Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Y Stori.
Y Stori. MARWOR TANLLYD. (GAN M. H. CHARLES, GADLYS, ABERDAR.) (Parhad.) Yr oedd vn noson hyiryd tra Gwen a minau yn dod yn ol fraich-yn mraich wedi bod allan vn rhodio am ddwy awr. Yr oeddem wedi cwrdd a'n gil- \Jydd droion cyn y noson hon, ac wedi tyngu llw o ffyddlondeb i'n gilydd beth bvnag ddeuai ar ein llwybrau. Cerddem yn araf dros yr heol gul ar- weiniai i dy mawr John Hughes y gaffer, pan yn sydyn pasiodd rhywun ni gyda chyflymdra heb wneud un cyfarchiad. "Tom Powell oedd hwna," meddai Gwen. "Mae yn fy mhoeni; dywedais yn bendant wrtho er vs misoedd yn ol nad oeddwn yn ei garu, a'r wvthnos ddiweddaf gwaherddais y ty iddo. Ond ehwarddodd, a dywedodd y buas- ai yn dod yno hyd nes y buasai fy nhad yn ei wahardd, a danododd i mi y colier bach o Aberteifi a llawer o bethau ereill." "Peidiwch gofidio, Gwen," medd- wn, 'does dim byd i fynd rhyngom mwv, mae gwir gariad yn medru chwerthin am ben llu o anhawsderau." Yr oeddem ar fedr ymadael a'n gil- ydd, ond yr eiliad nesaf safodd yn ein hymvl John Hughes a Tom Powell. "Beth yw'r fusnes hon sydd genvt ti, Gwcn" meddai John Hughes vn sarug, a theimlwn Gwen yn crynu drwvddi, ac yn methu dweud gair. Buaa¡ yn dda genyf gael ei chvmer\-d 13'uall'a i yii dda get-, d ymaith genyf fel yr oedd v' funud hono, ac meddwn yn wroi, Ga i ddweyd gair drosti?" Cynddeiriogodd John Hughes drwvddo braidd cyn i mi orphen y lrawddeg, ac meddai'n wawdio1- "Gai di ateb drosti yn wir, v ci hunanol? Pwy roddodd awdurdod i ti i-odiana gyda Gwen? Taw, neu ti gei I fyn'd yn glwt dros y gwrych vma." "Nid oes ofn dyn arnaf," meddwn, "ac nid wyf yn credu fy mod wedi gwneyd dim i alw am y fath driniaeth oddiwrthych." "Paid agor dy enau, yr idiot," meddai. Dyma ddarpar wr Gwen y 1 fan hon, a thithau yn ei hudo i ddod allan genyt ti dro ar ol tro. Gelli gryn- hoi dy bac pryd y mynot, a myn'd yn ol eto i Aberteifi yn was ffarm, fe ofala i na chei di yr un jobyn yn y Rhondda cyhyd ag y bydda i yma. Cer i'r ty, Gwen, mae'n rhaid edrych ar dv ol di yn fwy manwl. A cher dithe, 'r Cardi, o bothdi dy fusnes, a gofala na wela ddim o honot ti byth mwy ar y premises hyn." Gwelais fy mod i gael fy nhalu i ffwrdd yn mhen yr wythnos, ac am nad oedd yr undeb sydd yn awr yn bodoli rhwng y gweithwyr, gwyddwn y buasai John Hughes yn can holl byllau y Rhondda yn fy erbvn. Ni ddychrynais oherwydd hyny, ond ofnais y buasai yn tori holl gynlluniau Gwen a minau. Gwyddwn fod Gwen yn caru ei thad, er ei holl wendidau, ac yn credu yn wirioneddol ei fod wedi gweithio ac aberthu llawer er ei mwyn hi a'i mam, a'i fod hefyd yn y drafodaeth hon yn gweithredu yn gydwybodol gyda'r unig amcan o wynu ei byd hi. Dyna y rhwystr < mawr oedd ar cin ffordd, methwn a chael gan Gwen weled y dyn hunanol a'r Haw haiarnaidd yn ceisio plygu pawb i'w ewvllys ef. Anfonais lythyr i Gwen, yn gofyn iddi ddod i'm cwrdd, ond ni ddaeth atebiad; anfonais un arall iddi, ond yn ofer; penderfynais anfon y trydydd iddi, a'r bore wedyn cefais atebiad, yn dweyd nad oedd wedi derbvn 'and un llythyr oddiwrthyf, ac fod llawer o gynwrf wedi bod yn y tx, fod ei thad wedi troi yn hynod o gas iddi, nes gwneyd ei bywyd hi a'i mam yn chwe rw iawn; ond gobeithiai y buasai pethau ?" dod vn We^ ?" fuan. Nid oedd ei mam ??' Codi 0>i S^ely cr y n?n nosonerf"iai yn ?