Yr Amserau

I Y PARCH. CHARLES H. SPURGEON. I GAN ARTHUR LLWYD. Wel, lanciau, yr wyf yn gobeithio eich bod wedi gorphen darllen fy llythyr diweddaf, onide Did "gwiw eicb llwytbo a llythyr eto. Ond cyraerwch gakm fydd hwn ddim haner can feithed a r un o'r blaen. Yr oedd hwnw, chware teg i bawb, yn rhemp o faith; ac ni welsoch chwi erioed y fath drafferth ag a fu arnaf fi i ddwyn yr ysgrif ryw brvdV?ywsut, i ben. Un o ',ions" Llundain y dyddiau byn, feI y twydöOl- dyw ipurgeoo. Y mae myned i wmlfllo;%urgeon," wrth gwrs, yn sefyll yn un o'r petbau blaenaf ar eicli rhestr. Er gweled y Palas Grisial, a throulio diwraed i edrych ar ei ryfeddo^im, ilda dri diw nod i wrando cerddor- iaethJHandel o fewn ei au tryloywon er cy. weryd gwibda? am dd ? weled y Great J?'terc;'erireunohan yTwr. diwrnod W ?mmpdd?a Frydein awr yn Nghloch t ?? ? dWl fynyd i, teir-awr yn y Roy?l A?demy & Nt?o jry?awr yn hen Fouao v" est ? yn y Senedd, U.i bydd a *?<tv vn yr wytl — ?n Llun&i m yn ?  add Get T lvryd < IsA- •m f'. i-ltir yn fynych i odffiwrth y ac edrych ar y modd y plan AkjU dyn ei olygon treiddgar tanllydar y gwrthd cylchynent. ac yn enwedig ar y bodau u 1 ient gymydogaeth yr areithfa a'r eistedcueoeud bkena aryr oriel. Yr^oedd y dyrfa yn fawr > awn-y fwyaf a welais i erioed mewn un neuadd na chapel; ac yr oedd pawb oil, yn ddieithriad, o ymddangosiad parchus; a grfUwnl feddwl mai dieithriaid, fel finau, wedi dyfod jm} i glywed Spurgeon," ac nid i wrando yr efengyl gymaint, oedd corph mawr y gyiauHeidf&; yr oedd yn ddi- gon Iur, diwrtb eu hymddangosiad, ac yn enwedig (ddiwth eu dull yn canu, mai rhai yn ?rfer my??HtRooddion gm oeddynt gan mwyaf 011; nid CH ond yeb?dig, 08 neb, o'r myrdd- ivnau hyuy ag ydynt yn cyfaneddu y brif ddinas, jr rhai ni welir un amser mewn capel nac eglwys. Yn awr, ar ol bod yn gwrando y dyn rhyfedd hwn, mae'n ddiau eich bod yn disgwyl gair o'm barn am dano. Ymdrechaf finau wneyd hyny, mor ddiduedd, onest ac eglur ag y gallaf. Dyweded pawb a ddywedont, y mae rhywbeth yn rhyfedd yn y dyn ieuanc hwn, ar ol y cwbl. Oes, y mae rhywbeth ynddo yn wahanol i'r cy- ffredin a pha beth bynag yw y rhywbeth hwnw, y mae yo gwneuthur. ei ol ar y byd, ac yn ei osod yntau dan gyfrifoldeb ofnadwy. Bu,fel y gwyddoch yn llenwi Neuadd Exeter hyd yr ymylon, a thros hyny. Bu wedi hyny yn llenwi Neuadd Surrey, y fwyaf yn y deyrnas; ac y mae yn parhau i wneuthur hyny. Y mae y rhai a brophwydent ei gyflym ddiflaniad, fel seren gynffonog, or ffnrta- len, wedi colli yr arwyddion, ac yn cael eu rhifo byd yn hyn yn nghynulleidfa y (au brophwydi, to yntau yn sefyll mor uchel yn y ffurfafen ag y i bu erioed. Mae y bobl wrth y miloedd yn ym- dyru i'w wrando, ac yn eu mysg bendefigion a Idysgedigion mwyaf y deyrnas. Mae y wasg wedi ei gymeryd erbyn ei ddeheulaw; Printing-house Square wedi ei ddyrchi-fu ar drostan, ynesiampli I boll weinidogion crefydd yr eglwys, oddifewn ac Ioddiallan i derfynau cysegredigaetb, wedi derbyn f. cynbyrflad nerthol oddiwrtho llawer hen "grist- ion diniwed, mwy ei sei dros gadw pob peth I megys yr oedd yn y deohreu nag am ddwyn balm yr efengyl a dynoliaeth ar ddarfod am dani i afael eu gilydd, yn dychrynu wrth weled "Spur- J | geonyddiaeth" yn dyfod i fewn fel afon ac yn gwth gorlifo ei eglwys;" tra mae eraill yn edrycb arno fel dechreuydd cyfnod newydd o dde ffroad, difrifoldeb a gweithgarwch yn eglwys Crist-fel gwr a ddarparwyd yn arbenig, ac a an- fonwyd, gan Dduw i "ysgwyd nid yn unig y ddaear ond y nef hefyd," ac yn rhagredegydd i lwyddiant anarferol ar weinidogaeth yr efengyl. A gellwoh chwi a finau yn hawdd wneuthur ein meddyliau i fyny mai n;d cyffredin yw y dyn ag sydd wedi bod yn achos o hyn oil, a hyny cyn bod yn bump ar hugain oed. Betb, gan hyny, svdd yn gosod yr hynodrwydd mawr hwn arno? Yll mha. le y mae cuddid ei gryfder? Yr ydych yn gwybod fy mod i yn arfer siarad yn barchus am dano bob amser, fel un ag nad oeddwn yn ei ystyried'yp ddyn mawr," yn ystyr gyffredin y gair, ond eto ag sydd yn gwneu- tlmr llawer iawn o ddaioni yn y cyloh y mae yn troi ynddo. Dyna sylwedd fy marn am dano eto; ond rbaid i mi gyfaddef fy mod wedi profi cryn et i gadw golygiadau mor uchel am dano arol ei glywed ag oedd genyf cyn hyny. Ni fynwn, u yr un pryd, ddweyd gair a allai ueddu 1. n dylahwpd' ef weia?o?aeth. Diau fod i4 d '?'?? ganddo waith mawr, ar i ????'?'w gyH?wni yn y byd; .¿ na ??t °" roddi y rhwystr He?far ei nbrdd, .1 S ?' Llawer y? YCbwareg o'r fath, „.er y° ychwapeg ■> iaj^wy i 04 -db a vr ^dai yn Kjuaitd a „ isiadwy i ft X. P 'r graffu ar wahanol ?enau 61 '?'nenad M pr?geMW, nis gallaf lai na sylwi ar rai petbau ag nad ydynt wedi ei gynorthwyo i esgyn i binacl 81 en,,dd presenol. NidydwyfyncaeHbd \? dim MiMuol yn ei deulu. Mantais.fawr iawn a !1 ..fodd Tmerawdr Ffrainc i eSYUI r orsedd Coedd ei fod yn dwyn yr enw Napoleon. Yr oedd enw yr ewytbr fel Tliyw allu anorchfygol vn ei ^jfcwythu i tyny ond nid oedd dim o'r fatl; botl) ••o'r tu cefa 5 harle8 SpurgeoD. Nid ydym yn cael iddo gael rhyw lawer iawn o fanteision addysg; ac nid oes hanes iddo bynodi ei hun tra yn yr ysgol. Nid ydym wedi ei gael yn First OIms man, nac yn enill anrhydedd na bathodyn mewn un Brif vsgol, ac nid oes cynffou o lythyr- mau o un math yn dilyn ei enw. Nid ydyw, yeh. waitb, wedi cael noddaeth nac ewythr, nac esgob, nae Arglwydd; ond wedi codi yn Ilwm,. ddi- addarn, ddiurdd, yn Ymneillduwr o'r Ymneilldu- vryr, fe, or ilecyn dyfrllyd hyny ar lanerch Ym- neillduaeth a alwai John Foster yn "nwrass of Anabaptism." Nid oes dim yn ei bresenoldeb, ycbwaitb, ag sydd yn ffafriol iddo, eithr yn hytrach i'r gwrthwvneb. Y mae rhai pobl, chwi wyddoch, ag y mae golwg arnynt yn ddigon ar unwaith i enyn ynoch barchedigaeth tuag atynt. Dywedir fod Latimer yn ddyn ag yr oedd ei olwg yn gosod y dorf nr unwaith wrth ei draed. Yr oedd Whitfield, fel Saul yn mysg ei frodyr, wedi cael ei eni i fod yn arweinydd. Byddai presen- oldeb Chalmers yn gadael yr argraff ar unwaith ar y gynulleidfa eu bod ger bron dyn mawr. Lluaws o rai eraill a allwn enwi ag yr ydych yn teimlo eu presenoldeb yn y fan—yr ydych yn deall mewn moment fod yna enaid mawr, ac y I mae y galon yn ymgrymu iddo megys yn ddiar- wybod. Ond nid oes dim o hyny yn Spurgeon. Edryohwob arno yn y pulpud neu yn cich ymyl ar y llawr. Byn bychan o gorpholacth, crwn. llyfn, di-onglau, heb ddim neillduol o luninidd yn ei ffurfiad, yn tueddu i fod yn gnawdo?, ac mewn perygl, os bydd fyw yu hir, o fyned i gy- mydogaeth y rhai hyuy ag ydynt bron yr un led a'r un hyd—wyneb crwn, Saxonaidd, ag sydd vn debyg o gadw ei berchen yn ddigon diogel rhag syrthio th i bechod corphorol y dyddiau byn, sef dyfod yn wr barfog-gên gron, a gwefns- au lied dewion, yn arwyddo, onidecyflavader o ddawn ymadroddi-talcon bychan, crwn, a phen yn cyfateb i luiyad cyfFrpdirol oi gorph—gwallt du, tyner, yn ymranu yn drefnus megys o liono ei hun, llygaid duon, heb arwyddo rhyw Cesar anarferol o dan na chraffder. Od oes rhywbeth yn eicb taro yn fwy %fc-».rall yn ei ymddangos iad, hyny ydyw ei^feuej^tyd. Gallech hefyd feddwl fod ynddo eryn laver o benderfvniad a dyfal-barhad mewn llafu; )ad poll iawn fyddech o ddisgwyl oddiwrtho ddim hynod 0 fawr a dwfn- ? dreiddiol mewn syniad, mod o brydferth a gwmddiol mown IUYI(i '0-7 U& dim hynod o  r goethedig a chwaethus mewn ymadrodd. Yr I' I ydych yn cael yr argraffiadau hyn oil yn cael eu sefydlu fel y mae yn myned rhagddo trwy y gwasanaeth. Nid ydych yn canfod y dyn mawr, I cawraidd ei feddwl mewn dim. Nid ydych yn canfod y duwinydd ag sydd wedi meistroli holl ysgrifeniadau y tadau; nid ydych yn gweled yr athronydd ag sydd wedi gwneuthur holl gyfun- draetbau doethorion athronyddol y byd yn eiddo iddo ei btin nid ydych yn cael yr ysgolor ag sydd wedi bod yn aflonyddu ar bob gair o fewn yr Ysgrythyrau gwreiddiol; nid ydych yn cael y bardd ago sydd yn gosod ei orsaf yn mysg y ser, na'r areithiwr ag y mae yr holl fydysawd at ei amnaid i'w wasanaethu. Ac eto, y mae yna ryw- beth. Ei lais, drachefn; y mae hwnw yn nerth- 01: ond yr ydych chwi a finau wedi clywed gwell lleisiau yn mhob ystyr. Tybiodd rhai a fynent farnu ynlled isel am dano mai yn hyn yr oedd cuddiad ei gryfder; ond er fod gan ei lais rywbeth i'w wneyd yn y gorchwy], nid efe ydyw y cwbt, na'r penaf ychwaith; y mae yma elfenau llawer mwy nerthol mewn gweithrediad*. Y m ae llawer a chanddynt lais digon nerthol i brogethu fel y clywo deng mil o ddynion; ond nid pawfr a allant rneuthur hyny a fedrant gasglu deng mil o ddynion i'w gwrando. Dyna'r gamp. Tenor clir, ^°-thol vdyw ei lais. Siarada all pob dyn yn mhob «lywed yn ddigon -own. o ran 0ØfJ I ^>etn, yi all x- y dirgelwch ? Mae yn diddadl, debygwn i, fod rhai o'i elfeaail yn gyn rysedig yiy j pethau cantym]. Y, eth. cynjtaf a'm tarawai l ydoedbf nati&aldeb ri (badS6&ifd. Dyn oedd yma yn siJlfiSl- 4 dypion. Anaml, mewn cymhariaetb, y ceir hyn yn mhwlpudau y Saeson; a pban y'i ceir, y mae pawb yn teimlo ei fod yn amheutbyn. Yr hyn sydd wedi nychu y^pvdfMtd yn Lloegr, ac wedi gwneyd llawer o mwed iddcf yn Nghymru, ydyw rbyw don bre- gethwrol, rith.santliiddio), yr hon a fyddai yn destyn gwawd yn mhob man ac ar bob achos ond yn y cysegr ac wrth drin pethau mawrion Yo byd sylweddol o ba umyi ydym yn ddeiliaid. Y mae Mr. Spurgeon yn gwbl ymddifad o hyn. Llefara wrth y miloedd gada llais eglur, fel un ag a fyddai am i bawb ddeall a dirnad yr hyn y mae yn ei draethu; ie, a hyny o'r dechreu i'r diwedd. Byddai yn dda i lawer o bregethwyr Cymru, y rhai a roddant allan yr emyn, a rodd ant allan eu testyn, ac a draddodant ran fawr o'r bregeth gyda'r fath lais isel, fel nad ydyw haner y gynulleidfa, hyd yn nod yn ngbapelydd Cymru, yn eu clywed; a pha beth fyddai y cyfartaledd pe byddai o'u blaen gynulleidfa o ddeng mil o eneidiau ? Yn lie hyny, rhoddai Mr. Spurgeon yr emyn allan gyda. Ilais croyw, uchel, fel pe buasai am roddi ar ddeall i bob dyn ei fod yn ystyried y rhan hono yn rhan arbenig o'r gwas- anaeth. Y mae ei iaith hefyd yn blaen a dirodres. Iaith y bobl. Nid iaith [llyfrau, ond iaith siarad. Nid wyf yn amheu nad oes llawer o bre- gethwyr yn syrthio i gamgymeriad pwysig a di- nystriol yn y peth hwn. Y mae gwahaniaeth hanfodol rhwng pregethu a darllen traethawd. Y mae lie i ofni mai prif Iafur llawer o bregethwyr y dyddiau hyn ydyw chwilio am ideas tlysion, a gwisgo y rhai byny i fyny a cbyflawnder, ie, gor- gyflawnder yn fynych—o ymadroddion destlus, iaith ysplenydd, a thrwy hyny fod elfenau bywyd- ol pregethu yn myned i golli. Dyna y nodiad a glywir yn gyntaf yn fynych yn Lloegr pan ofynir pa fath bregethwr yw Mr. Hwn a Hwn—" He has an excellent language." Yr ydych chwi fel finau, mae'n ddiameu, wedi sylwi lawer gwaith mai nid pregethau yr excellent language yma 1 sydd yn gadael yr argraff ddyfnaf ar y galon; mai nid y traethodau mwyaf "elaborate" sydd yn effeithio fwvaf ar y gwrandawyr. Beth ynte ? Dyn yn arllwys allan feddyliau ei galon, gyda difrifoldeb, eglurder; ac awyddfryd angerddol am wneuthur daioni tragwyddol i'r rhai sydd yn ei wrando. Enaid byw, gwresog, Ilavn teimlad, yn trosglwyddo y gwirionedJa u mawrion y mae yn eu credu ac yn eu teimlo i'r eneidiau sydd yn gwrando arno. Nid ydwyf, deallwch, yn siarad dim yn erbyn ysgrifenu pregethau, ond os byddys yn eu hys- grifenu gyda golwg i'r hyn a ysgrifenir gael ei draethu, dylid arfer y gofal mwyaf am lunio yr ymadroddion mewn arudull siarad, ac nid yn ar- ddull llyfrau a thru -t"> )dau. Gallwch fod yn sicr ar unwaith nad ydyw Mr. Spurgeon wedi ysgrif- enu yr un frawdd j, o leiaf yn y dull y mae yn ei thraethu. Y mae yr iaith wedi ei chymeryd o'r farchnadfa a'r aelwyd, yn fwy nag o'r efrydfa; a diameu fod yn y lie yma bwnc ag sydd yn teilyngu sylw pob siaradwr cyhoeddus. Pa sawl gwaith y gwelsom bregeth ragorol o ran meddyl- iau yn syrthio yn drymaidd a difywyd ar y gyn- ulleidfa, oherwydd y llafur a'r boen a gymerasai y pregethwr i'w chyfnnsoddi yn iaith y llyfr neu y traethawd? Y mae Mr. Spurgeon felly yn ym- ddifad o bob peth a restrir mewn modd arbenig dan yr enw pwlfiljidiaeth. Y mae hyn. debygwn i, mewn -ysllti;t.i ai feddwl mawr a threidd-graff, ei ddychymyg bywipg a thoreithiog, a'i ddifrifol- deb a'i ddiragruiii wydd, yn un o elfenau llwydd- iant lvlc. Binoey hefyd. Am 3 o'r gloch yr un dydd aethum i eglwys gadeiriol St. Paul; ao nid wyt- j 00110 i mi weled gwrthgyferbyniad mwy tarawiadol erioed. Er fy holl serch at gerddor- iaetb, ao yn enwedig cerddoriaeth y cysegr, yr oedd fy enaid wedi Ilwyr alam ar y ffurfioldeb di- fywyd, a'r donyddiaetb gysglyd, ddieflfaith yn mha rai y gwisgid yr holl wasanaeth yn y lie. Nia gallwri yn fy myw.beidio gosod i fyny y gwasan aeth yn y boreu ar ei gyfer, ac anereh fy enaid, JMrych ar hwn ac ar hwna, a gwel yr hyn a osod- ir 'i fynffn Lloegr dan yr enw crefydd. Ond i dynu tua'r terfyn. "Ellen bwysig arall yn llwyddiant Mr. Spurgeon ydyw ei jldarluniad- aeth. Dywed un ysgrifenydd galluog ar v pwnc hwn na Iwyddodd neb i fod yn siaradwr cyhoedd- us effeithiol heb ei fod yn feddianol ar ryw gymaint o'r bardd. Pa fodd bynag am liyny, y maa darfelydd bywiog yn gymorth nid bychan iddo. Y mae hyn, debygwyf, wedi hynpdi y rhan amlaf o bregethwyr mawrion pob oes a chenedl, ac y mae yn un o arbenigion Mr. Spurgeon. Y mae plant dynion, o bob oedran, yn boff o bictures. Y mae Spurgeon yn deall hyny; a bydd, yn hon ryfeddol o osod ei bethau ger bron ei wrandawyr mewn gwedd ddarluniadol, nes weithiau y bydd ei bregeth yn ymddangos fel oriel o arluniau. Ond dylid sylwi yma eto, nad ydyw ei arluniau mewn un modd, o ran darfelydd nac o ran gweitbiad i fyny, o'r dosbarth uchaf, mewn ystyr gelfyddydol, eithr yn hytrach o'r dosbarth poblogaidd y gwrthddrychau yn amlwg, y lluniau yn gryfion, a phob peth yn y fath fodd ag y gall y bobl gyff. redin eu deall. Nid arluniau Michael Angelo a'r celfyddydwyr o'r dosburth blaenaf a gant yr ar- graff ddyfnaf ar y meddwl cyffredin, fel y profa Arddangosiad Manchester y dyddiau hyn. Elfen arall a'i cynorthwya i fod yn boblogaidd ydyw ei henderfynoldeb. Yr ydych yn deall ei fod yn credu a'i holl galon yr hyn y mae yn ei lefaru. Y mae hefyd yn credu nid yn unig fod yr hyn a draetliir ,tiiddo yn wirionedd, ondnad ydyw yn bosibl fod dim ag sydd yn wahanol i hyny ytl wiiionedd. 0 ganlyuiad traetha ei syn- iadau yn y modd mwyaf dogmatical; ac y mae pwy bynag a ddywedo yn groes i hyny yn rhwYlD o fod yn cyfeiliorni. Y mae Duw yn bod; ofer- edd ydyw tybied yn wahnnol. Dywed rhai pobl nad oes yr un Duw oud celwydd dybryd y maent yn ei ddweyd, ac y mae dydd yn dyfod y cant deimlo hyny mewn llyn o dan. Mae y Beibl a Christionogaeth wedi dyfod oddiwrth Dduw; y mae yn anmbosibl lai. Y mae rhai yd* ynion drwg yn gwadu hynv; ond gwae hwynt Y('d] svdd yu dyfod, pan y bydd yr Anfeidrol yn dv?od allan o blaid ei wirionedd, ac i gosbi ei holl elynion. Yn y modd hwn y mae yn golygu hon bynciau ei gredo—yn wirionedd safadwy, a ainddiffynir ac a ddygir i fuddugoliaeth yn y diwedd gan Dduw. Nid ydyw yn petruso nae yn ambeu am ddim oil; y mae wedi gwneyd ei feddwl i fyny cyn esgyn y pwlpud; ac y mae yno yn genad Duw, wedi ei awdurdodi i draddodi yr [ efengyl, a gwae fydd i'r neb nad ydyw yn derbyn I ac yn credu y genadwri. Y mae rhai yn beio y sicrwydd, a'r penderfynoldeb, a'r awdurdod gyda pha rai y mae yn datgan ei genadwri, ac efallai ei fod i'w feio oherwydd ei fod yn arferyd ar y mwyaf o honynt; ond v mae yn hollol eglur fod y pethau hyn, "(1.t i';llllau eraill, yn gymorth mawr i'r neb fyddo yn eu meddianu i ddyfod yn boblogaidd. Y peth olaf a nodaf ydyw sylwedd ei atbraw- iaeth. Y mae yn Galfiniad rhonc, fel y gwyr pawb; ond y mae yn y cyffredin yn ymwneyd a phrif atbrawiaethau yr efengyl. Rhoddir lie mawr ganddo i atbrawiaeth Etholedigaeth Gras, yr lawn, Prynedigaeth trwy Grist, CYfiaWnhadl trwy ffydd, Parhad mewn gras, Dylanwad yr- Yspryd, &c.; ac y mae cyboeddi yr hen athraw, iaethau nerthol hyn, yn y dull eglur, pedder?ynol, awdurdodol ag sydd mor arbenig iddo ef ei hun- gyda darlnniadau bywiog, grymus o'r farn ddi weddaf;naid yn myned yn ysglyfaeth rhwng cythreuliaid, pechadir yn mrawdlys cyfiawnder, a golygfeydd cyffrous felly, yn gadael effaith ddwys ar feddwl y gwrandawyr. Dyna ychydig o bethau. y rhai o'u gosod at eu gilydd, gyda phethau eraill efallai nad wyf wedi eu crybwyll, a allant gyfrif am boblogrwydd a llwyddiant y dyn ieuanc a rhyfeddol hwn; yr h wn, kr nad ydyw yn bregethwr mawr, nac mewn U1.1 nodd yn bregethwr i bregethwyr a dynion o m 1 wl treiddgraff, chwaeth goetbedig, a phrofiad h obethau yr efengyl, sydd eto yn ddyn, modd arbenig, i'r lluaws yn Lloegr. Y mae idogaeth fywiog nerthol yn gerydd llym ar hwnw o weinidogion crefydd a roddant o athroniaeth, amheuon, a dadleuon .vuao* ?]. bobl yn He y gwir fara a ddaeth i M? o'r Bet, ymfoddlonant, o Sabbath i bbatb, ar ddarllen, gyda thonyddiacth ffurfiol a ryw lithiau syebion wedi eu cyfaosoddi .& ol iheolau arwynebol yr ysgolion, tra mae dynion wrth y miloedd yn myned i ddinystr o'i Jtamgylch o eisiau gwybod yr efengyl ag y pro., ffesant hwy ei phregethu. Ond dyna fi, er addaw peidio, wedi myned yn faith er fy ngwaetbaf. Byddwch wych. Eich serchog gyfaill, I ARTHUR LLWYD.

