Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
Cymdeithasfa'r Methodistiaid.I
Cymdeithasfa'r Methodistiaid. I Y PARCH. J. LEWIS, HEBRON. I Efe yw gweinidog yr eghvys He y cynhelir Cymdeithasfa'r De eleni. Y mae rhan dda o'r clod am y graen oedd ar yr holl drefniadau yn ddyled- us iddo ef. Beth bynnag yr ymeifl ei law ynddo, efe a'i gwna a'i holl egni. Y mae yn un o arweinwyr crefyddol amlycaf Aberdar, ac yn blaenori ymhob symudiad daionus. Yn Ystrad Rhondda y ganed Mr. Lewis yn y flwyddyn 1867. Dechreu- odd bregethu ym Mhenuel, Ponty- pridd, yn isgo. Aeth i Drefeca yn 1891, lie y bu'n vmbaratoi ar gyfer gwaith ei fywyd hyd 1893. Ordeini- wyd ef yng Nghymdeithasfa Llan- deilo yn 1893, a'r un flwyddyn ymfud- odd i'r Wladfa ym Mhatagonia i fu- geilio eglwysi'r Methodistiaid yno. Dychwelodd yn 1896 i Gwm Elan, Maesyfed, dan y Symudiad Ymosodol. Daeth i Lwydcoed yn 1897, lie yr ar- hosodd hyd 1900, pan dderbyniodd al- wad i'w faes presennol yn Hebron yn yr un cylch. Dengys y symudiad hwnnw y syniad uchel a golcddai'r ar- dal am dano." Cyhoeddodd gyfrol chwaethus o bregethau'r Parch. W. James, Beth- ania, dro'n ol. Bu ar daith yng Nghanada y flwyddyn ddiweddaf yn ymweled a'r Cymry sydd ar wasgar yno, ac edrych rhagolygon y wlad ar ran y Gymanfa Gyffredinol. Y mae Mr. Lewi s yn wr o wybodaeth eang, rhad- Ion ei-yspryd, ac yn genedlaetholwr brwdfrydig. Y PARCH. REES EVANS, LLAN- WRTYD. Y gwr uchod oedd llywydd cyfar- fodydd Cymdeithasfa'r Methodistiaid a gynhaliwyd yn Hebron, Aberaman. Y mac'n llywydd am ran o dair blyn- edd, sef peth eithriadol yn hanes y Cyfundeb. Y rheswm am hynny ydyw fod y ddau lywydd a'i olynodd yn eu beddau. Efe ydyw llywydd y Gym- anfa Gyffredinol eleni heblaw Cvm- deithasfa'r De. Ganed Mr. Evans yn yr Hafod, yn Sir Gaerfyrddin, ar yr 8fed o Fedi, 1845. Bwriadai ei rieni wneud ysgol- feistr ohono, a bu yng N gholeg Normalaidd, Bangor, yn gydcfrydydd a Syr Marchant Willliams ymysg er- 'illlian-is -mys g er- eill, er ymgyfaddasu i'r swydd honno. Bu'n cadw vsgol yn Ffestiniog, ac oddiyno aeth i Owen's College, Man- ceinion, i barhau ei efrydiau. Bu'n llwyddiannus i fyned drwy "matricu- lation" Prif Ysgol Llundain yn y dosbarth cyntaf, ac yn wythfed ar y rhestr. Pallodd ei nerth ar y ffordd, a gorfu iddo ddychwelyd adref yn ol pob argoel i farw. Ffordd ddirgelaidd oedd honno o'i dywys i waith mawr ei fywyd, oblegid yn ei nychdod pender- fynodd os cai ei arbed yr vmgysegrai i waith y weinidogaeth. Symudasai ei rieni i fyw yr adeg hon i ardal Llanwrtyd. Yno y dech- reuodd yntau bregethu yn y flwyddyn 1872, lie y mae'n weinidog bellach er's 36 o flynyddoedd. Y mae yn fawr ei barch a'i ddylanwad, 'nid yn unig yn Llanwrtyd, ond yn y Sir, ac, yn wir, yng Nghymru. Bu'n ysgrif- ennydd Trefeca am 12 mlynedd, a chasglodd £10,000 at y trysorfeydd. Gwyr dirwestwyr De a Gogledd am ei fedr a'i ddylanwad fel Prif Deml- ydd Cymru am 20 mlynedd. Y mae ei enwad parchus yn cydnabod ei alluoedd trwy bentyrru anrhydeddau arno, ac anrhydedda yntau ei enwad trwy lanw pob cylch yn wir urddasol.
