Seren Gomer

IIYS BY SI AD. At Gancjiv Di/noliaelh, a Chi/feiHion Ci/m- d::itlwsau CCJilwdul. ydys yn bwriadu ffurfio CYMDEiTHAS jL GENUA DOL y BED V DD W V R, yn fuan yn ABI-R- TAWE, ac i CYFARFOD J.LIOSOG ar yrachos yn -r 11AF NESAF, lie y disgwylir amryw o'r Pregeth- wyrmwyaf doniol yn Lloegr ac yng Nghyinru i bregetiuiar yr actios. Diben y rhyhudd cynnar hwn yw rhoddi mnser ryfaddas i Weinidogion yr amryniol Eglwysi i wneuthur Casgliadau crbyn yr amser, a gvvahodd pob ewyllvsiwr da galluog i roddi ei cow fel tansgriliwr (subscriber) biynyddol, i gyniial y gorchwyi camnoladwy o efengyleiddio Eilun-addohvyi, ac i ddymuno ar y rhai sydd yn cfengylu tangr.efedd, a phob cefnogwr gwaith ccnhadol, i ystyried pa un gymhwysaf fy ddai uno hoii Ddeheubarth Cymrn yn un Gymdeitiias fawr, neu ynte i bob sir liurtio Cyrrideitlias Genhadol ar ci piien ei hun. Mewn trefn i annog Cristianogion i ymdreclui yn ol eu g:illll i ddanfon y ncwyddion da o laweoydd inawr i'w cyd- greaduriaid y rhai ydynt yn cefnu ar amser ac yn brysio i drag:,ywyd¡\oidei>, ¡;i'th raid i ni ond eu hadgníio mai Cris- tianogion ydynt—fod y Grefydd Gristianogol wedi cael ei harfacthu i todiyn grefydd gyllredinol, gan fod cyrrau pcilaf y ddaear wedi eu rlwddi mewn addew id, yr lion nisgelijr ei syllyd o'i lie, i'r Gwaredwr, yr hwn a ragdystioiaetiiodd, y bvddai i'r efengyl gael ei phregethu t;il, y'r holl fyd er tyst- ioiaeth i'r holl Genliedloedd, ac a yshrydolodd ei was i ragddywedyd udganiad udgorn y seithfcd angel, yr hwii a ddyv.cd ar yr amser pemiodedig, Aeth holl deyrnasoedd y hyri yn eiddo'n llarg'Jwydd Iii a'i Gl'ht ef. "Ychydig liyddy?grwydd mewn hanesvddiaeth ysgrythurol ac eg- Iw-ysig, sydd ddigan i ddangos mai trny olferynau ac ym- ari'er a'r moddioi) trefnedig, y mae'r Hoilalluog arferol a ddwyn ei holl waith arfacthedig i ben, a chytiawni ei holl addewidion grasol. Trw y bregethu'r cfengyl y mac gwy- bodaeth o'r Gwarcdwr i leuwi'rddaear; er nad yw moddion diliin hebddo ef. etto gan mai tnvy foddion y bwriadodd ddwyn ci amcanion i ben, ni wna vnttf l(idiiii heb y cyl- ryngau hyn. N id yw'r drefn addas yma ddim yn byclmnu gogoniant ei ras, gan nail oes dim yn fwy cymmvvys nag i'r rhai ydYllt o du Ddnw i gael cytle i ddangos y tuedd hwnnw. Y mac cymmaiiit o law redd y Jeiiofah yn ym ddangos yi, ei waitit yn peri i'r yd dyfu a tfrvvytho, wedi gwaith a llafur caled triniwr y ddaear, a plitt bliasii -vii lluiiiaci.li i ddynion heb eu traficrth a u helbul iuvy canys wrtli wneuthur y cyntaf, rhoddir pniwl diymwad <j'i alliu>g- rvvydd i gytlaw'ni'r ail. iechydw riaeth dynion, y mae yn amlygu ei ras yn