Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

-. BARDDONIAETH -...e<." .

ATTEBIAD I LYTHYR MYRDD1N.1

Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share

ATTEBIAD I LYTHYR MYRDD1N. 1 .R:U$MS &cH<! HMCM ? S,V.yt-W],-th ystyrled eich Uythyr nid wyf yn ein r gwe!ed yn nes i der!yniad na phan y dechreusom. Mac \n wir nad oes tebygoirwydd ynof i Eneas ond rymmahit ag sydd rhwng dyn byw a dyn marw, na ).IP.'lIng fy ngh!eddyf i a'i gleddyf ef, ond bod un yn ty- ,iilt gwaed, a'r Halt yn tywaitt Hid. Pan gynyrdd. cedd fy eiddo a chwi, eich ttid a ffrydioedd, ond pan; jyyttyrddoeddycyntafa'i wrthwynebwr gwaed a red- eedd. Yr oedd perygt bywyd yn un ymdrech, ond In hon perygt y tatod, ond Tafbd, fa! dyrnod a dwrn Drwy r\vsg a dyr asgwrn. Yr ydych yn dywedyd, Syr, eich bod yn barod i yedeg bob per.,gl i amddiiFyn €i<*h mam-iait!). Os ydych c'r iarn hon, yna gwnewch yr hyn a a!:och at ei hymgeteddn, ei haddnrno, a dangoswch bob parod- twy(idrwdiwyg!0,ewchynn:Iaenhyd y nod at ber- Caitht wydd; na aroswch yn yr on man; na feddyhwch ei bed mor berffaitli nd e!!ir ei diwygio a'i hymget- eddu. Mac pob cened! arall am ymgeleddu a diwygio cuhiatth A aroswch chwi yn 01 heb roddi Haw o gym- horth? 0' nawelechyr angenrheidrwydd o'i hymge!- eddu! Yrydwyf yn deisyf ar-wch na ddywedoch mwyah iii.aiefy hunsn dyb &c. sydd yn fy annog j'ch gwrthse- iyH, nage, Syr, pelt yw hyny o'm tneddw!, ond yr iaith Syr, ie yr isith Syr, yn myn'd yn nod ar ddifancoU sydd )n gofyn Haw o gymhorth. Hyd y mae y",f coneidjaf, diwygiaf, a chodat' ei plien i'r ian; ac nid oes ammheu- aeb o'm mewn na ddywed fy nghydwtadwyr, Feuy bo. Credu yr wyffbd yr ia!th yn ymddangos yn hardd- ach, yn ragorach, yn ardderchocach, er yr amscr y caibedd ei dyosg o'i hoii sotbach, a'i Jttymge!eddu gan ddysgawdwyr eHWog eia hoes, Cyn myn'd yn mlaen ni fedraf lai nst du)!ch am fod rhai yn niwedd yr ataser- odd wedi caet en codi an donio i ymgeteddu yr iaith. Mewn gair, mae dynion tnor hynod wedi <M)di yn ein dyddiau ag oedd yr hanner can' lUlyna aeth ueibio, wedi en dajmo fai hwythaM, wedi fie} gwybodaeth fal 11wythau,'edi cael ysbryd barn fa:) bwythau; end <iymaygwabamaeth, fod y, rhai Maenafwedt codi i ddarparu Sbrdd i'r )'barõf, fod y naiii wedi codi pan cedd tywyUweh mawrynghyicb yr iaith yn toi Cymru, a'r!!ei!! pan oeddgoieuni yn tywynu ial nad oedd yn anhawdd iddynt weted yn mheHach na i'rhagredegwyr. Nid gwaith diwrnod oedd LInndain, felly nid gwaith MB dydd a otwyddyn yw dwyn iaith i bcrnreithrwydd, onide