Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Cymanfa Ganu Bedyddwyr Llanelli…
Cymanfa Ganu Bedyddwyr Llanelli a'r Cylch. LILin y Pasc di weddaf, ) n Neuadd y •^archnad, cynaliwyd Cymanfa Ganu ar radd (ang- o dan nawdd Eglwysi Bedyddwyr Llan- n r Oylgl^ Y mae y Gymanfa, erbyn hyn, wedi dyfod yn wyl flynyddol, a gwyl rdderchog yw, a byddai yn fwy arddercLog ),ai lioll aelodan y gwahanol gorau yn cyoaeryd mwy o ddyddordeb ynddi. Amcan: Penaf y Gymanfa yw gwella caniadaeth y ysegr, ae amcan gwell bvddai yn anhawdd gae1. Y mae gwaith Oysegr y Gorucliaf yn teiJyngu ymdrechion goreu pob Cristion, a thrwy fod can a tuawl i Dduw yn ilian bwysig 0 waith y Cysegr, otiid yw yn naturioi i ni 4dyal, w YI iddo fod o'r radd oreu (1 Credwn fOd 1'awer gormod o ymgais, y d radian* Pfesenol, i wneatbur caniadaeth y Cyse?r ? rhy gelfyddydo!, a thrwy hyny go? gohvg ar yr ochr ysbrydol o hono. Y Sorchymyri dwyfol yw cymysgu y ddau, sef cann a'r deall ac a'r ysbryd, a phe b'ai pob j aelod yn mhob cor yn cadw golwg sefydlog a iY8g0g ar hyn, eawsem well canu, perffeith- ach maw], a bendithion mwy yn dyhidlo i awr, fflevtn byr amser. Yr oedd y canu dydd Llun diweddaf yn yood 0 dda, ar y cyfan, ond, o'r tri chyf- j ?t rhagorai cyfarfod y plant, yn y boteu,  y farfod y I)Iant, yii y boreu, lawer iawn ar y ddau arall, a'r ail-oreu oedd eyfltfod yr hwyr. Yn nghyfarfodydd y y^nawn a'r hwyr, teimlem fod yr hen donau yll eael eu canu gyda bias, ond am y thai ^yddion, nid oeddent, rvwfodd. yn cael yr ftfael ar y gynulleidCa. Yr ydvni v n cael fl III tueddu i gredu mai y theswm am hyn oedd, nad oedd y corau wedi cymeryd atynt r unbrwdfrydedd. Hawdd oedd gweled fod llawer iawn yn mhlith aelodau y ^ahanol gorau yn gorfod bod yn aelodau aw tra yr oedd tonau newyddion yn cae] Credwn mai diffyg trefnusrwydd j ?d i gyfrif am hyn, ac fod y diffyg hwn yn j Rorwedd wrth ddrws y rliai yr ymddiriedwyd I haniad tocynau y corau iddynt. Hhoddent ^qyQ aelod cor i bob un a wneLn gais am ? "? a fyddai yn aelod o'r cor ai na fyd!) a ??Y hyny gorfod wyd Hawer o wir  Hel C0lan i sefyll yn mhUth y gynuH- e'of4, tra yr oedd eu lleoedd yn mysg aelodau j d^ Y pertbynent iddo yn cael eu iienwi gan j 4yeitliriaid cyn belled ag a fynai y corau a I ? Nid rbyfedd, felly, fod cynifer yn j rfod bod yn aelodau distaw pan genid y ou newyddion.. Ai n nghyfarfod y boreu, ]!ywyddwyd ,aii JOCN Roberts, Seion. Yn y prydnawn, ywyddwyd g? y Parch. ? R. Williams ?scanner, ac yn yr hwyr gan Mr. W. IZ40VI,3 ^niwyd drwy v dydd gan ? Em!yn Davies, A.R.C.M., Trevor, ? goUen, a'r chwareuwyr oeddent Mrs. J)a ???' Tabernad, L!wynhendy Miss II:la.,s Humphreys, Calfaria j a Mr. Wm. 0"IF3, BeheI. Swyddogion y pwyllgor ee Co' ? ? oeddent: Cadeirydd, y Parch. Huw ,janes' bethel; Holwr y Plant, Mr. J. R, J  ?? ? ?°?? y ??"? ?- ? ?- 68- j Trysorydd, Mr. W m. Knoyle, Calfatla ac Ysgrifenydd, y Parch. W. te\,or Jones, Bethania. 'I ,.4111 10.30, canodd y plant, yn ardderchog I\ f 11, Y tônau canlynol, sef Uawn ni r ne^ i ganu 7" Mor brvdfert 1 yn y lle ?? edd," Dring i fyny, Rboddwn fawl \\t e ji^ ?" a -?? ond n" Hoi wyd hwy Jief ar yr Holwyddoreg, Llwyr-ymwrth- odj. Yeibl." Aethant drwy eu gwaith ? fendigedig, ac nis geHir en canmo) yn ? ??- Dangosentot Uafur mawr ar ran ?u ha.,  y dJ.'  ?t-weinyddion. a't, liwvr, eot,aii y A/1 y p?diawna') hw\r,ca't0?d v co'au Y t"' latt canlynoi, sef Teiyn D^dd," .1 )( llyg Owen,' '?Arabia," Biynanian,' C j??' Andalusia,' "Tro?te'? cilailt I, "Dolge1Inn," "Tanlsn," Kmyn J | \yro1.:J a'r ?'them Mo!wch ? Ac- ?w?).. a a ) \<, ??? ?'' T. J. ????'"s, arweinydd Or Se 1'0 D d, If ? S?' ? D yiasem iodi hefyi mai v don \l d" ??dd ?SOl Yn y Gymanfa ddiwe idgf, gan Mr. y Probert, Bethel, ?w T?n!an." y hwyr yroedd Miss Stepney wedi 8.tt¡?<.h,el P?'esenoideb ar y llwyfan, a?d?yd \\>lJli 1 ? mor garedig ag anerch v dorf oedd ?f? ??sg)u. CydsyuioJd yn union, a 'I < edodd yn Seisneg 111\ W detit an d my Fel l ow lt|5p' President and my Fellow Citizens,— ?t? f yo? &n for the most kind welcome btthave given me. There are so many fO8[t speakers here to-night that you will for give "e for only saying a few words of th 44k ? ? you all for having wished that I ? ? with you. It is indeed a pleasure ?"? Ma<kHt Hall nn?in? with \ont 'hot, ?!s "? 'M'l?c. But the joy of music never I Wales. That IS, to me, why our ?!sh services and meetings are so much ¡ ?Ot.? impi-essive than an y w h ere JÆie e tno\'ing and impressive than anywhere ??Q?. ?sic has been so long the peculiar "o! our coantry. One unendin.! .SoSy.» echoing down from the harps of ?? "elsh bards, and touching us to-aay "od J e d s, an d touching us to-day 6 Same never-changing magic speli. l? Othin" car, l,e com p d to our religious ■^othiu,, can ?'? compared to our religious ???ic '? ??eep devotion and elevation of r ^eed, when I hear such singing ou.' I ?m reminded of a very '8 ?ou[- °"n\"ht, [ am reminded of a very la,*tif i saing which I once came across (but net quite re,,)ierrti,,et- ) to this ?ect- ?? ? ?? not quite remember) to this  I do not know whether there is hiti?je ?en, but [ do know that there ?J?inmn?c. ateh chan di:oi i'r Gymfaeg, dy wedoJd Miss ,rlley ^od yn rhoddi y pleser mWyäf i mi f, Yll ei,ch pIith ch wi beno.ac wrth edrych ^edi nv]c i! ? weled yr boll wynebau sydd  'i?? ?? garedig, yr wyf yn "1 0 el b d bi 1,0 el 0 yn ddyledswydd arnaf i ddiolch 0 1 Yt, r ??? iaith Gymraeg, ac nid yn y 111. 1%lleL?% Y" lln'ig. Yr wyf yn n?'yn?u y L,4 11 h?"?chog, acyrwyf yn uno gy(ia hyd eeithaf ffy ngall". Wrth derfynu, dyr af 'eto ddatgan fy niolchgarwch gwresocaf am y derbyniad croesawus yr ydych wedi roddi i mi." (Banllefau cymer- ad wyol.) Yn yt- hwyr hefyd ihoddodd Mr. FmJyn Davies ei fe>rniadrtetli ar y don gystaUieuol. Dywedodd Mr. Davies et fod wedi derbyn un-ar-ddeg o syfansoddiadau, ond fod dau yn tra rhagori ar y Ileill. Y goreu yn ol ei farn ef oedd eiddo Iona, a'r ail-oreu oedd "Hofrwr o'r Oysegr." Penderfynodd y Pwyllgor roddi ail wobr. Cafwyd mai I y goreu oedd Mr. Llewellyn Griffiths, Llwynhendy, a r ail-oreu oedd Mr. T. J-. Williams, Seion. Ar ol canu "Dring i frmy gollyngwyd v dorf drwy weddi gan y Parch. B. Williams, TabernacS, Llwynhendy. Cafwyd cyfarfodydd rhagorol iawn ar y cyfan, ond hyderwl1 y byddant yn tut thagori y flwyddyn nesaf.
PWLL
PWLL Drwy y bydd i etholiad y Gwarcheidwaid aymeryd He dydd Llun nesaf, dyuiuna y Parch. H. Owen hysbysu yr etholwyr nad yw yn ymgeisydd am sedd ar y Bwrdd, ac felly hydera na fydd iddynt roddi eu pleid- leisiau yn ei ffafr, Y mae yn wir flin ganddo na fuasai wedi tynu ei enwebiad yn ol mewn pryd, a thrwy hyny arbed unrhyw amryfusedd yn y mater.
