Yr Amserau

Parch i'r hwn y mae parch yn ddyledus. ANRHEG I'R PARCH. JOHN HUGHES. Y MAE Y CYFBlSTEDDrOD WEDI PENOBBFTSU AR FOD TR AJTRHEQ I'W OYFLWTXO MBWN V. TEA PARTY, ,j ..1 YN HOPE HALL, HOPE STREET, Nos FAWKTH, Mawrth 3ydd, 1857. :l 1 r C4DIUBYbD-IR. THOMAS EVANS. D'agwylfrv Parch. HRNRY REES Pa-oh. DAVID ROWLAND. Rala; Ptvch. RO GER EDWARDS, Wydd rrng; Parch. THOMAS LEVI, Ystradgynlais; Parch. RICHARD EDWARDS, Llangjllen, yn nghyd ag aDlryw eraill i an«rch y cyfarfod. TE AR Y BWRDD 5i O'R GLOCH. r' j c v Am hvabygrwydd pellach, avlwer ar y PLACARDS. g| *>■ q —T ""helvd siomedigaeth i gvfeillion ein PARCH s WEISIDOQ, dynunir iIYSB iSU v der',yqir Tttns grifl-adan PALL MALL. Robert Roberts, io3. Field Street, Everfiv. 4 ilùert8, eto. William Jo-ies, P^wnull IIItreet, pat,r r,101)88 Pmaiia Streøt. Miss Williams. 4. t'nion Street. t Kdward Pulford, :33, Prussia Street. Robert Rooertc, 12, Edmnnd Street. I, BEDFORD. •• David ;lif.)pria, 94. Warwick Street. John (inffith. 11(7, rinckinsham Terrace. John Richards. 11, Alfred Street. Hnjfh Davies, Northumberland Street.' William Gray Wiiliamg, 98, Hill Street, r ROSE PLA<~E. Kdward Mcrrris. 5. Frnspr "treet. Robert Roberts, 152 Salisbnry Street. Richard Williams, 7s, Nertherifeld-road North. Richard Williams, 7! eto, i UNCrTOy. wds. 38. G t Mersey Street, Kirkdale. David Thomas. 4° Virpil Street. David Williams, IOP. Hornby street. MULBERRY. Thomas Evans, Mill Str>ni, Thomas Hughes, South Hunfr Street. Robert W. Joces, S4, Myitle Street. John Lloyd Su.<n>ili Street. David Parry, Para ise Street. Jo?m R. Jones 3 >, T.ord '-?t re et. Daniel P. Davies »}, Sta.ihope Terrace. Flias Tieroe, 6S, Duke Street. John Sconrfield.2, PhoMiix Terrace, Windsor Street. Thomas Jones, Chester treet. BIRKE"f{ED. Hugh Owen. Chester Str "t. Thomas Pritchard. II, Clifton Crescent, SEACOMBK. David Jones, 10, Brighton Street. Evan Thomas, lea. John Davies, Allerton Farm. 1 i CYFLWYNIAD, (Pretention), CYHOEDDIR RHESTR O'R HOLL DASGRIFWYR. 1 SAMUEL ROBERTS, Ysgrifenydd 0. Y,-Ni chaniateir tocynau ar ol dydd Gwener nesaf. •. o EISTEDDFOD IFORAIDD DOWLAIS, 1847. CYNELIR yr Eisteddfod iiehoi vr, Ysgoldv Dowlais, dydd Linn y 27ain o Gorphenaf, 18;)7, PH'd vgwobrwyir yr vmgystadleuwyr baddu^ol ar y testynau isod, fo! y canlyn :— BARD DON IA TH. 1. Am yr Awdl oreu »r cofTadwiraetb am v diweddar Syr J J. Guest, Barwnig. A.R., Dowlais Gwobr 20 0 0 2. GaW ?«n am v diweddar Daniel Je Xing, Star, Dowlai«, gan Gvfrinf* Caradog ah J3r n -Gwobr I 5 0 9. Galar.2*n ar ol v diweddur Henry ThoTias Bl,ie Boar, Dowlais, u in Gyfrinfa Teml Caria I -Gwobr 4 0 0 t. Am yr Rrelvn gorcn i fod yn Fedd-argrxff ar Henry Thoma-?. Blue Boar, Dowlais,' e^nTeml Caria I-Gtvobr 0 15 0 D, Am yr Englyn georea i fod yn Fedd argraff i r diweddar fr8 Ann Thomas, Blue Boar, Dowlais, gun Teml ^Gwobr a u n ft. U»lar.jAn ar ol y di»"ddar Phillip Preece Cyfrwywr.nowlMa.p!m?yteUlion—&wohr ?? 0 1-2 Peoiil Hr Ymwe i»d y Gog a myny'do^dd Cvmry, a Uwyddiant, ei lletv ar Ben y Garn Ddu— Gw -br 0 1) n BKIRMAID ? FABDDONIAETH—Parub. Canon Jenkins, Pe rigl)r Dowlais; a'r Parch. RobertEJlis, Sirbowy, (Cynddelw) TRAETHODAD. 1. Am v <rw»honiaetli rhwnc Cy^vd'l dod a Chyni'deb, gao Gyfrinfa Ifor. Dowlais—Gwobr too 3 Ar rHv'ed^'»vHrt Tforinid i ddiwvjlio ea meddylian, yn nghyd a r moddion gorea er enill yr amcan gan Gvf rinf« Iror Ba^h—Gwobr 2 2 0 3, Ar v priodol leh nen yr unmhriodoldsb i Iforiaid gynal en Cymdeithasau mewn Oweatai, gan Gyfrinfa T,Irtv 1 0 0 t. A' RagoroMeb v Cvfnndeb I'omidd.yn nghyd a'r moddion mwyaf effeithiol er ei lwyddiant, gan Gyfrinfa y F»ii,:onen Gvmraeif — Gwobr 2 5 0 T i rod vn LUW vrYsgrifenydd erbyn Gorph.lOfed, iKi7, cyfeiriedig WILLIAM THOWAS, Tailor, Wen Street, Dowlais. aewMerthrr Tydfil. D.S.—Atelir y gwobrwyon os na bydd teilyngdod. Tvsteb i Dr. W Jones, Caergvbi. ?-EW? CYFARFOD o ?feiFion Dr. W l T??p, ?r?h-'?wTd yn T?,?? y Dref, Ca'TRv?i dvdH Llpn, If-or n Ciwofiror, 1857, Y Parch. CAXOHEUWR TUETOR yn v earfgir. CM C. RIGBï, TSW., ae eiliwvd gan y Parch Yr. RirHARns. Pe Bo-1 TT?fh fr????? i Mp; ei chv?wynoi n.W Jovp« I f? tnVTt??? on py? <'?Bv?«n?f<vn ne'nduotaphro- ffp*T,' h? ''r Dvsteb rt'lvwederfig" fod y fath ag a f?dd 1 ••Fod V personar, cnWnoIi fod vn Bwvllgor i gario alia 8TRf"t1" y r^furfod hwn, irvdn i ye)-.wa-).en at eu rbif, i hit nn v b-r^M v Pwyllgoran [Jepm7 vn ismrfrfnl eer- V  I P-,cb J. Richard,. P*"), JWES w,?]amf. P?rch D. B P-'CR ?? ??'? ?? ?h" L"?'<' Draper, ?- "rE-K-• ?? R. A WiH.mi,. Uan. wr r*»l hriwHLnshes. A* riand, y. dd'-us?nt Mt.?w? ?n?hef.Xttnnor. j Mr W ^iddom ?r Wm. Ribor s. Medwiifan, Mr. j.?.ph wnti?s. MlT?S.Tn' 1 | P,?pi)???Q.,?m. M _T? T?an?e?nx?d ) fapt ei agor er cvraedd amc&n v Cvf ir- Mbwn. ai fod i ?aei ei ddwyn i derfyniad ar yr ?llain o Mawrth t BoH Mr. G l' fod vn Y^gri'envdd Mvgedawl a TUrvsor a vn aelod n'r Pwvllgor vn rhiflwedd ei swvdd • a Mr R. PUJTCHAJUV I) Weithydd y Porthladd, yn Ysgrirenydd Cy. northwyal Mygedol, RHKSTR O R TAVSGRfFrADAt'. Mbb«i-s T. and C. Tigbv ew Harbotir Work9 .10 lo 0 M" Thom»* T?nahe« Oraianfrvn .5 0 Mr« Nntren\Leamington, par Hon. Mr*. Stanley 5 0 •> K F.-i""ri 'I' 5 0 n 0 0 Mr, Vew "arbour Works .] 2 2 0 Mr W llijoi Rob<vt«, <5«fnda 2 2 0 Mr Hnphe«. Bryi.glns, T.Janrhvddlad 2 2 n Rovsl H^tet «e va^t« 2 0 Mr. G. J, Robert*. NIAic-I flmll. Holyhead 2 2 o R. Trv«r*m Orifflth, F«q Garreclwyd. 2 0 0 Mr John V'wl. Drsne* Holyhead 2 0 0 Hon. O St«r]ev, M.P Penrbos 1 I 0 Mr. G. C Hobson C F. Gov" nment Offices I 1 0 Cart A M. ^kinn^r R.X. Pnlyhea 1 110 M'. W. Hnr'bnt', Govern-ent Office I I (1 M-.Wm J01"f>!II,Tr..t>wfa, Bodedern I 1 0 Mr. Robort, L°wis. T I..nllil-io. I I n lkfr. Richard T evi*. drugrint, Boredom I 1 0 Mr r o^ert Jobn Prvse. L'anrbydcllad. I 1 0 MV. J. Wynne Pavnter. Maes'iivyn 110 Mr. Owvii rrt«?har4.Ty'nllan, Tregaean 1 1 0 Mr Owen Hurhe*. Namior 1 1 « Mr.P -ice, Cafnan I 1 0 Mr. Hntfh Roberts, Penbol I 1 0 Mr r rhnrfl Roho-rts, Boston Honse, Pentreberw I 1 0 Rer R. 