-ni barchu ?om ™ T'> 7e" n ? ??? cael heddwch ?,l N, t, Ond P\ ami b.-idio ZnP rin°H dl ne1 b' OS na -iuasai arm c¡dio Pr10df neb os 11a t" vnelthaf?'' ?bo?d ? '?. ? ?sai yn eIthaf SIc-r ?? bod \n ci "arn Vr °Cdd Iom ??-el! yno bob? a'i thad >n dgwyl iddi hithau ei roesaw u. Ni ?'?? sut y troa? pethau, ond dywedai v buasai \n dai pethati, otid d\I xllledai I)tlasai dal I-) N,n ITN-ddlon in i ar waethu af, pawb, ond barnai mai g?eU oedd  ni beidio cwrdd nes elai vr Ystorm heibio. Daeth y Sadwrn talu, a chefais fy anan a gwybodacth nad oedd fy angen yno mwy. Ceisiais waith mewn dau fan arall yn y Rhondda, ond vr oedd John Hughes wedi bod vno o'm blaen yn cau y drysau. Ofnwn yn fawr gyfarfod a John Hughes, rhag ofn y buasai yr hen ddyn oedd ynof finau yn codi el ben vn rhv uchel oblegid yr oedd dialedd John Hughes yn greulawn tuag atal; ceisiai fy newynu pe gallai. Y n yr argyfwng ^n s3rthiodd fy llygaid ar hysbys- lad fo? ??S'?n un vn dal tvstvsg-rif vn vr an d,dosbarth yn Newcastle. Gwncs j ?'r ail (ido.barth Nei%,castle. Gx\-nes! apel ac er f?- si-ndod ? ?chwyn vno vn mhcn { ?vr ? ?'' '???? eto ? Gwen ond vn ° Cr' Clywais fod ei mam y ??aeet? hygu, a Swvddvn fod fv Hv?.! vm • '11 CaeI JU Cadxv §'an r>wun. j' Cefals Ie vn' i'\ ew- ?eta.s Je ardderchog vn New- (-?a-,?tle, vn nihell tu dis-i ^vUaAn f°rS,aU?r »>thyr i| ^nobryd? H lawer I1vthvr i: gair Vn O?,l r); ond ni ddaeth; "air vn ol "no' a Tr.euhals dW>' fl>'nedd ,a Slcrheals d dystysgrif ,? tvd^ S anrhydedd I Cdais 2. ?osbarth blaenaf- 1 Cefai,s vll 1,Dfa, ac Ccfaisswyd'd ??? v 10fa, ac loni bai am fy hiraeth a'r pryder yn nghylch Gwen o'r braidd na ddiolch- wn i John Hughes am gau pyllau y Rhondda yn fy erbyn. Yr oedd yn ddydd Nadolig, a theim- lwn awydd angerddol am gymdeithas Gwen, a phenderfynais fyned i Gaer- dydd i dreulio ychydig ddiwrnodau yr wythnos ganlynol. Anfonais air i Gwen, a cheisiais ganddi drefnu ddod i'm cwrdd, ond, fel arfer, ni ddaeth gair un ol. Yr oeddwn wedi treulio dau ddiwrn- od yn Nghaerdydd, ac heb weled neb o'm cydnabod. Y bore wedyn yr oeddwn yn ngorsaf y Taff Vale a thocyn yn fy llogell, yn disgwyl y tren oedd i fy nghymeryd at Gwen feddyliwn, pan yn ddisymwth cyfar- fyddais a illiam Thomas, yr hwn welthiat yn yr un talcen a mi pan yn y Rhondda. "Ydvch clii'ii gweithio vn yr un man 'nawr?" meddwn. "N a, o dan Tom Powell wyf yn awr. Y r oedd swper fawl" genym neithiwr, a ch\udd i anrhegu Tom Powell ar adeg ei briodas." I "Pwy yw ei wraig?" medd wn vn frysiog, oblegid gwehvn ei fod yn an- I esmwyth yn nghylch ei dren. "nilerch yr hen gaffer," meddai, a I ffwrdd ag ef. 