Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
24 articles on this Page
C ANOLBRiSIAU -MHERODiiOL…
C ANOLBRiSIAU MHERODiiOL Am wythH&s a derfjnodd. Ion. 10. Gwenith. Haidd." C rcb. Ff* Pys. a. d. a. d. s. n. a. fi. d. -ii ?-, 39 9 58 10 44 7 23 ? $1 ? 39 ?_ __??_ ?
MARCHNAD. Yil YD LtpSFdOLT
MARCHNAD. Yil YD LtpSFdOLT Dydd Mawrtk, on. T?l>. Yn ein marchnad heddyw, yr oedd cyauHiad gO dda, ond gofyn canolig am Wenith at draul: lot' iau da yn cael prisiau wythnos i hedWi, ,yr ail gwaelach, pa fodd by^ag yn anrhaw d^ Uiwertht, aè yn rhatach. md yn is o 6c i saclva baiil. Dim o bwyq i'w ddweyd am Geurck. a lIaldd heb gyfnewidiad yn eu pris. Y d, ?. a. a .t/ GWENXTH, Lloegr, gwyn y 70 pwys B8 °9' si: coch 8 3 6?  Iwerddon.8 0 9,0 Tramor, Cvf. Ewrop 6 & „ Unol n?. a Canada „ 8 2 10 HAIDD, ,y grynog 44 0 48 Tramor „ 5 0 rJ, Cehch. Lloegr .0.,y 55 pwys.. 3 8,4- 0 Iwcrddoo v "3 8 9 Tramor. 1/ H 0 0 0 0 FfaLloegr y Grynog Yiahe.41 ft 49 0 Iwerddou a'r Alban .» 41 0 43r Tramor M 0 3!t! (I 5 0 0,0 PEILLIEP.goreu.y jaoh o 2U pwys..50 (J yr ail .4fl 0 47 0 Yspaenig. t>#. 9 .59 0 60 -0 America .y baril o 196 pwys..30 0 37 0
MARCHNAD Y GWLAN. , r
MARCHNAD Y GWLAN. r j LLUNDAIN, Ion. ltf. SCOTCH AVOOL.-There is still an active, inqoifl for Laid Highland Wool, and the report of veri high prices obtained at the sales in makes our holders very stiff, as the stocks are u i in a small corapas. I LEEDS WOOL MARKET, Jan. !t. Tb6r has been more done in sales this week than ft'I1 the last fortnight, and prices of wool. generate arc very fivta, with an upward tendonCY. I L?id Highland Wool pt)y ?tbs. 16 0 16 White do do. 18 0 'o ¡ L?iJ Crossed, do. an washed 18 0 20 0 Do. J". washed !0 0 21 0 Laid Cheyiot 11?. unwashed., 19 0 2? Do. '?.. washed. 22 n 2C'? W!"??'?"' ?. do. 32 0 40
i - I", i; - - - .. i t QK.A…
i I", i; i t QK.A I voviparaiwe rrices or corresponding wceR* tn I Ouv f I Slbs. to sink the Opru. 1, 1856. Ion. 19., 1867- R. d. s. d. s. d. g, t, infilrior Boa-,Iq 10 to 3 0 ? 4to? Sec ond nualiiy, liitto. 2 3 6 3 8 4 Pnm'; !ar?e 0xpn.? 8 4 0 4 4 4-'? Prime Scots &'■ 4 ? 4 6 4 10 5 () tz in," ?-?rior Sheep 2 10 3?40 4' Sccond qulflity, do 3 4 3 8 4 6 J I'nme coarse,wooied, do. ? lu 4?50 ■ It Pruao Southdown, 4 4 1 6 5 'u Lambs 0 0 0 0 0 0 0? Large coarse "-alves 4 2 4104? 5 primGt,.nnn, do. 5 (? ? 6 ? 8_ 6 1 Large Hogs. 3 8 4 2 3 8 44 I Neat small Porkers ..44 5 0 4 6 6 4 LIVE SPOOL. I Printed and Published by JOHN LLOYD, st 4if residence, 11, St. Anne Street, Liverpool, Wedoef, Jay, JANUARY, 21, 1867. j r
Advertising
""THE L" £ YERPOOL MERCURY, | -<THE L" LVERr, }IERCURY. I LA?.CA.HIRE. ,CHEsfir?)??(,E3.LADVEHTtS? PJBVISH il N7 H&Ennx SMITH, & OF., IF 4 4, Lord Street? ?iverpo? THE ? fEHCGRY is PabHshed Tn-wp??v, T viz.}'v ery Monday, Wednesday, and Friday. A w".?Iv edition L t to MERCURY is also pubJiehed on Saturday C HAHGE FOR THE TRI-WEEKL Y MERCURY. NIi!TAMPED F.DIT10:-r. Paid in Advance On Credit. j ratTiear. IBs. n,1. 20s. 0),1. 4 „ TLIUF 1 ear 8A. 0:1 10s. Ott. QUARTER 4S. OD 5S. 01. p STAMPED .EDITION. ¡'J; Per, Tear 20s. Od ru«. (1.1- t Half Tear .14s. lid. 17a. od. t „ ll!uter. 7-1. :Jd. 8s. 6cl. CHARGE FOR THE WEEKLY MERCURY. Castampod Edition, paid in Advanca ..1), per aumunl- on Credit. SR." Stamped Edition, paid in Advance ).. fid. on Credit LIS. May be ordered OF any Bookseller, or direct from t'tir, D, ffice, by enclosing Post Office Order or Stamps for the amount required. THE LIVERPOOL AND LONDON FIRE AND 1 LIFE INSURANCE COMPANY. 18,) 1. 1M.5. ■EHfl.flS'i Arbridiaa Tan £ 186,271 10,i>rt<» Arbridiaa Newydd Bvwyd 11137 5!,7. Arbritlif!ol1 B'WY,1 Cyran gwbl ti.%909 13,713 Derbyniwyd am Flwydd-dalion BIJ'X LFL.7TV3 Talwyd Blw'jdd-dalion 11,396 r. 3 f- Hhydd-dalion, diaros neu Ohiriedig. SLCRELK Y BOJFTJSES PA-i RODDIR ALLAN TR YsWIIIEBAtJ DIM TOLL ABGRAFFNOD. Adgoffeir i bersor.au ag y mae en Yswireban Tan gyda'r C wmni hwn yn terlynu y Nadolig, fod Tadeban am adnewydd- LADY cyfryw i W CRJEI yn Swyddfeydd y Cwmni yn Liverpool Llundain, a MANCHESTER, ac yn nw-vlaw y Goruchwylwyr. E__ Rhagfyr, IP^. Gorchwylwyr i'r Doaparth hwn :— Abertawe :—Joahua Griffiths, Strand. Caergybi:-James Williams, Cross-street. Caerdydd J. P. Morgan, Bank. Dowlais: —P. Davies, Auctioneer Pw'Llheii -Hilgh Puwh, BtIoLK Pontypridd :—E. C Spickett, Solicitor Porthmadog :-A .l\fe:orrine. Bank RhvdlandW, H. Williams, Pentre Mill 1 Ruthin R. L ovd. Auctioneer Rhaiadr:—John Jarnian, '(LOFY Money to Lend. 64,000 on landed security in various sums, 4 and 4i per cent. Also several small sums on Hu;ld- ings, at 5 per cent. Loans on personal security from.El 6 to ,Cl,CtOO. Tiie undersigned is also open to parchase, by Pri- vate Treaty, Landed or Mineral Property, in Cheshire or Wailh WITIE-II, to the extent of £ 160,000. Address, M R. TI. LEWI SON, Chester. OWEN OWENS, CHRONOMETEE, PATENT LEVER WATCH AND CLOCK MANUFACTURER, 4, South Castle Street, Liverpool. SILVER PATENT LEVER WATCHES from e4 to xio Ladies and Centlmen A Csold Patri-rt Lever Watches, from £ 9 to £ 20. Gold Chains, from £ Ito £ 10. O. 0-, warra-ts the above to be of the best quality, and ta KEEP them in pood going orde% iree OJ charge, for,) years. Oi'L Watches taken in pa r payment for new ones. Sextants, Quadrants, and other Yantical Instramentii, few Sale, and carefully repaired and ADJUSTED. GWLEDDOEDD Y NADOLIG PERDONEGAU (Piano ?r?) Newyddion ac Ail-law, gan y Gwneuthurwyr m?yaf cymeradwy yn Llundain, ain Brisiati Yo] amryw10 o £3 i 50 Gini, y rhai a anfonir yn dth.gost o fewn 50 milltir, ar ddetholiad neu ar- gaiimoliaeth. Cymerir hen Bumo-fortes yn gyfuewid. Pob Cerd,lorip.ETH o Safon, yn cynwys D'Alberts, a Cherdd- oxiaeth DAWES enwog arall, am HVXKB Pais, a'r Llythyrdoll yn rhvcld Archiad ar Pane neu'r Llythyrdy i'wgwceydyn da lad wy W. H. D A V I E S PIANO-FOUTE AND MUSIC WAREHOUSE, 2, STAFFORD ST., LONDON" ROAD, LIVERPOOL. Gvrara/,tir pob Offerrn a brinir yn yr Ystorfa u-bod, a newidir HW-YNT o fewn y 12 mis, os na byddaot yn gympr- tAvy AMERICAN FLOATING BALL WASHINO MACHINE. (MOOBE'a PATEXT). [uo'J Trwv efynorthwy y Peiriant hwn, R'yda'i 200 Belen. i. iv.' an Notlailwy, gall geneth -wneyd gwaith chweeh o oleh. 1 r.,wraj<e<ld. Pris 0 f3 i £10, ;'0;' TEIRIANAU GWASGU A MANGLO 0 S.2 i .£:3. Hefyd, dyfais newydd, y PATENT YANKEE HYDRO-THERMAL CHURN i.|V iBuddai;, Yr bon svdd yn Heilwng o sylw pawb ac tvdd pran- ddjut d'jirc i wneyd A gwneyd Ymenyn. Pris o i I 5s. i M. YSTORFA, 20, SLATER STREET, LIVERPOOL. Dolgellau, Hydref 28,185T-. Mr. P>. MOORE, Syr,— Pan trosodd yn Liverpoo Nl,)OltF,, y r,- •ddentu tP.ir wythnos yn ol troais i mewn i le Mr Hongb, Slater Street, i gael golwg ar eich peiriant cywrain, raraTvodd fi yn ddiatrog yr atebai v dyben yn dda; prynais un am £ f>, a rhefais hi gartref, ac y 11; jaaae hy,l yn nod y tu hwnt i'n disgwyliadau. Os dv- I, munech fy mhenoJi yn orucliwyliwr trosoch i'w iwerth u 'yn -v gynivdo-aeth hon, nid oes araheuaeth nad alWn werthu rhai os nv.,l llawer. unwaith y ý.¡ gwneir hwynt yn adnabydduq. Os byddweh yn fy mhenodi gwnewch fy nghynysgaetldu a'r hysbys- ■"7" iwvdd angenTheidiol.—Ydwyf eich ufudd was, fo William .Tones.
