Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

[No title]

- ,....- -,. '''-EKGLYNION…

PERYGL YSBRYD TERFYSGLYD A…

News
Cite
Share

PERYGL YSBRYD TERFYSGLYD A CHYLCH- -DROA\L MEWN GWLADWRIAETH. Mr. ]Dp!aharpe oedd un o anghrefyddwyr Frame, rhydd-dybtwr dihafarch, cyngadarned gw:nvdiwr o'r YSgrythurauanebpwybynag; ctto trwy altn dwyfci ras a ddychwetwyd i fod yo ghstion, yr itwn, ar oi hyny,a\sgrifenoddyrhanesgaii!yno!:— Mcdd ft, Yhiddcngys i mi megis pc bnasai ddoe; vrcedd, er uyny, yn nechrcn 1788: yroeddym wrth t'wrdd bi awd u'r b: tf-ysgo!, yr hwn cedd o'f rhcs '!cite!af, ac vn ddyn o dak'ntau, &c. Yr oeddyn), t'el arfero), yn Ctipi eingwestit yn rhyseddus; ar y bwrdd yr oedd g%i,i Alolvoisie a'f Cupc yn 'chwanegu at wychder na- t)))-ioi<'yt'eiUiond<i: mewn guir, yr ocddyminewHset'- v!Ua i hvr'o pob peth a bcrni hoenaiftd a HaMenydd. Mr. Chamfortoedd yn darHcn rhato'i chwe(Han pen- rvdd ac amu'wiol; a'r arg-hyyddesa uche!-mdd a'H gwnindaweli'; i.cb unwatthwneuddcfnyddo'u hawyr- wyutyi!, Yt: ddiarbed c<n)!ynodd dylif o dd;grif\vch a ¡;wawd ar prct'ydd. Rhoddcs un ddarn ymadrodd o wait!) un o'i beirdtl,-a ddaroganat am wuct:thur I!myn- iiod (rilies,) o ymysgaroedd yr oifeirtad oiat, i'w ood o g\icits:wddfvbrenuiotat'. Cododd yiiat) fynn, ac a dùywedodd, Ie, tOllcddiglon (gan grochHoeddio),yr w\ f yn sicr nad oes un Dn\v, cyn sio-ed ago y gwn mat ttwt oedd Homer.' Gwedi hyn cymmerodd yr ymddi- ddan agwedd rnwy ditrlrot; mor t',vwiog y rhyfeddent, a clivii wresuced ycanmoleut y (,-yielidi-u ,-N%,a.doi a eti- eithtwyd gan VuHaLre; cytunent oil ei fod yn ti'Ul'tlo pelyderau dysgleiriaf ei ogoniant: 'Efe a roddodd y d<'n, ncu'r acen, i'w ocs ;cyn gywreiIÚ'd y trethodd iddo gael ei ddai'Hen yn yr ystareM gyth edin, ae yn y gytarehfa orochei.' Crybwyllodd un o'r gyiiideitliiis, yruwoocddbronahoMd ganchwerdtin with r'eddwt am y t) o yr iiwn a ddywedasai ei eilliwr v. rth roddi Uwch yn ei wattt, Gwctwch, syr, (fb efe) er nad wyf <r ddi)n end g,as tlawd i ryw eiUiwr, nid oes genyffwy o g-refydd !ia dyn aratt.' Pendcrtvnasant y byddat i'r i.ú:lub o gwladol gad yu fnan ei bet itettuio; ac mor gym- hwyi., ac mor anhfpcor, a chyn rcited yw i goet-g) cfydd a phenbocthni critianogol roddL Me i Athronyddiaet!). Tanwyd bta-am('an ar)'cyff-rif dedwydd hwn,a phwy o'r gymdeithas oedd yn debyg o t'yw i weled teyruasiad F:!tpswm yti i'e yi' Ysgryttitii-au. Y rhan oedranus a aiarent nad aiient ymwcnteithto eu meddwt a'r gobaith ofwynauyt'atb hyirydwc' pan oedd y rhan tenanc yn itawenan yn en iygwyliad i'w we!ed. Mor anrhy- deddns, a ehryn ddedwydded y (-yrriiid y bl'itysgol, o herwydd dartod iddynt barotoi aty gwaith gorwych; a chan fed yn y cyfamseryn bnf-amddin[ynfaap!if:t(;dd- bwvnt, ac nchefgynneddf gynhyrrot rhyddid mcddw!. "Yr oedd un yn unig o'r gwestwyr, yr Itwn ni chyi'- ranogodd yn nigrit'wch yrymddiddan hwn: darru hyd y lIQd ,iddo et mewn Sordd !onydd, adrodd ychydjg o bett.au digrifnr gristianogrwydd. 