'hard Parry Jones, P. C., LlanflhangeL ea«effiotf 1 1 0 Mr. John Jam0* W'ir. Berw Colliery Mr F' erl C, Gill, ational Provincial Bank, I INtAlbeed I 1 0 I' Mr Yva" Thomas, Well-street. Holyhead 1 I 0 Mr. E»an TJovH, Swift-arjnare, Holyhead 1 1 0 Mr. Griffith Owen. Market-street, ditto 1 I o Mrs. Irlizaleth Rufthog Newrv Brewery, ditto. 1 1 0 Mr. James Hibbfrt, Rovnl Hotel, ditto I 1 II Mr. Owen Hntrbes. milor and draper Holyhead ) 1 11 Mr Thog. WiIMnms, Union Cle'-k, Holvheid I ] 0 Mx.'Edwri Hughes, National Provincial Bank. Holvhllltfi 1 1 0 H'iRhes, Swift s Sqnare, Holyhead I 1 1 0 r, 0. Owens solicitor, ditto.. 1 1 0 Mrs. Storev, Pi-kenhirn? 1 0 f Mr. SaJnne'Roberts. C»rn Coch, Llanfeehe!! 1 (01 0 jt., D. B. P. B D. h,,ai 1 () 0 Mr. Hn?h Willi 'ms Tvhen, Uanhenlan 1 0 0 'M'-W!ni)tmJfne?.Bo?pno?.L!an?e)i? I' 0 0 Mr. Won. Robert". TreSan 10 0 Mr. R;hard Griffiths Caarddol, Llechylched ) 0 0 Mrs Margaret J~n«s, Plas LWhylched 1\)1I Mr. ^enrv Jones, G-ng, L!acfao!o< I 0 0 Mr. John Tbomav G'snvBors, Llanbabo 1 0 0 Mr. W Own, Ffernmgvd. ditto 1 0 0 Mr. G. Htwbe« Crrrigyhaban 1 0 0 Mr. l'acilan 1 0 0 MT, J. Jones. Fferamncba. Llanbabo 1 0 0 Mr. TTiwa" Jone*. L'ynon Mil .ion Mr O. Morris. Tvmiwr, Llanychinffelynhwy" n 1 0 0 Mr. W. Williams, Glany?ors. ditto 1 0 0 Mr. M, w;11;"ms. C"1,,n. Bodedeyrn 1 0 it \fr. W. Williams and Brothers,Llwyn'rarth, Llan. habo 1 0 0 Mr A. Warren, Ho'vhead, (Surgeon) 1 0 0 r w, Tvclch 10 0 Mr J. Roberts Tvm^hwa 1 0 0 Mr w loo 1 Mr J. Huahes, Peo'romedd, Carolyn 1 0 0 Mr Owen Hnuhes, ditto 1 0 0 P"n1'c@ln,. Rumsiy, -« Jermvn otr-et, London 1 I) 0 Mr TntfVs William", LUnftirynghornwy Mr. T Pnh*rt*. L'anddpijaa- t 0 10 1; Mr. H. Williams. Fod 1, I lanhadrig 0 10 t) Mr. Wm. P TV, p.>nnch«l !re 0 10 t) ^fr .Tone*. Trefddaniel, Holyhead 0 10 ti Mr. w McVittie, C'istle Hotel 0 10 Nfr. W. Williirns, 13(irnwerih 0 10 (i M-. F. W. CireT,, Holvhead 0 10 rt M-, <1. r terinarv snreson, FlourMill Bridge 0 10 6 0 M 0 Si'. Thom-<» WiVi°ms, Pen'roraedd, Cemly" n 0 10 0 Rer. R. F. Williarns, L a. ddensant 0 10 0 Mr J. Roberts boa'mao. Holvhead 0 10 «> Mr J) fvans Br t.fsh S hooh n I, 0 o )' Nfiss Llvers.,i"tto 0 10 n Rev J. Rie-Mrds. Holyhead 0 10 0 Mr. WOllams Railwav C ■rriaee Inspector 0 10 II Mr. O. Wi l'ams. grocer. Market-«treet 0 in II Mr. 0, Hngh°s, slater, Thomas-street (\]0 0 Mr. W SWdorti, ditto 0 10 0 Rev. R. W Griffith. Holvbead 0 10 o Messrs Pierre Rrothers, Valley 0 10 it Mr. Robert p;nrce, ditto 0 10 (I M S. pi."P. di to 0 10 0 Mr. T Wi'liams, Fonr-Mile Bridge 0 10 0 '4r- J h- owpn: Nationa?' Aralw(,h 0 10 0 ,,4.. FT. p?"o painter, Ho lyhead 0 ? 0 Mr, O Priv-hard, Iron-onger, ditto ? ■ 0 t 0 0 Prit-hard, !roll- 0-aer, ditto 0 1, 'Wr.,T. i.ondon House 0 o A F'ieud 0 .5 0 r. R. Jones, grocer, Holyhead 0 5 it Mr 5 (I Wr, Joseph Jones, smith, ditto 0 ij o Mr. Owen Wiiliame, srr.ith. ditto 0 5 It Mr-. Tones, Brazier, ditto n 4 (I M" J RolortR, crocer, London Road 0 5 o ROT. n-1fHft¡ Robrt. Capeijwyn 0 5 j, Mr. T. Thomas, schoir.er Kendal Castle,"Amiwch 0 '> It J. Pavips, firua!4ist, Holyhead 0 3 Mrs. M. G*rflRth Druid 0 5 0 Mr. R. Ev??.Ma'-ket-street. 0 ,5 0 Mr. W. Braithwaite, Cattle Station 0 b 0 Mrs T. Ropoon, Swift Square 0 .5 0 Mr J. Hrtgbes, T dlow Chandler n 5 0 M". O. W, Morria. Pontyagryniog 0 5 0 Mr. J. WjiHams, Cob 0 5 0 Mr J, Wi'Ham! T"Da!J-n 0 3 0 o. o?ens. ioo,i!g managor 0 .5 0 Mr. j Nf(YrRons, butebe, 0 5 0 Mr'?-P'ters. Jonr Morket-street 0 5 0 Mr. W. Jones, Turkev Shore 0 5 (I Mr Mark Roberts. Penmaenmawr, near Conwv o s 11 A Well wisher 0 4 0 Mr. R Williams, draper 0 2 ki Mr. Richard Jone«.Blue Bell 0 2 « I Mr. Rjcharj Pricbard, joiner, ditto 0 2 6 Mr. H. Ow.n, Bone. fireinan 0 2 6 Mr, W. FVans, Black Bridge 0 2 <1 Mr. W Williams, N'ewry-street 0 2 II Mr«. Wii'.iams, brewet ,<■ it'o 0 2 6 Mr, 0, Hu«hei!, Th¡rd :\Iate Ehl..a 0 2 II Mr. R. Hoghes, Harbour Works 0 2 6 Mr. W. Owen. Trescawen 0 2 6 Mr. Thomas Tricbard, Well-street. Holyhead 0 2 6 Mr. R. Williams, grocer, Bittck Bridge, ditto 0 a 0 Mr. F. H Ellis. Brvniau Aims, Llaudegai 0 2 a [r, R 1.'T n'itto 0 2 6 Mr Joh Huv'iiee. Taerwen Nfill 0 2 fl Mr. R. Williairs Berwuchaf •••• 0 2 6 0 2 6 Rer >> Morgar», B«pt>9t Miniatsr 0 2 fi Mr. C .1. Jo^n-on, Te>fcr»pn 0 2 ft M. R Meredith, S! ipbuilder 0 2 1 Mr ,I Jones sh^em'. ki-r, Market-street o 2 6 Mr n..tones ironmonger. Holvhettd 0 2 II Nfr. () Wil ia,,i. Black Ti)l 'ge 0 2 15 Mr H. WH ams, Doci- van! n 2 « Mr. J b" Peters. Sen Market Street. Holyhead ') 2 6 Mr R'cba d Hr.g'es, Boiler-mf er. Newry-*t do. 0 2 6 Mr. Ricbnrd Robe1 ts, Pilo .BoljUead 0 2 0 Mr. R Wii'iams. Bnkrr, do t) 1 0 Mr. r., wil',i&mF,. Tail-ir do I 0 Mr R <>wen, ThomnaStreet, do I) 1 0 M. R WiHi-ims, Boiler-maker 0 1 0 Mr R- -lones, ros" reet 0 1 0 1 0 Mr R Le«is, Wnter Sid« 0 1 0 Mr J Wiili»ms, Go «y 0 1 0 Miss C Williams Markrt street 0 0 6 Mr.J,Robúl'l,King"Land 001\ FRED C GILL. Honorary Secretary and Treasurer. Djmimir yn neillduoi ar y Trysorwyr a benodwyd gan y PwylJg rau Lleol i anfon 1 mi bob dydd Mer cber gyda'r Post, restrau cywir o dansgrifwyr nad ydynteisioes wedi eu e)hoeddi,fel ygalloou henwauyru d dung os yn yr hysbysiad wytbnosolyny Papyraulileol. Caergybi, CAwej: 23ain, 1857. FRED C. GILL, Ysg. Mygedol a Thrysorydr", •j. iRhoddir lian,-z r ryfarfod yn ein npsaf. GWLEDDOEDD Y NADOLIG i PERDONEGAU (Piano Fortes) Newyddion ac Ail-law, ean >• Gwneuthurwyr mwynf cvTner?,im-T vn L)undtua.?..Br?)M yn aTnr,,iv? v?n G?i v rb,; I mitonir yn M?M< o fewn 50 m,)t<r..r dd?th?'i? nen »r ??moUaeth. Cvmerir hen B anofnrtes vn ?fn?,.) Pob Cprd ior?ptho S?fon, vn ??v,)wR D'Alberts s Cherd.l oriaeth Da.us eDWOg drall, am HA Fft PIU! a'r L1ythn'do1J vn ?d' ? ? ?'"?. Arcbiad ar Fane nen'r Llythyrdy i'wgwneyd yn daladwy I W. H. D A V I E S, PIANOFORTE AND MUSIC WAREHOUSE. 