Nodion o Aberafan a'r Cylch…
Nodion o Aberafan a'r Cylch I Claddwyd gweddillion Mrs. Phillips, Felindre, Aberafan, dydd Llun wythnos i'r diweddaf yn nghladdfa y Methodistiaid Calfinaidd Pontrhydyfen, pan weinyddwyd gan y Parchn. J. Griffiths (A.), Wern, a D. Rees, Rock. Cynhaliwyd trenghol- iad ar yr ymadawedig yn y boreu, a chafwyd tystiolaethau amryw 0 feddygon. Hefyd claddwyd gweddillion Joseff Morris (undertaker), Pantu, dydd Mercher wythnos i'r diweddaf yn nghladdfa y lie. Yr oedd yr ymadaw- edig yn adnabyddus iawn yn y cylch. Llongyfarchwn y brawd ieuanc, Mr. Idwal Jones, ar ei lwyddiant yn pasio i Goleg Normalaidd Bangor. Mab ydyw i'r brawd Tom Jones, nwy- gasglydd o dan Gorfforaeth Aber- afan, a nai i'r Parch. E. K. Jones, Cefnmawr, a pherthynas agos i Olygydd parchus y "Darian. Y mae ein brawd ieuanc yn aelod ffyddlon a dichlynaidd yn Ebenezer, Aberafan, ac yn feddiannol ar alluoedd disglaer. Credwn fod dyfodol gwych iddo, a, sicr gennym os ca gefnogaeth y gwelir ef ryw adeg yn Ilanw cylchoedd pwysig yn y weinidogaeth. Un o lin- ach y talentau mawr yw ef. Llwydd- iant a'i dcTilyno i ddringo grisiau addysg. Bwriedir cynnal Eisteddfod ar radd- fa eang mis Medi nesaf yn yr Bryn, Port Talbot, o dan nawdd Eglwys y Methodistiaid Calfinaidd. Y mae y rhaglenni allan, ac y maent wedi sicrhau beirniaid o nod, sef Mr. J. Clement (Alarch Ogwy) ar yr amryw- iaeth, a Mri. T. Jones, F.T.S.C., Bryn, a T. Hopkin Evans, Mus.Bac., Castellnedd, ar y gerddoriaeth. Alarch Ogwy fydd yr arweinvdd, a'r Cynghorwr John Walters a Mr. Tom Daniel yn ysgrifenvddion. Llwyddiant ddilyno yr anturiaeth. Sicr gennym y gwna yr ysgrifenyddion eu rhan er dwyn hyn oddiamgylch. Y mae brodyr parchus y Methodis- tiaid yn ymdrechu eu goreu dros Drysorfa Adeiladu eu capel newydd. Y mae yn rhaid cydnabod fod yr en- wad parchus hwn yn fyw i'w ddyled- swyddau yn y cylch yma, ac yn esiampl ardderchog i'r enwadau eraill. Y mae eu gweithredoedd hun- an-aberthol a'u hymdrech feunyddiol yn galw ar eraill i ddeffro. "Deffro, Seion, deffro, a chyfod oddiwrth y mcirw." Mawr yw cyfrifoldeb yr Eglwys yngwyneb materoliaeth yr oes yn y dyddiau marwauld presennol. Edrychwn ar y Pabyddion, y sel a'r ffyddlondeb sydd yn perthyn iddynt hwy. Yn y gwasanaeth boreuol dyddiol am wyth o'r gloch y boreu, gwelir llu o honynt yn cyfeirio eu camrau, ac ar foreu Sabboth gwelir hwynt yn dod o'r gwasanaeth, pan y bydd yr Anghydffurfwyr yn myned i'w capelau. Y mae yn ofynnol i'r gwahanol enwadau i ddihuno, neu fe welir Babilon Fawr y gallu cryfaf eto yn y byd crefyddol. MAB Y MYNYDD. I
I H8 I Hirwaun. !
