Gwyliedydd Newydd

Credwn mai -arwydd dda ar gyfer y dyfodol i'r Llywodraeth, yr wyth- nos o'r blaen, gael ei gorchfygu. Fel y gwyddys daethant a Mesur i'r Ty yn awdurdodi y Llywodraeth i chwilio am Olew yn y wlad hon, ac o gwrs i'w weithio os ceir ef.' Myn rhai fod Petroleum yn naear Prydain. Trefnai y Mesur i dalu Royalties i berchenogion y tiroedd lie ceid yr olew, golygai hynny ffortiwn fawr i'r dynion hynny he, iddynt wneud dim i'w hennill. Bu bygwth gwrthwynebiad i'r adran, a daeth pethau i'r pwynt pryd y cafwyd y Llywodraeth mewn llei- afrif o naw.. Daiawn. Onid ydyw camwri y gorffennol ynglyn a phwnc y Roy- alties yn hen ddigon heb i ni ychwanegu yr un gronyn ato. < — j

BWRDD Y GOL. I ? I- -1.- I' Allan o ddittyg gofod.Gibraltar; Ashton-in-Makerfield Manchester Abergynolwyn Llanrhaeadr-ym- Mochant; Penyffordd, Ffynongrosw; Nodion o Gylchdaith Abergele Aber- dyfi Birmingham Cylchdaith Llan- rwst Merthyr Yale-

LLOFFION BIRWE3TOL, Ysgrifenna Parch R. Moreton Roberts fel y canlyn am y Sul Dir- westol Goddefer i ni alw sylw eglwysi yr Ail Dalaith at y Sul uchod. Tachwedd ileg. Gwasgwyd yng Nghyfarfod Cyllidol Eglwysbach ar i achos sobrwydd yn unol a a phenderfyniad y Gynhadledd gael sylw arbennig yn holl gapeli 0 yn holl gapeli y Dalaith y Sul hwn. Galwyd sylw at y Saboth hefyd yng Nghymanfa Ddirwestol Gwyn- edd gynhaliwyd yn yr Wyddgrug. Er fod y Sul Dirwestol bellach yn hen sefydliad, eto, ofnir nad ydyw achos sobrwydd mewn ami i eg- lwys yn cael y sylw a ddylai ar y Sul hwn. Disgwylir i bob preg- ethwr y Sul hwn lefaru yn ddi- floesgni yn erbya drygedd anghym- edroldeb i ddangos i'r gwrandaw- yr fanteision llwyrymwrthodiad. Argymhellir hefyd ar i anerchiad- au dirwestol gael eu traddodi ymhob Ysgol Sul. Gofaler hefyd fod cyfleustra yn cael ei roddi i rai ardystio o'r newydd. Disgwylir i bob eglwys yn y Dalaith wneud casgliad y Sul hwn i Drysorfa Ddirwesrol y Dalaith. Gofidus oedd deall yn y Cyfarfod Cyllidol oddiwrth adroddiad y Trysofydd fod gryn nifer o eglwysi, a rhai cylchdeithiau yn y Dalaith nad ydynt yn cyfrannu i'r Drysorfa hon. Apeliwn yn daer at bob eglwys am gasgliad eleni. Anfon- er pob eglwys y casgliad yn ddioed i'r Trysorydd Cylchdeithiol fel y gall yntau anfon cyfanswm pob cylchdaith i Mr John Williasas, Rock House, Caernarfon, Trysor- ydd y Dalaith. Yr oedd Cymanfa Ddirwestol y De a gynhali wyd yn Nhrewilliam a Penygraig yr wythnos o'r blaen yn llwyddiant perffaith. Tlws iawn, ac addawol iawn oedd gor- ymdaith y plant. Yny Gynhad- ledd pasiwyd penderfyniadau cryf. ion ar faterion pwysig, sef di- ddymiad y grocers' licence, ynghyd a'r flagon trade. Ond prif fater y cyfarfod oedd pryniad y fasnach gan y Llywodraeth. Cymerwyd golwg eang ary mater, a chafwyd ymdriniaeth fuddiol iawn. Pen- derfynwyd gydag unfrydedd hollol i wrthwynebu yr ymgais i genedl- aetholi y fasnach hyd eithaf ein gallu, ar air a gweithred. Yr oedd Mr Sydney Robinson, yr Aelod Seneddol dros Frycheiniog, yu siarad y dydd o'r blaen yn Caerdydd. Dywedai Mr Robin- son, yng Nghynhadledd Llandrin- dod, yn gwneud