Seren Gomer

GEIRIADUR BYR. Cymraeg. SARSVFG. Eti iivsttr. Adgyftenwad,. Supptpment. AiMenwtpeth Agerdd Vapour Mygdarth A lcan Tin All-orsafwyr P ut-oosts Ychydig filwyr yn sefvll o'r lieilldu oddiwrth Argraff "0 Stamp, print gorlfy fyddin Ariandy Bank Arianydd. Banker Athroniaeth Philosophy Awehwre Palisado. AmddUfynfaa wneir pholiOJ), &< j Awyrbwysydd Barometer Peiriant, neu olferyn athronyddawl Banerwr Ensign Y gwr sydd yn dwyn y taner ".1 Baranres Rank or tile Rhes o tilwyr di»wyddau Braint-ysgrif Charter Bresych Cabbages Brys-genadwri Express Buaniong Cutter. Byddinan Detachment. "Ychvdig fiHvyr Byr-jryngrair Anaisiiee .v.. Heddweh byr Cadfridawg. General Cad-lys Cadpen Captain ) Cad-res Line of brittle Rhes o wyr neu longau rhvfel Cad-weinydd Aid-de-Caiup Gweinyddwr i benaeth byddin Camlas Canal Cangraddawl.. Centigrade Perthynol i offer ath- rouyddion Canol-longydd Midshipman Catrawd Regiment Ynghylch 1,000 Q wyr arfog Chwibol Tube Math o bibell Cloron Potatoes Cyfegydd Pickaxe, vulgo Picas Cylchwylwyr Patroleg ó.. Ygwilwyrneu'rtni) wvr afyddon myned oddi amg Ole i le, i ed- rych a fydd pob neth yn iawn. F Cyllidydd Exciseman CyHgreirlong Cartel Cyagreirwyr Allies. Gwyr mewn cyugrair it gitydd Chwibanoglydd Fifer Darhmlen Map Dengwriad Corporal Dillyn-lu Life Guards Diodgell Cellar Dydoliad. Detachment, party Eangwyr. Yeomanry Gwyr rhyddion Efelychiad Imitation lifydd Brass ■ Iisl!;lwyf Pleurisy Fferyli Chemist l',fynidvi,ydd. Deals Gewynwst. Rheumatism Gosgorddfeirch. Iforse,guard .» noSgonidioa j (ivvarch-glawdd Fort, or Intrrnchmefii Gvvilfyddin Picket guard Gwiliaxiur Centinel Gwirawd Spirituous Liquor Gwlawfesurydd Pluviameter Peiriant cthrommt Gwnlidawg Bayonet, vulgo Baginet Gwn-llaw Pistol Gwron ficro Dyn cithpf jrwrot Gwyntfynegai Anemoscope Ceiliog y gw y ut fierw-loiig Private(-r J Hinyddiaeth Meteorology j Hwyl-bren Mast Hysbysai Telegraph Is-gadpen Lieutenant, nen LljJtp.nant Isiarll Viscount Llaithddungosydd liygi-oscope Offeryn athrortyddawJfc Llewyg Fit Llifant. Catarrh Llongborth Harbour ■■ » J Llongrwystr Embargo i Llongwriaeth., Navigation i Lluestt iwr Quartennastejf J LI ynges Fleet Llyngesydd. Admiral < Llys A rcliau A relies Court 1 Llysl)eiiadur King's Beiich Llys-argraff GazeLte Papur a gyhoeddir gan, y llywodraeth neu wyr y llys Llythyr-god Mail Llythyr-long Packet Llong yn dwyn llyth* yrau Maes-lywydd Field-Marshal Llywydd ar faes, gwaedf Mangnelglawdd Battery Meiwyr Militia Methdalwr Bankrupt Milwriad Colonel, neu Cornel < Mintai Company I Mor-daith Voyage J. Mor-filwr ;trine Mor-ladron Pirates Mor-lys .Admiralty ■ i Mor-raglaw ..Commodore Ol-lyngesydd Hear-Admiral Penbadwr Boatswain, neu Boin Penciwdawd Generalissimo, or Commander in Chief P^inlluesteiwr Quartermastor General PenJlyngesydd Lord high Ad mu at -Pvlor Powder Rhaglynf>sydd V ice-Admiral RhagwUwyr Advanced guard Rhawter Brigade ?. RbmI" fyddm Rhestrfa Parade RhingyU; Seljcant Tabyrddwr. Drummer Tollfa Customhouse T(?ilborth Tut-notkeya?. Toiltro-i-dd Ttii-iil)itce road Traedfardilu Dra,-ooiiz Gwyr ceffylau yn ynft ladd ar' draeti ac ar reirch • Tro?glwydd-long Transport Trwydded Passport j Tymiierfesurydd Thermometer.. OnterynataroBawt •] Udi-g,tcll)en Major j Ufelfesurvdd Pyrometer Offeryn | Ymarferfa .•» Parade *7 4 Ysbyty Hospital j Ysgafael CaJtl1!" j Ysgarmes Skirmish i Ysgrif-oddrf.. t Licence "1 Ystlen Sex j Ystienaidd Sexual

