Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

3 articles on this Page

Advertising

HYSBYSIAD.;

____-_.-_.-_.__._----i--_-____.-_._-___._-.-…

News
Cite
Share

i Newyddion jLhinda/hi, fyc. DYDD IAU, MEDI DAETfT y Mary, Cadpcn Moore, i Creen- ?? nock, ar y '23am o'r mis h? n, o Quebec. Y mae'r banes a ddygwyd ganddi am yry;nd:-ec!i anghouol yngNgwarchntawdd Erie, ar y bred o Awst. yn lied ?vah?u?o? i'r hanes AmGricaidd. Myiicgi r ganddi hi, fod yr AraPriciaid wedi cilio (i ikiifalo debygid) ac i'r Cadfridog Drummond fyned i VVarchglawdd I jio a 900 o vvyr, ond nid hir y buont iiiewn meddiant o'r He nil i bylor y gwarchglawdd gymmcryd tan a chwytlnvyd 000 olii gwyr i fynu i'r awyr; a chyuimei wyd y 300 ereill yn garcharoriori. Rhcddwvd cymmaint o achcs i ymosod ar, a gwnawd cyn leied i amddiffyn, dinas Washing- Ion, fel y mae Mr. Madison wedi colli pob hawl i barch, ac od yw'r Hywodraeth yn rinvyni i amddiffyn y bobl am eu ifyddlolllkb, gellir dis- gwyl yn liyderus y bydd iddo ef gael ci droi ullan o'i swydd yn lied ebi'wydd. Darlunir yr amgylchiad hwn gan y New York Commeri-ial Advertiser, am yr 18ain o Awst yn y modd canlynol :— iieddy\v yr ydvm dan yr angcnrhe'clrv.ydd annymunol i fynpgu ysgafaeliad a diiiyst<■ dir.as Washington, Prif-ddinas yr Unol J)uleithaui Ni ellasai neb feddwl am y fath ddigwyddiad er ys chwech mis yn ok Ond hon yw oes y rhy- 3,1- lioti ? ( )- Il- "feddodau! Diiias Washington, yr hon a gyn- nwysai lawer o adeiladau eyhoedd gwerthfavi r, y rhai a gostiasant fyrddi) nau o arian i wlad cad-drvsoffa lyngesol.jhelaetb, tawdd-dy mang- nelau (cannon foundry)) &c. &c. Y ddinas hon, ag oedd mor belled oddiwrth y mor, ac at yr hon ni allesid dyfod a llongau ond ar hyd afonvdd hirion, ceimiou a chulion, yr hon a adoiladwyd ar fan a ddewiswyd o bob un arall. fel yddiogelaf rhag ymosodiad oddiwrth elynion tramor;—pwy a dybied y dinystriasid hi mor hawdd gan elynion? A ydyw ) n alluedig creclu, maigwedi bod o lionom ddwy llynedd yn rhyfelajy gadawsid ein Prif-ddinas, sefyllfa ei" Llywodraeth gylfredin, mor ddiamddiltyn? A ellir credu y gallasai ychydig longau, ac o chwech i ddeng mil o wyr y rhai a ddaethant i'n dyfr- oedd ni, ai' y lieg o'r iiiis hwn, ddinystrio ein Prif-ddiuas ar y 24ain■ Ond (ly-nia fel y mae yn bod. Gosododd y Cadfridog Brytanaidd, mewn liai na mis wedi iddo ef hwylio a'i fy- (Iciiriati o Bermuda, c-. i ad-lys yitgiialon ein gwlad, yn sefyllfa ein Llywodraeth. Beth a allwn ni fcddwl am y fath bethau ? ) m mila !e y bu y dynion sydd yn blaenon arnom yr lioil amser hwti ? Pa fodd na threfllasent ryw fesut au I i ddiogelu'r Brif-ddinas? A oedd neb lleoedd ar yr afonydd Patuxent a'r Patowmac y rhai a allasid eu hamgaeru ? A cedd dim modd i am- ddiflyn meddiant y wlad? A ddichon dynion ag ydynt yn dwyn pethau ymlaen yn y modd hyn fed yn addas i lywodraethu cenedl gref a gw lad rydd? Bydded i'r rhai a'u gosododd mevm sw}dd i atteb. Nis gallwn derfynu r tnewn i atteb. ?, crd'ygl hwn heb droi sylw'r cyitfedin nt c?n sef-  :HL;ladi1 yHfa e'n Yr y- d N ni ?