Seren Gomer

j AT EIN COHEBWYR. !? ? rydym t;i t!d;olchg;n- i CrMtion pm ?'r hynn wnartl. I ?r«s(Mn <?r dcchi-cuad c:nfi'ei ?yfausoddiad Vtudd.ui??M cyn?yuted?y?anom. w ?* Methasom ?td fittispr! ?y?eithn A?ohiad B. .ArHd?r ? y?ythnosnon; fe'i cy.ioeddtr tncv.n uu o'r rintyitutt 't?at. ?' Yr ydym wed; do-hyn yss:rifcn P. nr CYmmcnad Gwc)n)doa:d:t,ondni.-iv(]\;n?c(:ic?'i)u.ttdd(-ni'w dnrticu, gan i.n. ddactit t t.tw ne= ccdd v Puum- h?r? ?n ?usu.Hjynofti'rwa?'. ? 0, yw D. 'J\ yn dar!JclI Scrpn Gcmcr, [,< genfy<!d cm ¡i bud'ncdtcyiLn\iuciddymui.iad. m GORUCJn\YLWYR. ? ?stcUNcdd David Thomas,Sinpwr '?n't'phiHy Parch.J.Hdtmmda. 'nyt)<)nt':tr ();r )).D.Jones '?xritris'cnt \Va!?')'?«r?')n Postin,,ister ?erdydd Post-OiHc.- !< ?'ott'facn ?',)os. Hc\<ctY)), Posttnastcr ''?'rthyr-Tydtit ?V. ?. !)?y,s, Postmaster Aho-flar' John i!ynon. Postmaster '?'rt'yrddtH J. Evans, A ,:gratrydd, &e. ?!anc)!y Jo))nI{,oh<')'ts,S't)p'.yr '<t?t")]i')ewydd yn Einlyu Ttmothy 'Fionas *'?U)di!o !cdt'!ic)<E\aos 'tt)Y!j?!dyfn -}). H. H?t-s, Sini) I.-sa "?n?:nh)C ThonmsT!K)m:M ')C)!)0!iddn,- (r.No)'th 'yg?ywft -J()hn Pi-ict', Post)nastcr '?-?!)t.)rdd J?:'tesTh<))n:is t*cfdraFth Da\i<tTho:nas ?bp?waun iIt'nryFvans I .Ahl'th Pa[-c!).Y.'i!!iantThnmas ?-hpr\shvlth- Parch.JfhnJaott's A 1)(-riciii Caieb Le?ts "?nbedrpontStPpheu llu?h Jones, I'ost-masfcr anywern-rstt-ad Uavid Rici?nh s E.hi.nrdJoncs,r<)s!nmster _\mtwc!t pa,-r!).John l;va)..s 1nG.edt'r1 ()?-?? WiiHatns, PostnmsKr CMrgybt- BcnjaminJ? ?ancrdtymcdd Evan Thor?as, remaster ?-yn?.))gcyn ?-.K,?is ?an?cim- HichantJont-s ?M?r ? Pa.rch.Arth.n-Jones ?wi!itc!y Parch. Bonj:.nni;iJo!)cs ?'n'ni;))-ton Rit'eJo'ics ?cm:Ktoc- ?V!]]h)n\Vimams "Rhych Th').(!('c,\ )-?t-i)n'yd< &:c. 1íTrexilam .J. ,.P'.l.IlIter, L!ytrwertlmr .1anrwst 'iUiatnf):i',ic-. ?''thi.t- -J<)h))P}!i!i'p.L!yft-worthHr ?'a?'SoUcn -Jf)hn E<h'm)-<ts lbla R. Sanrl.erson, A rgraa:vdd Do:gt-U:)u- ]UdKudJc?,Ar?rat!ydd ?? t?wn- pai-r-h.JnhnJottes ?ad)y't!"?h- ?ich:))-dJc))(-:i 1.Ian(yllin. J,<)?ardP)ice .Hanidiot's Ah.-tJftncs C:tsuewydd:u-ysc Eva))Lt-wis,Lb'<worthw!a. John Tihhins, ArAranydd Parch. Jon(,.g !lu\J<.Lull Newton & Co. al" \C!{- Square;J.W!)'tt\F)ect- stieet;iNo. @ IN' CIA-gi LIC-S tree t. ??????? 1 bdoc dcwiswyd John Jcth'cys, Ys'.T. I fod yn Borth ,YWY41(1 (Pot-ti,eece) ym M'.Y!-deisdi'ef AbertawR drosy I Ac ymae John Grove. Yswah), f I \,di cae! ci bennodi i fod yn Heundur yr Ic VI' \dym yn deall fo(I Cymdeithas Gyd'cK:hol Pcny- .o,l1t,l\!orgam.g, ('1' a ddy"n plant. yUcdicn, i g.)et ei ?'?al dydd ?wcncr y 7t'<'d o Hydrcf ucsaf.' 'Dfch- api llcg o'r 'l. J c zi tilt-actllil ,u. 3'' achos gn.i y PanheJig Thomas Ilancorne, ae wedi hyanyhoHry plant yn gy- hoeddns. Y mae yr aet6(!nu yn dymnno yn fawr i'r Cyfarfodfod mor Uiosog ag y byddo allticiiiq, fei y by- ddpUwyddiantyi ysgoHonac ansawdd y Trysotfeydd yn wybodns yn gyHrredin. Wedt hynny y maent yn bwjiadu ciriiawa ynghyd am bedwar o'r gloch, yn y Wyndham's Arms; pns y giniaw, a pheint o win, fydd 6s. 6d. —— CYFARFOD HIBL GYMDEITHAS GYNNORTH- IVVOL PEKYBONT-AROGWR. Uywenydd ma\vr gennym fynegu, fed y cyfarfod a gynnaihvyd ym Mhpnybont, ar yr SO o'r ims hwn, i'r diben i fhitfio BiLd Gymdeithas, yn dra Uiosog ac yn gyt'rifbt i'r eithaf. Yr oedd y parch gWi.eso a syn- iiyriiwyd ynhnlon pob un ag oedd yn wyddtbdo), n'r hwn a brofwyd g:)!) tawertrwy en cynnygton parod a selog o"u gwasanaeth i ddwyn ymlaen amcunion v ('y)ndeithas, y)) ch-a bodtihao! a hyfryd, ac a rydd Hatn- b;'a\\f cyssuius o hvyddmnt yn eu gweithl'edoedd )'!]<i:Iaw. Ducth y Parcti. J. Owca, u!