LLUNDAiN, SADWRN, CHWEF. 36. I BA"ETIl4fiapurau Pari?t'r ddinas neithiwr. § ? NtUy?ynt yn cynnwys hanes am un   frwydfo'r ncwydd? oniLrhoddant ddarr- limiadau Bonaparte o'r gurchestion milwra-idd diweddar ar y iViarne a'r Seine. Dywedant fod fclaen fyddin Dug Treviso (Ffranc) wedi myned i Soissons ef allai bod hyn yn wiry otyd.y mae rhan o fyddin Winzingerode (Russiad) wedi rymmeryd y dref uchod "trwy ruthr wedi hyny, gan wneeithur y Cadfridogion a gwyr yr amddi- lfynfa-yn gsrcharorion. Mynegant o'r newydd fod y brwydrau a ymladdwyd yn Nangis a Mon- tereau wedi terfyviu yn hollol o du'r Ffrancod ond peth tra hyuod y w, nad oedd y buddugol- i^efhau hyn yu boddioni Bonaparte; canys y mae yn beio y n llym ar amryw o'i Cadfridogion am na buasent yu fwyawyddus i ddinystrio eu gel- ynion (er clywedyd o honaw ynei. hanes swyddol gyntaf, eu bod wedi eu llwyr ddinystrio). Cer- vddir Cadfr. Stenber ganddo yn erwin o herwydd ua wnaeth y defnydd goreu or c yfleusdra a gaf- odd i ruthro ar y gelynion yn mrwydr Nangis, n phprftetthto dinystr y corff ai-fog o wyr Bavaria y rhai oeddynt o by-&cvrhaedd iddo. Ac yn im wydr Moritereau cyhuddir y Llywydd Victor, Dug Belluno, o fai erchyll am aros o honaw yn Salins, yn lie cychwyn y'mlaen yn ddioed irr ym^addta, o herwydd yr h \.roe"geuluËdod buwyd ddiwrnod yn hwy nag oedd aches cyn meddiannu pont Montereau; eithr y mae Bonaparte yn go- beithio bydd y gwyr hyn yn fwy gofalus rhag- 1Ia w, ac yr adennillant yr enwogrwydd a feddian- rent cyn byn. N'd, hyn y*v'r cwbl, canys y mae'r Cadfr. Montbrun nidynunig yo eael ei feio, ond danfonir ef ger brofi Llys milwraidd i gael ei holi a'i brofi am ei ymddygiad yn peidic amddiftyn y goedwig ynghymmydogaeth Fon- t-4inbleau a 1,800. Nid peth newydd hollol yw'r tuedd yma yn Bonaparte i feio ei swyddogion, pan na fyddo yn Uwyddo yn 01 ei ddysgwyliad ar faes y gwaed, y rhai ydynt bob amser yn mif- Tr io yn erbyn mwy o allfanteision nag ef, gan ei fod yn wastadol yn gofalucad w'r fyddin gadarnaf diu ti lywyddiaeth ei hun; tra y mae yn dysgwyl i',v wei.icn swyddot g),flawni'r un gorcliestion 7chydig nifer. Beiwyd yn llymdost ar y deugwiiad hurtbg?naidd (stupid) am chwythu'r bent fynu ynghynt na phryd, ac ar ryw faer 6 ar y Rhine, am dderbyn y Cyngreirwyr, ar 01 brwydr Leipsic y llynedd; 0 phan rad oedd yn gylleus beio neb ar 01 y tUfrod a wnawd ar ei fyddin fawr yn Russia, ges-dwyd y bai yn grygjwyth ar yrelfenau, afrywingrwydd yr hin, gerwhidod y rhew a'r (iii wnaeth yr bo 11 ddrwg; ond nid oedd dim bai ar Bonaparte ei hun am dywys cynnifer o'i ddeil- iaid i ardal yn yr hon y mae'r gauaf ynarw bob blwyddyn Or tu arall y mae Bonaparte-wedi bod yn xlra haelicnus with ioddi gwobrwyon ilr milwyr a ymenwogasant eu hunain yn y brwydrau di* Veddaf; dim I'iai iii phum cant o addurniadau'r lleng enwog (legion of honour) a roddodd efe i iin dos-arth o'i osgorddion; ac fel hynwrth geryddu'r e'geulus ac anrhydeddu'r gwrol y mae yn ymd.echu gwneuthur ei holl filwyr am y mwyiil RAvyddus ielmill iddynt eu hunain en- ■wegrwydd ar y macs, Llcnwir rilanau ereill y genadiaeth ag enllib ar y Ccssacs, y rhai a dda-rlutiii- fel yspeilwyr ffyrnig, a yn vvarsdwydd i'r fyddin sydd yn eu gosxl ar walth ac yn eu diogefu, ac i'r wlad y y pe.thynant iddi; ac nidyw Tywysog Breninol ^Virtemberg yn dianc heb ei lwytho a dirmyg; -ond niddywedir un gair enllibus a digofus am yr A\* striaid, eithr