Seren Gomer

BARDDONIAETH 1 AWDLFRMES9IAS. I At at Naf Hchafiechyd,ni'm gomedd, .Am gymmorth ei Ysbryd gann mawi freiniawl fryd, Boy w-f' aint i 'Mhrvnwr hyfryd. Bopd im' ddawn uniawn anwy!ac eHalth, Wi-ti) gorla'r,-iia%vr o!c!<wyl; Crediniadh helactb, 11 lnvyl, Bared, at hynoberuyL Germed gwaith maith im' weiUriaa.antbcn, Hpb neb ond fy hunaa, Er ewyHys, roi allan, I'r Bjen'n a'r lor brcinio!0ruchai, Mae'r aches yHhoUo); DHw't- cariad, ein t had a'n rho!, AKWfddttsIontrag'wyddol. Heb ddechren ei ddyddmn 'roeddef.mae hefr ydt, Mwy hyfarh gyiaddcf; Di-ddiweddta.t :'w m!dcf, Duw o wu n iwdd, daear a nef. Ynefa'rddapatynddiau,a'rtn6r, A'u mawrion drysorau, A greodd mewH clir-fodd c!au I.N L d<;t't'yddiau. Dyn wedi, da i<lwn ydoedd, Mor bedraith y pwaith arg'ocdd; I fod yn dad CHnad cf, I deuln'r hoi! ardaioedd. A'r hwn oedd yr ht-n Adda,a lithrodd O'}' helaethrwydà mwya', Yzdf\d bHnt'ydobia, °. Chwíthig, a'¡- t'wllwch e:ma. A't hcU epp'I etddit aeth.ar redeg, Irwydnutnai'wo!a'th A fawi- lid Lrtiff ,waetli, I)YC\-nadam')cdia:Keth. 1 ) )- ii a 0 wn.Han N-, i \d;m fawr werth.garddEdcø, Gwerdd ydoedd a phrydi'erth; I dl'igfan y Satan serth, rlew)) ti-a Hene!y.tdd\noeddo,acEfa. J:. gafodd éi th'wyHo; ttwy t-i gpiwydd d) nmgwydd dro, Hynodftt'tt'ehdtthhonxo. Ac yno Jerhrefodd gwenwyn.y xarph, A syrftrd i'w gaulYil; A cha!t d ddyled ar ddyn, A diatedd \n ei dHy:t. Yddmmonadduodd.o'ihachos, A'i hiechyd a goiiodd; Ki gwedd a'i gwawr, 'nawr fu'r modd, Oedd heidi, a ddihoenodd. Effaith y drv, ant' g yw.cwyn wacluld, C.'wnwetedhydheddyw; V r tl(ia.e' h o'i- lini-liyw, lU'yfeddod in' fod yn fyw. Hadt-'rWraigcLhyderoedd, Mwynafaflatnynftcfdd: bwyo a s;go sto!, A difa gW<I,ith y diafoI. Dyma fe; diammF1[ d. fod, I:boes wedi ei osod Giin DdiiNv -I, el-Pa-,Tn em, C'yM oC8ccdrl y c::ett' lest): Cyn amsf! ein ]Sf!' a wnacth ych dirlon IechYlhnjaetb; Acmewnatnsertwynbcribdti Tesii, a yiitddargesod(i Duw aiewn cnawd yn frawJ tawn fri <aedynuYicydanyni, Gwarcdvrgpt'eu ydoedd, Yn rhan a'i gariad ar g'oedd, l:h)thldod syndott yw sou, Yn,roJwg yr uvgdion! A rhy1edd dngarcdd gu, Ptuadmwni'npardynn. J'eroddoddIon,dn'ioHDad, Fab ei!:ariad, "V n ffúnM rydd lCwyùd i ni, T)de(iwyd(tol i ddloff ifitii. Mewn ptyd a:- hyd y Hcrdd hon D.rgiI"Y gwaedigíon, -I Obcboedrnn,bawbad!ff, Dd<.wnusnawdd,iddiHa.su€f. }{hyfedd Y'v'Í' bwaith maith a'r modd, Di:)u'rbyd,Duwatb<'dodd! Trag'wyddoi ics, trwy'r ?sHyt t < Cac!d'od igymmod jn gn, ,J,f' ) Cyfryngvru.DyddtM! da, 'I neddol at blar;t Atido., Ei gytiaun(ler bacidei- Pynt Pusaddas,aroesiddynt, ,Tariv 3-11 Pin lie ma -a I- 3-w,n Riiagnodaurhwys.annedwydd; JRhagcosp pet-hod tt'aUodtrwm Cwa!thruddamt'yth,ago!th!wm). L) 1 1*11 ?' }'T'y'fyth aU wyholl pa fmnt Ofdd 'i ofid a'i ddycddefa.ttt? O't tbdd y pryncdd bob rhai ;'I.! -IC: O'r g\\ 'radw}dd a wir gredaq Prynu,athaluwn?<'th<i' )awnwtddusitiiaddcf, A gwiwdeg rym Gwaed y grdes, H\mw a gadwai em heinioes: Dyma't gw¡¡ed, dianimcn a'r gwerti NV-ynebodd.(;rist yn abertli, Gorphenoddar.GaH'arta ?.,tt Ddwynibenydybenda, leehydwhae&hetaeth haw? .? ? r, ? I ddynton yh feddiannav.L ?_? ? '-j ? H. ? CanadIes?,cywtrD'wyso?, Ac Is?n an?-yi gtt EBemmog: ? Ae 1:;wn unit-yi ga Eneinniog. -4. ?'<i i'w grcdn'M wyn a gwrtdo? Goreu Uywydd, gwir A!Iuog;. ? 