I RHEILFFORDD SIR DREFALDWYN. Y mae y rhagolygon yn sirioli. Mae Cwmni Rheil. ffordd Llanidloes a'r Drefnewydd yn myned rhag ddynt yngwneathamd eu llinell am bris mor isel fel nas gall ffaelu sioitiaa dychweliad ddal- wyr. Y mae yr ysgrif am linell Ml wedi nasio Ty y Cyffredin, 8C yn myned trwy ei rhedfa yn Nhy yr Arglwyddi, ac yn mhen ychydig ddyddiau bydd yn gyfraith; ac os nad ydym wedi cael cam- hysbysrwydd, bydd y gwaith yn cael ei ddechreu yn ddioed. Ond prif nod ein sylwadau presenol ydyw y Rheil- ffordd o Groesoswallt i'r Drefnewydd. Bydd adrodd. iad pwyllgor y cyfranddalwyr yn nwylaw y cyfran- ddalwyr cyn i'r llinellan hyn fod o flaen eu llygaid; ac yn mhAn ychydig ddyddiau byddant yn fwy galluog i ffurfio barn, ond os ydyw ein rhagfynegiadau yn gywir, yr ydym wedi cyrhaedd prifnod pwysig, yn amgylchiadau, nid yn unig Croesoswallt a'r Dref- newydd, ond hefyd ar dri o gwmniau eraill, llwydd. iant y rhai sydd yn dibynu. ar wneutburiad y ffordd i Groesoswallt. Nid oes genym ddymuniad i ddywedyd gair yn anffafriol am Mri. Thornton a McCormick, ond oddi. wrth araeth Mr M cCormick mewn cyfarfod blaen- orol ymddengys nad ydynt yn ewyllysgar i gadw i lynu a'r amser, a rhoi i fynu yr hen brisian y rhai tra y gwnaent reilffyrdd yn anfarchnadol fel pethau i suddc golud ynddynt, a alluogent gytunwyr ar y rheilffyrdd i gael arian, fel y gallant gydymgeisin a'r rhai cyfoethocaf o'u perchenogion tirol a'u masnach- wyr; prisiau, y rhai, yn nnig o herwydd cymeriad di. elw yr hen reilffyrdd, sydd wedi gweithredu fel atalfa ar ffordd gwneuthur llinellau, y rhai sydd eto yn argenrheidiol mewn lleoedd tlodion. Byddai i'r pris iau a ofyna Mr Thornton chwyddo cost y rheilffordd i swm Ilawer mwy na'r hwn y gall y cwmni ei godi, hyd yn oed mewn enw, heb son am ei godi mewn gwirionedd, ac er fod y prisiau hyny yn gymedrol mewn cydmariaeth i'r hyn ydoedd prisian yn amser euraidd y rheilffyrdd, pan y gwnaeth Mr Thornton ei ffortun, yn y mwynhad o'r hon y dymunwn iddo bob dedwyddwch neu pan yr oedd Syr William Cubitt yn cyflawni y dyledswyddau hyny o'i broffes a'i cod- asant i'r safle uchel ac anrhydeddus, yr hwn y mae I yn oi haeddedig fwynhau. Eto y maent yn brisiau anghyfaddas i amgylchiadau newidiedjg y dydd pre- senol. ac yn anghyfartal i'r pris am yr hwn y gwneir rheimyrdd yn bresenol trwy y deyrnas. Dybyna yn awr r" v eyfranddalwyr, pa nn a fydd- ant yn hir heb reillfordd nen beidio. Y mae ym- drech fawr wedi bod i ymladd eu brwydr, a brwydr y dosbarth hwnw o'r wlad lie y mae y rheilffordd fwr- iadol i redeg, ac y mae yr ymdrechion hyny yn sefyll siawns dda iawn o gael eu coroni â llwyddiant, Mae y pwyllgor oherwydd y rhesymau hyny, credwn, wedi penderfynu rhoddi i fyny eu cynorthwy i'r ochr hono o'r ymdrechfa, ac yn awr dibyna ar y cyfranddalwyr i gadarnhan a chynorthwyo eu penderfyniad. Tra mae genym resymau dros gredii fod llawer o gamgymeriadau wedi cyfodi sydd wedi cymeryd lie oddiar ddylanwad gwrthwynebol rhai personau mewn Befyllfa ucbel, dymunem ar yr un pryd rybuddio y cyfranddalwyr rhag cymeryd eu twyllo i feddwl fod y frwydr wedi ei henill, ac nad oes ganddynt ddim wedi ei adael i'w wneuthur i sierhau en ffrwyth. Y maent yn bersonau galluog, y rhai a gymerant fantais ar hygoeledd y cyfranddalwyr, ac os. bvddant yn fywiog ac effro, gallant fyw i ofidio, hob allu cael y boddhad o roddi y bai ar neb arall. Dyma gymeradwyaethau y pwyllgor: —Mae eich pwyllgor yn cymeradwyo:— 1. Fod pob trafodiaeth mewn perthynas i gytano yn nghylch y gwaith gyda Mri. Thornton a McCor- mick i gael ei ddodi ymaith ar unwaith. 2. Gan ei fod wedi dyfod vn wybvddus fod person o barchusrwydd yn barod i wneyd cytundeb am y gwaith, ar delerau manteisiol i'r cwmni, ymddengys yn ddoeth i drefniadaugael eu gwneuthur gydag ef. dan gyfarwyddyd Mr Joseph Cubitt; ond y byddai yn ddoeth sicrhau posiblrwydd lleihad y gost, yn enwedig trwy wneuthor yn derfynol y gwaith daiar i un linell, yn mhob peth arall i wneyd parotoadau am linell ddwbl. 3. Foi i'r wyth boneddwr y rhai a lawnodasant y cytundeb a wnaed yr lleg o Ionawr 1855 gael eu di. golledu yn gyflawn gan y ewmni mewn canlyniad i'r weithred hono, ond yn y fath fodd fel na bydd yn dyfod yn fabwysiadu y cytundeb, ac i'r dyben hwn fod i weithred o ddigollediad gael ei phasio yn ddioed dan sel y cwmni; a bod unrhyw weithred neu gwyn a ddeehreuir yn erbyn y boneddigion hyny, neu ryw un o honynt gan Mri Thornton a McCormick, gael ei hamddiffyn ar gost y cwmni. 4 Fod taliad olddyledion dyledas fel blaendal i gitel en dirgvmhell yn ddioed, a bod camrau i gael eu cymeryd i ddileu yn llwyr bob hawliau arianol ar y cwmni. 5. Gan fod y Railway Clauses Consolidation Act 1815 yn gofyn eppwyntiad llyfrgeidwad, fod i ddyled- swyddau ysgrifenydd gael eu cjduno a'r gyfryw swydd, i'w cyflawni gan yr un person, am gytlog heb fed uwchlaw X250 yn y flwyddyn. 6. i'r dyben o leibau cost, ac i ohebu yn rbwyddach a'r bwrdd, fod i wasanaeth Mr Noyes, y cyfreithiwr yn y brif ddinas gael ei roddi ymaitb, a bod i gyng- horwr cymhwys, yn yr hwn y bydd gan y oyfarwydd- wyr ymddiried i gael ei apwyntio. 7. Fod i'r cyfarwyddwyr gymeryd dan ystyriaeth. pa un, yn nghyflwr presenol trysorfa y cwmni, y gall llai na jESOO yn y flwyddyn wneuthur y tro i dalu costau y bwrdd ai peidio yn enwedig gan eu bod yn gweled fod oyfarwyddwyr ilinell Henffordd, dan am gylchiadau cyffelyb, wedi rhoddi i fynu yr holl swm a benodwyd iddynt am amiyw flynyddoedd.