i'r gwrthwyneb dywedir eu bod wedi rhwystro y Cossacs ddwyn yn mlaen eu iiamcanicn yspeilgar yn Fontainbleau. Ac yna gelwir yn daer ar yr holl drefi yn Ffrainc, i gau eu pyrth yn erbyn y Cvngreirwyr- ar eu gwaith l'll cilio yn of, fel y gellir eu llwyr ddinystrio cyn croesi'r Rhine i'w gwiedydd eu hunain. Derbyniasom. bapurau Ellmynaidd (Dutch) yn cynuwys hysbysiaeth i'r t4ain, o'r mis hwil: Lid oes fawr newyddion ynddynt-rnynegant (yr hyn a glywsom o'r blaen) fod tref Soissons (FLaine) wpdi ei chymnieryd trwy ruthr, ar ol gwrthwyuebliad ffyrnig, lladdwyd y Cjidfridawg J,e,t,gcliamp,ilawer o Swyddegloit,a chymmerwyd a,000 o w yr yn garcharorion, a 13 o fangnelau, uigi yd a ilawer o arlwy Yliy,fel.-D yw edatit fod (crit o filwyr Brutanaidd dan y Cadfr. Gore yu tychwyn tua'r RMlle-a bod Tywysog Coronog bweden M-edi cyihaedd Cologne (Germany) ar y 14eg o'r mis hwn. Daeth yr herw-loug Ffrengig La Villc de Orient, o 16 o fangnelau a 97 o wyr, i Bly- TOouth ar y 24ain, cymmerwyd hi gan long ei J'awrhydi y Pyrenees, ar ei mordaith gyntaf; \r oedd yn perthyn i longborth L'Orient. Cymmerwyd Hong fechaoFfrengig, yn llwyth- (I,g 0 halen, gan y Satona o Jersey, a gyrwyd hi i Torbay. Y mae JIongau ei Fawrhydi, Venerable, a'r freigad Cyane, wedi cymmeryd dwy ffreigad Ffrengig gerllaw Madeira ynmis lonawr di- weddaf. Tra'r oedd y Venerable yn neshau at y cyntaf o honynt, hi redcdd ar groes i'w fflureg, (bvu) gyda bwriad i ddwyn ymaith ei hwylbren- iHureg. (bozcsprit,.) Ond ar y funud ag yr oedd yn myned heibio, neidiodd amryw o wyr y Ve- nerable i'w bwrdd, ac ar ol gwrthwynebiad flyr- nig, (yn yr hwn y bwriwyd dros 40 o'r Ffrancod i'r moi") hi a gymmerwyd. Nid oes son i'r llall vrt wn-ii-ebu iiiii. Dywedir fod y ddwy yn llong- au gwerthfawr. Yr oedd y Venerable wedi cymmeryd llong dau hwylbren Ffreugig ychydig o r LIaen.

1.LUN, 28 Df bynia oni hapuran Ellmynaidd yn cynnwys hy^bysiatth i'r liain o'r mii» hyvn. Dywedant liod lluyddwyr Cadfr. Winzingerode (Russiad) wedi tr^uidd^o yn mhellach tua chanol Ffrainc: meddiatr wvd fiit)ti crai!d,yitt'ar y 17eg. Y ntae Hv wodraeb Ragddarbodo! (p ovisional) wedi ei ff 'rfio yn Belgium, neu'r N theilandsa berth- lie.,it y llywodraeth t'vnu I i o'r (Tynfbii in«ry»f oyfilfot yh J wlacl, a g Dug Beauftort yn llaenor ami. Trefnwyd tri chenad i drosgiwyddo dymuniadau'r bobl i'r Penaethiaid Coi onog Cyngreiriol, y rhai a gych- wynant yn ddioed a. llythyrau i gad-lys yr uchet Alluoedd cyfunol. Yr oeddy nt wedi derbyn rhybudd yn Ilarder- wyn (lloland) ar yr 16eg, i barotoi ar fedr 5,000 o til wyr Brutanaidd, y rhai oeddynt i fyned trwy'r dref hono i'r dyhen i fyned htibio Utrec.ht a Gorcum i Br&bant, i gyfnerthu'r lluoedd sydd jn gwarchae ar Antwerp. Cadarnhair yr hys- lbysiaeth a dderbyniasom o'r blaeri gan y papur- au hyn, sefbod milwyr Naples wedi cymmeryd dinas RhufaCri yn enw y Cyngreirwyr. Ac y mae rhyw son fod Gwerin-lywodraeth^ (Repub- m ,,ep ub tic) Genoa j gael ei hadferu gydi i-byw ychydig gyfnewidiad yn nhrefn y Llywodraeth; a bod Beauharnois, (Rhag-frenin Italy, o osodiad Bo- na perte) i fiaenori yno dan yr enw Dug. Ym- ddengys i ddinasyddion Venice (Italy) godi, yn erbyn yr amddiffynfa Ffrengig yno ar y 19fed o lonawr, orid o herwydd fod yr Awstriaid a'r Brutaniaid yn rhy bell o'r lie i'w cynnorthwyo, maeddwyd hwy gan y Ffrancod ond cadarn- h'eir yr hanes fod Beauharnois (Ffranc) wedi