Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
L-LUNDAI-N, 11
L-LUNDAI-N, 11 DYDD IAU, GORPH. 521.  ? AN lestr a ddaeth Fr Downs o Val- .? J parays, cawsom gadarnhad o'r hys- |f| bysiaeth d!wedda:r yno??yleh ysgafae?  iad y H'reigad Amedcatdd,, yr Essex. Y 1.1'1 ?,e'r h yshysiaeth swyddôl yu y ddinas. Ei ?'1? edd yw yr hyn a gan Iya Y.?gafae!wyd y ffre?gad Americaidd Essex, o 4t angnel, a 275 o wyr, '618-iiii 0 Fawrth, ar y r ^«?hylch chwe' milldir o Va,pai-ays, gan y Plioebe, a'r cad-long un hwylbreii y (jher; ib, wedi brwydr yr hou a barhaodd agos i ddwy awr. Lladdwyd 7'2 o wyr yr Essex, a ChvjTfwyd 80; a lladdwyd pump o Wyr y ik h )e a'r Cherub, achlwyfwyd 10. tiiddengys wrth lythyr o Falmouth, yr hVra rbyniasom y dydd hwn, fod herw-!ongau'r *■ c yn cael eu ivymgeleddu, eu harfogi, a'u sgaeddu a, Huniaethyn y Hongbyrth II fr<)1! gig; ac :\yïbysir ynmhellach yn Nhy Lloyd yr hei-w-loig Wasp, yr hon a ysgafaelodd" y teiil('Ieot,, yti cael ei hadgyweirio ynghylch wyth ltlwrilod a aelltiaiit heibio yn y wlad hono. Yr ydym wedi derbyn papurau Halifax i'r  *5 uph?pu.au Boston (A'Deric) ?!' 23ain o'r nH 'diweddaf. Yr oedd y cyfnewidiadau di- ^edi lar yn Ffraioc wedi lienwi y blaid ag sydd J"n e ivyilysio yU dda i Prydahl yn yr Americ, a goif- »lecld. Cynnalwyd cyfarfod cyhoeddus yo lnhol) parth, traddodwyd areithiau, ac offrym- Viy(t roawl r HoUaltuog, am gwymp Bonaparte. kyd gwyl arbenig ar y 15fed o Fehefm, yng» llyssegrfa (chapel) Stone, yn Boston, er cçtY- adw.riaeth am y diguyddiad liynod hyn. Yr oedd. y gyssegrfa. yn llawn; y Boneddigesau yn Ilks og, ac yr oedd Ithaglaw y dref, y Cyngor, nc a rary w o Aelodau y Seneddr YI1 wyddfodol (present) ynghyd a'r gwyr Hen o bob enw. Peru riaoth, pi ydyddiaeth, ae Areithyddiaeth a .gyntfeo.thwyasant i fwyhall gorfoledd y dydd. 1 eri y nwyd gwaith y.cyfarfod gydarhes o lawn- fwriadau, andygiadol. o ddiolchgarwch i Dduw trugarog am dori p honaw y wialen Iiai irn yn aivvylaw y gorthrymwr, a'i fwrw yntef aliafi i dywyllwch a gwartiu Cyboeddodd y gynnull- eidfa mew:! modd teimladwy en llawenydd am adsefydliad hen Dy y Bourboniaid, a'r eiddo ai g?, ac anymddibyniaeth Spain, Portugal, a Germany; ac mewlI cylVitiad at y wiad ho ii, a'i gwron cladfawr DLig Welington, terfyna y llawn- fwriadau yn y modd hyn-" Dim ond .y spfyllfa ■aauedwy(ld ag y mae'r wlad hon ynddi mewn porthyr-as i un o'r Cyngreirvvyr (Prydain) sydd yn en, lluddias i fynegu ein meddyliau am rin- a y blaenor hwnw (We- • lingfoii) j'r hwn, dan Dduw, y mae gwledydd .L- ^yi 'I yii cu'yledus. Cyntnvysir llythyr oddiwrth y Mor-ragiaw -"arney, i Ysgrif-r glaw y Llynges, yn mha- P^rau yr Americ,1 yr hwn a amserwyd CiSfach St. Laorsard (Llyii Otitat-io) ar y gfed o Fohelin. Hysbysir ganddo i amryw longau Brytanaidd ymddangos ar y Jj]yn? ac iddo yntef ymbdrotoi 1 r frwydrj nesaodd bad a. thanbelau ato, eithf pan saethodcl ato ciliodd hwnw a'r holl gad- ^oilgau Brytanaidd gan gael eil hymlid gan yr Americiaid, y