym o'r farn nad oes raid i un an.heu ietli aros ar y pwngc; ond yr ydym yn gobeithio y bytld doethioeb a chyin- liedroider y Uywodraeth Ffrengig ddwyneu hamcanion yn c'dieffaith. Pa fodd bynnag, ym- ddensys fed y galluoedd cyngreiriol yn hollol bnrod i sefyll yn erbyn y fyfryw gynnyg, os bydd raid canys, mc; n ychwanegiad at y cyrph jmlvn'aidd iiioseg yn Belgium, y mae byddin Russaidd o 30,000 o wyr yn arcs gerilaw i Bambnrgh. A gellir syhvi gyda tlyiveiiydd fod y swyildogion Ffrcn<jig mv/yaf flVrtiig wed: cael L eu gosod ar hanner-tu],a'r mwyafanghymmodlon o"r n ilwyr wedi cael eu gyrru i wasaHaetli yr ynysocdd. Bydd i luyddwyr hwylio yn lied ebrwydd o Rdtodam, (Holland) i gpnmeryd meddiant o (,Iioilaiid) g)-rame:,? d me d diarit o Papurau Paris am ddydd Mavvrth a ddaefliant i law. Y mae'r hysbysiaeth o Vienna i'r 30ain or mis diweddaf. Dywedir y buasai guailh y Gym man fa i ddechreu ar y dydd canlynol, sef y ] af o'r mis hwn ac y bvdd i'r hull ymdriniaethau a'r gwahanol byngciau a ddelo dan ystyiiaeth y i'vnuadleddwyr fod thc»vii ysgvifen, mewn tvefn i ochelyd meithder cyfrinach ymddiddanol. Go- beithirfod y pyngciau dan vstyriaeth Medi cyt- tuno arnyut yn barod, ond bodangeu eu cadarn- liau mewlI modd ffurfiol. Ily&bysir, dan y pen lerlin, y 30nin, na fydd i Dywysog Coronog ¡ Sweden fyned i'r Gymmanfa, am na wahoddwyd ef. Ac yr ydys ) n deall ei fod ef wedi (frommi yn nruthf o herwydd yr esgeidusdia hvn. A dywedir ei fod wedi cael siomedigaeth arall, o berwydd pan anfonodd i Frydain yn ddiweddar am ganiattad i ymosod ar Zealand, gwrthodwyd ei gais mewn modd pendant. Nid oes dim newydd o bwys wedi cymmeryd lie yn Ghent. Y mae'r cynnadleddwyr Brytan- aidd ac Americaidd wedi bod yn ymweled a'r cyiiiGudogaethau (yn lIe cynnadleddu). Cym- Eiercdd yr oediad hwn le, o aches danfon, o'r (v midieddwyr Bryfanaidd i Lundaill, am gyfar-i •wyddiadnu ychanego!. Y mae cynnadleddwyr yr Ameiic wedi Uidio yn fawr wedi clywed o 0, nt am ddiny<;tr Washington, a tliybir y by d i'r (lerfvtiti, Os bydd i'r iJyw- cdr'eth I rylanakld i sefyll aryr ammcdau, a geiiwyd gantldi yu ddiweddar. Yr ydym yn deaH fod TV-Virl-Sog Rhoterli* Per- tugol wedi ysgvifennu at ein Tywysog Rhaglaw pi, ddeisyf ar fed i lynges Frytanaidd gael ei danfon i'w drosglwyddo ef o'r Brazils i Lisbon. Derbyy.iwyd hysbysiaeth o Cadiz, yn mynegu fod trosglwydd-longau a miiwyr yn agos a bod yn barod i hwy lio oddi yno tua'r Americ Dde- beuol; rhifedi'r miiwyr yw", o 7 i 8,000. Ond wrth ystyried ansawdd cyllidiaeth (finance) y wiad honno, cid llwyddiant lawer eliir ddisgwyl iT fath gyntluniau. Yr ydys wedi methu taltJ'r drydeddran o long-logv trosglwydd-longau hyd yma; o herwydd pa ham y iliac attaliad wedi ei roddi av yr hoil longau yn y porth hwn- n-v., hyd oni cheffir y swm angeurheidiol. Tra anghvsson y-w'r hysbysiaeth o Gibraltar. liewtl Uythyr a dd<3rb}?nwyd oddi yno, ac a an.serwyd, Mcdi 22ain, dywedir fotl y cryd heictos yn cytihyddu yn gyflym, ac ofnid y bu- asai yn ychwanegu i raddau mwy brawychus; yr oefki y margneHvyr