Gwyliedydd Newydd

'(. ABERDYFI. Cyfarfod terfynol y Gobeithlu—Cyn- haliwyd ef nos Fercher, Chwef. 13eg, o dan arweiniad y Parch W. P. Roberts, ein gweinidog. Yng ngwaith y plant yr oedd yn amlwg fod llafur diflino wedi ei gymeryd yn ystod y tymor gan y rhai oedd a'r gofal, sef y gweinidog a'i briod, Miss Jonas a Mrs J. Lewis, Boot Shop. Cyfeiliwyd yn ystod y cyfarfod gan Miss May Rowlands. Cyfarfod Cystadleuol-Nos Wener, dydd Gwyl Dewi, cynhaliwyd yr uchod yn Ysgoldy'r Cynghor, o dan nawdd yr Ysgol Sul. Llywyddwyd gan y Parch W. R. Roberts, ac arweiniwyd gan Mr E. L. Rowlands (Dyfi) U.H. Beirniad y canu ydoedd Mr Pryce Williams, Towyn a'r adroddiadau, y Parch T. G. Roberts, Mr W. O. Ellis, Towyn, a Mr R. O. Richards, Aberdyfi. Cafwyd cyst- adleuaethau bron ar bob rhan o'r prog- ram, ac yr oedd yn gyfarfod llewyrchus iawn, a gwnaed elw sylweddol tuag at Gartrefi y Plant Amddifad Dr. Stephon son. Mae y clod am lewyrch y cyfarfod i'w briodoli i lafur diflino'r ysgrifennydd -Nlr T. Jones, Swn-y-don. Y trysor- ydd ydoedd Mr G. Davies. G oii.

ABERCYNON. Nos Iau, Chwef. 21ain, yng nghapal yr Annibynwyr Seisnig cynhaliwyd cyf- arfod llwyddianus dan nawdd y Gym- deithas Feiblau. Cymerwyd y gadair gan Ficer Abercynon, yr hwn sydd bob amser yn barod i gydweithredu gyda'r Ymneiiltuwyr mewn materion crefyddol anenwadol. Y prif siaradwyr oedd y Parchn Evan Isaac, Llywydd y Gyman- fa a Chadeirydd Talaith y De; a'r Canon Talbot Rice, Abertawe, Caed anerchiadau a hir gofir gan y ddau siaradwr. Teimlai Wesleaid y lie yn falch am y cynynhiolid hwy gan wr cyn deilynged. Caed ganddo anerch- iad gref a choeth, yn gosod i lawr hawl- iau y Gymdeithas i gael cefnogaefcb gyffredinol. Peth eitbriadol yn ddiameu ydyw gweld capel eang yn llawn i wrando ar areithiau ar y FeibI Gym- deithas ond dyna'r ffaith am y cyfar- fod uchod. Ychydig wythnosau yn flaenorol i'r uchod, caed cyfarfod cyhoeddus arall yng nghapel Bethania (A.). Amcan y cyfarfod oedd rhoi mynegiant i deimlad yr eglwysi ar gwestiynau moesol, cad wraeth y Sabboth, anlladrwydd, &c. Trefnwyd y cyfarfod gan bwyllgor o'r boll eglwysi yn Gymraeg a Saesneg Siaradwyd gan y Parchn John Hum phreys, Merthyr, a Gwilym Davies, M.A., Abergavenny. Gwyr pawb wyr rhywbeth am Debeudir Cymru, fod an foesoldeb yn uchel iawn ei ben yma, ac weithiau condemnir yr Eglwys o ddifat- erwch yn wyneb y sefyllfa. Teilynga arweinwyr crefydd yn Abercynen gan- inoliaeth am ea hymdrech i atal rhwl-sg pecbcd yn y lie, trwy gael siaradwyr galluog i ddinoethi yr ystrywiau ddefn- yddir i lithio plant a phobl ieuanc y genedl. Llawenydd i ni oedd clywed y gwr o Ferthyr a'i acen Gymreig cyn gliried, a'i sel dros fuddiannau uchaf y Genedl Gymreig yn eirias. CYMRO. I