< o Ysgrif tag- tawiaid yfam Gyotdeith.'s, )new): modd c.t'cdigd i'r cyfiufbd, yn a,a)i!yno] i wahoddiad ncuHuoI. Y mae nafur y gwr tjonhcddig tra ph:))'c.h::s hwu yn }hvv!' nd- nabyddus bollach, ac yn cael ei bi-islo mev.n modd dyiudwy tiie\vnamryw barthau o Gynnn; ac yr ydym yu disgwyl yn hydenls am y canJyniadau mwyaf dyn:- uno! i'w a')' r!iat v dadicuodd yn achos y Bibt Gymdeiihas Frytanaidd a Tb)Hn)C-r,o fc\v!!)'!)<.e)fyn«ucinhunain. jL!a!i\vyd y gadair mewn modd tra chymhwys gan T!)os. Wyndham, Ysw. A.S. dros y sir, yr hwn a ddGr- ftyniodd swydd Dywydd i'r Gymdcitha.s, ac a agorodd ddfbcn y cyfarfod !newn anncrchind byrae argraphiad- o{,gaH eghu'o'r gwrtuddrych o'n biaen: yna etc a gyawynondM: Oweni sy!w'r cyfarrbd, gan ddcis\'f .trno ct'ddm'iunio yn hciaGthach wrthddryct), cyn!!u)iian athueddysefyd!iadtraurdderchog, o'r hwu yr oedd efeyngynnyrehioiwr. Ac ynadaeth Mr. Owen ym!aen, ac yn o! el dduH 1: lIJaw(/! ae anllygmdol art\èrol, a o1J(fc!cehrenodd eglm'o ac)nti'ro!)scfcaddyn!chwe)odd y thlg-rcsymau an ddygwydyticif)-byn,aca!Ot!dodd;)ancsbYro'i! Iwytldiant, yn myncd ymlaen gan. wasgaru pdydl' trig-ian- no!. Efcagyfcinoddatycyhuddiad .1 IJdY\yd g:an ryw ddynion y)) crbyn y HU)i Cymdfithas Frytanaidd aThramo)',sefeibodyn wrthwyncbol i'r Gymdeithas at Imiaethu Gwybodaeth Cr!stiaHop;o!, a'i bod wedi ci c!;odia)' ben yrhcn se1)dJ:ad parchos hunnw. E& a andygod'i anghyt!a\\ nder y cyhuddtad hwn, trwy ddan- üs nad yw cynUttn y seCydiiad hwmuv yn caniatta)! end rhyw gyfiau neHituo! o'r wladwriaqth i fod yn ae!o<!au ac yn gyd-weithwyr ynddo, o heruydd nad yw y)j flerbyn neb ond aciodau e'r Eghvys Spfydipdig; ac nadocdd erioed wcdthclactbu et mo! belled n'r Bib! (Tymdeithas Frytauaidd a Thramor et- fod ei an'can yn dra chanmotadwy ac et- amhydedd i'rsawta'1 ifurfiasant; ac y mae ei ddefnyudioidcb wedi cac! ct broU cyn be]}ed ag y mac ci withddrych cyfyngot yn cyrhaedd; end yn ol nattm' y sHfydHad !n']))\v !uddic))on iyth fod yn ymgyxmdtfa g'yjhedin, t'r Lon y gajtiu ho]l gytcHHon ocfydd a'r H'b! ym. .oii ei-cfNl(i(i i?r l,;bl yi-,i. gasgh),fctcyd-ddeiliaid i DvwYSOG v TAXG?;EtE))n, er nifddu o honyHtamryw dateithau o I)i-offes pydwyb- odt)! o dan ci Lywodi'aeth ef;—nad ocdd y ]3;bt Gvn'- dcithas yn gwneuthu!' dnu i atta! gyn-iad Uwydd!ann)is ei!!yi)a<iai-<),ondi'rgwrth\vyncbyt' ocdd \Vedl cwnctf- thurymseieddwyr cyf.'ifoi y Gytndcithas honna yn t'wy gweithg¡r a H\vyddian))us, wrt't tyned ytn!aon yn Ctt gyrfa lIcilltuol 0 haelioni. Ei'easylwoddyntfteiiach.' nad ocdd nn achos o eiddigedd riiwng y ddwy Gyrn.. dcithas. Y macnt yn cyd-go0e:dLa yr uo ond fod y Mibi Gvmdeithas wcdt ei hagweddu yn y fani fodd a pheidio ymyraeth a thybian nciiitnoi t);] un dyn unigot; ond dospardin'r un ysgrifenad::u Sanctaid<t, a'r un <'yiicithiad awdnr- dodotaderbynioL Aeth Mr, Owen 1'hagddo, gall I nndyg'ncifodyn gobe'I,tliio vii ga(lain v I)y(ldai'i- iitol- iacth ytTthtith Cristiatiogion o bob cn\v, \'t- hwi) .1.: r weithiwyd mewn modd dedwydd ga:] sefydtiad Bibt! GymdcLtita.s Ftytanaidd a Tiunmo)-, i ddwyu attan yn dhvedd y fath gyd-drawiad iiioescl a cbytndcithasol YI1 y byd, ttn bu nto'i gyH'e]gb wedi t-yHwr pei-tiaitli P:u'- adwys ae y byddai i nl on gaci Uawcnhau yngllyd trwy efhithinu'r Gymdeitllas hall, ymhlith y rhai hynhy o bch cen,cd! ag ydynt yn ofni Duw an yu gweithrcIln 'cynawndc:abodyn ddinasyddton o'r wind neihhtidd L(,]tno, He y mae pob gwahauiacthau dynoi wcdt car) eu !)yns;cn t fynu gan Ü'ynuiant du!et['yu unoHaeth ang-ylaidd a thragy';yddoI. BUn gcnnym nll'S gaIlwn t!d;!yn Mr. Owen trwy ei hoH aracth rymnms a hywiog, t-tTetttnau yt- hon ocddynt wctedig y):g\vyncb}U-yd