gymmaiut, < 3 ijid-yii fwy, a phc buasai y11 ennill pawb i wybodaeth o'r gwirionetld heb ymdrechiadau dynol i ledu'r efengyl; o. herwydd ni buasai'r peth yn ol yr ystyriaeth (daf iiyn yn gadael evile i ddynion ddangos yf un graddau o barril a scrchavvgrwydd at y Goruchaf. Dylcin goiio mai trwy ddanfon pregetliwyr y gellir pregetisu, ac am nid angylum ydynt, rhaid eu cynnal, a rhoddi Biblau yu rhad i ciiun-addolwyr y rhai ni's gvvyddant eu sjwerth. Yn ol y eyfril" cyvviraf a ledrwyd wneuthur o drigolion y byd, nid oes ourl uti o bymtheg o honynt yn myncd clan yr enif Crsstianogion Protcstanaidd 5 deneys hyn fod y maes yn helaeth, a digoIl o Ie i hob enw o (iristianogion ytil Mrydain, ie, a holl Europ iirotc«i.{aiiai<W, i wcrtbio, Jicj, adHB i Ull gyfynu ar. y adl; ni'th raid i neb olni y dan- fonir gormodd 0 brcgethW'yr, neu y cc-glir gormodd 0 ariau i mddi Biblau i Eilun-addolwyr a M?ho-nefaninid tra lydd- on! hwy by w. 1\ c nill cySW;¡ yw í ÍI('ÎJ dd'y\d:d cu' bod yn ?weddio vn ddu'?rit.h am IvvydJiaut ?'cu:?:o?:'eth y tm fyddont yn esgeuiu,:o dchnddi?'r un'? ?ddhi? a drefnwyd i helaethu'r deyrnas uefol, yn m-iliduol pan fyddo Rhag-Juujaeth yn eglitr ddangos fod yn ago red, y wawr yn torri, yr iinialvvch yu dcchrcu blodeno, L'il bro- dyr ytii nihartliau pellaf y byd mewll peryglon yn s;ahv arnom gan ddywcdyd, Gristianogion, cynnortlnvywch ili;" a chyflwr y byd givsynol yn croch-fioeddio, Chwi wyr hyddysg yn nhrefit jcchyuwriaetii, tosturiweh wrthym ui." N ill -N i,- oes hon na llwvr oresgyn yr.holl fyd Paganaldd, ordifygu trwy Ddii'.v y rhyfel wedi dcclireti; rhy ddiweddar yw gofyn yn awr, ai doethiucb yw cynnyg efengvieiddio'r Eilun-addohvyr ai peidio ?—rhy ùdiweddar yw codi gwrth- ddadleuoll a dywedyd nad yw'r amser wed: dyfod, a -hoiiiii hawl i'r enw Cristianogol. Yr 11 nig ofynsad teiiwng yn av.r yw, Pa un ai o du Paganiaeth neu Gristianogaetfi yr ydynl? Os y blaenaf, hoed i nisefyll i fynu fel dynion, a dadlu yn erbyn poh ymdrech i eanill yr i fiydd Crist, ac ymorchestwn i baganciddio holl wiedydd crC-d; trwy haeru yn gadarn nad yw r dengyl o werth ei cbiie!—mai gwell 'yw byw mewn g-wlad He yr aberthir y plant i'r Sharks a'r Aligators, lie y ilosgir cannoedd o weddwon yn llynyddol, ac y dinystrir lluoedd dirif dan olwynion pwysig c.erbyd yr angherdilaidd Juggernaut; end os II du'r efengyl, daugoswn hynny tnvy bob ymdrccl1 oÏ phiaid yn ol ein gnlhi; nid actios yw hwn i fod yn arn- Mcidgar yn ei gylch; melldigwyd Meroz am fod yn am- hleidgar mewn achos llawer llai ei bwys; os felly Pa fodd y diangwn ni, os esgeuluswn ymeguioo blaid iecbydwriaeth gymmaint." Ym mhlith