Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

12 articles on this Page

I NODION WYTHNOSOL.

News
Cite
Share

I NODION WYTHNOSOL. Cawn arddeall fod materion yn aweddn yn dra ffafriol i'r dref yn nglyn a'r Porthladd yn bresenol. Y mae y Bangc ac Ymddiried- olwyr y Porthladd wedi dyfod i weled lygad yn llygad parthed y modd goreti a tnwyaf efieithiol i osod y Cytundeb a fodola rhyngddynt eisoes ar safle fwy cadarn ac effeithiol, a mwy llesol i'r dref, nag y mae yn fesenol. Ond er fod Cynrychiolwyr y l'rethdal wyr ar Ymddiviedaetli y Porthladd \Vedi Ilwyddo i raddau braidd anghredadwy i osod materion ar safle briodol, cawn fod rbywrai nad ydynt yn deall y ewestiwn o gwbl, ond yn honi eu bod yn deall pobpeth, yi gwneuthur pob ymdrech i hau hadau rbagfarn gwenwynig yn meddyliau y Treth- dahvyr partbed iddo, ac fod llawer o'r hyn syddeisoes wedi cael ei wasgaru wedi glynu hefYd, Pa fendith neu lwyddiant ddysgwylia Y bodau anfoddog hyn sydd yn ddirgelwch honol; ond hyderwn na fydd i'r mwyafrif roddi clust o ymwrandawiad iddynt, ond y Cftdwant feddyliau agored hyd nes y cant bob gwybodaeth fydd ei hangen arnynt gan eu ynrychiolwyr yn y cyfarfod cyhoeddus gynelir yn y d)fodol agos. ~°~ r Wae yn Llanelli, fel yn mhob tref arall debyg iawn, ryw greaduriaid nad ydynt yn feddianol ar y gronyn lleiaf o ffydd ac 'iriedaetli yn neb arall, nac mewn dim a neu a gynygir gan neb arall. Ynddynt 7 y mae pob gwybodaeth yn trigianu. yn tini, sydd yn feddianol ar synwyr, oes dim a wna ereill o unrhyw ludd a lies os na fyddant, yn gyntaf 611, wedi ym- n§bori a hwy, ac, yn wir, yr ydym yn Jaych yn synu fod cynifer o'r Etholwyr yn Y ?ref mor barod i roddi clust o ymwran-   lad iddynt, ac a chegau agorod mor barod yocu y? Q? a ddywedant. I ni, y mae hwn yn brawf diymwad fod llawer iawn, hyd yn liod y dyddiau rhai'n, yn llawer mwy a'ihdd .d' 'I J d Us gredu mympwyon disail ac anwir- eddau nag ydynt i gredu y gwir. Mwyaf yr wlredd, parotaf oil y credir ef, ac felly y tntl,e wedi bod yn ddiweddar parthed yr hyn %vedi cymeryd lie rhwng Ymddiriedolwyr y orthladd a'r Bangc. Dywedir y bydd :atau i'r Ymddiriedolwyr ac aelodau y eyngbor Trefol i gario allan y Cytundeb a'r d 84ge yn ddystryw i'r dref, ond pa fodd y flC dinystr y dref oddiamgylch drwyddo nldYdYIIl hyd yn hyn wedi cael gwybod. -0- f¡ )"1' hyn sydd yn rhyfedd i ni yw y ffrtitli fod T re^ndalwyr mwyaf Llanelli yn ategu yr hyn y 11146 yr Ymddiriedolwyr wedi wneuthur, n eu bod yn gweled y bydd cadarnhau y J Undeb ar y Uinellau presenol yn fendith 4c Yn ?ssiant anarferol. Os dylai rhywrai ? hwynebuy Cytnndeb am ei fod yn ddrwg, %ii yw