cilioo Verona, ac na chynnygodd efe amddtftyn ei sefyllfa gref yn Rivoli. Ilaerir fod amddi- tfynfeydd Menti a. Glogau yn cynnadleddu yn nghylch rhoddi y lleoedd hyny fynu i'r Cylig. reirvvvr. A dywedir bod y lluoedd cyfunol yn bwriadu ymosod i mangnelau yn ddioed ar Hun- ingen. ing*-Yr oedd Tywysog Coronog Sweden w odi -C yr haedd Liege (yn Westphalia) ar y 14eg o'r mis hwn, ac yr oedd y milwyr perthynol i'w fydd' yn myned trwy y dref chod. yn ddibaid,, oddiar hyuy hydyr amser y daeth yr Hysbysiaeth olaf oddi yno, sef y 17eg. 0 ganlyniad, nid bir y bydd ei Uchder Breninol cyn cyrhaedd eistedd- fod y rhyfql, lie y niae'i- Count Russaidd Win- zingerode wedi myned o'i gaen ac y mae yn bosibl pe cychwynasai y lluoedd hyn yn gynt i Ffrainc, na buasai raid i'r Cyngreir.wyr gilio yn 01 gwedi iddynt fod mor agos at Paris. M vnegant yn mhellach fod (ryo lawer, o fil- wyr yn cychwyu jtrwy Ftla.ndei's i Ffrainc. Cynnwysir araith Suchet (Ffranc) i'r lluoedd Ffrpngig y rhai oeddynt dan ei lywyddiaeth ef, ar eu hyniadawiad o Spain i Ffrainc, yn y pa- purau diweddaf av ddaethant o Paris. Yr hon araeth a gynnwys yr ymadroddion canlynol Filwvr!Dros ugain mlynedd yr ydych wedi bed yn brwydro a, ac yn gorchfygu gelynion Ffrainc yr ydych yn fynych wedi arwedd eich eryrod-buddugol i'w plith, dan lywyddiaeth yr anorchfygol Napoleon, (cof am Moscow a Leipsic) ac mor fynych rhoddasoch eich harfau i lawr i roddi heddn-eh i'r gorchfygedig. Cychwyned yr adgofion gogoneddus hyn o'ch blaen yn awr. Yr un Ymerawdr, a'r un wlad sydd yn eich galw—y mae tiriogaeth Ffrainc wedi ei orccyn; y mae'r Ffrancod, eich brodyr, yn ceisio cynuorthwy eich arfau—Ehedwch wrth lais mawryddig Ffrainc, ac eiddo'r fyddin-— Ewch, a chludwch i tanau'r Rhone a'r Rhine yr enwogrwydd yr hwn a ennillasoch—Brysiwch fyned i htesennoldeb yr Ymerawdr, ac i gyd- weithio yn y gorchwyl o waredu'r ddaçr, Ffrengig. Ond with fyned i ymladd am anymddibyniaeth a lieddwcb, gwasanaethwch ine*n,roodd teilwng, trwy eich ymddygiad, y goreu o achosion; ym- gystadled eich dyscybliaeth a'ch gwrolder. Ffrancod! Yr ydych yn myned i gynnorthwyo Ffrainc-—y niae eich gwladwyr yn eich dysgwyl fel gwaredAvyr—-dangoswch eich parch anuher- fynol i'r Ymerawdr mawr—perchwch bersonnau a meddiannau, ac yna cewehgyntiifer o fendith- ion a a haeddo eich ymddygiad o gymmeriad, &c. «Scc. Mae Llys-argraff nos Sadwrn yn cynnwys hanesion swyddol y brwydrau rhwng y Cyng- reirwyr a Bonaparte, yn Ffrainc, sylwedd yrhai I sydd mewn dosparth arall o'n papur—ymddyg- odd Blucher yn y modd mwyaf gwrol a medrus wrth gilio yn ol o flaen y gelynion, y rhaicedd- ynt yn gymmaint arall o wyr traed, ac o Je/af yn dri chymmaint o wyr meirch ag oedd ganddo ef, yr hwn oedd trwy'r holl amser yn nghanol y tan mwyaf yn gwroli ei wyr, ac er iddo gael ei amgylchu gan wyr traed a gwyr cenyiau, pfe a I dorodd ei fFordd trwy eu canol fwy iiag. ulwaith, heb i'r gelynion fedri tori gymmaint ag un o'i, bedroglau (squares) er iddynt gynnyg gwneu- thur hyny yn gysson traparhacdd yr ymdrech. Y mae'r Llys-argraff yn cynnwys cenadiaeth oddiwrth Syr George Prevost, a amserwyd, Que- bec, Rhag. 27ain, yn darlunio y modd y cym- merwyd Gwarchglawdd (fort) N iagara oddjar wyr Amerig, ar yr 20fed o Ragfyr. Yn ol ennill orllrutaniaid y lie hwn, cawsant 27 o fangnel- au, 3,000 o ddrylliau a llawer o wrthbanau (blankets) a chymmerwyd 14 o swyddogion a 330 Q 111 wyr