amrywiol Gristianogion ercill, ni bu'r Ik- dyduwyr yn Lloegr gyda'r olaf i lid dlro i ai y gorelvwyl teihvng hivi). ynghytamanfa Nuttin?ham, yn y I1ny(:dyn list, ar fod lQjyfarfod gweddi ?arl ei gynnal ar jnyr y dydd 1.1 un cyntaf o bob mis, i ynibil am ledauiad yr eMigyl yn gyfiredin, yn yr boll eghvjsi, ac yn hyn yr ym- unodd Cristianogion o enw au ereill yn fuan, ac hyd y dydd Inn! y trite gweddiau yn cael eu cynnal ar yr amser dywededig tnvy Loegr, ac men 11 llawer o eglwysi yng Nghymm, megis Abertawe, a lleoeild ereill. YroeJ.d Mr. Carey, (Hr. Carey yn.avvr), (Jtveinidog yr Eghvys yn Moulton, yn niynych ddywcdyd, V inae eisiau gwncuthur rhywbeth gyda gweddio." Vn v llwyddyn 1793, tiriodd ef a Mr. Thomas yn Bengal; ac aeth ceuitadon ereill ar eu Jto;, air. Ward," Mr. Ashman (Dr. Mnrshinan yn aur), I\rr. Fountain, Mr. Grunt, a Mr. Bruusdon. Buout yn dysgu'r iaith, cylieithu'r Bibl, a phregfthu i'r brodorion dros amryw iiynyddau c.yn i'r w einidogaeth Iwyddo. Wedi. isir lafurio dryiliwyd cadwyn y cast, bedyddiwyd rhar o't Bramins, neu oticiriaid yr eilun-dditwiau, y rhai ydvnt vo awr yn bregethwyr o'r efengyl. Y m&c cenlutdon y (Jyia- dcitlms hon wedi ymwasgaru ym mhell o.idivvi tii eu gilydd, ac yn prcget.hu mew 11 deuiuw o waSiauol ardaloedd, He y mae o 30 i 40 o bregethwyr yn ddyfol yn cfengylu tang- ncfedd; y mae ychwancg nil pauinp canto Hindoos, JMaho- metaniaid,Anneriiaid (trigoHon gwlad Armenia), Porhi- gtiese, ac ereill, ?edi caci en bedyddm ar bro.'Z??; o'u f'ydd aau'yv. ?aunix.du o blant y brudonon yn ca?t cu dy??u mewn ysgoiion rhad; yr ysgryt'uiirau tvedi cael eu cyileitiia i amryw 'kiUwedd, trwy fawr ddtwydrwydd ac uchel dvr.?- cidiaeth y cenhadon; dewiswyd Dr. Carey i fod yn Athraw Cadciriog (Professor) ym Mhrif A throUrC^Icutta; a gosodir yr boll genhafiou ar waith i gyfieithu- ac :argiu.phu cyfan- i-Mddi?aumt'.yafdys?cdi? yr Hindoos, gan y ?yHtdetutas cmvoccaf yn y byd am udysgeiiiiaeth Dwyreiniol, aclodau Cill%'Occ-,If yii y 1)'d aiii acloii,' Li Marshman, Mr. Ward, ac ert>ill, yn ennill rhai miloedd o bunnau yn iiynyddcd, trwy eu dssgelOadIJ, eilhr md ydyni. yn cad", ceiniog at cu hachos eu huuain, ond rhoddrr cwbt at achos y (iennadwri. H;i« dd fuasai i Dr. Carey ddanfon ei feibion adrcf i brynu tirocdd helaeth, a byvv meivn rliod- I n' fel bnnhcddigiou goludog, ond ya iif hynny, y macnt, nior ewyllysgar a'u tad, yn pcry?u eu bywydau ym mhlith cUHn-addoiwyr; auti?wdd caniod y fath aml'yh;\au o hunan-ymwadiad yn ein dyddiau ni. Dcn?ys y pi?iun can- lyriol fatvr ddhvydrwydd a m?dru?rwydd Cenha(JH y CJym- deithas hon, wrth y gorchv/yl o gyfieithu'r