Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
-____-,---._-__-A. T E IN…
A. T E IN GO II E B W Y U. "CI C^-Atebion i ofynion J. E—Nis gwvddom am un math o hylif a el wi r gold ink ac ni welsom eto ink gwyrdu a ddaliai ei liw ond dros ychydig. Ni ellir defnyddio gold leaf ar ysgrifen heb wastraff dirfawr. Ond gallai em gohebydd gael bronze o wahanol li wiau, set gold, silver, copper, amber, &C" a pha rai y jiellvr x niocid i'w defnyddio: syd-i fel hyn ysgrifener ft gum water, a chyn i'r ysgrifeii sychu, rhodder y bronze ami ag ychydig wlan cotton, mor ysgafn ag y galler gadawer iddo svchu. ac yna glauhaer y bapyrlen a chadach sidan meddal; a saif y bronze ar y llythyrenau, ac i g Ni cheir felly byddant yn llythyrenau goreuredig. Ni cheir ond ydhydig o'r gold bronze am haner coron. r-ydiolch wn itC Meddylgar" am ei ysgrif: defnyddir hi, ond odid, yn fuan. fet-Rhaid i "Gan Offeiriad," "Anffodion Cadwynog," &c. fyned i glorion y bardd. Y mae y "Cambrian Defence," yn ddiddefnydd i Gymro uniailh. (cJ-Nis gellir rhoddir mwy nag un Englyn, nsu bennill, ar ol hanes priodas, &c. a dylai hwnw fod yn ddi- feius, Gwell fyddai bod ddim o'r fath. fcfVn atebiad i J. R. J. o'r Llan, memrhifyn d', dywed J. T. Llarisilin, mai hyd y wyfran f ilk nulltir, 3 llath, 2 droedfedd, a5,5, inodfr teba J. Lewis ofyniad R. R. J. am y b ryn Hyd y bwa, 26,0373 Ilath arw oedd y rhan- gylch, 108,22346 llath pedryrl." Ct Rhag rhoddi gormod dogn ar urn ith, gadewir yr Esboniad newydd" y tro hwn. 03-Gvda phob parch i'n gohebydd tilwng, "loan o Fr—m," meddyliwn y byddai ei sylwadau yn fwy cymhwys i rai o'r misolion nag i'r Amserau; oblegid nid oes dim a wnelom a chntechismau unrhyw blaid. jpj. Gwel a Carwr pris am ei waith," fod crybwyIliad neu ddau mewn lie arall ar y mater y cyfeiria ato: a dichon fod hyny yn ddigon y tro hwn. Os bydd yr achos heb ei derfynu cyn ein rhifyn nesaf, gadawed i ni wybod. $5- Gwneir rhyw diiefrvdd, efallai, o ysgrif Ymdeith- ydd yn einrhifyn nCimf. Gresyn na ellid, yn ddi- berygl, gyhoeddi castiau budron, trahausfrfciit, a gor- mesol y tylwyth a nodir gan ein gohebydd. Ond, ysywaeth, nis gellir. Ci- Am agos i bum mlynedd, cawsom boen a thrafferth annhraethol, a choll amser dirfawr, i ddiwygio a threfnu ysgrifau Haver on gohebwyr; ond ni ddarfu i un o honynt wneyd y radd leiaf o gydnabod i ni am ein llafur, oddieithv un gohebydd teilwng a boneddig- aidd o Landdeusant, swydd Gaerfyrddin, yr hwn a anfonai lythvr-nodau gyda'i ysgrif. Nid eu gwerth a barodd i ni sylwi ar y mater, ond ein cymeradwyaeth o'r addeftad a wneid, sef nad oedd gan ein gohebydd I-iawl ar, ein gwasanaeth, a bod ein hamser o ryw -»■ h.. Cyflwynwn iddo ein diolchgarwch gwresocaf; iriwn ato fel esampl deilwng o efelychiad. .aitf" Cyfaill Cymio uniaith ymddangos yn ein nesaf. Y mae yr hyn y cyfeiria ato yn teilyngu sylw. G3- Daeth amryw vsgrifau i law, nas gallwn gael ham. dden ar hyn o bryc1 i wJirtthur "V arnynt.