yn garcharorion, a rhyddhawyd Ilawer & gju cljarorion Indiaid ac ereill ag. oedd yn meijdiapl y gelynion. Rhoddir yr ua. dar- luniad o'r :n|odd y cymmerwyd Black ILock a. Buffalo, oddiar yr Ajaiericiaid, yn y Jjlys-argraff, ag sydd wedi ymddangos eisoes yn ein papur. mddaaigosodd ad-ysgrif o lythyrau Llynges- ydd Durliam o'r Venerable, yn darlunio ysga- faeliad (c(tj)ture) y ddwy ffreigad Ffrengig (yr hyn a gryTbwyilasom eisoes) yn y Llys-argraff. A'cmene., yn dwyn 44 o fangnelau, a 319 o wyr ynddi ôedd y cyntaf a gymmerwyd. Pan nes- aodd y Venerable ati, ceisiwyd, ganddt roddt fy nu, ond am ua ehafwyd ateb perthynasol gan- ddi decbrcuodd y Venerable chwaraeag ychydig fangnelau arni, hithau ynddioecl a drodd oddi- amgylch, ac a wnaeth gynnyg ifyriiig » orescyn bwrdd y Venerable, am yr hwn fyrbwylldra dy- oddefodtl et gwyr va Ilym dost; gwrthsafwyd ei chynnyg yn wrol, ac yii ebt-Vvydd, gorescynwyd hi gan wyr y Venerable. Lladdwyd dau forwr a chlwyfwyd 4 ar fwrdd y Veiieiralile; lladd>yyd 2 Swyddog a 30 o' forwyr, a chlwyfwyd 50 o. wyr y gelynion. Tra yr oedd hyn yn cymtner- yd lie, diangodd y ffreigad Ffrengig arall, end yn inheri dau ddydd wedi hyn y daliwyd ac y cycimei vvyd hi yn ddiwrthwynebiad gan y Ve- iieraLlej d hcr.w yiy fjphigeuia, ffreigad :«'r. I malniloli mwyaf, a 36 o wyr ynddy inae y ddwy y 11 hollol newydd. Y r ydym yn deal! fod Mr. Robinson wedi ghdael y ddinas i ddychwelyd i Chatillon ag at- ebiad y Ltywodraeth i'r genadwri a ddygodd drosodd oddiwrth Arglwydd Castlereagh. Khy- fygfyddai ttugio gwybodansawdd y gynnadledd am heddwch; ond yr ydys yn son fod gweini- dogion y Llywodraéth wedi rhoddi fynu y me- ddwl o ail-sefydlu y Bourbons ar orsedd Ffrainc. Dywedir gan y papurau Saesneg fod Arglwydd Welington wedi ymbarotoi ar y 13eg i gychwyn yn ei flaen yn Ffrainc: mynegant fod ganddo 100^000 o wyr, heblaw'r dosparth Yspainaidd, a'i fod yn bwriadu cychwyn a'i fyddin tua'r afon Garonne, gan adael rhifedi digonol i wilio Bayonne. A dywedir fod amryw o'n llongau rhyfel bychain wedi derbyn gorchymmyn i hwylio, fel y tybir, tua'r Garonne.

mawutii, MAWRTH 1. I: Derbyniasom bapurau ychwanegol o Holand a Ge rmany, y rhai agynnwysaut yr hysbysiaeth ganJynQl Qucdtenburg, Chzvcf. 15.—Y mae amddilfynfal i-Ffrengig Magdeburg yn agos a chael ei gwar- chae gan y 4ydd corlf milwraidd, ar ddwy dram- wyfa yrIIbe. Rhuthrodd y,gelynionallat-i yn erbyn ein gelynion yn Rothenzee, eithr gyrwyd hwy yn ol gan ein milwyr dewrion gydi chryn golled. Cymmerwyd rhai Swyddogion a 140 o wyr yn garcharorion, a lladdwyd a chlwyfwyd rhifedi mawr o honynt. Amsterdam, Chwef. 18.-Rh:oddodd ei Uch- i. der Breninol, Tywysog Goi-u c haf y NeQiei-land-S. eyfunol, brawf nodedig o ddiolchgarwch a pharch i'r Cadfridog Bulow. Cyrhaeddodd Mr. Fagel. y cad-lys, gan ddwyn cleddyf t a phris- fawr er ei anrhydedd ef, yr hwn a roddwyd i'r enwog Bulow, buddugoliaethwr Grasborn a Den- newitz, gan Dywysog ieuanc Orange &li law ei hun. Yr arysgrifen ar y cleddyf yw, 44 Am- heim, Gorcum, a Bois-le-Duc-profion newydd o wrolder Prussaidd." A chyda, y cletldyf rho- ddwyd iddo filo Ducats. Bremen, Chwef. 11.—Y mae y genadiaeth ddiweddaf oddiwrth fyddin Denmark yn hys- bysu fod y lluoedd Danaidd a drefnwyd i gyn- northwyo y Cyngreirwyr, wedi myned dros derfynau Holstein, Un o ammodau y cytundeb rhwng Sweden a Denmark yw, nad oes un cyf- newidiad i gael ei wneuthur yn Nhaleithiau Po- merania, heb gydsyniad y bobl. ? r ?" Part's, Chwef. 