PONTYATES.
PONTYATES. MR. GOU., Dyiiiuiiol genyf lawer gwaith i gofnodi gwahanol weithrediadau perthynol i gyfeillion adnabyddus, ac hefyd ar wahanol faterion ereill. Ond heddyw teimlaf i'r gwrthwyneb. Anhawdd a blin sjenyf grybwyll am farwolaeth Mrs. Ann Griffiths, priod y cyfaill hyfwyn Mr. J. Griffiths, Gwendraeth View, Pontyates. Hunodd yr ymadawedigyndawel boreu dydd Sul, yr 20fed o Ohwefror, yn 76 ml wydd oed. Gellir dweyd am dani ei bod yn wraig rinweddol, yn faui dyner, aCYll ymydoges garedig. Meddai farn dda. Ni siaradai lawer am ei phrotiad crefyddol eto dangosai ei bywyd gwastad a phur fod ynddi wreiddyn y mater. Ond er fod ei hoes mor ddefnyddiol, eto afiechyd tyn a afaelodd yn ei chyfansoddiad, nes ei chael i lawr. Ond hi a fu farw, a chaiff hunb yn dawel byd ganiad yr udgorn diweddaf. Gwn y eyduna pawb oedd yn ei hadnabod i ddymuno tangnefedd i'w gor- phwysfa, ac heddwch i'w llwch cysegredig. Oafodd gynhebrwng parchus y dydd Iau dilynol, y Parch. H. Ed wards, ei yweinidog, yn gweinyddu, yr hwn ddywedodd mewn modd efFeithiol am ei lhinweddau. Gosod- wyd ei gweddillion marwol i orwedd yn Mynwent Capel Anwes, Pontyates. Bydded i'r nefoedd ddyddanu ei pherthynasau oil yn eu galar. Hoff Mrs. Griffiths ei thaith orphenodd ;— ei choron Wych, euraidd, a gadwodd Rhoes ei baich ar Grist o'i bodd, I lanau'r nef dilynodd. GOHEBYDD. I —; I
! ' ———————————————— ' I Ebenezer,…
———————————————— I Ebenezer, Llanelli. N os Fa wrth, Mawrth 8fed, cynaliodd yr eglwys ucbod ei chyfarfod cystadleuol olaf y tymhor. Cynaliwyd amryw yn ystod y gauat', ac fe fu yr oil yn gaffaeliad neillduol. Llywyddwyd yn y cyfarfod hwn, yn ogystal ag yn y cyfarfodydd ereill, gan ein parchus weinidog. Y beirniaid oeddent: Y gerddoriaeth, Mr. John Davies, A.C. yr amrywiaeth, Mr. Benjamin .Lewis. Caf- wyd cystadleuaeth nodedig o dda ar destynau gwir deilwng o ddyben y cyfarfod. Y buddugwyr oeddent Unawd i blant dan ddeg oed, Mae D'eisieu Di bob awr," Lena Phillips; unawd i ferched dan un ar bymtheg oed, h Unwaith am byth," Annie Phillips ac M. A. Thomas; unawd bass, Y Bachgen Dewr," Lewis Jories unawd tenor, Dacw Gvm ru yn y golwg," John James Harries; unawd soprano, Clod, o'r Caniedydd," Maggie Davies a iALdi-y Jones; deuawd, tenor a bass, Larboard Watch," James I Phillips a Lewis Jones; ton i hen bobl, "St. John," o'r Caniedydd," Dafydd Lloyd; adroddiad, Ymson y Llofrudd," Lewis I Oliver; y prif ddarn, Llandeilo," o'r "Caniedydd," I hah wyd y wobr rhwng Seiniau o St. Paul," dan arweinyddiaeth Mr. James Davies, a Cewri Cynwil," dan arweinyddiaeth Mr. Dan Thomas. Wedi i'r Parch. T. Bowen, ein gweinidog, I eynyg pleidlais o duiolchgarwch cynes i'r beirniaid am eu gwasanaeth, ac i'r Brawd WaltPr James eilio'r cyffyw, teifvnwyd y c T'tfol buddiol ac adeiiadtJ hwn trwy 2- u ■' D 11 dy femiitb," &,G. )
-.-I Capel Newydd, Hendy.…
I Capel Newydd, Hendy. I Daeth tvmhor Cymdeitli«s DdiwylHadol y II capei uctiod l ben nos Sall wrn, Mtwrth 25ain, pryd y cafwyd swper a chynglierdd arddercbog i Udiweddu gwaith y Gymeidthas am y tymhor 1909-10. Bu liafur y Gym- deithas, o'r dechreu liyd y diwedd, yn addysgiadol, ac vn llwyddiant perffaith. Oafwyd papyrau a dadleuon da, ar bynciau crefyddol, ruoesoJ, a gwladol, adgof am y rhai sydd yn gwneud i eneidiati ymchwilgar y rhai a'u clywsant hiraethu am y tymhor nesaf. Ni fu y wledd nos Sad win yn eithriad i'r cyfarfodydd ereill, oblegyd protiad pawb, wedi bwyta, oedd, fod y wledd yn goron ar y cyfan—yn gymaint felly nes gwneud i rai oiidiu na fyddai