7 i-tynasaimn i Diwahaniad ? Odueddtad ? Anorchfygo! ') ?addynhoUot ? Irywdyco! J -? ?. ? Duw t'w &iddo, '_4 I 1, -1-J ,04 -4   "? '? I Et orJctMo.?. -?a I i Dyma gyfoeth, Qtaa<meu a gafwyd, Hwn oedd y pttf-abidd, hcnwodd y profTwyd, Hachgcn t'w gyi'n' i tn a anwyd, rai y gwciwyd.trwy 'mdtiango* Yvi Ilon oll aclios, a Ila,en -),cliA,y(t. .I')hwn\!tfetns,rhownninnKut'o!iant A;u'ci willv heddwch yma a'i haeddiiiiit Rhwyddaidd a syber, rhoddl)ddei seibiant, D<twn otcumoddi&n i'n d?yu i'! u'cddiaMt. 1'a te? P?H ddygh' y phmt ..i't uefoedd, BtFuw?''Iocdd yho<t'iMMhu)t. Ce?wnm?ysgwy? cy?omnMysgu ?i\by'1isod,tawt('nabodl€SM, At?rc rh3!?or<? a thfoi i'w gatu, ?J? ?? G-tn!oofer«-Macpdi<'<uu, A'-hofiwneidJe:Chatn.ynwastad? '? -'<, At'uweiH\d?i?d,i'?ogoncdd?. nyra'v''y?'? <?'a'td?w:oHcn,?? MH''(ft'euc<'?o?n<?iIot-cy!Dn; ? ?.m ei taw dts;w('h,€tbukdtg.OR:.   :? 'o??. Put?wnd?"t:t? .yw' P'" Phedd?.yd y ri)?'H yt' i}iydd??,lchyfrdo ?? at fy eiddu, yii I l\.C:ER'l' 'WIL\I. 'J.'n;Iwad()¡;, bcdlaw yDala.  'JH<:???Jog, ?erM?v y D?? ?

EKGLYNION ¡ YKCHYICH CEDIAU YMHDAN(.OS)!AD SERLN COSIER I YN AKTOM, PAN OEDU YHYRUU YN ANHYGYRCI! GA.N REIV AC LIRA. 0\v,SEnENgy!T:menGoMEH,oscododd Ni,s cadwai liaiiiser: Ogyichhmcysurlanser Init\viaethynofer! Ow, SEREX gymmen dan gwmmw!a chaddug, I'wchuddio'rwy'nmeddwl: Hyn, ar ddydd o dywydd dwi Sy'nerbyndynsyuvtyrbwt.. Och, oerHi—mynych hirnos,atinifyr, Ynofidauat-ncs: SEt{EN,ynwybren,—ynnos OMEKAH)Dynymaros. Am wen un SEREN mac'n ,ur.fy einlocs, Heb fwyn .L\EWYI>DIAnlJR; Ptysured—bydded yn bur; Brysied hyd hvybrau tisur. Hoed purach, s:wychach pob gwaith.ocs arau!, A sevoi, ddysgleii-waith; Dwysaeh to pob clevviswititli, A chynnydd newydd i'n taith. DEIIFUP.ARTH, da yw liybu yr hen,,aith,, ArhonbyddedsyHH; SEHEKSER,hitGoMERgU Ar Wt'KEDU fo'n !nr weuu. i Seren SER, GoMer dd!gamwedd,SEEES Igysmc'nbuchedd; ?. &'f?'<:Khoffisi!'io'n!iedd, ,'i. 'Inn.. ScrenedOEsarW\NEUU. ?.<t' < Dynicn o ddysg adoniau,O gaiwer I, DewisGwtRtOKEundian, RhagaughiodgwrthodyGAU. Acd Rlwgrith,lleddth i'r llawl'gairanwyl Gwi''K)ueddfp'nwerthfawr: Pob plaid ynunblaid yn awr,- DyddaIlwch dLwedd lonawr. lona'.vi'Sl. Y BARDD GLAS 0 AnFON. I I. I

PERYGL YSBRYD TERFYSGLYD A CHYLCH- -DROA\L MEWN GWLADWRIAETH. Mr. ]Dp!aharpe oedd un o anghrefyddwyr Frame, rhydd-dybtwr dihafarch, cyngadarned gw:nvdiwr o'r YSgrythurauanebpwybynag; ctto trwy altn dwyfci ras a ddychwetwyd i fod yo ghstion, yr itwn, ar oi hyny,a\sgrifenoddyrhanesgaii!yno!:— Mcdd ft, Yhiddcngys i mi megis pc bnasai ddoe; vrcedd, er uyny, yn nechrcn 1788: yroeddym wrth t'wrdd bi awd u'r b: tf-ysgo!, yr hwn cedd o'f rhcs '!cite!af, ac vn ddyn o dak'ntau, &c. Yr oeddyn), t'el arfero), yn Ctipi eingwestit yn rhyseddus; ar y bwrdd yr oedd g%i,i Alolvoisie a'f Cupc yn 'chwanegu at wychder na- t)))-ioi<'yt'eiUiond<i: mewn guir, yr ocddyminewHset'- v!Ua i hvr'o pob peth a bcrni hoenaiftd a HaMenydd. Mr. Chamfortoedd yn darHcn rhato'i chwe(Han pen- rvdd ac amu'wiol; a'r arg-hyyddesa uche!