-..:..-_- - - ■! AT EIN GOHEBWYR.…
■! AT EIN GOHEBWYR. .J¡f lWf)VWe(i YOUNG FARMER, fod rhai yn dwevd t v gall yr Amaethwr godi dim sydd well er ei •> Jes na chrop o Eithin. Os ydyw hyny yn wir- ionedd. mne'n dymuno ar i rywun pro^ado' hynv. roddi cyfarwyddvd iddo, Pa fodd i'w codi i, i -pa fath dir sydd oreu iddynt-a pha driniaeth vw. sydd i fod Ryn ynt-A ydynt yn gOfvll gwrtaith. ns vd'vtit, I)a wrtaith svdd oreu. A ellir defn- vddd guano, &c. Ar ol eu codi, pa fodd y mae lieu defnv(idio. Dymuna Mr. Edward Lloyd, Lake Cottage, Os Kosb, Winebago County, Wisconsin, North America, gynt o'r Ffynogion ger Ruthin, i ni wnevd VI1 hysbys i'w berthynasau a'i gyfeillion c, llnosog: ei f ef a'i wrnzg, wedi glanio yn ddi- ogel va New York, ar y 2Tain o Ragfyr. V; Y BAND OF HOPE, ABERYSTWYTH, yn ein nesaf. vi Mae amrywiol bethau eraill mewn llaw, y rhai j a ddeuant dan ein sylw o hyn i'r rhifyn nesaf.
<8. Lt fc." 111; TR WYTHNOP.
<8. Lt fc. 111; TR WYTHNOP. "T'   ps fodd, ar yebydig eiriau, y gallwn ni dynu j, dwlun bychan o'r byd fel yr ymddangosai yr iU wvthnos "ddiweddaf? Gwell yw i ni, mae'n ? deby, ddilyn esiampl plant danion yn gvffredin, a ddigon pell o d dicartref. a deebreu yn rhywle yn ddigon pell oddicartref. Un o'r pethau sydd wedi ymddyrchu uwchlaw v C lefel gytfreliii, ac yn parhau felly hyd yn hyn, ydyw v cwervl i-hwi,g Prwsia a Switzerland. Nid hawdO,N,d,,w penderfynu pa twyaf pwysig i ddyn pa beth i beidio ei wneyd a pha beth i'w gyflawnl--pa tryd ac yn rrha It- i ymatal a phs. "br- d i woithredu. Gwyr ein darllenwyr yn ddigon da, a chawsom nmau wybod hyny mewn vchwane? nag un ffordd, er nad oeddym ond yn da.tn',m barn fI, ffurfialom drosom ein hunam yn bwyllog, ar ol darllen a meddwl cryn Itwer ar y i ■ pwnc yn ei holl gysvlltiadau, ein bod ni o niter y d' rhai- ni fcdrent feio ar Prwsia am beidio dvfod allan yn y rhytel diweddaf Yr oeddym yn tredu y prvd hwnw, ac-eto, mai dyna y llwybr doethaf a Ðuddiolaf ag oedd yn bosibl lddi. Pa tri. anrhyd- 1 edd a mantais bynag a fuant gynt yn gysvlltedig ? ag en ill vr ymladdfa neu fnddugoliaethu ar faes y ¡ gwacd, y mae hyny yn myned lailai o flwyddyn i flwvddvn yn ngolwg goreuon dynion y byd; a buan v dislyvnont i lefel eu gwir werthr. ( hid er i Prwsia sefyll draw o'r vmdrechfa ddiweddar, ac enitl ei hun funtais nid bechan trwy hyny, nis gallwn yn ein byw ei chanmol am ei hymddvg- iad yn helynt Neufcbate). Yr ydym yn cael ein gorfodr i'w chondemnio yn yr achos hwn oddiar yr it-, ag a'n tueddai i'w pharchu a'i chanmol yn yr helynt hwnw. Mao y dybiaeth fod ga-i Frenin Prwsia y bwriad lleiaf i fytied i rvfel Switzerland yn un na* gaFwH roddi Dety iddi am foment. Os nad vdoedd yn meddwl myned i ryfel a Switzerland os byddai y llywodr- se7tb gwrthod rania,iii i,r livri a ofynai, pa beth. vnte. alla.sai tod ei hartican ? Yn ein barn T",i, irnc yr amcan yn cael ri oglnro yn hur gyiriv gUTi v Times, mewn erthygl olyg-yddol ar y J:wnc. Dywed yr Y"Wlfenydd-" Ceiv atebiad i r cwestiwn yjna yn y diogclwch a deimhr gan Lywodrarthan unbenaethoi y Cyfaridii--ya yr hyder sydd ganddynt yn eu nerth eu huiiain—yn eu hvtnddiried y naill yn y llall, a dygasedd pob un o lioiiyiit tuft, at yr yehydig i .ywodraethau rhyddion svddeto yn ngweddill ) Kwrop. Gall ai tevrn, unbenaethoi feddwl mai anmhosibl braidd faasai cael gwoll adeg i gwervla ft gwerin-lywodr- aet'n. O fewn y deuddeng misyroedd Beigium wedi cael eibvgwtb, Spaen wedi cael ei darostwng dan ttwdnrdod 'br?nir:(-M'h lygredig a gormesol, a Naples wedi ei dwyn dan ormeslywyddiaeth mwy hollol fyth. Vnbenaeth ac awdurdod fihoraiid oedd oruchaf tricy holl Eivrop. Naill ai trwy d dew i si ad, fel yn Ffrainc, neu ynte trwy oddefiad, ftl yn ngwledydd eraill y cyfandir, y mao eg- -»yddor !lywndr#.«th nnbsnaetJ'iwl wo4i ei derbyn t bron yn gyffredinol. Ond y mae Switzerland yn I ii'iivfio gw-.th-gyl'erbyniad ag svdd yn H"hO: o I i nid bychan." A "y tantllwr," ai < dyna yr i.?ni;r ddaiiun a elii di ei dyml 0 agwedd wleidycidol Kwrop eto, ar derfyniad y rhyfel cost- fawr a dinystnol a gvhoeddwyd ac a ddygwvd vn mlaen, meddit t:, i'r dyben o wanhau, ifrwyno, atal, a diddymu dylanwad gormesol unbeniaeth ynEwrop? Rhyddid i Itali, Hungary, It phobl orthrvmedig Ewrop oedd yn berwi pobl Lloegr i'r fath frwdfrvdedd; ynlle hyny, ymosodiad drelaidd ar un o'r yehydig rydd lywodraethau a adawyd ar y cyfandir a gafwyd yn un o'r ftrwythan cyntaf. Ond pwy erioed wrtii ddeor ar wyau yr asp a ddis- gwyliai gywion colomenod Y gwirionedd ag sydd yn rhwym o gael ei addef ar ol y ewbl ydyw —mai unbenaeth ac awdurdod filwraidd sydd trwy holl Ewrop ac yn y ffaith hon y cymerodd Frederick William galon i ymddwyn yn y modd bawaidd a rhowardaidd y gwnaeth tuagat Switzer land. Gwyddai yn dda nas gallai sefyllfa unben- yddiaeth ar y cyfandir tforddio gadael iddo enyu fflam rhyfel; ond hyderai y buasai ei fygythion yn darostwng Jlywodraeth Switzerland i ganiatau iddo yr hyn nid oedd ganddo hawl na gallu i'w feddianu, neu y buasai y galluoedd unbenaethoi o'i amgylch, er na oddefeut iddo dynu arf, yn rhoddi iddo gymorth eu dylanwad er cael ei amcan oddiamgylch. Ond yn byn y mae wedi ei siomi. Pob clod ac anrhydedd i Switzerland fechan, ond annibynol a dewrfrydig, am sefyll mor ddiwyro dros ei hiawnderau. Y mae ein calon yn ymlenwi o barch ae cdmygedd tuag ati wrth ei gweled yn sefyll yn gadain a digyffro ar frigau ei chlogwyni Alpaidd, ac yn dywedyd mewn llais penderfynol a digryn, wrth unbenyddiaeth ormesol y Cyfandir —" Yma yr atelir ymchwydd dy donau." Nid ydym yn gallu deall yn sicr pa le y mae y mater yn sefyll ar hyn o bryd. Yr ydym yn deall fod Ymerawdwr Ffrainc, gyda chydweithrediad Brydain, wedi cyfyngu yn yr achos. Yr ydym yn deall, yn mhellach. fod y crybwjlliadau a osodwyd gerbron Switzerland gan y galluoedd byn, wedi cael eu derbyn gan y Ilywodraeth xhono. Eu sylwedd, meddir, ydyw-Fod y carcharorion i gael eu rhoddi yn rhyddion heb eu profi, ond ar yr amod eu bod i ymadael o'r gantref, o leiaf hyd nes y dyger yr achos i benderfyniad; a bod Prwsia i roddi i fyny bob hawl i lywodraeth y gantref o hyn allan. Y mae rhai wedi neidio i'r penderfyn- iad oddiwrth y ffaith fod Switzerland wedi cyd- synio a'r awgrymiadau hyn, fod y mater wedi ei benderfynu, heb ystyried nad yw byn ond un ochr i'r cwestiwn. Y mae gan Prwsia hithau ei hochr a. r diweddaf a glywsom am dani hi ydyw -ei bod yn parhau i ofyn rhyddhad diamodol y carcharorion, ac yn penderfynu sicrhau ei hawl i lywo,<iraeth Neufchatel. Wedi i ryw helynt o'r fat'11 yma gael ei ddechreu, annoethineb, wrth gwrs. fyddai ei adael i fyned heibio heb wneyd cymaint o gapital ag sydd yn bosibl o bono. Y mae ar Louis Napoleon eisiau tipyn-y mae ar Prwsia eisiau tipyn-diau fod Awstria a Rwsia yn cadw eu llvgaid ar y bwrdd ebwttreu-ac nid boddlawn fydd Brydain heb ryw hatling; a'r pwnc mewn golwg ydyw, pa fodd i enill mwyaf cyn dirwyn y mater i derfyniad. Y mae llygad gormes-lywiaeth yn rhy agored, a'i gofal am dani ei hun vn ormod i ganiatau i'r lutifer-match gael ei henyn ar y Cyfandir ar hyn o brvd. Agorodd Victor Emanuel ei Senedd gydag I urddas Brenin cyfansoddiadol ac annibynol, yn I nghanol banllefau uchel a chalonog cynrychiol- wyr ei bobl Hawdd iawn ydyw cydymdeimlo ar Italiaid byny a dybiant yn eu ffrwst mai yn y I llywodraeth wr a'r llywodraeth hon y mae iachaw- dwriaeth Itali. 0 ba le bynag, yn mha ffurf bynag, a pha fodd bynag, y mae ymwared i ddyfod i'r Italiaid, mae yn lied annhebyg mai nid Francis Josepb, na neb o dy gormesol Hapsburg. gaiff fod yn offeryn. Digon anffafriol ydyw y derbyniad a roddir i'r teyrn ieuanc hwnw yn ei daith bresenol trwy ei diriogaethau Italaidd iaith yr Italiaid yn ddigon eglur ydyw—" Ni fynwn niyr adyn hwn i deyrnasu arnom." A pha. ryfedd 0 Lied gyffelyb yw y natur ddynolynmhob gwlad. Nid ei threiswyr a ddyrch- afa hi yn fuan i'r orsedd. Anhawddydyw meddwl —onide yn ofer y darllenasom ni y natur ddynol hyd yma-mai y llwybr a gymerir gan Ymer- awdwr Awstria ydyw y llwybr i enill calon yr Italiaid. Gwir y dywedir ei tod yn cyfranu sym- ion mawrion o arian at walianol sefydliadau, er cynorthwyo y tlawd a'r rheidus ond sonir hefyd —ac y mae hyny yn fwy na digon i wrthbwyso ei arddangosiadau o dynerwch a ehyd-ymdeimlad- fod ycbwaneg na 600 o heddgeidwaid yebwanegol wedi cael eu pennodi yn Milan, i was?naethu tra bvddo yr Ymerawdwr vno. Mae y rhai hyn yn yrnwisgo fel pobl gyfiredin, ond yn cario bathodyn ag sydd yn eu rrwyddedu i gael drws agored yn mhob lie yr ewyllysialit ag ef, a chymorth pawb y galwant am dano. Os clywant rywbeth au- mharchus neu annghvmeradwyol yn cael ei ddweyd am yr Ymerawdwr, mae y person a wnelo hyny yn cael ei gymcryd i fyny ar unwaith, I a dywedir fod rhai ugeiniau eisioes wedi eu cymeryd i garchar yn y modd hwn. Myned yn mlaen y mae yr ymdrechfa yn Persia. I Y mae arnegesydd o lys Teheran, gyda gosgordd o gant ac ychwaneg o foneddigion Persiaidd, newydd gyrhaeddyd Paris, a'i negea, meddir, yw erfyn cym- ortb