Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Advertising
CADWCH EICH ARENAU YN DDA, A HWY A'CH CADWANT CHWI YN DDA. II Pob AIM 1 dllrlun ,.1 j a ddywed J J tl MEDDYQ: AI yna mae'r boen ? Ah! Aonhrefn yn yr Arenau yw. Defnyddiwch BELENI ARENAU CEFNBOEN DOAN (Doan 's Backache | Kidney Pills) at Boen yn y Cefn, Annhrefnau Troethol (Urinary Disorders), (irafel, Cryd Cymmalau, Dyfrglwyf (Dropsy). Pan y pwaela yr arenau (kidneys), gwaels yr holl gorpn. Ymboena y cefn, cwyna yr aelodaa, trymhft y Ilygaid, melyna y gwedd. Nis gallwch aros wrth eich gwaith fel nnwaith y gallasoch, na cherdded mor bell, na chysgu mor dda. Hwyrach y sylwch ar flinderau troethol (un,ialry troubles), grafel, a lliw llwch pridd- faen y dwfr, a natur ciiwyddedig y tferau. Mynych y ceir cur yn y pen, prydiau pensyfr- danol, poenau cryd cymmalau yn y llywethau &'r cysbylltau, Mae eich archwaeth at fwyd yn newidiol, y galon ya gweithredu yn ddieithr; ewch yn giefychlyd, yn bruddglwyfus, yn ofnus, ac yn aufoddus. Y rhai hyn a llaweroedd annhrefn- au ereill ydvut arwyddion diffael o anhwvldod yn yr arenau. Achosir hwynt gan wenwyn arenol yr bwn y metha yr arenau a'i hidlo allan; ac nis gallwch fod yn iach nes y cryfheir hwynt i'w gwaith naturiol. Aiff Pjkl.kni Arenau CEFNBOEN Doan yn uniivojr i'r arenau, a gwuant hwynt yn Kch, en hadfywio ac adeiladu eu nherth. (ivrant allan o honynt surni dyfrol, glanhant vi arenau, a iliniarant y ltiameg (inflammation). l a y modd yina, rhydd PFI-E-il Doan (Doan's PUis) i'r arenau gwanllyd gychwyniad newydd yn eu gwaith mawr o hidlo allan wenwynau arenol. Mae yr arenau yn organau mor dyner ac yn cael eu gweithio mor galed nes y inae anwyd, neu ryndod, neu ysigiad, yn rhwystr iddynt, ac yn eu taflu yn ol gyda'u gwaith. ?.d od ?q? felly, fyddai cadw hlychiad o IIklkni ARFNAU Ckfnbokn Doan (Box of I Joans Backache Kidney Pills) yn y tv, a chvmeryd dogn pryd bynnag nag teimlir i fyny i'r marc. Dylid ymarfer yn rheolaidd BELENI DOl x Hl bawb sydd yn cymeryd cwnv, gwirodau (spirits), neu de, gan fod y cyfryw ddi<»dydd yn cyffroi ac yn ennynu arwyuebau tyuu yr arenau, a gelhr dibvou ar Bki.kni T'oan i gadw draw bob efFaith drwg. Mae y physitr- wriaeth arenol hwn yn hollol lvsieuol, a gall yr hêo a'r ieuaingc ei arfer gyda diogfth'-oh perffaith. Nid oes ganddo unrhyw weithredbid ar y coluddion. Mae Pelkni Akenoi. Ckfn- BOEN DOAN ynfudd'i bob un ay (id rajd iitdo ymgrymu wrth ei waith ac i'r dosbarthiadau sydd yn agored i gyfnewidiadau aydyn yr hinsawdd. A chynghorir y rhai hyny n wyddiiTit i'w rhieni [leu i'w hynatiaid ddioddef oddiwrth anhwylderau arenol i amddiffyv. en bart-nau drwy ymarferiad achlysurol o Belkni Auknai CEFNBOEN DOAN (Duaris Backache Kitlurr/ Pills) canys nid oes un afieehyd yn cael ■ -i t: gyflwyno mor fynych o riant i bletitkii J hwn sv'n tarddu o anedmwythdenri yr ujviiau. 1 Mf '??? .D 08.' 'OS   m>Backache nil i! .ø'}'i':1" J;a 4. !I(,¡'-  ?'!i?-??&??? ? %/dnav^ BSk-^P ,tl\\  ? Pill§ Cos. I i ptt\\i,\ ? ? j??/&?????E?m?? COf*rP>*j £ tWTS\ » YR UNIG I I ? FLWCH | -?S D!D?YLLj Gan holl fferyHwyr w yn y j stores am 2/9 y bluo'i ii 33/9 neu yn rhydd drwv y y| yn eyth oddiwrth y F.>srKi: ) McClei.lan8,TLVLI- ^RR> i. Oxford Street, NV.