2, STAFFORD ST., LONDON ROAD, LIVERPOOL. Gwarantirpjb Offeryn a brvnir yn yr Yitorfa u ho 1, « newidir hwynt o fewn y 12 mis, os na bvddaat yn gymer- aiwy —- AMERICAN FLOATING BAUL WASHING MACHINE. JL (MOORE'* PATENT) Trwy gynorthwy y Peiriant hwu, gyda'i 200 Belen. au Nofiadwy, gaIl geneth wneyd gwaith chwech o olelt. wragedd. Pris o f < i ill). PEIRIANAU GW ASGT; A MANGLO 0 X2 i X3. Hefyd, dvfais newydd, y PATENT YANKEE HYDRO THERMAL CHURN I Buddai). I Yr hon sydd yn Heilwng o sylw pawb ac "ydd gau. ddynt ddim i wneyd A gwneyd Yraenyn. Pris o E I 5s. i £4. YSTORFA, 20, SLATER STREET, LIVERPOOL. •" Ie c 1 Dolgellau, Hydref 28, 185P. Mr. B. MOORE, Syr,- Pan trosodd yn Liverpoo j oddeutu tair wythnos yn ol troais i mewn i le Mr Hough, Slater Street, i gael srolwg ar eich peiriant cywrain, tarawodl fi yn ddiatreg vr atebai y dyben yn dda; prynais un am Xe,, a chefais hi gartref, ac mae bvd yn nod y tn hwnt i'n diszwyliidan. Os dy munpeh fy mhenodi yn oruchwvliwr trosoch i'w gwerthu yn y gyrnvdosraeth hon. n;d oes amheuaeth nad allwn werthu rhai ot nad Uawer. unwaith v gwneir hwynt yn adnab\ddus. Os hyddwch yn fy mhenodi gwnewch fy ngbyaysgaeddu a'r hysbys- wydd angenrbeidiol.-Ydwyf eich ufudd was, William Jones. Yn y Watg, n tyhoeddir yn ddioed, Prit 6e., A DRODDI o Deithiau Cenadol a Dargan /jL fvdiliadau ? ,a,-eh Dr '-?'a?ton. yn Nxh?notMrth T"?"?'?A? nr-«-tt. Cyfieithedig ?n y P?rch. THOMAS L?T! Gdlir cae! an- ne" unr)yw nife, orwv y Llythyrdy, ar i ,1?J"?'?? "?'?'"ewnPM?<-S<?p< D • JoLf'WlsArgraff yd d a Chyhoeddydd, MERTHIR TYDJPIL, 8e i'w gael gan yr holl Lyfr1Verthwyr Yn awr allan o'r Waxg, 7fed rhan 6c. Yn barod i'w yru gydar Post., y Gytrol, wedi ei rhwymo mewn lliain rrlrf, pris is., neu yn Rhanatt, 3- 6c., Y R A I)FILADYDD TET:LIUAIDD. Gan y I. PARCH. D. PRICE, DIN-BYCH. Yn cynwys Naw o Draetho-tau, nwv ar-ymtheg-ar-hugain o Bregetbau, DwV ar huaain o Bryddeatau Marwnadan, &c., &o. Pam dyrnaid o Loffion, vn cynwys amrai uge;niallo Ddiarheb on a'D,elh.eiriao, wedi en cftssrlu gan mwyaf o weithian hen Awduron, yn nghyda Phigion o Drioedd Beirdd foys Pryd- a n. Gan fodyr Awdwr vn hwriadu vmfudo gyda'i donlu i Utica, America, vn mis Nlai nasaf, dyrnim;T ar y saw] a ewvllvsianf 4ô(aeI v Lly r uchod yni am d .no (syda blaen rial mewn flost ige Stamps; at yr Awdwr, neu At Mr. T. GEE, Argraffyii<L uinbych, a gyrir ef yn ddioedi iddynt. I LLYFRAU CYMREIG. EOS CEIRTOG; set hon waith yr enwog Fardd Huw MORRIS, evda hanes vr Awdwr, gan We)- ter Davies. Yn ddwy GyfroJ, mewn lliain JMr?d prx 6. Pns o\ntefi, ]2s.) t,r Dav,inese. Afia' F'EWYRTH TWM. Gan Mrs. C Sto??. gvda saitb a",lmain o G-rfluniRa. Wedi ei rwymo mewn iiian h u dd, 3s (pris yntrflg, 4,.) BIBL DARLCNIAOOL-l Samuel i ddi- I we Malachi. Ynddn-vGy'roI t?.m?wnamleo YCANIEDYDD C? '?REIG. Pris 68. mewn J panar. nea 71, vn rhwym. THE ?AMBMty Mt\STREL Ming a C?ectton?'fthe etod ea of CaMbna. with ?Mma) words in En ligb and W#!sh, togeth-r with several origii)al Ai. a By fOHN THOMAS. (I"u(Z1& Drtn), Ar w-rtli gan H, HVGHFS & Sov. Wrexham, gan y rhai V geilir cael bron "nrhyw!ytr Cymreig trwv anfon ei weith m"WQ rogtag-o stamps. Anfoner am ea RIlESTR nowydd o Lyfrau Cymreig Tra Mor Tra Brython. I CYLCHWYL FLYNYDDOL CYMDEITHAS YR I HEN FRYTHONIAID. pYNELIR Cvlchwyl Flynyddol y Gym?eitha3 ?J uchod Mawrtb 2iJ, 1857, yn nhy Mra May, Ranelagh Street, yn y dref hon, 13vid y Ciniaw or y bwrdd am 2 o'r gloch prydnawn. Tocynau 3s. yr nn, Y mae Swyddogion y Gym eithas yn cyfarfod yn y lie uchod bob nos Wener, i'r dyben o dderbyn Ae.1, dau newyddion, ac ymdrafod ag amgylchiadan eraill perthynol i'r Gymdeithas. JAMES JONES, YSORIFEKYDD. THE OLD ESTABLISHED BRUSH MANU- FACTORY, 33, SOUTH JOHN STREET. t T? A T E R MORGAN, late H JAMKS MARSDEN, & SONS. All kinds of Door Mats, Cocoa Fibre Matting Carriage R,, gm Mansions, Hotels, &c„ furnished on the most liberal terms "YR AMSERAU." (THE TIMES.) ESTABLISHED 1843. WELSH NEWSPAPER, PUBLISHED EVERY WEDNESDAY, AT THE It Amøera11 Olfice," H, ST. ANNE STREET, LIVERPOOL. THE Proprietors take thp opportunity of call mg the utteotion o; Advertisers to the above Jou nol as a m-an of pn!]ifitY-c)r?u)etinf as it does through the ?enH?.,ftnpprinc?pa)itvHnd f.iverpooi; also in London, ?ncht.a'er. and other Towns in En? and. he ) ropr)' tor? feel pr nd in tavim before the Pu?Lc the present position of their Paper. E-tahlished ill the yeelr l-4>, It has ijune on steai'ily mere isina till it has now reach- A<i n riv !rl'h'; the rcalion of anv p ipe- in connection w.th ;o.¡orth or ()Ilth Wai.e, publ1she,] in or out "fthe P"'¡IJ, palitv. 186<1 last Parliamentary Ketarns belo.v). And the P prietors p edge themselves that no trouble or expense sbal be to møke it sti;i further deserving of that pat. ronage and support which have long established it as the N tioi-al Organ of Wales. The following n extract from the la«t PARI TAAfFVT ARY RETURNS ot Stamps if-snod to Newspapers encu- latiug in Wales for SIX MOTH, ending J/it day of July. WELSH. t Yr Amierau 12 6,500 Cyniro 16,050 Gwron Cymreig. 9.400 ENGLISH. Cumbrian or General 37,000 r .larvon and I >enbi^h Herald 41i,I100 :\1 uumoilthshire Merlin 45 000 StarofGwent 44 iMXi Price 2a. 2d a Quarter, or 8s. lid. a Yeai Payment in Ad vance. Delivered rorn Office, or can be had on Morning of Publication from Newsvenders in all parts of the town or Birk nhead, &c. dvortisements charged reasonably. No Charge for Trar-.latiog Ail manner of PRIVTING by Ateain Powar, iu Wnl^ii ,t English don» with neatness 1nd despati-h WHEN YOU ASK FOR j GLENFIELD PATENT STARCS, SEE THAT YOU GET IT, as inferiork-inls are often used. Y DRYDEDD G Y LCHWYL AR DDEG AR HUGAIN PERTHYNOL I'R VSGOLION ELUSENGAR CYMREIG. SAMUEL H. THOMPSON", Ysw., Thiugwell-hall, Llywydd. Cy MER yr ARHOLIAD BLYYDOOL o'r L' PLANT a Ilctdysgir yn yr YSGOLIOK ELUSE CYMREIG, Bus.ell.tr et, le yn yr Ysgoldy, ddydd Mawrth, y 3ydd o Fawith nesaf, am 12 o'r glccb, pryd y taer ddymnnir ar Gyfarwyddwyr a chyfeillion y Sefydliad fod yn bresenol. ELLIS JONES, Ysgrifenydd Mygedol. Ystafell y Pwyllgor, Chwef. 14eg, 18-57.