ysgrytharau:— Y argraphiad mawr o'r Testament IScwydd yi] y Taniul, trwy ddivvvdrwydd (yr hwn sydd agos a bod yn angliredadV.y) y Cenhadon yn Serampore, wedi ci ?vb! bel:¡;eithi" Md oedd y Cenhadon yn Serampore wedi II mYilt'd r;¡:gddynt ym mheil i wneuthnr !!yt!:y!?nnau i'r Bibl Annei:aidd (yo JT llyn y dywcdir ei! bod nedi Iiwyddo mewn mcùd rhyfeddol), pan dJaeth gahvad o'r newydd am y:udrcc!;iadan Bibi Gymdeitiias Calcutta 0 barth arall."— Y mac deg pore, phrin y mae diwrncd yn myned heibio heb fod rhy w brawf-len (proof sheet) o'r ysgr.vthurau yn myned trwy ddwy1aw eu hysgrif-raglaw. —'Y m?' eich gw?ithn-dwyr j (ccw??'??), ?an ddeali*fod mynedfa trwy Huoja i mcr- odraedi China, wedi gyrru am yr ysgrytnurau (yu iaith y Chinese) o Canton a Seramj-ore." Llytkyr n&diwrtk y Dr. Carey, Calcutta, Rhag, 10, 1813." Y mae'r cats ychwanegol a thaer am yr ysgrythurau sanctaidd morfawr, fel na; gcilir ei atteb, er toJ genoym ddeg argraphwarg ar waith yn gysson. Yr Jilym liel) lyfr o'r l estainent Newydd yn y Bengalaeg a'r Ilindaeg, er ys i chvech 1-n i y gii i ,.vitd-- agos i chwech mis; y gaIwa(hu mynych a thaerion am da- isy nt o amryw harthau o'r wkul ydynt yn gyfryVe fel yr ydym yu gorfod. rhoidi llyfrau'r Efengylwyr ymailh cyn argraphu y rhanau erciii. lleblaw'r cyiicithiadau a ddygir II ym mlaeo dan ein arolygiaeth cin hunain (y rhai ydynt yn awr yn un-ar hugain o rifedi, o'r rhai y mae un ar bymtheg yn y wasg), yr ydym yn argniphu'r Testament Newydd yn I, y Cingalese, ac argraphiad jlindoostanaidd a Uythyrennau Pcrsiaidd, gan y diweddar Air. Martyn; ac yr vdym vng- hylch dcchrcu dan arhraphiad ol"ihl Ma!ay, UIl mewn liy'hvrennau Rnnfeiiug i Ainboyna, a'r llall yn yr. Arabaeg I idrigolion Java: ac y mae llytiiyretiiiau yn cdel eu gwneu- tliur i n,, hoB Fibl yn iaith yr Armeniaid. Er yr holl gyiieitiiiadau hyn, yr wyf yn gwybod am sait's'i neu w\th o ieithoedd ar gyfandir Asia, i'r rhai r.id oes sill wedi ei gyheidiu; ac at y rhai hyn geliir ychwauegu o ieiaf deg neu ddeuddeg yn yr ynysoedd. Am hynny, y mae rhifedi'r ieitiioedd, i'r rhai nid ydys wedi dcchrcu cytieitha gair. Dtnv, mor lliosog yn y Dwyrain a'r rhai ag y mac ynddynt.—Pa fodd bytmag, dygir y gwaith ym miaen yn ddiamineu, hyd dm chlywo r holl genliedloedd, yn eu hicith- oedd cu hunain, fawrion weithredoedd Du\Y.Tcntk He- purl of the British and Foreign llibte Socitly, pake 18, 19, HcbJaw'r amrywiol gy?cith?dau uch?d o,r y?rythurat', cyhoeddodd Dr. Carey y HaB?aynu? o N'almecki y'?hyd a )cLyi!eit!ad Sacsnog, y. driMyrr pedwar-]dy.<r—Icii'iadur ? (??Mw/<?) ac ymddiddanion yn y hcn?a!?