rli vi a dailasant amryw belau i'w mysc, eithr djangasant, ac felly dychwelodd yr 1, fe v ( 1 ,,l Americiaid i'w hangorfeydd: yn v prydnawn y llynges Frytanaidd drachefn, a lrachefu tatlasant dau-belau—-ac, a ytnlidwyd drachefll gilfach. Y mae'r Meiwyr dan J 1 ,b J ydyddiaeth y xUilwriad Taney ar eu gwiliad- » wnaeth, &c. .Debynhsom yr hanes canlynol yngnYleh1 Ttt'edi a I I yr lipiies rhai yng?yl(?,h Onta a m cad I ougau y rhai ydynt ar Lyn 'V.NGKS PRYDAIN. mans. „ ?56 ■Pn ri• nce Recent 56 Prmcess Ch?dotte 4? Montreal (Wolfe). 28  Geor&'e 21 I ?tviiie. 14 ?'?. 14 1 Si,?illy Smith 12 R 8 Lions fu?r yuc?f ei I hildeilad« 102 292 LLYNGES YR AMERTC. iiian(r Superior 64 Llong dienw- 64 Pike 28 Jones 2"1- Jefferson 24 Madison 26 ,Sllil)13 22 Oneida 16 Governor Tomkins 11 279 Y r oeddtd yn dysgwyi i'r ?on? fawr tn h'rdd, I ?e?hyn i r Amer?, gael ei golhvng fr mor ar ?ucyn, y cytitafo Fehefm. A mynega papur "?toIl fod yr ?'dependence o 74 mangnel i gael ei gollw1J!J' i\ mor ar y 18fed o I?ehp?n, end i'r S b I u- nofio, ac o,-dd yr'it '0na:iu f-thu cael ganddi nofio, ac nad oedd eu S)TMud (-ytt ddiwedda,red 4? .? ?' Dysg?yUJ hefyd fod i'r Guirrere o 1) Inannel i fod yn barod yn ebrwydd yn ? ?phia. Ad iyd(,VVyd y rhyfel ?y?'?S ?"' ychwan- egol yn Si. Domin:To' ? ymddan?osat fod Chris-  tOjJh 1)  ton he P' tlou ?? ymroddi ar fod i'r achos eael eM er p^Uu; fel "? ?y?al end un penaeth yn yr ytiys. Ni^vCV? ??- Cast)ere.gh ne.th;wyr yn Nhy y .Miiefni, Mi?t mewn canlyniad i ammod Xrn„, I nX Chaumout, fod Prydain, Russia, Aw i1 a ??'ss:a, wpdi cytuno?r fed i rifedi H? je.. '?- 0 ?'? arfog g?l eu cadw gan bob UQ O — ■ — honynt hyd oni therfynai y gynnadledd yn y gytnmanfa sydd ynnesau yu Germanv; nid yvv yn ymddangos y dec lire ulr y gynnadledd ytio cyn y cyntaf o Ilydref.
[No title]
GWENER, 22, ??ff Cawsom bapurau ycR?'anpgol o Paris i'r 19ng o'r mis hwn. Mynegirgau Lys-a.rgraif Vienna? syiwedd yr hwn a gyhoaddwjd }rn y papurau Ffrengig, na bydd i'r gymmarifa yrngynnull yn Germany cyn y tafo Hydref, megysydywed- odd Arg. Castlereagh yn Nny y Cyiffediii dydd Mercher. Y rhcFrn a roddir am y gohiriad hyny yn y Llys-argrafF uchod yw, ei bod yn all-- alluog i'w Arglwyddiaeth (Castlereagh) yrnad- ael o Frydaiit cyn terfyniad feisteddfod y Se- neddr, a'i bod yn angenrheidiol i'r Ymerawd r Alexander fyned i St. Peterborough yii gyntaf, o'r hwn nis g'ellir ei ddysgwyl yn ol cyn diwedd Medi.-Y mae Brenin Ffrainc yn parhau yn afiach.—Cynnwysir rhai achwyniadau yn y Jour- nal des Debats, ar y CoHI Deddfroddol yn Paris; oddiwrth yr achwyniadau hyn yr ydym yn cisglu bod yn mryd y Llywodraeth i gyfyngu ychydig ar eu dadleuaeth. Achwynir fit neili- duol ar ymdd^giadau y Dirprwyw-yr neu Gyn- nyrchiolvv r y bobl, eisteddfodau y rhai, medd yr y&grifenydd, a ystyrir gan y Cyifredin yu oestadol, mewn gobaith i glywed rhyw bet'i, heblaw cyanygidii gweigion, disylwedd ac nigono!; mewn gair, y fath y mreymiidau ag a fyddent yn cydfynCd a golygiadau tadol Pen- adur, yr hwn nad oes ynddi un uchel-gais, ond diogelu dedwyddwch ei ddeiliaid, trwy iachau y clwyfau asymud y drygau; y rhai nid ydynt yn deillio o honaw ef.