YR OFFETPIKD P ?- I j YR OFFEIRIAD PABAIDD versus JOHN LLOYD I X g. d. Cydnabyddwyd yn ein Rhifyn diweddaf 3 5 11 Parch. Richard Edwards, Llandvn, L1 an gotten ] 0 o E. I-loyd, Ysw., Pendleton, Manchester 1 0 0 Gan Mr. John Williams, Salisbury St., Liverpool :— Mr. D. Roberts, Birkenhead 2s. ftc, Mr. D. Thomas, Eto 2 fi Mr. T- Richards, Eto I 0 Mr. J. Williams, 3 0 Mr, J. Griffiths, Salisbury St. 1 0 Mr. S. Roberti. Field St. 5 0 Mr. James Webster, 2 6 Mr. Evan Jones, Liscard, 2 6 Mr. Allen 1 0 1 1 0

PWNC mawr ein beneddwyr yn ystod yr wvth- nos ddiweddaf fu Cyllideb Canghellvdd y Drv- sorfa. Yr oedd pob mater arall ymron yn cael ei oedi hyd nes y bvddai y pwnc mawr hwn wedi ei benderfvnu. Nos Wener diweddaf ymosododd Nir. -I)isrfielt a Mr. Gladstone ar gytillun cvllidol Syr Georpe Cornwall Lewis, mewn areithiau grymus, adroddiad o'r rhai a welir yn ein colofoau arferol. Mae y Times wedi galw y gwyr hyn i gyfrif mewn iaith pur drahaus gan erfvn arnynt wneyd eu cai-, yn hyshvs Cyhudda hwvnt o Ceio cynllun y Llywodraeth heb gynvg un gweil yn ei lie. Rhaid addef fod y oyhuddiad hwn i rvw fesur yn wirionedd, yn neillduol felly gyda uo)wcr ar araeth Mr Disraeli. Und nid oes evmnirit o rfra ynddo yn erbyn araeth Mr. Gladstone. Os dariienir vr araeth bono yn janol. nid vw vn b 'S'bl llai na chaufod mai atrcan Mr. Gladstone J vw He)h"u tr?uiiadau y Hywodrapth. Dywed tod | tua chwe iniliwn o bunnan weci eu bvchwanecu j at drenliadau v devrna yn r?ddo). o bryd i bryn cyn toriiid y rhyfel diweddaf allan; got'vnti'os oedd niodd lieihau costau y fyddin a't- 1859 a IR60, fel yr awgrymai Syr G. Lewis* v irellid gwneyd. paham na ellid gwnevd hyny vn 1857-8? a iboddai rybudd v bsdilai iddo ar F amser priodol gynyg itenderfyniad, yn datgan fod amcan-ffvtrifon y llywodraeth o gostau y deyruas, vn neillduol gyda golwg ar y fvddin a'r ilynges, yn rhv uchel o rai miliynau o bunnau. Ar vr un pryd buasai vn dda genym pe buasai Mr Glad- stone yn gosod lie mwy arbenig i r cwestiwn hwn yn ei araith faith a byawdi. Yr oedd mwv o'r eltim ddinystriol i'w chanfod ynddi, nag o'r elfen gyfansodchadol-mwy o destructivexess, nag o constructiceii,st. Ac nid faoff gan ddyniou welod uarhvw beth yn cael ei godi vn ei le. Pe buasai Mr. Gladstone yn ymosod ar y gorchwyl o dynu allan gvnllun o gyliideb ei hun. fie yn ei Idndledu gerbron y Ty yti ei dduil medrus ac enillgar arferoi, heb vmosod ar gynilon y Ilywodr. "eth, yn fwv nag oedd yn an?enrheidio! er dangos rhagoriaeth ei gynllun ei hun, nid ydym yn am- heu na luasai y caulyniad yn wahanol i'r hyn vw yn bresenol. Ofer disgwyl gostyngiad yu uhrethoedd v llywodraeth, tta bydd treuliadau y llywodraeth yr hyn ydynt yn bresenol. Y mae arian yn awr yn cael eu gwastraftu yu warthus ,an ein llywodraethwyr Adeiledir llongau mawrion, nad oes dim o'u heisiau-gwneir prawf- iadau mewn dyfeisial1 rhyfelgar, nad ydynt b\th I vn ateb un dyben daionus-dryllir llongau drud fawr er mwyn eu cyfnewid, ac fel hyn, gwastreffir arian y deyrnas, y rhai a god:r oddiar y deiliaid sydd yn treilio eu cyrph a'u hymenyddion allan er eu heniil. Gwvddom fod mantais yn cael ei gymeryd oddiwrth y rhyfel diweddaf i greu y dyb, fod yn angenrheidiol cadw ein byddin a'n llvnges mewn eywair dda, y rhaid i ni gadw ein sefydliadltl1 milwrol i fyny yn effeithiol, rhag i ni gael ein dal fel o'r blaen mewn sefyllfa aumharod i gyfarfod a'r gelyn. Y mae Williams, yr hwn a gamenwir yo Wron Kars wedi marchogaeth i'r Ty, ar y dyb hon yn awr, heb son dim am ddoethineb cadw sefydliadau milwrol mawr yn amser heddweh, i ni adgofio ein darllenwyr mai nid diffyg arian tuag at y fyddin a'r llynges oedd ein diffyoon yn y rhyfet di- weddaf. Y gwi: yw, yr oedd cymaint o arian wedi eu gwastraffu ar ein sefydliadal1 milwrol, cynifer o segurwyr wedi eu creu, can lleied o wir amcan at ddefuyddioldeb yn cael ei gadw mewn golwg, fel yr oedd yr boll beiriant wedi myned allan o gywair. Y llongau mawrion anferth a adeiledid genym ar y fath gost, nid oeddynt yn werth dim, ein ewyddogion uchel y rhai oeddent yn prynu eu swyddau, yr oeddent yn ddiffygiol o vmenvddiau, nid oedd ein byddin, fel y sylwai Mr. Roebuck, yn ddim amgen na bvddin o lew- od yn cael ei harwain gan aavnod." Pe cawsai y dynion hyn gymaint arall o arian, a phe buasai y sefydliadau cymaint arall yn fwy, ni fuasai hyuy ond ychwanegu y dyryswch. Pah am, gan hyuy, v rhaid i'r wlad waatrafhi ei nerth, treulio arian, a chadw miloedd o ddynion yn segnr mewn amser o heddweh, pan nad yw hyny yn ein gwneyd un mymryn yn fwy paiod i gyfarfod a'r "geIYD" (fel v dywedir) pan elwir atnom, ond yn hytrach i'r wrthwyneb. Y llongau a'r gynfadau a adeilad- wyd ar doriad y rhyfel allan oeddent y rhai fuont yn wasanaetbgar, ac yr oedd y dynion hyny a ymunasant a'r fyddin yn mboethder y fiwydr mor ddewr ac effeithiol a'r rhai hyny fuont yn byw yu segur am ftynyddau mewn milwrfeydd. Sicr ydym nad yw treulio miliynau o bunau yn fwy nag a fyddem arferol cyn y rhyfel diweddaf yn ychwanegu un iot at e'ffeithiolrwydd y fiddin a'r ll vnges pan fydd angen am eu gwasanaeth; ac os vdym yn awyddus am ostyngiad y trethoedd, rhaid edryeh ar ol y treuliadau ar ein sefydliadau milwrol a'r pethau yn nglyn a hwynt Tra y par- hawn ni i ddal y rhai hyn i fyny, ac i gefnogi y llywodraeth yn ei gwastraff ar arian y deyrnas, ofer fydd pob achwynind am drymder y trethoedd ac os na chymerir 7c. y bunt o'n henillion, eymerir mwy mewn cyfartaledd oddiar ein te, ein siwgwr. ein papur, a nwyddau angenrbediol eraill. Enillo-id y llywodraeth fuddugoliaeth ar ei gwrthwynebwyr nos Lun diweddaf Cariwyd fod y Tv i ymffurfio vn bwyllgor ar gyn- llun cyllidol Syr G. C. Lewis, ac felly syirth lodd gwelliant Mr. Disraeli i'r llawr. Nid oes dim amheuaeth na fu Whipper in" y llyw odraeth yn bur lnfurus yn casglu byddinoedd Arg. Palmerston yn nghyd, ac y mae yn bur debyg fod ofn dadgysylltiad y Ty wedi ei gadw o flaen llygaid lluaws o'r aelodau petrusgar. Ond dylai y cyfryw rai gofionad ydynt ond yn pellhau v dydd drwg. Daw dydd eu cyfrif cyn hir, ac os bydd yr etholwyr yn gall, chwiiiant am rai a ofal- ent fwy am les y wlad, nac am eu hanrhydedd a'u lies personol hwy eu hunain. Yr hyn sydd yn eisiau yw gweinyddiaeth onest, rhyddfrydig, cynil lie effeithiol; ond y mae yn ddrwg genym addef nas gallwn gredu mai un o'r cyfryw nodweddiad yw gweinyddiaeth Arg. Palmerston.