Nodion Min y Ffordd.
Nodion Min y Ffordd. GAN "EOS HAFOD." Cynhaliwyd cyfarfod o dan nawdd y Gymdeithas Feiblaidd Dramor a Phrydeinig yn addoldy Bodringallt nos Lun, Chwefror 2il, dan lywyddiaeth siriol Mr Robert Bodycombe, blaenor a cheidwad Ty Capel, Bethel, Heol- fach. Gwrandawyd ar anerchiad rhagorol iawn glywais gan gynrych- iolydd y Gymdeithas werthfawr yn Nghymru, sef y Parch. D. Eurof Walters, M. A. Ymddengys i'r flwyddyn ddiweddaf fod yn un wir Iwyddianus yn hanes y Gymdeithas. Fel un engraifft o lafur di-hildio cyfieithiwyd y Beibl i ddeg o ieith- oedd. Cynygiwyd pleidlais o ddiolch- garwch i Mr Walters am ei anerchiad cynwysfawr gan y Parch. T. D. Jones, Bodringallt; eiliwyd gan y Parch. E. W. Pearce (W\), Horeb, a chefnog- wyd gan y Cynghorivr T. Thomas. Blin nodi marwolaeth Miss Cather- ine Ann Evans, Bailey Street, Ton, yn 2gain oed. Hyd ei chystudd poen- us fu tua wythnos, a chawn mai y dolur a derfynodd ei hoes weithgar oedd y pneumonia. Yr oedd yn un o is-athrawon ysgol babanod y Bron- llwyn; cyn hyny Pentre, a ysgol arall yn y rhan uchaf o'r cwm. Cawn ei bod yn foneddiges hynaws a didram- gwydd, ac oherwydd hyn a'i gwr- teithiad meddyliol, hoffid hi yn fawr gan bawb a'i hadwaenodd. Yn ei chynhebrwng yr oedd ei chyd-athraw- esau a llu ercill o berthynasau a chy- feillion. Cymerodd y claddedigaeth le yn nghladdfa gyhoeddus Treorchy dydd Mercher yn yr wythnos ddi- weddaf. Gwasanaethwyd gan ei gweinidog, sef y Parch. E. W. Davies, Hebron (B.), Ton. Cydym- deimlir a'i thad a'i mam yn gyffre- dinol, am mai Miss Evans grefvddol a hawddgar oedd eu hunig ferch. Y noson o'r blaen cyflwynwyd an- rheg o ffon ebony hardd i'r Parch. J. Bodfan Anwyl, Pontypridd, yn Neu- add (Institute) y dref nodwyd. Yr oedd wedi ei cherfio yn chwaethus, ac am dani tylch bychan o arian. Gwnaed yr arwydd o'r parch hwn gan Pwyllgor Eisteddfod flynyddol Bod- ringallt fel cydnabyddiaeth am lafur Bodfan fel beirniad llenyddol. Diolch- odd y derbynydd yn gynes am y rodd wnelai ei mawr werthfawrogi drwy ei oes. Ar ran y pwyllgor estynwyd yr anrheg gan Mri John Isaac (loan ap DanielJ, John Lewis (arlunydd), T. H. Williams (cashier), a T. James, Penrhys Road. Y boneddigion hyn oedd swyddogion y pwyllgor. Cafwyd bresenoldeb Syr Edward Anwyl ar gyflwyniad y dysteb i Bodfan.