-Pti beth a wnaeth ystafeli y Oirprwywyr mewil nais a hanner ag y buont yn eistedd? A ydynt wedi cytuno ar un llawu- fwriad o fudd cyffredin ? Pa gynnifer o dybiau damweiniol a amlygwyd yn euplith, yn neill- duol ynghylch trethi, y rhai am na ystyrwyd hwy yn drwyadl, a gam-ddehonglwyd, ac a 1 ddygasant effeith ddrwg? Pa faint o amser a gollwyd ynghylch rheoleiddiad tufewnol y deyr- nas, yr hyn nid yw o'r budd llelaf i'r genedl? I Pa ymresymiadau newyddioa ydynt etto yn nghylch cymmeryd lie ar bynciau cyfartalwch, ac urddasoldeb rlnrng y ddwy ystafeli (Ty yr Arglwyddi a'r Cytrredin) a phob un o'r ddwy yn yrhwrthod mewn modd cyndyn, a'r hyn y cytunir amo yn v Hall? Fel meddyginiaeth i'r drwg hwn fe ar fod i'r awdurdod B e^- ninoj, yr hwu a grt odd y ddwy ystafeli, i droi y pwnc ag sydd yn ddadl rhyngddynt i ddeddf Freninol, ac yna rhaid i bob dadlu a'r y testuu beidvo; canys nid oes un awdurdod gan y ddau Dy ond i wneuthur cyfreithiau. Y mae pump o ddynion enwog wedi dyfod i'r j wlad hon o Norway, yn genadon oddiwrth y rFywysog Christian i Lys Prydain, daethant i Leith o Christiánsand yughylch wythnos yn ol, a danfonasant i'r ddinas yn ddioed am drwy- ddedi. Ond gwrthodwyd eu cais ar y cyn..f gan Lywodraeth ei Fawrhydi, a necawyd yn bendant eu derbyn yn eu henwau swyddol. Pa fodd byriag, daniatavvyd tr'tvyddedi iddynt ddy- fod i Lundain, ar yr ammod iddyut ymddangos yno fel boneddig)on anghj-oervl, ac yr ydys yn eu dysgwyl bob awr i'r Brif-ddinas. Deallir rhai gwrthddrych eu hanfoniad yw cynnyg fod i Norway gael bod yn ddinas anym- adibynol clan ymgeledd Prydain, yn gyrnmaint a hod Denmark wedi ei rhoddi i fynu. Yi- ydym yn ciywed fod gweinidogion y Brenin wedi lla wn-fwriadu na bydd iddynt gyniiyg cy n.-ad- leddu mewn un modd a Norwa v, hyd oni ther- fyner y gyramanfa yn Vienna. Rhoddwyd gwledd ardderchog gan ei Uchder Fjreuinoi y Ty wysog Rhaglaw, nelUiixvvr, ya Nhv Carlton, er anrhydedd i W ron yr Orynys (Peninsula) ac adferiad heddwch. Yr oedd lliaws tnawr o Urddasolrwydd yn wyddfodol (present, Ffr.) Tywysogion, Tywysogesauj Pen- defigion, a Pheodefigesau; liawer o ddarluniad- au tryloyw ardderchog a thrudfawr, a phawb yn ymddangos am y mwyaf awyrldus i andygu eu gorfoledd am ddychweliad Dug buddugol Welington i'w wlad enedigol, ac heddwch gyd ef. Ddoe cyflawnwyd y ddefod o osod sylfaen yr ysgoldy rhad ag sydd i'w adeiiadu yn Westmin- ster, y,r hwn a gynnwys fil o blant, sef 600 o fechgyn a 400 o ferched, gan Ddug Caercfroe, yr hwn a gymmerodd lwyarn saer meiui, a chym- mrwd (mortar) ac a'i lledoddar y lie yr oedd ygareg i'w rhoddi. Yr oedd Archesgob Caer- gaint, Pendefigion a Boneddigion lawer yn wyddfodol; darllenwyd gweddi gan y Parchedig Wm. Grove, a thraethwyd araeth gan Arglwydci Sidmouth, ar ddefnyddioldeb y sefydliad.