ADEODDION Y DIRPRWSWYR ADDYS…
ADEODDION Y DIRPRWSWYR ADDYS V *M)oedd\vyd llythyr yn y Times, Lit; < y .^diweddaf, oddiwrth T. "PnV (Curnl yn yr hwn y dynoethir ahepv h y Symons, mewn modd tra noded Yr .yn dra d?' hy?arch wadgan. am 1  .Vrth y ffaith, -q y eyhoedd: Vrth iywed i? r h l. n ?rwsgli l ? i Mr Sy nons yn A It 't vn tt ?vn <krJen yn hwylus 'he yn rhvy? ru Mr. Symons enghr81fftu\u o anwybodaeth res¡nu y plant, gyda golwg ar y cwestiynau a roddid iddynt, yn neillduol yn mhertbynas i ystyr gwyrthiau. Yr wyf yn addef yr ymddangosai y plant yn ddylion ac awybodus ddigon, ond pe rhoddasai Mr. Symons adroddiad c -nach o l:tll1" ni 1"r ons  n* fern darliti l0ddl hylym,i st, -<• ?id an- mherthYl swydd fel dirprwy. ? yn n?ra? ? iwinach nag yr oedd yr achos yn  a sylwais wrtho, nad oeddwn yn sicr a ?Hasw y gofyniad fy hun ai pldto. Ynu mi c wn ?? y gofymad fy hun ai peidio. YnM mi ?h?c ?"'? J cynnyg, a dywedais rywbetb yn y tre'isio deddfau natur," gan y teimlwn ar  ry r 'd ? vr atebiad yn un priodol, gofynais r ?d onb !>«■ y buasai efe yn ateb. Sa?da am bIh amser, ac yna, gyda er o isder 'ae me isel, efe a ddywedai, Ie,' ae a?' ad,  dd.1 f ac a, i adroddal ) ■ ;jau—' treisiad av ddeddfau natu yr hwn w nid yw ddarnodiad .,ywir. Felly ni v i gwbl, gan y plant, genyf fi, n: ^7 s ei him. Yn awr gofynaf, a > vichiad a iyf- mwnhaycyhur >^rcyJmaint arno yn yr Adr<u.. I Does bosibl r r. Commissionjr iSI \Imons wedi cochi 9 8iUst pan welodd ag y darilenodd y llyt i yn y Times. Y mae amryw anghreifftia, .U pig-o yma a thraw yn yr adroddion, y rhai a bi, tant yn hylrach anwv- Doaaem y uirpnvywyr eu inaip-, nag anwybod- aeth y rhai a gylmddar^ .1 maent wrth geisio gwarthruddo ein gwlad a,'n cened], yn sicr o fod wedi ennill mwy 0 warth iddynt eu hunain yn y pen draw, Y maent wedi gweled a chlywed llawer o bethau na feddyliasant erioed am daaynt yn barod, ond nid ydyw wedi haner darfod a hwynt eto. Nyni a'u herlyniwn yn ol eu haedd- iant, tru byddo an Newyddiadur yn Lloegr i'w gael a dderbynia ein hysgrifau ac y mae llawer o honynt, chwarae teg iddynt, yn rhoddi iddynt ddrws agored a chroesRw.-Gol. yr Amserau. Gellir meddwl fod arwyddion gobeitliiol i ryddid a diwygiad yri ymddangos yn amgylchiadau pleid- iau yn Nhy y Cyffredin yn brescnol, ac yn en wedig 'yn belynt yr hen blaid Dorxaidd. Y tnae y ddwy blaid fawr a fyddai gynt yn ymryson am swvddo?