yn naturiol i ni gredu y byddai y ? adalwyr mwyaf yn sicr o wnenthur ifh Ar yr Ymddiriedaeth y mae Mr. J. re§°*iing, Mr. Joseph Williams, Cyn- r Y?.? ? y Gwaith Copr, Cynrychiolydd G Y Stepney, Cynrychiolydd Llinell y ?? '?", ac y mae Fob un 0 honynt yn gweled Jn  Cytundebpresenol fantais fawr i'r dr«|^ j ytod aUan o'r trybini y mae ynddo yn dytod allan o'r -trybini y mae ynddo y n q-^oo], Y mae ar y Cynghor Trefol liefyd e% ??olwyrsydd wedi myned i mewn i'r ""eat' yn dra manwl, ac y maent oil o'r ? ??yndra manw}, ac y maent DB o'r Uri.rn ag Ymddiriedolwyr y Porthladd, y byd d ? fendith i'r dref; ac eto i gyd, yn R"yreb y tystiolaethau hyn,-tystio:aethau <)., y ewestiwn o liy4ioll? svdd wedi e(irvch ar y cwestiwn o PI ??'bwynt, ae wedi rhoddi en lIais a'u Mp- '?s yn ei 1f'úfr,-ceir dyuion nad ydynt Pleidi a'-s yi, e i  d y iiioii i)ad ydynt y? ?ybod oml y peth nesaf i ddim am dano y? 1 gon d etwin i o v it y iijo( l d ii)wya f I)en(lant ? §°ndeinnio yn y modd mwyaf pendant ?ni y^wnaeb fyddai yn dwyn y dief yn tjjjj 0 i warth a tbylodi. Hyderwn, er Vn ? ?''? i f?y?it' mawr y Trethdalwyr nief^dwl ago»e d ar y cwestiwn hyd rne'ldwl 3IYoled ar Y cwestlwn 1Iy ?'??t wyneb Il w?ue" a'u Oyn- ?c)'?' wyr ar yr Ymddiriedaeth a'r c Yllgi'Or '1\efol yn 'y cda,foJ cyhoeddns. §?or Ttefot yn y ctfarfod cyboeddus. 'Q O j :tt}¡"redwn na fddai allan o le, o dan yr ?}? ??dau, i roddi ychydig o fanylion ac Itrh. d I Ilt ll;,d ??' y mater yn y fau hon, er gaHuo?i y th iti hyny O'H darHenwyr sydd am ddod 0 llyd i'l, S?irionedd i gael bamdden i feddwl ae i d liy^ r g'nrionedd i gael hamdden i feddwl ac 11 ^rostynt eu hunain yn y e y fatuser. Y ?a <.t ?? ein hod wedi trafod y mater yn dra (trid Yi, ein colofnau Seisnig o bryd i bryd, h ? ? y carai rhai eu cael yn yr iaith yn Yi, l,ciia S?nwyd hwy, ac felly anturiwn ar ?Or t?? y?- Fel y 8wyr pawh, y mae y dref ??. ?? beuthyg gan Fangc Lloegr y swm o bOd ,000 am £4 y cant, 11 A golyga hyn ein 6<^ gorfod tain i'r Bangc yn Rynyddol y *W Y tAw "I oYg 480. Yn ychwanegol at hyn, 411 ?'Yd °? hefyd i dalu y swm o ?315 i ? o 0'? ?'?''ychiotwyr y Bangc yn nynyddo!. ?oH ?ydd am hyn, rhoddwyd i'r Bangc hol| ^^id meddiant y dref a threth o Md? ?'t yn y bunt. Ein dyled flyn- ? by ? Bangc yw ?9,795. I gyfarfod yytreth o ddau sw!t<i, a cbyUid 4ledd- Gwe!ir fe!ty ein yn X9,000. Gwelir felly e i n ?Vn ?? ?800 yn fyr, a thalwyd y swm SyUt? os 1 £800 yn fyI', a thaI wyd y swrn 0Ryllid ? Po?thtadd. Hebla w hyn, tal wyd o Rylli'l  Porthladd hefyd o ? i bymtheg cant Ytt flyuyddol am y pum' mlynedd diweddaf ?''?b ? ?