I TáRFU DRAIN AR y SABBATH.—Yr oed'! achos o gryn ddyddordeb i ffarmwyr, o fiaen y SirytUl Cameron, ddvdd Gwener diweddaf, medd yr Elgin Courier. Yr oed 1 Catherine Cameron yn gyflogedig fel uwasan- aethyddes allanol i Mri Webster, ffarmwyr, Keam o Duffus, am gyflof; o E2 15s. a'r swm arfetol o ilawd. Oddeutu c'mol Mawrtb, yr oedd yn rhwvm am dri diwrnod dylynol, dydd Iau, Gwenftr, a Sadwrn i darfu biain oddiar gaeau gwenitb, a phan ofvnwyd iddi wneuthur hyny y dydd canhnol (y Su) gomeddodd, a goilvngwyd hi ymaith ddydd Llun. Dvgfodd gwyn yn erbyn ei meistriaid am daliad o'i cbyflog, ac alp woadili ei blawd. Dadleuid dros y diffynwyr f d taviu brain ar y Sabbath yn waith o anqpnrheidrwvdd. Penderfynodd y Sirydd ei fod felly, ac nad oedd y wasanaethyddes. gan iddi anufuddhau gorch"vmyn ei meistriaul, yn meduu hawl i unrhyw gyflog. Y mae rhagoroideh dynol yn dibynu ?ar bethau ieebon? iawa. Beth ydyw i'ry^^thwch heb sebou ?