y gwraudawyr. Wedt i'r MHwnad Knight, un o'r Islywyddion, gyn- !]yg ar tod i ddio)c!)garwc!t y Cyfarfod ;ael ci roddt i Mr. Owen am ddyfod i'r t'yfartbd, ac am y modd en'- ctthiot ag ocdd pf wedt cynnorthwyo amcan pwysig y anno'cttwy(! Mr. Owen gan y Cadcitwi- mcw)) iaith eyHawn o deimtad, ac ymadroddiou a ddv- uodcnt yr ofvg fawr ocdd ar ei wasanaeth v dvdd hwnllw, a g"crth ei waslInaeth ym¡'oddol a diwobr, vr hwn a roddai pfe yn barhans ttlag at ddwyn ymiacuv gorcn o achoston; yr or'dd hyn mor cg)nr, fet nad oedd cud calonan oer anhehnladwy ar na t'uasm vn adseinio pob gair a phob amgyn'rediad a tYnegodd, Yll ystod y cyfarfod, cynnysgaeddwyd y gymduittu)s, gan ygwir Anthydcddus Syr John NichoH, ag <lmJ:iad o'i gym- met-ndwyaettt catonnog ef o ddibenion pwysfawr a chtod- fawr y gymdcithas; ac cr ei fod yn tctndoethuu yn wrciddiot yn gnf'aetu a'r gymdeithas hennf, at yr hony cyfeuias:d, scf y gymdeiUtas at hclaethu gwybodaeth Cristianogo!. Etc a fyncgodd nad oedd vedt cym- mcryd rh::u ))(;ti!dno! yn tf'nrtiad y gymdclthas !ton, gan ystyriedy'CadGh'wr tcitwng a Boneddigion crciii \ti fwy cyiiiiixvvf. ac am t'od y scf\<!Had h\\n yt) 1[cawt, yr oedd yn g\vcddu !'r rhat oeddynt fynychach yn y w!ad nag efmaenon wt'th dftwyn ei achos!on ymlacn ond et' hynny, bydthu i'r gymdcithas gael ci gynuotthwy cf yn d< a chalonog. Mr. E. Waring, o GasteHnedd (yr hwn a ddacth gyda Mr. Owen i'w gynnorthwyo yng ngwaitti y cy far- fod hwn) wtth cefnogt'r cynnyg, ar <bd i dansci Ifiadan a rhoddton t gact eu rhoddi yn ddiocd, a adroddodd anit'yw o bcthanpwysig, cghuhaoio'r mauteision mocsoi "S y(lvtit- yn tarddu oddh\rtti eiT:"th cgwyddorion HibUaidd, a rheoLu! awdnrdodol yr pfeng\ Etc a gyfeiriodd at y rhitedi. hynod o- fyehan, o achosloti beius ag oeddyut yn gofyn cyfryngdod y barnwyr yn cu cy!chda:th ddiweddaf trwy'r Dywysogaeth, ac yn neiitdno! at yr !)yn a gyhocddwyd yn y papnnm new- yddion, nad oedd gymmaint ag un dan y cyhnddiad o fed yn ddrwg wcitiu'cdwr ym Mrawdiys diwe<)daf y Ba!a, Meirlon." Dywedodd Mr. W. mai pan ddmilen- odd hyn, t'w fcddwt gyfchio yn ddiattrcg at set'ydiiad Bibi Gymdeithasyn gynnar yn y Ha!a, a'rawydd ,ycl a'li- !nvn y derbyniwyd ac y gwasgarwyd y Bib) yn y dref a'r gymmydogaeth ttonno; a<; ni al!asat efe beidio credu, ac )'rocdtl yn hydern nad oedd y grcdmiat'tti hynyn ddisytfaen, nmt i eH:ut!) egwyddohon yBibt, o !eiaf' mewn rhan, yi' oedd y !Ie:had hyH o ddrwg cyhoedd i gael ei briodoti; ac efc a ychwanegodd, mat at n'yniant b egwyddorion cneithici y Testatnent N cwvdd, H oeddym j c oJ oJ. i edrych am ddyfodiad yr MAser, pan byddo ddrygau beidio, hen dwytl i fethu, a ch\nawnder godi ei cMoriau yn nchet a dychwe!yd heddv. ch i estyn ei holcwydden dros y byd, a diniweidrwydft ddisgyn yn ei ,,wisg wen o'rnefoedd, a thngD gyda Jynion. Wedi hynnY efe a !ie!aethodd ar ragoriaeth t'iieolatt moesol vr ysgryth- nrau ar bob rhcolau ereiU, -in sylwi fod yr hon athraw- taethan ar a wyddom ni atrt daiiyn,t, a. ydynt gyrnhwys t ddwyn ymlaen ddedwyd.dwch moeso!, a chyfnnachoL, gael ot tadogi i'r ysgrif'enadaH sanctatdd. Efe a der- fynodd trwy ddywed.r'd ei fod yn gobetthio, trwy'r Gymdeithas hon ac f:l'ciH yn y Dywysogaeth, ynghyd a'r rhai a ifurnd etto, y galluogid pob dyn t!awd ar fyr- der i ddywe(lyd, wr,tli ddychwehd c'od i Roddwr pob rhoddiad daionus, I I Cynilliej-ois dyorchymmytiionyn ctifeddiaet!) dros byt! t: o herwydd Hawenydd fy nghalon ydynt." SaI. C:\iX.1l J 1. Mr. Robft't Dam, wt-th gpfnogi'r eviiiiv- o ddtotch- garwch i'r Cadehwj, a datodd dpyrnged ddytedm iddo U!ny!h:woed(t ga)]f!do ynnuruad y Gymdeithas, a'i