Gwyliedydd Newydd

i NODIADAU WYTHNOSOL, Cyflog ein Gweiaidogion. Mewn cyd-ddeall a'r holl cyfun- drefn, y mae Wesleaeth Gymreig yn symud rhagddi i godi cyflogau ein Gweinidogion. Y mae costau byw wedi mwy na dyblu yn ystod y pedair blynedd diweddaf, ac y mae agos holl weithwyr y wlad wedi cael codiad yn eu cyflogau yn amrywio o ddwy i dair punt I yr wythnos, ond y mae cyflog y gweinidogion wedi aros bron yn ei uriran. Dylasai y broblem fod wedi ei thrin a'i setlo er's tair blynedd o leiaf. Duw yn unig a wyr faint o ofal a phryder, ie, ac angen sydd wedi bod ar aelwyd nid ychydig o'n gweinidogion yng ngorff y tair blynedd diweddaf. Credwn mae cyfartaledd cyflogau f ein gweinidogion yng Nghymru I ydyw £ 115, ond oblegid y gost ychwanegol nid yw y Cllr) yn awr yn fwy na £ Gi) heddyw. Cododd rhai cylchdeithiau ychydig bunoedd yn y cyflog,, a bu rhai cylchdeithiau yn llawer mwy anrhydeddus na'i lleill; ond llaw- enhawn am fod gobaith beliach am symudiad cryf a chyffredinol. Y mae Synod y De, a gyfarfu yr wythnos or blaen yn Caerdydd, a Synod Talaith Gyntaf y Gogledd, gyferfu yr wythnos ddiweddaf yn Egremont, wedi penderfynu nad oes yr un gweinidog priod i gael llai o gyflog na 2150, na'r un gweinidog, ar brawf, i gael llai na ,690. Teimlid nad oedd hyn yn ddigon pan yr ystyrrir y codiad y mae gweithwyr ereill wedi eu gael, a phan ystyrrir mor afresym- ol o ddrud ydyw holl anghenrheid- iau bywyd. eto tybid mai gweli oedd gosod safonnau y gellid yn rhesymol ddisgwyl i bob Cylch- daith gydymffurfio a hwy. Y mae Pwyllgorau cryfion wedi eu hapwyntio yn y ddwy dalaith, ac argoel dda y dygir barn i fudd ugoliaeth, ydyw, nad oedd neb o'r cylchdeithiau (gydag eithriad neu ddwy) yn yngan gair anobeithiol. Bydd Synod Ail Dalaith y Gogledd yn cyfarfod yng Ngricieth yr wythnos hon, a diau y wynebir y mater yno gyda'r un eofndra a chydymdeimlad. Apeliwn yn daer at ein swydd egion i osod eu hwynebau ymhlaid y mudiad y mae popeth yn dib ynnu arnynt hwy os, grwgnach, a chodi bwganod y byddent hwy, bydd hynny yn ddinistriol i'r holl ymdrech. ond os byddant yn egniol ac ewyllysgar fe gyflawnir y ddelfryd, a hynny heb i neb deimlo y baich. Cyflwynwn gylchdaith Llanfyll. in felpatrwm, yno, cyn i'r Synodau symud penderfynodd y swyddogion godi swm sylweddol, nid llai na £30 y flwyddyn, yng nghyflogau ei gweinidogion; ychwanegwyd y drydedd ran at assessment pob eglwys, ac oblegid i'r mater gael eu obod yn glir a dwys ou blaenau, ni fu yr un Eglwys yn annew yllysgar i dderbyn y baich ychwan-j egol. Y mae popeth bron yn d b- i ynnu ar ddoethineb, ewyllys da, a ffydd