LLYTHYR 0 CHINA. BHIF. II. Shanghai, Ebrill 29, 1857. Mae y Chineaid yn bobl ddiwyd. Anaml y gwelir dynion yn ofera yn y dinasoedd a'r pentref- ydd. Mae yr holl drigolion yn mron trwy yr holl wlad wrth orchwylion amaethyddol-dyfrhau, gwrteithio, neu ryw waith llesiol araIl-ae ym- ddengys nad oes yr un tymor ag nas gellir dwyn yn mlaen rai o'r gorchwylion hyn. Gwelir yr effaith yn nghynyrch anarferol y tir; ymddengys yr holl wlad megys un ardd fawr. Ar rai tymorau, pa fodd bynag, pryd y bydd y caeau yn cael eu gwrteithio, mae yr arogi yn ac- oddefol bron. Mae y cynhauaf yd yn cael ei ddwyn yn mlaen. fel yn y wlad yna-dynion, men- ywaid a pblant yn gweithio wrtho Cesglir y cotwm gan mwyaf oil gan y menywaid a'r plant. Ar ol ei gynull, bydd y menywaid yn troi ac ei lanhau, ei nyddu, a'i wau. Yn ystod misoedd y gauaf, peth cyffredin ydyw gweled cotwm wedi ei ystofi o'r naill bentref i'r llall, ac ymddengys fel pe byddai holl fenywaid y lie wrth y gwaith o'i wau. Cotwm sydd yn cyfansoddi y rhan fwyaf o ddillad y bobl gyffredin, o herwydd nid ydynt yn gwybod y ffordd i wneyd dillad gwlau, ac y mae sidan yn rhy ddrud i'w wisgo ond gan yr uchradd- olion, M ar achlysuron neillduol. Y mae gwailtt yn cael ei ddwyn yn mlaen o ddechreu'r flwyddyn i'w diwedd, bron yn ddidor. Nid oes na Sabbath na ) dydd gwyl yn cael ei roddi i'r bobl-nid ydynt yn gwybod dim yma am ranu amser i wytbnosau. Gallai un dybied y byddai gweithio felly yn ddi- baid yn effeithio yn niweidiol i iechyd, ond nid ydys yn gweithio mor galed yma ag yna-anaml y gweWiir yma ar ol yr elo hi yn nos, ac nid yw y dyddiau, hyd yn nod yn yr baf, ond cymedrol o ran hyd; nid yw y bobl ychwaith mor nwydwyllt eu tymherau a chenhedloedd y gorllewin yn I gyffredin. Y mae yehydig o wyliau crefyddol yn cael eu cynal yn ystod y flwyddyn; ond yr unig un a gedwir yn gyffredinol gan bawb ydyw gwyl y Flwyddyn Newydd, pryd y mae pob gwaith yn uael ei roddi heibio am rai dyddiau, a'r holl drig- olion bron, wedi ymwisgo mewn sidan, yn ymwel- ed y naill a'r llall. Mae y Dydd Cyntaf o'r flwyddyn yn amrywio yma; ond cymera le bob amser rywbryd rhwng yr 21ain o Ionawr a'r 19eg o Chwefror o'n hamser ni. Y rheswm nad ydyw yn digwydd bob blwyddyn yr un amser ydyw, fod amseroni y Chineaid yn cael ei reoleiddio nid gan yr haul, ond gan y lleuad, ac felly bydd y flwydd- yn yn gyfansoddedig weithiau o dri mis ar ddeg, a rhai dyddiau yn cael eu rhoddi i mewn yn awr a phryd arall i gadw y cyfrif yn wastad. Nid wyf erioed wedi bod mor bell i'r wlad a'r ardaloedd yn mba rai y cynyrchir sidan a the, ond y mae, wrth gwrs, ddau ddosbarth mawr o waith yn y wlad hon. Y mae masnach China yn tel aeth iawn; a thybiwyf fod gan y Chineaid bron cystal hawl a'r Saeson i gael eu galw yn geceul o siopwyr. Eu prif fasnach ydyw yr hon a ddygir yn mlaen ar y cost, trwy ba un y cyfnewidir nwyddau y gogledd a nwyddau y deheu. A phan y cofioch fod China yn cyrbaeddyd o'r cylch poeth hyd gyffiniau y cyleh rhewllyd, nid oes braidd un math o gynyrch amaethyddol ar nad ydyw yn ei gynwys o fewn ei therfynau ei hun. Y n yr afou Whampoa, yr hon sydd yn rhedeg heibio Shang- hai, y mae miloedd o junks yn gorwedd bob am- ser, yn gyffelyb mewn nifer, os nad mewn maint- iolaeth, i lynges farchnadyddol y Thames. Shanghai ydyw un o brif farchnadfeydd parth helaeth o China. Yma y trosglwyddir nwyddau i longau bycbain, i'w cludo i fyny yr afonydd bychain a'r crigvlloedd i Sonchow, Hong-chow, Snug-kong, Tsing-poo, a dinasoedd mawrion eraill yn y canol-barth. Y mae trafnidaeth a dieithriaid hefyd, er nad ydyw eto ond ychydig mewn cym- hariaeth a'i masnach gartrefol, yn cvnyddu yn raddol; a phe byddai y wlad yn gwbl gored, prin y gellid cyfrif y swm o nwyddau llaw-weithedig a ellid eu gwerthu yn China. Y mae adnoddau China yn fawr iawn, ac yn cynwys Ilawer o beth- au heblaw sidan a the ag a fyddent yn deilwng o'n sylw. Y prif nwyddau Prydeinig a werthir yma ydyw nwyddau dillad cotwm a gwlan, copr, plwm, tin a baiarn. Dywedir fod nwyddau cotwm China yn fwy parbaol na'r rbai sydd yn dyfod o Loegr, ond y maent hefyd yn ddrutach. Y mae Custom- house yn yr adran a breswylir gan ddieitbriaid yn Shanghai, dan lywyddiaeth tri o arolygwyr tramor, un Prydeiniwr, un Americanwr, ac un Ffrancwr, oherwydd nas gellir ymddiried i'r Chineaid i weithredu yn anmhleidiol; y mae yma befyd J?anc perttiynof i-r llywodraetb, yn mha un y telir pob *ollau. Mae y bane yn rhoddi talebion, ond y maent i gyd mewn ysgrif Chineaidd. Rhaid wrth lawer iawn o ymddiried ar bob ]law yma, oherwydd ychydig o'r Chineaid sydd yn deall Saesoneg, ac ychydig o'r Prydeinwyr sydd yn alluog i ddarllen yr arwyddluniau Chineaidd. Un linell darawiadol yn nghymeriad y genedl ydyw moesgarweh. Ac nid yw hyn yn gyfyngedig i'r dosbeirth uchaf, ond y mae i'w gael brcn yn gyffredinol yn mysg y bobl gyffredin. Y mae eu dull yn cyfarch eu gilydd yn gynelwau o deleid- rwydd. Ymddygwyd tuag ataf fi bob amser, yn ddieithriad, yn y wlad, gyda'r pbrch mwyaf, a bum yn tithio trwy ddinasoedd, trefydd, a phentrefydd mawrion a phoblogaidd heb un rbwystr nac an- mharch. Dywedir i mi ei bod yn wahanol yn y deheubartb, a'i bod yn beryglus myned yn mhell i'r wlad yn y parthau hyny. Credwyf fod moesol- deb y Cbineaid yn lied isel, er efallai nas gall dyn dieithr ganfod hyny oherwydd y moesgarwch a ddangosir ganddynt. Y mae egwyddorion moes- oldeb yn ddigon adnabyddus, ac yn cael eu har- gymell gan eu hathronwyr a'u moesddysgwyr, ond yr ydym yn gweled mewn ymarferiad pa mor ddiffygiol ydyw y gwareiddiad hwnw ag nad ydyw wedi ei buro a'i gyfnerthu gan ddylanwad Crist ionogaeth. Y mae twyll ac anonestrwydd y Chineaid wedi myned yn ddihareb yn mysg march- nadyddion tramor, ac ymddengys mai nid heb ddigon o achos y cawsant y cymeriad. Arferir yr anonestrwydd a'r twyll mwyaf yn mysg awdurdod- au a groruchwyhvyr y Hywodraeth, yn gystal a'r mssnachwyr o bob math. Wrth gwrs, nid felly y mae pawb oil, yn ddiwahaniaeth. Nid ydyw y tramorwyr, y Prydeinwyr, yr Americauwyr, a'r Ffrancod, yn Shanghai yn ddynion o'r fath oreu i gynrychioli eu gwledydd; eto, y maent wedi enill cymeriad am ddelio yn onest ac anrhydeddus ag sydd wedi eniH iddynt ymddiried diderfyn bron oddiwrth y Chineaid. Mae y ffaith eu bod yn gwerthfawrogi y llinell hon yn nghymeriad y tra- morwyr, ar yr un pryd, yn peri i un obeithio y bydd i welliant graddol gymeryd lie yn eu cymer iad hwythau. Mynych yr ydym yn clywed am halogrwydd y Chineaid, a'u perffaith ddifaterwch am rinwedd menywaidd ac y mae yn wir fod yma lawer iawn o frynti, oud dylid cadw mewn cof mai y tramor wyr a ddvgant adref y newyddion hyn ydynt v rhai a chwiliant am ac a fynycbant v cyfrvw Iè, oedd halogedig, ac y gellid dywedyd yr un pethau am ein trefydd mawrion ninau yn Mrydain. Ond yn sicr, ychydig iawn a welais i a all gyfiawnhau y gollfarn gyffredinol a gvhoeddir arnynt yn y peth hwn. Gwir fod setyllfa y menywod vn dra israddol. Mynych y gwertbir y i-nerelied yn or ddeichwragedd gan eu rhieni; ac nid ydys yn I ystyried hyn yn beth g war thus nac anfoesol. Y mae un drwg ag y mae y Chineaid yn botT o I redeg iddo, sef ysmocio opiwm. Mae vr arferiad hon yma yn sefyll ar dir lied gyffelyb i" feddwdod yn Mryduin; ac er nad ydyw mor 'ffiaidd ac IllHf- eilaidd, dywedir ei bod yn fwy diuvstriol ac an- geuol. Canisynied, pa fodd bynag, ydyw meddwl nad ors vmA. nob vn »rfoV nnimm — J J TI „ V II1BU- I roldeb fel nas gellir canfod oi effeithiau ar yr j iechyd. Yr wyf yn adnabod un dyn, o'r enw Sun Fong (yr hwn, debygwyf, nid yw yn ond uu o ddos- i batth tra lluosog) ag nad yw yr arferiad o ysmoc- I io opiwm, eto, os cynygir iddo bibellaid o opiwm I pan ar ymweliad a chyfaill, efe a'i cymer. I T-a o effeithiau gwaethaf yr arferiad hon \n'r i byn a gvdnabyddir yn gyffredinol) ydyw, os I bydd un wedi ffmfio yr arferiad o" \v-mocio | yn gyson, nas gall ei gadael heibio iieb'beryglu j ei iechyd yu fawr, ac hyd yn nod ei fjwyd. Ac- nabyddir ysmociwr opiwm cysou—neu o leiaf uu fyddo yr ysmocio Ilawer iawn—yn hawdd y mae ei groeu yu felyn, enyga'd wedt soddi yn eu pyll [ au, e' wefus?u yn estyn aUan, a'i holl we?d vu ar- j wyddo darostyugind a pbooj. GoUdus ydyw mai I tramorwyr (a Phrydeinwyr yn bedat) ydyw y cyf- • rwng trwy ba un y dygir opiwm i China ac vr i wyf yn ofni fod y ffaith hon o angenrheidrwydd yn gwacycbu eu nerth a'u daianwad i wneuthur daioni i'r brodorion. Er fod ypmocio opiwm yn I beth cyffredin yma, tybiwyf fod llawer o'r bobl nad ydynt byth yn eyffwrdd ag ef. Y mae cyf- lawnder mawr o siopau te yn y dinasoedd, ae byd yn nod yn y pentrefydd, He y gwelir lluaws o'r dosbartb gweithiol yn eistedd, ac yn ymfwynhau ar de a thybaco, yr hyn sydd yn llawer llai niweid- iol na'r modd y gwaria ein gweithwyr ni eu harian a'u hamser yn y palasoedd gin a'r tafarndai. Y mae crefydd y Chineaid yn teilyngu sylw, ac ym- drechaf wneyd hyny yn fy llythyr nesaf: ond, wrth gwrs, byda fy sylwadau ar byny, fel ar bob peth arall yn wir, yn rhwym o fod yn bur arwyn- ebol.