hynny dros y v Blaid Gymreig fel y cyfryw. Dy- wedai fod Cymru yn galw am Ddewisiad Leol heb Bryniant. Pan osododd Mr Lloyd George y dreth ychwanegol ar gwrw yn nechreu y rhyfel, gosodwyd papur- au yn y tafarndai ac arnynt" Bydd pob glasiad a yfwych yn help 1 ennill y rhyfel." Os prynir y fas- nach, yr hyn fyddai'n briodol i'w osod 1 fyny, ebai Mr Robinson, fyddai Bydd pob glasiad a yfwch .yn help dalu'r trethi," | Dywed gohebydd y London Daily Express fod tros 2,000 o daf- arndai wedi eu cau o fewn ychyd- ig ddyddiau yn Nhalaith New York. Dylanwad y Ddeddf Drwy- ddedol newydd a barodd eu cau. Y mae y ddeddf hon yn darpar nad oes mwy nag un dafarn neu sal- oon i fod ar gyfer pob 500 o bobl ymhob rhanbarth He ybo y boblog- aeth yn llai na 55,000 o bersonau. Dywed hefyd fod y rhenti uehel, pris uchel trwyddedau uchel, gwaith y dirwestwyr, y gwahardd- iad ar ddarllaw a phris uchel y ddiod yn ei gwneud bron yn am- hosibl i dafarnwr fyw.

Y i-n-ae i G y rri. Y mae i Gymru awyrgylch gref yddol hyr.od yma. Deallaf yr ysgrifenúir lla wer garti-ef, am gref- ydd a dinasyddiaeth y dyfodol, anodd dadrys y cwestiwn hwn, na gwybod yn glir lie y byddwn, mae y cymysgu mawr gymer le rhwng gwahanol genhedloedd a'u gilydd yn rhwym o beri cyfnewidiad, ac yn sicr o fod o ledu ac eangu eu meddyliau, dygant yn ol i gymoedd culion ein gwlad, ag i drefi bach a phentrefi cudd rhwng mynyddoedd ysgrythrog ein gwlad, wastatir ilydanobrofiad. Hwyrach y bydd traddodiad a nerth arferiad a swyn enwad yn ei hadfer yn ol i fywyd enwadol y gorffennol. Ond yn bendifaddeu 'rym yn dod i adnab- od ein hunain yn well yma yn ein rhagoriaethau. Yn wir, nid oes son am enwad yma, cwrdd holl fechgyn enwadau Cymru fel un eglwys fawr yn gytun, a chyfarfyddwn yn un ym mheth.au mawr canolog ein Hef- engyl. Tair rhaniad mawr sydd yma,—yr Eglwys Babyddol, Eg- lwys Loegr, ac Eglwys Rhydd. Mae yma hefyd Iddewiaeth mewn nn adran, anifer go dda, a chynhal- iant ein gwasanaeth mor agos ag y gallent at arfer Israel yn y dydd- iau gynt. Ceidw yr Hindwiaid wasanaeth hefyd o'i brodorion du, llathraidd, glan a bonheddig, ond a nodais yw y tri rhaniad mawr, a cheidw y rhai hyn at eu terfynnau a'u nodweddion eu hunain. Beth am y dyfodol, anodd dweyd. Pan ddaw y bechgyn gartref, mae llu ohonynt allent ddeall a darllen Seisneg, yr hyn ni fedrant cyn y rhyfel, fel y bydd cylch eu darllen a'u cydnabyddiaethyneangach, a'u profiad felly i'r dyfodol yn wahan ol. Yn wir, mae llu o bethau yn dylanwadu arnynt y dyddiau hyn, fe gwrdd y Dwyrain a'r De, er gwaethaf dywediad Kipling. Mae rhywbeth yn y natur ddynol ym mhob gwlad yn gyffredin i ddyn er y gwahaniaethau, ac fel plant i'r un Tad. Yn ddiameu un colled yw yr Ysgol Sul, a moddiannau gras eraill yr Eglwys. Ceir ambell i ddosbarth Beiblaidd, ond nid lluosog, o ddiffyg cyfleustra a cholli Beiblau, yn y gwahanol ym- gyrchoedd. Gwna y Y.M.C.A. was- anaeth mawr yn ei moddiannau defosiynol. Ac mae yma le i ofni y bydd anghen ymdrech i osod ambell i arferiad i lawr, a fabwys- iadwyd yn y gyfathrach a chenhed loedd eraill. Ond