swper o lesaf unwaith bob nlIS. Yr c,edd i haglen y uyngherdd fel y canlyn :-Aiirod,iiad, May Thomas unawd ar y cfwtb, D. Juhn Jones; adroddiad, May Davies; deuawd, D: J. Thomas a Rees Dav i es detiawd, Thomas; adroddiad, Joseph Thomas; can, William Albert Thomas; can, D. John Thomas; adroddiad, Griffith Thomas; can, Rees Thomas adroddiad, William John Harries; can, Maria Jones; pedwarawd, "Call John," J. Thomas a'i llfeillion. Canwyd, i ddiweddu, Hen WI ad fy Nhadau," Maria Jones yn arwain ar yr unawd, a'r gynulleidfa yn ymuno yn y gydgan. Felly y daeth i ben un o'r cyfar- fodydd mwyaf dyddorol, digrifol, ac adeiladol posibl, ae hefyd dymhor sydd yn sicr o fod er lies a buddioldeb i'r sawl a'u dilynasant yn ffyddlawn. Yr eiddoch, yn ddiolchgar am ychydig ofod i hwn. I YSGRIFENYDD. I
I Coroniad" Morleisfab." j…
I Coroniad" Morleisfab." j I Gwledd a hir gotir yn Llangennech a'r cylchoedd oedd Cwrdd Coroni "Morleisfao," a gynaliwy.l yn SJem, Llangennech, nos I Fawrtb, Mawith 22ain, 1910. Yr oedd y I capel wedi ei orJenwi. Cymerwyd y gadair gan Moiley Joseph, Ysw., Plasderw, yr hwn a lanwodd ei swydd yn ddeheuig. I I gychwyn y cyfarfod, cafwyd cainc ar y delyn gan Master George Arfryn Thomas, Bettws, yr hwn a swynodd y dorf. Canodd Mr. Griff Williams Chwifiwn Faner," a Mr. Tom H. Jones, Pontardulais, Breu- ddwyd y Bardd," yn efFeithiol iawn. Ad- roddodd Mr. Hugh A. Jones Dringo," a Mr. Tom Williams "Carwn ein Gwlad," yn rhagorol. Cododd y canu penillion gyda'r delyn gan Mr. Edgar Thomas, a'i eneth fechan saith mlwydd oed, lanw hwyliau y dorf i dir uchel iawn. Chwythwyd y Corn GwJad" gan Mr. David Thomas, Tycoch. Yna galwodd Gwili "-yr hwn a lanwodd ei swydd fel Arch-dderwydd i'r yrnylon--y beirdd i'r llwyfan i ffurfio y cylch ac wedi I darllen y feirniadaeth, gorchymynodd i Dan ei Choed" sefyll ar ei draed, ac anfonodd "MeUnfab" a Talmai" i gyrchu y buddugwr, sef "Morleisfab," i'r Ilwyfir., yn swn See the conquering hero comes," ar y cornet gan Mr. Vavid Thomas, ac ar y berdoneg gan Mr. Gordon Picton. Wedi i'r Arch-dderwydd ofyn deirgwaith, "A oes heddweh 1" ac i'r dorf ateb nes adseinio'r muriau, gal wyd Miss Thomas, Penlan, i osod y Goron ar ben y bardd, yn nghanol banllefau o gymeradwyaeth. Canwyd Can y Coroni yn gampus iawn gan Miss Blodwen Hopkin, vr bon hefvd a ganodd, i derfynu, "Hen Wlad fy Nbadau," wedi rhoddi diolchgarwch i'r cadeirydd, ac i bawb gymer- odd ran yn y cyfarfod. Un o'r dyddiau pwysicaf yn hanes Llan- gennech ydyw coroni "Morleisfab." Cadeir- iwyd ef o r blaen, tua deunaw mlynedd yn ol, ond, i'm goIwg i, y mae annhraethol fwy o swyn yn y Goron na'r Gadair; ond beth bynag am hyny, y mae y ddwy ganddo yn awr gall eistectd yn y "Gadair" a'r Goron ar ei ben. Hyd y gwn i, ni choronwyd bardd ,yn Llangenneeh o'r blaen; am hyny, cured y coedwigoedd cylchynol eu dwylaw, a chaned Afon "lHorlais Gan Coroniad un o'r meibion anwylaf a fagwyd ar ei glan, ac a fabwysiad- odd ei henw yn enw barddol iddo ei hun, ac a gerfiodd ei enw yn ddwfn yn llechres anfarwolion Cymru. ANERCHIADAU Y BEIRDD. I O! chwythwch yr udgorn yn Salem, Llan- gennech, Mae heno yn noson coroni y bardd Mae'n destyn gorfoledd, pe iawn sylweddolech, Coroni Morleisfab am Awdl yr Ardd." Efe ydoedd brenin Eisteddfod Carneddi, Efe oedd y garddwr rhagoraf i gyd A deg yn cystadlu, Morleisfab a orfu, Ymffrostied Llangennech lie siglwyd ei gryd. Chwarelau Bethesda adseinient ei enw, Pan wybu'r chwarelwyr am hvyddiant y bardd; Aeth bachgen o Hwntw ar goron hardd loew I lawr ir