ein swyddogion. Frodyr, Peidi wch annog yr eglwysi i oedij a phetruso, yn hytrach anogwchj hwynt i ewyllysio, ac anturio gwneud yr hyn sydd yn iawn. Y mae cynni eich brodyr heddyw, rhagolygon y weinidogaeth yfory, ynghyd ac urddas Crefydd Iesu yn y tir yn gofyn hyn oddiar eich i lJaw. Y mae yn y wlad sweaters lawer eto, ond yn wir, ni ddylai Egiwys y Goruchaf Dduw fod yn eu mysg. Gwyddom yn dda fod rhai 1, cylchdeithiau nad ellir disgwyl iddynt gario v, baich ychwanegpl gan fod y rhyfel, nid wedi grymuso, ond yn hytrach wedi parlysu eu diwydiannau, ni adewir y cylch- deithiau hynny heb ymwared., trefnir trysorfa i roi help llaw iddynt." ————— —1————

Yr Eglwys yng Nghymru. j Yr wythnos ddiweddaf, yng Nghaerdydd, bu corff llyvlodraeth-I ol Eglwys Loegr yng Nghymrul yn ystyried amryw gwestiynauj pwysig o berthynas i'w. chyfan-j soddiad wedi y delo Datgysylltiadj a Dadwaddoliad. Yn ol yr adrodd-I iadau, Saeson gan mwyaf gymer-j odd y i-han amlycaf yn y trafod- j aethau. Gresyn hynny, ond hwyr- j ach y daw yn fwy Gymreig a Democrataidd fel yr elo pethau rhagddynt. Ychydig o lais yn ei Uywodraeth gafodd ei deiliaid yn y I gorffenno1. Dygwyd y Corff Llyw- odraethol i fod dro yn ol, ond i dyma'r tro cyntaf iddo roddi 1 ystyriaeth ddifrifol i'r problemau y I mae'r Eglwys a'i hwyneb arnynt. Llongyferchwn hwy am yr egni a'r doethineb a ddanghoswyd gan ddynt. Ni fu gair o son ac ochain, o leiaf yn ol yr adroddiadau, am fod peth o obaith yr Eglwys am elw yn ddiflanu; yn hytrach, ym godymwyd a'r anhawsterau mewn ysbryd teilwng. I'r Barnwr Sankey yr ytddiried- wyd y gwaith pwysig o dynnu a! Jan draft o gyfansoduiad newydd yr Eglwys, ond nid yw hyd yma wedi cwblhau arno, eto daeth rhai materion dan ystyriaeth, megys 6vfansoddiad y Cynhadleddau Esgobaethol. Bu dadl frwd ar y pwynt a ddylai merched fod yn aelodau o honynt. Yr oedd y ¡ Barnwr Sankey yn ffafrio hynny, ¡ ond am fod y cwestiwn yn cynnwys yr hyn a ehvir yn Egwyddor Ganonaidd," gwylaiddoedd y gyn ¡ hadledd. o berthynas iddo. Gyt tunwyd fodd bynnag, fod i bob Cynhadledd Rhanbartholj bender- j fyn.u drosti ei hun "nifera natur ] rhywogaeth" y swyddogion alr! aelodau I Nid oedd y gynhadledd yn un j fryd ar y dull i ethol esgq-b i on. i Awgrymwyd hyn—(1). Ethol gan yr Esgobaeth yn unig. (2). Ethol gan yr holl Eglwys. (3), Ethol gan i gynrychiolwyr yr Eglwys yn gyfan mewn cyd-weithrediad a'r Esgob- aeth fydd mewn angen Pen. Gwrthodwyd y dull cyntaf, a bydd j i'r ddau ddull olaf ddod o dan f ystyriaeth yn ddiweddarach.

Mae ethol-restr Sir Gaernarfon wedi ei chyhoeddi, a chynhwysa 36 4C0 o enwau.