Napoleon yn yr achos; dywedir fod negesydd arall wedi ei anfon o'r un llys i St. Petersburg, i er. fyn cymorth y gallu hwnw mewn ffurf wahanol. Y I mae Feronk Khan i ddyfod dr, >id i Lundll.in cyn dychwplyd; a dywedir ei fod v. ei awdurdodi i gynyg ad-daliad cyflawn am gymei. Herat, a chyf lawni eglurhad ar waith ei lywodraeth yn anfon ymaitii yr arnegesydd llrydeinig. Cyn gadael y cyfandir a helyntion y dwyrain, feallai y dylem gry. bwyll ystori arall ag "ydd ar led y dyddiau hyn, er nad ydym yn rhoddi nemawr o goel arni. Nid ydyw opd un a fu yn tramwy y ddaear er ys ychydig yn ol wedi adgvfodi. Fi sylwedd ydyw, fod Ffrainc, Rwøia a Prwsia wedi ffurfio cyngrair, amcan eithaf pa un, er ei fod yn proffesa amcanion gwahaDol, ydyw gwrth. weitbio dylanwad Brydain, a diogelu a hyrwyddo liedaeniad unbenyddiaeth yn y byd. Amser yn unig a ddatguddia wirionedd y dybiaeth hon ond y mae y eyhoecldiad o honi, pa un bynag ai gwir ai gau ydyw, yn sicr o adael effaith yn nerf y byd. I adael y broydd terfysglyd hyn, yr ydym am wahodd ein darllenwyr am enyd i Awstralia—"gwlad yr aur." Y mae pwyllgor a benodwyd gan Gynghorfa Victoria er ys amser yn ol i ystyried y modd goreu i weithio allan adnoddau mwnawl y drefedigaeth newydd gyhoeddi eu hadroddiad ac y mae yn cynwys rhai ffeithiau pur ddyddorol. Yn niwedd y flwyddyn 1355 yr oedd tua 100,0^0 o dlynion yn gweithio yn y cloddfeydd aur yn Victoria felly, tra nad ydoedd yr aur a gafwyd o'r drefedigaeth y flwyddyn hono ond fill,500,COO, gwelir nad yd6edd enilliop y gweithwyr, ar gyfartaledd, ond 8s. y dydd, yr hyn sydd rywbeth yn Uai na chyflog llafurwr cyfFredin. Y mae yn ein cadarnhau yn y farn a ddatganasom droion ballach, sef, mai gwell, ar bob golygiad—mwy cysurus, diogel, a llwyddianus yn y pen draw ydyw i ymfndwyr Cymreig i'r wlad eang a ffrwythlawn hono ymsefydlu fel porthwyr anifeiliaid ac amaethwyr, na rhedeg i'r cloddfeydd. Yr ydys wedi bod yn ceisio mesur y maes vdd aur yn Victoria, fel y bydddynbobamsermorbry- derus am barhad yr hyn sydd yn ei feddiant; ond barn y pwyllgor hwn ydyw, nad oes nernawr o berygl i'r aur ddiilanu yn fuan fod yno ddigon i'w weithio am ddwy fil oflynvddoedd o leiaf. Cyfrifa Mr. Brsche- awdurdod ucbel-fod y tiroedd euraidd yn y drefedig- aeth! yn cynwys 20,000 o filldiroedd ysgwar, fod yn yr arwynebedd hyny 200 o filldiroedd ysgwar o greigiau quartz. yn cynwys 30,65'),000 o duuelli, yr hyn a gymerai 300 i 100,0^0 o feinwyr i'w weithio a byddai hyny, yn ol y pris isel o £1 y dunell, yn £ 62,000,000 yn y flwyddyn. Ac ar ol cymeryd pob peth i yityritetb, y farn a (idatganant ydyw, fod yno wnith am 2240 o flynyddoedd i weithio allan yr holl enr-gloddiau, ac y byddai cynyrch y cwbl yn £ 2<i,7*3,000,COO. Y mae gwlad yn cynwys y fath drysor, ac ar qi un pryd yn meddu daear fras a hinsawdd r fath ag a geir yn Awstralia, yn rhwym o fod yn dra manteisiol i fyw.
| TAN-BELENIAD _CANTON._I
| TAN-BELENIAD CANTON. I 11 Addefir bellach ar bob Haw fod ymddygiad y swvddogion Brydeinig yn Canton, mor bell ag y mae a fvno y lorcha Arrow, yn anamddiftynadwv. Mae hyd yn nod y Units, yr hwn ar y cyntafa ruthrai allan i i y rhan hon o weithrediadau y Brydeinwyr, erbyn hyn wedi rhoddi y gorchwyl i fyny.Daily News. Nid yn unig yr oedd yr Arrow liob fod yn llong Frydeinig trwy fod yn cario haner Frydeinig, neu yn feddianol ar hawl i godi ban"r I rydeinig, ond yr oedd heb ddim hawliau Brydeinig o gwbl. Nid oedd ei pherebenog, ni a allwn ddwejd yn benderfynol, yn ddeiliad llywodraeth Prydain, trwy onedigaoth na I throsglwydJiad.Exami1iu. Tra nad oes un prawf fod y fflag i fyny ar y llestr, na'i bod yn arddangos unrhyw arfrydd arall o'i bod yn llestr Brydeinig, dywedir gan Syr John Bowring ei hnn fod tymor y drwydded a ddaliai wedi rhedeg allan, ac nad oedd ganddi un hawl gyfreithlon i am- dJiflyniad BryJeini. Nid ydoedu mewn gwirion- edd, ond cwervi rhwng yr bnddgeid'.vaid a'r criw- hyny 1W, rhwng y Chmeaid eu hunain-uid oedd gan y Bn'deinwyr ddim achos i ymyraeth.Specla. tor. Rr darllen yr holl lythyrau a ddaethant dros odd ar yr achos hwn, a'u darllen yn fanwl a phwyllog, yr ydym yn gorfod cyfaddef ein bod weo,i bod yn llwyr analluog i weled dim yn dobyg i reswm digonol dros ymddygiad swyddogion ein llywodraeth yn y otil pwysig, hwnw o'r byd. Mae yi aclios, ar ol ei olrhain o'r ddicy ochr, ei ddihatru o dermau swyddogol, a'i wisgo mewn ymadroddion plaen iaynwyr eyffredin, yn ymddangos i ni fel hyn :— Y mae "lorcha" yn dyfod i fewn i Canton o Macao, ac yn angftri mewn lie a elwir Dutch Folly—tua milldir o'r angorfan gyffredin. Ed- ryehweh ariii-mae yn ddigo amlwg mai yn China yr adeiladwyd hi; erbyn ebwilio, yr ydys yn cael mai Chinead ydyvr ei pherchen ac y mae v dwvlaw svdd ar y bwrdd yn Chinoaid i gyd ond j un—a hwnw sydd Saia Nid non Arni yr un fflag ( yn chwiiio, na dim ttrati ag sydd yn arwvddo fod unriiyw gysylltiad rhyngddi a I'hr)r(!tiii, na deddfait Prydemig: erbyn chwiiio yn fanvlach, pa fodd bynag, yr ydys yu one! ei bod wedt bod yn hwylio er ys amser yn ol o dan faner Bryd- einig, ond y mae y drwydded Jioao, yn ol Syr John Bowring ei hun, wedi rhedeg allan, fel, pe buasai yn hwylio ar y pryd presenol, buasai yn 1 anghyiVeithlon iddi godi y iilag Frydeinig, Beth yw y llestr, tybed Wei, mewn gair byt-, y tebyg olrwydd ydyw, nad yw na mwy na llai nag un o'r llestri hyny sydd yn cario yn mlaen yn anfon Canton, er gwaethaf cyfreithinu China, y gwaith anonest o smyglio opiwm. Wrth fyned Jheibio y llestr un dydd y mae meistr Hong Chineaidd arall, yr hon yr ymosodwyd arni er ys amser yn ¡ 01 gan f'ir-ladron, yn gweled ar fwrdd y lorcha" un o'r rhai a ymosodasant arno ef a'i long, ae yn hysbvsu hyny i'r hedd-geidwaid Chineaidd. Ar hyn dyma y swyddogion yn ei byrddio, ac yn ey- meryd t2 o'r criw—Chineaid i gyd. deallh;, i gar- chqr, ae yu gaditel dau ar ol i gymeryd gofal y llestr. Mae cadben y Hong yr ymosodwyd arni yn adnabod dau o honynt, ac yn eu nodi allan fel rhai ag oeddynt yn cyfansoddi y fintai ladron- 11yd: ac y mae uu o'r criw yn cymeryd ei lw ddarfod i un o'r ddau gyfaddef wrtho ef fod hyny yn gywir. Dyma'r bobl y mae'r awdurdodau Brydeinig yn ymyraeth i'w cael yn rhyddion. Ar ol peth ymohebu rhwng rr Parkes, y Trafnodd- wr Brydeinig, a'r llywodraethwr Chineaidd Yeh, y mae hyny yn cael ei ganiatau; ac eto, y mae tan beleniad ecliryslawn yn* cael ei agoryd ar yr amddiffynfeydd ac Ar y ddinas. A phaham? Dim yn awr ond yn unig yr e>gus gwael—ie, llai na diddim i'w osod-yn achos rhyfel-i'r Llywodr- aethwr Yehomedd gadael i'r Lhjngesydd Brydein- ig ddyfod i ymddiddan ag ef yn bersonol! Dyna yr unig rith o esgus a fednvn ni ei weled dros yr holl gyflafan erchyll a wnaed yn Canton A pha beth fydd yr eifaith ? Awdurdodau cyf- reithiol y wlad yn gqrfod rhoddi i fyny ddau o for ladron profedig mewn ufudd-dod i Brydain- am dda] i fyny urddas ac anrhydedd Prydain Fawr; ond rheol y byd yn gyffredin yw cymeryd tystiolaeth gweitbredoedd yn gyntaf, ac yna geiriau os byddant yn cyd dystiolaethu; onide, ychydig o bwys a osodir ar eiriau os byddant yn gwrthddywedyd y gweithredoedd. Beth fydd cy- meriad y Brydeiniaid yn ngolwg y Cantoniaid yn ngoleuni yr ymddygiad hwn, ond cyd gyfranogion a chefnogwyr Uadron. Y mae lie i feddwl fod yn Canton twy na digon o ddyhirod yn gwisgo croen Ewropeaidd; ae o ganlyniad yn dwyn y cymeriad o Gristionogion, a dynion gwareiddiedig, wedi dianc o afaeliou cyfiawnder o Awstralia a Chali- tfornia, neu ynte ysgubion morwyr-mae yn per- thyn i'r dosbarth calon-agored hwnw o'n cyd ddyaion ei ysgubion—wedi gadael eu Uongau, ac yn byw ar ladrad ac anonestrwydd o bob math, y rhai ydynt wédi dwyn yr holl dylwyth Ewrop- eaidd i anmharch ac anngblod yn ngolwg y preswylwyr. Ac y mae dylanwad troion o'r fath hyn ar ran ein swyddogion a'n hawdurdodau yn effeithio dry-gnu anfesuradwy. Yr ydym ya gweled eisioes fod y cenhadon oedd yn Canton a gorsafoedd cyfagos wedi gorfod ffoi am eu bywvdau, a phris wedi ei roddi ar ben pob Brydeinwr a geir yn y wlad. Dygodd hyn ben dau Amerieaniad i mewn, a drwg genym wcled mai y canlyniad fu cynhyrfu awdurdodan y wlad hono i wneyd defnydd o arfau dinystr, er dial gwaed eu cydwladwyr. A phwy a all ddweyd yn mba le y terfyua yr hyn a ddechreuodd mewn peth mor fychan ? Y pechod mawr sydd yn barod i amgylchu Brydain yn mhellderoedd y byd ydyw, gormod o brysurdeb i dynu y cleddyf. Hyn sydd wedi bod yn brif atalfa i'w dylanwad moesol yn y byd. Am hyn y mae ein cenbadon yn mhob parth o'r ddaear wedi cael achos i alaru. Yr oedd gwers yn araith y cenhadwr hwnw ag y byddai yn dda i Loegr ei dysgu a'i harferyd,- "TCedwch eich milwyr, eich cleddyfau, (l'ch mag- nelau gartref, a rhoddwch i ni eich cenhadon, eich Beiblau, eich dynion, a'ch nwyddau mas- nachol. Pa beth bynag sydd i ddyfod o China— ac y mae yno gyfnewidiadau dirfawr i gymeryd lie cyn hir—mae yn bur sicr y bydd yn Canton hir gofio am y barbariaid gwynion" a wnueth ant y tai yn garneddau, ac a ddinystriasant y trigolion a than.