I H8 Hirwaun. Mewn canlyniad i waith yr hedd- geidwad yn rhwystro cyfarfod ethol- iadol yn yr awyr agored, bwriedir cynntill cyfarfod i'r pwrpas o brofi ei hawl i wneud felly. Gresyn meddwl na allwn gynnal cyfarfod heb gael ein haflonyddu gan y gwr a'r siaced las. Awn ati, gyd-ardalwyr, i fynegu ein hawliau; anghofiwn am dro ein bod yn perthyn i'r unrhyw blaid, er sicr- hau ein breintiau lleol. "Trech gwlad na phlisman hefyd." Cafwyd Sul hapus iawn yn Ramoth y Sul tan weinidogaeth Mr. H. E. Jones, o Goleg Bangor. Yn sicr y mae i'r brawd ieuanc hwn ddyfodol disglaer fel. pregethwr. Y mae efe cisioes yn fardd pum cadair er ei fod dan 20 oed. Y mae y gwahanol bwyllgorau wrthi yn paratoi eu rhaglenni at gyrddau diwylliadol y gaeaf. A dyddiau'r gwyliau heibio'n fuan, a chawn hamdden at bethau eraill pan I ddaw'r Hydref.
[No title]
Bu heddgeidwaid Caerdydd yn cyfrif faint o fasnachdai oedd ar agor Sul, Mehefin 2lain, y flwyddyn hon. Dengys y ffigyrau gyflwr pethau ar y Sul yng Nghaerdydd mewn ystyr fasnachol. Y Sul hwnnw yr oedd 869 o siopau ar agor.
Llith o Abertawe.I
Llith o Abertawe. I CAN TALNANT. I DR. GOMER LEWIS. I (Parhad.) Yn 1880 etholwyd ef yn gadeirydd Cymanfa Bedvddwyr Morgannwg. Yn 1892 etholwyd ef i Gadair Undeb Bedyddwyr Cymru, a thraddododd anerchiad hyawdl ar "Ein Cenedl a'n Crefydd." Mynychodd bron holl gyn- hadleddau yr Undeb yn ei amser. Y tro cyntaf iddo bregethu mewn cymanfa oedd ym Mhontardawe yn 1868. Pan mewn cymanfa yn Llanerchymedd traddododd bregeth I nodedig a gafodd ddylanwad rhyTedd ar y gynulleidfa. Pregethodd droion wedi hynny ym mhrif wyliau ei Gyf- undeb. Yr oedd yn aelod diwyd a ffyddlon o Gynghorau Colegau Ponty- pool a Hwlffordd. Honnai ei fod wedi pregethu mewn mwy o angladdau na'r un gweinidog yng Nghymru, a gwyr y cyhoedd am dano fel casglydd di-ail. Yr oedd yn enwog, fel y nodwyd eisioes, fel ffrind i'r tlawd a'r anghenus, a bu yn foddion i gael gwaith a swydd i luoedd o bobl. Gadawodd y diweddar Mr. Benjamin Evans, y masnachwr cnwog o Aber- tawe, swm mawr o arian iddo yn ei ewyllys i'w rhannu rhwng y tlodion, a bu yn gyfrwng hefyd i'r boneddwr hael, Mr. Geo. Mitchell, Abertawe, yn awr yn yr Amerig, i gyfrannu o'i haelioni i dlodion y cylch yma. Beiddiai ddweyd ei farn bob amser. Un tro yng nghyfarfod Bwrdd Ysbyty Abertawe, cynhygiodd meddyg ad- nabyddus na ddylid gadael pobl i ym- weled a chleifion pan yn beryglus o glaf. Neidiodd Gomer ar ei draed, a dywedodd yn groew ei fod o'r farn fod cannoedd o bobl gleifion yn dod i'r ysbyty y byddai yn well ganddynt ei weled ef pan yn. croesi rhydiau yr afon na ugain o feddygon, a bu hynny yn ddigon i ladd y penderfyniad. Bu yn aelod o Fwrdd Gwarcheid- waid Abertawe am flynyddau, ac etholwyd ef yn gadeirydd ar ymddi- swyddiad Syr John