loddiar Lechwedd Penrhys.…
loddiar Lechwedd Penrhys. Dydd Sadwrn diweddaf derbyniodd niferi o lowyr rybuddion i ymadael a Glofa Blaenclydach, Pirch a'i Gwmni. Y,rheswm dros hyny oedd fod parthau o'r lofa yn darfod; ofnir y bydd hyn yn golled i'r ardaloedd cylchynol. Tri-ugain-a-deg o flynyddoedd yn ol yr oedd yr hen ffarmwr yn byw ym Mhenrhys, ac yn cyflogi glowr ar brydiau i dori tipyn o lo at wasanaeth y ty. Glowr o Aberdar agorodd y lefel fechan hono i'r pwrpas, a chlywais y glowr hwnw yn adrodd am ofal a phryder yr hen ffarmwr am dano ef a'i fab leuanc. Anfonai y gwas a'r forwyn a digonedd o fwyd iddynt o bob math, a mwy na digon i gynal dwsin o ddynion. "Gofalwch eich bod yn ddiogel," meddai, "gochelwch y nenfwd; gwell fyddai genyf losgi mawn eto nag i chwi dderbyn y niwed lleiaf." Mwy na thebyg nad oes cym- aint o ofal a phryder am y glowr heddyw ag oedd yn mynwes yr hen wr o Btenrhys. I ffwrdd a'r cerbyd tra bo olwyn yn troi yw dull ein gwlad heddyw. Cafwyd awgrym da iawn gan Mr Tom Richards, A.S., yn yr ymchwiliad i achos damwain Senghenydd. Aw- grymu yr oedd fod cymaint o ddynion heb fod yn gyfarwydd yn cael eu cyflogi yn y glofeydd, a bod hyn yn enbyd, ac yn agored i achosi dam- weiniau, er fod y mwyaf cyfarwydd yn agored i ddamwain. Mae y boblogaeth wedi cynyddu yn fawr yn y parthau hyn yn ddiwedd- ar, er cymaint o dai sydd wedi eu codi yma, prinder sydd o hyd. Anhawdd yw myned heibio i hen gartref y diweddar Homo Ddu ar Donypandy heb adgof am dano. Mae y faelfa wedi ei gwneud o'r newydd erbyn hyn. Gwledd yn wastad oedd galw yn y faelfa, er cael helynt lien a barddas. Un o bileri y Gymraeg oedd Homo. WM. BASSETT. I
.1 SARZINE " BLOOD fifl XTURE.
.1 SARZINE BLOOD fifl XTURE. CROEX IACH A GWAED PT:P, Dyna yr hyn y mae Sarzine Blood Mix- ture yn ei sicrhau, a dim arall. Nid yw yn honi gwella pob peth, fel yr Yankee Patent Medicines, ond os blinir chwi gan groen afiach, ysfa, pimples, toriad allan Scurvy, doluriau, pen dynod, etc., yn tarddu o waed drwg ac anmhur, mynwch botelaid o 'Sarzine Blood Mix- ture' gan y Druggist nesaf atoch, 1/11 a 2/6 y botel, neu gyda 3c. at y cludiad yn ychwanegol, oddiwrth y perchenog, HUGH DAVIES, Chemist, MACHYN- LLETH. r #
I COLOFN Y BOBL IEUAINC. |
I COLOFN Y BOBL IEUAINC. | I DAX OLYGIAETH DYFXALLT. I I BUCHEDD DEWI SANT. I Nid oes fywgraffiad o Dewi Sa,nt ar gad y gellir coelio popeth a ddywcdir am dano. Y ddau mwyaf cyfrifol am ysgrifennu Buchedd y Sant oedd Rhygyfarch o Henfynyw a Ger- allt Gymro. Diau mai crynhodeb o draddodiadau yn benaf oedd gan y ddau fel defnyddiau, er y tystia Rhygyfarch fod yn ei feddiant rai o ysgrifenniadau Dewi ei hunan. Gosod- wn achau a buchedd Dewi Sant mor prcfnus a theg ag y mae modd wrth eu gilydd. Y peth cyntaf a dyn ein sylw gyda golwg ar ei achau yw ei fod o ochr ei dad yn. disgyn o'r llinach brenhinol. Dyma dv Achau y Saint "—" Dewi ap Sandde ap Cered- ig ap Cunedda Wlcdig ap Edeyrn ap Padarn Beisrudd." Cyfeiriwyd yn barod gennym at Cunedda Wiedig fel y Gwledig y gorfu iddo ffoi o Ystrad Clwyd o flaen rhuthr v Peith- wyr a'r Ysgotiaid i Ogledd Cymru, ac iddo wedi gyrru y Gwyddclod allan o Wynedd ymsefydlu yno fel pennaeth yr oedd ei devrnas