- aeth wedi eu dosbarthu bob un i wabanol" gang- henau. Ymddengys hefyd fod north barn y J cyhoedd a dylanwad j- wasg yn vciiwanegu eu grym, ac yn efirfhio ar gynnrychiolwyr y bobl, fel na feiddianty leidleisio er mwyn plaid yn unig Heblaw hyn, mae yr anhawsder mawr 0 lywio llestr tromlwythog llywodraetb Brydain,>a difrifol- deb ysgogiadau mawrion y blynyddoedd hyn, yn ddigon i godi trafodaeth Seneddol uwchlaw cellwair a phleidgarwch yn unig. Bron nad ellid meddwl fod yn y Senedd lai 0 ymryson er mwyn gorucliafiaeth plaid yn unig, a mwy 0 bleidleisio onest er mwyn egwyddorion, nag a fu. Hyd yn nod yn mblith y Toriaid deiliion y mae areithiau eithriad o ddyn tipyn callach na'i frodyr yn tori' tros y tresi, ac yn pleidleisio 0 blaid ambell i egwyddor rydd, Bercheolli ymddiried ei gyfeillion trwy hyay. Y maewedi digwydd felly yn y ddadl fawr bresenol am ryddfreiniad yr Iudd- ewon. Y mae-blaenor addefedig y Toriaid yn Nhy y Cyff.'redlû--Arglwydè George Bentinck-wedi dadlou 0 blaid eu det iilad i'r Benedd. Mewn cap1, iiad i liyn y mae y blaid hono wedi ymwrth- ag J fel eu blaenor, Ymddengys ei fed yntlll I wedi lied flino ar yr anrhydedd oruclxel, hono. I ychwanegu yr anffawd, y mae y Toriaid yn methu cael blaenor cymhwys yn ei le. Nid yw dawn, a synwyr, a gwybodaeth, ddim yn nwyddau helaeth iawn yn mhlith y blaid bendeixgaidd hon., Gorfix- [ wyd cyrchu Arglwydd G. Bentinck oddiar ol y llwynog a'r ceffylau-rbedeg, &c., yn y cyfyngder diweddaf a fu arnynt, i fod yn ben iddynt. Gwr ar ei gyfer yw Bentinck, a tlra llafurus, ond yr oedd wedi myned braidd yn rhy hen cyn decbreu astudio gwlad-weinyddiaeth. Ni chyrhaeddodd y fath enwogrwydd yn y caracter hwn ag agyrhaedd- asai yn y cylchoedd uchod; ac felly" y mae yn debyg mai hawdd ganddo fyned yn ol i'w hen elfer. Beth bynag, y mae ef yn awr wedi bolltio." Nid I ymddengys fod neb yn awyddus iawn i gyftler^d ei le, Y mae y blaid wedi ymgynnull fwy riag 1-, waith ar yr achos. Y maent wedi cynyg yr aweri u i'r bendeifg ieuangc y Marquis Granby; bnd dy- wedir ei fod ef yn rhiiso, Tybir, gan hyny, y bydd y blaid bach hon heb ben addefedig yn Nhý y Cyffredin, ond yr ymbalfalant yn mlaen goreu gallont tan gyfarwyddid Arglwydd Stanley, eu harweinydd yn Nhy yr Arglwyddi. Heblaw fod y blaid hon neb b yn Nhy y Gyff- redin, y mae eu gwencLi yn ymdringos yn eu u?gsj ar amddiffyniad yn unig. Attal gw<eHiadau y\y o<? hamcan, ac amddiffyn lygredigaethaujbagl?w y Diwygiwr. Y mae yn rhy ddiweddar 'InD ?iw y yn broffesedig ar ymosodiad ar ryddid: ?amddiffnrn rhag iddo eangu a gwasgu ar eu tiriog*th hwy yr oil a allant obeithio. Y mae yr eau a fab- wysiadant yn dangos hyn. Pan yr oedd dfwyg- iadau Seneddol ar droed, Conservatives oeddynt —enw yn arwyddo cadw peth rhag cyfnewikiadau; er pan y maerhydd-fasnach mewn dadl, I I *A iiildi- ftynwyr" (Protectionists) ydynt, a "Slxlaid ytwlad." Mynant osod allan fel hyn mai atte^byfansoddiad a sefydliadau y deyrnas,-amddi y as rAch ac amaethyddiaeth Brydain rhag ymgystaaleuaeth gwledydd tramor,—noddi llwyddiajat y wla^^hag ymosodiad dychymygol y trefydd-c¿maethyddi h rhag masnach a gweithfeydd, "u dy en. wid ydynt yn deall-ni fynant UUL • LI., t ffordd attt^" sefydliada yw trwy t diwyg?