- it r vn ad?ila;!a arsddtii'ynffydder dio?phvch i'n dht?H ein hun?nt; ond ym mha le y 'mae'r uiangnesa'a i cscd yn- ddyrit: ir, Ia Ie y mae'r dJ ¡¡ion i\ w cadw? A phwv sydd yn gofalu am yr }'ch^dig"ddyi<i. sydd gennym dan arfau ? Pa nior lynvc-U'd r adoiygirliwygHnpin Pcnciwùod?Y nnu' ,• :'hn'hynyncfy'dadauobwys 11' di!Ui?yd.?u;?. Bydd ein hamddi!• ynfeydd yn w:n--(h t;a bod y:t ddiddefnydd, oddi eithr lod mangnolau a di ;•; > o dyiiion ynddynt, a'r dynion wedi ta dysgu i',{ defrtyddto." Os yn y modd hyn yr deddynt vn teknlo yn York Newydd, betii oedd raid bod amgyuYe lio;i pob! NN ashiugton, y rhai oeddynt dystion i Ifoed* igaeth Waradwyddus Madison a'i gymdeiiLion ? Y mae'r argratf a wueir gan ddigwvddiad. o'r fath hyn yn barhaus. Pan ddaeth vr hanesion diweddaf o Baltimore yr oedd y masnachdrd wedi eu can i iyuu, trysorau r Ariandai wedi on cymmeryd yrmtith, ac Vi oeddid yn dechreu siararl yngbylch c-ynnyg rhoddi'r Hp i fnu. York Newydd yr oeddynt yn fw) hvdeiU;- wedi dyfodiad gwr o'r enw llufus King i' w piitl:. yr hwn mewn trefn i annog y trigolion i roddi henthyg alian at achosioll y wladwriac^s, a gy; iiygodd ymrwymo yr hyn oil a yn yr achos, fel iii byddai i vrndrrchindut'r i ddin a'r blaenoifiid lesghau o cis;cu me d ei i ddwyn ymlaen eu hachos yn egrdo!. Ar y '22ain o Awst, cyttunod^ trigolion vnvs Nai;tucket, yn nhalaeth Mass:icliusets, a'r Mor- raglaw" Ilotham, i gylioeddi yr yuys houno n .ammhleidiol tra parhao'r rhyfel. Yr oeddyt^t wedi ysgrifennu cyn hynny at Syr Alexander Cochrane, i 'ddarlunio eu cy H wrgrcsvno1 a new- yniiyd, yn .yr hWII y gadawyd hivy gan eu L'y w- odraeth en hunaio oc wedi i Svr Aiexande.' clTwilio i'r achos, a chacJ allan fod eu darianiad yn gywir, efe a av/durdododd y Mor-tagiav»- Iiotham i ganiattaa iddynt eu ddymuniad, a c yn ganlynol i iiyt), y maent cytluno, i fceid o ymladd yn erhyn tl,a hwn; ac i roddi nob meddiant o eiddo'r Llywod- raeth Americiaid i fynu: ac ni wrthwv nebai'.t roddi lluiiiaeth i longau ei Fawrhydi ata aria: pan fyddo ganddynt beth i'w hebgor. Os dygir y rhyfel ymlaen ychydig yn h wy gyda'r un bywiognvydJ ac C'gni, ag a atnlygwyd gan y lluoedd da:) y Cadfridog ltoss a'r L'.yngesydd Cockburn, b> dd i lawor o icoedd ereill wneu- thur mewn cyifelvb fodd ag ynys .