-mdd a'H gwnindaweli'; i.cb unwatthwneuddcfnyddo'u hawyr- wyutyi!, Yt: ddiarbed c<n)!ynodd dylif o dd;grif\vch a ¡;wawd ar prct'ydd. Rhoddcs un ddarn ymadrodd o wait!) un o'i beirdtl,-a ddaroganat am wuct:thur I!myn- iiod (rilies,) o ymysgaroedd yr oifeirtad oiat, i'w ood o g\icits:wddfvbrenuiotat'. Cododd yiiat) fynn, ac a dùywedodd, Ie, tOllcddiglon (gan grochHoeddio),yr w\ f yn sicr nad oes un Dn\v, cyn sio-ed ago y gwn mat ttwt oedd Homer.' Gwedi hyn cymmerodd yr ymddi- ddan agwedd rnwy ditrlrot; mor t',vwiog y rhyfeddent, a clivii wresuced ycanmoleut y (,-yielidi-u ,-N%,a.doi a eti- eithtwyd gan VuHaLre; cytunent oil ei fod yn ti'Ul'tlo pelyderau dysgleiriaf ei ogoniant: 'Efe a roddodd y d<'n, ncu'r acen, i'w ocs ;cyn gywreiIÚ'd y trethodd iddo gael ei ddai'Hen yn yr ystareM gyth edin, ae yn y gytarehfa orochei.' Crybwyllodd un o'r gyiiideitliiis, yruwoocddbronahoMd ganchwerdtin with r'eddwt am y t) o yr iiwn a ddywedasai ei eilliwr v. rth roddi Uwch yn ei wattt, Gwctwch, syr, (fb efe) er nad wyf <r ddi)n end g,as tlawd i ryw eiUiwr, nid oes genyffwy o g-refydd !ia dyn aratt.' Pendcrtvnasant y byddat i'r i.ú:lub o gwladol gad yu fnan ei bet itettuio; ac mor gym- hwyi., ac mor anhfpcor, a chyn rcited yw i goet-g) cfydd a phenbocthni critianogol roddL Me i Athronyddiaet!). Tanwyd bta-am('an ar)'cyff-rif dedwydd hwn,a phwy o'r gymdeithas oedd yn debyg o t'yw i weled teyruasiad F:!tpswm yti i'e yi' Ysgryttitii-au. Y rhan oedranus a aiarent nad aiient ymwcnteithto eu meddwt a'r gobaith ofwynauyt'atb hyirydwc' pan oedd y rhan tenanc yn itawenan yn en iygwyliad i'w we!ed. Mor anrhy- deddns, a ehryn ddedwydded y (-yrriiid y bl'itysgol, o herwydd dartod iddynt barotoi aty gwaith gorwych; a chan fed yn y cyfamseryn bnf-amddin[ynfaap!if:t(;dd- bwvnt, ac nchefgynneddf gynhyrrot rhyddid mcddw!. "Yr oedd un yn unig o'r gwestwyr, yr Itwn ni chyi'- ranogodd yn nigrit'wch yrymddiddan hwn: darru hyd y lIQd ,iddo et mewn Sordd !onydd, adrodd ychydjg o bett.au digrifnr gristianogrwydd. 0 Cazotte ydoedd gwr hygar, \n tneddu aramgythfdiadan aTlarfero), end yo arttlüdt18 wedipendd\rysupethgyda. gwagdybiau y Adnewyddodd yrymddtddan, nievn modd tra difritoJ, yn y modd canty nbi: Fonedd- igion, (eb cfe) ymfoddibnwch chwi a wetwch y cylch- droawycha go!H(-hcH:wn;<-hwiawyddoch t'ytnod i yn rhyw faint o bron'wyd: yr wyi yn aii-fynegn y gwpjwch'ef.' Efe aatebwydtrwy ymadindd everedin nad oedd angen bod yn ddewinmawn ragtynegu hyny. Gbfynodd ef ymhe!)ach a cedd ganddynt )m amcan- iactir pa beth a ddei!Uat cddtwrth y cykhtro hWII? Pa bcth a ddamwain i chwi sydd yn pa fat!) ei gvrmYdd, ei eneithiausicr, a'i ganiviii,,IIaii 0-ti, (iiiedd Condet-c(,t, chwertuiniad gwmon-nbt a thrymaidd), gadeweh t ni wybod y cwbi am dano: nid bfs Mn nhUusonhvdd wrthddadt i sv:arfod a p!)rc- nwyd.' Chwi, Mr. Ccndcrcet (eb t-te) a drcngwch ar I bahnant daear-liý, trwy en'aith y gwenwyn a gymmcr. wc!t i ocheivd Haw waedhd y dienyddiwr; o'r gwp.n- M vn ag y bydd c\ nwr dedwydd yramser hyny yn peri tôtfyn anK€nrhc'i(Kot i ehwi ei ddwyn oddiamgyich gyda.chwi' Ymd.danösodd gradJo syndod: end W'rUl fcddwl mai bt'euddwydio yr ordd Cazotte, mor ddis:osy!)H, a'rchwe!-thin a gododd cyn ucheled ag enoed, N;an ofyn itido p? ddtafol a osododd y dae&r-dv, v?wenwvn? a'rdmnYddiwryn ei ben; pa berthyn<ts pedd !hwn? hvny ac Athronyddiacth, dynoHaeth, a t-heswm'' 'Hyny'n gymlWj:s wyf ya ddywedydwrth- rcii. Efe a fydd yn ehw dynoHaeth a thsyrnasiad the- swm, mewn gwrthwynebiad i'r ysgrythuran: dan y teyraasiad hwnw ydamwamypethau a rag-dd:noganats i chtyL Bydd y pryd hyny yn wir yn deyrnasiad rhe- swm; canvs Icvfl)dir te-iiiati ilw anrhydedd. Ni bydd MeoeddoaddoHadtrwy Ftameond Temlau Rheswrn.' Dywedodd Chamibrt, gydàg nBO'i wenan gwawdns, Ni byddwch chwi yn oneiriad yn un o'r temtau hyn.' C-,obvitl)i-o nabvddaf; ond cliwi, Clianifprt, a t'yddwch deUwngo'r dyrchafiad; canys chwt a dorwch cich hnn at" draws.