T. D. Llewelyn, a bu yn gadeirydd am ddeng mlynedd, a pharhaodd yn aelod o'r bwrdd hyd y diwedd. Yn ngaeaf 1892 yr oedd nifer o weithwyr allan o waith, ac agorodd gronfa i'w cynorthwyo fu mewn gweithrediad am 14cg o wyth- nosau. Yn 1908 cysylltwyd ei enw ag etholiad Seneddol yn Sir Benfro fel un o'r ymgeiswyr Rhyddfrydol. Ond rhoddodd Gomer ei gynhorthwy i'r Bonwr Walter Roch, a gweithiodd yn galed a brwdfrydig drosto. Hefyd yn 1910 bu yn gynorthwydd selog i'r Mr. John Williams fel ymgeisydd Seneddol Llafur dros ad ran Gwyr. Yr oedd Gomer yn arweinydd Eis- teddfodol llwyddiannus, a galwadau mynych arno i weithredu yn y cysyllti- ad yma. Gellid adrodd ugeiniau o straeon am ddigwyddiadau difyr a diddorol yn ei hanes, ond rhaid boddloni ar un yn unig y waith hon. Yn 1909 pan oedd Eglwys Loegr yn cynnal cyfres o gynhadleddau yn Abertawe, digwyddodd iddi droi i wlawio pan oedd gorymdaitn swydd- ogol ar ei ffordd i Eglwys Sant Mair, a'r Archesgob yn ei lifrau heb ddim i'w gysgodi. Digwyddodd Gomer fod gerllaw, a gwelodd ei gyfle, a manteisiodd arno. Cerddodd at yr Archesgob, a rhannodd ag ef ei ym- barel y gweddill o'r ffordd i'r Eglwys. Tra yn ymgomio ar hyd y ffordd, gofvnnodd yr Archesgob," Are you a layman?' ac atebiad tarawiadol Gomer oedd, "No, your Grace, a Baptist minister, but always happy to be of assistance to the Church. Ndfeweddiadol o'r dyn, ynte? Anfar- wolwyd yr amgylchiad mewn pen- hillion hapus yn y Saesneg gan y diweddar Barch/ Edward Bush, gwenidog Eglwys Annibynnol Saes- neg, Port Talbot. Teilvngant le yma am eu bod mor fyw ac athrylithgar; hwyrach i carai llawer gael copi o honynt:— GOMER'S UMBRELLA. "0 gingham sublime! 0 generous gamp! Thou art worthy the muse of a Homer, For thou didst preserve from moisture and damp, At the Congress, the Primate and Gomer. No bard can relate, no genius divine, How thou cam'st into Gomer's possession, Be that as it may, we rejoice it was thine To take part in the Swansea pro- cession. Can Churchmen or Noncon. ever complain Any more concerning the weather? When such a propitious shower of rain Brought these stalwart opponents to- gether! i To see them beneath the same para- gon frame, ) Without malice or evil intention, Was a sight that might set the angels aflame In their praise of that glorious inven- tion. Let Latham and Bleriot mount higher I and higher I Into regions remote ond celestial, Let Peary and Cook set the world all on fire ( In disputes about subjects terrestial; Let bold parachutists descend from the sky, Like the gods in the Illiad of Homer, But the glory of Wales is the gamp that kept dry His Grace and a Baptist like Gomer." —Parch. Edward Bush. Ni fu'r beirdd Cymraeg yn ddistaw vchwaith, oblegid disgrifiodd un o honynt yr amgylchiad fel y canlyn :— "Bu Gomer