21.—Y mae carcharorion yn parhau dyfod i mewn bob dydd i Paris-cýsgodd 3,000 o honynt ddoe yn Villeneuve St. Georges. —Heddyw, am ddau o'r gloch, yr aeth dosparth newydd- o 4,500 o garcharorion Awstriaidd a Wurtemberglaidd trwy'r ddinas hon, ynmhtith y rhai yr c odd amryw Swyddogion o uchelradd. Montpell/er, Chwef. 12.—Ar y dyddiau diw- eddaf, gwelsom ddosparth odidog o fyddin y Llywydi Dug Albufera, yn myned trwy'r lie hwn, i Lyons i berffeithio byddin y Lly-wydd Augereau, yn cynnwys 8,000 o wyr traed, a 1,800 0 farchluoedd, 300 o fangnelwyr, ynghyd a 140 o fangnelau. Yr ydys wedt derbyn llythyrau o Paris, y rhai a anjserwyd Chwef. 23. Nid ydynt yn son am un frwydr o'r newydd rhwng y Ffrancod a'r Cyngreirwyr; ond dywedant fod, son i'r Tyw- ysog Schwartzenberg, mewa trefn i gynnuU yr holl luoedd cyfunol ynghyd, gilio yn ol y tu hwnt i Troyes. Cafodd y newydd hwn am wrthgychwyniad pellach y gorescynwyr efülÎth neillduol ar y Trysorfeydd Ffrengig, y rhai a, godasant gryn lawer ar y son am hyny. Daeth dau o lythyr-godau Heligoland hyd atom, a llythyrau i'r 26ain o Chwefror; yr oedd afrywiogrwydd parhaus y tynior yn lluddias pob math o dramwy rhyngddynt a'r Cyfandir. Cyfrgollwyd dwy o'n trOsglwydd-longau (transports) ar y 22ain o Chwef. gorllaw Goree, sef y Flaxen a'r Mary, eithry mae yn ddywenydd genym glywed fod yr holl wyr ag oedd ynddynt wedi hachub. Dywedir fod dwy drosglwydd- long ereill wedi eu cyfrgolli yn agos i Holand. Aeth yr Anrhydeddus Mr. Robinson i Dover d doe, ae a hwyliodd yn ddioed oddi yno yn y fuan-Iong (cutter) Nymph, tua Chalai|B,jVgatebiad gweinidogion y Llywodraeth igenadwr1 ArgI- wydd Castlereagh. Y mae'r llyngesFrutanaid4 yn cynnwys yn bresennol 1,040 o longau rhyfel o bob math o'r rhai y mae 760 mewn swydd. Ac o'r rhai hyn y mae 161 yn longau'r gn.dres (ships of the line) 24 o longau yn dWYQ o 44 i 50 o fangnelau, 155 o ffreigads, a'r lleill yn tongau arfog llai eu maijitioli ald grym. Gwnawd "cynnyg gwrol gan y Cadfridawg Brutanaidd Clititon,-ar y laf o'r mis hwn, i dori ymaith 2,000 o'r FfraIcod dan Suchet, yn ddis- ymmwth, ond 0 herwydd ansawdd ddrwg y ffyrdd methodd dosparth Yspaenaidd y Cadfrid. Copen fyned or tu ol iddynt mew% amser cyfaddas; eithr niweidwyd hwy i raddau <mawrion, gan ein mangnelwyr ar eu gwaith yn dianc. Cynhaliwyd Llys-milwraidd dydd Mawrth diweddaf ar fwrdd y Salvador del Mundo, i brofi swyddogion a gwyr yr Holly ynghylch dinystr diweddar y llong hono, gerllaw ynys St. Clara, yn llongbprtli St. Sebastian. Baruodd y Llys eu bod yn hollol ddifai. Hysbysa llythyr o Boston (Amerig) a amser- wyd lonawr 28, fod Llys-milwraidd yn eistedd y pryd hyny: ar achos Cadfr. Hull, yn Albany. Y cybuddiadau, a osodid yu ei erbyn gan yr Ysgrif-raglaw (Secretary) oeddynt dri o nifer Bradwriaeth, annewredd (cowardice), ac es- geulusdod o'i ddyledswydd ac ymddygiad an. weddus i swyddog milwraidd. Cynhaliwyd cyfarfod tra chyfrifol gan y Pab- yddion yn Kilmainham ar y 27ain o Chwefror, lie y cytunwyd yn unfryd i anghymmeradwyo'r Ysgrifen a gynnygwyd yn ddiweddar i'r Senedd tuag at roddi iddynt rai breintiau gwladol, gan honni fod angenrheidrwydd i ddileu yn hollol yr holl gyfreithiau cospoJ, ag sy'n analluogi y corft hwnw i gael swyddau yu y wladwriaeth; a chytunasarit i ysgrif-nodi y deisyfiad a baro- towyd gan yr Eisteddfod Uabaidd.