0 Cazotte ydoedd gwr hygar, \n tneddu aramgythfdiadan aTlarfero), end yo arttlüdt18 wedipendd\rysupethgyda. gwagdybiau y Adnewyddodd yrymddtddan, nievn modd tra difritoJ, yn y modd canty nbi: Fonedd- igion, (eb cfe) ymfoddibnwch chwi a wetwch y cylch- droawycha go!H(-hcH:wn;<-hwiawyddoch t'ytnod i yn rhyw faint o bron'wyd: yr wyi yn aii-fynegn y gwpjwch'ef.' Efe aatebwydtrwy ymadindd everedin nad oedd angen bod yn ddewinmawn ragtynegu hyny. Gbfynodd ef ymhe!)ach a cedd ganddynt )m amcan- iactir pa beth a ddei!Uat cddtwrth y cykhtro hWII? Pa bcth a ddamwain i chwi sydd yn pa fat!) ei gvrmYdd, ei eneithiausicr, a'i ganiviii,,IIaii 0-ti, (iiiedd Condet-c(,t, chwertuiniad gwmon-nbt a thrymaidd), gadeweh t ni wybod y cwbi am dano: nid bfs Mn nhUusonhvdd wrthddadt i sv:arfod a p!)rc- nwyd.' Chwi, Mr. Ccndcrcet (eb t-te) a drcngwch ar I bahnant daear-liý, trwy en'aith y gwenwyn a gymmcr. wc!t i ocheivd Haw waedhd y dienyddiwr; o'r gwp.n- M vn ag y bydd c\ nwr dedwydd yramser hyny yn peri tôtfyn anK€nrhc'i(Kot i ehwi ei ddwyn oddiamgyich gyda.chwi' Ymd.danösodd gradJo syndod: end W'rUl fcddwl mai bt'euddwydio yr ordd Cazotte, mor ddis:osy!)H, a'rchwe!-thin a gododd cyn ucheled ag enoed, N;an ofyn itido p? ddtafol a osododd y dae&r-dv, v?wenwvn? a'rdmnYddiwryn ei ben; pa berthyn<ts pedd !hwn? hvny ac Athronyddiacth, dynoHaeth, a t-heswm'' 'Hyny'n gymlWj:s wyf ya ddywedydwrth- rcii. Efe a fydd yn ehw dynoHaeth a thsyrnasiad the- swm, mewn gwrthwynebiad i'r ysgrythuran: dan y teyraasiad hwnw ydamwamypethau a rag-dd:noganats i chtyL Bydd y pryd hyny yn wir yn deyrnasiad rhe- swm; canvs Icvfl)dir te-iiiati ilw anrhydedd. Ni bydd MeoeddoaddoHadtrwy Ftameond Temlau Rheswrn.' Dywedodd Chamibrt, gydàg nBO'i wenan gwawdns, Ni byddwch chwi yn oneiriad yn un o'r temtau hyn.' C-,obvitl)i-o nabvddaf; ond cliwi, Clianifprt, a t'yddwch deUwngo'r dyrchafiad; canys chwt a dorwch cich hnn at" draws.-y gwvthicnau ag ellyn, bedaa- dyrnod ar hng- ain: crhyny byddwch byw ar ot y cynnygiad rat mis- cedd-' Edrvchasant arno o! a pharausant i chwer- thin. 4 Am danoch chwi,M. de Nicolai, chwi a, fydd- vt-ch farw ar y.,d,dierydd-glivyd; ac t'eUy M. Baity; ac feUv chwithau, M. Mate.sherbes.' Oh nefopdd, (dyw. cdo'ddRowchcr), mae yn yhiddangos fod eiiidtawg- rwvdd wedi ei anneiu \n gwbt yn e! byn y bl'if-ysg)l. Yn awr, vn enw dywedwch t'y nghynghcdten innan.' Chwi a drf'ngw( h heiyd ar y ddien-g!wyd.' Oh, mae y diai.edd Yn pvtrredinot, lixvy a waeddil:ant; efe a ddiot'rvdodd i'n dhvreiddio m oU.' Na wnetr mewn un modd; ocd byddwch y pryd hyuy yn cae) eich flywodrhe-ttiti ganReswm,ac AthronyddtaeU! yn ;ni!. 'Eich dif!ddv.\r a tydd-uit cHytr Athrotiydd. h'n,0'r un iaith ac anghrefyddot a chwithHn.' 'Oh! mac ef v? ffn gwatwar ni; canys y mac ef yn wastad Yn (-ymmy?H tUhrotion a'i ddtgi-tf?hon mae ef J \nedtych nw?tad? megis pe byddaiyn myned i'r crc'-brcn C!nve. biynedd nidantht'tbiocyn yc?bt- j he:r y pethan hyn ott a ddvwedais wrthych.' Yn wit dy<na dd.gon o wvithiau, (M.Detaharpe addywedodd) l' d ilii (Ii*,gon o 'Deldli-,ti'oe a Ili dd-?w( (tlll tN.I,gile,dt-en i.' "Cli-,?,,i a dl "1 ,¡- 'f' t ddyWt. ?a! C!i'Al !'yJJv.