n' f"&sech chwhhau yn'gwahaBiaethH oddiwrth y tpodd ag yr ocddynt ya ci hysgrifecnu gajnnedd o nyn. c(idati yn ot. Ac ar y gotygiad hyn gal!af ddywedyd eicn twd chwithan yn cytcharwain y Cymry. Edrych- \tchgartrefcyMbeioere:U. Yn awr yr wyfyn myned t roddi dust i res o new. yddion, os gwedtilus yr enw. Y mae," e-be chwi, y geirlyfr ,,a,-eu y<T Gymracg yn cae! ei argranTu yn ——" t)\nanewyddrbyiedd! y mae yno nn arait befyd, 0 thyfedd fytii! Fal pe na buasai neb yn gwybod; fai pe Jla bllani dealltwriaetb gan neb i farnu drosto ei hnB' Yna yn myncd yn miaen gan ddweud, y mae hwn a hwn a'r thiuwedd hyn; a'r !!aU a rhyw rinwedd dda arall yu perthyo iddo. Y tuae—y mae—ie yn wir hawdd yw dywedyd.—y niáe M. heb agoryd ei tygad etto. Os ydym dan rwymau i Dr. J. am ei glod i'n hiaith, Bid yw hyny ddim yn dangos fod arnotn ei eistan at y 89)'chw,;ylpreseullol: Paham rha!d ni wrth glod Sais? Mae e¡h"hiaith o honi ei hun uwchlaw ei giod, ac uwcMaw c: ddysgeid- iaeth hefyd. Pa gtod a d!u ddysgwyl gaet oddiwrth UH nad yw yn deaiiyr iaith? Ac os rhoddoedd pf ang- hraitft dd& o fiaen y byd trwy gy<ansoddi Geirlyfr da a buddio! Ileth a wnaeth yn fwy na W. 0.! Ond cyn ydywedochtawer yo erby&W. 0: cymmerwch gyngor Homer. 'Mó' EOEX, E' $;oS' f7fV xl-tEivoys ;w-ri fMtXeCt:' iVa ddei&yf-ymiTsort truij gynhen iÎ dynmwy nertlwl na tIn. Etto, mac yn ddian (fat y crybwynMoch nm yr ath- ronydd) y gaUaf finnan hefyd ddywedyd Y Mae yn anwyi genyfMc. E. end anwytach gecyfy gwhionedd. Yrydych, !m feddyliwn, yn barod i ofyn pa wirionedd yr wyfyn ei feddwt? Gyfai! oatd hyn a gawn yn nalen gvntaf o Emadur W. 0. ae ontd fal hyn y tystiolaethn ef,Y GwtR YN ERBYN Y Mac He i feddwi mae tife, ac nid chu-i, sydd ar y g-ir ynghylch yr ymadrodtUoo hyn hef\d. Diwyt yw'r angea ¡ Diwy!achaedeu. Yaoteich bai nchwi, fal -hyn '¡ Diofalpv'r angelt Diofalach a edeu. Ond mae'n ddian y geHir dywedyd fat hyn bcf)'ll Dtgywitydd yWr angeu Mwy digywiiydd a edeu. Ni<! oes gywidd ar angeu mewn un modd/ond y mae mor ddigywitydd nes mae yh cnro, te yn curo hyd y nod wrth balasau breninoedd yn gystal athoniardyau y tlodion. A hyn a wnaeth i Horace ddwend, PaHida mors aequo puat pede pauperum tabernas Regiini(p!e tiirres. Ond y dyn hwnw ag sydd yn tybied y dyjai angen ei adael, gan fyned hetbio iddo, sydd fwy digywi!ydd,—. angen sydd yn gwnend ei orchwyl yn ddigywyddydd, ond y neb a dybio ei hun yn deiiwng o gael ei adaet gan angeu sydd fwy digywyddydd. I Einion diwy!, diefil cad. Paham' nad e!)ir dweud fod Einion