Yr Amserau

YR AMSERAU. Er iddo wnetitliiir pob ymdrech, metbodd y gwr a fu tua Ffestiniog yn casgla arian yr Am- serau, dyledus i'r Pwyllgor yn Liverpool, a cliael dim o hanes y personau canlynol, sef, John Prichard, Cae Ysgubor; Owen Owens, Tan-y-grisiau a William Williams, Talwaen- ydd gan byny, od oes neb o gyfeillion y Pwyll- gor yn gwybod yn mha le y maent yn awr, byddant yn d'diolchgar am yr hysbysiad. Rhoddwyd i'w gofal restr faith o enwau ereill, a fernir yn dra chyniliwys i'w cyflwyno i ofal awyddogion y Uysoedd sirawl ac oni fedrir dyfod o hyd iddynt ffordd aral), rbaid iddynt ofyn cymbortb eu cyfeillion gonest i roddi eu hanes hwythau iddynt, a theimlant yr hyder cryfaf y gwnant hyuy o gymwynas erddynt, ac er mwyn cyfiawnder.

AT EIN DOSPARTHWYR A'N DERB YNWYR, Dymuna y cyhoeddwr ddvchwelyd ei ddiolchgar- wch gwresocaf i'w gyteillioii caredig am y gefn- ogaeth a dderbyniodd ganddynt eisoes i ddwyn yn mlaen ei anturiaeth bwysig, trwy iddynt atnlygu y fath barodrwydd i ymgymeryd a'r drefn o rag-dalu, yr hon, inegis y syhvyd o'r blaen, ydyiv yr unig ffordd i ddyogelu Jbvydd- iant yr Aaiskrau Wythkosol, ac i gadw pawb rhag- myned i brofedigaeth; ac wrth gadw at y drefn hon, ni fydd raid cwyno mwvach o her- wydd annihendod y derbynwvr yn talu, yr hwn sydd yn dant mor anhyfryd i fod yn rhygnu j arno yn barhaus: hefyd, gwel pawb resymoideh ) a'r angenrheidrwydd am v drefii linti, pati yr j „ou yn dra defn>dtBol i'n cydwladwyr eisoes; ac y mae ar law ei dderbynwyr a'i ddosbarthwyr eatigu eylch ei ddefnycldioldeb yn saith gyinaint. Mewn pentref neu ardal lie nad oes ddosparthwr, onid oes rhyw wr cyfrifol, blaenor neu ddiaeon eglwysig gyda rhyw enwad, a wnai y gym wy nas o weiihredu fel y cvfryw ? Clvwsom am un henuriad parchus, yr hwn a ddywedai y cy- mhellai yr Amserau ar gyfarfod misol ei sir: teimlwn yn ddiolchgar i'n cyfaill am ei ewyllys da; ac ni byddai un anmhriodolder mewn gwneyd hyny, debvgem ni; canys y mae yr Amsebau yn gymaint Methodist ag yw o Fedyddiwr, ac yn gystal Wesleyad ag yw o Annihynwr. Y mae hyny yn hysbys i'n holl ddarllenwyr o'r decbreu. Rhaid i ni erfyn am gvd-ddygaeth ein derbynwvr, dros ycliydig, yn herwydd rhai gwaliau a gan- fyddir yn yr argraffwaith. oblegid nad oes gan yr argraffydd ddigon o lythvrenau acenol Cym- reig, &c. Ond gwneir y diffyg hwn i fynn yn fuan.

AT EIN GOHEBWYR. I Anfoner pob gohebiaeth, HI n«hyd ag orders ac i hysbysiadau, i Mr. John Jones, 14, Mona- street, Liverpool. i "-?

POST-OFFICE ORDERS, &c. Dymunem hyshysu il,) (ler!n%vvr a'n dospa>th- wyr, y dylal pob Post office Orders ad eu gwneyd yn daladwy i 1\11'. John JONES, 14, Mona-street, Liverpool. Am fan-symiau gellir anfon postage stamps, y rhai sydd i'w cael, debygern, yn mhob llythyr fa.