-c!ryn gnst! on y ?ryJ hyriy. Croch Hoeddtt gah?ynodd. Dywedo'M Cha)nib)'t, ? P\ hoH ofnuH a symudwyd; canys osna farnir ni i ddinystr t'yn y deio Laharpe yn gristion, nyni a iyddwn yn ac- farwoi. I-Ai-n fetched (ebev Ddnges de Granunoht) dedwydd ddtgon yw nad ydynt yn cat't en hystyried ond ie! dim yn y cylch-droadnu hyn/ Ekh rhyw fe- nywiudd, ars:!wydd€«au, ni bydd ya gadwrmeth i chwi yt' tunseroedd Ymddyg-ir atoch yn gymhwys fe) yr aiii e,-o,? ?d Yi aty dyition; ni wneir gwahaniacth rhyngoch.' 'Ond pa beth yw yfttyr hyn oU, Mr. Cazotte? yr ydych yn pregethu i ni am ddiwedd y byd.' < Nid wyf yn gwy- bod mwy an) hyny na chwl pit'h hunan, i'y ai-glivydries; ond hyn a wn, y bydd i ch\yi gad eich tywys t'r ddIeH- y d d.?.? -glwydjesati ti-eill yii ydd-gJwyd, gyda tlawer o ai yH)nct) y dtenyddiw! a'cit dv.yiaw wedi en cy!ymu y tu cefn i cliwi., I Yi- wyf*yn gobeithio, yny cyfryw amgyleh- iad, y caniatei!' i mi gerbyd \vcdi ei orchttddio a gwisg ddu galar: Na chewch. argtwyddes, y fath foddaad anaceirichwi; nA ch-tvi, a a) tyss;h' niewn men, tel y byddwch citwi, a.'u dwy!aw yng)i!wm,t'cl y bydd yr eiddoch ciiivittiati; i'i-iin dyi-ig.. hedf'cn, i'r hon yr a:'t'aethwyd chwi a glwyddesan o uwchgraddna mi? ai tywysogesau o'r gwaed?' 'Uwchetto.' Ynacymmeroddcyffroad dif- rifbt te trwy y gynodeithas, a gwyneb Mcixtr y ty a wisgoddvedd, aduttbruddaidd: ystyrLenteu bod yn gyru en digtit\v<:h yn rby be! Arglwyddes Gram- !cnt, i'r dyhcn i syniud y cwmw!, a wnaeth yr atebiad dtgrit' hwn, 'Chwi a we)wch na edy efe i mi un ofh:ir. iad i gyft'esu fy mhcchod.' I Ni chaniateir y dyddan- wch hwnw t neb o honoch, arg!wyddesau; Urenin Frame fydd yr o)ai y caniateir hyny o ifafr iddo.' Dy- wedasant yn gynredin ddigcn, Digcn, Mr. Cazotte, o'r dychymmygion pruddion yma.' Ond arglwyddes Grammcnt) gan ewyUysio gweithio ymaith yr argraH- iadan hyn, a ddywcdodd, Brophwyd, chw! a ddywed- asoch ein tcsni ni oH, ond ni ciirybwyUasoch ddim am danocit eich hun.' Yn ot rhai nitiHudau, a'i lygaid yn syllu ar y !!awr, I A ddarf'u i chwi, ai,glwytl(lfls, ddar- t!ena!n\varc!)ae Jemsaton, a adrcddirganjosephus; ch\vi a \vyddoch yn amser y gwarc!tae t'od yno ddyn ya myhed oddiamgyictt amgaeran y ddinas hono dros saith ddiwrnod o) ynot, san waeddi, Gwae, gwae, i Jerusa- k'm; aciminHau hcfyd; yn yr un tbinent tafiodd y gwarchaewyr garreg anferthol o faintioli o un u'u mang- ne!an ato, t'et y dryU'wyd ef yn uirhon.' Yna ymgrymL odd Cazotte, ac a ymadawodd." Gwbt SÙrtjJsun's Plea .for Rel,it),ii, Argrathad olaf. I Mor amiws; y mae uyn yn danosí nt mat peth mw-! eidiotydywbcd yn anshrcfyddo), () hcrwydd dneth y fitrii ar yr anysgrythurwyr uchnd yn oi y duroxaniad: I cy!) nmlyged <ic eglured yw bod yn well dUyn lesn o Nazareth na. Vottmre, na neb (t'r rhcs hono; eyu i'udd- ioied yw cyd6'mfio â deddfau cnst'nogaeth; nnu' or- ucheL a chyn odidoced yw y gemau hyn, I Ofnwch Ddn\v, anihydeddwch y Bicum.' Uangefin, Chwef. 12. C. E. I

CYMDEITHAS GENHADAWL Y BEDYDD-I…

CAR JUGGERNAUT WEDI DRYLLIO.I

I LLYS.BENADUR (KING'S BENCH)/CnwEr.…

I .IMAHCHNADOEDD.f