[No title]
DIHANGFA RYFEBD,—Cymimercdd amgylch- iad tra hynod le, yn melin Candor gerllavy y Maendy (Stonehouse) swydd Caercludcoy (Lin- coin) dydd Hun diweddaf. Fel yr oedd plen- tyn ynghylch tair blwydd oed yn chwarae ar lan llyn y felin uchod, efe a syrthiodd i'r dwfr, a dygwyd ef ymaith mewn modd buddugol gyda'r iFrwd heibio i'r rhod ddwfr, ac oddi tani, yr hon oedd Y11 troi o fewn dwy forlfedd at y graigoddi tanodd. Oad dygwyddodd fod un o Iwyerlu y rhod wedi tori, a threfnodd Rhagluhiaeth ijr i man hyny fod yn barbd i'w dderbyn pah ddaeth gyda'r dwfr, ac yn y lloches hobo y tr<)clp nes jiiia wyd ei ya ddiogel islaw y rhod, heb fwy o niwed na brivyo ychydig ar un fraich. LLOFKUDDIAETfci-.—Ar y lOfed o'r mis hwn, •ynghylch 10 o'r gloch yn yr hwyr, llofruddwyd gvviaig oedranus, yn y Goedwig uewydd, swydd Hamp, gerllaw ei thrigfa ei hun, yn Fawley. Yr oedd y trengedig yn cadw roasnachdy can- hwyilau, yn w,aig weddw, a chanddi un mab, ynghylch 20 oed, yr hwn oedd wedi myned oddi gartref, a hithau a adawodd ei thy i fyned i'w geisio; ac am na ddychweloddyn fuan heth rhai o'r cymmydogioii i chwilio a-n dani, ac am ddau o'r glofch yn y bore, cawsant hi mecn cae yn ymyly llordd ar hyd yr hon y gwyddent yr oedd i ddychwelyd, mewn ymddangosiad yn ddi- fywyd, a'i phen wedi ei friwo yn echryslon hi barhaodd mewn cytlwr dify wyd dros gryn amser, a phan ddaeth ychydig ati ei hun, hi a ddarluu- iodd yr ymosodiad a wnaed arni fel hyn daetb dyn o'r tu ol iddi pan oedd ar y Hordd/a rhodd- odd idui rai ergydion ffyrnig a chwlbren ar barth ûl ei phen, ac wedi hyny llusgodd hi i'r cae, end ni "welodd hi y dyn, ac o gabiyniad nis gall- asai ei udarlunio. Bu farw wedihyny o'i chlwy- fau, adygodd Rheitluvyr Ynad Llofruddiaeth y farn o lyfrudtiiuelh gwirfodd yn crhyn ci mllb mddangosai ger bron y rheithwyr fod y mab yn c'ru, ac ynghylch priodi a merch ieuanc, yn erbyn yr hon yr oedd gan y fain lawer o WrUI- wynehrwydd. ond yr oedd efe yn ymroddi ym- weled a hi, i'r dyben i'w chael yn wraig. Ar y nos pan gyflawawyd y weith red ercliyll profwyd cifod wedi bod gydá'r ddynes ieuanc a gwelwyd el yn dyfod o'r cae yn yr-hwn y cafwyd ei fam ynghylch pum munud wedi iddi hi fyned o'i thy. Y r achos fel y dywedir i'r weithred freulon gael ei chyflawni oedd, bod y fam wedi rhoddi ei holl feddiant yn ei hewyl'ys i'r mab ond yr oedd yn dywedytl y cymmerai hi y cwbl oddi wrtho os priodai y ddynes ntgddywededig ac i'r dybcn i gael y ddynes a garai a chyfoeth ei fam, efe a ymroddodd ladd yr hon a'i hymddng cyii y gallai gyfnewid ei he'.vyHys! Ar yr 20fed o'r mis hwn euogfarnwyd Tho- mas Whyte, Canol-hngydd, i gael ei alUudio dros y mür, dros 14 blynedd, ,äm ladd Wiliam Jones, morwr yngwasauaeth ei Fawrhydi. Prof- wyd fod Jones yn gorwedd ar fur yn ymyl y Inôr tra yr oedd bad y Brenin isod. Gorchym- ytiodd Whyte i Jones 'fyned i'r bad, dyivedodd yntef, Na, yr wyf yn myned i'jroddi'r cawell i'r ddy nes, ac wedi hyny my (i a af." Ar hyn j dywedodd y darcharor, 44 a ewch clnvi ddim, ISyr, tra Iyr wyf yn peri chwi." Ni chafodd I Jones amser i