PRIS HYSBYSIADAU. Gan nad oes toll ar Hysbysiadau yn Ynys Manaw, y pris am y cyfryw fydd fel y canlyn ;— Chwe' llinell, neu lai, Is.; a cheiniog am bob llinell ychwanegol.

I Y LLYFR DU. ) Diau genym bod llawer o'n derbynwyr yn rhythu eu llygaid. yn synu ac yn echrydu uwch ben y darnau o'r Llyfr nu," a rodd- asom ger eu bronau yn yr Amserau. Dialj na feddyliodd calonau miioedd o drueiniaid sy'n bore godi, ac yn myned yn hwyr i gysgu, ac yn gweithio eu deg ewin yn bytiau, i gael moddion i dalu eu ffordd trwy'r byd, bod y fath drawster digywilydd yn ngweinyddiad llywodraeth Prvdain Fawr, a bod gormes ei phendefigaeth mor echryslon ac anferth. Rhaid fod talcen putein-wraigi'r bendefigaetb bon, onide hi a wridai ac a gywilyddiai, ac a ymddiwygiai gyda phob brys. Rhaid bod goddefgarwch v wlad yn fawr iawn pan or- weddai cyhyd ac mor dawel dan y fath bwn o orthrwm. A nhawdd penderfynu pa un ai trabausedd digywilydd y gorthryuiwyr, ai amynedd dyoddefgar y gorthrymedig sydd iV ryfeddu fwyaf; ond ni fynegwyd yr baner eto yn yr Amserau, o ddatguddiedigaethau y Llyfr 'du." Ni all trawster o'r fath yma bar- hau yn hir iawn eto y mae ei derfyn i bob trawsedd a gorthrwm gwladol fe\ hyn, ac i bob amynedd a goddefgarwch gwladol. Y mae godre yr anferthwch yn cael ei godi, a gwarth ei noethder yn dyfod fwyfwy i'r golwg, Yr unig ffordd i'w symud ydyw i'r wlad weithio allan ei gwaredigaeth yn yr etboliadau, a phuro Ty y Cyffredin oddiwrth y surdoes pen- defigaidd sy'n ei lenwi; a gofalu am ddigon o aelodau o'r un yspryd a Hume, Cobden, Bright, Osborne, a'u cyffelyb, i'w bethol i fy- ned i gymeryd lleoedd had y beiidefigaetb, y rhai a lanwant y Ty yn bresenol. Y tlod- ion pendefigaedd ydynt yn gwasgu y wlad i dlodi ac angen.—Gwaith y llywodjaelh yn taflu ei thlodion hi ar gefn y wlad, ac yn ei gordrethu i'w cynnal, a deifl luaws mawr oli dosparth canol ar y plwyfi, hyn dracbefn a ychwaijega faich y trethi, ac a chwydda niwr V tiodion, a swm y tlodi yn y wiad. Y fui-tó y tlodi pendefigaedd fel hyn vn gleddyf dau finiog yn tori bob ffordd. Byddai yn aiirhy- dedd i gvfoethogion y bendefigaeth gynnal au brodyr a'u pertbyoasau tlodion, yn lie an- rheithio y wlad, drwy eu pynorio oll ar ei chefn hi; a hyn fydd raid iddynt wneyd yn fuan,— mor fuan ag y dihuno y wlad i alw o ddifrif am gyfiawnder: unwaith y pasio sgrifraith i helaethu cylcb y bleidleisiaetb, ac y gwnelo y wlad un safiad teg drosti ei hun mewn eth- oliad cyffredinol, dyna ddydd gwynfyd y rhai a wisgir a phorphor a Ilian main, ac a gymer- ant fyd da helaethwych beunydd ar draul y diwyd a'r llafurus, wedi dyfod i ben. Gwyn fyd na welai y bendefigaeth y doethineb o achub y blaen ar y wlad a diwygio ei hun, a hyny