'Rwy'n ofni y collaf y tren i Abertawe," meddai. "Gobeithio y caf eich gweled eto." Xi atebais ef, ond sefais yn y fan hono fel un wedi ei daro yn fud. Maent wedi concro Gwen," meddwn ynof fy hun. Gwell i mi fyned yn ol at fy ngwaith." Ymdrechais beidio meddwl mwy am Gwen, ond methwn vn lan. Medd- vliwn am y dtoddefiadau yr oedd yn sicr o fod wedi myned drwyddynt, ond ni chredais y buasai yn priodi Tom Powell. Gwyddwn nad oedd wedi cael un o'm llythyrau, a chredwn dwy'r cyfan fod ei chalon yn eiddo i mi. Aeth deng mlynedd heibio. Yr oeddwn wedi llwyddo yn neillduol, ac wedi crynhoi nid ychydig o dda y byd hwn. Y r oeddwn wedi treulio saith o'r deg yn Bermodine, Be tua deugain milldir o'r Newcastle; yr oeddwn yno fel prif swyddog o dan y cwmni, ond rywfodd yr oedd fy nghal- on o hyd yn Nghymru, ac nid oeddwn wedi gweled neb allasai lanw He Gwen. Tynwyd fy sylw yn y papur dyddiol at danchwa yn v Rhondda, vn v gwaith lie yr oedd Tom Powell yn oruchwyliwr. Condemniwyd ef yn fawr yn yr ymchwiliad, a darllenais rhwng y llinellau ei fod vn colli ei draed yn fynych drwv" feddvvdod. Methwn beidio meddwl am Gwen, er ei bod yn eiddo arall er ys blynvdd- oedd bellach. Er fy syndod, yn yr un newyddiadur, gwelais hysbysiad fod eisiau goruchwyliwr yn y lefa He vr arferai John Hughes fod. Methwn ddyfalu beth oedd yn bod, a chodai Uu o ofyniadau i'm meddwl. Tybed fod fy ngelyn o'r diwedd wedi marw ? A sut farwolaeth gaf odd ? Beth am Mrs. Hughes, druan, a Gwen, fy Ngwen an- wyl? Apeliais am y lie, dywedais mai un o blant y lofa hono oeddwn, ac amgauais fy nghymwysderau. Mewn llai nag wythnos yr oeddwn wedi cael y He. Ymadew ais a Lloegr gyda dymuniadau da Ilu o gyfeillion. Meddiennid fi gan ryw deimlad rhyf- edd wrth fyned i fyny i'r Rhondda o Gaerdydd. Yr oedd tair blynedd ar ddeg oddiar pan fum y ffordd hono o'r blaen. Yr oedd y lie wedi newid yn fawr, ond ni synais. Cofiais am yr olwg olaf gefais arnaf fy hun yn y drych, yr oedd amser yn gadael ei ol ar bobpeth. Ond beth am Gwen? 0 fel y caraswn ei gweled. Holwn yn ddi- frifol a oeddwn yn pechu. (I'w barhau.)
Advertising
TA. The Peer less — —T Family. St. Lemards. Veno's has saved endless doctors' bills in tas family. J7ClIO'S Li(jJl1nin(j COII(Jh Cure has sarrd me cndless doctors' bill* and cured coughs and cold^ in every one of my children. It is a splendid hovm-Imld mcdicine for old or youno,JI r., Fearless, 13S, Bohemia-road, bt. Leonu rd's-on-Sca. It is the pow?r of Veno'a Lightnmg Cough Cure to strengthen all the organs ol b i?12 woii d c-i-ft-,] breathing that ei, ab.1-cs wonderful medicine to cure coughs. colds 'and clic. troubles so quickly, and so thoroughly. Jj alike in old and young. Veno's Lightning Cough Cure prornotee health of the lungs, I health of the bronchial tubes, health of the I mucous membrane, and eo enables yor.r jj system to throw off respiratory troubles. The reason is that Veno's contains Tare ( curative principles not found in ordiMary j preparatIOns. I Awarded Grand Prix and Gold Medal, ( international Health Exhibition, Paris, 1913. | | Fof Coughs and Colds,  Bronchitis, Asthma, i)-2Lds !nfluenza, Catarrh, and all Chest and Lung Per Bottle. Troubles in old or young. Larger Sizes The surest and speediest remedy 1/11 & 2/9 knoum. IfENO'S ftJN5 COUGn CURE
IPant y Coblyn.