Deheudir am 11-Awdl yr Ardd." U! enwihweh fanerau o benau y bryniau- Yr Allt a Phenlan, a ben graig Goitre Wen, Rhowch iddo anrhydedd,dyrchefwch fonllefaul Hardd frenin Llangennech—efe yweicb pen. Mae'r goron o arian yn gorphwys yn weddus, Rhydd urddas arbenig ar arlais mor lan Morleisfab sydd heno yn edrych yn daclus, Yn gwisgo ei goron fel brenin y gan. Boed llongyfarchiadau i'm cyfaill talentog Am gynyrch ei awen ynfrenin a wnaed A'i ben dan y goron, rhowch glodydd i'r gwron, A chawod o Hodau yn llawrlen i'w draed. Pontyrhyl. BRYNFERCH. -0- Morleisfab! Gardd" mor lasfyw—a'ch un Ni cheir; mae'n ddigyfryw fchwi Breuddwyd ces-bereiddied yw Ond dyna-Eden ydyw. Dan ei choed," yn ddioedi—Hon ganwr Llangennech-cewch fawrfri; Arfon ei choron i chwi 0 galon rydd drwy Gwili. GWILI. Morleisfab ydyw Rabbi—y beirddion, Byw Arddwr uchelfri; Coron addas Carneddi, Copa hwn a'i cipiai hi. I waradwydd, garddwr Eden—gwympodd Trwy gampau annyben; Ond dyma fardd o'i ardd wen Fry gododd heb freg adeu. Heddyw Heddwch," waedd addas gy- Mae'n gweddu i'w deyrnas; [hoeddwn, Wyr awen ar len daear las, Am arddwr mwy ei urddas. Mae'n fater dwyster dystaw-er hyny, Gwroaiaid wnaeth syrthiaw: Hyn ddywedaf yn ddidaw,— Camp, yn wir, oedd cwympo naw. Byw i urddas wna beirddion,—am hyny Dymunant lwydd cyson o wladgarol frawdol fron, I'r dyn geir dan ei goron. GWYDDERIG. -0- Mewn gardd mae cloddio'r cloron—ac yoo Ceir ceniii y Firython, A niferi o foron I Geir o hyd o'r fangre hon. Ond Morlais ffraeth aeth i hon-a gartldodd1 Gydag urddas beirddion A hwn a orfu yn Arfon enfawr, Efe yw y cawr all dyfu coron. Hawddamor fardd y goroii,Ilon ganed Llangennech ganeuon C'-qffe(i fwyn Mynwy a Mon Yw goreu fiwsig Aaron. AARON MORGAN. -0- Pale mae y naw? ai yn ngholl rhwng y blodau, A geisieut o'r ardd i harddu eu haeliau ? Ni welaf and un, a ddychwelodd a'r tlysion I'w rhoddi yn emau i lathru'n ei goron. Breninfardd ar orsedd yw ef er's blynyddau, Oed heddyw mae'n deyrn tan y goron yn ddiau; Awdurdod teyrnwialen ei awen ysgydwo, Nes gwneud anial bywyd fel gardd yn blodeuo. Fu'r daith drwy yr ardd ddim yn gwbl bleserus,— Cudd drain o dan ddail y rhos peraroglus; Ond cludwyd ei cheinion ar leni i Arfon, Dychwelodd ei phersawr yn 'splander y goron. Byw fyth fyddo'n brenin yn ngardd buddugcl- iaetb, Ysgafnach fo'i groes o dan gysgod ei dalaith; A phan ddelo tymhor blodeuo'r pren almon, Boed gwynwallt ei ben megys coron dan goron. Arianwawl ei goron dros orwel ei hwyrddydd j Fo n taflu budlewyrch i'w awdl a'i gywydd; Ca'ed proffwyd y piydferth ysbrydiaeth i'w emyu, Nes caffo aurgoron y nef gyda'i thelyn. Cwmfelin. W. H. JONES. Wed,r vmdrecti a'r myfyrdod Wele'n harwr ar ei orsedd, Wedi gornest yr eisteddfod Nofia bellach mewn tangnefedd; Wedi'r brw'ydro efo'r cewri Daeth o Armagedon Arfon, A choronig llwydd yn liathru Ar ei goryn pert barddonol. Pwy mor wladgar a'r anwylyd Anrhydeddir genym heno? Pwy mor onest ? Pwy mor ddiwyd Fa dros iaith ei wlad yn brwydro ? Deil y "Tan Cymreig" i losgi Fel y Berth ar lawnt ei galon, A pha rytedd yw fod Cymru Yn ymffrosto yn ei gwron Gwenodd Eifion athrylithgar Ger y Tau Cymreig gyneuodd, Llawenychodd Job awengar NVrth fyu'u' trwy yr "Ardd" gynyrchodd; Amlwg yw mai pen saer celfydd Yn ngwasanaeth awen Cymru Fu yn cyneu'r Tan ysblenydd Cyn myn'd tua'r Ardd i gauu. Bu dan goed yr Eden gyntaf, Lie y collodd dyn ei goron; Bu yn ngardd yr Ymdrech Olaf Yn cael trem ar Rosyn Saron Tragwyddoldeb fel pe'n gwywo Dan y barug oer, difaol, Cyn i awrlais Duw i daro Awr ei