JlIgwersyllu ar y graig, ac tuny w o bony?; YIi gieiÜon, ac y mae'r detrd "1Íi eyrhaedd catrodaa ereill yn yr un amddi- fsyrifa. Ar yr 21ain ba feirw 15, a chlcfvch- 50. Yr ydym yn dy?gu o Rofain fod Haer o'r tri- golioa ya myacd o'r ddioas honno i wiadychu. i)I«gvrylir gin rart y bydd Ymerodres Russia i j ymweled a'r wlod hon cyn dychwelyd i St. Pe- tcrsburgh, ac y bydd i LJduges Oldeuburgh ym- weled a. ni diachtfn. Deibyniodd dydoliad o'r 78ain calrod, ac un arall o'r 25aii!, orchymmyn i hwylio o Aberdeen a iieiwick (lie y maent yn awr) i Ostend, ( Fllallders). G iC a I lgot fr :rj; ddJfirgioL-—Dangoswyd yn ddi- weddar, ynghaichar Kly, p, Iliff g) wraill y gellir tiugio gwallgcfvwydd pan fyddo diben i gael ei atteb trwy hynny. Daliwyd dyn am lediatla ceifylau ac yn ebrwydd wedi ei garchariad efe a ymddaegosodd fel gwr periiaith orphwyllog; efe a wnaeth lun o'r gwellt ar yr hwn y gor- wedd.Bi, y ddelw a elwai yii I Twm ei fab;' yr oedd bob amser yn siarad â'r lJu n hwn, chw;;rae cardiau, rhannu ei ymborth, cynhennu ac ym- 1 ladd ag ef, ae er yn waethaf i bob gwrthwyneb- j iad, efe a ymddiosgai yn noethlymun, tra par- haodd y gauaf af rywio gan roddi ei d Jillad am II I Wm (y gwellt). Pa fodd bynnag 1\1 esgeulus- wyd neb mesurau i'w gadw yn ddiogel, end yr oedd pob dyn byw yn hollol gred u fod ei wall- go frwydd yn anfeddyginiaethol. Ond ar un bore, cafwyd fod Twm a'i dad wedi myned yn eisiau a deallwyd fod y dyn a dybid yn orph- wyllog wedi llilo'r heiym oddi am ei diaed, a'r rhai oedd ar ftenestr ei ystafell, ac wedi gwneu- thur rhaff a Twm, wrth yr- hon y gollyngodd ei t hun i waredoddt ar y mur; ac acth ar hyd y wlad, i Cheshire, Uedrattodd ddefaid, daliwyd ef drachefn, euog-farnwyd ef i ddioddef ma> wol- aeth yn y brawdlys nesaf, a chyfaddefodd mai iiug wallgofrwydd cedd y cwbl. Y ddgnes Fj'rengig a'i bzizcch, (a gymmerwyd o bapur Ft'rer.gig).—Pan aeth y Cyngreirwyr i Paris, canlynwyd hwy gan y Cossacks, y rhai a yrrent lawer o anifeiliaid, y rhai a gymmerasant oddi ar bobi y wlad, o'u biaen. Yr oedd gwraig o gymmydogaeth St. Denis, yn dra galarus ar ol un fuwch, yr lion cedd yn sylwi yn ueillduol ami; aeth y wraig i wersyll y Hu said, a gwel- odd ei buwch wcdi ei chlymmu gcrfydd ei chyrn wrth bren; cynnygodd i uu o swyddogion y Russiaid dalu cymmaint a ofynai'r miiwr a'i cymmerodd am dani, gan ddywedyd gwelwch fel y iiiae'r anifail truan yn edrych arnaf." Dy- wedodd y swyddog mai ei phris oedd 20 coron talodd y wraig y swm i lawr, ac acth adref a'r l'uwch ) n 11awen, ac wrth dynnu rhyw gadachau, a ioddasai'r Cossack am ei chyrn ymaith, cafodd hanner cant o ddamau aur ynddynt, y rhai a guddiasai'i Cossock yno. Hi redodd a'r arian yu ol at y swyddog Russaidd, yr hwn a synnodd ac a foddhawyd am y fath amlygiad anarferol o onestrwydd, ac a ddywedodd withi am eu fy eiddo i ydynt,' cbe hi, I ni buont erioed yn cidrlo i mi, am hynny nid oes gennJf hawl iddynt." A metLnld y swydd'g a llwyddo g} dà hi i gyrmiieryd ychwanog nag 20 Coron, yr hvn adalaai am ei bu weh yn ol. Eithr parodd