credaf, o edrych ar y safle, fod y dyfodol yn obeith iol, yn llawn cyfleustra bendigedig. Nid wyf yn bryderus o gwbl am ddyfodol ein gwlad o farnu y pos- iblrwydd sydd yn y bechgyn ar faes y frwvdr, a gwyddis fod y dyfodol Cymry heddyw ar faes y frwydr ymhob ystyr, arweiniwyr bywyd crefyddol a chymdeithasol y wlad,—tadau a gwyr y dyfodol. Credaf hefyd y bydd yn rhaid i ni newid llawer i allu cael y deunydd goreu ohonynt, y rhaid i ni fwrw ymaith lawer o bethau y gellir eu hebgor, yn enwedig y ffurfiau ys- trydebol o berthynai i ni o gario y Efengyl yn ei baen. Credaf y gwnai "Cymdeithas i Wyr Ieuainc" ym mhob pentrefa thref wasanaeth mawr i'r dyfodyl, ond bod yn llydan, iach a diofn. Fel y mae Undeb yr Eglwysi Rhyddion yn ein mysg heddyw erthyl yw, mae ei nod yn iachus, ond ni weithiodd ei ffordd eto i fywyd y genedl, a hynny oherwydd yr elfen enwadol ar bob Haw, cyfarfydda bob un yno fel ag i amddiffyn a diogelu ei derfynnau ei hun, fel y cyll yn yspryd ei hunoliaeth, organydd- iaeth yw heb un enaid mawr, byw, o'i mewn i'w huno. Deallaf fod ymdrech mawr i ganoli ar addysg fydol dyfodol Cymru, a chri am Lywodraeth Gartrefol er datblygu ein haddysg ar hyd ein llinellau cenedlaethol, a da hyn oblegid mae hanes ym. gyrch Cymru yn y gorffennol yn dweyd mae ar hyd y llinellau yma y gall rhagori a bod yn genedl ddysgedig a diwylliedig er bendith iddi ei hun a chenhedloedd eraill. Beth am grcfydd Cymru? Lie safwn yn hyn ? Beth am y dull o gyfrannu addysg grefyddol i'r dyfodol. Rhaid wrth drefnu, rhaid wrth gynllun, ond nid peiriannol a di-enaid, is-wasanaethgar y dylai addysg grefyddol fod i gynhyrchu cymeriad. Un peth a'm tarawodd yn sydyn yma yw hyn, a fydd syniad y bech- gyn ddim yr un am Ganaan y Beibl, ac am Jersalem, ag yd- oedd yn yr hyn gaffont o'u Beibl ac addysg yr Ysgol Sul. Delfryd ydoedd iddynt hwy, trigai yn eu dychymyg syniad am y wlad fel man prydferth, ffrwythlon, teg. Mae eu syniadau wedi eu chwyl- droi. Gofynant beunydd lie mae'r wlad oedd yn llifo o laeth a mel." Tir crasboeth, anial-lwch, welir hyd yn hyn. Er, gall fod yn bur gynhyrchiol, ond nid felly y mae, gwlad blaen yw hi a blinder- us. V mae dysgeidiaeth mebyd eu hoes am y wlad wedi ei chwyl- droi, mae swyn yn y wlad iddynt fel y wlad y magwyd, lie y bu yr lesu yn athrawiaethu, a lie y bu farw." Ond mae ein profiad o ddaearyddiaeth y wlad yn gwrth- ddweyd yr hyn a ddysgwyd iddynt. Ag at hyn gofynnir cwestiynau am y plauau, a'u gwyrthiau oeddynt o boenedigaeth yn union oddiwrth Dduw, oblegid mae'r plaau yn aros, ag fe'i cynhyrchir gan natur ac ansawdd, gwelais fy hun filiyn nau o lyfaint, ac mae hanes am danynt yn heigio a chropian i bob peth a phobman. Mae pethau o'r natur yma yma yn chwyldroi llawer o'u syniadau am hanesiaeth y Beibl, fel, ymysg pethau eraill, rhaid i ni newid ein llwyfan, a newid rhai o'n syniadau yn ein modd o gyfrannu addysg Feiblaidd i'r dyfodol. Rhaid i ni wrth ras a doethineb, a rhodded Duw i ni ei, arweiniad, fel y bydd crefydd Cymru yn bur- ach, gloywach ag yn fwy trwyadl nag erioed pan ddel y bechgyn gartref.