-?pithadur yn iÜH1 MahatU"—Geijriadnr Maaattra—ac Ieithadur -Sn:!?- krit, pcdwar-plyg. Ac,n»cddai Arghvydd Miuto, Hh?'a-.v India, o tiaen ArgJwydd M»ira, yn ei areeth wrth ganu'n iach i ?ndia, yrhou a draeUiwydganddo, Medi 20,1S13,— n y mae efe (Dr. Carey) newydd gorpheu ar^rap'iu Ieithadar yn iaith y Punjee; ac y mac ganddo yn aW yn y wa?g Ceithaduron y Tciinga a'r Carnatic. Ac y mae lie- IU I-, jHiiHochcc.?'tOn.?a. A?.vnydnvanc?ad?yUafurhc' aeth ac amrywiol hyn, l»ydd i'r Gweinidog duwio), a'r I ysgolhaig diludded hwn, orphen ci Eiria<bir Bengalaeg I mewn dwy ilvnedd ym inhcllach. Y mae Ieithadur yn iaitn Burmah, gan ei fahFdix Carey, vr hwn sydd eisoes yn dHyn llWYbr;U duwiol a dy-.ged? ei dad, yn alraÜ\nl;g y Cennadon yn Serampore. Y mae Dr. Marshman wedi dechreu cvhoeddi.gwaith Confucius, ynghyd a ehyfieithiad ac esl>oniad. C'yfausodd- odd walth rlan yr enw Claris Shiica. nett Ailwedd i Iaith China; cyhoedlwyd y rhan gyntaf, a bydd y cwbl o 4 i 500 0 du-dalenuau pedwar plyg. Y mae yr naeg wedi eu hargraftu arlythyreimuu symmudoJ, yr liyn a ddygwyd gan y Dr. Marshman a'i gydweiihwyr, tiWY y cy*vrcinrwydd a'r dyfal barhau mwyaf clodfaiyr, i'r fath berlfeithrwydd ag oeddyn tiiii or blaen. Cyhoeddodd Mr. Ward, yi ail ¡ argraphiad o waith ar Grefydd, Ysgrife.nnadau, a Moesau'r Hindoos, yn bed war lIyir pc,1war pJyg. Yr v.yf yn prnlïr dywenydd mwyaf dirlwyll wrtb j ddwyn teilyngdod ysgolheigaidd Mr. Marshman, ac aelodau ]>archcrtig ereill Cennadwri Serampore, i sylw'r cyft'redin; a fy nhystiolaeth i'r gwaith mawr ac anarferol, ag y ?nUnnsv.yd y Gymdcithas ddiueheigais a chyfrifol yin? i y gyyawni. Ac nid iiai boddhaol gennyf yw y cylie'a rydtl ¡ ('ucyt?i?niadau dygcdig i mi amlygu fy sylw o'werth ua- trynol eu bywydau, a'r cgvvyddor fuddiol sydd yn rhcoii yr | amrytv st-fydliadau defnyddiol a iTmfhvyd ganddynt. a'r {- I rhai a ddygir ym mlaen ganddvnt en hunaii!—Lord /?/.? ?a/?'/c??? ??rM.<, Sp I. Wedi dangos o tiouom yn y modd hyn gyflwr grcsynol i I' rhan fwy:if o drigolion y byd, cymhwysdcr y Cenhadau a I dd.mfonwyjl allan, a ihvyddiaut eu iiymdrcciiiadau. yr ydym yn gobeititio na bydd i neb o gyfeilliou Cymdeit'nas Genhadol y* Bcdyddwyr trwy'r Dywysogaeth, a swydd Mynwy, es»;eulu.o cas^lu a thansgrilio yn helaeth yn 01 eu a dwyn eu trysorau i Abertawe, i'r Cyfarfod cyitrcdin yr Haf liesaf, pryd yr ystyrir^y dull a'r modd a yI ndtlar,i)so oreii i ddwyn ym mlaen aciiosiou y Gymdci- I thas. ■ Rhoddir rhybudd amserol am amser y Cyfarfod evil j y ■cvmrnero le. Gelwir yu ueliel ar drigolion Cymrn i ddilyn anghreifRiau eu brodyr y 11 Lloegr; am (?'hya?ii eu brodyr yn India Oid gwiw yn?an, canys