_m- ffor s atto ld ? ?rhau llwyddiant y St ?wr yw vy lY- rwyddo H?yddiant y masnachw'—M yniant gwlad a th?f, amaetl ?diaeth a n?asnaoh, yn ym. l Iddlbynu ar ? ?.??? 1 0i eawvõdorlOn uikndeb ddibynu ar- ? ol I a cliyfiawnde-r. v Y mae ? laid fach araj wedi tafli allan o'r ben blaid Dor iaidd, y rhai a gj, bydcant By l;,t tl] yn ben arnynt. Y mae y rhiu byn,o ran t-a immau- am y mesurau mwyaf pwvs;ia yn awrewl1 ysgogia^yn cyduno a'r wehyaaiaeth bresenol, Y gwahaniaeth mwyaf sydd rh; ngddynt vw eu htan- dduied 1 Syr R. Peel, a'u tvb mai efe a ddYifod wrth lyw y llywodraeth, ac nid Arglwydd J. kus- sel. Y mddengys fod Peel fcafyd wedi galw ei adilynwyr yn nghyd, ac wedi rhoddi i fynu ei flaen- onaeth, gan eu hanog i ddewis Arglwydd Lincoln yn bJ le. Gan yr ystyrir fod blaenoriaid y blaid wrthwynebol i'r weinyddiaeth dan fath 0 rwymau mew, aurhydedd i gymeryd gofal y llywodraeth arnynt, os metha y weinyddiaeth a myi d yn mlaen 0 herwydd y cyfryw wrthwynebiad, (eallir wrthy tro hwn 0 eiddo Syr E. Peel nad yw de -n bwriMu ymgymeryd a goiajon y llyv jarieth m. Yn wir y mae wedi "ystio hynw geiriau eglur. Oddiwrth yr boll amf/ylchiaaau uchod, gellid meddwl fod sefyllfa Rus. -,Il a'i weinyddiaeth yn lied ddiogel; ac 0 herwydd gwendid pieidiau "wrthwynebol, Did oes fawr gyfattal (check) a ao .1,,1 y Senedd. Nid oes ond y wasg gyljQeddus a llais y wlad a all ei arafa. Y maja esyn ysbryd pendefig lv ■, odraeth ac colwlyw(kfiaeth yn yr Arghvvdd John. Y mae cydgyf-Mfyddiad- pethau yn fanteisiol yn awr iddo' weit ire u'oddiar vi egwydd'Jrion hyny. Y mae vn da bs tnedd" i hyny rn barod, yn enwedig gyda golWt ar xldysg, ac yn nuillduol yn ei berthynas a, Chymru, Yn y fath gyfwng, pa bet: sydd i'w u utb ,'1' ond dyb a ymdrecbiadau trw > wasg ychwanegu yr ager?d ar y peiriant ga a chyffroi allan ?''n a theimlad y cyhoed' wn„ Gymry, fel un gwr cefnogwn yi vn,, Gymq, -&7 d Y 8 w4? gyduno i a?ddiffyn ??'. ?, w mai nid diddim ydym ry, n IP& Brydain; rhoddwn ar ddeall ein bou \lpe yu honi ein hawliadau dinasol, ac s nhoTthwyo yn egmol at ryddhad a pbeifisL "y gymdeitlias ddynol. I v
[No title]