ateb, nes tarawyd ef ddwy waith ar ei ben a'r cleddyf, ac wedi hyny yn agos Pw fogan, aC aeth y cleddyf i'w ymysgaroedd cod- odd Jones ar,ol y clwyf, athongianbdcl wrth y mur gerfydd ei ddwylaw, a'r carcharbr a sathrodd eiddwylaw a'i draed, neS cwympodd; a bu farvt 0'1 glwyfau yn ebrwydd. Mytiai y carclsaror haeru fod Jones am encilio, ac nad oedd f yn meddwl ei ladd, ond yn unig ei daro. Y gyfraith ynghylch gwrthbdiad Aelod yn Seneddr Prydain s, dd fel y canlyn :—• Y mie gaii Dy y Cy 11 red in haw] ddiamhfeuol it i gauad allan o'i mysc un dyn a fyddo wedi ei gael yn euog o ryw fai g'hradwyädns, ned ym- ddygiad llygredig, ac felly wedi gwneuthur ei hun yii auheilwng o eistbddle yn y Seneddr. Lithr y mrié wedi bod yn beth amheus pa un a yw y cyfryw wrthodiad gan y Seneddr yn anghym- hwyso y dyn hwnw i gael ei ddewis drachefn. Vn achos Middlesex, yn y flwyddyn 1769, cau- wyd Mr. AVlikes oli, Ty ar y 3ydd o Chwefior, am gyhoeddj o honaw gabldraith yn yr Etholiad a gymmerodd le i lanw ei swydd, devviswyd ef gan yr Etholyddion eilwaith, ar yr 17eg o Chwefror. Ar ei ddychweliad, cytunodd y Tý, ei fod ef yn anghyrnwys i gael bod yno, ac yntef wedi cael ei gauad allan yr eistedd hyny, a bod ci Etholiad yn ddirym, agorchymynwyd i Rthol- iad a rail gymmeryd He. Dewiswyd Mr. Wilkes drachefn, a gwrthodwyd ef gan y Ty drachefn, a gorchymynasant i Etholidd o'r newydd gael ei wneuthur; dewiswyd Wilkes y drydydd waith, ar hyn cytunodd y Ty fod ei Etholiad yn ofer a dirym; a pharasant i Mr. Luttrell, yr hwn oedd yn wrthwynebwr i Wilkes ar amser yr Etholiad diweddjaf i gael ei dderbyn, (er nad oedd ond ychydig or Etholwyr, mewn cymhariaeth, o'i blaid ef), yn lie Wilkes. I CyflwyRwyd deisyfiad gan rai o rydd^ddeil- iai(L Middlesex yn erbyn y cytundeb uchod; end gwedi gwrando y Deisyfiad penderfynodd y Ty fod Mr. Luttrell wedi. cael ei ethol yn ddyladwy. W edi hyn ail-ystyriodd y Ty Y penderfyniad a'wnaetfceRt &r y lTego Chwefror, a cbytunas- ant nad oedd yn beth gwed(lus i aros ar eu dydd- lyfrau, a thrwy beuderfyniad ar y drydedd o Fai, 1782, gorchymmyuHsant ei ddilel1, "fel peth ag oedd yn tueddu i ddymchwelyd hlwnderau holl etholyddion ddanfon yr Un gwr i'w cyn- nyrchioli ag a drowyd allan or Seneddr gan yr aelodau, os tybiant ei fod yn deilwng o'u dewisiad." tra. gan lawer o Weinidogion yn eu piegethau, yw darlunio De- mas fel gwrthgiitwr oddiwrth trydd yr efengyl, o herwydd dywedyd o Paul, "Demas a'm gadaw- odd gan garu y byd prese^l." Ond gan fod yr Apostol Pttul wedi cycluabod Demas fd eyd- 1 -T weithiwiy trosedd amlwg ar y Cariad ag sydd yn gobeithio pob dim," fyddai ei euogfarnu, heb gy(lawn biawf o'i euogrw ydd, ac yn neiliduol lieb ddim prawf oil o' i wrthgiliad. Gwir yw fod Paul yn achwyn, fod Demas wedi ei adae! ef, o I aciios cariad at bethau y byd hwn; end ym- ¡ ddengys rn,egys pe byddai Crescens a I-iittis hefyd yn gynnwy-edig yngherydd P.aul (2Tim. iv. 10.) fel yn dditfygiol o'r gradd hyny o ddiy s- gogi-wydd ag a ddymunai yr Apostol yn awyddus iddynt feddiannu ac amlygu yn yr armor pro- fedigaethus hyny. Ond