Gwyliedydd Newydd

BfD CREFYDDOL. Hanes yr Anibynwyr. I Mae y brodyr galluog, y Parchn 0. L. Roberts, Lerpwl, ac R. Peris Wil- liams, Gwrecsam, yn ymgymeryd a pharatoi cyfrol ychwanegol at gyfres Dr. Thomas a Dr. Rees o Hanes yr Eglwysi Annibynol.' Dywedodd Dr. Thomas y byddai eisiau un ymhen 20 mlynedd. Mae mwy na hynny wedi myned heibio er pan gyhoeddwyd ych- wanegiad Dr. Thomas. Nis gwyddom am neb mwy cymwys-at y gwaith na'r ddau frawd a enwyd. Bydd y gyfrol yn unffurf a'r pum graill, ac yn barhad ohonynt, er ei bod hefyd yn hollol gyf= lawn ynddi ei bun, ac yn cynnwys hilnes y chwarter canrif diweddaf ynglyn a phob eglwys, heb fod eisiau ymgynghori a'r cyfrolau blaenorol o gwbl. Hyderwn y ca'r ddau frawd gefnogaeth gyffredinol yr Enwad i'w gwasanaeth pwysig a gwerthfawr. Daw allan yn saith o rifynnau swllt, neu ceir hi yn gyfrol rwymedig am wyth swllt. KiwbwrcH, Sir Fori. I Mae Mr vV. H. Cassam, (A.), o eglwys Ebenezer, Tynewydd, Treher bert, wedi derbyn galwad unol a chynes oddiwrth eglwys Annibynol Niwbwrch. sir Fon, ac y mae yutau wedi ei hateb yn gadarnhaol, a bwriada ddechreu ar ei waith y trydydd Sabboth ym mis Ebrill nesaf. Dymunwn o galon am i'r undeb iod yn un llwyddianus a ben dithiol iawn. 0 Gwerth Undeb Crefyddol. I Fel y canlyn yr ysgrifena un o dan yr enw J. J. yn y" Tyst am werth undeb cydrhwng yr Annibynwyr a'r Methodistiaid- Da fyddaA gallu cael llwythau yr enwadau oU yn un genedl sanctaidd i'r Arglwydd end oni cheir hynny, rhaid ymfoddloni, ar hyn o bryd, ar wneud ymdrech i uno prenau Joseph a Judah Methodistiaeth ac Annibyn- iaeth. Pe llwyddid i wneud dim ond hyany, byddai canlyniadau yn llawn dal am yr aberth gofynnol.. Meddylier am rai o'r manteision ddeilliai o undeb o'r fath. Y fath ddyrchafiad fyddai i fywyd ysbrydol y ddau enwad. Troai eu heiddigedd yn gydymdeimlad, eu dieithrwch yn frawd- garwch, eu cilgwthiad yn gydweithred- iad, a'u nychtod mewn llawer ardal yn gryfder daionus a dedwydd. A'r fath gynilo ar adnoddau y ddau enwad a effeithiaf! Rhoddai derfya ar y gwas- traff o afleiladu dau gapel a chynnal dau achos lie y gwnai un y tro yn well. Tynai nifer y colegau i lawr i'r hanner, a gwnai yr un iiiocld a'r ysgolion rhag- baratoawl. Byddai nifer y cylchgronau ya lhi, ond yr elw oddiwrthynt yn fwy. Byddai yr uchel-wyliau yn s atdyniadol, a'r weinidogaeth fwy n idynt yn rymusach. Ac yn yr olwg ar y frawdoliaeth unol, tueddid y byd i ddyweyd, megis ym moreuddydd Crist- ionogaeth, Gwelwch fel y mae y Orist- iynogion hyn yn caru eu gilydd.' A sylweddolir weledigaeth hvfryd ? Na wneir heddyw nac yfory. Y mae anhawsterau lawer i'w goresgyn. Y mae rhagfarn a theimlad ac arferiad a chulni a balchter a chredo a defbd, a tbradd-, odiad a myrdd o bethau