iddi redder gweddtll i Faer ei thref, i'w dos- baithu ymhiith y ir.wyaf anghenus yno. Cy.feiliornad" lied gyffredin yw tybied fod amser dpg yn perthyn i ieuengctyd yn unig. Oud yr hw„ a fyddo addas o lan ei gynheddfau a'i duedd i nil; i yd dy g yn 10 oed, a geidw'r un galiucedd dros ei iywyd (oddi citlir i an- hwyideb neu rN -*v ddigwyddiad ei anghymhwyso) -ac er fod b (.ed(i cvntaf o oedian gwr o werth annhraethae wy iddc, a dylai eu defi.yddio gyda'r diwydrwydd mwyaf, i pse(I i lawr sylJaen gtcybodaeih, etto eamsy niad dinystrif 1 ) w credu mai gwaith ofer fyddai ymostd yughylch dys- geidiaeth wedi canol oed rah. Dywedir i larll Camfen, unwaith Arglwydd Canliellawr Pry- dain, ddysgu iaith yr Yspaeniaid pan oedd mcwn gwth oedran. Dvsgcdd Cato'r iaith Roeg pan oedd yn GO mlkv ydel oed. A dysgodd yr hyglod Esgol) Bedel, y NVyddcIaeg wedi ei ddyrchafiad i Esgobaeth Kilmore, i'r diben i drosglwyddo trysorau gwerthfawr yr ysgrythurau i bobl yr Iwerddon.

SADWK-N, 15. ITysbysir mewn erthygl dan y pen V ienna, ym mlmpmau Pads am ddydd Mercther, y rhai a ddefbyiiiwyd y l ore hwn, fod gweinidegion Awstiia, Russia, Prussia, Prydain, Ffraingc, a'r spaen, wedi cynnal c) nnadledd ragbarcttoawl ar y d)dd c'r blaen. Derbynir Sweden a-Phor- tugal i'r gynnadledd gyffredin. Tybir yn awr na fydd ond achosion mawrion a gwladol Kuj rope i gael eu trefnu yn y gymmanfa gyffredill; ac y bydd achosion Germany i gael eu sefydlu drachefn, gan yr amryw Dywysogton a'r Gallu. oedd pertiiynol i'r parth hynny o'r byd, yi) eu plith eu hunain. Achosion Poland a Saxony, fel y tybir, fydd y rhai mwyaf anhawdd cytuuo yn eu cylch. Y mae erthygl arall, dan y pen Vi. enna, ym mhapurau Paris, yr hwn fel y dywed.. ant a gymmerwyd o ryw bapur a gyhoeddwyd ar lan y Rhine; ond gan fod ynddo gymmaint o bethau yn cael eu hannelu at Piydain Fawr, ac mor gydunol ag uchclfrydedd y Ffrangcod, gellir hacru heb betrusomai cyfansoddiad rhyw un agesdeh at argrafl'dy papur Paris na'r Rhine, yw y dywededig erthygl; hawdd fuasai enwi'r papur ar lan y RlJinc o'r hwn y cymmerwyd ef, pe bu- asai hynny yn bod. Y mae yn lFugio darlunio'r egwyddorion cyfl'redin, yn gyfattebol i'r rhai y mae'r gwahanol Alluoedd yn bwriadu sefydlu ar gyfiaith gwiedydd, am yr hon y mae pawb yn. son, end nid oes neb end y gwiedydd gwalluaf yu ei chad-w. Mae'n dweud fod Ffrainc a Russia yn enw dynoliaetli (y ddynoliaeth sydd yn am- ddi tfyn y lasnach mewn caethion, ysgatfydd), yn [ ymrwymo i noddi masnach gwiedydd amhleidgar yn amser rhyfel; ac na byddai i ryfel ga-l ei gy- hoeddi heb rybudd blaenorol, ae amser petmodol i gyunadleddu; a'u bod hef) d yn bwriadu llei- hau y byddinoedd sefydlog i'r hanner, trwy holl wledydd Europe; ac y bydd diddymiad gruddol y fasnach mewn caethion i fod yn rhan o'r cyt- tundeb cyffredin (er fod Ffraingc wedi ymrwymo ynghynnadledd Paris i Izcjjr ddiddjjmu y fasnach honno mewn pum mlynedd. j Y rnddengys fod y IJywcdraeth Ffrengig yn j awyddus am ryddhau ei hun rhag cap! ei drwg- dybio o gynimeradwyo erthyglau o'r fath uclwd, gan