IILLENYDDIAETH CYMRU, AC EISTEDD-FODAT,…
LLENYDDIAETH CYMRU, AC EISTEDD- FODAT, C Y-i NTRII. Y mae llenyddiaeth Cymru yn destun siarad poblogaidd yn y dyddiau presenol, ac fe ellid meddwl fod rhai o'n cydgeneal wedi penderfynu gwneuthur enw'' i'w hanwyl wlad yn yr amser hwn, cytfelyb o'r enw a roddwyd i Groeg gan ei hathronwyr, neu i Rufain gall ei hareithwyr. Fod Cymru yn meddu llenyddiaeth dda, sydd ffaith eglur; a'i bod wedi meddu llenyddiaeih gyfrifol pan yr oedd holl wledydd y cyfandir mewn dygn dywyllwch, a brofir tuhwynt i emheuaeth rhesym- ol, gan Mr. Stephens, o Ferthyr. yn ei waith gorch- estol ar "Lenycldiaeth Cymru" yn y canoloesau. EnId cymaint a hyna o ragymadrodd yn sicrhad i'r darllenydd fod yr ysgrifenydd yn Gymro o galon, ae yn caru ei iaith ai wlad; ac iia fycld dim a ddyweda yn yr erthygl hon yn tarddu oddi- ar oerfelgarwch, ond yn hytrach odaiar serch at wirionedd ac at ei frodyr yn ol y cnawd. Mae y dyn sydd heb ei fai heb ei eni hyd yn hyn ac felly y mae y genedl sydd yn ddifai heb ei chorff- ori eto. Fel y mae yn wybyddus i amryw o ddarllenwyr yr Amserau, o bosibl, ymddangosodd yn ddiwedd- ar lythyr yn yr Athenaeum, ar ein llenyddiaeth. Os ydym yn cofio yn gywir, yr oedd yn cael ei ddylyn gan y llythyrenau J. W." Amcan mawr y llythyr oedd proft i'r Saeson fod genym lenydd- iaeth eang a chyfrifol yn y dywysogaeth, a bod ein dosbeirth gweithiol yn gyffredin yn brif golofn- au y lenyddiaeth hono. Dywedir fod dros gan mil o un papur newydd yn cael ea gwerthu yn wythnosol, a thros haner can mil o un arall; fod ein cyhoeddiadau misol yn cael eu dosbarthu bob yn ddeng mil; ac felly yn mlaen gyda. phob peth arall. Dywedir befyd fod y werin Gymreig yn gyflredinol, yn dra gwahanol i'r werin Seisnig, yn gwybod eu hiaith yn drwyadl, ac yn deall ei gra- madeg bron hyd berffeithrwydd. Y mae yn ddiau genym fod awdwr y llythyr yn Gymro aiddgar, ac yn teimlo i'r byw yn achos ei genedl; ond mewn difrif, y mae ton ei lythyr yn abl peri i un feddwl na wyr y gwr nesaf i ddim am wir ansawdd ein llenyddiaeth. Dywedai golygydd y cyhoeddiad fod yn well ganddo ef beidio credu holl haeriadau a chasgliadau y llythyr dan sylw ac felly taflodd y celwydd i'w wyneb, mewn dull tra boneddigaidd, q1ae'n wir. Yn mhen byr amser, wele lythyr arall ar yr un pwnc gan un Caswallon," yr hwn áhaerai ei fod ef yn gydnabyddus a hanes amryw o'r cyhoeddiadau y cyfeirir atynt gan" J, W." a'i fod, o ganlyniad, yn haeru yn eofn fod c. J. W." wedi rhoddi i lawr yn barbaus ugain mil lie na j ddyl?sai roddi ond un fil; ac mai un o brif ddiffyg- j ion ein llenyddiaeth ydyw ei bod mor ddibynol ar y werin. Y mae J. W." wedi cyhoeddi math o atebiad i Caswalloii;" ond gwanaidd iawn yn wir. Yr ydym yn tybied mai rhyw offeiriad ydyw J. W." ag sydd fel yr Yorkshire Clergy, er yn ytiideimlo at Gymru, eto yn' anwybodus iawn o wir ansawdd Cymru. Os nad ydym yn camgy- meryd, y mae Caswallon" yn gydnabyddus iawn —os nad y mnvyaf cvdr-abus ar y cylan-a Ilen yddiaeth ein gwlad, ac yn wr ag sydd wedi arfer meddwl ddwywaith cyn parablu unwaith. Fodd bynag, daeth i'n bryd, wrth ddarllen y liythyrau, ymholi i nifer y boblogaeth ddarllengar yn Nghymru. Y n ol y census diweddaf, nifer poolog- i aeth wrrywaidd y dywysogaeth ydyw, 594,70?.! Nis gall fod 200,000 o'r nifer yna yn ddynion mewn oed—yn benau teuluaidd, oblegid nid ydyw nifer y tai cyfaneddol yn Nghymru ond rhyw ych ydig gyda 200,000. Yn awr, pa faint o'r tai yna sydd yn derbyn newyddiadur ? Yn ol J. W." y mae nifer newyddiaduron Cymru dros 200,000 Yr ydym yn gofyn i'r darltenydd,-A barnu yn mlaenllaw, a ydyw yn debyg fod newyddiadur yn myned i bob ty yn Nghymru ? A oes un Amserau yn myned drwy bob yn ail ddrws yn y dywysog- aeth ? Carem yn fawr pe bai rhywun yn ymgy- meryd a chasglu ystadegau cywir ar hyn, fel y gellid cael allan y gwir cyn ci ddadlu o flaen y Saeson gwawdus." Gwyddom gymaint a hyn—fod ystadegau J. W." yn dwvllodrus i'r eithaf. Mewn perthynas i fod y werin Gymreig yn deall rheolau a theithi eu hiaith. y mae y fath haeriad yn tarcldu oddiar anwybodaeth. Ni raid i ni apelio ond at olygwyr ein cyhoeddiadau cyf- nodol, a chawn ddeall fod golwg dra gwahanol ar y nifer fwyaf o'r ysgrifau pan yn ymddangos drwy I y wasg, i'r hyn oedd arnynt pan ddaetbant i law. Gwyddom beth yr ydym yn ei ddywedyd wrth haeru lody nifer fwyaf o lawer o'r ysgrifau ag a anfonir i'r cyhoeddiadau gp.n hyd yn nod offeiriad a phregcthwyr, yn gywilyddus yn eu horgraff a'u cystrawen. Yr ydym yn caniatau fod gwaban- iaeth barn yn mhlith dysgcdigion ein conedl mewn perth ynas i orgraff ein hiaith ond yr ydym yn dysgwyl i bob un cyfarwydd a'r iaith fod yn gyson ag ef ei hun, ac ag eraill hefyd mewn geiriau nad oes gwahaniaeth barn yn eu cylch. Yr ydym yn tciinlo oin bod tnfewn i gylch gwirionedd wrth ddywedyd nad oes dros un o bob deg o'r rhai a ysgrifenant i'n cyhoeddiadau misol yn gallu sillebu beb son am gystrawenu Cymraeg yn gywir ac y mae attalnodiaxl, a hoil aDhebgorion arddull, allan o'r cwestiwn yn hollol. Dichon y tybia llawer fod y fath haeriad yn wyllt a disail; eithr yr ydym yn cynghori y cyfryw amheuwyr i ymofyn a golygwyr a chysodwyr cyhoeddiadau Cymru, ac y mae yn ddilys genym y cant eu hollol foddloni. Y mae yn resyn fod ugeiniau o'n cenedl yn esgeuluso dysgu elfenau eu hiaith eu hunain, tra yn myned i latur a chost i ddvsgu Seisncg Eithr gair mewn perthynas i'r Eisteddfodau, Nid ydym yn meddwl fod cymaint o honynt erioed wedi cymeryd lie a'r Nadolig diweddaf. yn enwed- ig yn Sir Torgarnvg—sir ag syrl<1 yn hntbed i Eis- teddfodau a llenorion, Yr ydym yn deall oddi- wrth yr adroddiad yn yr Ahm kiu diweddaf, a phapurau eraill, nad oedd dim llai un dwsin o'r cyfarfodydd hyn yn cael eu cynal ddydd Nadolig yn Ngwent a Morganwg ac y mac yn debyg fod IIawer o'u cynyrehionyn anrhydel1d (?) i "Gymru, Cymro, a Chymraeg." Y mae yn ddiau fod llu- i aws o'r cyfansoddiadau y rhai goreu yn y Gy. mraeg" (chwedl cyffredin y crach-feirniaid), er na chlywir son am danynt bytli drachefn. Wrth sylwi er hanesEisteddfodau yn y blynyddoedd diweddaf, y mae yn ymddangos i ni eu bod ar y cyfan yn is nag y buont erioed. Nad beth oedd dylanwad moesol yr lieu Eisteddfodau, yr oedd eu dylanwad ar lenyddiaeth Gymreig yn iachusol. Os oedd anghyfiawnder ynddynt (chwedl y cystadl- euwyr anfuddugol bob amser), yr oedd cyfansodd- iadau campus yn deilliaw drwyddynt i'r genedl. Y r oedd gwir ardderchogrWydd yn perthynu i'r hen sefydliad. Ond y mae y man-eisteddfodau diweddar, y rhai a gyhoeddir i Gymru benbaladr gan bwyllgorau hunandybus, yn chwareu plant, o'u cydmharu a'r hen rai. Y mae y darllenydd I wedi sylwi, efallai, fod Punch yn fynych yn creu difyrweh i'w ddarllenwyr wrth sylwi ar y gwahan- ol fathau o Advertisements a ddygir drwy y wasg ond pe bai ei olygwyr awcheddus yn cael gafael yn nhestynau yr eisteddfoda.u a gynaliwyd y Nad- olig, yr ydym yn lied sicr y darparent wledd o'r fath foethusaf i'w darllemtyr, Nis gwyddom pa un ai i chwerthin ar hen ffolineb, neu desturio wrth ddiffyg chwaeth, y pwyllgorau a allent anfon allan y fath destynau Hyn sydd sier, fod an- rhydedd ein llenyddiaeth i ddyfod o rywle arall. Y mae hanes rhai o'r cyfarfodydd yn dangos i ni yn amlwg fod y beirniaid, y pnvyl Igor, y cadeirydd, a'r buddugwyr, yn un blaid. Nid