ADDYSG Y LLYWODRAETH A CHYMRU1 YN ein herthygl flaenorol ar y pwnc hwnl edrycbaaom ar yr egwyddor o dderbyn cymborth y Llywodraeth at addysgu y werin. Edrychwn yn awr ar yr amgylchiadau hyny yn ein hanes fel cenedl ag a allant ddylanwadu rhywfaint ar hJn; oblegid er profi fod yr egwyddor yn iawn, nid ydyw yn canlyn y dylid derbyn cymborth, os na bydd angenrheidrwydd am hyny. Yr an) gylchiad cyntaf a en wir ydyw laf. A wydd cyffredinol yn y bohl ana adtly". Y mae awyddfryd y bold am wybodaeth (meddai leuan Gwynedd yn ei lythyr at W Williams, Ysw \n gwneltthnr pich (!vniltiti yn i)'. eidiol. Y mae y Cymry yn benderfynol i add N-sgii eu hun- i ain. Y mae symledd diaddurn yr ysgoldai yn mba rai y cyneiir vsgoliori,-v brwdt'rydigrwydd gyda "un y cyneiir athraw da yn mhob man, —a'r lluaws mawr sydd o ysgolion anughyhoedd (081) (ffaith digdfelyb, mae'n debyg. yn hat:es un boblogaeth weithiol) yu profi yn gydawn wirton- edd fy haeriad Y inae yr Eglwss, gyda chvm-| horth y bendeligaeth. a gwaddoliadau. a rh"dd on oddiwrtb Gyfeisteddfod Addvsg, wedi codi 581 o ysgolion, tra y mae ymdrechion diyynorthuy y ty- lorlion wedi sefydlu dim llai na SUM Pe bai nn. rhyw ffaith yn perswadio y Llywodraeth i Ilrluel y Cymry yn llonydd, dylai hon wneyd IIVDV." -Nlr. Symons a ddywed. Y mae y tlodion yn benaf yn talu eu hunain am yr addysg prin a feddant; y maent. mewn flaith, yn cytranu mwy nag a ym- j ddeiagys ar wvneb y flfigyran. canys y mae llawer ng tydd yn rhv dlawd i dfllu mlllwn avian vn talu mewn nwyddau, ac yn cynal yr ysgolfeistr a thameidiau o ymbortb a thanwydd." Mr. Lingen a ddywed am yr Ysgolion Sabbathol vnNghymru, mai vmdrechion corph y bobl ydynt, yn holiol ddigymhortli, i addysgu eu hunain. Drwy en hottervnoldeb, y mae dosbeirth ieuangaf y wlad yn gyttredin yn ghiiii darllen, neu yu cael eu dysgu i ddarllen yn iaith eu mam. tjywedir fod y burned ran o'r holl drigobon yn dyfod i'r ysgol- ion hyn, a bod hanner y nifer yma (sef y ddegfed ran o'r boblogaetb) yu gallu darllen yr ysgrythyr au. Yn nhair sir (Caerfyrddin, Morganwg, a Phenfro), y mae 11,000 o athrawon yn gwneyd eu gwaith api ddim yn yr ysgolion hyn, ac oddeutu J 7 o ysgolion ar gyfer pob athraw." Mr. Johnson J a sonia "am awydctfn d y dosbeirth gweithiol i gymeryd mantais o sefydliadau celfyddydol, a dar llenfaau, lie bynag y maent wedi eu sefydlu." "Y mae digonedd o dystiolaethau i brofi," medd Ar togall, fed rhieni plant y dywysogaeth yn gy- ffredin, yn awyddus iawn i gael manteision addysg i'w plant. Ie. y mae digon o dystiolaethau i brofi fod poll o bob oedran megys wedi rhoddi eu bryd ar hunan-ddiwyiliant" Dywedai mwnwr Cvmreig 0 E G IWNI" 0 Eglwvs Llan, v bvddai yn well ganddo gael dysgeidiaeth na gwisg ar ei gefn." Mr. Lihgen a ddywed yn ei gotnodau am Aberdar. Siaredir Cymraeg ymron yn ddieithriad yma, ond nid oes unrhvw ragfarn yn erbyn y Saesneg. Clywais am amryw engreifftiau o weithwyr yn darllen ac yn ymyrafangu ar ol gwybodaeth, gymaint ag a all- ent." Efallai nad oes yn Lioegr, nac mewn un rhyw wlad arall, gymaint o engreitftiau o blant yn ymawyddu am wvbodaeih, ag sydd yn Nghy mru. Y mae yr awydd hwn yn gyffiedinol, yn I wresog. ac yn benderfvno!. Yn bgrym eu sel, y maent yn gwrthwynebu pob rhwystrau. ac yn I gorchfygu. Nid yn unig fe ddywedir hyny mewn geiriau, ond fei dangosir mewn gweithredocdd, I drwy y Dywysogaeth. Geneth fechan o'r lie anghysbell hwnw, St. Clears, a ddangosai v pryder mwyaf i ddysgn darllen, ac a ddywedai wrth wraig ) y ficer, y gwnai hi unpeth iddi hi., os dysgai hi II iddi hithau ddarllen." 'Pa beth a WDewch Y pfentyn a atebodd. Mi a weithiwn i chwi holl ddyddiau fy mywyd.' Y mae dynion call yn gwybod pan ymawyddir am, ac y dvmunir peth yn iawn, ei fod wedi hanner ei gyflawni; fod awydd penderfy nol a didroi-yn-ol am wrthddrych I¡ t-I Iwng yn dwyn y peth oddiamgylch. Nid oes neb a all wadu fod llawer wedi cael ei wneyd yn y blynyddau diweddaf yn y deyrnas yn gyffredinol, ac yn y Dywysogaeth yn neillduol, dros addysgu v genedl ieuanc. Mae pawb wedi bod yn ddi- weddar yn hepian ac yn cysgu, Ond y maent yu awr wedi deffro. Ni welwyd erioed fwy o egni gydag un aehos. Ac os gadewir y gwahariol gym- ) deithasau, ynghyd a'r gwahanol bleidiau crefydd- ol, yn lionvdd i weitbretu fel y maent, bydd y wlad wedi ei llenwi a digonedd o ysgolion cyn pen vchydig o flynyddan." 0 ganlyuiad, yn briodol iawn y dywedodd Arglwydd J. Russell, Nid yw y gwahaniaeth bernan ag sydd yn awr vn bod ar y pwnc, yn dwyn perth vn as a'r angenrhei'lruydcl am addvsJii y b"bl, ond eynllun neu y dullgoraf i fYlled vnghvd ar gwaith." 2il, Ymneilhluwyr yw corff cenedl y Cymry, ac y maent wedi cael prnfion luosog o rym ac effelth- iolrirydd yr eywychlor wirfoddoi —Y mae yn cael ei addet' yn awr, yn weddol gvffredinol, bod y Cymry yn anghydffurfwyr. nid yn unig mewn vmddangosiad allanol, ond hefyd mewn gwirion edd. Yn nhraethawd v Parch. W. Jones, Nefvn, ar Nodweddiad y Cymry," dywedir fod oddeutu 1,000 o eglwvsi a chapelau perthynol i'r Eglwys Sefydledig yn Nghymru: dichon fod ychydig yn fwy yn bresenol. Cyfrifid fod lie cyfleus ynddynt i oddeutu 400,000 i addoli; ond nad oedd dros 200,000 yn arfer dyfod iddynt. Ieuan Guynedd, fodd bynag, yn ei lythyrau at Arglwydd J. Rus- sell, nis mynai fod dros 100,000 yn mynychu yr eglwysi hyn. Ac yr ydym vn cael golygia,d y swr ) olaf yn cael ei gadarnhau gan dadeni Mr. Horace Mann, yn y Census Returns am 1851. Oddiwrth vstadegau Mr. Mann, y mae y dynion da hvny, a elwir y Yorkshire Clergy wedi dyfod i'r pen- ierf.viiiad canlN nol "1. Mai Ymne'irduaeth yw y grefydd gytlredin yn Nghymru a bod pedair rhan o bump o'r boblogaeth wedi gadael eglwys eu cyndadan." Nis geilir gwadu y ffaith (medd awdwr gwaith diweddar, o'r enw Speculum. Epis- copi), yw crefydd yenedluethol y Cymry; o'r deau i'r gogledd o'r Dywysogaeth, y mae lluosogrwydd ac eangder y gwahanol dai cyrddau yn dangos hyn; ac y mae eu lleoedd claddu a phriodi yndwyn tystiolaeth ychwanegol." Priodol, gun hyny, y dywedodd Dr. Meyer, Mae llefaru yn erbyn Ymneillduwyr yn Nghymru yn beth holl ol artwladgarol; a'r hwn a wna felly, ni ddylai gael ei gyfrif yn wladgarwr, nid yn unig o herwydd fod y rhan fwyaf o'r genedl yn Ymneill- duwyr, ond oblegid mai hwy hefyd yw y gyfran fwyaf parchus a chymeradwy o'r boblogaeth, ar I gyfrif eu nodweddiad, eu dysgyblaetb gaeth, a'u gweithrediadau gonest ac unplyg. Pe difodid ymneillduaeth yn Nghymru, coilid prif addurn y genedl ar unwaith." Tua chan mlynedd yn ol, ac yn mlaen hyd ddechreu y canrif presenol, nid oedd ymneilldu- aeth ond gwanaidd yn y wlad. Yr oedd yr holl bobl yn ymbalfalu mewn tywyHwch. ac yn dywyll- wch. Gair yr Arglwydd oedd werthfawr yn y dyddiau hyny ac nid oedd weledigaeth eglur. Yr eglwysi oeddynt yn fyoych yu weigion, a'r Sabbathau yn cael eu mathru gan fugeiliaid a phraidd. Ciliasai y gogouiant o'r deml, a thro- asid v nefoedd yn bres gan wyneb-galedwch y ddaear. Nid oedd dy cwrdd i'w gael. Ni pher- aroglir yr awyrgylch gan offrymau yr un allor deuluaidd. Nid oedd ewrdd gweddi, cvfeillach grefyddob nac .ysgol Sabbathol, mewn bod Ond yn awr y mae gan yr ymneillduwyr dros drlwy fit a hanner o leoedd addoliad-oddeutu dicy fil o weinidogion a pliregethwyr-dros ivyth, ugriin a di't7 o filoedd o aelodau egtvvysig-dto§ bedu,(ir cant ofiloedd o wrnndawyr-octdeutu dwy fil a hanner o ysgolion Sabbathol. yn cynwys o gylch dau cant a deg ar-hugain o filoedd o ysg-olheigion-saith o I golegau-mwy na phymtheg cant o ysgolion isel bris i blant gweithwyr a llafurwyr yn benaf ac oddeutu pedwar ugain mil o ysgolheigion." Gwelir grym gwirfoddoliaeth yn Nghymru wrth sylwi ar ei chyfraniadau haelionus at Gymdeithas Feiblau. Yo ystod y t oÎr blynedd, o 1844 i 1841, yr oedd rbydd-gyfraniadau Cymru at y Feibl Gymdeithas yn ^10,002 13s. 2c, sef 2!c. oddlwrth bob perchen enaid yn y wlad. Yn ystod yr un amser, yr oedd rhydd gyfraniadau Lloegr yn X81,645 10s. lie., sef ltc, oddiwrth bob un or trigolion. Nid oedd hyn ond hanatr cymaint ar gyfartalwch a chyfraniadau Cymru Etot canolrif cyfraniadau y swydd uchaf yn Lloegr oedd 4tc. oddiwrth bob un o'r trigolion. Y swydd hono oedd Rutlaud, lie nad oes ond un o bob deg o'r trigolion yn dlodion. Y canolrif ar gyfer pob person vn y swydd uchaf yn Nghymru (Mon) oedd I lie., sof mwy o chwe' cheiniog i bob per. son hit swydd Rutland, er bod un o bob chwech <> drigolion yr ynys yn derbyn cynorthwv plwyfoJ," Y mae ystadegau fel y rhai uchod yn profi mai nid enw o beth ydyw gwirfoddoliaeth yn Nghy- mru. A gawn ni ddywedyd, ynte, Cymru fu, Cymru fydd? Mae gallu yr egwyddor hon yn ein synu yn fynych; ac o ganlyniad, yr ydym yn golygu mai y man goreu i ni adael y pwnc ydyw cydnabod gallu yr egwyddor, gan ddywedyd, Ni a wyddom y gelli bron bob peth." Y mae hyn yn cael ei gydnabod gan Mr. Johnson, un o'r Dirprwywyr, Y swm a godir yn flynyddol yn Nghymru at addysg drwy gyfraniadau oddiwrth y cyfoethogion ydyw X3675 a chodir yn mhlith y tylodion, £ 7,000; pa swm, o'i gydmaru gyda'r hyn a gyfrenir gan y cyfoethogion at gynal ysgol ion, a wrthbrofa aChwyniad cytfredia fod y tylod- ion yn hollol ddifater yn nghylch addysg a gallai y £ 7.000 hyn, pe'i hunid gyda'r X,5,675 a gyfrenir gan y cyfoethogion, a'u gwaddoliadau at addysg a oferwerir yn bresenol, gynal cyfundrefn addysgawl gymhwys i gyfarfod ag angenion trigolion y Dyw- ysogaeth." Hawdd fyddai i ni gyflwyno gerbron y darllenvdd dudalenau meithion i ddangos grym yr egwyddor wirfoddol; ond tybiwn y byddai hyny yn afreidiol yn bresenol. Gallwn yn fyr gyfeirio at dafleni Mr. Mann, ar Grefydd ac Addysg yo y Deyrnas. Yn Sydd, Amgylchiad arall tra neillduol yn perthyn i Gymru ydyw y gwaddoliadau sydd wedi eu gadael gogyfer dg addysgll y bobl. Y mae per- sonau haelionus a da, o bryd i bryd wedi bod yn ganmoladwy iawn yu hyn. Geilir enwi Madam Bevan, yu arbenig, yr hon a adawodd y gvnysg aeth benaf yn Ngnvmru gogyfer ag aadysg, a'r hon sydd yn awr agos i 11,000 yn y flwyddyn. Y mae uwchlaw t4,000 o waddoliadau yn caei eu deibyn yn awr yu Ngogledd Cymru yn flynyddol at wasanacth addysg; ac yn y Deheudir, dywedir eu bod yn tynu ar £ 3,000 yn gwneyd yn vr oil, £ 7,000. Yu nghyfarfod diweddar y Yorkshire Clergy, y mae y Parch. L. Jones, Ficer Almond bury, yn dyweuyd, fod dros ddeg-ar-huguin o YsgoliouGramadegplyuyDywvsogaeth yn derbyn £700 yr un' yn flynyddol, at addysgu y trigolion ond mewn lluaws o amgylchiadau y mae y gwaddoliadau hyn naill ai wedi cael eu camarfer, eu hesgeuluso, neu eu camddefnyddio mewn rhyw ffordd." M. I

Y PARCH. JOHN HUGHES, LIVERPOOL. Y mae yn hyfrydwch genym dynu sylw ein darllen- wyr at hysbysiad a welir mewn rhan arall o'r papyr, gyda golwg ar y Tea Party" er aorhegn y gweinidog parohus uchod. Y mae enw Mr. Hughes mor wyhyddm, a'i d&Ieut- an yn cael cvdnabrddiaeth mor gyffre(linol fel v bydd. ai yn oferedd i ni jchw;inegu dim ar hyny. 'Does genym ond dwey.1 wrth y sawl gydd yn bwr. iadtt bod yn bresenol nad oes dim atnSer iddynt golli er cael tocynau. Buasai yn well genym ni pe buasai modd cael adeilad mwy na'r Hope Hall, ond gan mai Tea Party yw, y mae'n ddiau bod y CyfeiSteddfod wedi gwneyd y goreu a ellid dan yr amgychiadau. Er mwyn y Cymry yn gyffredinol, ac hefyd y lluaws mawr, mae'n ddiameu genym fydd .p'Xi.raethu cael mynediad i mewn y noson hono, fe^s A ^'broddiad I cytlawn o'r cyfaroJ yn y pP.:J,r.ÂuoT le n't 'Iii ."I"to:

Gwelir wrth lyspysi ':<1 r  j?r fod Fancy Bret Bull  ON .2ur  ?"' ? ?el ei :ebynalynSt.G'or?'- 1 3^ 0 Fawrth gyda r1 r's llawer iawn o flyny(il ,yBaly y sefydliadau df a'r Dig. pensaries, &c.