PORTH. I Y mae eisiau dau ffigwr bellach i nodi rhifres cyngherddau blynyddol mawreddog y Porth o'r dechreu hyd y flwyddyn hon. ac maent wedi dyfod ac elw da i mewn i gyllid yr eglwys bob blwyddyn, ac nid oedd yr unipleni yn I ail i'r un o honynt, yr oedd pob cornel i'r eapel yn llawn, a'r cantorion yn gwneud eu gwaith yn rhagorol iawn, gyda cbymeradwyaeth y gynulleidfa fawr. Y mae ffurf y cyngerdd wedi gwahaniaethu y ddwy flynedd diweddaf oddiwrth y rhai blaenorol—Organ Reci- ta's a datganwyr o fri oedd yn y rhai blaenorol, oDd y flwyddyn ddiweddaf cor o feibion, ac eieni cor o ferched o Bontypridd, o dan arweiniad Madam. Mills Reynolds, yn cael eu cynoithwyo l gaa Mr Glyndwr Thomas, Ynyshir, a Mr Eben Rogers, Caerdydd, fel adrodd- wr. Cadeiriwyd yn ddeheig gan T. Griffiths, Ysw., U.H., a chyfranodd yn hael at y drysorfa. Y mae yno weithio wedi bod i dynna. y fath dorf, ac mae pawb yn ddiolchgar i'w gilydd am ei rhan yn y gwaith. Ond y mae Mrs Pugh, Mrs Jones, a Mr Howell Pugh, yr ysgrifennydd, wedi gweithio ddydd a nosa am fisoedd at ei wneud yn Uwydd- iannus: derbyniwch ddiolch yr eglwys am eich llafur. I GOH. I

[__ MANCHESTER. I Dewi Sant, Hardman Street.—Cyn- baliwyd cylchwyl flynyddol yr eglwys ucbod nos Sadwrc a'r Sabboth, Mawrth 9 a'r 10. Yr up ddewiswyd in gwasan- aethu eleni ydoedd y Parch 0. Madoo Roberts, Bangor, a thraddododd dair. o bregethau melys, buddiol, ac adeiladol. Yr oedd y cynulliadau ar hyd yr Wyl yn lliosog, y gwrandawiad yn astud, a mynd rhagorol ar bopeth. Yr oedd rhyw freshness neulltuol yn y wein- idogaetb, oedd yn ennill calon y gwran- dawyr, ac erys y petbau da hyn yn destun ein myfyrdod a'n hymddiddanion at ein haelwydau, ac yn ein eyfeillachau am amser i ddod. Gwelodd y pregethwr er ei syndod, ddarfod iddo bregethu am awr a cbwarter yn odfa'r hwyr, a gwnaeth ymddiheuriad, ond nid oedd raid iddo, oblegid ni chaed arwydd fod neb yn anesmwytho nac yn blino. Beth bynnag arall sydd wedi gadael yr eglwys, y mae yr awch am wrando Efengyl iach us, a'r dyhead am dderbyn o'i hadnodd- au yn aros un feddiaut inni o hyd. Pwy feddyliodd am achwyn ar y diweddar Eglwysbach pan yr hoeliai glustiau a chalon llond capel o bobl wrth ei wefusau am dros awr a banner ar nos Lun y Pasg yn Nhreffynnon ? Yr hyn sydd yn bwysig heddyw ydyw, medru arlwyo yn deilwng a blasus ar gyfer cynulleidfaoedd, a llwyddodd Mr Rob- erts i wnaud hyn yn rhagorol. Brysied yma eto. Gwasanaeth gerddorol gafwyd yn y prydnawn, ac er i ni gael ein siomi gan rai o'r cantorion, Uanwyd y bylchau yn rhagorol, a ohafwyd gwasanaeth effeith- iol. Y rhai gymerodd ran ydoodd, Mr J, Aneirin Roberts, Weaste; Mast-t Iorwerth Griffiths, Moss Side; Misses Oeridwen Jones, Louie Williams, ae Enid Blackwell. Llywyddwyd gan yr Arolygwr, y Parch J. Felix, a chyfeil- iwyd gan Miss D. E. Jones. J. M. w. I