yn cuddio rhan helaeth o Gymru. Y dybiaeth gyffred- in yw fod Cunedda yn hanu o deulu- oedd Rhufeinig a Brythonaidd. Yn ychwanegol at hyn vr oedd Dewi yn orwyr i Brychan li'-yr'-ieiniog. Dad- leua'n Prif-athraw "h "c fod mwy o waedoliacth Wyddelig yn Brychan na dim arall. Gwelir felly ei fod yn perthyn ir ddwy gainc oedd yn ffurfio cyff y genedl Gymreig yn yr oes hono. Enw mam Dewi Sant oedd Non, merch, fel y tybir, i Ynyr o Gaer Gawch, Arglwydd Pebidiog, y llain tir y mae Tyddewi yn sefyll arno hedd- yw. Yr oedd y rhan yma o Gymru yn cael ei phoblogi yn yr oes hono gan y Gwyddelod Cymreig—hen gyn- breswylwyr yr ynys. Nid oedd hyd yn oed gwareiddiad Rhufain wedi anes- mwytho fawr arnynt, ac nid oedd awdurdod Cunedda a'i feibion yn cyr- haedd hyd attvnt. Mab i un o ferched Dyfed oedd Dewi felly, ac yr oedd saith cantref Dyfed gan mwyaf yn yr oes hono yn Wvddelod Cymreig. Yr oedd Dewi felly yn Wyddel o du ei fam. Prin yn sicr y gellir cyfrif am ei boblogrwydd a'i ddylanwad yn nhiriogaeth Dyfed, ond ar y tir ei fod o ran gwaedoliaeth yr un a'r rhelvw o drigolion cantrefi Dyfed. Felly ffaith lawn mor bwysig os nad pwysicach i gyfrif am enwogrwydd Dewi Sant na'i fod o wehelyth brenhinol ydyw ei fod yn cyfuno ynddi elfennau a nod- weddion y ddwy gainc fawr sydd wedi ffurfio corff a mcddwl y genedl Gym- reig. Digon naturiol yn wyneb ffeithiau fel y rhai a nodwyd yw disgwyl am le genedigaeth Dewi yn y parthau yma o dde-orllewin Cymru. Ar fater y lie y ganed ef nid yw'r genedl erioed wedi ymryson. Gwir y dywed Rhygyfarch mai yn Hen Fynyw uwch glannau Aeron y ganed ef. Y mae traddodiad o blaid dadl Gerallt Gynoro mai yn Nhyddewi neu ar y cyffiniau y gwelodd y Sant oleu dydd gyntaf. Yn hyn o beth er engraifft y mae'n wahanol iawn i wron enwoccaf v Celtiaid a chyfoeswr i'r Sant Arthur Fawr. Am- rywia'r traddodiadau'n fawr gyda golwg ar le genedigaeth Arthur, ond am Dewi y mae hanes a thraddodiad yn cyd-dystiolaethu gydag unfrydedd eithriadol mai un o blant Dyfed oedd Dewi fel ei fam. Mewn rhyw lecyn dihanes ar y penrhyn neillduedig yma o Ddyfed, lie y mae'n mor yn torri'n farddoniaeth dragwyddol ar y creig- iau tywyll y ganed Dewi. Na feiddied j llaw anniwair byth a datgysylltu He ei eni mwy na lie ei farw oddiwrth Dy- ddewi. Prin v mac'n, werth i ni dalu gronyn o sylw i'r chwedlau ofer- goelus a disail wewyd o gylch ei en- edigaeth, yr hon yn ol traddodiad a J raghysbyswyd gan Sant Padrig. Pan gawn olwg arno yn nesaf gwelwn ef yn ei gell unig ym myfyrio ei lyfrau wrth oleu cannwyll frwyn ym Mynach- log Hen Dy Gwyn ar D&f. Yn yr un oes ag yr oedd Dewi yn tyfu yn llanc, yr oedd amryw o golegau yn cael eu sefydlu yng Nghymru. Yr oedd rhai o honynt yn barod, megis Bangor Is- coed a Llancarvan, yn enwau hyspys ar lawer cyfandir. Yr oedd yr hen Eglwys Brydeinig yn ffafriol iawn i sefydliadau addysgol, ac o'r hen gol- egau hyn y cychwynodd rhai o ddysgedigion penaf yr oes, a rhai o seintiau enwoccaf hanes allan ar eu taith. Codasant do ar ol to o fynach- od dysgedig, wedi eu harfogi a'r cymhwysterau mwyaf effeithiol i wrth- weithio heresiau ami y blynyddoedd hynny. Cynyrch y Deffroad Addysg- ol yma yn yr Eglwys Brydeinig oedd y sefydliad