ydym yn dy- wedyd fod anghyfiawnder wedi cael ei arfer yn y cyfryw amgylchiadati eithr y mae y fath bethau yn sawrio yn ormodol o gyfeillgarwch. Am y cyfansoddiadau eu hunain, y mae y gwahanol feirniadaethau yn dangos fod corff yr ysgrifenwyr nid yn unig yn anghyfarwydd a chystrawen ac ieithwedd y Gymraeg, ond a'r dull priodol o'i sdlebu! Yn awr, beth yw yr ysfa sydd ar ben- glogiaid felly i fod yn gyfansoddwyr ? Paham na ddysgent'yr elfenau i ddecbreu ? Ac ar ol y cyfan, y lhai hyn ydynt y rhai cyntaf i g) lioeddi eu bod wedi cael anghyfiander. Y maont yn anwybodus ond pwy sydd ddigonol i'w hargyhoeddi o hyny ? Y mae galwy cyfarfodydd hyn yn Eisteddfodau— yn gyfarfodydd i noddi llenyddiaeth Gymreig— yn anfri ar ein hiaith a'n llenyddiaeth. Ni chwyn- em pe'u gelwid yn gyfarfodydd i ddysgu dynion ieuainc i sillebu a chystrawenu Cymraeg ond yr ydym yn ei ystyried yn lychwindod cenedlaethol i'w galw wrth yr enw y gelwir hwv. Nid ydym yn cynwys cyfarfod blynyddol y Cymrodorion Dirwestol" yn y rhestr nchod. Y mae gwir angen am ddiwygiad Eisteddfodol Yn gyffredin, y mae y pwyllgorau yn hynod o an- fedrus, ac yn anghyfarwydd a llenyddiaeth gyffred- inol, ac felly yn dewis testynau gwael ac aflesol- yn cyflwyno gwobr fawr am gyfansoddiad ar des- tun cyfyng, a gwobr ddystadl am gyfansoddiad ar destyn eang a chynwysfawr. Y mae yr amser a roddir i gyfi-nsodal hefyd yn fyr, fel y mae yn an mhosibl ciynyrchu dim teilwng. Tybiwn y dylai naw mis o leiaf gael ei ganiatau at gyfansoddi. Yehydig o destynau teilwng-gwobrwyon annog- aethol—amser i gyfansoddi-a beirniaid deallus- a allent fod o wasanaeth i'n Ilenyddiaetb. Yr ydym wedi sylwi yn ddiweddar fod y beirniaid yn fynych yn meddu cymeriad llenyddol anihotis- yn brcgethwyr do" efallai, ond heb ddeall ilenydd- iaeth. Yn ein bryd ni, dylai beirniad fod bob am- ser yn ddyn mor gynwysfawr ei olvgiadau, fel y gallai fyned uwchben cyfansoddiad heb gofio ei famau neilldiiol ei hun. Dengvs hysbysiadau fod dwy Eisteddfod i gael eu cynal yn mis Mehciin nesaf yn Aberdar. Un ydyw yr Eisteddfod Iforaidd, a'r llall ydyw Eis- teddfod Freiniol y Carw Coch. Rhwng y ddwy, y mae y gwobtwyon yn cyrhaedd hyd yn agos i dri chant o bunnau. Wei, yn sicr, y mae diffyg ys tyriaeth yn meddianu y Pwyllgor, neu ni buasent byth yn meddwl am gynai y ddwy yn yr un lie yn yr un flwyddyn. Y mae yr arian yn ddirfawr, ac y mae cyfrifoldeb mawr ar y rhai sydd wrth y llyw. Yr ydym yn ofni fod yn M organ wg ddos- barth o feirdd ag sydd yn gallu rhoddi bod i gyf- arfodydd fel hyn, a'r cwbl oddiar bunan-elw ac er fod yr Eisteddfod yn gwcithio ei ffordd yn raddol o'r dafarn ar ddydd ci chynaliad, eto gellir gofyn pa faint o honynt sydd yn cael eu cychwyn gan gyfeillion uwchben y gwpan feddwol, ac yna ant ar hyd y wlad i gardota arian at ci dwyn yn mlaen. Mewn perthynas i destynau y ddwy Eis- teddfod yn Aberdar, y mae ynddynt wmbredd o sothach ond y mae amryw destynau da yn eu plith hefyd. Yr ydym yn synu braidd fod cymaint o sothach yn mhlith tcstynau Eisteddfod Iforaidd eithr buasem yn dysgwy! hyny yn y llall. Mewn gobaith y bydd y dosbarth craffus o'n cenedl yn ymgymeryd a'r cyfarfodydd llenyddol hyn yn gyflredinol, y terfynwn y sylwadau hyn. M.
FFRAINC. " ""'" I
FFRAINC. Y prif newydd o'r wlad hon yw hanes prawf Verger am ddienyddiad Archesgob Paris, yr hwn a gymerodd le ddydd Sadwrn diweddaf. Dygwyd y carcharor tua deg o'r gloch i mewn i'r llys, yr hwn oedd yn orlawn. M. Delangle ydoedd llyw- ydd y Llys. Yn gyntaf oil rhoddodd llywydd y cwestiynau canlynol at y cyhuddedig;- Y cyhuddedig, pa beth ydyw eich henw ? Fy enw yw Jean Louis Verger. Beth yw eich hoed ran ? 30 mlwydd. Beth yw eich proffes ? Offeir- iad. Pa le yr ydych yn byw ? Yn Neully ar y Seine. Y Llywydd Yn awr, telwch sylw i'r cyhudd- iad yn eich herbyn. Yna darllenwyd y cyhuddiad, yr hwn oedd yn bur faith ac yn cynwys banes manwl o'r weitbred. Ar ol hyn dywedai Verger, y cyhuddedig Mae genyf Mr. Llywydd un sylw i'w wneyd cyn i chwi fyned yn mhellach. Foneddigion, y mae yn awr tua pedair ar-bymtheg o ganrifoedd er pan y dy wedwyd gair pwysig iawn gan ryw ddyn-duw- ddN n-lesu Grist. Y gair yw: Pax vobis, pax omnibus, (Tangnefedd i chwi, tangnefedd i chwi oil). Y mae dyn arall, yr hwn yr wyf yn ei garu, a'r hwn yr ydych i gyd yn ei barchu, wedi dweyd, Heddwch yw yr ymerodraeth. Llywydd: y mae hyn yn dcbyg iawn i amddi- ffyniad. Verger: Deuaf at y pwnc yn bur fuan. Yna aeth y carcharor yn mlaen mewn iaith annghy- sylltiadol i gwyno nad oodd wedi cael caniatad i ddwyn ei bapurau yn mlaen, a bod y tys-tion ag oedd ganddo heb ddyfodyn mlaen, ac o ganlyn- iad gofynai, ie, hawliai fod ei brawf i gael ei oedi am wythnos. Ar hyn cymerodd ymddiddan lied afreolaidd le i rhwng y llywydd a'r carcbaror, pryd y daeth yr olaf yn bur afreolus a hyf. Dywedai unwaith, Yr wyf yn apelio at Grist, at ei gyfiawnder, at ei ddaioni, ac at ei dosturi." Llywydd Yr ydych wedi siarad am heddwch ac am Grist, dechreuwch gan hyny trwy arfer cymedroldeb yn eich hamddiffyniad. Verger: Nid yw yn brawf rhydd-nid yw yn rhydd-nid yw yr aniddiffyniad yn rhydd. Llywydd Beth ydych yn ei olygu wrth ryddid ? Verger Mae dau fath o ryddid, rhyddid moesol a rhyddid anianol. Mae arnaf eisiau fy nhystion —mae amaf eisiau i fy holl dystion fod yn bre senol. Llywydd: A ydych yn gpmedd amddiffyn eich hunau ? Verger: Nac wyf, Syr, ond y mae yn rhaid i mi gael fy nhystion. Llywydd: Wei. gan hyny, rhodder terfyn ar yr olygfa bresenol, ac atebweh fy nghwestiynau. Verger Nid atebaf. Nid yw ond trais moesol. Llywydd: Gelwch y tyst cyntaf. Ar hyn galwyd y tystion y naill ar ol y llall a rhoddwyd caniatad i Verger eu holi, ond ni wnaeth ond bytheirio yn hyf a phenboeth ryw ymadrodd- ) ion diamcan. Aeth mor annyoddefol fel y by- gythiodd ei droi allan a chario y pi-awf vil mlaen yu ei absenoldeb. Atebodd I erger: Troor fi allan, neu dienyddicr fi! Nid wyf yn ofni dim. Mi ddangosaf wyneb gwrol o fiae-n marwolaeth, fel yr wyf yn ei ddangos o flaen y llys hwn. Yr ydych yn greaduriaid trucnus. Nid wyf yn ofni noh ond Duw. Aeth Verger yu mlaen fel hyn am beth amser. Gohiriai y llywydd y prawf am yehydig o am- seT. Llusgodd y gendarmes v cyhuddedig allan, a gwneddai yntau allan Bobl amddiffynwch li." Ar hyn cymerodd cyffro lo yn y llys, a gwaeddai y bobl o bob cwr Na, na, y llctfrudd, y llofrudd!" AVcJIirHysddodi iiievii dracliefti, aethpwyd yn mlaen gyda'r tystion, gan gael eu baflonyddii gan y carcharor fel o'r blaen. Aeth mor gyffrous fnl y gwaeddai y bobl ar iddo gael ei symud, a gwnaethpwyd hyny. Yn y diwedd dygwyd rheith- farn o Euog yn ei erbyn, a dedfrydwyd ef i gael ( ei ddienyddio. Caniatawyd iddo dri diwrnod i j apelio at y Court of Cassation." PABIS, Ion. 1-i.-Glaniodd Ferank Khan, y teyrngenad Persiaidd, yn Marseilles ddydd Mer- cher am 11 eg o'r gloch, yn nghanol yr arwyddion o'r pafch a'r anrhydedd mwyaf. Ymwelwyd ag i ef yn ystod ydydan y pnf ?wdnrdodau, M yr j oedd ardda'gosi?nilwrol ysp?enydd i^gad ei I wneyd er ei anrbydedd y dyc1d c,mlynol. ? oeJd vn cael ei ddisgwyl yn Paris ddydd Sabbath. I
I" - YSPAEN.-I I
I" YSPAEN. I I  Y n?e ?pys?d pellebrol o Yspaen yn dy weya fod :no o archarorion Politicaidd wcdi Hwyd.io i ddianc o Valencia. Mae pns ymborth wedi codi drachefn. ,Cr prin der VIl fawr iawn.