yn ddigywydd ? Pa gywHydd oedd yn pertliyn,i&i)? A oedd cywitydd ar ein byddinodd ni wrth fyned i Ffrainc ? Nac oedd. Os nad oedd arnynt gywitydd i fyned i mewA, yna y mae yn naturiol dywedyd en bod yi4-myned yn ddigy- wHydd. Mac. yn eg!nr t eir!adnr W. 0. lyncn geirlyfr Dr. D. a'r munud yr aethgcirtyfr y Dr. t fol y geiriadnr,ni wetwyd byth mo hono mwyach, ac fet y dywedasoch, felly mae, sef nid OcA fa,vr o lun dysseidtaeth y Dr. arno." Nacoes,Nacoes, dysgeidiaethW.O.syddyn ymddangos amo. Oni ddywcdais o'r blaen nad oesarnafeis!an dadin am beth mor dd!àdl a z, v, &c. ac am i chwi atteb Lt. ar y pwnc. Ond aB] i au7 fbd yn !!e o, acawl yn He ol, yn n¡wedd gffiiiau, medrwn roddi anghrei<ftiau o hen awdwyr, os yw Testament Cymracg Salisbury genych, darDenwch hwnw yn nn; ac os nad oedd tin mo'r ddys- gedig a Salisbury yn dea!! cl bod yn fwy cytunaw! ag ansawdd yr iaith i ddywedyd feUy a ydych yn meddwt y buaai yn ant\lriaw y g'n.? Vid yw dywedydei bod ynfwy peraMtd, ynfwy hyftydsain i'1' gIust.dill yn pron nad yw yn fwy cytunaw! ag ansawdd yr iaith. A dweud y gwir, ymae yn ddadi genyfa ydyw dywedyd o yn tie MM', &o-yufwy peraidd, ond ynhytiaeh dtwg ddywedyd <!M-ynJIe o, &c. mse'r iaith yn edrych yn fwy Uawn, pwysfawr, ac arddejehawg. Ond gwnaed pawb ynhyn, iat yjnae'n ewyHysio. Ond am y geirtyfr a yn Nghaerfyrddin,—-pwy a sonioedd am dano t .t*nj "a 'n->tlluC'dcJ' ..1.I,fop.dd? Ac am i chwi Prtyn amatf, M bachgeiiyu, i beidM a derchafu ryw tarcutan papar, &c. yn rhy uch€t,-—beth yw eich meddwt wrth y barcntan ? Rhowch i ni gaet deall ei< h meddw! :—nid wyf yn deait mo honoci!, os nad ydych yn meddw!, fy mod ynrhyfygu wrth eich gm i-tliwynebti, ac i mt wrth hyny dynu y icUten genych chivi- ar fy iiiiieii. Nid rhaid t chwi ofaluam-qpr=r-Y mae y post dur with fy ocbr ria cadwrhaghiweid. Onid ydych yn cofio yr hen ddtareb sydd yn ein ptith, Po hynaf y Cymro ynfytaf fydd." Gwehvch iraint bachgenyn. Gwrandewchctto. M7 7-ri IAZV, -Ors -riz,aoy afPat'sou, wEt y He 7vvxixos, t) aux o<6:)' WOXEfA)74"X EP'YCX. HoM. Na-y)r.ovod m-nqfftil ar fu-le,-eizun pg'M'NM, A'fMy<H'<<, yr hon ni wyr am wait/t milwraÙld. Nid oes neb yn ammau nad yw W. 0. a W. R. yn rhaidysgedig, o herwydd iddynt roddi prawfohyny. Pwy a we!oedd b'awf o'ch dysgeidiaeUi chwi yu yr lion 3-r ydych yn yi-n gyiiiinoiiit? Saesoji, mae hou yr ydycb yn ymnrostio gymmaint? Saeson, mae yn dcbyg, ac nid y Cymry. Yn awr, wcle etch gphiau yn dyfod i mown, hwyrach, pe rhoddid eich dysgeid- !aeth cbwi eich tri mewn masglen