I Pant y Coblyn. I 0 OFF IS JOHN JONES. I I ti yn yr oilis o'r diwadd, a rwan rydw i am ddeud wrthoch chi sut y dysgas i wers i Cadi Rhidyll na angnotith hi mo honi rhawg. Mi ddeudas i'r wsnos ddy- wetha fod Cadi Rhidyll yn eitha enw arni, ond wedi i mi fynd o swn clocia Mali i'r offis, a chael heddweh i edrach ar betha o safbwynt athron- vddol, rydw i wedi dod i r casgliad mai tipyn o enllib ar ridyll ydi i gysylltu fo a Chadi. Ddaw dim allan jo ridyll ond yr hyn rowch chi i fewn yno fo, a ma fo'n ddefnyddiol iawn i wahanu rhwng yr hyn sydd o wcrth a'r hyn sydd heb fod felly. Ond wydd- och chi ma pentyrra a r yw betha yn dod allan o geg Cadi nad euthom nhw erioed i fewn drw'i chlustia hi. A dyna'r cebyst hefo'r "janglars yma. Ma fel tasa rhyw beiriant yn u pengloga nhw sy'n maniwffactro clwydda ag enllib. Os oes yno beiriant felly ym mhenglog Cadi, mi roes i bolyn go lew yn i olwyn o, goelia i, y bora hwn. A fel hyn buo hi. Wedi i Cadi fynd i'r ty at Mali, nii cis inna'n rownd i'r talcan ag at ffenast yr offis. Mi eis i fewn trwy'r fenast ag at y twll a mi lwyddis i wthio fy hun o dan yr hen soffa i'r Siambar. Roeddwn i yno'n medru clywad pob gait- oeddaii nhw'n ddeud. Mi dynnas fy riportars not bwc o mhocad a ffowntan pen, fel bydd gohebw rs y "Darian" yn arfar a gneud, ag eithrio'r bachan yna nad ydi o byth yn sgwennu ond bob tro ceith o "gwilsyn" gwydd newydd o rwla. Neu tybad ydi o'n wedi cael gwydd i ginio bob tro cyn bydd o'n sgwennu. Ond mi fuo i just ag anghofio r pwnc rwan a thynnu'r Gol. yn 'y mhen. Beth bynnag i chi yna roedd Cadi a'i cheg hi fel chwrli- gwgan, chwedl rhywun, yn deud stori y gwyddwn ei bod yn gelwydd i gyd a hitha'n cael mwy o flas arni o lawar am i bod hi'n gelwydd. Deud y drefn oedd hi am Mistar Rowlin o Blas- diniwad, a'i ladd a'i flingo fo am i fod o'n ormod o ffrindia hefo un o'r morynion. Roedd Mali wedi dychryn yn arw wrth i chlywad hi, a roedd hi'n mynd yn i chlocsia fel gwelis i rai honoch chi'r hwntws yn dawnsio ar ben toman o bela. Mi wyddwn y basa Cadi'n mynd i rwla arall i ddeud yr un stori, a mai gan Mali Pantycoblyn roedd hi wedi i chlywad hi. Roedd hi'n ofalus iawn er hynny i siarso Mali nad agora mo'i cheg wrth neb am y peth. A mi fydda i'n synnu'n at y janglars yma mor ofalus na nhw am gega pobol erill, a'u cega nhw'n hunen yn mynd o hvd. Wedi iddi gymeradwyo'r loc jo fel peth priodol i Mali, ag yn troi i fynd allan, dyma finna i'r golwg. "Aros,, Cadi," meddnk-n wrthi, "mae dy stori di wedi i hysgrifennu bob gair yn y llyfr yma." "Wei, yr argian fawr, John Jones, rydach chi'n hen gena di- gydwybod hcfyd yn gwrando ar y'n sgwrs ni a ninna ddim yn gwybod. Sut dcuthoch chi i fiawn, deudwch." "Waeth sut y does i i fewn, Cadi, a chan nad oedd