yng Nghaerlleon, yn Henllan, yn Llanbadarn, Llanilltyd Fawr, Llancarvan, a Hen Dy Gwyn ar Daf. Mynychid yr hen golegau hyn nid yn unig gan fynachod oedd wedi ymgyflwyno i waith ysprydol, ond hefyd gan wvr lleyg oedd yn chwenn- ych cyfle i foethj a gwrteithio eu meddyliau ymhell o dwf y byd. Y pennaf o'r sefydliadau hyn oedd Bangor Iscoed yn y Fflint, a Llan- carvan ym Morgannwg. Pennaeth cyntaf Coleg Llancarvan oedd Catwg Ddoeth—gar ag y mae ei ddoethineb yn drysor dihafal yn llenyddiaeth Cymru. Yr oedd Bangor Iscoed yn ei gogoniant hyd nes i Awstin Fynych o herwydd nad allai ddarostwng ym- gais wydn yr Eglwys Brydeinig am annibyniaeth, ahv i fewn y gallu j gwladol i orfodi yr hen fynachod ym- J ostwng dan ei iau gormesol ef. Dyw- edir fod yng Ngholeg Llancarvan gell wedi ei chyssegru i Dewi, ond nid a Llancarvan y mae traddodiad wedi cysylltu enw Dewi Sant yn ei gwrs addysgol, ond a'r Hen Dy j Gwyn ar Dâf. Hwyrach fod yr hen Fvnachlog hon wedi ei sefydlu i'r j pwrpas o gyfrannu addysg i feibion y gorllewin—i wasgu goleum tanbaid dysg i'r fro dywdl He yr oedd y Gwvddyl yn trigiannu. Mac lie i, gredu fod rhagor nac un o setntiaur Iwerddon wedi derbyn eu haddysg yn yr athrofa hon. Y ma wedi pcdair neu bum canrif yn olynol y galwodd Hywel Ddu ei ddoethion ynghyd i lunio cyfreithiau i Gymru a fu mewn grym am oesoedd lawer. Yn yr hen fynachlog hon yn y Ty Gwyn y treuliodd Dewi ddeng mlyncdd o'i oes y bu Dewi yn casglu addysg yn ddyfal, ac yn gwrteithio duwioldeb o sancteiddrwydd oedd i roi awdurdod anarferol iddo mewn oesau i ddod. Cafodd hamdden yma 1 fyfyrio'n dawel wrth draed yr hen athraw Pawl Hen. Nid yw'r cyfnod yma yn ei hanes yn rhydd o chwedlau yn profi ei allu goruwchnaturiol. Yr oedd yr hen golegau yn talu llaw-n cymaint o sylw i ddiwylliant y galon ac i ddi- wylliant y meddwl. Os y gellir cymer- yd Catwg Ddoeth yn batrwn o'r addysg a gyfrenid yn y colegau, gwelir fod rhan helaeth o hono yn foesol, a'i amcan i wrteithio cymer- ,iad da. Gresyn na fai mwy o effeith- iolrwydd yn y cyfeiriad yma yn ein cyfundrefnau addysgol yn y dyddiau hyn. Goreu synwyr yn awr yw syn- wyr pen, goreu synwyr gynt oedd synwyr calon. Credwn i Ddewi ddod allan o'i goleg gyda meddwl \\cdi ei ddiwyllio'n dda, ynghyd ag ym- wybyddiaeth anffaeledig proffwyd o'i genadwri at ei genedl. Pe bai gwir yn yr hen chwedl iddo fynd ar berer- indod i Rufain a Chaersalem, diau mai ar ol gorphen ei gwrs addysg y gellid lleoli hynny, gan yr ystyried gynt fod teithiau a phererindod yn rhoi gor- phenedd ar ddisgyblaeth addysgol. Cawn gyfeiriadau at y bererindod hon yng nhywydd Ieuan Rhyddcrch "Aeth i RufaÍn waith ryfedd, Clych Rhufain aurgani ergyd, A gant eu hunain i gyd." Ac am y daith i Gaersalem yr edrydd Ieuan- "Angel a ddoeth goeth gerynt I gor Llangyfelach gynt, I yrru Dewi euriaith I fedd Caerysalem faith." Wedi cyrhaedd yno gallwn feddwl fod y dwyrain wedi dod yno ei holl wychder i dalu gwarogaeth i Dewi a'i gyd saint. Rhoddes Patriarch Caer- salem dair o glychau yn rhoddi i Dewi, ac y mae un o honynt yng Nglascwm ym Maesyfed, a'r ddwy arall ym Mrycheiniog. Diau mai o ffansi y bardd ac o rwyd traddodiad y gweith- iwyd y tybiau hyn. (I barhau.)