cncuen, ni chyn- hwysai ht ddim cymmaint wedi'r cwbi a masglen y gneHen y rhoddwyd Iliad Home! ynddi gynt." Yr wyf yn deatietch bodbraidd ynammau,onideni ddywedasech huiyi-ach; attolwg, os dyna eich barn am danom; mewn pa faint Itai y cynnwysid eich dysgeidiaeth c!twi, gan y gellir cynnwys dysgeidiaeth tri, mewn Heied !)e ? Beth a wyddoch c/:M'! am ein dysgeidiaeth? A brotasoch c/<M.'t ddytgdèr e:n gwybodaetb ? Nid yw yn atteb un dyben i chJfti fychann dynion i godi eich hunan t'r ian. Och d! ¡ ni,e gwn ba beth yr wyf yn geisio a cbwi! Dwcud fy mod yn tynu c!eddyf yn erbyn corif Eglwys Loegr! Yn rhoi bai arnaf i gael diogelu eich pen Onidfai hyn y dy'wed"b-"Dch am danynt fat pe buasent aaliythrencg— raid iddynt hwy fyned i'r ysgo! drachefn i ddyseu aarDss! oni fyddai i'r gweddian i gaet eu dah- fbnyn Ü. Ar y golygiad hyn, dyweda!s fod plant Cywj-u yn rhagon arnynt, o herwydd eu bod yn hyddysg ar ddarHen y .ddwy nbrdd,—hen a'r newydd. Ac os a'r ne wydd. Ae p.s ydych yn tybied fy mod-yntaroynerbynycorn'dys- gedig yn y gehian, yr hyn yr ydwyfyh beH oddiwrtho, pa ham na safasech yn ot, gan attal eich tafbd yn y dechreu ? Ni wyddwn chwaith, en bod yu euog o'r fath dro cyn i e/tMt agoryd eich ccg. Ond cyn ymadaei ar y pen hyn, rhown gtust i Llywelyn, a gadawn iddo dori y ddadi. Prin y meddytiafy dioicbir iMyrddin gan y gwybodns a'r dysgedig E. am gymeryd arno swydd tanan deneu dyHog i arnddHTyn ei gyfaill, canys, o ddiirif, nid wyfyn cyfrifei ddywediad ynghylch bod yr OHeiriaid yn ceisio gan yr Esgobton i dderbyny gwe- ddiau a argraifwyd yn oi y dutt newydd yn o<, o her- wydd ibd yn rhaid iddynt fyned i'r ysgol drachefn i ddysga darHen, &c. yn amgen na chahldraith ar y coi-ff dysgedig hwnw." Yn awr pa un ai c&Mt neu myfi a lafaroedd yn ea herbyn? Bernwch chwi; ystynwch cyn siariad na chyhuddwch n heb aches; canys gaiiaf ddwend tod genyfbarch o'm calon t gorn Eglwys Loegr. Os mynwch dywedaf t chwi ddirgetwch,wrth gym- haru eich Uythyrau chwi, ag eiddo E. a dal sy!w manwt ar lawer o bethan, gwe!wn yr nn iatth a'r nn !!ais yn- ddynt, yn y fan daeth i'm meddwi eihau Grotius, In scriptoribus euim qu(iiii!ls magis, quam nomen attendi- tur." Nid yw ddim yu deg ynoch i'm h&rwaia i byltau heb achos. Am y gair aeg, nid wyf yn gwe!ed Dr. D. yn gyson ag €f ei hun. Ac ni ddarfn i chwithau fy atteb. Pan ofynais, A oes augenrhaid o ddywedyd iaiti,, (;y ni,raeg? Medd ef yn ei Eiriyfr, Toto criant ccefo qui hanc vocem linguam signincare pntant." Ond yn ei Ran:- madeg fal