Mistar Rowlin yn clywad, rydw i'n mynd i'r Plasdiniwad i darllan y stori iddo fo; dydi hi ond teg iddo gael amddiffyn ei hun, gan i chi ddeud y stori yn i gefn o mi deuda tnna hi yn i wynab o." Mi gredas i y base Cadi'n mynd i flit. "N a, peidiwch, er mwyn daioni," meddai, "ne mi lladdith y dyn acw fi, a chan Mistar Rowlin ryda minna'n cael llawar o'n bywoliath. Mi fydd ar ben arnom ni, a toeddwn ni ddim ond deud y peth ma nhw'n ddeud." "Dyna fo 'nte," meddwn inna, 14 pwy ddeud- odd wrthoch chi?" "Grym anwyl," meddai Cadi, "chymerswn i ddim o'r byd am ddeud wrthoch chi, fydda i ddim yn arfar deud ar ol neb." Wel, gynnoch chi clywas i'r stori, a dyma fi'n mynd at Mr Rowlin." A dyma Cadi'n dechra mynd i'r steracs gwyllt. "Ma gynno fo offis rwan," meddai Mali, "a mae o'n sgwennu i'r 'Darian,' fydd well i chi ddeud wrtho fo, waeth wyddoch chi yn y byd be fedr o neud o'r offis. Ma fo'n deud fod y Golygydd newydd yma wedi rhoi awdurdod iddo fwrw allan gyth- reuliad a r hoi'r byd yn i le." Tasech chi ddim ond gweld Cadi wedi clywad hyn i llygada hi'n agor a'i cheg hi nghau am y tro cynta yn i hoes am wn i. Mi gyfaddefodd nad oedd neb wedi deud wrthi, a mai llunio'r stori wnaeth hi. Mi ofynnis inna be wnaeth iddi lunio'r fath cnllib, a chefais allan mai'r unig beth oedd wedi awgrymu'r stori oedd fod Mistar a Mistras Rowlin y nos o'r blaen wedi danfon y forwyn a basgedad o -betha i Bantdiffaith iddi hi a'i gwr. Roedd y forwyn wedi aros yno i sgwrsio, ag ymhlith petha eraill wedi camol llawar ar i mhistar—y fath ddyn da oedd o, a roedd hi'n meddwl falla y gallsa nhw fod yn ormod o ff rindia NVel, meddwn inna, "fe fydd y stori hon wedi i chofnodi yn eich erbyn yn yr offis, ag os deudwch chi byth eto un- rhyw stori am unrhyw un yn ei gefn, fydda inna yn galw ar y rhai ydach chi'n siarad am danyn nhw i'r offis i fynd drwy'r memrynnau coffawdwr- iaeth, ac i ystyried y mesurau mwyaf priodol i roddi cyfraith y tir mewn gweithrediad yn eich erbyn fel un o janglars peryclaf y cenadlaetha. Ewch i'ch ffordd rwan." A mynd ddaru hi. Yna mi doth Wil ni i'r ty ,a golwg synn arno fo, a dyma fo'n gofyn, "\Vel, taid anwl, be oedd ar Cadi Wat heddyw ? Roedd hi'n edrych fe tasa hi'n methu agor i cheg. Doedd I. 1 h. 'lJd dim gair i gael gynni hi "D d aru ti beidio gwneud rhyw ddrwg iddi hefo'r offis yna, dywad?" gofynnai Mali. Na, ond rvdxx- i'ti meddwl i mi neud llawar o les iddi, a thasa titha wedi rhoi'r soffa yna yn i cheg hi yn He yn y twll yna fasat wedi arbad llawar o darffarth i fi. Mi nath yr helynt yma les i Mali ¡ j hefyd. Ma hi'n edrych arna i rwan j gyda mwy o barchedig ofn. Llawar I o beth, cofiwch chi, yw fod gynnoch j chi offis vn v bvd vma. I I I I I JOHN JONES. JOH: J°:\£5. I
j I ! Byr Hanes. | !-_.