ei bod wedicyhoeddi yr ymadrodd canlynoL yn y Moniteur:—^u Gan fod amryw gr^oedd- iadau tramor, a rhai dyuion gartrcf, y rha: a gam hylforddwyd ganddyht, wedi fluriio amgylired- ion lied anghywir am tiattui- a chymmeriad pa- purau Ffraingc, yr ydym yn gweled yn addas i fynegu, mai'r Moniteur yw yr unig bapur swy- d'dol." Enwjr achos newydd am angwyddfodoldeb •Tywysog Coronog Sweden yn y Gymmanfa gyiliedinol. Dywedir yn awr na ddichon efe fyned iddi o herwydd ansawdd ap5e!ydlog pe- thau yn Norwa y, He y dywedir fod meddyiiau y bobl yn gyfiredlll yn wrthwynebol i Sweden. Yr oeddid yn disgwyl i gynnyrchiclWyr y bobl yip.gyniiull ity, y seitl-lfl r mis hwn, sef ) dydd a bennodwyd-gyntaf; ond dywedir na bydd y seneddr YII JIawn, o herwydd fod y ddwy brif dalaeth yn grvrthod danf6n cynny rchiolvvy r iddi. Nid oeddid y n gwybod pa bryd yr oedd y TJ wysog Christian yn ymadael i fyned i Den- mark. Ymddengys fod mynediad y Tywysog Enter- hazy, cennadwri yr hWII a gyhoeddwyd gyda llawer o ymffrost ym mhapuvau Naples, wedi myned yno mewn niodd anghyoedd, ac ar neges lled anhyfryd i'r Breuiu Murat; ond ni ddywedir beth oedd ei sylwedd. I Yr ydym wedi derby n papurau Frankfort a Brussels, yr olaf ir 12fed o'r mis hwn. Nid J ydynt yn cynnwys hysbysiaeth yehwanegol o Ghent. Crybwyllant fod cryn derCysg wedi cymmeryd lie yu rhai o daleithiau Switzerland, a bod i hai bywydau wedi cu colli. I Dywedir mewn llythyr o gymmydogaeth Bal- timore, yr hwn a gyhoeddwyd ym mhapur York ) Newydd am y cy;ntaf o Fedi; ei lwcl yn tybicd mai Lancaster fydd sefyllfa bai-liaus y Seneddr o hyn allan, er fod yr aelodau wedi dychwelyd i ^ashuigton, wpd!rd!frod. Myupgaut ymhell. ach, fod mangnelau yr Arnericiaid yn gwneuthur heolydd yin mydclin y BrytaniaiJ ivrtli bont Bladcnsburg, ond nad oedd hynuy yn iriedru at. tal diai arnynt rhag myned ymlaeu. Ein llythyr o Portsmouth ddoe a hysbysa ddyfodiad y fl'reigad Iris, o'r Brazils; nid ocdd Tywysog Rhaglaw Portugal, yn ol tystiolaeth cadpeu yr Iris, yn meddwi dychwelyd i Europe, pan hwyliodd (Ofe o'r parlhaii hynny, ynghylch dau fis yn ol, gan ei fod mewn yniddaiigosiad yn lhvyr ymfoddlcni ar ei feddiaut yn yr Americ ddeheuol.

MAWliTH, 18. LLYS.ARGRAFF ANARFEROL LLUNDAIN. Heel-Downing, Hydref 17. ,ozi,,n i n f,, Daeth y Cafiwriad Macdougall yma yn fore heddyw, a chennadiaeth, yr hvvu a gyfarwydd- wyd at larll Bathurst, un o Brif Ysgrif^raglaw- iaid ei Fawrhydi. gall y MilvVriad Brook, o'r Invn y mae yr hyn a ganlyn yn bigion:— Ar fwrddllong ei Fawrhydi Tonnmt, Chesapeake, Medi 17, 1814. Fv A ÍWT;WYO D, Yr vvyf yn meddo yr an. rhvdedd i hysbysu i'ch Arglwyddia(>th, i'r niiiwyr dan dywysaeth y Cadfridog Hoss fyned i dir ar fore y 12fed o Fedi, gerilaw North Point, yng- hylch tair mil'-dir ar ddeg o Baltimore, mewn trefn i gymmeryd golwg, mewn eydweithredhd A' n galluoedd llyngesol, ary dref honno, ac wedi v i i ymddwyn yn y fath fodd ag y byddai ,grym a sefyllfa y gelynion yn ein galluogi. Yr, ioedd y gelynion wedi amgloddio eu hunain vng- j h'lch lair milidir o North