-y gwvthicnau ag ellyn, bedaa- dyrnod ar hng- ain: crhyny byddwch byw ar ot y cynnygiad rat mis- cedd-' Edrvchasant arno o! a pharausant i chwer- thin. 4 Am danoch chwi,M. de Nicolai, chwi a, fydd- vt-ch farw ar y.,d,dierydd-glivyd; ac t'eUy M. Baity; ac feUv chwithau, M. Mate.sherbes.' Oh nefopdd, (dyw. cdo'ddRowchcr), mae yn yhiddangos fod eiiidtawg- rwvdd wedi ei anneiu \n gwbt yn e! byn y bl'if-ysg)l. Yn awr, vn enw dywedwch t'y nghynghcdten innan.' Chwi a drf'ngw( h heiyd ar y ddien-g!wyd.' Oh, mae y diai.edd Yn pvtrredinot, lixvy a waeddil:ant; efe a ddiot'rvdodd i'n dhvreiddio m oU.' Na wnetr mewn un modd; ocd byddwch y pryd hyuy yn cae) eich flywodrhe-ttiti ganReswm,ac AthronyddtaeU! yn ;ni!. 'Eich dif!ddv.\r a tydd-uit cHytr Athrotiydd. h'n,0'r un iaith ac anghrefyddot a chwithHn.' 'Oh! mac ef v? ffn gwatwar ni; canys y mac ef yn wastad Yn (-ymmy?H tUhrotion a'i ddtgi-tf?hon mae ef J \nedtych nw?tad? megis pe byddaiyn myned i'r crc'-brcn C!nve. biynedd nidantht'tbiocyn yc?bt- j he:r y pethan hyn ott a ddvwedais wrthych.' Yn wit dy<na dd.gon o wvithiau, (M.Detaharpe addywedodd) l' d ilii (Ii*,gon o 'Deldli-,ti'oe a Ili dd-?w( (tlll tN.I,gile,dt-en i.' "Cli-,?,,i a dl "1 ,¡- 'f' t ddyWt. ?a! C!i'Al !'yJJv.-c!ryn gnst! on y ?ryJ hyriy. Croch Hoeddtt gah?ynodd. Dywedo'M Cha)nib)'t, ? P\ hoH ofnuH a symudwyd; canys osna farnir ni i ddinystr t'yn y deio Laharpe yn gristion, nyni a iyddwn yn ac- farwoi. I-Ai-n fetched (ebev Ddnges de Granunoht) dedwydd ddtgon yw nad ydynt yn cat't en hystyried ond ie! dim yn y cylch-droadnu hyn/ Ekh rhyw fe- nywiudd, ars:!wydd€«au, ni bydd ya gadwrmeth i chwi yt' tunseroedd Ymddyg-ir atoch yn gymhwys fe) yr aiii e,-o,? ?d Yi aty dyition; ni wneir gwahaniacth rhyngoch.' 'Ond pa beth yw yfttyr hyn oU, Mr. Cazotte? yr ydych yn pregethu i ni am ddiwedd y byd.' < Nid wyf yn gwy- bod mwy an) hyny na chwl pit'h hunan, i'y ai-glivydries; ond hyn a wn, y bydd i ch\yi gad eich tywys t'r ddIeH- y d d.?.? -glwydjesati ti-eill yii ydd-gJwyd, gyda tlawer o ai yH)nct) y dtenyddiw! a'cit dv.yiaw wedi en cy!ymu y tu cefn i cliwi., I Yi- wyf*yn gobeithio, yny cyfryw amgyleh- iad, y caniatei!' i mi gerbyd \vcdi ei orchttddio a gwisg ddu galar: Na chewch. argtwyddes, y fath foddaad anaceirichwi; nA ch-tvi, a a) tyss;h' niewn men, tel y byddwch citwi, a.'u dwy!aw yng)i!wm,t'cl y bydd yr eiddoch ciiivittiati; i'i-iin dyi-ig.. hedf'cn, i'r hon yr a:'t'aethwyd chwi a glwyddesan o uwchgraddna mi? ai tywysogesau o'r gwaed?' 'Uwchetto.' Ynacymmeroddcyffroad dif- rifbt te trwy y gynodeithas, a gwyneb Mcixtr y ty a wisgoddvedd, aduttbruddaidd: ystyrLenteu bod yn gyru en digtit\v<:h yn rby be! Arglwyddes Gram- !cnt, i'r dyhcn i syniud y cwmw!, a wnaeth yr atebiad dtgrit' hwn, 'Chwi a we)wch na edy efe i mi un ofh:ir. iad i gyft'esu fy mhcchod.' I Ni chaniateir y dyddan- wch hwnw t neb o honoch, arg!wyddesau; Urenin Frame fydd yr o)ai y caniateir hyny o ifafr iddo.' Dy- wedasant yn gynredin ddigcn, Digcn, Mr. Cazotte, o'r dychymmygion pruddion yma.' Ond arglwyddes Grammcnt) gan