tyhia ILuvcr na fn ymddygiadau ac ym  drech iieintiiawr yn deilw i'w cysfadlu a'r eiddynt hw y wodtyruc?a.p?tolaidd. Anhawddgwybodam?cit i elks-, i eic:i huuain drysorau yn y nef," na thrwy gynual Cennadon a dospartlia Biblau ytn miilith eilun-addolw yr. Yr ydym ni yn casgiu aria 11, ac yu gyrru geiriau'r bywyda phregethwyr 1 India, a'r rhai hynny yn gyrru'r trigolion i'r ncfoedd, a pha drysor gweil a allun fod y 11 uîlcrynol j'n ddaafou yno.

T 71° 1 ° New-ifddion Lhimhthi^ Spc. DYDD I Air, IIY DREF 13. THAt'Y bapmau Upland, y rhai a dderbyn- I -t v,yd heudyw i'r DLd o'r mis hwn, yr ydym yn dys?u f"d y Count Uostopchin wedi coisio cennad i rodùi Rhaglawiaelh Morrow i fynu, c II achos ei aliechjd; o herwydd pa liamy mae .ofnau y sawl a dybient fod yr Ymerawdr Alex* ¡ ander, yn groes gymmeriad cyiFredin, wedi ymddwyn mewn modd anniolchgar tuag at yr lien was llyddlon hwnnw, a'i droi aiUn-i o'i wus- anacth, yn hollol ddisylfaen. Er fod Prv. ssia wedi ymnvymo i weled Denmark yn cael ei digolledu am roddi Norway i fynu i Sweden, yr j ydys yn deall yn awr, y bydd Sweden i sefyll ar i gadw Pomerania, hyd oni gaffo ei thalu am y draul yr ac'U? idd! I ddaroi?w:g Norway, o her- wydd na fediodd Denmark ei rhoddi i fynu yn ddiymdrech dieulfawr yn ol ei chyHundeb. Cyuhwysir yr hanesion canlynol yr.ihanurau Paris, am ddydd Liu 11 d'nveddaf, y riiai a dtlcr- bynwyd y bore hwn. Daliasom syIw ddoe, nad ocdd Brcniti Saxony ym mys y Fl'JlIla.dl1riaiù I BrehinoI, y rhai ydynt wpdi cyrhaodd Vienna. Ac liysbyoir dan y pen Leipsic, fod amryw o swyddogion mil vvraidd Saxony, a dau Gadfiido^, y rhai a ahvasant gymmanfa o'r sWj:dd?glOí1 i i t Maibourg, I r wben i anncrch cymtnanfa Vienna, aLlf-Lriid ei I'awrhydi, wedi caol eu da'a, a'u danfou yn garcharorion i amddW\-nL¡ Torgnu; y mae'r amgylchiad liwii11 gwneuthnr I ei adferiad yn fwy auobeithiol iiit dim arall a j giybuwyd o'r blat^n., Y nevvyddion o'r Yspaeti ydvnt yn cyrhaedd i'r cyntal 0 r mls Y ddynion wedi cael en careharu o'r newydd yn Madrid. Ac lei v sylwyd o'r blaen, y meitii*"Iil hyn yn beniiaf yn erbyn y Seiri llhyddiou, i'r rhai y dywedir fo(i c)feillioii y Cortes a cbyf- eilHon y Ffrangcod yn perthyu, y rhai oil a ys- tyrir gan yr ailwyl Fferdinand, yn elynion iddo ef. Dangosodd talaeth Catalonia ei hanfoddlou- rwydd i'r mosurau hyn, i raddau mor bell a dan- fou cenhadau i Madiid i arddehvi (rfe/iumd) ihyddisad y rhai hynny o'i chynr.yrciiiolwyr yn 01 T .J •y Cortes, y rhai a &iiw gan y Llywod- J "T" "1 .i racth. O du Navar/e y mae'r antoodlonrwydd yn fwy brawychus, ae wedi torn allan i wrth- ryfel gwcifhredoK Y ddau TUina, tywyswyr rnedrus y Guerillas yn y rhyfel diwecitkif a'r i* frangeod, ydynt yn blaeuori ar y g'.vithryto!