LLYTHYRAU Y MILWYR. 56915, Pte. W. C. Jones, 2nd. Garr. Batt., North Fus., C/o. A.P.O., Kat Town; Mesopotamia Ex. Force, F'annwyl Mr Jones, Y mae yn orchwyl dymunol i mi anfon gair byr atoch eto, gan obeithio eich bod eich hunan, a'r teulu yn mwynbau iechyd da. Yr wyf wedi bod yn mysg y cleifioa unwaith eto, yn yr 133rd. B.G.H yr un hen glefyd eto, set y Sand Fly. Geilw yr awdurdodau meddygol ef yn Sand Fly No 2. Yr oedd y dydd cyntaf o'r mis hwn yn annioddefol o beth, a'r 'temperature' y diwrnod hwnnw yn 125° yn Kut Tarawyd fi yn annisgwyliadwy, pan yr oeddwn yn eistedd i lawr yn y BUlat. Derbyniais pob chwareu teg gan y meddyg sydd yn gyfrifol am danom, ac yr oeddynt yn ffodus i gael cyflawder o rew i oeri ychydig arnaf, ac wedi dod ataf fy hun a theimlo yehydig yn well, daeth y boneddwr caredig i'r penderfyn- mae y peth doethaf, er fy lies, oedd fy anfon i'r Ysbyty, a chluiwyd fi yno yn y prydnawn mewn Ambul- ance Oar, ac erbyn 4 o'r gloch yr oedd wn yn gorwedd yn dawel mewn gwelv glan a chyfforddus, a bu y meddyg a'r nyrses yn od o garedig, a gefalus o hon- of- Ac wedi bod yno am tua deg diwrnod, yr oeddwn yo I fit fcr dis- charge.' Dychwelais yu ol i'r Llan, ond oyn pen tridiau anfonwyd fi i le o'r ynw Baghaila, tua deugaiu millbir o 1;1(;, A phrofodd y newid yn fanteis- iol aruthro!. Y mae Baghaila yn enwog am awel iachus, yr oeddwn yn arcs mewn adeilad eang, ac yr wyf yn diolch i'r Arglwydd fy mod yn teicnlo yn Haw- er gwell, ac yr wyf eto gyda fy ngorch wyl. Fe ddywed yr awdurdodau sydd yn deall yr hin yn well na mi, mae y y mis yma a'r nesaf yw y rhai gwaethaf i'w gwrthsefyll, ac o'r ddau Gorffennaf yw y poethaf, ac yr ydym ninnau y rhai Uai cynhefin yn gallu eanfod y gwahaniaeth. Ond nid yw mor boeth eleni o gydmaru a'r hin y llynedd, yr hya, fel y darfu i chwi sylwi yn- y Dew- yddiaduron, oedd yn "record heat." Y mae pawb yn rhoi fyny gweithio io am ddeg yn y bore, ac yn ail ymaf- lyd yn eu gorchwyl am 4 o'r gloch. Does na modur nag un math o olwyn feich yn lyweiig i drafeilio rhwng yr oriau a nodais. Fe welwoh oddiwrth hyn fod y treinidiau yn hollol dag, felly os gwrthodir ufuddhau i'r ddeddf, arnom ni ein hunain y bydd y bai os cawn ein cospi am anufudd dod. Tra yr oeddwn yn yr Ysbyty, cefais y fraint yr ail Saboth o fyned i'r gwasanaeth gyahal- iwyd am 8 o'r glach: yn absenol ieb y Caplan Capt. Browall, arweiniwyd y gwasanaeth gan uo o Orderlies yr Ysbyty, sydd yn bregetnwr cynot.-h- wyo!, y mae yn frawd sydd yn gynortu. wy mawr i'r Caplan. Y mae Mr Brcwell yn foneddwr caredig, ac yr ydym fel bechgyn yn heff iawn ohono, a'i sylwadau bob amser mor fresh, a chysurlawn. Well, Mr Golygydd, yr wyf wedi derbyn Parcel o'r G.N. oddi- cartref, ac yr oeddwn yn fy elfea beid-li yw, boreu yn ei ddarllen, tra ar fy eistedd yn y gwely, yr oedd hynny tuai 4 o'r gloch, pan yr oedd pob man, a i pbawb o'm hamgylch yn dawol mawni cwsg. Yr* oeddwn wadi darrllen fy I llythyrau y noson gynt, ond yr wyf wedi ei darllen yn fanwl droioa yn ystod y dydd, ac y maent yn iiawn cysur. Derbyniais lythyr cysurlawn I oddiwrth fy arolygwr caredig, sef yi Parch