eraill i'w cym eryd i ystyriaeth a'u cymodi Eithr os Dduw y mae y cyngor hwn, ni allwn ni eu ddiddymu.' Felly dalied. y ddau enwad—y pedwar yn wiri ymgymell eu gilydd, gan ddywedyd, Deuwch, a dychwelwn at yr Arglwydd canys Efe a'n drylliodd, ac efe a'n iacha ni. Y na Ere a ddaw fel gwlaw atom, fel y di- eddal-wlaw a'r cynar wlaw i'r ddae- ar" Soar, Panygroes, Arfon. Bydd yn dda gan gyfeillion y Parch J. M. Williams (A.), Clydach, ddeall ei fod wedi derbyn galwad daer ac un- frydol oddiwrth yr eglwys uchod, ac y mae yntau wedi ei hateb yn gadarnhaol. Bwriada gychwyn ei weinidogaeth Sul, Mai 31ain. Boed bendith y nef ar yr undeb. Bagillt, Fflint. Bwriada y Parch D. P. Hopkins, Salem, Llanbedr, Dyffryn Conwy, ddechreu ei weinidogaeth yn y cylch hwn y Sul cyntaf yti-I Ma, gyda'r Saes- on. Mae y ddwy eglwys yn edrych ymlaen gyda diddordeb a gobaith at ddyfodiad eu bugail newydd. Y mae mudiad ar droed i'w anrhydeddu yn eglwysi presenol ei ofal. Dymunir iddo lwyddiant mawr yn ei gylch new- ydd. Ebeneser, Pontnewydd, Mynwy. Maey Parch J. Rbedynog Evans (A.), Rhydri, wedi derbyn galwad unfrydol o eglwys henafol Pontnewydd, Mynwy. Deallwn fod yno gylch eang a chyn ydciol. Os tueddir ef i symud, bydd yn golled i'r eglwys sydd yn awr dan ei ofal. Ymddiswyddiad y Parch John I Thomas, M.A. Tua chanol mis Chwefror, rhoddodd v I Parch J. Thomas, M,A., rybudd i'egiwys enwog Myrtle Street, Lerpwl, o'i fwriad i ymddiswyddo tua diwedd mis Mehefin. Bydd, felly, yn dwyn ei ofal bugeilio i I ben ar derfyn un mlynedd ar hugain o weinidogaeth rymus a llwyddianus yn ninas fawr glanau y Ferswy. Nas gall Bedyddwyr Cymru lai na chymeryd dyddordeb yn symudiadau un o'i meib- ion gloewaf. Y mae ysgolheigdod a doniau pregethwrol Mr Thomas yn fyd. adnabyddus, ac ystyrir ef yn un o gedyrn y Pwlpud Protestanaidd yn y wlad hon a'r America. Byriada Mr Thomas gymeryd taith bregethwrol yn America ar ol gadael Myrtle Street. Gwyl Dewi City Temple. I Cafwyd Cymanfa gref yn y City Temple nos Lun cyntaf o Fawrth. Mr Herbert Morgan o Bryste (diweddar weinidog Castle Street, Llundain), a Mr Barrow Williams yn pregethu. 0 dipyn i beth, daeth yno gynhulliad llawn—yn wir, gorlawn. Yn eu plith gwelsom am ennyd fer bedwar Aelod Seneddol; ond gan fod dyledswyddau'r Ty yn galw, nis gallasent aros, ac yr oedd pawb yn maddeu iddynt yn rhwydd. Mae'r Toriaid yn gwylio pob moment ar hyn o bryd, ac nid oes yr un trie yn rhy wael ganddynt i osod y Llywodraeth mewn penbleth. Ond at y Gymanfa. Am saith o'r gloch yr oedd y cynhuliiad yn bur deneu. Gwyddom am fwyafrif y gynulleidfa mai pobl ieuainc ydynt mewn masnachdai, a'r rhai hynny yn cau am wyth o'r gloch. Y Bedyddwyr ac Undeb. I Dyma air o ysgrif yn y Seren," newyddiadur y Bedyddwyr ar