er ei mwyn ei hunm, ond nid oes f'vr obaith y gwna hyny. Yn 01 fd v pethau yn bresenol, er mwjn eiy/jendefigaeth y mae y wlaci "on yn byw yn symud ac yn bod er mwyn hi y cedwir byddin a llynges, ac eg- ■ys, a threfedigaethau, a swyddau a segur- t'yddau, ac i lenwi ei genau y codir trethion ihollau ar bob defnydd a nwyfaubwytadwy g-wisgadwy, a mwynderol. Y bendefigaeth N canolbwynt a dyben pawb a phob peth; I fel hyn y mae wedi dyfod yn faen melin i) wddfy wladwriaeth, ac yn ei suddo yn •^gion mor o ddyled wladol, ac angen mewn- ol. Y mae yn llawn bryd i'r bendefigaeth feddwl am ddysgu nofio ei hunan bellacb, rhag y bydd iddi hi a John Bull suddo i'r gwaelod gyda'u gilydd, a boddi eu dau, neu rhag y bydd i John ymysgwyd oddiwrthi, yn nghanol y dyfroedd fel y gwnaed a'i chwiorvdd mewn gwledydd ereill.

DRYCH Y BYD. I Y mae Twerddon yn awr wedi ei dodi mewn tyn-wasgod gan v liywodraelh, a diau ei bod yn llawn bryd i wneyd hyny. Yr oedd prof- ion ei gwallgofrwvdd* yn ddigon eglur, ac yr oedd o'r fath natur a thuedd, fel nad doetli a dyogel fuasai gadael ei dwylaw yn rhyddion yn hvvv. Gallai y cymer beth amser i'w rhwymo a'i sicrhau—y gwna un ymdrech wrthwvnebol--ond nid oes amheuaeth na feistrola braich gref y llywodraeth cyn hir. Pan y mae Iwerddon yn cael ei dodi yn y tynrwymyn, y mae Paris yn barod i gael ei gollwng yn rhydd. Cftfodd bithan ei cbadw yn nghyffiony gyfraith filwraidd byth wedi r ffit o vvallgofrvvydd echrydus a'i cymerodd yn ddiweddar. Y mddengys yn awr fod ei synwyr yn dychwelyd ati, a bod yn ddyogel ei gollwng yn rhydd oi rhwyrnau. Ym- ddengvis vn awr arwyddion gobeilbiol am heddvvch a tbawelwcb yn y wlad-gwaith a masnach yn adfywio. Y niae'r bicre rnvvng Awstria a Sardinia, yn Itali, yn parhau ohyd, } heb fod nemawr ond yn yr un man. Y mae Rhufain eto yn llawn cyffro ac anfoddlon- rwydd-y Pab a'i ddeiliaid yn methu cyd- weled. Yr oedd amgylchiadau'r chwildroadau wedi gwasgu ar wynt y Pab er ys tro, fel nad oedd ganddo ond dewis pa un a gadwai yn ei law, ai ei benogaeth ysprydol ar yr eglwys, ynte ei benaduriaeth dymhorol ar ei ddeiliaid gwtadol yn nhaleithiau yr eglwys. Yr oedd yn gyfyng iawn arno o'r ddeutu; ond fel y gallesid dysgwyl, ymeifl yn ei benogaeth ys- prydol, a gollynga yr un dymhorol i fyned ymaith gyda'r corwynt sydd yn ysgubo dros wyneb Ewrop yn bresenol. Gwrthododd yn deg osod ei hun dan arweiniad cynghor gwladol rheolaidd a dangosodd ei wrthwyn- ebiad i lais ei ddeiliaid i ffurfio Itali yn wlad- wriaeth rydd. Penderfyna y Rhufeinwyr i sefyll (iros eu hiawnderau, eu rhyddid, a'u breiniau gwladol, beth bynag a wnelo, a beth bynag a ddelo o ben yr eglwys. Y mae gwynt y teimlad cyffredin wedi troi; ac y mae Pius IX., yr