I #lsgsgHfen. 2. YR dym wedi derbyn papurau Paris yn (%nnwys hysbysiaeth i'r 25aln o'r mis di- weddaf. Y mae ynddynt genadwri yn mynegi gweithredoedd y fyddin i'r 20fed. Yr oedd cadlys Bonaparte y pryd hyny yn Nogent, sef y lie o'r hwn yr aethai ynghylch 10 diwrnod cyii hyny i ymosod, ar Blucher. Dywed un o'r pa- purait Ffrengig fod ei gadlys ar yr 21ain yn Troyes; ond y mae papur arall o Paris, yi, hwil sydd yn fwy cymmeradwy, yn mynegu ei fod yn Nogfent yr amser hwnw. Nid y w yti y-mddangos fod tin frwydr olr new- ydd wedi cymmeryd lie, na bod y Tywysog Schwitrtzenberg wedi cilio yu ot yn mhellach na Troyes. Y rheswm a rydd Bonaparte am yr anweithgarweh hyn ar ol y fath frwydrau llwyddiannusyw,fodei hen elyri anghymmodlon, yr oerfel," wedi ymfyddiuo yn ei erbyn ar y maes o'r newydd, ac o herwydd fod y tywydd mor oer, y maeyu addef fod y Cyngretrwyr yn gatlu myned â'u mangnelau alu arlwypldau gydi hwy, hannery rhai, eb efe, a syrthiasent Pni dwylaw ni oni buasai hyny. Wrth hyn ymddengys na fedrai Bonaparte rwystro y, Cyngreirwyr fyned a'r eiddo gan- ddynt; ac y mae yn dra thebyg nad ydynt wedi gwrthgychwyn ynmhellach nag a grybwyllwyd o'r blaeji, ond fed Bliicher a Sehwartzenberg wedi uno &'u gilydd. Y mae'r Ffrancod yn addef bellaf fod Murat Brenin Naples wedi uno a'r Cyngreirwyr, a chy- hoeddi rhyfel yn erbyn Ffrainc; a galwant ar I bob Ffrancwr y n ywlad uchod ddychwelyd yn ebrwydd i'w wlad ei hun. Hysbysa erthygl o Goes yn y papurau El I- mynaidd fod Tywysog Orange wedi danfon cenad awduredig i FUanders i gymmeryd medd- iant o honi yn ei enw ef. Yr ydym yn dysgu gatllong addllethi Sheer- ness. o'r Maese, fqd, s'n mangnelau lawer yn cael ei gly wed yn Flushing dydd lau diweddaf, yr hWIl a barhaodd oil o'r gloch hyd dri. Cvfarfu,i.elodau'r Senedd (Parliament) ddoe, ac fel yr oeddym yn dysgwyl, cytunasant, ar an- nogaeth y Tywysog Rhaglaw, i ymwasgaru eil- waith hyd yr 21am o'r mis hwn. Cy"ba!:wyd canfed cJlchwyI Ddewi gan y | Cymreigyddion ddoe yn Llundain, yr hon, gan hyny, a elwidyn Jubili fawr. larll -Percy oeddy cadeirwr; yr oedd amryw Bendefigion a Bon- eddigion yn bresennot; yr ydym yn dysgwyl cael hanes helaethach o'r Wyl hon i'w chyhoeddi yn ein Rhifyn nesaf. ] wm in uimiM

ARGRAFFIAD NEWYDD. Ileddyw y Cyhoeddivyd, meten vn Llyfr, Wyth-plyg-T AC AR WERTQ GAN D. JENKIN, Argrafrydd y Papur iiwn; Jenkins, Abertawe; Daniel, Evans, Harris, a White Caer- fyrddin; Davies, Hwlffordd; North, Abei-bouddu; Wil- mot, Penfro; Tudor, a Heath, t'yiiwy i a Brown Caes- newydd-ar-Wysc, A LLUN YR AWDWR WEDI EI DYNU YN IIARDD, AM BRIS MOR ISEL A THRI SWLLT, Tywysydd Solomon i lechyd! (ynt YR i a its saesneg); NEU, Gyfarwyddyd i'r ddau Ryw (Gwrryw a Benj-\v)y MEWN AMRywIOL ANHVVYLDEflAU. YR hwna amlyga yn gyflawn, mewn mcd(1 -M byr ac egtur, y modd rovvyat hawdd i ymdrin Vr Clefydau canlynol, ynghvd Meddyginiaethaa mw4Jar ctteithiot, y rhai a drinir o dun eu penau neiilduol r— Erthyliad, neu JEsgorfa an- | y DiQyg Anadl ( Asthma) Colli Archwaeth atFwyd Diepiliad (^Barrenness) Cletyd-geriaidd (JJilious) Y Glesni (Chlorosis) Dwyu Plant Darfodedigaeth Clefydau Menywatdd Llewygon (Fits) Fluor Albus ( Whites) Gwyntogrwydd (Flatulence) j Diterlif-arctioll tWeets) Had-lif (Gonorrhoea) Clefyd-y-ddueg (Hypochon- dria) neu y polur. prudd glwyfus Anhwylderau cydfynedol & Beiciiiogrwydd DiiFyg iraid bwya yn y cylia Annoethder leaenctyd I Iselder V sbrytl ArMoestadau misol Clefydau gewynog(?Ve?