I I SYMUD MWSWGL ODDIAR DDOLYDD. Yn v I "Journal of the Agricultural Society of Hanover cymeradwvir halen i'r dyben hwn. Dywedir y profwyd af am saith mlynedd. Hanir yr halen yn agored, ac yn mhen ychydig wytbnosau ur ol ei ddodiad y mae y mwswgl a'r grug yn dechreu j gwywo yn ei le cyfyd glaswellt peraidd a pblan- higion maethlawn, ac y mae y Hysiau yn y lleoedd j halltedig yn cael ei chwaethu yn fawr gan anifeil- iaid. Rhybuddir i beidio defnyddio gormod o halen, onide bydd i'r gwellt ei hun gael ei niweid- io. Y mesur priodol ydyw pedwar bwysel mesur Seisnig) y cyfair.

RHEILFFORDD CAER AIR AMWYTHIG. Station lor Welshpool, Newtown, Aberystwyth, Ac. t Station for Llangolien, Corwen, Bala, and Dolgelley. 1 2 8 I & 2 1 & 2 1 <fe2 1 & 2 1 2 3 1 <k 2 1 2 «i 1 &2 I 1 & 2 1 & 211 & 2 mm mrn mrn rnrn mm aft att alt i ait aft I 1 LAWR. ??. ?g cbs ???. ?.jgg ?g? ?g ??? pj?? c]sy ?jgg ?]? ??p Manchester..dep. 7 0 9 an 1250 4 55 liverpool 7 108 0 (110:1(, 11 0 1 15 1 4 0 3 :11((Il 114I I mrn mrn mm mrn aft aft aft aft aft aft aft aft aft Birkenhead.. 7 !I5 8 15!) 15 1045 1115 1 30 1 553 4;')/4 30 7 15 Shrewsbury dep 7 0810102?12?01402104404405 5 7 15 !) 5: Gobowen 7 52 8 52 1053 1 35 2 10 2 55 5 40 5 3H 5 40 7 55 1022 1231 &21&2 1 2 1 <fc2 I&21&21 &21231&2 Oswestry I dep. 7 378 40 1037 1 52 02 375 285 285 285 287 40 1012 I FYNU. elsti elss elss clss clss clss elss exp ciss clss swestry arr. 8 :¿ I) 2 11251 462 20 3 10 5 50 5 50 5 50 5 50 8 5 1031.1 Chirk 09 0 10591 42 3 3 5 50 5 50 8 0 Cheater. dep 8 10 9 1010101115 12 02 03 04 155 208 10 + Uangollen Road 8 69 511 41 47 3 8 5 55 5 558 4 1035 Sawney 8 2012 6 3 6 5 26 Cefn. 8 11 3 13 0 2 6 2 Ross(tt 8 33 1023 1215 18.. 5 38 8 23 Ruabon 8 3 22 6 in 6 10 8 14 Gresford 8 42 1223 3 27 5 478 32 Wrexham 8 32 9 27 1122 2 82 333 35 6 24 6 248 25 1045 Wrexham 8 53 9 35 lOafi 1138 1235 2 25 3 38 4 40 5 58 8 43 Gresford 8 B9 0 :)S 3 42 G 32 6 32 Ruabon 9 7 1047 1150 1248 3 5tl 4 256 128 60 Rossett 8 44 9 37 2 18 3 47 G 38 638833. Cern. 9 13 1053 1254 3 59 618.. Saltnev 8 55 3 58 0 50 0 50 + Llangollen Road 9 18 1058 1157 1250 2 42 4 65 06239 4 Chester. arrive 9 59 5011442 352 554 106 807 56 307 5 8 5 lllolChirk 9 23 11 3 12 21 52474115 40 289 9  Gobowen 9 33 10 0 1113 1213 1 15 3 04 22 5 136 38 9 20 Birkc!ead 9?5104012204 04506 0 7 15 8 107 158 )09 25 1145 dep. 9 239 501O712 01 53 374 125 06289 5 Liverpool.. 10 01055123514 155 ö 6 167 3118 257 308 2:> 9 40 12 O. Oswestry { arr. 9 40 10WI] 125 1220 1 453 104 30 5 236 489 30 l A veri,ol.. 10 0 1055 1235 1 1 15 5 5  6 157 3( ,1 8 25 1 7 308 Q59 40 12 0 Oswestry I arr. ,9 10201030 ? 115512451 55I 3 285 15 1 6 40i7 25I10 0 Manchester 1045 2 21 0 507 459 09 09 09 0 iShrewsbury.arr. 3 28 5 15 5 40 7 25 10 0