LEEDS. I Ar Ddydd Gwyl Dewi cynhaliwyd cyngherdd rhagorol yma. Yn cymeryd rhan: Soprano, Madame Hannah Walker, Manchester Tenor, Mr Frank Coupland, Leeds; Baritone, Mr J. Aneurin Roberts, Manchester; Crwth, Gr A. M. Skinner, H.A.C., Leels; Elocutionist, Miss Dilys H. Jones, Leeds. Yr oedd yr addoldy yn llawn a chafwyd cyngberdd campus. Yr oedd y cantorion Cymreig (Madame Walker a J. A. Roberts) mewn hwyliau goreu, a chanodd Madame Walker Cymru Fydd," a chanodd eraill er boddhad i bawb Aeth popeth ymlaen yn hwylus neilltuol, a disgwylir elw cymhedrol oddi wrth yr ymdrech. Y cadeirydd oedd y Parch Owen Jones, Horsforth, Cymro o waed eoch cyfa," a gwnaeth ei waith yn ganmoladwy iawn. O. G. W.

JERUSALEM, LLANELLI. I Cynhaliwyd Gymdeithas Ddiwylliad- ol yma drwy y gaeaf bon, sydd wedi I bod yn adeiladol iawn. Mae yma l bapurau rhagorol wedi eu darllen, ar destunau sydd yn fuddiol i'r Gymdeithas gan y personau caol nol D. G. Harris, J. R. James, W. J. Jones, John Morris, J. Jones, T. J. Morris, I. Griffiths, larch W. J. Arter, ac eraill. Prif symudydd y Gymdeithas yw y brawd D. G. Harris, yr hwn sydd yn weitbgar iawn. Mae pob un o'r brodyr hyn yn gwneud eu rhan i wneud y symudiad yn Ilwyddiant. Cawsom hefyd ddrama nodedig gan barti o Pontardulais, sef Ar y Groes- ffordd." Gwnaethant eu gwaitb yr. ardderchog, a gwnaed elw sylweddol oddiwrthi. Yr ysgrifennydd oedd Mr D. G. Harris, yr hwn, yngbyd a'i gyd mar, a fa yn ddiwyd iawn. Bu y Strike oedd yn Llanelli ar y pryd yn rhwystr iddi i fod mor Ilwyddiannus ag y disg- wylid iddi fod. AELOD. I

BEDLINOG. I Nos Sul, Mawrth 3ydd, cynhaliwyd I Cyfarfod Ysgol yn y drefn ganlynol Llywydd, Mr Isaac Davies.; chwareuydd, Mr Plenyed Edwards siaradwyr, Mri Richard Evans, a Pienydd Edwards adroddwyr, H. Henry Edwards, Jerry Jones, Annie Roberts, Cecie Tibbot, Mari Nannette Edwards, a Lizzie Coin wen Price; cantoresau, Margaret A. Edwards, Mary J. Edwards, Edith a Maggie Tibbot. Hefyd fe ganodd Cor y Plant amryw weithiau o dan arwein- iad Mrs Edward Pierce. Gwnaeth pawb eu gwaith yn rhagorol. Disgwyliwn ffrwyth iddo yn yr Ysgol Sul. Cael casgliad da ar y terfyn. I AELOD.

I NODION 0 DDOLGELLAU. Sabboth cyntaf o Fawrth cawsom fel eglwys ein breintio a gwasanaeth werthfawr Mr E. L. Rowlands, U.H., Aberdyfi, a chavvsom Sabboth rhagorol iawn,-yr hen Efengyl yn cael ei phre- ethu yn hynod o amserol a melus iaWJJ. Ymae llawer o flynyddoedd er pan fu Mr Rowlands yn Ebenezer, a llawer o'r gynulleidfa oedd yma yr adeg honno wedi myned tu draw i'r lien. Ein dym- uniad fel eglwys ydyw, brysied yma eto. I CYMRO.