hyn, Eg, hannereg, pynoreg. Et lignarum nomina, Ffi'angeg Gwyndodeg Sed hoc venit pro aeg. Yn awr ai dywediad cyntat, neu yroiafa ddytid greda? Ond t basic IKibio y Dr. yr wyf ya rhoddi y gofyniad J etto o'ch b!aM) A oes angelhhaiJ o laitli Gymraeg, gan fod y gair hwn Cyinraegyn arwyddo iaith,y Cyniro ? Eich gwaithyn dwyn yn m!aen henwragedd, Crydd- ion, &c. y rhai sydd yn arfcr y gah-cJ'yM'ed yn He teimlo, &c. &c. i btoS y gair parau o tawn ryw; sydd ya eich gwneud yn wan iawn, ac feHy yn eich condemnio eich hnn, yn gymmaint na sylfaenwyd ar ddysgeidlaetb, ac yn peri I'm waeddi yn eich geiriM), Dyma ynteu ad- eUadaeth deg arait wedi e: sy!faenn at- y Jywod! Onid yw yn druenma €r ei chyhoal i fynn." Mae yn Ued debyg hefyd maLrhot y HMeU h&n a ddarfu'ch, er mwyu t'm ei chymhwyso atoch, yr wyf eisoes yn give- iedeihangenarnoch. Fo!' tho' confnte. he.wol1Jg .å:tgt},e still." Wrtb i chwi siarad ynghyich Myn cael et chyfnewid i Pli,heblaw i ryr ydych yn ymddangos fat un yn ym- baltàlu yn y tywyHwch, os rhoi'rcied-i.Dr. D. a tit. 0. Oni yddoch mai i F-y cyfttewtdir M; end Pi B, MA t Ph. Hyn a ddywedasoch yn wir; Mae y mab yn cam d Jam," ond ni welats neb yn gwneud arferkzd o'r f'awddeghon, "Dyma y fe,rch. Wi 'fain, 'Dyxige,-y frch il.mha Er mwyn go§od y pwnc yn fwy deaHadwy, cymmeraf cfaHan o ch cytaUl Dr. D. a chymhatwch ei'a'r hyn a ddvwcdW.O. 1 2 S do"4: Primans, !'ecta,$eu Mol)i9. Ijqu!da. Asptr&ta. Kadtca!!s. C Car Gar NghtÙ Char .i,; IPPen BM Mhen Phen 0 T Tad Oad" Nhad 7%ctd' ? B Bara Fara. Afara Bara, sup. Z S 2 D DMM Dduw Nuw DMM,8Up. ? G Gwr. wr Ngwr Gwr, sup. LI Lla- Law Llaw, sup. Vaw, sup. S __———. ?—————— -—.—" ?. — M MaM Pam Mam,sup. Ma?K,sup. Rh Rhad Ro'd Rhad, sup. Rhrkl, sup. Ac oni b'ai bod eich rhagfarn yn drech na'ch deaHgar- wc!i chwi a cllcch gredu Dr. 1). eich hen gyfaiH. Beth yw'ch meddwl wrth ddweMd yr aclwswn, a elwir yn Enwedigaethydd, a'r' lJ.clwsion a e:wir yn feddianedig- aethydd. Nid wyf yn gwcled un priodoldeb i ddywed- yd fed achosMK yn cael eu gatw yn enwedigaethydd, &G. Y mae yn anfaddecot mewn nn ag sydd yn cymmeryd arno wYbp? Hymm ain tam ramadeg â chwi. Chwenych- wn ièdrycÚi;$)Jn timwtfallwlpa sawl achos sydd genym yn Gymraeg, a:'n pro&. Yr wyf eisoes yn gweledfy !!ythyr \vedt chwyddo yn f\vy na'fn dysgwyliad a rhaid t'm gan hyn adeet rhai pethau nad y'Kt werth syiw, yn ddisy!w i gael dyfod at bethan mwy eu pwys. Ond rhngofn i chwi gymmer- yd ach!ysnr wrth hyn i ddweud iy mod yn myned dros cich Hytbyr <at plentyn dros ei wcrs, rhaid yw dywedyd ychydig yn fyr. Mae dynion yn cael eu Hyfrau am lai pris, yr argra<Tydd yn dyfo(I ii,i u -'Oh yn gynt i ben, drwy roddi c! omfach yn it<: h,f# ,Ac ar yr ochr araH, mae gwerthwr coesan prenau, yn hir yn eu gwneud, yn hwy yn eu gwerthu, a'r neb a'u caS'o sydd yn hir yn cerdded. 