T. @. Jones tTryfan). ao befyd Elan y Gylchdaith. Yr oeddwn yn faloh o glywed ei fod ef, a'r Parch D. of R. Thomas, yn aros ar y Gylchdaith ani flwyddyn araJI, a gobeithio y bydd i'r flwyddyn yma eto fod yn un dedwydd, a llwyddianuus. Da oedd gennyf glywed hefyd fod darlith Mr Jones ar Pantygelyn wedi bod mor dderbyu- iol a llwyddiannus drwy y gylchdaith, ac yn ol tvstiolaeth fy anwyliad garferaf, y mae y ddau Weiuidog yn cael adegau dedwydd wrth draddodi y genadwri sydd yn Hawn cysar mewa adeg mor dywyll. Ond diolch, Mae'r Iesu eto'n fywr. A'r gwaitb sydd dan ei law- Ar gyier gweithwyr Duw Mae bendith oesau ddaw. Cefais y fraint o adnabod Mr Thomas- pan yr oedd yn gweinldogaefchu yn Llanelwy y tro cyntaf, ac y mae edryeift yn ol i'r fcymor hwnnw, yn dwyn atgof- ion melys i na cof, seiadau a'r eyfarfodl- ydd gweddio, ymlith y rhai goreu gyn- haliwyd erioed. Y mae y ddau fiaenor' y pryd hyuny, sefMr David Williams* a Mr J Davies, wedi cyrraedd y gwyn fyd, ond y mae ei coffadwriaeth yn aros- hyd heddyw yn Eglwys Llanelwy, a llawen geonyf glywed mae llwyddo mae yr achos yn barhaus yn yr eglwys ym oaagwyd ynddi. Da germyf glywed fod y Parch Abi Williams, B.A., yn gwella, a gobeithio- y bydd i'r gorffwys brofe yn lIes iddo. Y mae y Caplan Abi Williams wedi bod yn weithgar iawn er pan y daesh y milwyr cyntaf i Kiniael Park. Y rndatlodd yn gyfan gwbi i'r gwaith. A cbyn bod yno yn hir iawn aeth fit y gwaith o ddifrif, i godi lusfciiute. sydd yn gIod. iddo. Ae aeth aiian l Ffraiac yn ilawn bywyd as yni, a thrwy drugiireddDuw, y reae wadi gael. ei arbed i ddod yn 01 i Kinmel, i'r man He y cawsom wledd- oeld ddi ail. Yr wyf yu cyfarfod rhywrai ya barhaus o fan i fan yn Afesopoeamin, rhai felfy hunan fu yn Kinmel yo paratoi ar gyfer y rnaes, ac y maent bob un yn son am y Wesleyan Instifeute, a'r oroasaw gawsom yno, tuhwnt i'n galia i'w ddesgrifio. Yr ydym bob un yn edrych ymlaeu am ganiatad Duw i nl ddod yn ol i r han wlad, a ohael troi i mown i r adeilad sydd yn anriwyl gea- nym. Gallwn ysgrifennu yddiddiweddr am farn y Boys, mewn cyaylltiad ailaredigrwydd- ein heawad ymhob maa ile yr oedd Training Centies. Ac y mae caredigrwydd y Wes!ea.id yn Dur- ban yn destuu ddiddiwedd ganddynb i gyd. Cawsom ninnau groesaw mawr yno, ond yn antfodus nid oedd ein bar- osiad oad b/r. Doedd gennym ddim amser i tforddio, gan mae Reinforce- meets oeddym i'r 13th Division, oedd yn aros am danom yn Amara. Buasai ysgrifeanu haoes y daith o Amara- i. Bagdad, r digwyddiadau, yn dasg i mi ar hyn o bryd, a rhaid i mi fod yn ofal us iawn er cadw o fewa terfynau. i Dduw y byddo'r diolch ein bod ya fyw, er gwaetha r sefonxp/dd, mae daioni yr Argiwydd wedi fy amgylchynu ar hyd y ddiith. Yr wyf beliach yn cymsry^ pethau yn araf a thiwel, gan obeithio y cat yn iuau eich ewrdd Derbynie& pawb o'm cyfeiliion fynghotiOll mwyaf cynnes kwy gyrrwng y G.N. AnfonaS air eto cyn bo hir. Cofiou cynnes, Yr ydwyf yn bur, Charles J OÑES; u -m_

TRYSORFAIR GWYLISDYD0 NEWYBD." Diolch wn yn gynnes am y rhoddicHf igod i heipu y G.N. zc s 9 I Mr W. Davies, Bwlcbgwyn 0 10 i Mr Fielding, Capel Garmon 0 1 6-