I BETHESDA, BWLCHGWYN. Llawenydd mawr gan lu o gyfeillion y Caplan Parch D. R. Rogers, M.A., oedd ei weld ar ymweliad a'i gartref ym Bwlchgwyn, ac yn edrych mor dda. Dychwelodd yn ol i Ffrainc Mawrth 8ed. Prysur iawn yw pobl iouainc Beth- esda o dan arweiniad ein parchus wein- idog yn paratoi ar gyfer Eisteddfod y Groglith." Mae y rhaglen yn un chwaethus iawn a disgwylir cyfarfod da. 'r Ail etbolwyd yn swyddogion yr eglwys: Goruchwylwyr yr Eglwys, Wm. Davies a David Belton Goruch- wylwyr y tloiion," Robert Owen a Aaron Price; Swyddogion y Genhadaeth Dramor, Misses A. A. Rogers a Annie Williams. Dewiswyd Miss Dora E. Rogers yn Ohebydd y Gylchgrawn." YSG.

CARNO. Yng nghapel y Wesleaid, Mawrth laf, Gwyl Dewi Sant "-cawsom y fraint o wrandaw ar y Parch E. Tegla Davies, yn traddodi ei ddarlith boblogaidd ar Traddodiadau Cymru," darlith ardderchog, Hawn o addysg a goleuni. Cawsom dywydd braf, a chyn- hulliad da,la phawb yn canmol. Dyma y tro cyntaf i Mr Davies, fod yn Nghar- no, ond credaf mae nid y tro olaf. Qym- erwyd y gadair gan Price Wilson Jones, Ysw., Drefnewydd. Er fod ami i storm yn chwythu droa ein beglwys fechan yn Ngharno, eto mae yma destynau i fod yn llawen. Ychydig amser yn ol, cafwyd awrlais hardd yn anrheg gan flaenor,—Mri D. Hamer, Tymawr, ag R. Morgan, Penlan. Bore Sabboth, Mawrth lOfed, pregeth- wyd gan y Parch J. Hopkin Morgan, a gweinyddwyd Swper yr Arglwydd ar ol y bregeth, pryd y defnyddiwyd am y tro cyntaf Cwpanau Cymun Unigol," rhoddgan dri brawd iouanc sydd ar hyn bryd' ymhell o gartref ond nid wedi anghofio yr eglwys fechan yn y fan hon,-Mri W. Morgan yn Lerpwl, Nicholas Ll. Morgan, Ipswich, a Wil- liam E. Hughes yn Ffrainc. Cyflwyn- wyd y rhodd i'r eglwys gan ein gweinid- og, a diolehodd yn gynnes i'r brodyr ieuanc am dani. Mae un brawd ieuane arall, Mr T. G. Jones, Pentrecanol, wedi rhoi hulyn du ar y pwlpud, gyda Ilian ar y ford i fynd gyda fo, fel arwydd o barch i'r rhai sydd yn cael eu galw oddiwrth eu gwaith at eu gwobr. Yr ydym yn dra diolchgar i'r brodyr oil am eu caredigrwydd. H. M.

COED-Y-FFLINT* Mae'n dda gennym weled y chwaer Mrs James Jones, y Pant, wedi gwella ar ol bod yn cwyno am gryn amser. Y niae hi yn sicr yn un o'n ffyddloniaid: ni welir yr un modd-ion heb y chwaer hon yno, os bydd yn iach. Drwg iawn gennym glywed fod y cyfaill ieuane-Private Wilfred Davies, Brynteg, sydd gydar fyddin yng Nghanaan, yn wael, a'i fod yh yr ysby- ty. Bu Pte. Joseph Davies, un o'n bechgyn ieuanc ffyddlon, adref ar ym- weliad da oedd gennym oil ei weled. Y mae erbyn hyn wedi dychwelyd i Ffrainc. GOH.