ewyUysio gweithio ymaith yr argraH- iadan hyn, a ddywcdodd, Brophwyd, chw! a ddywed- asoch ein tcsni ni oH, ond ni ciirybwyUasoch ddim am danocit eich hun.' Yn ot rhai nitiHudau, a'i lygaid yn syllu ar y !!awr, I A ddarf'u i chwi, ai,glwytl(lfls, ddar- t!ena!n\varc!)ae Jemsaton, a adrcddirganjosephus; ch\vi a \vyddoch yn amser y gwarc!tae t'od yno ddyn ya myhed oddiamgyictt amgaeran y ddinas hono dros saith ddiwrnod o) ynot, san waeddi, Gwae, gwae, i Jerusa- k'm; aciminHau hcfyd; yn yr un tbinent tafiodd y gwarchaewyr garreg anferthol o faintioli o un u'u mang- ne!an ato, t'et y dryU'wyd ef yn uirhon.' Yna ymgrymL odd Cazotte, ac a ymadawodd." Gwbt SÙrtjJsun's Plea .for Rel,it),ii, Argrathad olaf. I Mor amiws; y mae uyn yn danosí nt mat peth mw-! eidiotydywbcd yn anshrcfyddo), () hcrwydd dneth y fitrii ar yr anysgrythurwyr uchnd yn oi y duroxaniad: I cy!) nmlyged <ic eglured yw bod yn well dUyn lesn o Nazareth na. Vottmre, na neb (t'r rhcs hono; eyu i'udd- ioied yw cyd6'mfio â deddfau cnst'nogaeth; nnu' or- ucheL a chyn odidoced yw y gemau hyn, I Ofnwch Ddn\v, anihydeddwch y Bicum.' Uangefin, Chwef. 12. C. E. I

CAR JUGGERNAUT WEDI DRYLLIO. I A g'M!H?MerM'yd 0 G!fiui-,chitid i Gcnadon Cym.d::ithas GI"nh(tdllU'1!i"EglwY8 Stfydledig. Ynghy!ch dhvedd y Hwyddyn 1801, danfonodd Cyn- nnHydd Collecto),) Cymdeithas Anrhydeddus yr In'Ua Ddu'yrcinioli padoga(tpmt) n:awr taiaeth Madras, i dori car Juggernaut yn ddryHiau, ac i werthn y cued o herwydd ei fod wedi ci t'cddiannu gan ryw bc'inetu g\vrtluyt'e!gar, yrhwn a ddicnyddiasiù yn ddiweddar. Achwynodd y'Bi,ainins (otf"ciriaid yr eilun) yn erbyn y c'yssegr-yspeitad, gHn honnt mRi mcddiant y duw oedd y cár; a !naeldasant yg'wcision at-fos'. Hysbysodd y CvnnnHydd iddynt ci fod yn meddwl adncwyddu'l' cynnyi.r. Wedi ctywed hyn, H!!tbnp!d y Bmmitis hys- bv.!iie): !d'' gan ei wasga/n trwy'l' dalaeth, ma{ os cynnvgat etc t- t'ath I i gar y dnw, y byddai i'r Bra.nuns sanct&idd twiw en huna:!t bc!idrn!<iM!twgt tawrobcn twr iieliel y padog,-t." AI" hyn anfonodd y CynnnHydd ge!iadwri ttui'tioi at y Bnunins, gun hyf- Ly.su iddynt cited wedi ctywed eu iwd wedi (I.ulunedu i ti&ddt'uhunain, ac y denai efe a'iden)u i'r padcga i weled y tmm:sl.a (neu'rotwg); ac yn gytattebot, ar y dyd<t nodedig, ymgynauHodd Unoedd mav/rion i'r He, yLghyd a'r CynnnUydd, ei deuh), a'i weision arf'og. Y twr nchben y írord, i berth y padoga oedd y Ue oddiar yr hwn y bygwthiai'r Hramins dai<u eu hurnun Lm'r. Gosodwyd cadeiran i GytinuDydd y dH)aeth hou a'i denh), c fewn g<dwg gytiawn a chytieus i'r tw'. r oedd y fnnud ar?wydus yn awr tvcdi dyf'od ymdfhtng- ? osodd yHramiHM arbcn ytwr, acyr nedd 'v' Cyuuut). ydd w'?di rhoddi gcrchymmyn i ddryl!:o'r c?r. Ym- drefhodd yBramins trwy t'cUdithioyn t)Ghe),ac ys- tumianbygwthioi ei hytran. Gr'.vhaethanttawer cyn-I uyg, gan ruthro ynn)!aen yn t'ynych hyd yn'yl y twr (uen yr hwn sydd yn wastad\ a chyn fynythcd vh oUo yn ot. Eithr yr ocdd swyddog y gyrndcitiias ?.ii fwy diysgog yn ei fwriad etc a dorodd y car yn ddarnau o'n biaen, ac a orchymniynodd wfrthh'! cued. Wedi hvn ymneiHduodd yBramins yhddvstaw, agwasgar- c'dd y dyrta yu ddiddig. CweUocdd gaH y Bra:mn3 I golii car eu duw Ha choHi eu bywydau. (, t l'. t.l