-7 Y mae Y rts a Chyt. o Aber, got 1-5Angor, newydd aii yard yn lalkner Street, yn y ittef hon, gyda chydenwad helaeth o gerig beddau, cistiau mantle pieces, o gerig llechau a cherig nadJ, Gwel hysbysiad.

Anerchwyd MR. HT GH OWEN, yr hwn, ar ol un-mlynedd ar ddeg o wasanaeth gorchestol, sydd wedi i-neiildtio yn ddiweddar ox swydd o ddiac- on yn yr eglwys yn Nghapel Claremont, Penton- ville, ar yr 11"1t cyfisol a thysteb hardd, yn arwydd o barch a diolchgarwch yr eglwys a'r gynulleidfa, i les pa rai y mae, am lawer o flynyddoedd, wedi bod yn ddyfal ymroddedig. Ymgynullodd cwmni lluosog i ystafelloedd yr ysgol ar yr achlysur, ac ar ol tt" cyflwynodd y Parch. A. M. Hendereon, y gweinidog newydd. v dysteb-timepice newn mynor, wedi ei addurno a lluniau o bronxe, a chydag arsgrifen. Mr. Owen wrth gydoabod y rhodd. a roddodd ryw fanylion dyddorol mewn perthynas i gyn-hanesiaeth yr eglwys, a thraetb- odd ei foddhad i'r eyduabyd liad o'j ffyddlondeb i'r diweddar Barch. J Blackburn, o gywirdeb i Crlstiollogol, yr hwn ni fu ynddo yr amheuaeth lleiaf, a choffadwriaeth yr hwn a fydd iddo ef, a'r rhai o'i amgylch. ei gofio a sercbiant diofn. Traddodwyd anerchiadau hefyd gan .) ohn Hughes, Ysw., George Knox.. Ysw., J. Carvell Williams, Ysw ao amryw foneddwyt eraill, rhai o ba rai it gyfeiriasant at ymdrechion Mr. Owen yn achos a Idysg, mewn cysyiltiad ag Ysgolion Hritanaidd Denmark-terrace, ac yn fwy diweddar mewn cefnogneth o'r Normal College rhagfwriadol i Ogledd Cymru. Terfynodd y gweithrediadau gydag anerchiad oddiwrth Mr. Henderson, yr hwn It ddywedai iddo dderbvn caloaogiad oddiwrth v ffaith, ei fod wedi dyfod i gysylltiad a. phobl, ym, lyniad ffyddlon pa rai wrth y rhai a geisiant eu i gwasanaethu a ddangoswyd mewn dygwyddiadau a aethant, heibio, a thrwy y ctangosiadau a wnawd y prydnawn hwnw.

I FFRAINC, Agorwyd y Corps Legislatif ddydd Llun diwedd- af oncllln, gan yr Ymerawdwr yn bersonol mewn araith. o'r tion y rhoddasom grynodeb yn ein rhifyn diweddaf. Dywedir fod Datiir heddvch 01 yr araeth Y merodrol, yr a bsenoldeb o echwyn newydd a Jivllideb, yn yr bon y mae y derbyn- iadau vn fwy na)- treuliadau, wedi cynyrchu effaith daionus yn Paris. Parodd godiad yn y Bourse yn ddioed. Nid oes ond beirniadaethau egwan arni yn y newyddiaduron Ffrenoig Mae v Debats vn rhoddi aralleiriad maith o honi. Nid yw y Patre yn "anturio can mal na beirniadu yr araeth, gan y byddai canmoliaeth yn hyfdra, a beirniadaeth yn afreidiol." Mae y Pays hefyd wedi ymgodi mewn syndod a pharch, gan dybied nas gall unrhyw elfeniad, unrhyw aralleiriad ond Ueihau ardderchogrwydd yr araeth." Ond nid yw yr iaith ganmoliaethol yma un mymryn yn fwy cryt nag a ddefnyddir gan y Moining Post yr hwn a ddywed nad yw yr Ymerawdwr byth yn agor ei enau heb fod rjemau neu berlau yn disgyn oddiar ei wefusau. Y n; e llawer o syndod wedi cael ei achosi gan y tiaith fod yr Ymerawdwr wedi terfynu gyda tlyfyniad o waith M. Thiers, ac y mae llawer o ddyfalu yn bod a yw yr anrhydedd yma yn cael ei dalu er mwyn ceisio enill yr hanesydd a'r gwladgarwr hwnw droso,d ai peidio. Y mae llywodraeth Ffrainc wedi erchi ei cbyn- rvcbiolwyr yn Llundain, St. Petersburg, Vienna, a Berlin, i wahodd y llywodraethau y rhai y maent yn eu gwasanaethu, i ymuno mewn Cyn adledd yn Paris i benderfynu ewestiwn Neufcbatel. Er fod y Protocol ar y mater yma we it c-tel ei dynu i fyny yn Llundain, y mae y gwahanol Deyrnasoedd sydd ganddyiit fudd yn y mater yn barnu mai Paris yw y lie cymwysaf i gynal y Gynadledd. Y mae ein darllenwyr yn cofio fod gohebvdd o Paris, eis peth amser yn ol, wedi hysbygu yn un o bapurau Brussels fod llofruddiad Archesgob Paris yn cael ei siarad am dano am rai oriau yn Brussels cvn i'r digwyddiad gymeryd lie. Y mae llywodraeth Belgium wedi gwneyd ymchwiliad i'r mat'1', ac wedi datgar nad oes dim sail i'r ystori. Yn y Constitutionnel am ddydd Sadwrn y mae erthygl banner swyddol yn gwadu yr hyn a ddywedai Mr. Disraeli mewn perthynas i'rcytun- deb dirgelaidd rhwng Ffrainc ac Awstria. Dywed fod y Convention wedi ei lawarwyddo, yn ol pa un yr oedd Ffrainc yn ymrwymo i arfer ei gallii i gadw trefn yn Ituli ar y tir y byddai i Awstria ddyfod allan yn erbyn Rwsia, ond gm na ddartu i Awstria wneyd hyny, nad oedd y cytundeb ond llythyren farw. Pe fel hyn y buasai pethau yn hod, ni fuasai yn gwanhau nemawi- ar Disraeli. Ei ddadl ef ydoedd nad oedd ein proffes ni o giiiad at ryddfrydincili yn Itali ond gwag, gan ein bod yu cydsynio a gwaith Kfrainc yn ymrwymo i gadw gwrthrvfel yn Itali i lawr os byddai raid. Ond y mae yn amheus a yw esponiad y Constitu- tionnel yn cynwys yr boll wir. Mae ar y wlad eisiau gweled y cytundeb ei hun, yr hyn nad yw y papur Ffrengig yn gweled yn dda ei roddi

PRWSIA A SWITZERLAND. I Os na thry pethau allan yn wahanol i r hyn y maent yn ymddangos yn awr, y mae Switzerland yn cebyg n gael ei thwyllo gan Prwsia. Credir yn Berlin (medd y Times) nad yw Brenin Prwsia, vn awr, wedi iddo gael ei ddyniod ef allan o balfau yr artb, yn meddu y bwriad lleiaf i gadw at ei ran ef o'r fargen. Nid oes y bwriad lleiaf ganddo i roddi i fvny ei hawl dybiedig ar Neuf. chatel. yn lie rhoddiad i fyny y curchtbrorion" Mae rhai yn dweyd fod Ymerawdwr y Ffrancod wedi ei dwyllo gan addewidion teg Brenin Prwsia y mae eraill yn barnii fod y cenad Swissaidd wedi camddeall yr hyn a ddvwedwyd wrtho yn Paris, ac wedi tybted yn gyfeiliornus ei fod wedi cael gan Ffrainc rywbeth tebyg i ymrwymiad y rhodd- ai Prwsia i fyny ei hawl o Neufchatel. Ond f. agorir v cynadleddau ar y mater yn Paris yn mhen wythnos nen ddwy, a bydd yu rhaid pen- derfynu y cwestiwn pwysig y naill ffordd neu r llall. Y mae Count de Hatzfield i fod dros Prwsia. .« T -J »

PERSIA. I Mae newyddion o Bush ire yn hysbysu fod iechyd y milwyr yn bur foddhaol, gan fod dwr gweil wedi ei gael. (4an fad y wersyllfa ttii, deng milldir oddiwrth y traefh, yr oedd anhaws- der mawr i gael adgyflenwadau trwy y tywod. Yr oedd y darpariaethau mwyaf egniol yn cael eu gwneyd yn Bombay i ddanfon grym ychwanegol, ac yr oedd milwrfeydd yn cael eu gwneyd o goed digon mawr i gynl tua phum' mil o ddynion. Yr oedd General Stalker wedi cyhoeddi canmol iaeth fawr i'r milwyr am eu dewrder o'r amser y glaniasant hyd nes y cymerwyd y lie. Mae y Teharan Gazette, am yr 8fed o Ion awr, yn cvnwys cyhoeddiad y Shah fod Bushire wedi ei gymeryd, ac yn hysbysu ei benderfyniad i ddetnyddio y moddion mwyaf effeithiol i wrthweithio ymosod- iad y Saeson. Y mae ar yr un pryd yn datgan fod gobaith y geilir dyfod i benderfyniad hedd- ychol ar y mater. Mae gohebydd y Daily New, yn ysgrifenu o Constantinopl ar y 9fed, ac yn dywectyd :—Mae y uewyddion o Bagdad yn ein hysbysu fod tebygolrwydd mawr y bydd brwydrau yn cymeryd lie rhwng y blaid grefyddol ar y naill law, a'r blaid boliticaidd ar y Haw arall. Mae 11 wyth au Koordistan Persiaidd mewn gwrthryfel a'r Shah. Mae M. Anischeff, cenad Rwsia yn Teharan, wedi vmadael i fyned i St. Petersburg i gyfiwyno adroddiad ar sefy,ifa pethau; ac i dder- byn cyfarwyddiadan pellach. Yr oedd y newyddion yn nechreu yr wythnos fod yr ymdrafodaeth rhwng cenad Persia an cenad ni yn Paris wedi darfod, ac nad oedd dim gobaith y byddai heddwch yn cael ei wneyd, ond v mae bellach yn Iled sicr fod Lloegr wedi Ilin iaru llawer iawn ar ei gofynion, ac oherwydd hyny fod gobaith oto y denir i delerau heddwch. Mae y Motning Star yn dweyd y gall daflu ychydig o oleuni ar yr ymdrafodaethau rhwng Persia a Lloegr bod yr ymdrechiadau wedi ail ddechreu nid oes dim amheuaeth, meddai. Gall- wn hysbysu fod Lloegr wedi gofyu chwech o bethau i'r cenad Persiaidd, ac o'r rhai hyn yr ydym yn deall fod tri yn cael eu cymeradwyo yn gvntaf y mae Persia yn foddlon ] ymadael o Herat, i wneyd ymddiheuriad am y sarhad y dy wedir a. daflwyd ar y genadwraeth Brydeinig y Teharan ac yn drydydd, fod caniatad yn cael ei roddi i godi sefydliad mewn cysylltiad a masnach Euphrates, a chario yn mlaen y rheilffordd cynyg. iedig. Mae y pethau eraill yn dwyn perthynas a rhoddiad tiriogaethau, yr hyn y mae Persia yn ei » omedd yn bewdant. ond y mIlA pob lIA i feddwl foi ein llywodrseth ni wedi eu rhoddi i fyny.