j I Byr Hanes. | I AM MRS. MARY RICHARDS, I j EBENEZER, TRECYNON. i (Parhad.) I Diau mai Gair Duw oedd y dodrefn- I yn gwerthfawrocaf oedd yn ei medd- iant. Hwn oedd yr etifeddiaeth dder- I)-N-niodd ar arffed ei mam ar aelwyd y Gnol, a chan saint Ysgrythyrol seiad- i au Twyn-y-Carno. Gair yr Arglwydd oedd yr "hen yd y wlad a ddygwyd -,N- a d d g x- y d drosodd yn ofalus a thrysoredig gan- ddi yn ei chof a'i chalon o Went i Gynon. Yr oedd adnodau'r memrwn I yn rhan helaeth o addurniadau ei meddwl. Y r ocdd i EI CHVNEFlXDRA YS- I GRYTHYRAC yn arwydd sicr o nodwedd yr addysg gyfrenid gan ei mam iddi. Pe gwelsid ystafelloedd ei meddwl, ond odid nad adnodau fuasai'r darluniau welsid vn grogedig ar eu parwydydd? Y r oedd I ambell Salm gyfan wedi ei throi i gyd )yn faeth ac yn rym yn ei bywyd, ac ireidd-dra llawer pennod wedi enneinio ei chalon. Adnod oedd ei hallwedd i agor pob ymddiddan ac i selio yn agos pob ysgwrs. Nis gwydd- jis am neb o'i rhyw7 a'i safle a allasai agor seliau llyfr y Pregethwr yn fwy esboniadol na hi. Mor bert y traethai ei dehongliad ar yr ymadroddion barddonol hynny "Cyntorriy llinyn arian," "Y cawg aur," "Y piser gerllaw y ffynon," A'r olwyn wrth y pydew." Nid llai del oedd ei lien ar bryddest yr awdwr awenber ar Amser "—" Amser i adeiladu, i blannu, i wylo, i chwerthin, i alaru, i ddawnsio, i rwygo, i wnio, i dewi, i ddywedyd." Cywrain a chywir oedd ei phroffwydoliaeth ynghylch yr amseroedd a'r prydiau priodol i ddyn o farn a synwyr i weithredu ac i gyflawni'r cyfryw. Meddai ar awen i rigymu cwpledau lied ddigrifol weithiau pan ballai y rhai oedd yn ffaelu malu'r crystyn oedd am ei bara. Clywsid ei hymson ar destun ei gwydrau'n fynych, ac nid cynt nag eu gesyd ar eu llygaid na ruthrai'r darn adnod honno i'w chof yn ami yn ei henaint-" Ac v tywylla v rhai sydd yn edrych trwy'r ffenestri." Ond nid cofio adnodau a'-i hadrodd a'u rhigymu yn rhigl a wneid ganddi yn unig, ond eu difynu a'u dehongli yn ol y rhaid a'r angen. Yr oedd cyfeithu ei geiriad priod i dafod- iaith Gwent a'r Dar yn waith wrth ei bodd. Diau iddi etifeddu v ddawn Ysgrythyrol hon oddiwrth ei thras o ochr ei mam. Nid oedd yn Ysgrvthyrwr hafal i'w thadcu yn ei ddydd; ni enwesid fyth y cewrri Williams o'r Wern, John Elias, a Christmas Evans, heb John Bowen, Pontypool, oni buasai iddo unwaith i fod yn ddibris o'i goron. Ni wneir cyfiawnder a hanes pwlpud Gwalia fyth heb i'r haneswvr son am ei hyawdledd ef yn diaspedain o Fon i Fynwy am yn agos i hanner canrif gron. Doniwyd ef a "thafod arian" Ysgydwodd dyrfaoedd i lesmair a'i fonllef fawr ar y maes yn Sassyn- au Powys a Gwynedd yn 1847. Parha- odd ei ddawn yn seraphaidd hyd yn wr penw yn. Yr oedd ar fin ei bedwar ugain oed yn cyhoeddi am oludoedd gras ar y maes yn Nghymdeithasfa Fawr y Methodistiaid ym Mangor yn nghorff yr un flwyddyn. Desgrifid ef yn ein cofnodolion yn rhai o odfeuon honno, megys "gwr penwyn yn sefyll wrth fon pren llwythog o ffrwythau teg a pheraidd gan eu hysgwyd yn gawodau i'r llawr," neu fel "un yn lluchio briwsion blasus i'r bob!, ac wrth derfynu yn taflu y dorth yn gyfan iddynt gyda bloedd wefreiddiol. Hoff fu gan y per-ganiedvdd o Bantycelyn i gyrchu hyd Faes-y-gwastad. 0 dan gronglwyd glyd yr hen fferm-dy hwnnw yn mhlwyf Llanddeusant, Sir Gaerfyrddin, y trigianai'r Boweniaid am lawer cenhedlaeth. (I barhau.)
Penheolgerrig, Merthyr.I
Penheolgerrig, Merthyr. I Dydd Mawrth, lonawr 26. bu farw Mr I John Pasmore, un o hen drigolion y lie uchod, yn agos i bedwar ugain mlwydd oed. Codasai ef a'i briod deulu llu- osog, a'r rhan fwyaf o honynt, yn Jblant ac wyrion, yn byw yn y He, ac yn barchus gan bawb. Hen frawd tawel a distaw oedd efe. Claddwyd ei briod tua saith mlynedd yn ol. Dioddefodd ef yn flin am flynyddau gan ddiffyg anadl. Dydd Sadwi-ii, y 31ain, daeth torf fawr ynghyd i dalu y gymwynas olaf i John Pasmore. Claddwyd ef yng Nghefn coed-y-Cymmer, a gweinyddodd y Parch. T. Davies, cyn-weinidog Cal- faria. Bydded i'r plant a'r wyrion ym- dawelu yn y ffaith iddynt gael ei gadw cyhyd a gweini iddo yn ei lienaint. T. DA VIES. 't
Dosbarthwyry Parian.'
