Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

Colofn y Beirdd.I

[No title]

PWLL GLO. 1

Penderyn.

CIBTEDOFODAU DYFODOL.-I

I Gohebiaethau. i I

News
Cite
Share

Gohebiaethau. UNDEB Y CYMDEITHASAU CYMRAEG. Syr,—Caniatewch i mi yn ol eich car- edigrwydd arferol alw sylw'r Eglwysi at yr Undeb uchod. Gwahoddir pob Cym- deithas Gymraeg i ymuno. Nid Cym- deithasau Cymrodorol ac eraill yn unig a wahoddir, eithr y gwahanol fan Gym- deithasau a gynhelir dan nawdd Eg- lwysi Cymraeg. Bwriedir uno'r holl luoedd o blaid ein hiaith. Os gofyn neb pa fudd a fydd o ymuno, I boddloned ar yr hen air Mewn Undeb mae Nerth." Os ewyllysia unrhyw Gymdeithas ymuno, anfoner ataf am I bob inanylion. Cynhelir Cyfarfodydd yr Undeb fel y canlyn:— 1. Dyfed, Ion. 10, am 1.30, yng Nghapel Heol Awst, Caerfyrddin. 2. GorlIewinbarth Morgannwg: Guild Hall, Abertawe, Ion. 31, am 2.30. Croeso gan Faer y Dref. 3. Gwent a Mynwy yn y Tabernacl, Caerdydd, am 2.30, Ion. 24. Croeso gan Undeb Cymdeithasau Cymraeg y Ddinas. 4. Canolbarth Cymru. Ymofynner a Mr. Roland Thomas, B.A., Aberhonddu. 5. Gwynedd. Golygydd y Brython, Lerpwl, yw'r Pen Capten. Os tery'r gair hwn lygad y neb a garo ei wlad, anfoned ataf am gopi o raglen gyflawn y cyfarfodydd uchod. Nid oes angen i neb fod ar ol. Y mae'r gwersyll Cymreig yn symud. Cafwyd digon ar Seisnigeiddio Cymru. Y r eiddoch yn w ladgar, D. ARTHEX EVANS. 15 Somerset Road, Barry. CYFARCHIAD I'R "DARIAN." I Mr. Gol.Goddefwch i mi ddweyd gair bach gyda bod y "Darian" yn newid dwylaw, fel hen ddarllenwr a derbyniwr cyson o bedwar newyddiadur a gychwynwyd yn Aberdar. Dichon fod canoedd o ddarllenwyr yn bresenol na wyddant fod cynifer a hyny o newydd- iaduron wedi eu cychwyn yn hen dref enwog y "Darian." Gallaf eu sicrhau fod saith newyddiadur wedi eu cychwyn yma yn ystod y 60 mlynedd diweddaf. Gwell i mi eu henwi, fel y gallo'r dar- llenwyr ieuainc presenol wybod am dan- ynt. Wele hwy Y Gwron Cymreig," "Y GwIadgarwr" (a dderbyniais yn gyson hyd eu marwolaeth), "Tarian y Gweithiwr," sydd yn dyfod i'r ty er's agos i 40 mlynedd. Nid. oes achos i mi i fyn'd i glawr y "Darian" er gwybod pa flwyddyn y cychwynwyd hi, gan fod y flwyddyn yn fythgofus fel blwyddyn y strike fawr, 1875. Gwn yn burion yr achos o gychwyniad y tri newyddiadur uchod. Y mae dau o honynt wedi tewi er's blyhyddau, ond deil y Hall yn ei fri, ac y mae yn debyg o ddal am fiynyddau, fel prif newyddiadur cenedlaethol y De- heudir. A dyma y pedwar arall: Yr "Aberdare Times" y "Gweithiwr Cym- reig," yr "Aberdare Leader," a'r "Aberdare and Mountain Ash Post." Dim ond tri sydd yn cael eu hargraphu yma yn bresenol, sef y "Darian," yr "Aberdare Leader," a'r "Aberdare and Mountain Ash Post." Mae'r "Aberdare Times" yn awr yn un a'r "Aberdare Leader." Felly gwelwch, Mr. Gol., nad drwg i gyd fu Sweet 'Berdar yn ystod y blynyddau fu. Nid wyf yn cofio fod un Golygydd wedi hod ar lenyddiaeth y "Darian" o flaen y Parch. D. Silyn Evans. Ond gwn yn burion fod hen berchenog y "Darian" (yr hwn sydd yn awr yn fyw), yn nghyd a'r perchenogion presenol, yn eitha' galluog at y gwaith. Blin genyf fod y Golygydd parchus yn ymddiswyddo o olygiaeth y "Darian." Yr oedd ei lithiau bob amser yn dderbyniol iawn genym, gan eu bod ar destynau newydd- ion, yn dal cysylltiad a'r werin, ac a Chymru hefyd. Gwyddom yn dda mai un Silyn Evans sydd genym yn Aberdar, a Sir Forganwg, ac yn Nghymru hefyd, oherwydd saif yn y rhes flaenaf fel meddyliwr a gweinidog, saif yn mhliteh cewri enwocaf Cymru. Ond er ymddi- swyddo o hono fel Golygydd y 'Darian,' nid yw yn ein gadael. Bydd yn Aber- dar fel cygt. A gobeithiaf y cawn weled ffrwyth ei ysgrifell doreithiog eto ar faes y "Darian." Gair bach yng nghlust y Golygydd newydd, pan y daw i'w swydd. Llai o drafodaeth ar bynciau sychlyd fel y Dduwinyddiaeth Newydd, os gwelwch fod yn dda. Pa ddiben trafod pynciau na ddeuwn i gyd weled arnynt o hyn i'r Mil Blynyddau. Yr oeddem wedi meddwl fy mod yn mynd i gael goleuni ar y pwnc. Ond yn lie hyny yr wyf mewn cymaint o dywyllwch ag erioed. Son am ddiwedd y byd 1 Pwy roddodd y gyfrinach iddynt 1 Nid Duw yn ddiau, oblegid ni rydd Duw Ei gyfrinach i neb, mwy na'r hyn ydym wedi ei gael yn y Bibl. Felly, myfyriwn ar y pethau da a geir ynddo, fel y byddom yn fwy parod pan y daw yr amgylchiad sobr i'n cyf- arfod. Da chwi, gyfeillion, dadleuwch y materion pwysig yna yn y Cyhoedd- iadau Crefyddol. Dyna le pethau o'r fath, ac nid ar faes newyddiadur. Gwelaf yn awr fod Brynfab yn dod am yr ail waith i eistedd yn Nghadair Farddonol y "Darian." A diau ei fod wedi taflu yr hen Gadair Wellt i ryw gongl o'r Ysgubor. Mi wn y caiff groeso cynes gan y beirdd, gan ei fod wedi bod mor dirion o honynt pan yn eu pwyso flynyddau yn 01. Y r eiddoch, Aberdar. GWILYM NEDD. I

Dalier Sylw.I

Aberteifi a'r Cylch. I

INodion Min y Ffordd. I

Eisteddfod Gadeiriol Minny…

Advertising