° hol-ddyled o Lertbynas i'r Hog. ??ar fis Medi diweddaf, yr ydym yn thw Y'?4 lief yd' drwy DJeddf Seneddol i dalu PyrAti,e-,  Y cant yn ^ynyddol er clirio y ^'ftthe» y" ?y?ctol er ciirio y 4dyled "rdd felly ?elwir arnom i dalu o ?? ?an! yn ??oegol at y £9,795 y swm ?I,8o) ^»595 ? hyn wna y cyfanswm yn l r dref 0 dan yr hen j yt de ?!wyddo y swm hwn yn '??ol? ? Bangc am 55 o flynyddau. Rhoddwn yn awr y fligyrau o dan y Cytundeb newydd fwriedir wneuthur a'r Bangc. Cynygia y Bangc ostwng y llog o blJdair i dair punt y cant, He hefyd i wneuthur i tfwrdd a'u cynrychiolaetli ar y Trust. Os bydd y Trethdalwyr yn y cyfarfod cyhoeddus mor ddoeth a derbyn y cynyg, saif ein dyled flynyddol fel y taliad y eyfalaf, XI,776 cyfanswm, £ 8,886. Bydd wn, wrth hyn, yn arbed y swm oE2,685 yn flynyddol,neu dreth o yn aosi naw ceiniog yn y bunt. Y ewestiwn yw A yw o unrhyw werth i'r dref i arbed y swm hwn ? Ym- ddibyna hyn ar y sicrwydd ofvnir. Yr ydym wedi egluro y sicrwydd roddwyd o dan yrhen Gytundeb. Y sicrwydd ofynir o dan y Cytundeb newydd yw, fod' y dref yn ym- rwymo ei hunan i dalu bob chwe mis i'r Bangc, gant a deg o weithiau (sef am bymtheg mlynedd a deugain), y swm o £4,4:43, neu S8,886 yn flynyddol, ac ni fydd hawt gan y Bangc i ofyn am ddimai yn fwy na hyn. Yr ydym yn awr yn derbyn fel cyllid o'r Porth- ladd, yn flynyddol, tua 13,000, ond gosodir ef i lawr yn Y,2,500, ac y mae cyllid meddiant y dref yn bresenol yn 1900 felly, tuag at dalu y swm hwn y mae genvm, o leiaf, X3,400, gan adael gweddill o £ 5,486 i'w dalu o'r trethoedd, yr hyn a olyga dreth o swllt a phedair ceiniog y bunt. Er rhoddi I pob chwareu teg i'r gwrthwvnebwyr gosoder ef yn swllt a eh weeh y bunt. Dywedant y bytld hawl gan y Bangc i osod treth o goron y bunt, yr hyn a olyga Y,20,000 y flwyddyn ond y ewestiwn yw Pa fodd y medrant wneuthur hyny tra y rhwymir hwy i lawr gan Ddeddf Seneddol i'r swni o -08,886 ? Pfwlbri hoUol yw dweyd y fath beth. Ar ol ystyriaeth ddifrifol o'r fligyrau hyn, braidd y medrwn gredu y byddai unrhyw Drethdalwr mor ffol a gwrthod cynyg y Bangc. Os yw y swm o £1,776 yn flynyddol yn ddigon i dalu i ffwrdd yr oil o'r £ 237,000 mewn 55 o flynyddau, byddai f;2,685 yn flynyddol yn ddigon i dalu 1358,302 yn yr un amser. Hwn yw y swm a arbedir os derbynir cynyg y Banc, ac eto i gyd, yn ngwyneb hyn, y mae yn ein plith rai yn ddigon ffol i gynghori y Trethdalwyr i wrthod I y cynyg. I

! Clywedion o'r Pedwar Gwynt.I

i ■ I. i 4. IMARWOLAETH.I

I PONTYA TES.

Clywedion o'r "Ty (PWy."

Lfwyddiant Adroddwyr o'r Llwyn.

-CYDWELI.--I

| - DYCHYMYG.

Atebion i Ddychymyg 'Myrddinfab.'I

Coroniad "Morleisfab." I

I ;'The Beat-all Ointment.

Advertising