heb ei gymell-yn war- chae Archesgob rhag taenell; Hwnnw, wir, gafodd hin well, A 'gingham oedd y gangell." Dywedir i Gomer ddatgan dymun-. iad y carai ei gladdu wrth ochr Crist- mas Evans, a phryd arall ar bwys Joseph Harris (Gomer) yn Sant Mair, ond ni ellid hynny, a mwy naturiol oedd iddo gael ei orweddfan yn ardal ei laboed, lie yr hoffai siarad cymaint am dano. 1 I Cymrodorion Abertawe yn Croesaw Dr. Dan Protheroe. I Pan glybu Cymrodorion Abertawe fod Dr. Dan Protheroe, y cerddor Cym- raeg-Americanaidd, yn bwriadu talu ymweliad a'r hen wlad yr haf hwn, teim- I Iwyd ganddynt mai cyfle ardderchog oedd i roddi datganiad o'u parch a'u hedmygedd o hono fel Cymro enwog a cherddor o fri ar ddau Gyfamlir, pen- dertynwyd felly gynnal f.wledd, a chleber, a chan yn Ngwesti Cameron, a j gwahodd cerddorion a llenorion y cylch i ymuno a hwy yn y croeso. Cymerodd yr amgylchiad le nos Iau, Gorff. 16eg, a daeth torf luosog yn nghyd, er fod nifer fawr o Gymry blaenllaw y dref yn methu bod yn bresennol gan fod angladd Dr. Gomer Lewis yr un prynhawn, a hwyth- au am dalu y deyrnged olaf i'n cyd- drefwr enwog. Llywyddwyd y wledd gan yr Henadur John Jordan, Llansamlet; cadeirydd i newydd y Cymrodorion. Wedi gwneud cyfiawnder a'r lluniaeth awd ymlaen at ran bwysicaf yr amgylch- iad. Dywedodd y llywydd ei bod yn hyfrydwch ganddo fel Cadeirydd Cym- rodorion Abertawe estyn eu croeso cyn- hesaf i Dr. Dan Protheroe ar ei ymwel- iad a'r hen wlad y waith yma. Nid yn fynych, meddai, yr oeddent yn cael mantais o'r fath yn nglyn a Dr. Pro- theroe. Dywedodd fod y Dr. wedi am- lygu ei athrylith yn foreu gan ei fod pan ond llencyn wedi cipio y dorch ddwy waith yn yr Eisteddfod Genedlaethol. Ymfudodd i'r Unol Dalaethau pan yn 19 oed, ac yr oedd oddiar hynny wedi dwyn anrhydedd a chlod i'w wlad fab- wyiedig ac hefyd i Gymru. Yr oedd Dr. Dan Protheroe yn un o lawer o ddynion galluog y rhoddasai Ystrad- gynlais gychwyniad iddynt, ac yr oedd yn hyfrydwch ganddo ei groesawu yn enw Cymrodorion Abertawe. Cododd v gynnulleidfa ar ei thraed i ategu yr hyn a ddywedasid. Cafwyd anerchiad diddorol gan y Bonwr T. Martyn Thomas ar y Dr. fel cerddor, a'r, hyn a wnaethai dros gerddoriaeth. Dywedai ei fod wedi llvpyddo i gael gan Arglwydd de Walden j roddi i'r Gymdeithas "score" gvflawn o'i Ddrama Gerddorol "Dylan," y gerddoriaeth o gyfansoddiad Joseph Holbrooke, i'w chyflwyno yn enw'r Gymdeithas i Dr. Dan Protheroe fel datganiad o'i gymeradwyaeth o wasan- aeth Dr. Protheroe i'w genedl a'i wlad. Gofynnodd Mr. Thomas i'r cadeirydd drosglwyddo y rhodd, yr hyn wnaeth gydag uchel gymeradwyaeth y gynnull- eidfa. Canodd y Fonesig Beatrice An- thony "Gan Croeso" i Dr. Dan Pro- theroe o waith "Talnant" ar yr alaw, "Mae Robyn yn Swil," y cwmni yn ymuno yn y cytgan. Datganodd