hwn a addolid, yn mron, ychydig fisoedd yn ol, yn cael ei hwtio a'i hysio gan ei ddeiliaid ar hyd yr heolydd. Ni fyddai yn achos o syndod pe y newydd nesaf a fyddai, ei fod wedi ei ddiorseddu yn gwbl. Nid oes newyddion o bwys neillduol o ran- au ereill Ewrop, ond bod y cholera yn ym. deifhio yn ei rym marwol drwy ranaa helaeth o Ymerodraeth Rwssia, ac yn medi dynion i'r bedd wrth y miioedd. Ytnddengys ei fod yn llawer mwy llym a marwol yno nag yd- oedd yn 1831. Yr oedd mwy na chan mil o ddinasyddion St. Petersburgh wedi dianc o honi am eu heinioes, pan ddaeth y newydd diweddaf oddiyno, ac yn crwydro ar hyd y wlad mewn mawr drueni ac angen, a lluoedd yn trengu ar hyd y ffyrdd a'r meusydd. Y mae arswyd yr ymweliad ofnadwy hwn ar yr boll wledydd. Bu ei ofn yn fawr ar Brydain y llynedd, ond cadwyd ef draw drwy drugaredd. Bydded iddi gymeryd rhy- budd mewn pryd, a dychwelyd at yr hwn a fu yn gysgod iddi rhag llawer afiwydd ac os arbedir ni eteni eto, na anghofiwn ein dyled o ddiolchgarwch. Y mae hanesion gofidus o wahanol barthau V wiad, bod haint y pytatws yn difrodi yn drwm iawn eleni eto. Y mae vr haint hwn yn ei natur, yr achos o hono, a'r feddygin- iaeth rhagddo, yn aros yn gymaint dirgelwch ag ar y cyntaf, yn mron. Dywedir ei fod wedi dinystrio mwy na haner y cynnyrch eisoes, mewn llawer o fanau, a'i fod yn ym- daenu yn gyfiym dros y wlad ond hyderwn nad yw y difrod mor helaeth o lawer ag y dywedir ei fod. Y mae anwadalwch y tywydd, mynych- rwydd y cawodydd yn ystod y ddau fis diweddaf, wedi bod yn fantais i'r haint, ond odid, ac wedi effeithio ar y gwenith, hefyd, i raddau. Nid ydys yn golvgu y bydd cyn- nyrch y gwenith yn rhyw ragorol iawn eleni. Yn mhob man lie v mae wedi dyfod ddigon yn mlaen i allu barnu y cynnvr-eb, hysbysir ei fod gryn lawer yn ol i'r peth ydoedd y yffredit-i. llvnedd, er nad yn ol i lfwyddyn gyffredin.

A OE-D3 LIVERPOOL MRWN PERYGL ? I Yr oedd llawer yn meddwl fod yr ynadon yn gweithredu oddiar ofnau disail, yn y dar- pariadau helaeth a wnaethant er cadw hedd- wch y dref hon: ond y mae profion newydd bobdydd yn dangos fod ganddynt y seiliau cadarnaf i'w hofnau, a'u bod wedi gweithredu yn ddoeth yn y mesurau a fabwysiadwyd ganddynt. Yn awr, gan fod amcanion dryg- ionus V clvbwyr cynghreiriol hyn wedi eu I hattal, gellir dyweyd fod y maer a'r ynadon yn meddu tystiolaethau ysgrifenedig anwad- adwy, o fwriad y clybwyr yn y dref hon i! gydweithredu a'r gwrthryfelwyr yn Iwerddon, I ac mewn parthau erei'?l o'r wiad hon. Yr oeddynt yn barod i danio y dref, i ymosod ar y prif adeiladau, ae i arg au CbarriCade) yr beolydd, wrth archiad y cynghrair yn I werdd- on. Y mae enwau llawer o ddynion tra ad- nabyddus yn y dref yn gysylitiedig