I ■ AMSER TRAIS RHEILFFORDD CAER A I CHAERGYBI. 1&21 &21&21&21 23 1&2.1231&2 IF?NO. ml. clsfl |Clfi8 else gOT. exp ciss ml. mrn mm mrn mm aft j a lip t I a ft afi Holyhead dep 2 0 ;7 1S8»20 215 d 0 0*10 8 24 Valley 838112233 6166?1il. Ty Croes I 8 51 L36 6 :i2.. io Bodorgan 8 59 i245 ..6 4' 5o3i Gaerwon 9 12! 1 6 53 LI an fair 9 19 1 1 77 Britannia Bridge., I 9 24,1 II> 7 II> Bangor.24?6307?9 40!35!4U'7 2?9 4 a?t Aber 640.9501 l 17 3 Fenmaenmawr 650; 10 I1,747 CoDway.1 12 7 )822t01J274t?i92fSg Colwyn 7 12 J 17 8 l:i Abergele 728 9 45 IOC14 2 34827 ..to Rhyl, 44 7 30,8 53 1 0442448399 *.5' 7 Prestatyn 7 46 2M) 8 49 Mostyn 8 1. 3 8 9 41 «0 Ho)yweU 4 88 91 9 21 11113 1791 ?, ?1022 Bwllt 81 324923, S, Flint 823 11203 31931:10.3.0 Queen's Ferry !8 38 :1 4894-il Q Chester.rriT 4 40!8 64 9 55 1150 4 5 5 l5l05|H4 )&2J!23!&2!&2f&2l&2?23?&.2 ? I uwa. 1&211231&21&21&211&21'123/1&;2 mTB rom n". aft aft aft *? aft g Chester dep. 2 11 7 11>94.,>11114-'>2 Mil') 15 7 IOJ02.5 '? Queen's Ferry 731 12 t .5 31,7 261" g Flint 743 1012,1216 3 221.5 4.-1,7 38 Bagillt 7 49 1018 51 744 "C Holywell.. 7 56 10-25 U25 3 3?.5 59 7 51?050 1: Moetyn 841033 1 3 3916 8.7 59? g Hhy! .2&682't05'?')2?2t2?3o82?!ui2a) Abergele 8 37 11 2'11 24 lill,64.58321 w Colwyn 849111 ?6 598 41, S Gonwiy.3 229 2 1126 1 25 4 3317 13 8 57 114,5 U Penmaenmawr 9 14 I 371 42 7 25 9 9 Aber 9 241146 7 35 9 19 PCeonnmwiayen.mawr .3 99214 4 21 1146 17 35199119 BMgor.?479*40t2Ut?5 (017.;)319351210 ¡ Britannia Bridge. 9 46 2 1 I I i.t Llanfair 9 52 I 1 ;8 7 Gaerwen lo i 15 18 15 • ■ 1 Bodorgan. ¡(l15 2 163ft. Ty Croes 11122 2 37 8 37 • • Valley 1035 -?? 8 50.- Hol,head ..ani., "IJ.. 3 .9 0. 'I"" 4th class attached on mrrket days, for Anglesea passengejg

MOLD BRANCH. I 1 &2jl ^r21 &2i 1 &2 1 &2 1 &2jl &2 1 &2 I LAWR. gov 90T 0 Y gOV I FTNU. gOT?OTgoV?OT Mrn &ft a'ry? aft mrn mrn aCt aft Chester 9*15 3 0\5 7.40 Mold 8 20 tj)?4?56*20 Broughton 9 23 3 85 7 48 Llong 8 24 11184 2 1 Hope g 37 3 22 5 4a8 2Padeawood82'-l!?43;i?2? Pa lcswood 6 42 3 27 4418 7 Hope 8 32 1127 1 37 o 32 LIang.16 47l;J 321, 8 "h. 8 J¡1l3fl 4 4916 41 fHlao,ipee sw.o.o.d. i6 (1 47?:3 40 0", 8 20IChester 8 55115015 ()16 5? mol(I 9 553 Mondays only. B n ori liondayi only. _?. ?

CARNARVON AND NANTLLE. CC,C- I '123123jl?3 II 2 oil 2 3'1 23 1 23 I UWA. clss ;lss clss I FYl"U. IC'}SS dSBII'lcllis mm aft alt j.?ru mrr. Kff. Hft Carnarvon < p)u4('306IU?q.n<.Ua .4& 1.?70 Bont Nc.)'dd 11 03 11'1631 Pt'H-v'FToe, ('/11254 t+ O I'wllw, 11 Road 1121-0 ?i 11 t'roes L 9 (»!? 35 GíU68 Lon.1130:3 4311 57 Pw!l>¡ell R08"lg 12\1]4J, 15|7 43 Pen y-gr?ea UM4 .?7 15 Bo?t ?fw'.dd'f? 40 15 ('? ?'.? 0 ?N Mflla ar,1-2 0 1 251 Carturv?n ar!lO At?KJa 4.5'h 18

Rheilffyrdd Dehmidir Cymru. LLANELLY RAILWAY AND DOCK. I tnrr [ r.ft aft Imrt aonl aft Llandtlo..dep.J3Cni()').?H&ncUv..deri?K2"?0 D,-r?ydd R..u.4L.d  9 35 1 1 ??, .5 If- 1) .ck 1,,4 Fairfach 9 35|1 15 5 H Dock 9 4is 1 Derwydd Road 9 45)1 25 ■> 15 Bynca 92? 11.5 2 LJandE'hie,1!l5(1¡1 3C:) 2[¡ !.Ian;:e;¡J/fcÍJ.19 1If:- 121fll.'i 1¡'¡ GMca'tt dep. 9 i'0| 5 OPo?ta'du!?ta .)3.?12'?52? fnieslnj 0 4..5 M Cro,? I t I ?,i u Pol't"dillais 01,5 .5- GRI'D t.. Iirr:I 2.'11 II; 2.5 ..il('3^i2 7,6 2 iMs.n-kbie ti 5 12505 50 Byi.ua !103»j2 1:31(i li i)erwy.,dRc-aO, ?, 1 250;.S ?o Dock z, 1.? Fail-faoli 5 16 lit LlaueUy Arrivit.l,IW,?2 .?Li&adiio &rrnIlH¡1. 1¡Ö 15 9

RHErLFFORDD NEWPORT A HEREFORD. CYCHWYN O 123;123,123 Ex: i 3,1 2 3 p m a ni am p ni p -nip m Newport :7 30ill °, L 4(i16 :.20 Pootnewvdd i7 4/11111, 1- '6 291 Pontypool Road 17 50 1120 1 5C 6 39, Little Mill 7 57 1127 6 461 Nantydcrry H !« 3 11G3 9 51, Penpergwm 8 11 ilil 6 59: Abergavenny .S 2111512 19 7 Sj Pontrilas is 51 12212 4=5 T 37, 5; 3¿i Ludlow 1 2.3 55 Church Streton. 1148-2 50 4 311.. Shrewsbury, ar 1230 3 3U ;,(1

CYCHWYN 0 jl 2 1 2 3 1 2 3 Ex. 1 2 1 2 3 a Ti a m a m p in p m p m Shrewsbury 15 0 j8 3'i M5'» 2 10 Church Stretton .9?,ILL. 12 1302 Ludlow (6 35; in r?M4J? 332 ?eominster. 7J2 K??a?..k 0 H.c?p<(ird .i8I094"115!?.3''S 0:5 30 Pontrilas .? 42)03?' 1'12è6:J31!62 AbergaTcnny'.J91??Ilsi, L 20 4 6?35 Penpergwm ?9 26:1126 ??l 14-C, 43 Nantyderry 9 34!113(ij ?..?21?51 Little Mill I9 41;1145| 4  Pontypoul Road'O 5(?i t2 I 42 4 38 7 9 Pontnewydd""jIO () 446720 Newport ar;.iioio 1 55 4 557 30

USK BRANCH. Irpins leave Lsk for Pontypool and Newport as follows :-Week days 10.15, 4.15, 6.40. Sun- days, 10.5, 7.40. Trains leave Us], for Abergavenny and Hereford as follows :—Week days, 11.10, 5.40.