0 Ac os ewch i gynnyg €tto y goes brenih, &c, gwnewch i'r argraSyddfod.yn hwy wrth ei gosod, ynhirach ynei gwt-rthv,, bydd -y Uyfr ya adrutach, a't-neb a'tpryno yn hirach yn ci ddarUcn. ?ywed. yn fy niweddaf fy thod yn ¡d{lneddu dros yr iaith, a chan fod y Bib! arfer miunau a'i harferaf,gydadiolchichw!. Gwir eich dywediad, fed rhyw berthynas rhyngof a't'creigian, canysereichgond. Hincatsue hinc vaste i-apeslge:minip i-ininantiir ;lH'eoelnmscopuli. ViKG. .Nidyw eich 'bft\thra chwaith ddim yn menu arnaf mwy na.'r tonan argraig ynnghanoly mor. Diotch yn fawr t chwi, am ddweud ,y,mynof y gair diwe- weddaf, cr neb;'bnd mwy.fyddai'm diolch, gan i'ch fyned yn brophwyd, i ddechren g'wii"óeichlH'opln,vyd. c)iaeth. Pan ddygais yu mtaen D. ab G. i.broii yr ar- t'criad o derfynu y tcrfyn ccdd, ci wneis yn amgcn nag a wnaeth Dr. D. o'm btaen, canys o'i waith ef y cym. H:eraisa!!an. Ac etto, afynechi'm fyned o ganoiun pethatbetharail!' Ond yrydych, mae yn debyg, yn cymmeryd yr acMysHr dnvy iddo derfynn yr enw ca- darn yn cc(M i'm cyhuddo, gan ddweud nad oes nn icif yn tedynn yn oc<M, yn y t'ydydd person ond oedd, a mcwn cyfansoddlad ag oedd." Dywedasoch y'mhe! ach, fbd cRgamoedd yn gyfansoddedig o d'-gam ac oedd, a bod Dr. D. yn barnu fod tebygolrwydd thwpgy Gym- raega'r Hebracg, ac'y gibllir cael gwnuet h, daeth,oedd, &c. mewH gchlyfrau Cymreig &t y trydydd person c'r tcrf yn yr Hebraeg. GoLeithiwyf nad anghonasoch cum compositis, os ua ddarfu'ch ce¡ iwch i'm dig-,trnoedd, sytfaenoeo'd!, gwnaddoedd, &c. mewn geuiyfr. Ms gwn ba awdurdod sydd genych i ddwead fod digamoedd yn gyfansoddedig o di-gam ac oe(M, buasech yn fwy tebyg o twyddo drv. y ddweud di-gamc ac oedd. Yr ydych fei yn discyn o'r ifon uwchafo'r ysgol i'r nfon isaf hcb gyit- wrdd a'r rhat canot. Cbwcnnychwn i chwi ddeall mai yierfwneuthuraw! (verb acttve) yw digainoedd, ac a eliir ei dreigto drwy yr bon fcddau. ]?art,'ic gl,usyn- icd, with ddweud fed S. Philip yntCl'tY1)-1t.y'teI'f i gyd- odH ag oesoedd ac y dylat roddt stHaf goH yn lie e megys ,oèso'dd. Anurddo yr iaith fyddai hyny. Oiuw<:tsoch yii y papi!r niai fal liyn y dylai-fod ? Yrhensarn'o'rhenoesoetM Yr iten ddratg erwin ddryg&edd. Pe gadawsld i deriynu yn Qesoedd buasat