Dranoeth dwyf, buddugol! Canodd i'r "Blodeuyn" hwnw Welodd Emrys fwyn yn gwenu Pan oedd natur wen yn welw A phob blod'yn wedi trengn Beth fel gardd at ddeffro awen Fwyn y bardd i ganu emyn ? Testyn Salm ga yn mhob dalen Ac yn uhlystai pob blodeuyn. Gwened llwydd yn nen ein gwron, Yn wastadol yw ein gweddi; 0 na ddeuai'r haf a choron Cymru wen i'r Llan eleni; A phan dderfydd ganu Salmau Per ar danau tlws ei awen, Caffed dynu cerdd o danau Telyn Duw mewn tlysach Eden. Dafen. BEN DAVIES (Pelydrog). -0- Anwyl fardd o'r iawn elfen,-dyn i'r beirdd, Dania'r byd a'i awen Gwron byw a geir yn ben, I Cawr ydyw mab Ceridweu. Llanrwst. ERYL MENAI. —o— Morleisfab, arab wron,—yn yr Ardd Ceir ef dan ei Goron, A mwynhau y mae yn hon Lafurfawr ysglyf Arfon. GWELEDYDD. -0- Gwynfa awen yw yr Ardd, Brenin anian yw y bardd, Rhwng y blodau gwnaeth ei oed, Canodd ganiad dan ei choed; Daeth yn ol dan lasach nen Gyda choron ar ei ben, Eithr crwydra hud ei gerdd Mwyach dan bob canghen werdd. Colli'r goron yn yr Ardd Wnaeth rhieni cyntalr bardd, Plant di-awen yw yr oil Wylant am goronau coll; Enill coron wnaeth efe Am i'w awen gadw'i lie, Fro fy maboed cofia'r ardd Ddydd coroni-th frenin-fardd. Coron arian ydyw hon, Balchder bardd y cywair lion Ond mae arall ganddo ef, Roddwyd iddo gau y Def: Bellach mae dwy goron wen Yn disgleirio ar ei ben, Gwyr ei enaid gwrol mwy Nad o'r Ardd y daeth y ddwy. Tra fo blodau'n lloni'r byd Ni chaiff awen fyn'd yn fud, Tra fo Duw yn planu coed Dan eu brig y bydd ei hoed Tra fo gwawr wrth byrth yr Ardd Dal i fyw wna can y bardd, Try yn gan concwerwr byw Wedi canu'n nghwmni Duw. Coleg Coffa, Aberhonddu. CENECH. —o— Hwn yw'r gwr i wisgo'r goron,—o bawb, Mae'n ben y prydyddion; Yn ein genau ei geinion Geir mwy o Fynwy i Fon. Curo da oedd curo deg-o gewri, Am y goron landeg 0 chwenych curo 'chwaneg, fe gurai Y dyn a fynaiheb dynu'i faneg. VOLANDER JONES.  (I'w barhau). I
DYCHYMYG. I
DYCHYMYG. I Ar y ffordd i Landyfeilog, Yn mis Mai ar foreu gwlithog, I Gwelais faes, wrth nant redegog, Heb ei fath gan un dyn enwog. Pare tri chongl, bob congi sgwarnog, I Sgwarnog 'n edrych ar bob sgwarnog, Sgwarnog 'n eistedd ar gwt pob sgwarnog Eu rbif nodwch,-pa sawl sgwarnog ? Sawl atebo yn galonog A gaiff betris, iar a cheiliog, Pump o pheasants, a deg ceiniog, Gwydd a thwrci, a dwy sgwarnog. E. T. j =. I
ILLINELLAU j
LLINELLAU j Ddarllenwyd Ddydd Priodas Mr. R. W. Lucas, Machen, ger Casnewydd, a Miss Mabel W, Ungoed, Bynea. I Mae bechgyn a merched yn mhob man yn I caru, A charu priodi wnant hwy bron bob nn Priodi i garu, ha hon yw y gampwaith, I Priodi heb garu yw dinystr dyn. Wrth garu mewn cariad, priodi mewn cariad, Bydd aelwyd o gariad yn gyfoeth i'r tlawd Mewn byd o dreialon, doed gwynfyd neii adfyd, Try cariad yn gymhorth hyd derfyn ein rhawd. Bu Lucas yn edrych am gymhwys ymgeledd Mewn Gogledd, Dwyrain, Gorllewin a De; Llygadu a wnaeth yn Morganwg a Mynwy, Y bryniau a'r dolydd, y ddinas a'r dre, Yn ardal Cwmfelin, Sir Gaer,ca'dd ei ddedfryd, Ha, wel," meddai yntau, "fe'm daliwyd yn. awr, Y bywyd dedwyddach yn myd serch a welaf, Y cyfnos aeth- heibio, daeth toriad y wawr. Byw, byw, fyddoch bellach, tan nawdd Duw a'i dangnef, I A gwylied ei engyl eich byw nos a dydd; Try brwydr eich bywyd yn hedd yn eich mynwes, Tra cariad a'ch nertha mewn gras ac mewn ffydd O bydded eich bywyd yn fywyd o rinwedd, Dros fordaith eich bywyd boed Ef wrth y llyw, Cyflwynwch i Gariad lywodraeth eich aelwyd, A dedwydd fo'ch bywyd tan fendith ein Duw. I b
The Beat-all Ointment.