set (ii-o,;ti hyd yn a !hoddo(M-y fat!] dd:n!uniad o'i ymdrect)mda!i fel rtas gatlasm fcthu dwyn yr unotlaeth mwynfca]onog yn y <Ho!chg:uwc!). Efe hefyd a gry- bwy!todd enwau yr Anrhydcddus Windbam Qn:n, y Miiwrhid Knight, M. P. Tra!)crne,Yswaht, a Bom-dd- igiO!) c!Ci!), y rha! yn dra pkatod aroddasant cu henwau \vrth yt- y.g!ifi aI\v'j'Cyf<n-fod yhghyd. amryw weithian yn y eyfat'fod, a cl.ymmet'odd y cyHG i tynegn y gwyddai efe am amr'vw o'rpcihau adraetinvyd gan jlli-. a tiiei,fyno(, ci araeth ddhveddaftrwy ddywedyd t'od g\vcddi'r SahH. ydd yn weddi ei ga!on,<;fyp]yd !)ynny, (aphwyna ymunai ynddn) A byddcd pt-ydfet-thwch yi-Argiwydd ehiDHwarnon) i.ii; athrefna weithj-ed ein dwytaw yn- on ni; !(: tt'efi.a w.nth ei)) dwylaw," SaL xc. 17. Bydd i gofres Tansgniwyr Bibt Gymdeithas Gyn- north'AyoI Pcnybont, a chanoi swydd Mcrganwg, ym- yn ein rhifyn ncsai'. Cynnalwyd Cyfaiibd cyntafGweithredwyr(Commitlcc) y Gymdeithas uchod dydd Hnn dmeddaf, yr hwn a ohiruyd hyd ddydd Ut.n ncsaf, pi-yd y cyi1halir cf yn Llys-dy PCllybont, atn ddenddeg u't- gtoch. Y r ocdd gwcrthmd yr anifciiiaid yn iffair LIan"'ado" yr wythnos ddiwed(Ld yn f'wy bywiog, ac am xwch prisocd(! )).)g oeddynt yn (tdiweddar; gwerthwyd vr ho{l t'och a ddy'g\vyd i'r ii'air d.-annoeth am brisoedd da. a anifeiiiaid corniog yn ff.ÛI' Hwiiibrdd dydd Gwcner, a <t'a:r Pcnft-o dydd Sadwrn, aifairAibcttitdydd Utmdiweddat, am brisoedd da; ac {'elly V mae gan y i!af)!t- ragoiygawd da, pan y mac hoH gynnyrchci dyddyn yn debyg iwcrtim am bus cymhedt'o). Nid oedd ohd ychydig ga!s ar yr anifcHhud corniog yn Hair Aberyt\\yth ar yr Med o'r mis hwn, a'r rhai a w<t!nvyd a aetitant am brisoedd itcd isei. Y mae'r vd yn y gymmydogacth nchod, a pha)-than creil! o'r Dyw- ysogaeth wedi eigasghtofcwn ychydig; cnydiodd y macsydd a'r pc: Hunan yn fawr oddi amgylch i'r dtefi uchod yn y tymhot- dweddaf; a (hliwyd cryn Ia\ver o ysgadan (pcnweig) a mccryH yn y nicr yno y nosweith- )au diwcddaf. 0 herwydd ibd cynnifet- o dai ncwydd- ion wcdi cat'! en hadeiiadn yn y drcf ttonno, nid ecdd. v tai arferot c ddci byn 'k-ttywyt- yn agos mo)- Ua\vncd yr hafhwnagart'cro). Y mae ydypithnaid yndectn-en ci!io rw gw!au en hunain o'r ymoichfeydd yngNghym- rn, ac odid i ncmmawr o honynt: a)-os wedi'rmis )nvn. Dacth!!o,?oFfta:uge yn ddiweddar ag ycinvaneg na 2,000 o i'estu'au wyth galwyn o weniU), iLanpHi,swydd Caerfyt-ddin, oud am na fedrwyd ci wet'thit yn y iiong-borth hunnw, yr y(!ys vn disgw.1 \r ymdrecha'r mcistr 01 wer?hn yng ?ghaerfyrddinj ucu -.vei-tliti Ngliiierf)i-dcliti, il eti Dydd Snl\yythnos i'r diwcddaf, traethwyd prcgcth San y Parch. Mr .Own, o Fuiham, yn Egiwys Pedr, Cacrfyrddh!,cr budtiac annogactii i'r ysgoHon Sabba- brcgcih casgiwyd ;301. 16s. wrth y drysan. prot'cdd y dadtcu\vr gwrcsog a ganucghwn drcsyr aches gorpu,tt-v.y amryw resym- mau diymv.ad, ciL bod yn ddyicdawydd o)ih\vyscdig ar y cyfoethogion i gynnorthwyo pob sct'ydiii-.d ag sydd \n tneddn t ddynoii, gwareiddio, a Chtistianogi, v rhm ydyntynawrmewn tywyllwch, a\: anwybwlact!J. A dy\vcdoddnadocdddim ILu na900 o ddynio') oboh oedran yu derby-n budd dysgeidtHCUl tiuy gytFciyb sct- y-diiad y!i Hrystu. Mewn cyfartbd tru chyfrifo! a n:oMg o Fib! Gym- dciihas Gynnorthwyo! Abei-teift, a gynnaiiwyd ar yr Jnf'go'rmisttwn; Wiliam 1.('we8, Ysw. yo y Gadair; John Jones, un o'r Ysgt-if-ragia\ iatd, 3-1- eisteddfod am y fhvyddyn a aeth hcibio,athraethoddyParch. Mr. Owen aiaett] niiUt, gyda'i hyawd}cdd, bywiogrwydd, ac egntrdcr arfero), art'awrwerthycyfryw scfydiiadan, i ibesoil, catiau- eiddio, a dwyn ynuaen aehosion tymiioro! a thrugywydd- ol dy!:oh'yu\ Y mae Q'r wcdi goyod nl]an pi waith gto g-\vei-tlifitNvi- i gymdcithas; Y rhai, fd y c. bfithi! a n]Jno!