! " AWSTRIA
AWSTRIA Mae papiuau Awstria dydd Gwener yn cynwys yr liyn a ganlyn: V,ENNA°!ou.l6.-D<loe,yL? yr o? i?Y? orawdwr ?- Ymerodres yn wrtbddrychau b?r? frydedd poblogaidd m? iawn yn .Ntitan.. oedd ?u mynediad arddcrch? vn fawrwych dro i bon. .A"
YT?*??  ! . ^D.;, ■
 YT?*??  ^D. ■  Y mo hyso^ mlvGv d dWcv* hor yr aH ? edi yml)'?:l .n dvwcv.NJ1.Yng' hor 3prfl,w,l Yi 3P, ,l-it: žíJl]alS y Cyng- 3, sefi yo? _:prf\1 1 fy. bleldlC1SII1H yn erbvn elwyr tn \1RInt¡ i :\iI1(ar 1Y a:syrù<fm y gwrthryf- j ceid tcEf?? "? sr y ddadl. -W ■' r j If a "w' E". i, I
N A PLE S-e- I
N A PLE S-e- I Marseilles, Ion. l&.—Y mae llythyrau o Naples (lyddiedig y 12ed, yn hysbysuiod y Brcnin pan glywodd am lofruddiad Archesgob Paris wedi I gorchymyn fod y gorelwest ag oedd i'w gynal yn y palas i gael ei ohirio, bod y chwareudai i gael ?u cau am dri diwrnod, a bod gweddiau dyhuddol i gael eu cyflwyno. Rhoddwyd terfyn ar y fetes oeddynt i gael eu cySawni ar y 12ed, ar achlysur genedigaeth y brenin. Yr oedd dau o dai cyhoeddus a elwir cafes wedi cael eu hamgylchynu ddau ddiwrnod cyn hyny gan yr awdurdodau heddgeidwadol, ac yr oedd 00 o bersonau wedi eu cymeryd i fyny". Yr oeddid wedi barnu fod cynllwyniad Mazzinaidd wedi ei ddarganfod. Yr oedd gradd o anesmwythder yn ffynu yn mysg y boblogaeth.
I I .-"I I PERSIA.-
I PERSIA. Y mae genym newyddion o Constantinopl trwy Trieste hyd y 9ed. Yr oedd Shah Persia fel yr oeddid wedi disgwyl wedi gwrthod yr ultimatum a ddanfonwyd iddo gan Ferouk Khan. I Yr oeddid yn disgwyl v 1)?asal cyngrair union- ?yrcbo! yn cael ei ffurfio a'i gyhoeddi rhwng Lloegr a.c Imaum Muscat. Disgwylid hefyd y disgynai y Prydeiniaid a'r Bassora, yr hwn oedd yn Twrci, ar y Chat-el-Arab, sef ceg unedig yr Euphrates a'r Tigris.
ICHINA.-
I CHINA. I Y mae yn ymddangos fod yr Americaniaid wedi bod yn codi math o gweryl a'rChineaid, ac y maent ¡ yn awr yn cydweithredu gyda'r Prydeiniaid i geisio gweithio eu ffordd i Canton. Ymddengys fod rhai Americaniaid mewn cwch yn pasio heibio un o amddiffynfeydd y Chineaid, wrth rwyfo i fyny o Whampoa i Canton, pan dan- iwyd arnynt gan y Cbineaid. Codwyd y faner Americanaidd, ond ergydiwyd avnynt drachefn. Aeth ant yn ddioed ac hyspysasant i Commodore Armstrong, yr hwn a aeth a Hong i'r dyben o ddinystrio yr amddiffynfeydd. Taniodd y Chine- aid ar y llong. a bu y llong yn ymosod yn egniol ar yr amddiffynfeydd trwy y dydd. Gadawodd y Commodore v Hong tua, chanol dydd y dydd can- lyno!, ae aeth ar fwrdfl y San Jacinto yn Wham- poa, lie y cyfarfu a Dr. Parker, Dirprwywr yr Unci Daleitliiau, ac ar ol ymddiddan ag ef, dan- fonodd lythyr at y Dirprwywr Ymerodrol yn gofyn am fod iawn yn cael ei wneyd mewn 24 o oriau, Bernir y rhydd Yeh foddhad i Dr. Parker, ac y terfvnar mater yn y lie yna. Ond os yw y Galluoedd Gorllewinol yn pen- derfynu gweithio eu ffordd i Canton er gwaethaf ewyllys y trigolion, ae os nad yw achos y Lorcha Arrow genym ni, a'r tanio ar y ewch dan sylw ond esgusion i godi cynhwrf, nid yw yn debyg y boddlonir hwv vn fuan, I
I I* AMERICA. i - -....- ,,(1…
I AMERICA. ,,(1 n_l.L- ) n o; y newyddion diweaaar gyaa r DaHIC y mae yn ymddangos fod y Senedd wedi mabwysiadu pondcrfyniad yn galw am yr ohebiaeth mewn per- thynas i omeddiad y Gweinidog Isellmynaidd i rocldi ei dystiolaeth o flaen y llys mewn perthynas i achos Herbert, yr hwn a saethodd was mewn gwestd.v yn Washington yn y Gwanwyu. Mae M. Dubois wedi cael ei alw adref gan ei lywodr- aeth. Dywedir i ni yn y ncwyddiaduron nad oedd dim gwrthryfel negroflidd wedi cymerycllle o gwbl, ac) gellir ystyried tiriogaeth K ansas mown sefyll- fa hcdd vehal. Nid yw cyfingynghor newydd Mr. Buchanan I wed: ei benodi eto, ond y mae enwau yn cael eu rhod?t yh y papurau Amencanaidd o rai y mae va o'it gal?v, yr hyn sy?d yn peri i ni j gasgiu i i fod am ei ffurfio argyii.^iu hollolbleidiol 4asg I iit '?[fod am ei fflirfio ar g?- i ii liollol bleidiol -6
Family Notices
{!tlth:tuattau:, ricrhasitut I I ¡ raioDWYn,— Ion 0, yn nghapel yr Annibynwvr, Dol.jellau, gan y Parch. R. Ellis, Brithdir, Mi. Jobo E vans, Black Horse, Dinas Mawddwy, a Miss Elizabeth Jones, ail ferch M >\ John Jones, Maesgloson, Mallwyd. -1, yn nghapel Mulberry Street, gan y Parch. Henry Tlees, Mr. Robert Roberts, Hope Street, a Mary, merch ieuangaf Mr. John Griffiths, Peirian- ydd, Bu "lington Street, yn y dref hon. 15, yn nghapel Mulberry Street, gan y Parch. J. Hughas, Mr. Richard Thomas, Hafodlas, Talysarn, Caernarfon, a Mr., Elizabeth Jones, o'r Adelphi Tea Warehouse, 54 Ranelagh Street, yn y dref hon. -17. yn nghapel Als, Llanelli, gan y Parch. T. Davies, Siloa, Mr. David Harris, Mwnwr, Dowlais, a Miss Mary Bowen, Llanelli, sir Gaerfyrddin. -1(;, yn nghapel Maenygroes, Ceinewydd, gan y Parch, T. Rees, Mr. John Jones, morwr, a Miss Mary D wies, merch Mr. Thomas Davies, Efailfawr. -17, yn nghapel yr Annibynwyr, Garside Street, Manchester, gan y Parch. Richard Roberts, Rehoboth, MOB, Mr. Evan Parry, cwriwr, a MissEllin Williams, o Manchester. BU FARW. Ion. n, ar ol hir gystadd, Margaret, merch benaf y diweddar Mr. Daniel Evans, oriorydd, Llangollen; oed 2-1. I i), mab y Parch. William Jones, Cefngwyn, Llanbadarn Trefeglwys oed 5. -4, yn Dreston Hill, ger Hanley, Edward Simon, pregethwr cynorthwyol gyda'r Trefnyddion Wesleyuidd am ugain mlynedd; oed 41. 5, M r. Thomas Edwards, Tydu, Tregeinog. Cafotid gystudd maith, ond dyoddefodd efyn dawel. Yr oedd yn ddyn deallus, gwladgarwr diail, a diwyg- iwr trwvadl. -11, o'r darfodedigaeth, Mr. Daniel Thomas, Mill Street, Bethesda; oed 23. Yr oedd yn aelod ffyddlon gyda'r Trefnyddion Calfinaidd; ac yn hoff iaIWn gen bawb o'i gydnabod. --12, yn Bootle, ger y dref hon, Mr. Daniel Edwards, gof; oed 47. Broder oedd o Amlwch, lie y cymerasai itii Crist arno yn ieuanc; parhaodd ar hyd ei oes yn ffyddlon i'w gyfamod eglwysig a chaf. odd fwynhau yn helaeth o orfoledd yr iachawdwr- iaetli, pin yn rhodio ar hyd glyn cvsgod angau. -4, Frances, gweddw y diweddar Owen Jones, Tyddynycefn, Llangristiolus, Mon; oed 81. Bu am 27 mlyuedd yn ieuanc ddibriod, 27 yn briod gyda'¡ dyweoledig wr, a 27 yn weddw; ac yn aelod barchus gyda'r Trefnyddion Calfinaidd am yn agos i 40 mlyn. odd. Nid oedd o'r cyfryw a wnaent lawer o stwr gyda'u e; efydd, eithrymdrechai fyw ei chrefydd yn ei holl gylchoedd. 10, Joseph, mab Mr. Joseph Thomas, (Joseph- us Eryri), o'r Scarletina; oed 8. -10, Lewis Jones, arolygydd yn swyddfa Mr. Hayhur^t, coach proprietor, o'r dref hou, gynt o Pen- sarn, Mon oed 27. -20, yn Porthisaf, Conwy, Martha, priod Mr. Richard Jones, Ship Broker, o'r dref hon. I
ARGLWYDD PANMURE AR AIL-GYF-…