a'r cyd- fradwriaethecbryslawn yma. Yr oedd yrtia bedwar-ar-ddeg o'r clybiau. neu'r cymdeilh- asau, bradwraidd hyn, a phob un o honynt mewn cymundeb a gohebiaeth a'r cyngbrair yn Dublin, yn anfon cenadau yno, ac i 1\1,1n-1 chester, a threfydd mawrion ereiU L1oegr, i ymgynghori yn nhylch dwyn yn mlaen eu bwriadau dinysttiol. Yr oedd ganddynt eu pvvyllgorau arfol, a'u pwyllgorau trefniadol, ii ac yr oeddynt wedi darlunellu (mapped) yr beolydd allan, n barod, gyda llawer o fedr- usrwydd, er dwyn yn mlaen eu symudiadau j rbyfelgar. Y mae yn amiwg, gan hyny, fod Liverpool mewn perygl o'r fath waethaf. Ond y mae yn byfryd genym allu dyweyd, fod dichellion a brad y clybiau enbyd hyn. yn sicr o gael eu rhwystro, ac y caiff hedwch YD 91cl, 0 11, y dref ac uwchafiaetb y gyfraith eu cadw yn ddifylcbau. Y mae gwarantau allan i ddal Dr. Reynolds, ac amryw ereill o bnf flaenor- iaid y fyddin ddu o deriysgwyr a hyderir y bydclant yn ngafael y gyfraith "yn fuan. Y mae tawelwcb ac iawn-drefn pertlaith yn I teyrnasu yn ein tref; a phob graddau oi trigolion, yn Saeson, yn Gymry, yn Scotiaid, a llawer o'r Gwyddelod hefyd, o un gaion au o un enaid am amddiffyn bywydau, medd- iannau, a chysuron eu gilydd. Gwir yw fod yma rym milwraidd cryf gerllaw; ond mor wir a byny, na fydd dim angenrheidrwydd am eu gwasanaeth bellach, gan fod llochesau y terfysgwyr wedi eu chwalu.

I fiehnitotfton SitocWaraf. I YR AWSTRIAID A'R SARDINIAID. Hysbysay newyddion diweddafbod brwydr dost wedi ei hymtadd rhwng y pleidiau rhyf- elgar hyn, yn yr hon y trechid yr Awstriaid yn llwyr. Syrthiodd 12,000 o honynt yn I' feirw a chlwytedig ar faes y gelanedd, a chy- merid Ilawer iawn yn garcharorion. Yr oedd yr Awstriaid, dan Radesky, newydd dderbyn 20,000 o adgvfnerthiad i'w byddin, ac mewn I canlyniad wedi ail-wasgu yn mlaen i diriog- aethal1 Lombardy, gyda'r amcan o'u had- oresgyn. Hyn a arweiniodd i'r frwydr waedlyd a gymerodd Ie. Penderfynodd y I Gymdeithasfa Wladol yn Ffrainc i anfon byddin i Itali yn ddioed i gynnorthwyo y I Sardiniaid, pan ddaeth y newydd fod Awstria yn cyfnerthn ei byddin yno, achychwynodd y Maeslywydd Oudinot tuag yno gyda'i fvddin yn ddioed. Dichon yr arbeda y fudd- ugoliaeth fuvvr uchod y drafferth i Ffrainc ymyraeth yn y cveryl, gan fod yn debyg y gorfydd i'r Awstriaid gilio yn ol bellach, a I rboddi yr ymdrech i fynu. I IWERDDON, I Y mae y gwrthryfel wedi tori allan mewn rhan yn neheubarth iwerddon, lie yr enciliai I y prif derfysgwyr o Dublin, pan ddaetil yr hysbysiad cyntaf am y gyfraith newydd yno. I' Y mae y llywodraeth yn trosglwyddo milwyr drosodd bron bob dydd er's pythefnos yn ol, ac y mae y nifer yn bresenol yn cyrhaedd a 50 i 60 o filoedd, heblaw y llongau