YMPUDWVR ila AMERICA, &C.byryiunery "w I sylw ein darllenwyr at Hjpsbysiad Mr. Eleazer Z. s, I yr hwn a welir mewn cw» arall o'r rhifyn h wn. Edt: h- 1 asom ninau dros y tystiolaethau ffafriol a gafoddilig J. gan yr ymfudwyr a ymddiriedasant eu goruchwjpi t* ymfudol i'w law, y rhai a ddatganant iddyi gaelcwol foddlonrwydd ynddo; a'i fod wedi bod Y) » ofterynq ^Mj arbed iddynt lawer 0 draul afreidiol a gorm sol. Teiml-1 wn yn awyddus am argymhell gwasanaeth Mr. J. rBJ cyfryw o n cydwladwyr a fwriadant ymfudo. 'r Ameri ^ffl neu i ryw wlad araU, oddiar yr hyder cryf s dd genyn 3 yn ei onestrwydd a'i fedrusrwydd gyda'i a1 1 edlgaeth I Gan fod y gweinidogion parchus ag y gwelir eu lienw, wrth yr hysbysiad, yn adnabyddus i'r wlad yr 1 gyfire'¡f, inol, afreidiol ydyw i ni ddywedyd dim ymhel lacli, obA- yn unig ein bod yn holkl gyduno a hwy yn adwyaeth a roddir gaadtlynt i Mr, Jones. Y BUDGET.-Paroddydatganiada. wnaethArglwydd John Russell yn Nhy y Cyffredin, nos Wenfer diweddaf, am y bwriad o ychwanegu nifer y milwyr a'r llynges- forwyr, ac o fwyhau treth yr income, y cyffro mwyaf ymysg marsiandwyr a masnachwyr y drefhon, 0 bob plaid wladyddol yn ddiwahaniaeth. Y mae pawb yn unllais yn condemnio y cynllun, ac yn galw, am ddi- swyddiad y weinyddiaeth yn ddioed. Dydd'Llun; ar- wyddwyd cofeb erfyniol at y Maer i alw cyfarfod cyhoeddus, fel y byddo i lais y dref gael ei ddatgan yn nerthol yn erbyn yr amcan drygionus o ychwanegu at feichiau pobl ag sydd eisoes yn cael eu gorlethu gan drethi a thollau o bob math. Cymer y cyfarfod le heddyw, yn y Sessions' House. D'iau y cynnelir cyfar- fodydd cyffelyb ymhob tref trwy y deymas ac odid na fydd i benderfyniad gr ul ac unfrydol y wlad luddias y bwriad hwn, os na hyrtfdir y weinyddiaeth o'u swyddau, dan warth, 0 flaen taran-follt anorchfygol y farn gyffredin. Credwn y buasai yn haws gan y wlad oddef ei marchog- eath fel hyn gan Syr R. Peel, pe buasai yn cynnyg hyny, na chan y gwr a wrthdystiai yn erbyn y ddeddf hon yn 1842.
[No title]
DYLEDION CAPELI.—Crybwyllwyd yn ddiweddar, mewn cyhoeddiad misol yn y Dywysogaeth, am gym- deithas er dileu dyledion Capeli; eithr ni ehafwyd ond ychydig gefhogaeth Fr cyfryw. Y mae yn hysbys i bawlfbroli fod llawer or addoldai, pertbynol i amryw enwadau yn y Gogiedd, yn aros o dan ddyledion trymion. Pa un a oedd y cynllun a gynnygiwyd yn ddigon neu yn rhy sectaraidd, nis gallwn ddyweyd ond yn awr, wele gymdeithas wedi ei ffurfio yn Nghaer- ynarfon, ar egwyddorion digon rhydd ac eang i bob enwad a diau fod y fantais yn gyfryw na chafodd Cymru ei chyffelyb o'r blaen, gyda golwg ar dalu dyledion eu capeli a'u hysgoldai, yn gystal ag at adeiladu xhai newydd hefyd, a hyny mewn dull esmwyth ac ysgafn, set dim ond 10s. yn y mis i dalu can' punt o ddyled. O'r holi ddyledion y gall dynion fyned 'ddynt, dyledion capeli yw y mwyaf gwarthus a phoenus i bob moddwl ystyriol. Ond trwy gyfrwng y gym- deithas y gwelii hyspysiad am dani mewn tudalen arall, geUir leu y cyfryw yn dra hawdd. Dymunem bob llwydd i'i 'uriaeth hon, a hyderwn y gwneir y defnydd priodo)
FAIL.