ARGLWYDD PANMURE AR AIL-GYF- IEITHIAD Y BEIBL. I Yr wythnos ddiweddaf cynaliwyd cyfarfod blyn- yddol Cymdeithas Feiblaidd Edinburgh; Arg. Panmure yn y gadair. Ar ol cyfeirio at nifer mawr o Feiblau sydd yn cael eu lledaenu gan y Gymdeithas, yr oedd yn barnu yn yr amserau hyn, pan yr oedd ymdrechion o bob math yn cael eu gwneyd—mewn modd agored ac mewn modd llechwraidd—i ddymchwelyd y ffydd Brotestan- aidd, y dylid cefnogi yn mhob modd ledaeniad gair Duw fel y moddion goreu i wrthweithio y drygau yr oeddid yn ceisio ea dwyn ar y wlad hon. Yr oedd eglwys Ithufain ynymosodarBro- tcstrmiacth vn wynob agored a gwrol I- ac yr oedd yn ddrwg ganddo ddweyd fod yn rhcngan Pro- testaniaeth ei bunan ddynion, calonau y rhai oeddynt Babaidd, a'r rhai oeddynt yn gorchuddio eu syniadau a gwisg ffugiol o Brotestariiaoth. Yn mysg yr ymosodiadau hyn nid oedd yn gwybod am ddim oedd yn fwy tebyg o'i gwrthweithio na Gair Duw yn yr hen iaith Snx-onaidd, fel yr oedd wodi bod genym am y M" mlynedd diweddaf, (cymeradwvaeth) Yr oedd hyn yn ei ddwyn i wneyd rhai sylwadau nad oedd yn meddwl oedd- ynt allan o'u lie, Yr oeddent wedi clywed son yn y wlad hon, ac wedi gweled mewn ymarferiad yn yr Unol Oaleithiau, gynllun i gael yr hyn a elwid yn gyJieithiad newyctd o'r BeibL Yn awr, gan ei fod yn teimlo yn bur gryf aryr achos hwn, yr oedd yn 03-111 er yd y cyfleustra hwn i hysbysu yn gyhooddus beth oedd ei farn ef, sef, fod y cyf- ryw gynllun yn llawn o berygl i ryddid Protes- J tanaidd y wlad lion: ie, a mwy, yr oedd yn llawn o berygl i'r grefydd Brotestanaidd ei hun. (uehel I i cvmeradwvaeth) Wrth edrych ar America yr oedd vn dda prantlio weled fod y cynllun hyd yi-na wedi llwyr tetuu. Yr oedd yn hollol wir, ac yr nfdd v? rhaid i btwb addef hvny, fod rhyw gam- s.ficith?dan ?v??'M yn yr :sgrythyrau-byh. I am ynddynt eu hmain. ac heb ddwyn CYSYlltlRd afT 'cvddoriort' mawrion-y rhai a ellid eu \Yir;; ond yr 'edd y rhai hyn mor ddibwys ly?ewn c?vdm??et' i'r perygl 0 ollwng i mewn y l1'hft1 hvnv a wD.?t gyfnewidiadau, mew' rhan oddiwrth f?maActhtru dysgeidiaetb ^wn rhan i'r dyb? qUwng i mewnsyn' 1 ?u hmlain, ?1 yr oedd yn tybieJ Y b. tra nhery^S—y mwyaf peryglus p I • w]ii^ ? camatacm ir geir w l????"'? ? ? y? eiriau YJ -??l -9odd,, ,a• i ?nt ?edi ?i00 ? t?lu duwt? out -ad yn hy?*?? iU hoi?ul?'aA' mlynedd left Sbwaj'eu, f testanniddhv?J?M TIB ag oeddyrJt yr^pihr o3 ir grefydd i- aidd, a'r BeibToead tin o honynt, ac^ ich na pheryglu hahfodi^% maenterfyn gwell fyddai g!tnddo ef gmm%&tau yr ychydig wàfial oedd yn ein cyfieithiad prcsenol. Gadawer i we; dog- ion yr Efengyl i efrydu yr Ysgryth^ l ieithoedd gwreiddiol, ac egluro i'r 14al ido yn cistedd odditanynt pa Ie yr o ud yr aaiiaws- derau bychain hyn yn bod. (Cymeradwyaeth) Yr oedd efe yn hollol sicr o hyn, pp na builsai genyni argraffiad awdurdodedig a sefydlog o'r Ysgrythyr- au Sanctaidd na fuasem byth wedi cyrhaedd cy- fundrefn mor bur a aylweddol o Brotestaniaeth ag oedd yn hanfodi yn bresenol yn y wlad hon. 0 ganlyniad yr oedd yn hyderu os gwneid un rhyw gyffroad yn y wlad hon i'r dyben o aflon- yddu ein cyfieithiad presenol o'r Beibl, y codai y cymundeb Cristionogol fel un dyn er ei amddiffyn ac y dalient yn ddiysgog at yr hyn yr oedd yn beryglus i gyflwrdd ag ei. (Cymeradwyaeth) Ter- fynai y boneddwr anrhydeddus trwy ddyweyd ei fod yn dibynu am Iwyddiant y wlad hon yn fwy ar ei chrefydd pur nag ar ei masnach a'i ham- aethyddiaeth.
Y GWTtTHRYFEL YN CHINA.I
Y GWTtTHRYFEL YN CHINA. I Y mae llythyr yn y Moniteur de la Flatte o'r Mor Indiaidd yn rhoddi ychydig o hanes pellach o'r gwrthryfel yn China. Ar y 6ed o fis Tach- wedd ymladdodd y fyddin wrthryfelgar frwydr yn erbyn y blaid Ymerodrol, ac am y waith gyntaf darfu i'r olaf adael Shanghai a myned i'r Ilongau. Y mae penaeth y gwrthryfelwyr, er mwyn cyn- hyrfu gelynion Iluosog y llywodraeth bresonol, yn gosod ei hun allan fel olynwr oltif iinionp-rchol y Mingiaid. Dymchwelwyd teyrnach y Mingiaid gan Dartariaid Manchon, a darfu i ymerawdwr cyntaf y genedl hono ddechreu ei deyrnasiad yn I' 164-1. Un o'i olynwyr yw yr Ymerawdwr presenol, ac oherwydd hyny y mae ei elynion yn edrych ar ei deulu fel gormeswyr China. Mor fuan ag y sefydlwyd y penaeth gwrthryfelgar Tien-Ta yn Shanghai taenodd y Cyhoeddiad hynod a gan- lyn Edrycher fod fy mhrif swyddog, yr hwn, yn fy enw i, sydd yn meddu prif lywodraeth achosion milwrol, a'r hwn ddoe a benodwyd yn brif Ynad Shanghai yn lie yr Ynad yr hwn sydd wedi ifoi am na feiddiai gyfarfod ein llygaid, yn awr yn cy- hoeddi y datganiad hwn i'r dyl en o hysbysu dymchweliad y Tartariaid ac adferiad tevrnach ogoneddns y Ming, yr hwn a roddes i'r wlad ddwyarbymtbeg o deyrnasiadau anfarwol. Trwy weithredu fel hyn yr ydym yn uiriddhun gorchy- mynion y nefoedd—yr ydym vn ufuddhau i ddy rauniad y bobl, y rhai sydd wedi ymgasglu o'n hamgylch i ddinystrio Tartariaid Manchon, ac i'w hyuilid dros byth oddiar y ddaear. Pan ydym yn efrydu vmerawdwyr teyrnach fawr y Ming, yr ydym yn cael fod eu hymdaangosiad <1 llanol a'u diwyg yn brydferth a dangoaiadol, yn gymaint fel ag i fod yn alluog i drosglwyddo eu prydweddau a'n coffadwriaeth i 100 o genedlaeth- au, tra y mae y Tartariaid hyllion hyn y rhai sydd mor anolygns ag ydynt o anwybodus am egwyddorion cyfiawnder., yn peri ein bod yn awr yn debycach i anifeiliaid, yr hyn sydd yn profi nad ydynt hwy eu hunain yn ddynion. V mae y Tartariaid ystyfnig hyn wedi dwyn ar ein cenedl for o anffawd yr hwn sydd yn par- hau. Yr ydym wedi codi bnner a chleddyf cyf- iawnder er eu diwreiddio o'r tir mewn ychydig o ddyddiau, gan ein hod wedi cymeryd y llywodraeth i'n dwylaw, ni a hysbyswn i'r bobl pa fodd y dylent wisgo Yn y eyfamser hydded i ni gymcr yd gofal o'n byddin ogoneddus, fel y gallont yn llwyddianus a dedwvdd gyrhaedd eu hamcanion. Yn bresenol y mae Shanghai yn dref adfeiliedig —y mae ei chynyrch yn annigonol. Ein dyled- swydd gan hyny YWliid yn unig i ddarparu i'n I byddin, ond i edrych ar fod y bobl yn cael pob j peth sydd yn angenrheidiol iddynt. Gynt pan I ddeuai Hong 1'r porihiadd byddai yn dwyn digon- cdd o rice; paham nad yw ft.?llv yn awr ? Yr wyf. ) fi gan hynv, prif swyddog y Cadlvwydd, ac am fi gan hyny. p'lf swyddog y Cadlywydd, ae am j beth amser yn Ynad Shang^n.yn ofni y daw nc? 11 mor brin a pherlau, a thanwydd mor brin a ein- namon, ac na fydd genym ymborth am un dydd. Oherwydd hyn yr wyf yn cyhoeddi y datganiad hwn, yr hwn sydd i gael ei ledaenu fel dail y coed i beri fod y pendefigion a'r bobl yn dwyn cymaint o ymborth ag sydd modd i Shanghai, aei wahodd marsiandwyr o bob gwlad i ddyfod a masna.chu yma, yr hyn ar un llaw fydd yn dda i lywodraeth y Ming, ae ar y llaw arall a leddta bryderweh y bobl. Na wrthwynebweh. Yr ydych yn deall Hys- bysiad arbenig. Shanghai, y flwyddyn gyntaf o deyrnacii ad- feredig y Ming, 10fed leuad 7fed dydd." Y mae Chinead wedi ysgrifenu i'r Morning. Star o dan yr enw Un o'r blu.id Genedlaethol Chineaidd." Y mae ganddo arwyddluniau fforch- og cymalog wrth ei lythyr, a cban fod eilytbyr yn dwyn cysylltiad a'r ymosodiad diweddar ar Canton ni a'i eyflewn yma ger bron ein darllenwyr. Chant farnu drostynt eu hunain am natur a phwysig- rwvdd ei gynwysiad: "AT T GOLYGYDD. I "Syr,-Gan fy mod wedi dyfod yma ycbydig o I amser yn ol 0 Shanghai yr wyf wedi cael achlysur i waled mal oddiwrth y Morning Star a'r wasg rad yn Lloegr yn unig y gall y blaid genedlaeth- 01 (neu y gwrthryfelwyr fel y geilw papurau eich Llywodraeth hwynt) ddisgwyl amddiffyniad. Nid ydym i anghofio fod Syr John Bowring cyn gadael Ewrop wedi myned i Paris ao wedi ymddiddan llawer a'r Ymerawdwr. Yr oedd at-hoschinawedi ei benderfynu hyd yn nod y pryd hwnw. Yr oedd, y mater i fod nid yn unig yu un Seisnig, ond- Ya. un Ffreugig. Yr wyf yn hyderu gan hyny y der- byniweh yr hyspysiadau canlynol hyd yn nod pe na byddent yn awr ond tybiaethau yn unig. "1. Ni ddarfu i'r ymosodiad llyngesol ar, a meddianiad amserol o Canton darddu oddiwrtb yr awdurdodau Seisnig yn China yn unig. "2. Gan fod perygl y byddai i'r blaid genedl- aethol (y gwrthryfelwyr) gael meddiant yn y pen draw o Canton, yr oeddid i atal y digwyddiad hwn o dan unrhyw esgus (t'el yn achos Pacifics) a thrwv unrhyw aberthiad o fywyd dynol. 3. Os byddai i'r blaid genedlaethol barhau a bod yn fuddugoliaetbits, byddai Canton yn point tl appin i atal y symudiad hwnw, o blaid Ymer- awdwr Tartaraidd Pekin. 4. Ac fel hyn bydd cynorthwy Seisnig, Ffrfn- gig, a Rwsiaidd (yr olaf o du yr Amur) yn cael I ei estyn i deyrnach y Tartar hyd nes yr adnew- yddit- trefii yn China. Pa fodd bvnag, hwyrach y ceir allan y bydd 300 000,000 o bobl y rhai sydd yn agoredi gyffro- ad brwdfrydedd vn drech nac ystriwiau y Wein- yddiaeth Seisnig bresenol. UN o'n RLAID GENEDLAETHOL CHINEAIDD. Tavistock Square, Llundain, 13eg lonawr 1857."