<,M?? Onaniaeth, HCU Drythyllwca dirge! Hetcinogrwydd Peswch Gew ynwst (?/<eMM!a?&? Ctetyd-y.bt?nu) (?'c/'?/a) Gwendidau Inula1 V Cleh'i poetli (Scurvy) I Tro ar t') w) d, l &c. &c. ] Jt yr hyn yr ychwanegir Traethawd ar y Freeh Ffrengfg ( V enereal Disease), Diferlif-archolly a CHcendiciau hadaml Gan S. SOLOMON, M.D. Yn y cyhoeddiad defnyddiol hwn y gwelir Traethawd-ar Glefydau Meny vraidd, y Doluriau Gewy nog, Clefyd-v- ddueg, a'r Darfodedigaeth. Cymmei-adwyir y liyt'r bm nI*k ddynion keuaiiic a bechgyn; ilw rhybuddio 1.1iig Sy.rthio ar grnig angheuol (ar yt lioti y mae mttodd wedi eu cvfrg-olli > ac i tod yn tbddion I wcadw mag atiecilyd, a,u lic-11 gy1if? ° heddfan agdmystr. Ymae'r gwaiw tra buddiol hwn   Hafur  o Hynyddodd o bmiiad a suiw ar ?d- ni'weidiol hyw 1.a:\ dlrgd a dmysnol, ac m CWn 'trel'ti i "wael lniaeth ?- hwn y mae'r MCddyg uc?d %ede ?se??'——' fwyaf ei fywyd. NI ddylai percheno- y"'o;;on-cŸd-: ??d???? -'?feyJd?Sddr'? Dynod.; ::1ryn  ? ^d .uiOJ'gyrch i '?hau oV tit?cnrttMihagta, lleu Had-ht, t?'ph, utssetydL? Atvrh™ fe ychw?gtr Traethawd ar U.ythYIIWI.dirgel, Ym- rodd?r Anaiiuogrwydd gwrrywaidd, a Diil'rwvt1iidafe! r a a Vl)liT i?pi!Wd7-di-a pertay-nol i wi-agedd, &e: i ()I-'ymadrodd ar fak ^gh^boedd u diny.tnol ac anerchiad i Ricni, Weled^ \vrJ I)y?cawdwy,r, a'r ,hai syd 4 gofa) d ygiad ieuen?tyd fyiiu arnynt, fefy cyngo r molcbwyr ( Bathers) ya  ? rh?1 a ,IJurgan  ^^rywiaeth « i ";4fdl 'l eglu, a 1 gyirvvng_wasgzlru, â nryw.iaeth  h*esiofl i?-,il'iokieddoll y:rhai na ^y^eddwyd erioed o'r »  y eglurirarwyddion, y dull 0 Vmdrin 5 at e _ddyginiaetha?, yn amrywiol ran-deithiau'r Clefri poeth, Gw?hglwyf" Clefyd-y-brcnin, y Gymm?wst Ge- WYDwst; ar Frechi'Tre??Ithybudd?4ni ddyS? R: amc am y perygl o gy.ndeiti.as ac y?ndriniaeth a?dd? 'S? ??r gwahanmeLh rhwng arwydd.on y Freeh brengig a'r^ai a■ gam?mt' yn fynycn am danynt.  Y mae achos i bob dyn wrth ryw ran 0 r llyfr bWD.Y, neiUdMoi icuenetyd o'r ddau ryw, y rhai mewn modd af- iwyddmnnus a roddasant tlordd 1m ?MKo?-M? ?:'r?* <<tM?<rt?, gan niweidio cu bwch, a dystfywio euh?U alluodd bywiol trwy hynybydd i'r cyfryw gwrdd a ^m* ddygitiiaeih ^Anr-Zaic» Jvrth ddarllen y duU 0 ymiakhau ddarlunir yn y l??ysydd i Ieyd. aS[ Am gymn.cr.ad tra rhaS°r01 y "yfr gwel Y ramryw Ad-ttiygtad&u. ?< ???'?";T"" °°'?"" dim fod yn brawf cadarn- ? » ??'?y"&? ? na'r g?.tS digyn? agafodd; dun Uai na wn "a'r gwerthiad digytleh U ?yd o h?naw mewu ychydtg i?a o amser. Pigiono <• Gair a roddwyd i'r Gvoaith hwn yu y Sun, Star Courier, Albion, limes, Daily Advertiser* MorningChro^ nicle, a r rhan amlaf "V Rhestryddion dogedigyzi Ewo-oe, Yr ydym yn meddu'r hvfrydwch i amlygu, fod argraft ;ad arall o anghydmarol Di WVSYDl) I tECHYD y Dr Solomon wedi gyhoeddi; llyfr ag sydd yn sicr wedi cael mw v o werth nag un cyfansoddiad meadygol a glywsom ni son aliI dano erioed, W rth ei ddarllen y II fan wl. bydd 1 r afiacli cyfarfod A Uawer o gynghorion a chyfarwyddiadau buddiol ac y mae r meddysiniaetliau gorau a'r mwyaf derbvniol vil ddian yn cael eu dynodi ar gyfer yr amrywiol anhwylderau a ddarlunir yn neillduol ynddo, yn gystal a chvfarwvd. iadau atpnnanecl^Md yn ^yffredinol, huddiol kln i dcly$i^^ ion yn mhob sefylifa. *?* Gellir cael H Tywysyd Solomon i Iechyd" gan. ChYei?rUyfraHtr?y'r vC]m"I'- ¥r ulI, j