Cymdeithas Cymreigyddion I…
Cymdeithas Cymreigyddion Caerffili. os Wener, Chwefror 6ed, traddod wyd darlith ddyddorol a goleu iawn i (iymdeithas Cymreigyddion Caerffili gan Mr. James Davies, myfyriwr o Goleg y Brif Ysgol, Caerdydd, ar Gy- meriadau Cymreig Shakespeare." Siar- adodd amryw o'r aelodau a diolchwyd i'r darlithydd gan Mr Evans, o Dony- felin, a Mr Evan Griffiths, Van Road. Hefyd fe glywyd yn y cwrdd blant Caer- ffili yn canu am y waith gyntaf hen alawon Cymreig mewn yspryd gwir Gymreig. Disgwvlir Eluned i annerch y Gymdeithas nos Wener, Chwefror 13. ar y testun, Jones, Llanddowror."
Advertising
Methveti. Fife. After months of suffering, Venols-then cure absolute. I suffered from a bad Chest Cough, and I had tried innuinurable so-called 'cures,' without getting the slightest benefit. It racked my whole body, and the phlegm kept clogging up the air passages till I could hardly breathe. After months of suffering I tried Veno's Lightning Cough Cure, and what a relief! With the first dose or two the phlegm was loosened, and one bottle completely cured me." Veno's Lightning Cough Cure is pre- pared from medicaments which have a direct healing, restorative actiori on the respiratory system, and so it cures though all else may fail. Mr. John Methvcn, New Farm Cottages, Ncwton-of-Falhland, Fifeshirc, N.B. Awarded Grand Prix and Gold Medal, International Health Exhibition, Paris, 1910.  J For Coughs and Colds, l Bronchitis, Asthma, 9A21 l"« Influenza, Catarrh, and all Chest and Lung Per Bottle. Troubles in old or young. Larger Sites The surest and speediest rewtedu tIli & 2/9 known. 1/ENO'S ??H?? f COUGH cum m
Y Cinema.I
Y Cinema. Maddeucm i ddyn os mai oher- wydd meddwl y cawsem ef mewn pensyfrdaniaeth. Fu erioed amser j mwy tueddol i ddyrysu meddwl dyn myfyrgar. Un o arwyddion amlycaf dirywiad ydyw y bri esyd gwcrin ar y g wasanaeth dirprwyol. Tystiolaeth ydyw o ganlyniadau difaol gorfwyn- iant ac olion rhwd cyfoeth yn bwyta y dyn ei hun. Teithia dirywiad fynychaf o gylch cyfoeth i waered i gylch tlodi. Dyma wendid mawr y ddynoliaeth ydyw efelychu y cyfoethog, boed dda, boed ddrwg. Llithra dynoliaeth yn hawddach nag y dring. Felly y mae y drwg yn llawcr hawddach ei delychu na'r da. Pe craffem, y mae meddwl heddyw yn dreth. Y mae pob galwad am y dyn ei hun, yn gosod y dyn yn dra gwyliadwrus na waria ddim egni o un math fedr arbed, namyn yr egni fyn mwyniant a boddio blys. Gedy y bob! y ddrama, ac ym myd svvn mae y canu parhaus ei natur yn cilio o gylch diddordeb a swyn y werin. Ar lwybr "the least possible resistance'' y gwrthsafant y profiad hwnw fynega y Apostol pan ddywed, "Yr wyf beun- ydd ym marw. Nid ydyw byw yn fwy siomiant i'r cyfryw na rnarw, na marw na byw. Y galwad am wario egni benderfyna y pwnc, gan mai y sawl ofyna am fwyaf o hono ochelir. Oes esmwvth ydyw ym myd adloniant, ac esmwythed a hyny ydyw ym mhob cylch. Rhaid cael y chwareuwyr dir- prwyol, sef nifer fechan, o etholedig- ion i chwareu fel y gwelo y miloedd. Datblygai miloedd c> segurwyr glan, pe cawsem fanna i ddisgyn mai gwlith erbyn bob boreu. Rhaid cael pob mwyniant fel pe bwydid y werin a llwy. Cedwir y ddirprwyaeth, a llogir chwareuwyr fel na byddo y werin yn ddim ond edrychwyr. Pla diweddaf y byd ydyw y Cinema. Try y werin yn