[No title]
RYWYO-FAD POINT OF AYH.— Dydd Sadwrn di weddaf cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn Rhyl, Esgob Llanelwy yn y gadair, i'r dyben o cymeryd i ystyriaeth foddion angenrheidiol er cynorthwyo gweddwon a phlant y dynion a gollasant eu by wydau trwy ddym- chweliad bywvd-fad Point of Ayr. Penodwyd )Wyll. gor i gydweithredu'a phwy]Igor Liverpool. Pasiwyd llais o ddiolchgarwch i farsiandwyr a phreswylwyr eraill Liverpool am y cynorthwy effeithiol haeIfrydig pa un ddarfu iddynt ddangos ar yr achos. Pasiwyd yn unfrydol y penderfyniad a ganlyn, Na all y cy- farfod hwn ymwahanu heb groniclo ei "vniad diolcii- gar am ymdrechion dyngarol a llwyddianus y bou- eddwyr a ganlyn, sef,—Thos. Court, Ysw., ysgrifen- ydd yr underwriters, Liverpool; Robert Wynne, Ysw., Tower Buildings, Liverpool; Daniel Buchanan, Ysw., Liverpool; W. Mos.s. Ysw., Liverpool; a Wi1- kinson, 1"sw., Stock Exchange, Llundain." Cydnn- byddorlrl Mr. R. Wynne y llais o ddiolchgarwch ar ei ran ei b an a'r boneddwyr erft;ll it enwyd, ac eglur- odd ei hyfrydwch o fod yn alluog i gynorthwyo per- thynasal y rhai vmadawedig.
[No title]
Ychyaig o weiiiautau heb Gyfferigan 1 raborth Danteithioi Du Barry n..u"' o .Rhit. :?.M4, Cadben A?en, yn cofno?i gweuuaa uuDHd-?g? I aiwrth fStiau lleameiriol.. Rh!S(:?9,y Parch. Char]c3Korr,!Mtiado nnhhw?yM? ?rau i s wyddo¡(t,J.. I' ???t?lt, v Parch, Thomas Minst.ar, ?chad o bum !nly I nedd ? we?diil gyda cwlwm gw?thi, a chyfogiad dyddiol. tihif 41617 Dr. James Shorland, diweddar teddvg yn y I 96ain gat?wd/WmchRSK't-, iachad 0 Juyfrglwyf (dropsy) Rhif. 37.403, Samuel Laxton, Ysw., iachad o ddwy Cynedd o waedlif. 01 Jdrf William Martin, iachad o?mlyuedd o gyfogiad dydd. 10 Richard WUioa?hby. Ysw" iachad o;anhwyMer g*nog am Itweroaynyddoedd Mn.GASGtiA.0 (Menagerie) EDMUNBS (:q!v.1J¡ AR WOMBWELL.—Ymae y casgliad g.fq I rhai mwyaf a harddaf a welsom; f.vy na deuddeg o Lewod, a'p- fawre-ddog. Mae yno ;'w. gvele partiaid, Dywai^\ flag, Eliphant, Camelc' &c. Sei **>h p- a o %6 ':tr us yn nR" ddyucsind t hydi, breni yn yragry au wr a chau arno, a ( orchymynion a'i y dull 0 hela j than arf yn ei ytf o'r diwedd, w mae yn gor yn garcharor. Ij gwylltion ac y 1 ddengys yBL?M?t?nwy? ? _? Outang, cre^af• 'r rH??w ?iaidu f gaD Naturiaethwyr fel, dolen ag sy yr anifail direswm a ,r rhyw ddy ? ran ei faint yn debyg i blentyn blwydd c
TWYLL II i NOD WEDTTFKWTSEO.…
TWYLL II i NOD WEDTTFKWTSEO. V ("WESTIW rKZHU, WEDI EI BEXIWEJTXU, Mae ymdrechion aneirif wedi eu gwneyd ganfeav ys^rwari o y cylch. Y mu yn awr yn cael ei addef fti ion rhosymol, nad ydyw y fath beth yn bosibl. anil gweetiwn o'r un fath. yn agos, yr hwn, am h-n. ddyrysn dyn o ddeall araf, ond yr hwn a ganfyddir v yn analluadwy o eglurhad, yn yr un modd. DJMMFR"<|. fyddai y canlyniad. i porph anwrtliw-ynebadwy ddyfod" i Y.; darawiad ag ue ansymudadwy 1 Yehydig iawn o ystynaev sydd yn angenrheidiol i alluogi un i weled fod hyn yn aru- hvsondeb mewn yniadrodd. T dynesial agosaf at atebi*' ciulambaol a glywsom ni erioed ac, dano a roddWy l gtoØ glwyfiannyd enwog. Prolfeswr HOLLO WAY, yr hwn sydd wiO profi tu hwnt ibob dadl fod ei Belenaa in yn nnvvrthwynebol yn ou lieflFeithiau ar glefydau, pa rat, ¿ dan bob triniaeth arall, ooddvnt yn gwbl ansymudol. N yjnifrost gwag yw hyn. Y mae yn wirionedd. Yr ydym V erfyn gvrthbrawf. F.i feddyginiaethaa of, yr ydym yn dwey*; ydynt y moddion meddyginiaetliol mwyaf a ddyfeisiodd atP rylitli g,, ydlool erined. Pw," dy??. isi rhw iiewyneg br ff"sydJ dirmygus, m'u ffug-feddyg siomedig, pa oethydyT^ on oud crachfeddygiaeth ? Gellir cael pobl anwybodus DOO- d,fedd?l i adseinio y cyhuddiad. Ond arosweh, gyfeillioj Nil ydych yn cadw mewn cof bod y gri hon o quack-qaac» qaackery, yr hon a gyfodir yn fynych yn erbyn y gwir bo at, yn erbyn y ;au, yn sawrio ei -faun o'r ffughoniaetk fieblaw hyny, nia gall twyll barliau am byth. Os twyll i meddyginiaeihau HOLLOWAY, y maent yr un mwyaf snferW a dywyllodd gwareiddiad erioed. Os ydynt dwyll, hwy elfeitliiasant mwy o ddaioni i ddynoliaeth na miloedd o WI" eddau elusengar aarifrosia<lol. Os twyll ydynt, ni chychw.V1 old unrhyw dwyll arall fel liwy, o herwydd y uiaent yngal" lyniad yr olrheiniad anianegol mwyaf dwfn a medr clWyfi&J IlJl. Os twyll ydynt, yna y mae yn dwyll ag y m" y by," we bod yn ddiolchgur am dano. Y mae y meddygon wy" ennosr yr oes w..dj tystiolaetha am eu heffeithlaa itughy6, marol fel moddion iachad. Mae Tywysogioa a PheDadOf iaid wedi dwyn tystiolaeth wirfoddol i'w rhinweddau. boneddwyr o wnenthuirad anian (yn. gystal a boneddwyr r wneuthuriad dyn) yn gyffelyb wedi cydnabod mewn ymadfV oddion o fJlawd haeddianol eu allnoedd anghyffredirr. TI?6 oes bron newyddiadur trwy'r byd nad ydyw yn ewvUysEw wedi gwneyd ei ban yn ?yfrwug i hyabysuituyfFfedin? gwelliadau rhyfedaol y mae y Meddyginiaethuu hyn wed effeithio? Yn ein gwlad Hi y maent wedi cyrhaeddyd nodu' ed, helaethder pa un, fe allai, svdd heb flaenddrych, pan I cymerir i gyfriJ ysbaid byr eu tryddygiad. Gall y Proffe8¡ HOLLOWAV ddwyn yn mlaen gydnabyddiaetbau yogrifene bron diriledi, ?o bob hinsawdd a phob Iaith; o'n e elt iol' rwyJd, wadi eu hanfon iddo heb eu gofyn. Pwy ^Tu'e yiy"'1 twyllwr ? ?iadawer i a! adrodd ychydig o ffeilbliau o 3"ddol' deb mwy. Y mae o'r pwys mwyaf i ^'adw'r gwaed rueivn a^ e^wdJ iachus, o herwydd y gwaed ydyw y llifnodd bywydo'; hwuw yw nui BETH HYWYD a phan yr effeithir arno, b)? yr Uoli gyfansoddaeiii wedi effithio "rno hefyd. Mae pøJ euau HULLOWAY yn olirio'r gwa??d oddiwrth bob 11 redd ac yn ttleddtlut ansawdd iachus y corph. !Mae ei Euaint gweithredu mewn cydgordiad a'r Pelenau, pan ci if at ddobiriau allanol..Maer ddau yn ddiwahaniaeih yn at, waiu i r canlyniad hwn, Meddwl iacb mewn rph iafh. :O;P;IJAY COUH1ER, ANOTHER CURE OF VIOLENT COUGH, SOB* THROAT, &c., by Dr. Locock's Pulmonic Wafers-' Dated Kirton. Sir,—Having had an ulcerated sore throat and violent cough for several months, ac companied with excessive expe!toration, and ob' tained no relief from any medical attendant, and being recommended by my neighbour, Mrs. Maddi- son (who had experienced great relief from Dt- Locock's Wafers), to try them, t was induced to d° so, and feel a great pleasure in bearing my testt mony to a speedy cure, experienced by me from one box only. (Signed) CHARLOTTE READ.' TO Mr. J. Noble, Bookseller. Market-place, BofctoO Dr. Locock's Wafers give instant relief, and a l'apid cure of ustbma, coughs, and all disorders of tne breath and lungs. Price Is. lid., 2s. 9d., and ll* per box. Sold by all medicine vendors. j
MARCHNAD LLUNDAIN I __,
MARCHNAD LLUNDAIN I Mark Lane, Dydd laun., ion. 19. .1 1 Tuag at y cyflenwad o Wenith barea, heddy^: nid old ond dangosiad cymedrol o'r cyfagos yn gyffredin wedi eu gwaethygci ga11, dywydd 1laithj er fod rhai siamplau da yn cfljei elf ) dangos byd yn nod yr oedd y rhai hyn yit cae) en hesgeuluso gan y melinyddion, a phrisiau. roof isel yn cael e1- oynyg. fel ag yr oedd ) n well kao y gwcn-thwyT' eir dal Ar law, tra am y rhai gwaelac' buasid yn cyineryd 23 llai yn llawen. Peilli^' Norfolk am is ilai gyda masnach araf. ti- fathau o Haidd Is yn rhatach. Cbircfr, F& 9 Pbys heb gyfnewidiad. GWJTWITH, Lioegr, gwyn, newydd 54 0 7^ 0 Lloegr, coch newydd =52 0 69 (1 Tramor CytandirE w rup. 55 0 84 0 HAIDD,at Fala^ .81 0 34 CBiMH? LIoe?r.24 0 32 0 Scotland.26 0 33 0 lwerddon 0 30 I*rerddon .20 0 30 0 FFA, Lloegr.. 33 0 43 0 Tramor 35 0 42 0 Prs, Lloegr,gwyuion .40 C '3 e brychion .?.38 0 39 PSILLIED,goreu, y sach o 280 pwya.. bt? 0 60 'J yrail.u.42" 48 0 America, heb suro, ,y. baril..32 0 35 0