rhyfel sydd yn amgylchu y porthladdoedd. Ar du- eddau Kilkenny a Tipperary yr ymddengys y terfysgoedd mwyaf, lie y mae O'Brien mewn arfau, gyda rhai cannoedd o ddilynwyf, DyddSadwrn diweddaf, daeth byddin O'Brien i ysgarmes gyda'r police, ger Ballingarry, M ewn canlyniad i'r wobr a gynnygiwyd am ei ddal ef arr blaenoriaid ereill, (sef £ 300 am I ddal Meagher, Doheny, a Dillon, a dEoOO am Smith O'Brien ei hun,) aeth o 40 i 60 o'r police arfog i chwilio am danynt; a phan yn I agos i'r lie a enwyd, cyfarfoant ag O'Brien yn arwain o 500 i 1000 o ddynion. Aeth y police i ymddyogelu i dy gerllaw, a gorchym- ynai O'Brien iddynt ymostvrng iddo ond yn He hyny taniasant ar y gwrthryfelwyr trwy y ffenestri, pryd y Uaddwyd deg o ddynion yn y fan, ac yr archollwyd amryw ereill. Ar hyn enciliodd O'Brien a'i lu. Mewn amryw fanau ereill y mae yn ddychrynllyd o der- fysglyd ond y mae'r hanesion mor wahanol a.chroes i'w gilydd, fel nad yw yn werth eu hadrodd, gan na elJir gwytoa ps. ueth sydd W,r. (jnd cyn y bydd hwn yn llaw ein der- bynwyr, diau genym y bydd O'Brien mewn dalfa. Y mae yr amlwg ei fod wedi cyfarfod a siomedigaeth fawr, o herwydd nad yw y bobl druain mor barod i godi gydag ef ag y dvsgwyliodd iddynt fod. Dydd LIun diweddaf, cyhoeddai yr Ar- glwydd Raglaw bymtheg o siroedd o dan yr act newydd, yr hon oedd i ddyfod mewn grym yno ddydd Mercber canlynol. Rhoddir gwarantau allan bob dydd i gymeryd rhai drwg-dybus i fynu. Cymerwyd deg o ddyn- ion ieuanc yh shop Mr. Pim, yn South Great George's-street, Dublin; a chafwyd yn eu cistiau bapyrau yn dangos eu bod i fod yn swyddogion yn mjddinoedd y gwrth- ryfelwyr. EDINBURGH. Y mae nifer o flaenoriaid y Siartiaid wedi eu cymeryd i fynu yn Edinburgh yn mysg pa lai y mae Henry Rankin, A. Walker, cy- hoeddwr y "North British Express," peiriant wythnosol Siartiaid Edinburgh, a James Cumming, yr hwn a gynnrychiolai ei frodyr yn ddiweddar yn y Cynghor yn Lluudaiu. Chwiliwyd eu tai, a cbymeiwyd eu holl ys- grifau. SEFYLLF& MASNACH Y? MACHBSTER, Dydd Mawrth diweddaf yr oedd gwerthiad da ar nwvfau gweitbi'aol o bob math. Yr oedd nvr archebion am eiddo i farchnadoedd Indiaa China yn lluosog, a'r tai Germanaidd a Rwssiaidd yn brynwyr helaeth. Ar y cy- fan, y mae golwg fwy gobeitbiol ar fasnach yn awr nag a welwyd er's rhai wytbnosau a phan elo yr helynt yn iwerddon heibio, ac y taweJa yr ystorm ar y cyfandir ychydig, y mae gobaith i bethau wellhau etto.

Damwain Angeuol. — Boreu ddydd litin diwedd. af, ymdorodd bervvedydd yn melin Brunswick-place, Preston, a ibaflai yr ager run fawr o'r adcilad i lawr. Lladdwyd un dyn yn y fun, ac a: clioiisvyd a llosgwyd wyth ereill mor drwiti, fel nad oes obaith am fyivyd pedwar o honynt, J