blant i syllu ar ddarluniau. Fe wel dyn yn blentvn, cyn y clyw, neu y medr yngan mam. Nid hyn ddymunai yr emynydd pan ganai 0 agor fy llygaid i weled." Credwn fod rhy o'r temlau gwynion hvn yn ein gwlad. Ceir cisioes hanes yr hau hwn, ac nid boddus y cynhauaf. Tvstiolaeth ein llysoedd barn a'n Pwyllgorau Addysg ydyw taw ffyn- onell o ddirywiad yn benaf geir y Cinema. Datblyga plant yn lladron a thaidorwyr. Ceir graddau amryw ar effaith ddirywiol y Cinema. Yr hyn ddywed Awdurdod Addysg Swydd Lancaster ydyw fod mynychiad y plant a'r lleoedd hyn yn amrywio, ac y ceir halilr cant y cant, chwech deg y cant i fyny hyd na w deg y cant ym mynvchu y Cinema. Dibrisiant bron yn llwyr werth addysgol mynychiad y plant a'r temlau hyn, gan y cant fod yr effaith niweidiol yn g-orbwyso y da. Condemniant yn ddibetrus yr effaith feddyliol filwria yn fawr yn erbyn addysg y plant fvnvchant y Cinema. Ni chymeradwya y mcddyg- on y mynychiad, a dywedant na wel- ant fod yn y Cinema debyg cymaint gobaith ym myd addysg y plant ag yr hona rhai, pe addasid y darluniau i'r dyben hwnw. Fel y maent, credant y dylai y wladvvriaeth osod pen ar hawl plant i fynychu y lleoedd hyn yn hollol ddireol. Er fod nifer o atdyn- iadau poblogaidd yn prysuro dirwest a sobrwydd, cysur bach i bleidwyr moesoldeb a rhinwedd ydvxv fod v werin sobr yn llai crefyddol. Tardd hyn o 'r dirgelwch taw nid colli blys y mae y werin ond ei newid Rhwng blys y Cinema, a blys y bel droed, er eu sobri, datblyga y werin yn llai meddylgar a chrefyddgar. Nis gall- wn amhcu cyd-dyfiant y da a'r drwg. Ofnwn er hynny ordyfiant y drwg a'r hyn lygra. Bywia y werin i fesur hel- aeth yn anymwybodol. Cludir hi yn freuddwvdiol ar lanw erch mwyniant. Bu amser y cawsem v ddeddf vn v dyn, ond erbyn hyn y mae y wlad- wriaeth yn gorfod cymeryd lie y pre- gethwr, y tad, a'r fam. Trueni medd- wl y rhaid i deulu fod mor ddarostyng- edig i orsedd tu allan i orsedd y teulu. Canlyniad y dirywiad ydyw fod cyn- ifer o fendithion yn troi yn gyfryng- au cosp. Erys gwirionedd pla ofna- dwy y deml yn rhybudd dwys i ddyn- oliaeth. Gwyddom allu y Cinema er daioni, ond y mae eisioes yn debyg i'r rhy o fanna rhagluniai Ceidwad effro Israel yn gynhaliaeth i'w ethol- edigion. Rhaid boddloni ar yr epha ddigona, rhaid mwy, rhaid ei fesur, a'i ranu. Oni all y rhieni fesur a rhanu yn ddyladwy apelir at Cesar. Byddai yn fendith pe cawsem ddeddf a'n gwa- harddai fyw cymaint y nos. Chynydda plant ddim fwy na llysiau yn nywyll- wch y nos. Dylid gwahardd pob un fyddo dan un-ar-bymtheg fod allan wedi naw o'r gloch y nos. Merthyriad y Gwirioniaid, mwy erchyll na fu Herod yn euog o hono, ydyw caniatau i'r plant ddechreu marw yn awyr angeuol yr ail-dy. Mae lleoedd poblog Morganwg ar un wedd vn debyg i'r Jerusalem hono na cheuid ei phyrth v dydd. Difrod y double shift," v "traffic felldithiol, ac elw sydd wrth wraidd y drwg. Rhaid dysgu a dysg- yblu y rhai hynny na ofalant fod vn ddinasyddion teilwng o wirfodd. Ddaed i lawer ydyw gwybod y mwyn- iant ddeillia o'r rhyddid hwnw bwr- casa Deddf Yspryd y Bywyd? Gwel- wn fod angen mawr am y tan ddifa ac a lysg- rwystrau gyda'r dwfr sydd darddiant bywyd a'i faethydd. I.G.
[No title]
Am bob math o Argraffwaith ymo- fyner yn Swyddfa'r Leader a'r Darian, 19, Cardiff Street, Aberdai.