\aniurket: ac yn cyflrcdin pan ddechreuo cw u oddiwrth v Llywodraeth Wreiddiol gymmeryd He, y maent yn 1115 nod rhngddynt mor ebrwvdd, lies darogan ymoliyngiad i.yr holl gorph c. va- dcifhaso!. Yu y fath gyfryugder a hwn, nid oe> amheuaeth na chvmhellir Madison yn daer i gyd- syuio a'r amraodau heddwclt a gvnnygwyd gan y Idywodraeth Frytanaidd:—deallir. yn gyif- redin fod yr hyn a ganlyn -yn un o'r arr.utodau', sef bod i ran o diriogaeth yr Americ, ar lannau'r Llynnoedd gael ei rhodd: i fynu ::> 1 1 1 Frvtanaldd, i raddau cyn belied chau'r Daleithau oddiwrth ddyfodfa iddynt; ac mai gwrt'nodiad y cynnyg hwn yw'r anhawsdra pen- na f yn Ghent. Pa cyn belled y gellid cviiawnhs-i Llywodraeth yr Americ wrth antuno i bob pGrygl yn hytrach nag ymostwng i'r teierau uehod, a ymddibyna yn bennaf ar due Id ac ys- bryd y wlad yn gylfredin. A pita c\ n bellQa y galiid cyfiawnhau Prydain pe galwyd y cynnyg- ion )'n ol, neti geisio aiumodau iviwy hawdd i\v rhoddi, n. ellir gasglu oddiwrth r yrnadroddiou lir gas- l u o,, i ii-t h i i- canlynol a bigvvyd o Lys-argraph Quebec, am AwstlS: Y mae rltai oysgrifenwyr papurau newvdd- ion Llundain yn hoddhau eu hunain eisoes, a'r ystyriaeth y byddai gwarafun i'r Americiaid (mewll cyttmideb heddwcli) i gadw un ilong o'r cyfryw a'r cyfryw faintioli ar y I^lynnoedd, yn i ddigon o ddiogelwch i Canada. Y mae'r bon- t eddigion hyn yn dra go fa his bob amser am yr hyn a ddel, heb fyth edrych ar yr hyn a aetit heibio. Y mae yn wirionedd difelh, nad oedd gati yr Americiaid un llong o'r f.üit, ar y Llyn- noedd yn nechreu'r rhyfel' hwn, oddiggrth un llong ddau hwyibren, a ade-iladwyd yn ddi- weddar, ar ].vn Ontario, yr hOil a IS mangnel. Yr oedd gennym ni y pryd iivvsaiw lawer o longau arfog mawrion ar y Ln1 etto 311 niw-odd y tiwyddyn 1812 yr oeddynt hwy yn feistriaid ar Lyn Ontario, uc yr oeddynt yn feistriai J ar y ddau Lyn ac ar pryd hwn y maent yu gwibhwyUo ar Lyn On tario tra y mae'r 11) nges Frytanaidd yn ^orp'iw^ s yn Lingstori. Ni fyddai'r fath amniodyo v cvt- tundeb ond yn au J¡yfryd i'r Ameri iaid, heb fod 0 uti Iles i Ili. 01 oes ganddynt lengbyrth da ar V Llynnoedd ? pdt eu Lamgaeru yn ddicg?t, a'u cyn!?! g?.:) y wbd, ni b? dd ;.ilvnt fyth e?iG?   oJ .J llongau pan dorro rhyfd albn." Dc??ynlasom Lys-rs;'Hphau BrGnh:n<d I?.yit ? (St. Dom'ngo) o''r'l?f ¿' Ionawr, i'r 'a fi? d:- weddaf. Y mae- 11 a llyuydd-Tu wedi myned heibio oddi ar pan gyramerodd Christophe a'no Lywodraoth llayti, a defnyddiwyd yr boli eraser ) liw-nw i wneuthur yr ynys yn rhvdd, .*asrc;i ly 10] ac yn gadarn. Ar yr 23aiu o Ck'v.y" y incsodcdd y lluoedd B-enhinol ar yu^iyick 1500 0 wrthryfelwyr vng Ng-warchgb, t. 1 11 bourin, y thai a ?c a ladd- asant, neu a garcharasant y terf^ Yr oedd corpb lliosoccach yn meddiapro, rort ank Crimer, y rhai a wanychwyd yn f,'1"¡ r "1" It-.i:. galonw'vtl trwjr-ddiuystr eu C) f»:.iioi> y lis t uchod. Mewn ystyriaethau cycj d aea g