Dr. Protheroe ei ddiolch ir Gymdeithas am yr anrheg ac am y croeso cynnes a dderbyniasai. j\ i oddefai ei deimladau iddo siarad llawer. Yr oedd yn falch i weled yn bresennol dau foneddwr-ei athrawon cerddorol cyntaf, sef y Bonwyr Philip Thomas, Castellnedd, a Dyved Lewis, Abertawe. Er ei fod wedi byw yn yr Amerig am gynifer o flynyddoedd, teimlai mor gyn- nes ag erioed tuag at Gymru. Priodolai ei lwyddiant yr ochr draw i'r addysg a gawsai yn Ystradgynlais. Yr oedd yn falch mai Cymro oedd, ac yn falch o draddodiadau Gymru. Rhoddodd air o gyngor i'r Corau Cymreig ymwelai a'r Unol Daleithau. Yr oedd y bobl yno yn falch o'u gweled, a gwnelent yr hyn a fedrent i hyrwyddo eu ffordd, ond dis- gwylient iddynt ganu caneuon ac hen alawon Cymreig yn hytrach na'r pethau Saesneg a ganent yn barhaus. Traddododd Dr. Vaughan Thomas araith ddiddorol hefyd. Cyfeiriodd at y caredigrwydd mawr a gawsai gan Dr. Protheroe a'r bofol yn gyffredinol pan ymwelodd a'r wlad, ac iddo weled y bon- eddwr oeddynt yn groesawu yn arwain coV o fil mewn rhif gerbron cynulleidfa o 10,000 o bob!. Siaradodd y Bonwr Philip Thomas yn hyawdl hefyd, a chafwyd ganddo atgof- ion difyr am Dr. Protheroe yn nyddiau ei faboed. Dywedodd mai y gan gyntaf a ddysgasai iddo oedd 0, tyred yn ol," ac iddo pan yn chwech oed arwain c6r o blant mewn cystadleuaeth. CJafwyd annerchiadau barddonol gan Penar, Gwili, a Chrymlyn. Croesaw gerddor teg i'n tir, Anwylir chwi gan Walia; Hanes dyddiau'ch mebyd mwyn A'u tyner swyn a'n tania; Mae'n werth i'r cefnfor yn ddi-dal ( Eieh cario'n amal yma. j Penar. j Henffych well o bell i'w bau-i enwog Ddaniel y Taleithau! Gwr anwyl, gywir enau, Athro gwych, heb rith o'r gau. Gwili. Croeso i ti, Gymro gwladgar, Croeso'n ol i Gymru hygar, Croeso adref, Gymro cerddgar, I Gwmtawe iach. Cedwi di anrhydedd Cymru Yn Amerig heb ei lygru; Gwyn fo'th fyd, o hyd i fyny, Croeso, Proddro bach. Crymlyn. Canodd Cor Meibion Abertawe a'r Cylch, dan arweiniad y Br. Llewellyn Bowen, Vidaros (Dr. Protheroe). yn ardderchog, a'r Br. Josiah Thomas un- awd, "Gymru Wen (Dr. Protheroe). yn gelfydd fel arfer. Cafwyd unawd felus, Ynvs y Plant (E. T. Davies), gan y Fonesig Helen Protheroe, merch dal^ntog Dr. Dan Protheroe, a sydd a dyfodol disglaer iddi fel cantores, a rhaid oedd iddi ganu eilwaith, a chafwyd can newydd sbon o waith ei thad ar eiriau o eiddo Eifion Wyn. "Bob nos oleu leuad." Adroddodd y Br. D. Clydach Thomas Thomas Bartle ar "Godi Mochyn yn fyw ac effeithiol, a chanwyd gyda'r tannau gan y Brodyr Jones, o Bontar- dawe, a Megan Glantawe yn tynnu mel o'r tannau. Breintiwyd ni a deuawd gan Dr. Protheroe a'r Fonesig Helen Protheroe. Diweddwyd cyfarfod a hir gofir trwy ganu Hen Wlad fy Nhadau." Can Groeso Dr. Protheroe. Alaw, Mae Robyn yn Swil. Er dyddiau'r Madogiaid