- wyr, y rhai, fel y <i) wedir, ydynt dra iiiosog. í T' '1 "I' 3n l' Mync-r dan y pr-n Vittona;, Modi 30, eu bed wedi myned o'r gohvg, ac na wyddid beth oedd eu liysbyoir mewn llythyr anghy- oedd o Ffraingc, fod urt o itctsynt wedi cynnyg I 1" cymmeryd St. Sebastian yn daisynitmvth ar y I I '25am, ond Iddo fet?u,? GClOS braùwriaeth 'rhai e'i swyd?cg'on. Ei*'?' pr'? y medrwn gredu l hyn, o her?ydd p,? g'??a?-?nd y fath gynnyg, ?'r  ga  fcj  ydym yn meddwf nas gallasai fod yi, anhysbys I yn Vi?crL? ar y 30ai! g?n if;J yud?u Ip cyn agosed at cu gilydd; o?d )ud yw'r hysbvsiaeth odd: yno yn evnuwys dim o'r fath. Ychwaiseg'ir niewa iiyU^.y r; fed y Cadfndog Miaa, can i ar lawer o liioeud o ddytno:i, wedi cyiiocddi ei huno blaid y Ffurf-lywodraeth a lUnwyd gan y Cortes yn yr spaen, yr hw:; a ^yminoradwy- wyd gan y Llvwodraeth FrytasnUdd, a Calla- oedd Lwropasdd ereill, cyn uefnu'r mesu?uu annedwyddy gwanwyn diwcduaf yn Valencia. Arnlygir mewn llythyrau o Vienna, nm y ■'oOain OIT rnis diweddaf, fod Ymerawdr Awslria- (-i goroni yn Y nera wùr Germany znv. v Pennacturiaid cyfnnol, at- y o'r mis L.vr., sef cylchwyl ei etiedigaeth. o Fedi, dywedir fod ansawdd y Ci f I i;, L (Exchange) yno wedi gwclla cymnuih t iidi- .ena cymm?;? ,?  weddar, o herwydd fod liawer iaivi a t WiiWS wedi cael eu dwyn yno gan ddieithriaid, fel Y: ydys yu tybied y derfydd gwasgaru asian p' > :r yuo yn lied fuan ond Y mae hyn yn yiwd.i bynnu i raddau mawrion ar y mesurau a drefc-.ir ynchylch y fyddin Awstraidd, cynnaiiaeth yi* hon sydd dra threulfawr, o herwx'dd ei bod hyd yma, yu llawn lol yn amser rhyfel. .1 .J 01 Derbynwyd llyihyr oddiwrth swydd-'ucl.-el yrn myddiu Syr j. C. Siierbrook, a ysgriiei;w> cennadiaefchau diweddar oddtWitii v Ca<i' fridog uchod. Ar yr aniscr Iiivi-.iiiv, N, fyddin clan Syr J. C. Sherbrook. vn^hvlci: vn- adael o Penobscot, a myncd i Ppstsmptitis h Hampshire Newydd, gyda IJ\¡-¡M¡ i ddji.yhtn'o Hong newydd o 7 1 mangnel ag sydd yn caej "i hadeiladu yno, yn gysUi a rhyw g bychaiu ereill. 0I. Dengys yr liysbysiaeth diweddof o Gi bralrnr. ff)dycicfydi)eiutu?wrd:ii?ii.auc'-yi.'??ci- yno; nid ?dd y rnarwoJarttnu ychw:neg ná piled>yar neu bob dydJ, yr amser hynny, sef, Medi 1*2, 1 r ydym yn clywed fod yr arian dros ben. a gynnuilwyd gan swyddogion y fyddin y-i ddi- weddar, i roddi aIJ7 d d D, Dyd eu y miiwy.- a an- allaogwyd ya yr Orynys. Danfouodd Brenin Spain Urdd St. Carlos, o'r ?i'?dd i'r Tywysog B?ch?'