er.ua amlygodd Demas, II Crescens, na I hltuS yr un diysgogrwydd gwron- aidd a'r Apostol, etto mewn amser erledigaeth I os byddcytle, y mae, gan Gristianogion gyfar- wyddid Crist ei hun i ffoi o ddinas i ddinas;" ac o'n gwlad hi, flodd liawer o dduwinyddion i'r Cyfaudir, yn nheyrnasiad Mair waediyd, ac ni feiir ar eu hymddygiad hyd y dydd'hwn. Hefyd teilwng o sjlw yw, fod Paul wrth ys- grifen. at y Philipiaid Jyr llyn a wtiaeth fel y mae yn amlwg ynghylch yr un amser ag yr ys- grifenodd ei ail Epistol at Timotheus) gan gyf- eirio at ynsddygiad rhai b't gydla'furwyr, (Denias, Crescens, ac ei-oill, ysgitfydd) yIidefnyddio yr iaith gadarn hyn, calYS pawb sjr yn ceisio yr eiddynt eu hunain, ac njd yr eiddo Crist lesu," Phil. ii. 21. ac etto lIidoes un esboniwr yn ys- tyried y rhai hyn fel gwrthgHwyr colledig. Yo mhellach y mae Paul yn achwyn, Vn yr un benod, yn fy ateb cyntaf ni safodd neb gyd a. mi, eithr pawb a'tn gadawsant: mi a archaf Dduw nas cyfrifer iddynt." ado. 16. At hvn y gellir ychwanegu, mai pan ddaliwyd y Messiah, ei ddyscyblion a tfoisant, ac a'i gadaw'ant. Oddlwrth y cwbl eglur yw nas gellir proli o'r ysgrythur fod Demas yn gwrthgiliwr; end yn unig iddo beidio glynu \irth Pauh. o achos es- mwytliyd bydoi, ond i ba raddau, nis gwytldom eithr sicr yw 'fod y 1 lei 11 o'r Cristianogion wedi/ ei adael iiefyd, er mit'yn cyfleusderau bydol: ni ardclelodd neb ef yn ei 4tcb cyntaf ger br°ti Ce- sar, etto'r oedd Crist'nogton yn bod y prydhyny. 'j"IRléNDEB lyRTH famAu.—Dal sylw ar yr iar yna, ebe tad wrth ei fab anwyl. Y fath ofa pry-derus y inae yn gymmeryd i ahf ei hiliogacth yiighyd, a'u cuddio dan ei hadenydd! Y miie'r barcut yn gwib-hedeg yn yr awyr, wedi ei siomi ysglyfaeth, ef allai y syrthia ar yr iar e; Iibn, a'i chl vVyfo am ei rwystro i gael ei amcam Onid yw hyn ?il d%?Yti i't?. gof serch a thynetweh dy fam tuag atat! Ei go fai gWlhadwrus a th ddl- ogelodd yn amser digymmorth dy fabandod" prYŒ y'th feHhrmodd a'l llaeth, y dysgodd dy aelodau i syrftud, a'th dafod i floesgu Rllan ei sain anhrefnus. Yn dy febyd hi a alarodd o achos dy ofidiau bychaiii a lawenyShodd yn dy bleserau dsddrwg; a iachusol i ti mewn Clefyd; ac a ddihidlodd i'tb I fedtwl tyner garijid at irionedd, rhinwedd, a doeftiineb. O Meithrina bob egwyddor p barch am y fath fam. Y mae yn haeddu y ddiolch- garwch, a'r parch fwyaf gwresog oddi wrthyt. Y chydig beth au neillduol pel,thynol i tienil Jtigi,,iiiiat'lia, yn Orissa, a ddanfonwyd mewn llythyr oddiwrth gyf- aill, i Mr. John Peter, un o'r Ccnadon yn yr India Ddwyreiniol, vr hwn a anwvd vno. I u Caniatair i bob Dunduvut fakeer (dyn a whelo linyn mesur o'i gorph, trwy syrthio yn I ei hyd ar y ddaear bob cam o'i drigfa hyd at y deml) fyned i'r v'jml, ac addoli y ddelw, yn ddidraul, a chaniatair i ddyscybl ddwisol, neu gyfaili, i fyned gydag ef. Goddefir hefyd i'r rhai hyny a ddygant ddyfroedd santaidd n'r Ganges^ r rhai a elwir gunga-julanees, i olchi y ddel w a, hwy, i fyned heibio heb dalu y wobr arierol. Cyn gynted ag y cyfiawnir y defodau arferol, cymmerir y llestri a