FAIL. Bob y 6 ick, a ydyw y gaseg felc;.) genyt ti y bu honyna erstalm ? Jack, mha le! A glywaist ti ddim am yr .,td a gefais I wrth fyned i gyre* "missionaries Ilywoo-iraeth o Bant-y-cabled, v, Yr oedd p: yno erbyn dau o'r gloch, gri" j}vn -cw erbyn einiaw, a yr oeddwn iuau ic yn fy ffrwst, mi a yrf J yn rhy ft allt, ac mi syrthiodd y gaseg felen i --odd ei chluniau. rafodd ei tl roi gauaf i gryfhau; ac ni fu dim 0 d y nefais ".nhroi i ffordd, ac fe fv sai Irw .<11. /edi'n. Yn mhellach y 01 iralt a'u ielynt a hwythau. eu teg i'r issionaries," Jack, dy f: ynyna, na fuasit i yn edrych yn well ti j gaseg. Mae hi wgai gwella yn dda b mae arnaf ofn na fendia briwiau c .-i gwlad d xystal ar ol clwyfau y missionaries) yna. ack.-Na cheoliai; y mae y bobl Isydd'y.- deall eu hel nhw yn ddychrynllyd, eu bod wedi weyd llawer o bethau pur chwithig ac annheg m danom ni, ac yr oedd rhai o honynt yn medru ^"mraeg hefyd! -Rob.Ie, ell gweision iigu gynorthwywyr oedd y rhei'ny, Jack. Y maent yn dweyd yn sicr na fed-ai y "missionaries" eu hunain ddim gair o Gymraeg, ac mae coelio'r lleill a'r personiaid a rhvwun yr oeddynt hwy am bob peth. Ni fuasai tysujlaeth ail llaw fel yna ddim yn cael ei dderbyn mewn llys cyfraith. Mi wranta fod y gweision yn cael ciniaw da, Jack. Jack.-Dyn! oeddynt yn byw fel squiers; bwyd da, diod dda, a cigars os oedden' nhw yn dod i ysbio gwallau, a llunio cableddau, yr oedd- en' nhw yn cael tal da. Y mae o yn curo bod yn ostler gonest geirwir 0 ddigon. Pwy oedd yn talu I iddyn' nhw tybeid ? Bob.-Talu! ond y ni ein hunain, ysywaeth. Rhaid i ni slafio a chwysu i dalu trethi i gynal dynion i'n enllibio. Nid ydwyf fi ddim yn Whig nac yn Dori, ond nid wyf fi ddim yn taro efo peth fel yna. A gwaeth na'r cwbl, y mae nhw yn dweyd mai'r personiaid sydd wedi hel y pethau dw?y? iddyn' nhw, pa But na fuasai ustosiaid bl I .1 a gwyr boneddigion ereill yn cael o hyd i ac yn rystio pethau felly. Mae nhw yn dweyd fod ein person ni wedi dweyd pethau h' iuon iawn, arhaidtalutrethadegwmiliwnww-li"n. Betti'r Go.—Taw,Bob, a hf 1 v tiei on, onid oedd Huw y Tyddyn-dwl yr dweyd eu bod nhw yn hel ysgol yr eglwys yr un fath ag ysgol y capel, ac yr oedd hyny yn eithaf teg. Jack.—O! ni glywais I Twm y Pandy-cyfrwys, yn siop-y barbwr, yn dweyd ei fod ef yn meddwl fod yr offeiriaid wedi gwneyd i fynu a'r missio- naries," iddyn' Lhw hel tipyn arnyn' nhw yn ;stal a'r, capel, ghel iddo fo edrych yn deg. Ac yr l 'edd Twrxya dv/eyd fod y bobl ddieithr wedi craf-i vr eglwys yn iHyfnach nag yr oedden' nhw yn d'sgwy], a bod t-.iai o'r personiaid yn gwiogj, ac oedd yn chwerthin yn arw. Ifyti.—Y mae fo yn rhy barod ei dafod yn wastatl. I'fitiach iddo fo dewi, na siarad am ei well. Bob.- W el, Betti bach, yr wyt ti yn awr am yr eglwys mi wn, ond y ni sydd yn talu i gadw yr ofteiriad, a siwr 'does dim niwed siarad run dano, yn enwedig os bydd ef wedi dweyd drwg am danomni. Nidwyf fi yn perthyn nag i eglwys na chapel, ond yr wyf yn caru chwaraf^g, ac nid yw y gwir ddim gwaeth er ei chwilio. Jack.