yn enog o'f bai garHaes, ac yna ni aUasid ei alw yn fraich o gywyd: Am digamoedd mae hy gynghanedd yn eich euog farnu ac yn etch gwrthsafyU, Os cf)wi sydd ar y gwh-, yna Biae y gynghanedd o'i Ile., end 8s y gynghan- eddsyddiawn, yna yrydycTJthwi o'ch lIe. Dys gwin ac emys, ddilaiyioedd--g yllid nid L!ys gwin ac emys, ddigam oedd-gyllid.. Etto os chwi sydd iawn, yna :nac yr awdwr yn enog hcfyd o'r bai gwest odl, drwyr-fod oedd yn anghyfan- &awdd tldwywaith, o herwydd ni eMir dywedyd fod di. gamop(M yn gyfansoddedig o di.gamac oedd mwy na earocfM, o ear ac ce<M, etto gwreiddyn digamoitio, yw <f/gwKM, a gwreiddyn dikui,-zu yw di-gam. Gwreiddyn caroedd yw carM, a gwreiddyn cwM yw câ/Me yn debygol mai eich meddwl yw fod y gair niJèroe4d yn gyfansawdd, fef, o niter ac oedd, neu yr oedd nifer Dywedwch chwi yr hyn a fynoch arn MM yn nherfyn- iad geiriau, dyma ddywed Dr. D. "'Plernmqne ante au, md etl»!pptentrionalei; ponimus i, et diciii-tus) iaul Mid, ion. SedhoctomittuntDemetac. Yr ydych yn gofyn a gawn ni byth ben ar y gwaith o ddeongli y geiriau dyben a dyMMf/MKt. Yr wyf yn meddwl i'ch roddi pen ar hyny, a bod eich tarduiad o'r geirian yn ddisaii.— Mae tri plieth yn eglur ddangos !tyny. Yn gyntaf yr llyn a cilw y Sais, too far fetclt'cl..Yn ail, barn Dr. D. D! privandi, dibechod, diniweid, dil&.gr." Dy est augmentativse et frequentativse signincationis, (Iygyjul', dygymmod. dyj;ys." Y JJ olaf, ieh geiriau chwi, Canlynwch<<-hwi y Dr., cbe chwi, yn y modd o ysgrt- fecu, minnau Q. i'yddaf foddloa I'w gantyn yn y modd o ddeongli." Dyna roi iynu'r pwac. Nid oes genych ychwanegi ddweud trpsto, mae pob rheswm yn eic!J, erbyu. chwant sydd ai-iihf i gyrnc\M yr iaith telhyn yh' awr, fe! ai-aU tro aral!, end chwennychwn bawb gae rhyddid i draethu eu meddylian'-acyna pcnderfynu unrhyw reot safadwy i ni i'w dityn. A dwcud y gwir i chwi, nid ydych yn arfei- geiriau gweddas i'ch sefyHfa, wrth son mm danom.sef" coeg feddy gon yn ot eich mympwy/' &c. dylech ymresymu yn deg lie nid yn gecrus. NiddaiawnyrwyfyndeaUeich mcddwl yhghylch Gwyr da Mon, yn dweud en bod MK<MMer yn gyfetH:on ,gorpu genych,—a'ch bod etto heb gyfnewid,(M!d pe 'buascnt yn bcrehcnoglcn ar yr nn rtunweddau da, &c. y. buasai genych etto yr nn parch iddynt, a'r nn cariad atynt. Y maent yn awr wedi agoryd eu Hygaid, y maent yn gaitu barnn drostynt en hunain, nid ydynt am ddinystrio yr iMthmewn un modd, tnd ydynt am war- adwyddo en hunain, oi)dy m-,ient a3u. drefnn, diwygio, a thatlnso'r taith, fel pe gwetech wr