ceir Cymro o hyd Yn croesi y moroedd i bell fannau'r byd, Ac yno cartefa am flwyddi'n ddifrad Gan ddisgwyl rhyw ddiwrnod ddod 'nol i'r hen wlad. Ddod yn ol i'r hen wlad, Yn ol i'r hen wlad, Gan ddisgwyl rhyw ddiwrnod ddod 'nol i'r hen wlad. Aeth un i'r Amerig yn llencyn dinod, Ond heddyw drwy'r cydfyd Iledaena ei glod; A chynnyrch ei awen fydd byth "0 mor ber, A'r "Drigfan Deg" genir tra t'wynno y ser. Tra tywynno y ser, Tra t'wynno y ser, Y Drigfan Deg genir tra t'wynno y ser. Bydd enw Dan Protheroe yn anwyl i ni Am iddo fyth gadw'i Gymraeg yn ei bri; A phan y dychwelo fel hyn i roi tro, Caiff groeso calonnog gan Gymry'r hen fro. 0, gan Gymry'r hen fro, Gan Gymry'r hen fro, Caiff groeso brenhinol gan Gymry'r hen fro.
I Aberteifi a'r Cylch. ! I
Aberteifi a'r Cylch. I Rhaid cofnodi yr wythnos hon farwol- aeth y Parch. John Evans, Trewyddel, Penfro. Gwr oedd Mr Evans a gerid gan yr eglwysi oedd dan ei ofal, a chan y cylch yn gyffredinol. Nid oedd ond 38 mlwydd oed, ond gwnaeth wasanaeth ardderchog mewn amser byr. Ordein- iwyd ef yn Eglwysi Trewyddel a Cyr- pyn 15eg mlynedd yn ol. Edrychai yr eglwysi am flynyddoedd maith o lafur oddiwrtho, ond torrwyd ef i lawr yn ddyn cymharol ieuanc. Cynhaliwyd gwasanaeth yn y ty a'r capel yn Tre- wyddel, a gwasanaethwyd gan y Parchn. P. E. Price, Glandwr; J. Evans, Gideon T. Esger James, Aberteifi; J. Myddfai Thomas, Penygroes; H. H. Williams, Llechryd; W. H. Jones, Gerazim J. P. Phillips, Hebron; a T. Lamb, Gethsemane. Siaradwyd hefyd yn y capel gan G. Cook Davies, Aber- tawe. Cychwynwyd y daith o Dre- wyddel i Maenygroes, Ceinewydd, a di- lynwyd y gweddillion marwol gan lu mewn cerbydau. Claddwyd ei wedd- illion y dydd canlynol ym Maenygroes. Cymerwyd rhan yn y ty lie y ganwyd Mr Evans, ac yn y capel, gan y Parchn. canlynol: E. J. Lloyd, Capel Degmel; J. Tonlas Hughes, Wern; D. Jones, Brynrhiwgaled; D. Gomer Richards, Treharris J. Williams, Aberteifi; D. Evans, Haven T. Davies, Horeb J. M. Prytherch, Llanarth; E. Evans, Llan- bedr ac E. Aman Jones, Ceinewydd. Siaradwyd ar lan y bedd hefyd gan Mri. Jos. Lewis, Richard Rees, a Morris Williams, diaconiaid yr eglwysi oedd dan ei ofal. Cydymdeimlir yn fawr a'i fam oedrannus, y brodyr a'r chwiorydd. Pregethir y bregeth angladdol ar ei ol gan gyfaill mynwesol yr ymadawedig, y Parch. E. J. Lloyd, Capel Degmel. Aberteifi. D. JONES. I
[No title]
Sefydlwyd y Parch. J. Abraham Lewis, B.A., o Landaf, yn rheithioraeth Aberdar nos lau diweddaf fel olynydd i'r Dr. Green. Arweiniwyd yn y gwas- anaeth gan y Parch. K. O. Carter. M.A., a chynorthwyid ef gan y Parchn H. G. H. Griffiths a T. Jones. Siar- adodd yr Archddiacon Buckley, o Lan- daf, eiriau cynnes a gwerthfawrogol yn cymeradwyo ei gyfaill i Aberdar fel gwr o brofiad a chymwyster i gylch tath.