Advertising
NMI III I!jluuujj L  KAUSBLE cJ1I ? GIVEN FREE, iM I Mr. JOHN DAVIES, 1 Picture Framer = 11, CARDIFF STREET, I jj ABERDARE. p has been appointed an agent for the W orld's Best" Prize Scheme. You should call as soon as possible ss = and see for yourself the valuable Pictures and £ = =5 Books which are given free under this Scheme. ASK FOR ILLUSTRATED LIST GIVING FULL PARTICULARS. = All the household articles with which the World' s Best" Guarantee Seals are == == packed a?e of the highest quality and are the productions of well-known firms. A ISS — full list i given below. If any of the undermentioned articles are unobtainable in = = your district please notify us of this by post card, giving the name of the article, also = the address of the grocer or oilman concerned. = 1-ighti.g Soap. 4 wize.. = Bull Dog Soap. = Topsail Carbolic Soap. = Throne Primrose Soap. = Cook's Primrose Soap, 2 sizes. = Sweet Laundry. E. C. Washor. = Cook's Washing Powder. = Home Pale Soup, 2 sizes. = Home Carbolic Soap. 2 sizes. Z Queen's Honey Soap. 2 sizes. = Queen's Carbolic Soap. 2 sizes. S J'anshine (Cleanser and Polisher) 6S3 3 sizes. = Bull's lijrK Aaptyd Candles (in cartons)  Dipp? (Se)rWdshc?. (2 sizes. == Winner Shaving Stick. = Invincible Transparent Toilet Soap. E: Sweet May Toilet Soap. [2 sizes. = Red Maid Aerated Candles (in cartons) = Acme Complexion Soap. [2 sizee. = Acme Shaving Stick. = Cashmere Toilet SORD, 2 sizes. Sjjj. Cashmere Visitors" Toilet Soap. ?? Caihmere Shaving Stick. = Rapid Cle.e?. = Rapid Carbolic Cleanser. = Woodland Toilet Soap. = Tartan Soap. 3 sizes. = Kilty Carboiatcd Soap. = Balmoral Cleanser Soap, 3 sizes, = Balmoral Carbolic Soap. 3 sizes. = Tennant's Special l'ure Soap, 2 sizes. ? 0!{?ton's Cot? Water Soap. == Balmoral Pømffin Soap. ? Ba!-Naphtha Soap. = Balmoral Soap Powder. = Balmoral Finest Soft Soap, 1 lb.. 2 lb* = 4 lb. and 7 lb. tins. = Balmoral Toilet Soap (assorted per- = fumes), 2 "i7.es. = Ogaton's Buttermilk Toilet Soap. ? White-Light %erased Candles (:n = carton*). 2 si^cs. t2 sizes. = Jiffy Boor i'olish (biack and brown), = Fasto (Cleanser and Polisher). 2 si/.cs. = Cocoon (Soap Flal<"H). = Witch Soap (in powJer, t-oneentrated), = Whiz (Polisher and Cleanser;, [2 sizes. = Witch Metal Polish, 3 sizes. = Primax Toilet Soap. —— Cosy Boot Polish, 3 sizes. Bounty Soap, 3 sizes. ê Bounty Carbolated Soap. 3 sizes. = Snowdown Soap, 4 sizes. = Snowdown Carbolated Soap, 4 sizes. = Imperial Naptln Soap. = Robin's Soap Powder. SS5 Robin's Finest Soft Soap, 1 lb., 2 lb„ = 4 lb. and 7 lb. tins. = Robin's Clau" Toilet Soap, assorted 1ST perfumes. = Robin's Soowdown Aerated Candles (in = cartons), 2 sizes. == Blakantan Boot Potisb (black and = brown). 2 sizes. ZZH Spector (Cleanser and Polisher). 2 sizes. = Cracker (Soap Flakes). = Naphtholite Soap. = Checkmate Disinfectant Soap. = Mars Night Lights, in boxes containing —— 12—6 hour, 16-8 hour. or 8-10 = hour lights. = Paraffin Soap. Turpene Soap. = Saturn Metal Polish, (liquid), 3 sizes. = Saturn Metal Polish, (paste), 2 sizes. = ?? JF you are unable to call at the 'Depo? we will ?en?, on receipt of a 'Post — = ? Card giving your name and aJJre?!, a copy of our /u?nt<eJ ?oe?/e<. == containing full particulars, jlddress :— ss; = THE "WORLD'S BEST" PUBLISHING CO., æ ™ WB9 ROYAL LIVER BUILDING, LIVERPOOU = _11U11ll1U IIIIIIIIUUIIIIIU 111111 U 1IIIIIIIIIftIIIIJIUJUIIIIJIlJlIU IllIUUUllWUIIUlIIIIUJ1lÎi