da am drefnn ac ymgeteddu ci dy,yn He el adael i fyued i dd:nystr, ac yn Hetty pob aderyn anan. Yn awr nis gwn pa beth addywedafwrthych; fod "enyfyr "un tucddiad i ddadymchweJyd pethan mewn perthynas t Mr. E.apuobpeth arall." Pell fo'r tueddiad yma oddtwrthyf; end etto, bydded hysbys i chwi, mai efe a ddvwedoedd ei fod ynarfer enHib'o, &c. end cAM?! a ddywedoedd nadoedd yn arierot a'r gwaith, MMK«M a ddywedais fy mod yn barod gt-ryi-npo i'r un meddw! & chwi' am dano. Yrydwyfnjinau hefyd yngobemuo fbd ei cnw daefwedl el sytfaenna'r sail ry sicri mi ha neb a!'KH ei ddadymchwelyd; ac yr wyfhefyd yn go. beithio na chaf to ychwaith i-ge:sio cae! Hwyddiant yn y gorchwyl o'i ddrygu; nid oes urnaf chwant na thnedd- !iad i'w ddrygn na'i niwe;dio; gwn hefyd fy modyn Hettya meddy!iau parchus am dano, er i mi êi, wrth. seiyH ar y maes. Cyn ymadaet, gofynaf i chwi drwy ba awdurdod ydych yn fy rhoddi mewo cof i mi ddechren y rhyfc! hwn o honoffy hun, yn ddiachos ac yn ddirybudd:' Pa ibdd y gaUwch bron hyn? Gwhewch eich gair yn dda. Gwetaf tod eich Hythyr yh dybenngydachynghorion, rhybnddion, a bygythion hawdd fyddai i mi eu rhoddi yn o!; ond gobetthio y denwch etto i'r maes yn Uawn o resyman newydd. Nid ydych gam ymhellaeh er pan ymddangosasoch o'r Maen, yr nn rhesyma.u, a'r un geiriau. Hawdd y gaUweh ryned y'mlaen yn y dull yna dios eich hot! fywyd. Ac os ydych am i ddynion fod yn dirion wrthyeh,\ gade'wch heibiodatbdiadeuwch hyd at glymiad a d(idgly)nia.d geiriau. Ond cyn darfod, yr ydych yn dangos yn awdurdodol iawn, yn dweud am danoch eich hun, ond mi fynaf i'r Frenines, yr iaith Frytanaidd, gae!ei hadferu i'w theyrnas/'&c, Yny geirian gwetwch yngyntafeich hunan yn codi i'r lan yn aH, eich awdurdod, inynqf Pa te, neu gan bwy y cawsoch yr awdurdod? Yn drydydd, eich daUineb, trwy nad ydych yn ei gweled yn ei theyrnas yn mwynaH coron ei hanrhydcdd, ei hawdur- dod,a'ihardderchawgrwydd eisoes, fe! yn yr haHaer can miyncddynot, a SEREN GoMER dros benhyny. Pa te yr oedd ganddi banner can mtynedd yn ot yr hyn sydd ganddi heddyw? Seren i amtygn eiharddwch, &c. fet nad yw ond ofer i davi geisio bwrw'r iaith i dy* wyitwch etto, y n:ae wedi bod ynddo ddigon hir. Am byny, prysurwch i t'oddi eich artauitawr.na ddatiwch yn hwy yn gyndyn yn ngwyneb pob cynghor a rheswm. Na ddangoswcl eich awdurdod ormad, i,bag of;i, tiad oes genyeh un. Yr wyf yn dybenu gan obeithio eich cyfarfod y tro ncsaf mewn gweM hwyi. y-  11 Ydwyf,<?c. J. j?, 1 B. J. J

! AT GYIIOEDDTVRISEIzE.,y…

MARCHNADOEDD.