INDIA. Mae Dost M ahommed wedi cvrhaedd Peshawur, ac y THe llawer o ymweliadan wedi eymeryd !!p rhvn^ddo et a^yr John Lawreno-. ond pit beth VW y canlyniad nid yw yn by& R. Nid mewu un modd yu annbeby. <? gytiyg ar fod i filwyr Prydein o Candahar a Cabul, fel yr unig tou weithio yr ymosodiad Persiaidd. a

I Y T ¡ VYS¿)GAEtItAlr I 'Y T i ?v YS( ? D? Dywedir fod lly wodraeth* wrthwynebu yn egniol iindsk Danubiaidd a'i bod yn ddiWf -tar wea. nodyn i Paris i amddiffyn ac egluro et golvgi,, Ychydig o amser yn ol yr eedd yn grymu fod Ffrainc yn awyddus am yr • fod arni eisiau gosod,Count de inloin ■ arnynt, ond nid oes dim wedi cym yma i gadarnhau y dyb yma. V" gryf iawn 0 blaid Lloegr yn y r yJofiløn Gazette, papur swyddo grifenu fel y caulyn ar y mater papur swyddogol llywodraeth Ffi. 1>. i at wraidd y golygiadau y mae AN, ria a. Pbrydam Fawr wedi datgan eu hunain y leidiol iddynt, sef gweinyddiaeth gwahanol ir taleithiau hyn. Nid yw yr amcan ond yn creu annghydfod yn Nghyngrair E brill 1;), 1806, yr hwn a wnaed er amddiffyn cyfiawnder ac annibyniaeth yrymerodr- aeth Ottomanaidd. Nid yw Lloegr ac Awstria yn alluoedd i gymeryd eu troi oddiar y ffordd yn hawdd, neu i fethu yn eu cadwraeth o gytundebau. Mae yn rhaid credu can hyny na gellir pender- fynu y cwestiwn a ofyuir gan y Moniteur yn unol a'i olygiadau.' Mae y Constitutionnel a phapurau eraill Paris yn parhau i ddadleu o blaid un deyruas Roumanaidd os bydd y divans yn dymuno hyny.

AWSTRALIA. Yn ol y newyddion diweddaf o Awstralia y mae masnach yn lied ddilewyrch, ac yr oedd prisiau oedd- j ent yn dyfod o wledydd tramor yn llawer is, yn gy- maint a bod nwyddau yn dyfod i mewn yn ddyddiol. Yn ol y newyddion o Adelaide, Awstralia Ddeheuol, y mae y Cyngor Deddiwriaethol wedi cyfarfod o dan y Cyfansoddiad newyid, a'r Llywydd wedi traddodi ei anerchiad. Dywedid fod yr ymchwiliad am fwn- glawdd aur yn mhellach i'r gogledd wedi troi allan yn aflwyddianus.

c R INA.. I Pan adawodd y llythyrgod Hong Kong \Rhag, 30; yr oedd y gair yu ffyuu fod yr Ymerawdwr yn awydd us am heddweh, a'i fod wedi penodi un Eling i gym- eryd lie v dirprwywr Yeb. Ond cafwyd ar ol hyny nad gwir oedd hyn, a bod Eling yn wallgof. Ar hwyr yr 20fed cariwyd Mr. Cooper henaf, tad Mr. Cooper, llongadeiladydd o Whampoa, vmaith gan haid o Chineaid. Ymofynodd Mr. Cooper, ieu., ar unwaith i'r Jlyngesydd Seymour, yr hwn a gyhoeddodd rybudd i'r trigolion Chiaeaidd yn Wbampoa, oni roddid Mr. Cooper i (yn] y dryllid eu tai. Sicrhaodd y mas- naehydd Howgua o Hong wrth y Llyngesydd nad j oe,ld Mr. < ooper yn Canton, ac nid oedd efe yn gwy- bod dim am ei dynged. Pan ymadawodd y llestr nid oadd Mr. Cooper wedi ei gael. Yn mys'o! y colledion a gafwyd trwy losgiad y gweithfaoedd tramor yn Canton, y mae yn resyn fod arg affdy Dr Williams wedi ei ddifetba, yn cynwys y Uythyrenau Chineaidd a chopiau o yn agos yr hill weithiau a gvboeddwyd yn ystod y pedair blynedd ar hugain y bu y wasg hono mewn gweithrediad. Y mae rhai o honynt nad argreffir byth mo honynt mwyach. Dywed gohebydd y Morning Post fod ganddo bob lie i gredu fod Rwsia wedi addaw cynortbwyo China, ond rhaid i ni gael rhyw dystiolaeth gadarnach na gair y gohebydd hwn cyn y rhoddwn goel i beth mor annhebyg.

AMERICA. tjy „ j Al\'IERICA, '.J-" 1. ¡ Cyrhaeddodd yr Arago Soutbampton ddydd Gwener gyda newyddion o New York hyd y 7ted o'r mis hwn. Yr oedd y Chwareudy Cenedlaethol yn Washington wedi ei ddinystrio gan dan ar brydnawn y bed, ac nid oedd ond y murian moel- ion yn aros. Yr oedd y newyddion o luaws o fanau yu hysbysu fod y rhew yn diflanu, a'r afon- ydd yn codi yn raddol Yr oedd llywodraeth Canada wedi penodi y Barnwr Draper i fyned i Loegr i ddadleu hawliau Canada 1 diriogaeth Hudson Bay, o flaen Ty y Cyffredin. Y mae y New York Herald, y 6ed o'r mis bwn. yn gwneyd yr hysbysiad canlynol mewn perthyiifis i weithrediadau dirgelaidd Senedd yr Unol Lial eitbiau yn Washington gyda golwg ar v cytundeb a Lloegr:- Y r ydym yn deall fod Cytundeb Dallas-Clarendon ar acbosion America Ganol, ar ol dadl faith a bywiog mewn eisteddiad dirgelaidd, ddydd Mercher diweddaf trwy bleidlais o 83 yn erbyn 8, wedi ei gyflwyno yn ol i hwyllor yr acbosion tramor, gydag amcan i wneyd rhai gwell- ianau. Edrychir ar y cyllwyniad yma yn gyffredin fel coliiad ar y cytundeb, ond y mae yn ddigon posibl, heb i'r Senedd gymeryd unrhyw gam ar y pwnc yn y cyfamser yr el y cytundeb drosodd hyd y 4.vdd o Fawrth, ac felly dytod o dan ddylanwad swyddol uniongyrchol y weinyddiaeth newydd. Cyrhaeddodd yr Arabia borthladd y dref hon nos Sadwrn diweddaf. Yr oedd gweithrediadau y Congress wedi bod yn bwysig. Yr oeddid wedi bod yn dadleu cytun- deb Dallas-Clarendon m'jwn perthynas i America Ganol, ond heb ddyfc i un penderfyniad ar y mater. Nid oeddid eto v. ixii dyfod i derfyniad gyda'r trengholiad ar gortf L>r. Burdell, hanes llofrnddiad yr hwn a welir mewn cwr arall o'r papur hwn. Barnai rhai fod y weithred ysgeler wedi ei chyf- lawni gan-ryw uu nad oedd yn perthyn i'r teulu, ac nad oedd yn byw yn y ty, ond barn y nifer fwyaf yw mai Eckel yw y llolrudd. Yn v trmr- holiad gohiriedig ar y lOfed dygwyd le Burdell yn cynwys ysgrifen yn ei law ei J oedd yu dangos fod y Dr. yn y ddinns ar y dydd y dywed Mrs. Cunningham y darfu hi ei briodi., Cadarnhawyd hyn gan ddyn o'r Artisans Bank, yr hwn a ddywed fod y Dr. yn yr ariandy ar y diwrnod hwnw. Tystia un Mr. Farrell ei fod yn pnsio ty 111", Burdell tua baner awr wedi degqr noson y llofruddiaeth, a'i fod \Cedi gweled dyo yn myned i mewn, yn fuan wedi byny clywai waedd mwrdwr," a swn rhywun yn syrtbio. Arosold i wrando pan y daeth dyn yn llewis ei grys at y drws gan beri iddo fyned ymaith. Cymerwyd Farrell i yetafell arall, ac allan o nifer o bersonau pigodd Eckel allan fel y dyn. Parodd hyn i Eckel ddychrynu a chrynai, ac nid aUai ddweyd un gair.