gynnwysent y dyfr. oedd santaidd oddi arnynt, a hwy a droir allaii o'r deml gan y gosgorddiori a osodir yno i'r dy- ben hyuy, y rhai ydynt bump o swyddogion o'r wlad honoj o wahanol raddau, a deugain o'i- Sepoys, y rhai a ddewisir o'r rhan-gatrod ag sydd sefydlog yn Cuttack. Arferir y rhag-och- eJiad hyn i'r dyben j'w lluddias i dwylIo y Lly- wodraeth, trwy roddi y llestri i'w cyfeillion oddi allan, y rhai yn y modd hyny a elent i mewn heb dalu y dreth. Rhaid i bob pererin arall brynu trwydded (passport) i fyned i'r deml: efe a dil am hyn yn gyfatefcol i rifedi y dvddiau a ch wennyCha aros yn Pooree. Pe ew- yllysai aros yn hwy nâ'r amser a gofFheir yn y drwydded, rhaid iddo gael un newydd a thalu gwobr ychwanegol. Sefydlir casglwr Ewropaidd yno a chyn- northwywr o'r brodorion, ac un arall o'r l'or- tuguese; a ehaniateir tri Offeiriad at wasanaeth yr eilun, heblaw y gosgorddion mewn gwahanol setyllfaoedd. 1 Gosodir enwau yr amryw bere- rinioti ar lyfrau gan y cynllorthvywyr, yn gys- tal a Miifedi y dyddiau am y rhai y cawsant drwyddedi. Nl oddefir i un Mahometwr fyned trwy borth y deml. Mae llyn helaeth ynghylch deg llath ar hugain oddiwrth y deml, yn yr hWll mae y pererinion YI1 ymolchi ac yn puro eu hun- ain cyn myned i'r deml. Rhaid i bob pererin wrth ymadael, brynu rhyw beth gan yr offeiriaid er cof am Jugunnat'ha, ac fel prawf iddo fod ya ymweled a'r ddelw. Mae gan yr eilun Elephant- iaid, ychen, a gwartheg, i wasanaethu arno. Yr Elephantiaid a dynant ei gerbyd ar y gwyliau blynyddol, a'r gwartheg a roddant laeth iddo. Cedwir dawns-wragedd hefyd er dywenydd a phleser i'r "arglwydd liwn ar v byd,"
Advertising
HYSBYSIAD. EYDD Cynriorthwyol Gymdeitnas Ceiiliadol Abe) tazie, a J)eheubarth Cywvu, I gyfarfod yn A »>eriawe..y VyM Mawrth, Mercher, a'r tail Cyntaf o Mis A Wot. ?R Addoi?d ar bob Dydd i ddechreu am _fl (h11'1(0'r g!o('h )-n ?ii ?ii?a !e v dv^wilir y (n-.c.a.dog?u caniynot i hregethH ar yr achlysur hwmv VN' Y Parch. Mr. W?A?,M.A. Oi7eir?,?,J o Stroud. Mr. iRACEY,oLnndniH. Mr. THORPE, O Frvsto. Mr. LUKE, O Hwlflordd. YN GYMRAEG, ? A Parch. MORGAN JoNEs,oDrp!cach. C-TRIPFITH HUGHES, O GROF\^V."N. EBK?EZERj()NFS,oBdn<Yi)wh D. DAvrEs, 0 Sard?. 1 D. WILLIAMS, 0 Lanvvrtvd. A dy.?wy! r y hydd amryw ereili i hr'?cthu ?n ?v?,-n?. "?'?''?" y''A''K''?y?! ??t ei ?vcluuarydvdd di? C?t,d?t, ii y • y hydd y 'Parchedig MATHEWWILK^, Lundau! ar I arcuedig ?-??' EVASTS, oDre?: Ej ANS yn I)ysbYsu i'w Gyd-wladwyr, iod wrth y bwrdd. v?- i fo(i y i?o-tdton P.lcddy?minetho! canlynol, ag :sdà ar werth ganddo ef, yn bar ac yn ddigvmn?". EVA?S?? .i. L .) C-EKCINE Patent Modieiiie Warehouse, CARMARTHEN. JOHN EYANS, Pri_ ntery Bookseller, Stathner, and MusU Seller, GUILDHALL SQUARE, SELLS TLLI FOLLOWING P: A_ TENT PUBLiC lHEDICINES. For C-QugtiS) Colds, Jlsihynusy aid Consumptions. £ s. d. ?.ODBOLD?VEG RTA BLE BA LSAM? 8' 0 \1.Jr Be /elno's V eue(:'b]e Syrap C It 0 Id's Pills i) 2 9 CuudeH'" Baisam of Huney. t) 9 q (!rhnts t)r<n»s. ._[ 0 1 <)  0 1  Dawson's Loxena;<? ? ? ? 01? Ford's Balsam of ?joMtomid .?. 