The Beat-all Ointment. THE MARVELLOUS CURE. Guaranteed to cure in an exceedingly short period pimples, chillblains, burns, scalds, chapped or dry hands, boils, carbuncles, scab* (wet or dry), barber's itch, eczema, and all other eruptions of the skin. Mothers who require their breasts dried wiU receive im mediate relief by the use of the ointment. It will prevent gangrene, etc. Supplied in boxes at Is. lid each. Apply for the same to the patentee and sole manufacturer- Mr. D. W. WATKINS, Burry Port. v ——— COPIES OF TESTIMONIALS. Minyrafon, Cross Hands, Llannon, S.O. April, 1909. Dear Sir—I feel it my utmost duty to inform you and to let the general public- know of the wonderful result of your noted ointment, better known as the "Beat-All." After having suffered from a severe case of inflammation of the finger nail, Onychia, of which the pain was so intense, I could not get a moment's rest or sleep, I resolved to try the ointment, and it acted like a charm, and I became thoroughly cured in three weeks' time. In my opinion it stands unequalled as a healer and mollifier of cuts, burns, bruises, etc. Yours truly, M. E. REES.
Advertising
J. DAVIES & SON, A.M.I.C.E M.S.A., CIVIL & MINING ENGINEERS, ARCHITECTS, SURVEYORS. VALUERS, ESTATE AGENTS & AUCTIONEERS, COWELL HOUSE, LLANELLY, AND LLWYDCOED. CROSSHANDS, Sales by Public Auction or Private Treaty of Pro- perties, Plant, Stock, etc. Surveys, Finns, Valuations, Reports, Lite. Fire. Accident. Illness, and Workmen's Compensation Insurances. Telegranjs :—" Davies. Surveyors." Telephone 367 National. Established 1854. 2426 The Charing Cross Bank. Established 1870. CARDIFF BRANCH-73, ST. MARY STREET. Head Offices :-28, Bedford Street, Charing Cross, London and 39. Bishopsgate Street Within. London, B.C. Branches: Manchester. Liverpool. Leeds, Bradford Bristol, &c.. &c. Assets. £ 1,607.949 Liabilities, £ 1,236.871; Surplus, £ 371,07b LOANS of jE30 to £2.000 granted at a tew hours' notice in Town or Country, on pei'sonnl securitv, jewellery, precious stones, stocks, shares. and furniture without removal. Stocks and Shares bought and sold. 2J per cent, allowed on Current Account Balances. DEPOSITS of £10 and upwards received as under:- Subject to 3 months'notice of withdrawal. 5 per cent. per an. t. 6 It • 3 12" Special terms for longer periods. Interest paid quarterly. Owing to the nature of our investments, we are able to pay rates of interest on deposits that will compare favourably with dividends paid on almost any class of stock or share- holding insuring the safety of capital. We have been established for 40 years, and our position in the banking world to-day testifies to t,he success of our business methodi ¡ and to the satisfaction of our customers. Write or nl for Prospectus. A. WILLIAMS & H. J. TALL, Joint Managers I ASK OF THE OWL I (and he will wisely advise '< J you to use Bliss Native fe ? Herbs-the Original Herb || Bt Compound-the common- sense remedy for purify- s§k ? ? ing the blood, toning the I ? liver, restoring the kid- I  neys, correcting constipa- J|| N& tion and rheumatism, and hM putting the entire system j in perfect health. Many |f||pf| j testimonials in our Alma- nac tell of wonderful ?? cures-and the cost is so m little —only 4/- for a box m y of 200 tablets—enough for < the whole family. Re- i member the name-BLISS. j FOR SALE By I WILLIAM DAVIES, Glasfryn, Dunraven Terrace, Gowerton, Clam. Mrs. EVANS. 30. TREBANOG RTX, CYMMSB, PORTH, says: "I was crippled by Khewniatism and had to use crutches. Pli-s Native Herbs has conquered the pain and made ine well." HARMLESS, IMMEOIATE, PURE. NOTHING DANGEROUS IN O  k D E R S PRESTO DOWDERS N for Hea d ache, H for Neura g ia, for Toothache, for Quinsy ACCEPT NOTHING ELSE. RUN NO RISKS. Box of 12, I W. JXYVIKS (t (!b„'wtHsfr.viu Agencies 'Hox?F'?r!\v7j)A\')KS A- <).. ?t!<s?:v! Atfcnc.ica FOR SALE.