. lI.'A' j: fc, i ;'r "16: A:I: cY1;:a;y(1 s:\vieddoedd mawrion yn yr.ys Eiba; rhnddocid l1o!l\HJarte v,tl1 i'IY filv'\r chafod¡! V dv\vpn? ydd i'w clywed yn gwaeddu Vive E!pt'¡rr!' Eawyd rhai heolvdd o'r np?ydd yn ol en-A?u h¡o<o!;d'l n""I'" _r'U¡l'('fJ'I' u Gcnnu:ri) 1..1 'l. .la Lt t. t l, \)f/¡ "'¡G/ Y mac pris y glo yn ychwaue^a yr. L undid; Soddcdd ba,d? yn cynnwys pedair gv, raig, a phump o ?'7? dydd Sul di\ved?af, rhw;.? Ram: gate a Clialais, < i;<rengasant oil yn y dyfii-Jpr. Pob I Ffraingc --daynt, y rhai a ddaethoat i'r wiad hon a. nwyr. '^u i wcrthu. Dechreuwyu r, re.rtiiu moddion Tywysoges Cymru ddoe, yn nhy Connaught. Met;>wyd i v r arwerthydd ei I i u i 1, 15,000 o guineas aai (utBl, dC nid gwiw i neb gynnyg Ilai. Lladdwyd dyn yngardd yr Anrhydeddus Sir. Herbert, o Mitcham, bore dydd Mawrth, gan ddryll Uamlafn (sj)ring gun). Yr oedd rhybudd rheolaidd wedi cael ei rfJddi o'r dryll; ac yr oedd y troseddwr wedi cael ei gUvy fo cyn hyn nsewti ga.rdd arall, y-i bona yspeiliai; ond er y rhybndd prydlawu hwrnnw, cfe a yrnrcudcdd dilyn y grellt o yspedio ues cad ei hiyr at,.a'UO L gaa angau.

OWENEI?, 14. Yr vdytn wedi cael papurau York Newydd i'r 4ydd o'r mis diweddaf. Nid ydynt yn cynnwys ucaimawr hysbysiaeth hcblaw'r hwn a fynegwyd eisoes, ynghylch gweithred.iadau'r BrytaniaUl pan ymosodasant ar Washington. Dywedaut fod y rhan fwyaf o'u milwyr yn y frwydr wrtli Blandensburgii yn rai newydå gdi; ymbJdmld rhai o honynt yn dra gwrol, eithr ciliodtl c■ eiI!, o herwydd gwangnloildid, cyn bod achos, ac am hynny collasant y frwydr. Daeth y Cadfridog Armstrong i Baltimore, ac hysbysiaetli i'r trigo'ion fod ysg,if-rag!aw'j' Llv- wodraeth wedi uerbyn ceuuadiaelUau cddiwrtli eu cennadon yn Ewrop, y rhai a ddar-fona/id i gynnad!eddu am heddweh, a'r r)?u n geisasent ?nwdurdod o'r newydd, ?cu gyfarwyddndau N'urdo(I o'r new)dLi, I"eU nad vw'r hwn sydd ganddynt dd?onc? i ddwyn y gyniiadledd ymheliach ymlaen. Mynegir mewn pigion o'r popur a Hwir tionai iutcliigencer, am y laf o'r mis diwedid-'U", fod y Brytaniaid wedi esgyn j'w ilongau yn .C^- nedicf, ar y dydd Mawrfh cyn hynny, i> "d vn bwriadu n!y'?d i wared ai hyd ,n ?''?n. 'v'i S ?ddynt g'Ho o ??as!)in?t:ou. D?Wt-'d?nt fc',j: i- ? wvryt'A'ner.c ynp?rhauymj?nn'.jn f' y J.5 "?nj-<?n'. ddyfc.diT.e\n ?hon?o, gau ob c''h't? y i. t' f' pryd i wrthwynebu'r g?Jvuc! end cfer fu'r gcbaith 11 w n t Datgana'r National Intelligencer yrohelhich, eu hod yn gobeithic- yn -r i ,in» v ()(',( lO..f\\) ,( .w L\: n Y'. ,J,I Y sarhad a gy3.awnodd ) Ih v tanrtul av «efvitfn eu Llyvt odraeth. Yr oedd v Cadfridri a'r Mor-raglaw Rogeri-. v: i Wa- yr 3,iu o Ays, o Bait!- •ore, a'r Mor-iaa..vf Porter, ar y dyed cuuiyuci.