I LLYS.BENADUR (KING'S BENCH)/CnwEr. 8. I _SHTI' yn çrhJn HULt.. I oedd hwn'i god:18!. 7s. yr hyn a ddyw- edai'i-Achwynydd oedd ddyledns iddo ef am cawt.ns o .ardrCthar dy, yr hwp a gymmct-a.ld yr Amddtityuydd ganddo mown cytandcb. Dywedwyd o dn't- Achwyhydd fod yr ArnddfTynydd wedi cytuno am yty,wedi derbyn yr agoriati (aliweul Ot) a chymmeryd meddiant weithredoi o honaw; ond wedi caetohonawdyyn yrun gyi-i.i-avdo,,aeth ni- airinidau mwy rhesymol, etc a §i!iodJ oddiwrth ei gytundeb, ac a ba!!odd da!n'r rhan letaf o'r ardreth: ac a'a ibd na'w n'is wedi! hcdfg cyn cac! deitiad i'r Y dygWYd y cyng- iiaws presennol ynmtaen mewa tre& i gcdii'f ardt'eth droshyuyoamser. Odu'rAnlddiffynydd profwyd ydpgIm-fodyrAch- wynydd wed: adeihdu gaudy (pri¡:y) ar gyfer y S'cncs- tt:, a Ilei,;Ln'r: ardd mcwn t'ei'n 1 WKent!mr tramwyfa gyhoedd trwyddi i'f audý, wedi i'r cytuadeb uchod gymmeryd He, ac am hyny y gwrthododd yr Amddift: ynydd ddyfod yn ddaUmd.—DihawHwyd ("j.V?.tt'.MJ yr Aciiwynydd.<?' yr Aeliw,.rllytlci. T?'"?? Dywed nno'r p1l(HtrauSaesneg fód y Itythyr canlynol wedi cact 6i attut gun y Swyddog ag oedd yn Haenoti arddydoUadoG(}ssacs,geiUaw Pans'— I AUYSeRtFEN(COPY.) NHAl)Â.5..YR,Y eifh merch yn syrthto wrth eich traed am gy,iilioi-tli dtocd '—Y Byddhtoedd Cyng- remot, (y ppmaf o''r rhat yw y: ptddoch chwi) ydynt yn bygwth y fnnud ii.oii i ddtnystno pufddnnasFfrainc, dnadd'o eich htUogacth cieh hun, a dymchwetyd y Lly- wodt'Heth yr hen a ga0turiiiiawyd mewn tHodd dedwydd ;an eich enw Yhierodrolchw.! Ymacnunteioedd treigt- i -itlol 3- gogiedd o<iReneinpyrth! Oh, Syr' odoesgenyf ran \n a:os yn eich ynnitaen i'n gwaredi! Nemdnwt-hetchUuueddoddiwrtit y c'yngrir i?wapdiyd hwn, ac yna t'6 ymcnwng ygymdelthaa m* weldlol! Osoedwch ondmunudyn—cyfrgoHir y CWb¡'!>1 :T'?t "MARtALouMA." M'XRIA LeLI$A.'? M'' u'f'' "-?—— ,iai tv Y mac'r Me!wyr Licaw! (?.Loca! M??M): 'X? en gal?w attan yn dd?d ;'? c ynnuUt'anau perthynot, t'rdyben i'w ?wabodd i hwy&u eu gwasanaeth i dau a deugain o Ia ddi%vi-liodau, yngh-% ti'a'r holt ymrwymiadau cydfynedol a gynnwysir yn y Weithred r?? a wnawd t'r dybfn hyny. Yn ol caU gw\)?odaeth Odlledd\adau:r swydd- oion a'r gw\r, (yr hyn aeUir gael debygid n1t'WI) 'un diwrnod) goHyngtr hwy adrcfgydâ.'r tatiada ganiatair ?sny Weithred uchod, hyd nni gaitbnt rybuddaddas ?'r amser y bydd gaiw arnynt i gyHawm'rgwasanaeth o'i- amsei- y I)y(ld gaiw ariiynt i, gytIaNN?ili'r gwasaiiae,ii, hwyao!. F:ffeithiatt dgi:lt7'ynnyd digtcI' ajlywadl'uethus,- Tra yr oedd dyn gpdiaw Barnard 1-667, yu aredtg ei fues, dygwyddodd r'w fab, (bacitgenyn icuanc,y) hwn oedd yngynt'r anitemaKj; ei alifo(itiloni, ar hyn eft- aacth yn ifyrnig aethns, ac yn ei lewyg gor- frwyMog d'c a (inrawodd y bachgen zl fion yr ar;idr tuar €chrys!awn fely syrtiiiodJ y plentyn )awr ac a fu farw yn y fan. Pan wetodd y tad fod ci fas yn farw, efe a ddolcfodd yn uche! dan- gwaith mew" Mg mawt-; wrth giywed ei ysgrechau rhedodd y wi*ai-I allati 0'1' tý, ,gan !a<'aetp!entynbychan yn y cryd (cradle) a'r drws yn agpt-cd, pan ddychwe!odd, Li gafodd ei maban wedt ei ddryttio a't ddanii.o gzill hwch, yr hon a aethat i'r ty yn absenncldeb y wraig. Yn ei {'a)argwa:)gof, rhedodd y fam rcsynol i'r afol!, yrhon oedd gerHaw'r ty, bwriodd Pi hnu iddi, ac a boddodd. I orffen yr t.rchyH-w.nth, gwe' dd y dyn aiinedwyddat hwn ei hun wedi ei ym- ddiia'JH, yr ttwn irwy toddi t!'ardd i