CYFLOGATJ YN AWSTRALIA. Hybarch Olygydd,—Yr ydwyf yn anfon i gyhoeddj yn eich papur y cyflogau sydd i'w cael yn y wlad fr81 ac eang hon, ac yn gwyliod fod miloedd o t: ngbyd. genedl yn brin ond medru cael lluniaeth i'w teulu- oedd vn yr hen wlad, pan y gallent gael yma ddigon- edd o bob daioni. Y mae gwaith i'w gael i bawb, a thai da. Yr wyf yn perswadio pob un a ddarlleno y Uythyr yma, os yd.vw yn gallu ymfudo, i ddyfod yma mor fuan ag y gallo. Ydwyf, yr eiddocb,, WILLIAM JONEft Melboumt, Taehwedd 2Gain, 1856. MARCHNAO LAFUR MELBOURNE. I Sadvrrn, Taehwedd 22ain, 1856. I Serch y dyddiau gwyl i urddfreinio y Cyfansoddiad Nwydd, y mas hon wedi bod yn wythnos fywiog yn y farebnad lafur, yn enwedig am weinidogion cyff redinol ffarmio, pladurwyr a phob math o lafur amaethyddol. Mae morwynion eto yn dyfod yn brio; rhai da yn hynod felly. Y canlynol ydynt y prisiaa sydd yn rheoli am yr wytbnos Gyda cyfraniadau o fwyd.—Cyplau pridoasol, heb deuluoedd, o X75 i £85 y flwyddyn eto, gyda thenlu, oedd, X55 i £ 05 eto; garddwyr, £50 i £55 eto; marchweision (grooms), X40 i X50 eto; ceictwaid anifeiliaid, X60 i £70 eto bugeihaid, £35 i X70 eto; bwthgeitlwaid, X26 i Xio eto gweinidogion cyffred- inol flarm, 25s. i 80s. yr wythnos; pladurwyr, 7s. i 8s. y dvdd; cyweirwyr gwair, 25s. yr wvthnos; tori gwair, 9s. y dunell; gyrwyr ychain ar y ffyrdd, 30s. i yr wythnos; eto, ar orsafau, 25s. eto; cneifwyr defaid, 18s. i 20s. y can dafad golchi defaid, 7s. (k y dydd; cogwyr, X70 i X90 y flwyddyn cogyddesau, £O i £15 eto; morwynion trwyadl, X-30 i jE35 eto tyforwynion (housemaids), £ 25 eto; golchyddesau, £ 30 i £ 35 eto; magwresau (nursemaids), £ 20 i £ oft eto. Y rhai canlynol a ystyrir y dognau gosodedig wyrbnosol o ymbotth:—12 pwys o gig eidion D(U ddafad, 10 pwys o dawd, 2 bwys o siwgr, i pw, 0 de. Yn mhob cangcn o lafur celfyddydol y mae gwell- iant hollol yn cael ei ddangos, a llawn brisiau vn cael eu rhoddi i'r holl grefftau. Heb ymborth.ddognall.-Cysodwyr, Is. -to. y fil; eto, wrth yr wythnos, El 4s.; gwasgweithwyr, f,4 43. i C4 1 Os. eto; seiri coed, 14s. i 15s. y dydd; seiri meini, 15s. eto; plastrwyr 15s. i 101. eto bricklayers, 14s i 15s. eto; goldint du, 12s. i 14s. eto; chwarel- wyr, 10s. eto holltwyr coed ac amgauwyr, 5s. i 7s. y (inrieil, am gau wrth y rod, y defnydd i'w hollti yn uni, 6s.; iabrwyr ar y flyrdd, 9s. y dydd,- coed, dwfr, a thentau vn cael eu darparu. Y iiiae Ilai o ymofYD am f-irwyr. Am gartref neu i'r dwyrain £ 7 y mis mewn coasters, PO i f7; ceoks a stiwardiaid, £7 i £ h mates, mewn coasters, £9 v mis.

tntbiattRaut 19rio1nuaut all1artG.oladqau ESOORODD,— Chwef 16, Mrs. Ann Jones, Bala, priod Mr. Job* Jones, brawd y Parch. T. Jones, Cenhadwr j Cassia, -17. gwraig Mr. D. Morris, Draper, London House, Llanidloes, ar fab. ,,¡' t' j -20, gwraig Mr. J. M. JeBM, Arfpt_?ayd.? d?,' [idloes, ar > Ro? IP gwraig Mr. A, „ Bo,# ?? '1), k. Q.. <'   < I on, at yn nith f Bala. I Chwef. F r Upper Hill Strt. Drefaldwyn, a met hang, St. Harmon, sir Faoayfed^rP^ 26. -9, Mr. William Barnes, Pecgemanfei^n, g Aberystwyth, ar ol inisoedd o gystudd trwm, yr hi a ddyoddefodd yn amyneddgar; oed 51. Teieui colled ar ei ol gan ei weddw a'i blant, a chan yr eg lwys yn Penllwyn ac yn neillduol felly fel Blaenor K y gin. r. -8, ar ol hir gystudd, Elizabeth, gwraig Mr. Robert Jones, Fronisa, ger Wyddgrug. -11, Mr. Evan Jones, Tynymaes, Llanfechell; oed 84. Teimlir colled ar ei ol, oherwydd yr oedd yn feddyg anifeiliaid rhagorol. --11, William, mab Mr. Wm. Abraham, Rosa Terrace, Conwy, yn 13 mis oed. -12, yn 51 mlwydd oed, Cad. James Reed, East Darren Mines, ger Aberystwyth. Ar y IBfed ym- gynullodd oddeutu 1,200 i'w hebrwng i'w ddaearol-dy i Llanbadarnfawr. Yr oedd Cad. J. Reed yn un a berchid yn fawr gan bawb o'i gydnabod, a theimlir colled fawr ar ei ol. 17, Mr. David Roberts, Erwfawr, yn 55 ml. oed. Yr oedd yn flaenor defnyddiol iawn gyda'r Methodistiaid Calvinaidd er's llawer blwyddyn yn Llandegle. Mae galar mawr ar ei ol. Yr oedd yn wr ffyddlon ag yn ofni Duw yn fwy na llawer. -20, Miss Mary Davies, Camddwr, Llanarmon, yn 27 oed. Cafodd ei magu yn grefyddol; cadwodd ei genedigaeth-fraint; cafodd fwynhau yn helaeth 0 orfoledd yr lechawdwriaeth. a ba farw mewn tang- nefedd.

NEWYDDION DIWEDDARAF. t (Gyda'r PeUebyr). I DYDD MAWRTH. Adnewyddwyd y ddadl yn y Senedd neithiwr. gan Mr. Mc. Gregor yr hwn a ddadleuai y geilid lleihau v treuliadau vn fawr..Traddododd Ar- glwydd John Russell, Mr. Cardwell, Mr. M. Gib- son, Mr. Walpole a lluaw8 ereill eu syniadau ar y mater. Yr oedd Arglwydd J. Russell yn ffafriol i gyliideb y llywodraeth. Cynygiodd Mr. Bentick ohiriad y ddadl, ond gwrthodwyd y cynvgiad trwy fwyafrif o 477 yn erbyn 22. Ar ol hyny rbanodd y Ty ar y cwestiwn cyntaf, sef bod y Llefarydd i adael y Gadair a'r Ty i ymffurfio yn Bwyllgor o adgyflenwad, a chafwyd 286 o blaid y cynygiad a 206 o blaid gwelliant Mr. Disraeli, felly enillodd y llywodraeth fuddugoliaeth trwy fwyafrif o 80. Y mae Canghellydd y Drysorfa wedi gwrthod cais dirprwyaeth oddiwrth y fasnach de, ac yn bwriadu dal at ei gynygiad gwreiddiol o ostwng y dreth i Is. 7c. yn unig, fel y gallo dynu y 9c. rhyfel oddiar y dreth a'r incwm. < Y mae llythyrau o Teharan i gyd yn siaiad am gytundeb diweddar rhwng Rwsia a Persia, yr unig wahaniaeth sydd mewn perthynas i'w del- erau. I i

MARCHNAD LLUNDAIN I Mark Lane, Dydd Llun, ChweL 23. [ Yr oedd y cyflenwad o Wenith o Kent ac Essex boreu heddyw yn gymedrol; gwertbai yr ychydig samplau sydd braidd yn well nag wyth- nos i heddyw, ond yr oedd v gwaelach yn cael ei esgeuluso. Yr oedd Blawd Norfolk yn cael gweil derbyniad asafai ar 41s. y sach. Americanaidd a gofyu cymedrol am brisiau blaenorol. Haidd heb gyfnewidiad. Ffa a Phys yr un modd. GWKNITH, Lloegr, gwyn, newydd 50 0 08 0 Lloegr, coch newydd 49 0 60 0 Tramor. CyfandirEwrop. 52 0 82 0 HAIDD, at Falu 30 0 32 0 CBIRCH, Lioezr 24 0 32 0 Scotland.26 « 33 o I "erddon 30 0 29 0 FFA, Lloegr 31 ft 42 0 Tramor .35 0 40 o Pvs, Lloegr, gwynion 39 0 42 0 brvchion .7 0 38 0 PKILLIKD,goreu, y sacb o 280 pwya..53 0 07 0 yr ail 40 0 46 0 America, heb suro, y baril.. 30 0 33 3

CANOLBKISlAU YMHERODROL I AM WYTHNOS A DERFYNODD. CHWEF. J4- Gwei Haidd. Ceirch. Ffa. Pyø. s. d. s. d. s. d. s. d. s. d. 56, p 44 11 23 6 39 6 39 7

MARCHNAD fit YD LIVERPOOL, Dydd Mawrth, Chwef. 24. Yr oedd nifer gwaddollo brynwyr yn y farchnad heddyw, ond nid oes dim cyinewidiad yn mhris y gwenith. Ni adroddwyd dim masnach mfwn blawd i effeithio gwerthiad buasai raid gwneyd gostynaiad go fawr. Ceirch le yn is. Dim cyf- newidiad mewn Blawd Ceirch. Nis geilir nodi cyfnewidiad mnwn unrhyw raw arall a. d, a. d. GWENITH, Lloegr, gwyn y 70 pwys 9 6 9 q coch 8 0 8 6 I wCerddon 7 9 8 9 Tramor, yf. Ewrop I g 0 10 6 „ Unol Dal. a Canada 9 0 10 6 HAIDD, y grynog 40 0 44 0 Tramor 4 4 5 6 Ceirch. Lloegr y 45 pwys.. 3 6 4-0 • Iwerddon. 3 4 2 ol Tramor, 0 0 0 0 Ffa Lloegr v Grynog Ymbe 42 0 49 0 Iwerddon a'- \lban- 39 0 40 0 Tramor ,.37 638 6 Prs, i'w herwi, gwynion, 40 0 45 6 T -amor 42 0 43 0 "PEIM-JED, goren.y sacb o ^80 pwya.. 48 0 50 0 yr ai 'I 43 0 46 0 Yspaenig. • „ 59 0 6) 0 America y r o If?fi pwyi.. 3() Po 0

LONDON CATTLE MARKET. Comparative Prices of corresponding week* tn 1856 1857. Per HlbJl. to sink the Offals. Chwef. :!O, 1856. Chwef 23., 1857. s. d. s. d. s. d. s d. Coarse & inferior Beasta 3 4 to a 6 3 2 to 3 4 Second quality, ditto 3 8 4 0 3 6 3 10 Prime large Oxen 4 2 4840 46 Prime Scots, &c. 4 10 5 0 4 8 4 10 Coarse & inferior Sheep 32 3644 48 Second quality, do. 3 8 4 0 4 10 5 0 Prime coarse,wooled, do. 4 4 6 5 2 4 Prime Southdown, do.. 4 8 5 0 5 8 5 10 Lambs 0 0 0 0 0 0 0 0 Large coarse Calves 4 6 5442 54 Prime small, do. 5 ii 6 0 5 6 5 10 Large Hogs 3 6 4 2 3 8 4 4 ) Neat small Porkers 4 4 4 10 4 6 5 2 LIVERPOOL. Printed and Published by JOHN LLOYD, at his residence. 11, St Anne Street. wrco"- nesday, FEBRUARY 25. 1^5