- Y mae nhw yn dweyd, meddan' nhw, eb ni yn myn'd yn waeth yn lie yn well, ac wrw cyslai mai ar y d'senters y mae y bai am gjp' yllwclx a'r drygioni sydd yn y wlad, ac yr du,n I yn meddwl mae'r sectiau yma oedd lljfaigwneyd y tipyn daioni oedd. Felly fine, yn wir, Jack, ac yr wyf fi yn Ifretjtmyeal]. os ar y sectiau y mae'r bai, pa sut na J 4ft. 1 nhw yn well yn ysgolion yr eglwys, a pjhti aut na byddai pobl yr eglwys yn well na phobl v capel ? r; Betti,-Y mae nhw yn well, Jack, ac yn fwy "respectable" a pharchus hefyd. Ac am ddysgu, 'does ddim possibl i'r plant ddysgu, os byddan' nhw yn chwarau efo plant y capel. Os an' nhw yn agos i'r capel, mi anghofian' y cwbl yn union. mi fu'm I yn y capel un Sul er's talm, a phan es I i'r eglwys y Sal wedi'n. ni fedrwn i ddim cael o hyd i na llith na cholect na salmau. Jaeh.3in wir Betti, yr wyf fi yn synu fod neb yn cofio sut i fyned yn mlaen yn yr eglwys. Ni fyddai I heblaw^ yn codi ac yn gostwng ac yn gwneytl fel y gwelaf fi'r lleill; ond y mae nhw wedi eymeryd i J'onio eu penau yn yr eglwys yma yn ami iawn yft awr, ac fe fyddaf fi yn ei cholli hi yn deg y pryhyny, ac yn edrych cyn winon- ed a llo. .Bob.-Wel, well peidiweh a myned ddim pell- ach, neu mi ffreuweh. Yr ydwyf fi am chwareu teg i bob sect. A dweyd y gwir, y mae hi yn llawer gwell er ftànddaeth yr ymneillduwyr i'r wlad y mae y bobl 1 iwy mdesgar Sul, gwyl. a gwaith. Yn wir y TI eV of! siriad yn well nag yr oedd 6 cyn iddyn' nhw 11 hrexx: ydyw ddim yn myned i'r dafarn i edrych y netvydd, ar ol y gosper, ac y mae o wedi codi ysgol hefyd. Betti.—Ydyw, dyn da yw'r person, a'i wraig hefyd, fe fydd yn siarad a fi bob man y gwel hi fi. Bob.-Chwareu teg i'r sectiau; y mae nhw yn dweyd fod yn y llyfrau lawer iawn am ferched Cymru, a charu gam amser o'r nos, ac mai achos odfaon nos y mae llawer o fastarddiaeth a cham- drefn, ond yr wyf fi yn gweled fod cyfarfodydd nos yn yr eglwys yn cystal-a'r capel rwan, ac heb law hyny, ni chlywais I ddim fod neb ond pobl y capel wedi treio rhoi attalfa ar yr arferion drwg hyny. Betti.-Pa beth y mae nhw yn ei ddweyd am y merched ? Jack.*—Dweyd eu bod nhw yn caru gam sut a cham amser ar y nos, ac nad ydyw y rhan fwyaf ddim gwell rtftg y dylen' nhw. fod; a bod mwy o fastarddiaid yn Nghymrn nac yn un man, a bod y plant yn ami iawn yn cael eu geni yn rhy fuan ar ol priodi; a bod- Betti.- W el! os clywais i erioed y fath beth Wel yn'wir! Mi 'rydwyf fi yn siwr l:od merched Cymru cyn laned a merched Lloegr; ac mi allant fod yn ddigon gonest M$aru yn y nos. Y intier .Saeson efo'u ladie/r drCT^.jfiefddw]^ oes dO posibl i hyny fod., Bob.-Paid taro efo )n !tn a, beth bynag, Betti; ti wyddosttyr hel "iowsom ni efo Sara. Betti.-Gwn, ysywaetJu ond fedrajfl diLl dy- oddef i bobl waeth na ni yn Itel ni. Os digwydd i ambell un fyn'd yn anhwylus/ni fiddan.nhw ddim yn gwneyd dim cam-chwareu cyn nac af ol esgor; ac fe fyddant yn gwneyd y piant yn onest trwy briodi. v, Bob. Y n onest! Bettl;druaJ, 'does dim posibl eu gwneyd nhw yn blant on^bytft os wedi eu cenedlu mewn qodineb. Nid yf- priodi ddim. yn lleiau y chod, er lleiau ci tldrwg eflKthiau, Betti.