Point, a phsn cedd ein j'luoedd yn cyc)j\vyn yr oeddyut yn ddyfal wrth y gorchwy 1 o ddyfnhau eu ffo-ydd, a phef; ffeithio eu hamgloddiau (intrenchments); cud ar o I' t Udyufesiad ein ysgarmesivyr, hwy a'u gadavvsant mevni brys, gau Udael ycliydig farchliioedd yn eiu dwy law ni; Ynghylch dH'y filldir o'r sefyllfa hon, yr oedd ein bla&n-fyddiii mewn ymdrech; yr oedd y wlad yfya yn gOedog, a galluogwyd rhych- ddryllwyr (rijlemen) y gelynion i ddirgelu ctf. hunain. Ar y munud hwn, cafodd y gwroi ,"l r- ol yii ?- i f y 'liwes, Ili Gadfridog Rossglwy f niarn ol yn ei fynwes, ui chafodd end amser i orchymmyh ei deulu i ym- geledd ei Frenhiu a'i wlad cyn tiengu. Yn y modd hyn y syithiodd, yn fore iawn o ran oedrdri, un o adduruiadau diEgieiriaf oi ahv,,}; unig fai yr hwn oedd (os gellir ei gyfrif yn fai), go uiodd dewrder, anturiaeth, ac y mreddiad.i'r gwasanaeth. Yn y modd tiy;) y daeth yr anrhy- dedd oannerch eich Arglwyddiaeth, a s y fyddin, i'm rhan i; dyledswyddau, y rhai n ewrt amgylchiadau ereill, a allusid eu derbyn fel y peiinaf o roddion tynged. Tra yr oedd ein biaen fyddin yn parhnu ym- %vtl i -o ymlaen, gyrwyd miiwyr cyiiyni y gelynioti o fewn pum milidir i Baltimore, ile yr oedd gan- ddynt fyddin yn cynnwys ynghyich chwcch zi,.it olia' c. .dd o farchluordd, dan gygod gailt o goed, w< d? gwersyllu mewn He cadarn. Perais i'r trefuLduri a ddas tuag at ymoscdiad arnynt i gael eu gwneu- thur yn ddioed. Gyrrodd y R' avvter Gytiym, dan dywysaeth yr Uchgadpen Jones, o'r 4) cd catrod (y rhai a gyunwyseut yr 85ain cat rod, dan yr Uchgadpen Gibbuus,a minteioedd cyflym y fyddin dan yr Uchgadpen Pringle), ysgarmes- wyi y gelynion i mewn at ell hyddin, gydn cho- lIed lawr. Aeth y 4ydd catrod ar hyd rhyw Hyrdd ceuon, ac ennillaT?aut sefyllfa ages ar du aswy y gelynion, cyn iddynt eu can fori, a iluif- iodd y rhan arall o'r fyddin, cf y 4 lain catrod, moriilwyr y llynges, a dydoiiad o'r mcrwyr, yri rlies o ilaen y gelyiiion, tra yr oedd y rhawter (brigade) aswy, dan y Milwriad Patterson, sef yr 121aiii catrod, ail rangatrod y moriilwyr, yn sefyll yn rhesi ar y ffordd, i'r diben i yrncsod ar adenddcheu'r gelynion, cyn gynted agy byddai y tir yn ddigon helaeth iddynt wneuthur felly. Yn y drefn hy,), wedi i;r anrydd gael ei roddi, cychwynodd yr hollluyddwyr yn gyilym i ym- osod a'' y gelynion, ac mewn IIai na 15 munud yr oedd iluoedd y gwrthwynebwyr wedi eu llwyr dorri ac ymwasgaru, gall i!'oi i 1)( b fforcld ar hyd y wlad, a gadael dau faes-fangnel, a rhifeui gi-yn helaeth o laddedigion, chvyfedigion, a charchar- orion ar eu hot. Collodd y gelynion yn yr ymdrrch fer odidog hon obump i chwe' cant mewn lladd a chlwyfo, ac y mac mil o lciaf wedi eu Lallalluogi. Dyw- edir fod r 5ed catrcd o'u meiwyr agos a eliael eu llwyr ddinystno. Am fod y dydd yn awr wedi cerdded ymhell, a'r Iluoedd yn dra blinedig, gorphwysasom dros y nos ar y tir a feddiaunasid gau y gelynion. Derbyniais hysbysiaeth yma oddiwrth y Llyng- esy dd Syr Alexander Cochrane, yn mynegu r buasai i'r llcjigau gymmeryd eu sefyllfa ar