Dosbarthwyry Parian.' Wele restr o "newsagents" ydynt yn gwerthu y "Darian" yn rheolaidd Aberdare Valley. Mr. Ed. Parr, Canon Street, Aberdare. Mr. T. W. Thomas, Cardiff Street, Aberdare. Mr. W. Cable, Canon Street, Aberdare. Messrs. W. H. Smith & Son, Duke St., A berdare. Mr. T. Phillig, Pembroke St. Mr. Gwyddonwy Evans, Gadlys. Mr. Evan Hopkins, Trecynon. Mr. Peter Davies, Cwmdare. r. David Evans, Llwydcoed. Mr. E. M. Evans, Abernant. Mrs. Norman, Aberaman. Mrs. Williams, Aberaman. Mr. M. Lewis, Aberaman. Mr. Joseph Griffiths, Cwmamajx. Mr. W. R. Griffiths, 38 Bronallt, Aber- cwmboi. Mr. W. Peters, Mountain Ash. Mrs. Grier, Mountain Ash. Mrs. Davies, Mountain Ash. Mr. W. Badham, Mountain Ash. Mr. Chris. Evans, Mountain Ash. Mr. W. Magor, Penrhiwcelber. Mr. J. Powell, Penrhiwceiber. Mr. Ed. James, Penrhiwceiber. Mrs. Davies, Ynysboeth, Penrhiwceiber Mrs. Field, Abercynon. Mr E. R. James, Abercynon. Mr. D. Edmunds. A bercynon. Air. D. T. Theophilus. Abercynon. Aberafon-Mr. J. H. Willsher. Abercrave-Mr. Daniel Jones, Grove House. Abertillery-Mr. D. Phillips, 7 Church Street. Ammanford-Mr. J. John. Barry Dock-Mr. D. Jones, Pyke Street Post Office. Bedlinog-Mr. S. Williams. Birchgrove, Llansamlet- Mrs. M. A. Richards. Blaengarw-Mrs. Clements. Blaengwynfi-Mr. W. Edwards. Bonymaen-Mr. W. Dacey. Bridgend—Messrs. Wyman & Sons, G. W.R. Bookstall. Messrs. W. H. Smith & Son. Brynamman-Mr. D. W. Lewrs. Burry Port-Mr. C. Snook, Station Rd. Caerau-Mr. G. Thomas. Caerphilly-Mr. R. J. Price. uardift- Messrs. W. H. Smith & Son, Penarth Road. Messrs. Joyce & Co., The Hayes. Mr. Dyer, 95 Queen Street. Messrs. Wyman and Sons, St. Mary Street. Cardigan: Messrs. T. C. Roberts and Son, 10 High Street. Carmarthen-, Mr. W. G. Lewis, Jackson's Lane. Mr. W. Picton Davies, King Street. Messrs. Wyman and Sons, G. W.R. Bookstall. Cockett-Mr. D. Mainwaring, Fforest- fach Mr. W. Davies, Fforestfach. Cilfynydd-Mrs. Lewis, Richard Street. Clydach-Mr. J. David. Clydach on Tawe—Mr. W. J. Davies. Clydach Vale-Mr. T. C. Davies. Cross Hands-Mr. Joshua James. Mr. Richard Jones. Mr. D. Roderick. CrynarA—Mr. Thomas Jeffreys. Cwmbwrla-Mrs. Griffiths. Cwmllynfell-Mr, D. Williams, Goleu- fryn House. Cwmparc-Mr. Evan Evans. Deri-Mr. W. Jones. Dowlais- Mr. Howells. Mr. T. Jones, Gellifaelog. Mr. M. Jones, Burry Square. Mr. James, Victoria Street. Ebbw Vale-Mr. W. H. Prole. Ferndale- Mr. D. Davies. Mr. Burrell. Garnant-Mr. DI. Williams. Gilfachgoch-Mr. W. Rosser. Glais-Mr. G. Jenkins. Glyn-Neath- Mr. A. G. Price, High Street. Mr. T. Hazell, Cwmgwrach. Gorseinon—Mr. W. Llewelyn. Gwaencaegurwen-Mr. M. Thomas. Hirwain- Mr. H. Jones, High Street. Mr John Davies, Bethel Place. Mrs. Tweeny Mrs. Davies, High Street. Kidwelly—Mr. Jack Davies, Crwbin. Lianelly- Mr. Brinley R. Jones. Mr. Meudwy Davies. Mr. T. Eurwedd