Advertising
CYMERWCH HYN yN DDIFRIFOL Ystyriwch drosoch eich hunain pa un a ddylai Parot( .d, gan ba un y mae Enw da yn ei wlad ei hun ac yn mhlith ei bobl ei hun yn mhob man, bwyso gyda chwi fel prawf o'i Werth Gwirioneddol a'i Adnoddau lachaol ar ol ugaio mlynedd o Boblogrwydd cynydd- ol, neu feddyginiaeth ddieithr wedi ei pharotoi gan dramorwyr anadnabyddus, gan beidio rhoddi enw i'r cyfansoddiad, a dim ond dirgelwch i'ch harwain? y pWNC Q JECHYD Y mae hyn yn fater sydd yn sicr o fod a fynoch chwi ag ef ryw am- ser neu gilydd, yn neiIlduol pan y mae yr Anwydwst mor gy re- din, fel y mae ar hyn o bryd. Y mae yn dda i wybod beth sydd i'w gymeryd er cadw ymosodiad o'r anhwylder mwyaf gwanhaol hwn ymaith, ac i frwydro ag ef 0 dan ei ddylanwad helbulus, ac yn neillduol ar ol ymosodiad, oblegid y pryd hwnw y mae y cyfansodd- iad wedi rhedeg i lawr gymaint fel ag i'w wneyd yn agored i'r mwyaf peryglus o anbwylderau. Mae QUININE BITTERS GWILYM EVANS t yn cael ei chydnabod gan baw". sydd wedi rhoddi' prawf teg iddi fel y feddyginiaeth bysbysol oreu er delio a'r Anwydwst yn ei a- hanol ffurfiau, gan ei bod Y. Barotoad sydd wedi ei barotoi y. fedrus a Quinine yn nghyd a phethau cyfoethogol a Gwaed- burol ereill, addas i'r Afu, Treul- iad, a'r holl anhwylderau sydd yn galw am Adgyfnerthydd cryf- haol ae adnoddau giaugynyddol. Y mae yn anmhrisiadwv pan y. dioddef gan Anwyd, Pneumonia, neu unrhyw afiechyd difrifol neu lesgedd wedi ei achosi gan ddiffyg cwsg neu bryder o unrhyw fath, pan y mae teimlad cyff redin o wendid a lludded ar y corff. pEIDWCH DEDI. ysTYRIVVCH YN A WR Gyrwch am gopi o bamphled y tystiolaethau, a darllenwch y cyfryw yn ofalus ac ystyriwch yo dda, yna prynwch botelaid gyda'r Fferyllydd neu yn yr Ystordy af, ond pan yn prynu myøwch ar y label, stamp, a'r botel, oblegid heb hyny nid oes dim yn virioo, eddol. GWERTHIR YN MHOBMAN GWERTHIR VN MHOBMAN Mewn Potelau, as„ 9C- a a 4AS. 6ch. yr u» Unig Berchenogion — QUININE BirTERS t4ANUFACTURING COMPANY, LIMITED, LLAtiLrLLY, South WAIGO,