—Stephens' Ink (the best in the market), Carr's Inks, and Webster's inks, Fountain Pens, Letter Files, and all kinds of stationery useful to house or office, at lowest pricee, at the Mercury" Office. 21 Market StiMfc QUALITY TELLS! GOOD WINE NEEDS NO BUSH, and Mfmi P* | -t4 j j ?-?? i DUO n pia?os NEED NO PUFFING. A Visit to HENRY F. BOOL'S (From BEOADV/OOD'S) SELECT STOCK will mmvince intending pard a«er* that they will SAVE POUNDS by having an they can rely upon, and at prices usually pairi for cheap-made goods H.F B. has IleVer fai ed to give satisfaction. Instruments on the Hire Purchase System, if desired. Note Add reSft — 42, THOMAS STREET, Llanelly. Est. 40 years. 7121 Gower"s Duici-Derma (Registered ill Great Britain). The Best Preparation for Chapped Hands and Roughness the .Skin in Winter. Invaluable in the Nursery. 6d. and Is. per Bottle. Prepared ouly by JOHN GOWER, M.P.S., PHARMACIST, CHEMIST, and EYE TESTER, from London and Cheltenham), VAUGHAN STREET, LLANELLY. COAL fSSTT: COAL. COAL. C, 07 A ? COAL UP 1M D. & E. WILLIAMS (Bros.) Coal, Hay, Corn & Chaff Merchants, Stores: 7. WATERLOO ST., LLANELLY. A trial solicited. Prompt attention given to all orders. QUALITY GUARANTEED. 2318 Thou hast given a banner to them that fear Thee, that it may be displayed because of the Truth." A FREE PUBLIC LECTURE Will be delivered (God willing) at GAS BUILDINGS, MURRAY STREET At 6.30 p.m., on SUNDAY, APRIL 3, 1910 Subject: "The Meek shall Inherit the Earth." BY MR. W. E. PHILLIPS. A cordial invitation to all. All Seats Free. No Collection. Please bring your Bibles. BIBLE CLASS on Thursday Evenings at 7.30. SUFFERERS FROM RUPTURE Had better consult Mr. David Charlea, Pam • Ilech Cottages, Pwll, Llanelly, who has receivad The following testimonials and about 1,996 ithera, which will from time to time apptu in this paper:— 6 Penrally Terrace, Skewen, Neath, January 1st, 1910. Dear Mr. Charles, With great pleasure I write you this letter concerning the remarkable cure of Rupture that you brought about on my child. As you will remember, he was only about six weeks old when he was put under your treatment, and from the first day he seemed to get bet- ter, for he was continually crying before with pain: and after continuing your treatment for a few months he was perfectly cured, for during the last four months he has not worn a truss nor any abdominal support whatever, and four months without a support at all is a very good trial, I think. During that time I have not seen the least sign of Rupture at all, and he is now a strong, healthy boy. I shall with pleasure recommend you to all sufferers from Rupture that I may know of. May you long be spared to cure many again. Kindly accept my many thanks, with best wishes for the future. Yours, etc., DAVID HOWELLS. —<j— Brynhyfryd, Ponthenry, Near Llanelly, Carm., Jan. 27th, 1910. Dear Sir, With great pleasure I inform you of the wonderful cure effected of my Rupture on the right side Being unable to follow my em- ployment, I was advised to try you. Thanks to your attention and treatment I have been completely cured. Since I finished your won- derful and effective treatment I can follow my occupation quite the same as before, with- out wearing a truss or any other abdominal support, which speaks for itself. My earnest hope is that you will be spared for many years to come to cure those who are suffering from the terrible malady. This you may use as a testimonial, and I have no hestitation in advising- all who may be suffering from the said complaint to consult Mr. Charles if they desire a complete cure. I remain, yours truly, MORGAN MORGANS. FOR SALE.—Stephens' Ink (the best in the market), Garr's Inks, and Webster's Inks, Fountain Pens, Letter Files, and all kinds ol Stationery useful to house or office, at loweaH prices, at the Mercury" Office, 28 Markat atreet T.1aneJJz.