lid anweddu, am f',t- -,l,iar 1. > "u: J ,¡ 'i j.' Yorx, i ga.el cl ch'?Ic g;-rbfi)ab!'f-?v..nc ard !add pi. ? > ei linn' Y fatH rybudd y\v !hy? i bawb, yn c!Hve;h? .? ;J rieni! Cynleied wyr y caethwas inwydmt iiidiog am ?vi gresyhpldcb a ddichon'efe dailn ci hun iddo mewu m:i* l"mdyn. Ddarllen;d('tÍ}ýywyHt, ym<H )'n c/ra th'.chyg ¡ i chwi tod lawer gwaith ar ymyi pydew eanlyn\adau f mor srswydus a'r rlial uchod. Dhn on<i ryfeddotDnwa'ch cad'.vad'irhag syrtliio di-osod(l. t'eiddwch chwi ryfygu y gwna. efe fc'ih' 0"b ilmsr:1 Gochelwch rhag iddo eich rhoddi fynu yn gybawn y wmthnesat'i lywodraeth lofrnddiog eich ffyrni';rwydd! jBrc!/JdM'ydM <t?' i'f 1:'meritwtÎ'f Sil,)rl y Pumnted poiti ei gyfeulion en d'wf: nod, ac wrth grwydro yn y ,oed- 'I, g yn rithfi! odd: W!- thynt, daeth Ht dy' tafa:i gwne! ac tuup, i'r ht-.n yract't ? i orffwys ychytlig. Wediidduddyfod i mewn, efp a ganfll bedwar o (!dy!!ion drwg t byna, efe nelsteddo<'d iaw)', <lea ahvo.d am ryw beth i gymmet'yd. Yr oe<!d y d'. :non hyn yn cvm.r'ervd :t) nynt i Kysg! pithr cyfododJ !tn o ho'jynt, ac a nesaodJ.. atyr Yniet'awdy, gan (id,.vwetlyti e;. fijd btmdd- wydio iddo ymmel'yd ei hcn!-i'Md (lwt):d' ymaith; sc y)] gyfatebf!, efe a wnaeth fdty. Cyfododd ddywedyd iddoyntef frpnddwydioiddo eymmervj d )( hugan (cocft) ef, ae ddiat0&gw;nac-th hyin'. A'r tr' dydd, P-aii wneutitur yr uu thagymadrodd, a gymmeroûd eismced. A'r ped%-erydd, gy.,Ii llawel. o n ddywedodd ei fed yn gobeithio na attas.u fud nn gwrfL- ddad! iddo ef t t-imHio ei togeUau, a dum weled cad- wyn o .im- oddlaxigylch ei wddf, with yr hwn yj oetl<l ei gorn he!a yn hongian, yr cedd ynghykh cytnmft-yj hwnwhefyd. EiHir yr Ymerawdr addywedodd, "Ai'- oswch, fy nghyfain, mi wrantaf na ei!wch chwi djim ft chwythu, n]y6 a'ch dysgai' ac feUy gan roddi y cojM ateienau, efe a'ichwythodd amryw weithian'n nchci iawn. Ciywcdd ei bobt, y thai oeddetit yn chwilio am duno, swn y corn, a daethant i'r bwthyn, sran ryfed lu ,,w,,Ied yr Vnierawiir yn y t.ith ddi-ycii. "Ymaeym.t bedwar dyu (ebe'r Ynierawdr) y thai ydynt wcdi b! ea- 'ddwyd!o yr hyn a fynen1-y mae yn thaid tminnaa hefyd freuddwydio yn fy nhro. Fellyefeaeisted(io(ljl !aw!, s:an gau ei !ygaid d)'os ychydig, ac yna cfe a Heid- iodd fynn, gan ddywedyd, Myn a fieuddwydiais i mi we!ed pedlar o ladroh wedi en crogi;" ac efe a oreh-' ymmynod'l i'w freuddwyd gact ei gyHawni yn ddiced ?t pharodd t'r tafaruwr ei hun i fad yn ddieayddiwr ar y pedwar. Darftt un o felbicn Galen,. sef Doctor, yr h\vn oedd yn ddig iawn wrth bawb a fyddai yn ceMwaIr am f( dd- ygon, amdditryn ei hun uswai):h yn n'yncb gWa'd, truy ddywedyd, Myn a roddat her, net) siaiens, t bawb ag y bxais t yn rhoddi moddion meddiginiaet!l iddynt,3'iu cyhuddoioanwyhodaethneaeKgeutM?dta?'* < Yn wn-, Doctor," e!,e rhyw ddyu digrif,ag 0 J' ,Yrt-r1 ( Slywcd, Chwi ettweh wneuthur hyny yn ddtofi), cany! c!iwi a'wydJoeh -Aa fedr y men won ddyvedyd chwetHau." Pan gymmerwyd dinas Mrnich gan yr Ymcrawdr Co. 'd, efe a gyhoeddcdd y rhoddid y gwrrywaid i gy! i'r cleddyf, end y cai y menywaid ytnaei a'r Up, a rhym- inf'nvYdcym!uaIntaa!!enta]wedd (<'arrio) gy'!ahwynt. Yr o!wg nes<H a welodd yr Ymerawdr, ocdd Ih!ocdJ o wragedd a'u gwyr at cu cetnaH yn dyfodaUan o'r pyrth bu hyn yn achos iddo Saniatait cu bywydau i bawb a,, oeddyn yitc. ?