¡ri gynnysgaeddn s\vyd({ Caot.arfonn.c YnysM6it,agheInuU:v.yddoIo, cyndlwcdd y gauaf ncsaf' Hra\vychndd un n'r cdfylr.n yn y ccrbyd sydd vn I art'cFmyu{:do'r7J\Yyt:hia;iCae)'!??bi,ynddi?vc;ddm- UprUawCot'VtCn.ac ynganiynolihyntarawodd y c?r- hyd yn ci'byn y toU-borth C ?'M??-?/c) gyd?'r fath rym, nfs hwriwyd yr hoii fynedoiion ai!a<!ot oddi nr v i ccrbyd, tonodd un o honyut asg\) ct bcn, :)c nid ocddynt yu dtsgv.'yt Iddo fyw ychv.'aueg nn dtwi-nod ueuddan. liysbysir ntewn !Iy<hyr b'i' TraHv.'n, swydd Tref.dd- wyn, nud ocdd ¡;ymmaint ag un troseddwr ¡gad ei kofi yn y bi'awdhs di\cddnfyi:o; nac unpeU! araUobwys; prin yf octi(i ))ii ddi,Cti Iddynt dalu'r ton-byrt.h \\)lh ddyfod a myued oddi yno. Yn ein papnfdiweddaf, cyboeddasom liaii es )'1' hwn a g'y!i))uf')asf)nt o'i' BlemoJ'Y, ynghyiclI henwrmg o'r cnw E]Hn EHis, o Bcanmaris, w-cdi c'sgor <fab p.tn oedd yn 73 udwydd oed. Yr ydym lve(,i ymhon m' o! i'ynny, :n' hyt.!)ysw'yd i m yn giedadYW, na d d i gw'dd()dd y fa tl,;lmgylehj,!l, cno.ed .yn Roaumat-is. V! oudd iten wrai?, o'r enw a'r pcdra? !!chod, yn bvw ym Minvit y (?'ochitn, pIwyfDandrino, s?ydd !)in))ych, ? yr hon a Hngial el bod yn t'etch:og, n t'u'wy ddyfais o'r eiddo hi a'r ndwrai?, taenwyd y son ay !cd ci bod wedi esgorar btcntyn m.n'w; oiid gosodwyd manwl chwHiad ar droed gan Ynad ag- oedd yn anie(!(Izi yn y phvyf, ac o'r diwcdd c:)fwyd nUan nad ocdd and tv: yl: gwarthus: <-anys wcdi cioddio yn Y fan, He y dywedid ibd ymaban wedL ct gtaddn, ni c)i:tt\vyd.yiio ddim ond rhyw s:ym- iiiailit 0 (t-yil, wecii C-li ti-oi i fynttn:cwnI'enhosan wlan. Kid ocs .unhcuaeth na fydd i achos johanna Southcottc dro! Kitan yn y cyilelyb fodd rhvfcddol!-— 0' N. ¡Vales Gazelle. 1 Dim l!at na dcnnaw o ddymon a euog-f,.rnwyd i ddi- oddef marwolaeth ym Mra-Adiys Lun<:Hster, yr hwn a <ic)'fynodd pyt!:cfnosi!)cddyw--uc:.Haw mewi! un sh' )'l:lLloegr; dim un yn ¡haírs¡;'äl' ddeg Cymn:! C,,If%vyd pysgodynHed fawry:; ddhveddur,ynfarwi yn yr ntbn (ian unneddle GrifSth C'Hkely, \'sw. ;r(Uvbwlçh, swydd Cm?rn!n'foa. Yf oedj yu salth troedt'edd o ddyindet- o asgeii m' hyd af: araM dan et M, ac yn chw?ch trocdtcdd c. hyd, a thybh' e? fad ynghy!'ch pcd\ar c:ut o bwy?an. Meddytu'- i'r die.t. hwn gae! ei ddenu 6': c!fen nattnnol gan yr ndie! !anw o'r mor yn ddiweddar, ac ar waith y Hanw yn ciHo, j gadawyd efmewn lie rhy fas iddo noho. Yr opdd yn ymttdnngos o bell yn debycach i ben pysgodyn nag i bysgodyncyfan. Damwainangheuol.Claddwyd Robert Jones, (gwetth- 'wr) yn fyw, yngwaelod pydew, yr hwn oedd efe yn ei gloddio gcritnw Gobowen, yn agos i GroesoswaUt all bt-iddfcini, coed, a ph'idd, y rhai oeddynt o naw i ddeg Hath o ddyfnder arno digwyddolld hyn dydd Lhm, ac fel y tybid fod yr ystruan wedi ei tahn !o yn ddrylliau, nid oeddid yn gotygH, trwy'r n.esurau di-frys a a;y)n' merwyd,ondcae!gafaet yn ei gorph; am hynny nid aeth y gwaith o godt'r ysgatt!no!i o'r pydt'w ym!acn oud yn araf lawn cyn dy<td Mctchcr, pryd y da?t)) g!owyr Cco?t??J profcdig o Chu-k, gcritaw Cwrecsham, yrhaiaweithiasaothydynos: ynghylch 10 o'r gtoch "me uy.tu i:m, nwy a synnasant o herwydd ctywed i!nis y dioddcfyddannedwydd yngwaeiod y pydcw, yr )'wn n ahvai an) ci feist)-. Yn ddioed ymdrechwyd hyd yt ettiMfi'w gyntMoyd aUnn. Am dn o'r gtoch yn y prydnawn, yr oeddyntwcdt synm!ud yr ysgarthion o'r pydew i raddau mo) bptted a chyrhaudd gwyneby trl1an, a thodd: rhyw beth iddo i'w gymmeryd, vn ui cvfatwy- ddyd Haw-teddyg. Oud ni aJlwyd symnmd 'v cwbi odd: wrth ei ben nes oedd