-Bot bach, cerdd i'r society; da th di; yr wyt ti yn siarad yrmun fath a 'nhw yn union. Bob.-Na, nid ydwyffi ddim yn perthyn i eg- lwys na chapel, ond yr wyf fi yn caru po)\ peth yn weddus ac yn ei le, ac yr wyf fi yn teimlo ol)legid gwarth fy ngwlad; ac yr ydwyf fi yn meddwl mai dyma yr unig beth drwg iawn sydd ganddy* nt hwy i estyn bys atom. Mi gymerais i ov:tl na ddaeth neb byth i garu ganol nos i'n ty ni ,tr ol anflawd Sara, ac ni chan' nhw byth chwaith. ack.-Wel ie, Bob, a wyt ti yn dal ein bod yn waeth na'r Saeson ? Betti,—Ie, Jack, dyna'r pwnc. Bob.-Nag ydwyf fi, yn wir; yr wyffi yn meddwl fel Betti, eu bod nhw yn Ilawn cyn waethed, ond eu bod nhw yn fwy cyfrwys. Hwda, Jack, dal yr haiarn yma ar yr einion—hem—hem—hem. Cawn I eu llyfrau nhw yn un twr, Jack, ni ;ddyliwn I ddim yn bechod roi yr haiarn poet', -m a yn ei ganol o am roi y fath sarhad a chami vareu i'n gwlad ni. Jack.-Mi ro'wn i broc yn y tan er r yn elun- iau'r gaseg felen. Betti.-Y llyfrau! mi gawn i wa' yn peidio rhoi'r missionaries ar eu cynffonau ar twr, am sultio a chablu merched Cymru. Bob a Jack.—Ha! ha! O! Betti! T .it
CYFARFOD MAWR AR EYDD F' SNACH…
CYFARFOD MAWR AR EYDD F' SNACH YN MANCHESTER. 11 Nos Iau, Ionawr 27ain, cynaliwyd cyfa:f/ 1 mawr yn y Free Trade Hall, Manchester, ar yr aJulysur o ddychweliad cynifer o aelodau enwog y Cvng- hrair Rhydd-fasnachol i'r Senedd. Nid oedd dm llai na 3000 yn hresejaol 0 foneddgion a bonedd- igesau. Cymer^d^ gadair gan George Wilson, Ysw. Yr oedd gyttM^ef ar yr esgynlawr bedwar- ar-bymtheg o aelodae Seneddol. Agorwyd y cyfarfod, gyda'i fedrusrwydd ai."Prol, gan y cadeirydd, mewn araeth, yn yr hon y cyfeir- iai at lwyddiant rhyfeddol rhydd-fasnachwyryn- nychrveliad y fath niter 0 ddynion enwog a gw alluog i Senedd yn yr ethoIiad diweddllf-'y derbyniad croesawus a gafodd Mr. Cobdeft yn mhrif ddiaasoedd y cyfandir, fel apostol. awr rhydd-fasnach—ac at y sicrwydd a deiMai na Iwyddai y gcl,nion i adiiewy(Idu deddf, r yd, &e. Cyfeiriai wedi'n at y bwriad sydd gajLfai i clnvanegu at arfogaeth y deyrnas, a till''a aei. hyder na byddai i un rhydd-fasnachwr yn n- edd, a ddeallai ei egwyddorion ei hun, i chwanegu un chwecheiniog at ein traxxl filwraid. Y Gwir Anrhydeddus T. M. Gibson, is-lywydtlfv y Bwrdd Masnachol, a ddangosodd. mewn motw* eglur ae mewn iaith hyawdl, nad oedd y cyfyngdsi ar fasnach yn y flwyddyn ddiweddaf i'w brxodoli i ddiddymiad deddfau yr ýd; ond i'r gwrthwyneb, y buasai cyfyngderau y wlad yn llawer mwyoni bai y diddymiad hwnw, Cyfeiriai yntau at y ftbi- ineb o ddychrynu a cheisio arfogi y wlad rhag ofh ymosodiad gan y Ffrancod, a haerai mai lledaeniad cyfieusderau masnachol yn mhlith teyrnasoedd oedd y llwybr tebycaf i sicrhau lieddweli. I Richard Cobden, Ysw., A.H., a Iderbyniwvd,, gyda bonllefau hirfaith o lawenydd-yr. Koll dorf 1.