I MAHCHNADOEDD. f I 'M. Yr oedd'amldcr oWcnith o Essex u Reutyu y fmch- nad v bore hv-n, gwerthwyd y got'au vii ain yr un prisoefhi a dy<!d Linn diweddaf; yf (x'd't vr eilio'lt yn :(werthn yn f'Htwaidd. Cadwudd H:u<tt! da Pi a Fth.o'1' ddau fatlt "1' un tn&dd. Cwympodd Pys .tt -} "1! t"' icrwi 'i. y !;r'vnog. Y r oean rys u\vyaiou \n Iytt,a(-ii yn d<hutach, nitt Uawpr f honyntoedd yn y fmchna' IHasnarh Gcirch \n fmwm'M, ant bns yr wythoos ddi- weddaf. r ydys y!t dyagwy! y bydd Pei[)inid i ostWllg is. y sacjal(l. ,.Y enyd¡g gyfnewidiad yn lllUrl:ocûtl Ha'Jau L!in. Met!(nt, ae Erfm gwylition, Prisodd der}n_II¡!J yr Yd,} Gryrwg. A GwcnhhcQc'();,st.()bs Gweuilhgwyn 65s ¡'70s Rhyg -3-13 i 43s Mtudd (Ba,,I,,y) j5s.i 4'15 Brf.T-sw<hv ( jf?) 6!s' i PCs i,r? I s i ,) S Cei?h -24si28.i rbtands- '? 2.s i Jls I i'ta ccrviru! Hf?. 56s-mi? Hen Oace)h)iu- 44s i 4?  i i'f:t.c<;)om<modttc-.v.42s i I-Ii Hcntthcoto)tiem'd.40s i 4-1 Pys at ferwi Ü5s i ((.Ii 441 i is., r.M C«/?? .?'- ?? ??j/?rx? <?<?:c? (TE?< ?ic/.M. <S<-?HA/??). G?cn. I Rhy?. lLadd?C?rch ,F. d. s. d. !< s. d. 9wvdJ For?nws: — 79 4 0 0 4? 51' 23 8 _?1- Gaerfyrd?n— 7') 3 00 39 8 IS 10 ———Bfnfro '!7 3 0 0 AOO.l?u- bf-?til' 81 0 00 37?0' 18 0 ———Fi-echeuiiog? ? <5 60 8 '44'7 I 21 0 ——— F?esyt'ed ?5 .3 00 -/t ?. ?8 ?.rytiw? I M 2 0-0 ?r? ? 9 -———-Dr?aidwyu ,71 5 0 0 31 1 g? ? ———— Mt-trion I i!.5 4 0 0, 4? .0 ?2 .i, ?_—. {.Mint —- 91 9 00 49.2 OU- ———-DdnHbrch- 81 4 0 0 '49 9 23 u. ..¡- CaentariM ? 0 0 0 45 4 2.? U ——— Fou ¡ u 0 0 0 :?J o? ? C' jP/-M.P?:?(Ftotu), '?<t-i7?</ o 580 ?!f??. ¡ ? ? ?eUIia.tdt?,- 6???????.—- "6?1?, Peu:}a.i,dAu?ri''a,y L.ir)t. C?.; Q, JPT'MC?'af'M ??K'?/- ?K-?';< ( ?'f,M?; ?? t! Yn ol y cyi'tit a MtmHdyrw?thuus a()<'tt'y"<*? Chv.. 16 1 11 9 y c 1112* A Hcbhw yi- rdi-etti a ciaiwyd, n<-u s>'dJ I w ar ei drasglwyddiad i.,Bry-dtiiii a. ?? 11 1lael¡ Q 8l'1r'11X. f 111 6 C?Eu?n??M'??: Ci??aharea 7s0dt?0d ?'S'?-—7s()di8s4?, L'gTyrchyn 6sM47s?' i¡ ? Mr! i CYDAU- (,ACS). Sttssfx .6!0si&t0s Esi; '81 Os i 101 Os !!A?i.??R SACH?U"(PCCKETs). II.,A'Nl,;R S:CII:\U:CP.CtK E"T),. Susst\<- 7'0:i'ili.)! 10?'. Fmn))atn-lil fisiIMl? I I I P) -is y (,'iver yn Lliiidain. I s.a.! MarchnadWh}tcc!)ape!6.5 ———St. Jnmcs 6 1U St. -MC'S- C) 10 t): 0 ?. ?. ?." 13* 4" CYfatln¡'hj; 8 :Út> 1" /S. (!. Gwervdrcfycafnt n4 H —-mfIyn H.us<;a L?O —?y"?"'?'?-?9 St-b(MRt!s.si:i -??lUQL? DetHydd tod(!ed:g < gy {) ? —-——— ?H'w =' ?.?' ? ???s ??? ? ttnyt.n'n d? ?7?<-c??, ? () j S<?bonCo!f)Hn -—l9g? .———Brychiyd 191 ? ——— Meh'n ? ?i2'? 1 PrisCanwyn?'-?'?" ?Myd?ysin.  < ? Ere))! l;)s6dytiu?!C. l- ABF.RTAWE Argraphwyd a Cliylioeddwyd gun I). JENKtN, yn HEOL-Y-C'AsTEt.L, ;'rhwn y i bob, H:)'sbysiaeth a+.'l ri danfoD, ynddiØrau}. ,1 Dcr&j/ntr -Ilqskgviadazz ac Enrm gfnt NEIYTON c.a 1 (gylat IAYLOR 6ç FFFTOY), NIP- 5, IV4RIVICK SQUAR! IVEwG.irF-STILFL,T; ,Vr. J. JrllJTE,3, FuET-S,n£¡;;r; a ltlr. frI.,JONE: a, Nr;IPC:.IT-e-TREEr, LLUVD.!(IN. SWANSEA: Pr<ntpdandl't'b!ishedbyD.JENKIN, CASTLE-STREET, to whom CommQuica.tio1}s, P-t-paid, are requested to he addressed. Orders and Commwtiçølions received by lèJsrl. NE ij-TOlv and CO. (late TAyLOR and Nj,-xr-j,oy), -Ytp..5, TVAJtJYlCK S?t/?NK, ?VE?R?TE-fT'REEf ?r. J. ??77'? S?, f/?ET- ? syny.Ef; ? ?r. ?f-JO?J?, ?, A?? ?JfE-STR?:ET?j..O? DO?. ?.