ynghyk-h tri o'r s!oc)i bore, dydd Gwener, end yr oedd y dtoddctvdd annedwydd wedi marw ynghytch hanner awr cyn hynnv. Yr oedd dcuddeg awi- wedi myned heibio uddf ar pan! roddwyd yr ymborth cyntafiddo cyu bod vr :iioll arthion wedi eu symmnd ymaith ritaid i liyn \mddan- gos yn betit tra hynod i'r rhai nad oeddyut yn gweled I yr olygfa athrist, ond yr OCdll yn anochcldwy. I OWEN JONES, MYFYR.YSWAIN. i Bu farw, y 26a'n o'r mis hwn, yn ei 73 mhiwydd oed, y gwiw a'r enwog Gymro Mr. Owen Jones, gynto Lan- f)hange! Hyn y Myfyr, swydd Ddinbvch, end cr vs an:- yw f!ynyddau o Upper Thames Street, yn JLhtndain, y)- hwn a ddioddefodd ei dditfawrgystnddiaudros !awero fjsocdd yn y modd mwyaf amyneddgar ag a oedd ddi- <)0)) i nn wncud. Efe oedd wr anwyt, a thad tvno-, a chyfuin tFyddton: bydd ei i'a)-wo!aeth vn golled an- nhracUia<)wy i'w deutn, yn enwedic i'w wraig anwvt aLtethos, a'i b!ant bach, ac heiyd i'w hott gyfeiMioi), ac yn neiUduo! i'r hwn sydd yn tyst:olaethu hyn am dano ff, ac yu \vii-1 Gymru yn gyffre"dinol, canys cfe a fn d)a !)nddioi yn ei amser mewn amryw ystytiaethau; efe a gasg!odd, drwy taw!- drau! a diwydrwydd, !awer o ys- gi-ifeiiiadati y Cynfcirdd a cliyfausoddiau ereill, v lhai ydyntwe!t)ifawt-tawn,acynddiammeu afvddautfeHyi oesocdd i ddyfod. Trwy ei gynnorthwy cf gan mwvaf ydnctiiGeiiiyfr y diweddar a'r parchedig Mr. John Waiters a:!au o'r wasg i wydd y cytt'redu), ac yr wvfvn CODO i M: Waiters yn ci ragymadrodd goffa vn barchus am dano \\rth grybwyll am ei dansgrifwyr a'igviinorth- 'jT, iddo ddywedyd fel hyu, Mac rhai 0'1' lcilYllgI!l etto yn f'yw, ereithv€di myned ymaith, pa rai na t'cdryr Awdtu- iai ua'u henwi.ottcryvydd en bod yn hacddianoi o'i ddio!chgarwc)), set; y gwiWbddo! a'r bücliollllS Mr. Owpn Jom's, cynnorthwyr a chytranwr y gwatth \n Lhsndam, cr nad ydyw end anadnabyddnsi'r Awdur," &e. Yt ydys yn i!cd hysbys tddo fbd yn gynno) thwyol t:nvn I ddwyn ymlacn y gwaith maith godido? liwiiiiwl sct G'cirlyfr y dysgcdig gyfaiUlHr. WiIlian;- Owen, I argraphwyd yn Duudain yn nghytch 20 m)ynedd yn o) ac y map I\;)-.W.O. hefyd yu cryhwyHyn ciKa? draethawd ci fed d:ni yrhwymedigaethau mwyafiddo et, am ei ragoroi gyfmHga)wch,ac y geitid dywedyd yn ddiau am danc d; iddo ibd yn t'wy gwasanaethgar tuag at s'ynnn! a ef:o!eddu Denyddtaethei w!ad na?nn araH." Y mac S. Tm-np< Yswain, AwdHr Se[sni?,yn tvstio!- uetitu an) hactioni Mr. 0. Joucs, a'i baro(hwydd i. acliub gwaith y Cynfeu-dd godldoccaf t-hag myned o !!)Qnynti hvciiangof!" Ef'c a argraphodd drwy J'awr dtntil !;twct' o !ytrau buddio!, pa raisydd yn arddangos- iad teg o'i dneùt1iad, ac t)cfy d o'L cwyHys da tnag at ei genedi. Ym mhtith yr anu-yw, rai, Uyi'r a e!wir Dy- hc\vyd y CristiO)), ticu Lyf)- y Rl's!}lutÙm, cyfieithad v Dr. Davies o raHwyd o'r Dadin; y Myfynan Archai- lo;y; Bai ddoniaeth Dafydd ap Gwihm, Uy*wat-ch Hen, &C. Auihegodd Gymdeithas y Cymrctgyddion a'r ddau i !yfr c N ii t,.i f o'i Fyfyrian Archaioiogy, am ba rai yt- an- funasaiit aHo }ythyr o ddiol<-hgat\vch, yn mha un yr na bnasai Hawero'i gyff(ly b i'w c:ie! yn y Dy\\ysugaeth. Y mac gan yr AurbydcddnsGyn;- ? dett]-as? \Vy!icddig:cn ddarlinuad hardd o hono ct, wedi ci dd.u I.nno g:m y cetfyddgar Iiio,ni)%v Mr. JohnVaughan. Dywedodd yr cn\og 'Fmdd Robert Davies, o Nant- g)ym), yn ci Cywydd iSwyddogton Cyiiideitlia,, v Gu'v- IIcddigion YII y fiwyddyn 1800 feI llyn am Mr. O. Jones, Mwyfwy yr w\! J\Iyfn* eihvaith JMaelhyddyr'wcnydda't'tait)); Co!ofncc!rddtFeh'd:tywro, A mawr gofI'r y Gymraeg eff;(o, Nit! oes Ôl dewis cHun OudlforHael <itfy: einnn!" Ryddid yt) ci a!w ef yi: 0. Jonpn, Myfyr. T.H.