Williams. Messrs. Wyman and Sons, G.W.R. Bookstall. Mr. J. Thomas, 38 Thomas Street. Maesteg-Mr. T. J. Davies, 9 Commer- cial Street. Mardy-Mr. E. E. Jeremiah. Merthyr- Mr. Ll. Davies, High Street. fr. D. Bowen, High Street. Morriston- Mr. H. Roberts. Mr. Hughes. Mr. D. Thomas. Na:ityffyllori-Nlr. J. Neath- Mr. »» Ross -• Messrs. Wyman and Sons, G.W 1%. Bookstall. Newcastle Emly-M r. Joshua Evnot. Newport—Messrs. E. Joyce and Co. New Tradegar-Mr. Maurice Jonei. Pantyffynon-D. Lewis. Fron H &,j! Tycroes. Patagonia-Campania Mercantile, Tr. lew, Chubut. Penclawdd-Mr. D. Davies, Gwalia Warehouse. Penrhiwceibr- Mr Ed. James. Mr. O. Treharne. Pentrebach—Mr. B. Jenkiii, Penygraig- Mrs. Williams, Tylacelyn Shop. Miss L. M. Evans. Pontardawe— Mr. J. L. Williams, Gwalia House, M I.. D. J. Phillips, Alltwen. Mr. W. Jones, Alltwen. Mr. Owen Jenkins, Herbert Street. Mr. Ernlyn Thomas, Trebanos. Pontarûulai5- Mr. J. Thomas. Mr. D. Thomas. pontlottyn-Mrs. Jordan. Pontypridd—Messrs. Morgan Broa. Mr. E. Williams, Post Office, Maes-y- coed. Pontycymmer—Mr. J. Fox. Pont yeats-Mr. D. D. Davies. Porth- Mr. W. Thomas. Mr. W. Fudge. Port Talbot-Messrs. Wyman & SOBS, G. W.R. Bookstall Resolven-Mr, Trevor Davies, 4 Cory Street. Rhymney-Mr. W. W. Daviea. Senghenydd-Mr. D. Williams. Seven Sisters: Miss E. Harris. Skewen- Mr. E. Evans. Mr. Lloyd. Sirhowy-Mr. Gartwright. St. Clears: Mr. T. H. Thomas, Pleasanfc View. Swansea- Messrs. W. H. Smith and Son. Messrs. Wyman and Sons, W ,R. Bookstall. Mr. G. Williams, High Streei. Tonypandy- Mr. J. Howells. Mr. Richards, The Square. Mrs. Williams, Post Office. Treboeth, Landore: D. Roberts, Pool Office. Tredegar-Mr. E. G. Bowen. Treforest-Mr. Hill. Trehafod-Mrs. Edwards. Treharris- Mr. James Jones. Miss Jones. Treherbert— Mr. David Evans. Mr. Ed. Lewis. Treorchy— Mr. Prothero, High Street. Mr. L. Morgan, Bute Street. Mr. M. Williams, High Street Miss Davies, High Street. Tylorstown- Mr. T. Thomas. Mr. C. Powell Mr. David Thomas. Tumble-Mr. Lewis Treharne. Ynyshir-Mr. D. B. Davies. Ynysybwl—Mr. D. Rogers. YstalyffJra-Mr. S. Baken Ystrad Rhondda- Mr. David Jones. William Street Mr. Ll. Pbillips, Ton. Mr. T. Thomas. Mr. W. Davies. Os oes rhyw ddosbarthwr o'r Dai, i&n heb fod yn y rhestr uchod, bydded cystal a'n hysbysu, er mwyn dodi as enw i mewn. Prepaid Sntall Advertisements Inserted at the following speciallj^ow rates: One week 4 wks. 13 wkt. s. d. B. d- d 20 words 0 6 6 I a 28 „ 0 9 8 3 « 36 1 0 3 0 7 it These charges apply only to the tollow- ing classes of advertisements r-Apart- ments. Situations (Vacant or Wanted) To be Let or Sold, Lost or Found, and Miscellaneous Wants. Remittances may be made by Postal Orders or half-penny stamps. If not prepaid double rate will b« charged. Advertising and Publishing Olicn Cardiff Street, Aberdare.