V bore canlynol yn gyfattebol i'n cynllun cynlaf; ae. ar dorriad y dydd drannoetji dechreuodd V fyddin gychwyn drachefn, DC am '10 o'r gloch meddiennais sefyllfa gyIleus o du y dwvrain 1 Baltimore, o'r hon y galiaswn gynimeryd ,gc;- lwg ar amddiffynfeydd y dref yu rhwydd. Y mae Baltimore wedi ei hamgy lchynu gall frynniau cedyrn, ar y rhai yr oedd y gelynion wedi gwneuthur amddiffynfey dd go gry iion, ond y mae gennyf bob rheswm i gredu fod v rhai 0 du'r gogledd a'r gorllcwin mewn ansawdd lied amherffaith. Yr oedd y gweithiau hyo, yn 01 yr hysbysiaeth cywiraf a allascm ni gael, yncaol eu hamddilfyn gan ynghylch pumtheg mil o wyr, a llawer o fangnelau ond o herwydd fy mod yu ystyiied fod buddugoliaefh yu gyi haeddadwy, fath luoedd ag oeddynt dan fy s- aeth, gwuaethum drefniadau i ymosod arnynt yn y nos, am na fuasai rhagoriaeth y gelyuiolllllewn j rhifedi mangnelau yncael ei dcimlo gymmaint ar i yr amser hwnnw. Pa fodd bynnag, yn y pryd- nawn derbyniais hysbysiaeth oddiwrth Brif Dy- wysydd y galluocdd lIyngesol, fod y gelynion wedi soddi llongau w rth eniwj'r llongboith, i'r (libeit i rwystro dyfodiad eiu Uynges, ac o her- wydd hynny na ailasai y llotigau gydweithredu a'r fyddin yn erbyn y dref a'r gwersyll. Yngwyneb yr amgylchiadau hyn, a chan gadw cyfnrwyddiadau eich Arglwyddiaeth mewn cof, cyttunodd y Llyngesydd a minnau na buasai ysgafaeliad y dref yn ddigon o dal am y golled a allasem gael wrth gymmeryd yr uchelderaa cedyrn oddiar y gelynion. Ac wedi ífuriio y llawn-f,wriad hwn, ac wedi peri o honom i'r ge- lynion soddi ychwaneg nag ugain o'u llongaa mewn amryw b.!rth;t ti o'r poi-th, a I)hei-i i'r diiia, yddion symmud, yn agos eu hoil feddiannaa i leoedd mwy diogel ymharthau tufewnol y a pheri i'r Llyw odraeth i gynnuIl yr holI luoedd arfog, o'r Taleithau oddi amgylch i'r lie hwn, illo-.i)-d(luii, meiwyr, a phcri iddynt ymgynnuil a barthau pellenig; peri i'r gelynion losgi riiafl- rodfa (rope zculk) worth fawr, ac a(teilidau redin ereill, mewn trefn i wne-uthur 11^ i'w hamgtoddtau h(--blaw e\1li1,léWdd\1., tt' gY1'r ar ffo, mewn brwydr gy ffredi", dychwelais ar y 14eg, dairmiiijjj. 0'r sefyllfa a feddiaiiiiais, Ile yr arosais dros ychydig oriaut Symmudasom yn y modd llesg hyn, gan ddiii. gwy 1 y bitasiili- gelvilioli yn dyfod allan o'u ham- gloddiau PIl dilyn ni, ond gwnaethant y defnyddl goreu o'raddys^ a dderby uiasant ar y 12fed ac felly yn y prydnawn symmudais y llucedd y ng- hylch iair milidir a hanner ymhellach, Hey cym- merais fy sefyllfa dros y nos, Ac wedi deali o honof, yn ddiweddarar y; I5fed, nad oedd duedd, yn y gelynion i y madael a'u hamgloddiau, sym. mudais i wared, a gosodais y mil w yr yn y llongai* drachefn, yn North Point, heb adael gymmaint a dyn ar ol, a dwyn gennyf ynghylch dau l.dlt v garcl-.arorion, y rhai a i'r teulaoedd' mwyaf cyfrifol yn y dref; a buasai eu rhifedi yo i lawer mwy, oni buasai fod ludded a blinder 1 ml I wyr yn beth oedd yn neillduol i'w ochelyd« [Ymay caniyn canmoliaeth yr Udhgadpen ° yniddygiad»u'r hoi) swyddogion a'r mil^y1"? f