FFEIRIAU CYMRU YM MIS HYDREF. I ?.- L Z,i' I S I 8; C.ts'!wch\ -m; HrGg:cr,Hml,l7; Waun, Gite, ,t .Llun, 3, a lau, 27; Dt'ys!\vyn,Mmchcr,;);CaK), Ia'6;Casten<!Cwydd- Eiidyt], U\ve:ier, 7 Caerfyrddm, Ll:iIfi!¡¡lngel. Y eroth, Lhutddausant, a. St. Clears, LInn, 10; L!anymddyf:T, a Li:inycb.:n,Met'cher, 12; Myddfc, Mawr<:h,13; Llail gadon', I:i)!, :-2?; Lli 2. 1,1,.in, 3; Pl>nfro, a Matht'v, Lh:!t, !0; Trenh'aeth, Llnn, H; Mawrth, IS; Alac L)awhadeH, Sa'wt'n,19. 8/l'!ldd .ti&erhUL-C.:1ncw);dd, l'tla\Hth,l¥¡ LIed rod, Gwencr,?; badv;rn, 8, a Rhos, Isn, 13) L!anbedi'-Pont.st(phuu, Mercher, t9, Abe'itt'ii'i,j[an, '?'. "I chci;iii. ') I)efvli- nos, lau, 6 j 7; GeU:, a.Tyecasteii. 10. 8u:ydd Faeswed.f1'c'r-Clawdd, Unn, 3, a la)' 2?; Rhaiadrgwy, GwcHe)', 1.1; Mae.syfcd, Sj; 10 Cas'gwent, GIVU.iet-, Sadii 1-11, 29. .S'M-('t/, a 'L!an- w}ddyJ1, Unn, S; .L)anfy!iin, Mct'cho'5, Tt'enewydd, L!)n), '24;L1a:t:d!oes,GwRnct',93. A'M'M Peiriun.-I..lanycil, Lhin, 3 Co:en, Gwenfr, 7; i.)c!seUeu, L!un, 10, FfeisÜniog, Mercher, 19; I-,tN i-tl H:in,J7; Newmarket, Sadwrn, 2' Caergwrleu, lan, 27. .S'H'yt/d Ddinbych.-Llamilyn, L!nn, 3; Ab€i'ge!3u, Lh)u," 10; !7; Llar¡- armon-yn-I<U, a Mercher, j9; Ccrrig-y-Dt-!dd:on,IaH,SU; Hen!!an, Sadwrn,S2; (.:ioca)!OK, ac Yspytty-It'an, Linn, 21; Ua!idegieu-yn- Ia), a HansaHnaH, Mcrcher, 2G; Nantgtyn, lau, 27; ,Hcit,Sa:iw:'n,!2<.). Jlu, Swytld C«t'i?M,bH.—IJanbedr-Cennyn, a Thatybont,' 'L!u)!<; Abercouway, Una, 10; Ci-iccleth, Mnwtth, 18 Hoi'th, Uun, 84 Abet'j:vyr'-Gi'('gyu, Mawrth, S5, Bai!S;!)r-ia'.Y! Gwencr, SS; L!au!tcchyd, Lhu), 31. S1<rydd F.JIl.-Lhmer('hmcdd, aPhentra.eth¡ Lititi, 3; Abct'th'mv, a r. Yr ydys yn gwybod yn awr yn Uod gyfTrcdin, fod y codiad djweddar yni mhrisoeddniyghs (tlllw:co) trew. f twc!) (Slil(tf), cottwn, a nwyddan t)'efsd:gaethd e)'p:i! weditarddu orldi ar dJychymygioH ac <w. nopoly) ymhlith masnachwyr yn y moddi&n hyit. Y mae cottwu we tt gostwng eisioes Sd. vn Y pw\ s, ac Y mae pob nc i dybted y bydd i'r myg!ys gwyfnpL gyJa brys me\vn pris.

PRIODODD, Dydd Sadwrn dhveddaf, yn LIanbcdi- pont Stephen,' M)-. Thomas D:i\-ies, il Mrs. 7tl. lJa\ii>s, Dy<)d HHn(!!ve(Idnf,):A!bet?h, Mi-.Wi!?tt. Dnckfi<-id,C)\dd,AMtssE?ixafj.eth Miles, yddauo. dret'ucttud. ? sI e ?-r, s w v (i; Wythno.s t'rdydd Lhindiwcddaf, vnHnssiitpa', swv.i.; J\I\ nwy, Mr. Dyke, Cytt'yrn\ r, o F?irhy)- T\ .ih!, a ,Mis.? M. jom's,!nerch tcuan?at' y diweddar Batch, j. Jon.t. oriiebtacnaf. Is-gadpcnH))g))es,oFeiw\rBrfnhino)Caernn)-fbn, a Miss Jones, mcrch hcnarv Ladpcn J. Jones o Gaer- narfon. At- y l7eg, yn Manafbn, v Parch. John Davies, o'r DrerLncwydd.a Jane.metchRicePryce.Ysw.u Monafon,Tret'atdwyn. Dydd Ma,nth wythnos i'r diweddaf.y)]L!anri).r,' Zaccheus Jones, Toii-gasgtydd, Caernarfon, unigfabT Jones, o'r Bryn-tnion, Yswain, a Miss Ann Hasiam eiiwacry Canwrlad Hasiam, o Bodrual, Caernartbn. Ar y l7eg, —— W:!iam, Ysw. o Chart P'ace, sw\dd Ce:!t, a. Margaret, met'ch h(;tmf v diweddar Gadpcu Heaver, o Ynys Mon. BUFARW, Ar y 23aln o'r mis hwn, yn Arberth, yn 70 oed, wpdt tan' wytiuios o p:!et'yd, Mr. Thomas Bowen, masnacinvr sefvdiog yn y (t)efi'omM,yr h\vn a berchtd ?an Y cy. yxi ef*f?oliiio, yi, li%vii a bei-elill(i gaii y c .? Yr wythnos ddhveddafyn ddisymmwth,mewn!!ewv? pariysaidd, yn SO hi!wydd" oed, Mrs. Jam?s, gwedd\ ? diweddar Mr.S. Jnmcs.oGHtn y Mynydd. np)) ff) Y gciwh- yn gyifred:n, O.un y Mcnin, swyitd PenfrJ. Gwraig a bert-hid yn fawr am eL !t.x'Hou a'i charedig- rwydo y)i y gytninydogaeti). Yn Danbeur Fc!ficy, swydd Penfro, ar yr Slain o'r nus hwn, Mrs. Cwythcr, gu'eddw y <!i\veddar Mr. G'.vythcr, o Gastei! y Merln,yn yptwyt'Lwnnw. Yr wythnps ddtwcddaf, wcdL dan fis o gle(yd, yrbwn addioddefbdd gydag ainynedd C)-:stinnon<t, 'Mr. Wm. Hitofihis, o Pen y Back, Linndduwror, swydd Cacrfyr<<1din, Haf'nrwr cytrifo!, a'r !n\u a gend y'n gytli-e(lin aiiici vi-, oc(l. Pytttet'nos i get -,iw Liande bic, swydd Cacrfyrddm, Miss Morgan, o'r He hwnnw. Wythuosi cchdoe, yngNghaerryrd(tin, pr gaL1l' I rWm Mr. Evan Davies' Arwerthyddcyhoe ? ?.'<c<MMi'<). Yn Liangfun, swydd Caert'yrddm, Mrs. Elizabeth Mor)is,gwedd\v. Ann Peters, mcrch Edward Peters, o'r Fynachlog Foregatc.yMwythig, ya l'i mtwydd oed, yr oe<td ei Arc!) (C(!#iil) yn bt)m troedrcdd o hyd ac yn ddwv oied. Yr oedd wedi bwytta swuper dda y nc's o'r btnon, ac ynghytch trior gfoch y boreochneidiodd ddwy wattii, a threngodd vn ddiattrcg. .?-ti'los diwe( I tlaf' N lr. Lloyd, Wyt)inos i-i- Mawrth diwcddaf, Mr. Richard Lloyd, oBcauntaris. Pythethos i ))pddyw, yn 84 m!wyd<! oed, Mrs. Morgan, mam Mr. Morgan, Parry's Lodge, Ainhvc! Yn ei-lliiw Pw!!he!i, wedt hirabHngystudd,Mr.Richard\Vilia)us.