0 1 Ryan's Essence of (?'itsi'out ? ? 0 3 6 Church's C?ugh Drops .? 0 2 9 Welsh's Coit's-fGOt Lozeng" es ? 01? Oiford Lozenges '0?6 ?r ?M/MeM, D?i!?,en? ?r?oM./Z.Mo?e? Man s Restorative Medicine 0 ° 6 Dr. Fothergill's.Restorative Nervous CordialD?oys I) A <; Dr. Solander's Senatiyp Tea 0 2 9 Dr. Rymer's Nervous Tincture 0 4 C) —— .Detergenl Pills Q 3 6 Dr. Huxham's Tincture of Peruvian Bark 0 Solomon's Balm of Gdead nil n Family Bottles t 1 l1? 0 Smith's Restorative Drops 0 110 Dlierm incident to Females, Dr. Siblv's 0 10 C, Fotliergill's Female Pills 0 2 9 Hooper's Female Pills 0 19 0 2 9 Trowbridg.e Golden Pills 0 1 'i For the Rfieumatisfin ITemacathartic Tincture 0 4 0 Whitehead's Essence of Mustard 0 2 9 Mustard Pills 0 2 9 Dr. Bate))!a;]'gPectora} Drops 0 18 Essence .of Jamaica Ginger 2s.Sd.and 0 4 ti Cumberfund s Bituminous Field 0 2 9 i For Scorbutic Complaints. to t T'\ -?'-?''y?ps ? 0 6 l-boL)mon?sAnt)-i!T)neti?!n?s 0 11 0 f<CM/t!??M?7??HoH?. 0 1 9 Barc!ay's0intment Q ? Q Pikc'sOintmcnt ? Qj ? Solomon's Abstergent Ldtion '029 Gow!and' Vegetable Lotion 2s. and 0 5 5 Dr. \V iledUey's Ùintmeilt 0 19 FcMerca? ?/<;c?M. Walker'sJesui?sDrops 0 2 i} Leake's Pills y cj <) Leake'sPunfyiug Drops 0 2 9 7??f'C??CMHN.???. Barc!:)y'sAn!ihiHousPijts ?. 0 5 6 Dieksoi' Antihili(HIS Pj)b 0 2 9 Di-.J?t:T;M'sAnait-?dcrtHs 0 4 i> Dr. Gall's Pills 0 12 Dr. Norris's Antimonial Drops Q 6 7.?,-?-(?-?ejBo:"f?. Dicey's ThlC Dafry's Elixir 2st lds and 0 2 9 Cu<tf,-?y's Cordial 010 Araet'icanSoothin?Sirnp .?' 0 2 9 Radtiiil's Elixir ] 0 1 liostock's i'lixir 0 2 () Squired Grand Elixir 020 EssenGe of Peppermint 0 1, BcaumcdnVie 03? Anderson's Scots Pills 012 Da! by s Carminative 0 1 9 Inglish's Scots Pills 0 1 2 Disorders of Children. Glass's Magnesia 036 Henry's Calcined Magnesia, in Bottles 0 2 9 Ching's Worm Lozenges Is. 2d. and 0 2 9 Severn's Worm Tea 0 1 2 Magnesia Lozenges, for Heartburn 0 1 2 Sprains, 0 17 9 Dr. Steer's Opodeldoc Dr. Betton's british oil 0 1 9 MISCELLA.VEOVS. Robert's Medicated Vegetable Water, an Effectual Remedy for the Scrophula or Kind's EvU. 0 6 0. Hunt's Aperient Family Pills 0 12 Lavender Lozenges, for Lowncss of Spirits o I Barclay's Asthmatic Candy 0'" 0 [ Bath's Restorative, or Su«iigthening Pills 0 16 Prince's Russian Oil, for the Growth of Hair 0 8 0 Macassar Jif, for Ditto 0 3 6 H ickman's Pills, for the Stone and Gravel 0 2 9 Cheltenhalnalts 029 Marshall's If universal Cerate, for Burns, Scalds, Chil- blains, &c. 0 12 Purland's Family Cerate, for Ditto 0 1 2 Singleton's Goldc-n Eye Ointment 0 2 0 Dr. J ames's Fever Powder 0 2 JL Turlin?ton's Balsam of Life 0 2 M Ginger Lozenges 0 1 Peppermint Ditto 0 1 2 Roche's Embrocation, for the Hoopiag Cough 0 4 fe CoHvuision Drops 0 5 Dutch Ditto 012 Kennedy's Corn Plaister 0 1 2 C0ilins;3 Cephalic Snuff 01 Q Newbery's issue Plaister 0 1 0 Dr. Solomon's Abstergent Ointment 0 4 6 Dr. Sibley's Powder 026 Davies's Infalible German Corn Plaister 0 1 2 Hudson's Bleaching Liquid. 2s. and 0 3 0 Atk'n?Rtt Paste u0 2 6 Miller's Rit I'(;Yder 2 6 p.riti?h H?rhT?b?C!?.. ? ? n