RHEILFFORDD TAFF YALE. U amp m maii 0 a m p lIJp m Merthyr 8 30 1 06 30 Cardiff..0 9 15^2 45! Troedyr. 8 4('11 106 41Cardilf ..lq 311:3 016 3(1 Incline Tp b 54J1 24 6 57 Llandaff.. -9 39|3 9i6 39 Aberdar J. 9 411 34 7 7 Pentyreh 4713 17[6 47 Newbrid«e|9 1511 45 7 19 Taff's Well]0 53'3 23:6 1)8 Trefforest ¡9 20! 1 50 7 24 Trefforest |10 t-, fi 35 7 6 Taff'sWell !g 32?-Z 2?- 's TafhWell19 32:2 2|7 37 Newbrige lulu 3 40 7 11 Pentyrch 19 38|2 bl7 43 Aberdar J. 10 1 3 51 7 23 12andaff 10 4612 hil, 51 Incline Tp:1031 4 1:7 33 Cardiff, .a i 9 5512 25|» 0 Troedyr.]045 4 157 49 Cardiff.. d 10 5 2 351 'IerthYl,. II PM 4 25^8 0 Aberdar jS 30 1 0,6 30 Aberdar J. ;lu25;3 ) 5 f -1 27 Treaman 34 1 4:6 35 Mount'Ah 1038:4 81; 41 Mount'AhiB 42 1 12 6 44Treaman Iri-, 5(1 Aberdar J.jS 55'1 25 6 58 Aberdare 1050'4 2017 85 )

RHEILFFORDD DEIIEUDIR CYMRU, ,ExMa? Ex,MaL CTCHWTN o 12 JL 23,1 23[1"21 2 1 2 jl 2 j 1 2 j 1 2 a m a m a m a m!a m a mlp mlp mjp m Pitdding-ton.. 6 O? !94?.K).npi4&o!8? pt, 12 12 0?' ism i G)cace8ter.70?? 101 15 8 3o?11 Grange. Court 104.5 LI?.<2.? 25 8 15j Newnhaql ,.¡" 2 JI,? '3 3i 1(5 35 8 2012 38 Lydney 73?11? ..35''t!)783? m Chepstow 7 5'> 1145 11 47,4 2;li 2o8.52!312 Pot-tskewet 8 115.5 ,4 32|7 3o Mt?r??.?9??? .t 43|r 4o Llan wern .8 25 121. j4 48i 1 Newport 8 42 1235; 2 lo;5 12 8 o9 17! ]3 40 !?arshee)d.852)M5: !5 2" 8 10 Cardiff 9 6 1 10 J3i?5!.83?942'?t4 Ely for Lland ..9J2iJ3 1 55' St. Fagans !g 17! 120, 6 2: I I.lantrisant ?9 36 13 r,, C, 1719 14 Penco,3d ? 951 1 .6 25?. Bridgend 95,, 2 ?e 306 4o?() f 1012'1 4ti Port Talh,,)t. 11t,25 234 3 18,7 9;9 43,1030:5 12 Briton Ferry j 1034 2 44 17 19, j Neuih 7 45 1043 2 53 .3 ?o .732i 10 C? 1040i,5 2.5 Llausamlut .7 5.1057 3 3 I, .7 43.. Swanaef..deH:tl04' A 407 4o'1025|l040|5 5-5 Carma)t-t 9 45 122015 2K 14 469 23? 1152?7 15 Milford li ?-n. 2 1 loi.9 &5 j j IEX. ,Mail CYCHWYN 0 1 2 123'12?'l 2 :1 2 tl231 2 a I ;1:1 a mjp m p m p m Milford Hyn. 2. 5(? ? 1 ?? 15! — ?1304 7 Carmarthen 3 5445 8 55,1030' — I 40 5 52 Swansea .14 407 40!10?5!ll?il tiol.,i 0 7 15 L!nnsamlet. !8 5'1047? — ? 5 3 27' Neath 4 50.8 1511 oimo? If'? 427 3) BntonFerry 8 ?3,lit))..?228 50 Port Talbot.. 31-Llll7?l?l, ]?-) 3 (11 '3 .5 ? 7 4 Bridgen(i 5 3*3 9 122,'?,3 04 ?6 R Pencoed 9 24 12 1 j ;3 10 4 42 Llantrisant. 9 4012171 h? 25 4 58 N 27 St. Fagan's 9 12 321 1:3 4 ol513? ElyforLland. 10 1 1237| ?345&18?.. Cardiar ElyforLland.j? 13 1013! 1 10!1 0|3 55 5 3'i 8 4R MarsbSeId II 2? ? 5 5 20 Newpvrt.ô 311 40jl 44,1 21' ?)6 10 9 15 Llanwern 104511 491 j — 6 15 Magor 1053 2 0 14 38 6 30 Portskewet.. i 55 I 10 4 4^ 6 41 Chepstow ..7 7111?323?14?453653?45 LYdney 7 2(\1113°12 43? ;.5 14 7 lljlO 0 Newnbam .i 4011553 3 ?.5 34 7 31?020 Grange Court 7 5012 23 13? 15 5 4517 3R j 1&2 j GIoncester .8 1811-2301.'3 3'22 4?.)Iu & ?18 47!1140 Paddington.H10?) '9 5 6 0 1020 — *50 -It-ish Exprpss i -On Tuesdays, Thursdays, and Saturdays o,= -.ni arrival ot the Waterford steamers.

RHEILFFORDD NEWPORT A PHONTYPOOL CYCHWYN o ? m p m?p mip m p m Newport, Mill Street 9 30 1 ol 3t, s 10 Llantarnam 9 30 1 6 4 36 8 16 Cwmbran 9 40 1 10 4 40 .8 20 Pontnewydd.. 9 44 1 14|4 44 18 24 » Pontrhydyrun 9 48 I 18!4 48! 8 28 r Pontypool 10 51 35b b\ :8 45 Pontnewynydd 10 9 1 39|5 9i Fi 50 Abersycban 11014 t 49i5 14) [8 55 Cwm Avon |1022 1 52i5 22, 10 2 BlaeD8.von ',1030 2 0 5 30i ig 10 CYCHWYN 0 la m| a m p mlp m p m 'I Blaenavon 7 30(1130 2 30l6 0 Cwm Avon 7 3811138 2 38i'3 8 Abersychan 7 46!ll40?46!il6i Pontnewynydd 7 50(115012 50|6 2(11 Pontypool 8 0jl2 0|3 06 30j s -il2 li; 3 6 -.3 Pontbydyrun 8 7112 :3 7;6 37 Pontuewydd 8 1?1211,3 116 41,1 Cwmbran 8 151215 3 15j6 45 UantM-nam 8 2 1 ? 1221 ?i.-3 Qli6 51?1 Newport, Mill St.ar. 8 30 ].23o!3 ?( ?7 0:

■ WESTERN VALLEYS RAILWAY. o a m p mjp m o 'a m=p mjp m Newport..7 0-12 0|5 20Ebbw Vale8 53 2 15 7 20 Rhmy. J.7 18|1213}5 35 Victoria ..8 58:2 20'7 25 Tylce 7 18j 1218 5 40 Cwmerch. 9 -¡2 27; Risc-j. 7 271227,5 5()Abet ?-. J 9 152 3?7 42 Cross Kys..7 3411234'5 59 2-0! Chapel-br..7 ;.9?239t6 4jAb¡-tiJy.¡9 5:2 27- 32 Abercan.7 4411245 6 10 Aberb^. J 9 15 2 39.7 42 Newbridge7 bo, 17 LlanhiHh 21 2 47' — !125?:6 17ILla,,hillh, 21:2 4- CrumI'T-7 551257 6 2?Crum!in.? 27 2 ,n 5) Llaahuin. 8 3!l 5? ?O?g?.bridgs 9 32!2 59;7 5? Aberbg. J.8 11 1 136 38 ?bercarn .Ji) 37)3 f.!? 2 Abertily ..8 211 22j<> 4"Chapel-br. 9 42|3 10, Blaina 8 331 35 7 0 Cross Kys ? 47? It; s n Aberbg. J.8 11,1 1M0 3»:nisca [9 54:3 55? 2) Cwmercb..8 25'1 276 )2Tydee 110 4H 35? — Victoria. R 3 ? 1 34!C 59Rhymv. JJlOI]!! 42? 33 EbbwVah? 3?1 40?7 5 Newp 2i? I -);, ? -Is p *«• Bydd cerbydres vchwanegol yn gadael New- port ar ddyddiau Sadwrn am y Pr dna wn i Iiisca, a'r gorsafau sydd rhymrddyut. •

RHEILFFORDD DYFFRYN NEDD. CYCHWYN O ia mjp mjp 111 Neatl). depariurejS 35;2 20| 4i Resolven ;8 52 2 35; • Glyn-Neath ■> "4 i 4:?' ..? K Hirwain arrivali'' 2213 3! 's 2s Hirwain departure for ALerd .rep 28 3 10.? 30,8 ,) AbefOare1) 4?ll 2' ?!-l?8?!) Hirwain depart ;rc Lj? It'l drYJ;" :1 C: ;;1 Llwyacoed :) ;?'? 13 ..??8 Abemant CforAbernatr' 1') -?. "'? 8?S 0 CYCHWYN 0 '? m p"m|p mjp In Mertbvr dfrnturt"! O??J(..t'< 0 Abemant (for Aberdarc L |9 12 1 471 |f» 12 Llwydc(,e.,i. i?) li ?l I Hirwain arrivaljU 23jl 58; jfi 23 Aberdar?. dep?rt?n)!t 5t????) 5 HirwHin. ?M???)?J 5-'i(2 48jn 18. Hirwain departar. 2''j? ??. Glx-n 41 ?)i :i4?" Resolven ■ ;0 '<? 2"! H f3 Aberdylais,. ;f01fijvE 4<»I ;< j Abere amyaM01f'2 45' '7T? A