L LO G- EWY D Dl O. t:f? AcE.!?TAwE.D;w?;<?, An;!ty,Jenkins,o ?'??? F'y?to,amrywiaethau; Favourite, Suutham, a. 36???? Fame, Withams, o Gtocester, haten Harriett, Richards, o Youghatt, a Prosper, Hoie, o Minehead, brayapheiHiaid; Nancy, Jones. oConway; George < Ann, Ca)keck: Jane ? Mary, Re;y' not?s; Dasher, Wii- tiatns Lydia, Cooper, 0 St. i, ves.; Louisa, Couch; Pro- vidence, Owen; Thomas, Lovering; Bnstot, Rees, o Tr'no;1n\Yyn copr; Fty, Sampson; Ptov)d.)ncc, Jones; Goitx, Stevens; Etixabcth.Wmiams; Cardiff Castte, Crocker, o St. Ives; Catherine, Richards; Neptune, Jones; .Rce, Richsufs, o Cardman; Friends, Reed, Unanimity, Crockford; John & Elizabeth, NtchoHs, u Minehead; Friends Good\viH, Bryant.o CloveHy; Pe- ter & Sarah, Yo):))g; Atuora, EUis.oCork, Agcnoria. James; New Thompson, Haivey; a Hebe, Carder a llyncdiaid; Swansea Trader, Hnxtabte, i Frysto; a Favorite, Sontham, i Mary, Rces EHea, Bo\\en; Ann, Henna Birmingham, GiU Eliza Ann, 'Yilliams; RefUuih, Row Friends, Dysart; John Stroud, Wifkins Abeona, Bevan Henry, Davis; F)y,Sanipson; Specn!.ition, Bryant; Ann,Bryant, i St. [ves; Triu!, Waitos, iCaidiH'; Dashe! Berry; Johit. & Betsy, Senders Plover, Hoskin, t Bideford Dinah, Oweils i%Ioi'!v, Evaiis; Sainpson, Mornan, i Cardigan Bird, Ware; Thomas, Pranee; Ann, Pii<'e; \Vi!Mam, Friends, Reed Unauimity, Crockford, i P.Itnehead Constance, )CoHier,i Dartmouth; Bristol Trader, Sti-ibbitig, Good I Intent, Laneey; Express, Perry Three Brothers, Biacktnaie, i Barnstapie; Louisa, Couch, i Fowey; I Fontenay, Ponton, i piymonth; Brothfi's, Osbo!-u, t Padstow; M:u'y, fJusoa¡¡d, i (.iwe(k; Nancy, Jones, i I i Newport; Rebecf'a, Eas<- away, i m:acombc; Joker, Ti!omns, i Guernsey; VaU- .mt, Ev.inSj i Cerk; Victory, Evans, i \VaterforJ, §to. PENLLANW'R MOR YN CYMRU.  nHOSTRWYTlf?OSKA?LYNOL.  I, <¡j I .I' I I I ,] -?: d' ■* J.i Jlli J isp.iV»f =-f f, DYDMAU. I « 6 o 11 iff s" I, 5 ;• J '?' ? 1111 § c J»| sf ;) .= ;=. ;j)I:J' E '=:;2 E' ¡:: r:: fj E. I 2: I    ?   I   f. ): I. C) ¡¡,)      m<" I5 ,I _Ie) -=_13=-0:=-=-=- Y HYDREF. A. M.A. M.t. M.A. I M.A. M. M..  M M. M. IIYDREF. IA. !\I. rH. rH..A. M.A. JU. A. l\I. 1\1.M L l\1.,A. M. Sadwrn 1 7 39 7 54 8 Nil 8 541 9 24 9 • .?JK) 5-1 U 34 12 24'12 44 >Sut o 8 ?Y ? 42 6 H ? 4?10 l?tf) 4 ?) 11 4?1? 24 1 l'i< l 32 L!nn 3 9 13 9 SO 10 0 10 30 JI 011 S')l2 ?" 1 1!' ? 1 1'.? 119, Mawrth 4m 310 18 10 43 t! 18U 481? is 1 18 1 5U 2 43$8 Mercher 5 10 5111 16 11 3612 (i 1,2 S6 1 6 '2 6 2 46 3 So 3 55 Iau 611 39 11 54 It 2-1.1,2 51.1 1 24 1 t), t 2 54 3 34 4 24 4 44 Gweuer 7.12 27 12 4H 1 12i 1 4 1 4 3 4.2 4 2'i 5 12,5 3J

I MARCHNADOEDD CA"RTREFOL. ABERTA.VH.—Gwemth, 69s. 6d. Haidd? 36s. Od. Ceirch.,24s.0d.y?ryt)og. BRYSTO.—Gwf!ut't, 7?. i 8!s. Ha:dd, 243. i S6! Ce[rch,S4s.i38s.yp;!ynog. LtVMM'ooL.—Gwenitii, 12s. Od. i 15s. 6d. y 70pwya. HRid.1, 5s. 6d. i 6s. Od. y 60 pwys. Ceircb, 3s. 3d. yi' 3s. 6ti. y 45 pwys. Pys at icrwi, 48s. Od. i 50s. Od. y' ?t'no?. PetHiatd t<? Ms.Cd. t ?s.fd. ac EiHon, ?.-)S. Od. i 56s. od. y 2'JO pwys. Fi'a, 4?s. Od. i 4& 0d.. ygt-Yuo?. Br-j'g/l?s.(<d.MSs.?d.y9gnlwyH.