y pwnc o Undeb. Y mae yr vsgrifenydd yn galw ei hun yn G.N.R :—" Mae y syniad o un enwad yn ddymunol ac yn ijinol a gweddi olaf Iesu Grist ar y ddaear, ond mae yr un hwnw i fod ar linellau cyd- nabyddiaeth ac ufudd-dod i awdurdod Iesn Grist yn ei ewyllys ddadguddiedig. Mae teyrngarwch i awdurdod Fen yr Eglwys yn ein rhwymo ni i wrthod uno ag unrhyw enwad sydd yn troseddu deddf neillduol yr ordinhadau sefydlwyd gan Ben yr Eglwys ynddi. Mae yr enwad Bedyddiedig wedi dewis trwy yr oesau fod yr enwad ar wahan i'r holl enwadau eraill, er cael ei wawdio a'i erlid ar gyfrif hynny, ygallai fod yn ffyddlon i drefniadau gosodedig Crist parthed yr ordinhadau. A hyder- wn y teimlwn yn y dyfodol (gan nacl beth fydd y eyfnewidiadau yn banes yr enwadau erail'os na ehyfnewidiant, fel i fabwysiadu yr un dull a deiliaid bedydd a ni), na feiddiwn ffurfio un undeb a olyga anheyrngarweh i'r Brenin lesu, yn ol fel y deallir ei gyfarwdrliad- au ini yn ei Air Sanctaidd ar bwngc yr ordinhadau. 11 Tekel 11 I Pan oedd y Parch Dr. Aked yn dar lien rhan o'r Beibl wrth osod carreg sylfaen capel newydd yn San Francisco, rhuthrodd dyn anabyddus ato gan gipio y Beibl o'i law a'i daflu wrth ei draed. Ni lefarodd ( un gair, ond taflodd garden at Dr. Aked gyda'r ysgrifen Tekel" ami (" Ti a bwyswyd yn y clorianau ac a'th gaed yn brin "). Dig llonodd y dyrfa yn fawr am hyn, a cheisiwyd dal y dyn, ond ynafl wydd ianus. Dywedir mai protest' ydoedd hy^ yn erbyn Dr. Aked am ei fod yn ddiweddar wedi dweyd nad yw yn credu yn ngenedigaeth wyrthiol Iesu Grist.

COEDPOETH. CYFARFOD YSGOL.—Y Sabboth diweddaf, Mawrth 8fed, dan nawdd Undeb Ysgolion y ddwy Section, cynhaliwyd Cyfarfod Ysgol gwir dda, un o'r rhai goreu a go wsocii erioed. Ni ellid lai na theimlo fod yr Ysgbl Sul yn ein plith mewn cyflwr iach a gobeithiol iawn. Wrth wrandaw., teimlwn fod clod mawr yn ddyledus i'r athrawon am eu dygnwch a'u ffyddlondeb, ac yn ar- benig felly i'r ddau Arolygwr. Gwyddom eu bod yn dra phryderus am lwyddiant y cyfarfod yma. Ond pa faint bynag oedd eu pryder cyn y cyfarfod, credwn nad oedd ronyn yn fwy na'u llaweaydd ar ol i'r cyfarfod fyned heibio. Dechreuwyd cyf- arfod y boreu drwy gael adroddiad o'r emyn 904 gan Miss B. Price. Yna aed trwy rhan ddechreuol y cyfarfod gan Mr R. DavieS; adroddwyd Psalm gan Maldwyn Humphreys ;■ holwyd Dosbarth IV. yn ddeheuig a medrus gan Mr Llew. Wil- liams, Horeb; adrodd Psalm gan J. 0 Williams a W. H. Parry hefyd emyn 908 gan C. Williams, a therfynwyd gan Mr Llew. Williams. Erbyn y prydnawn daeth amryw o'r cyn- rychiolwyr ymlaen, a chymerasant tan amlwg yn ystod y dydd. LIywvdd y cyf- arfod hwn ydoedd Mr W. E. Davies, Qwynfryn. Dechreuwyd trwy gael ad- roddiad o'r emyn 905 gan E. Pairy, ac i'r I brawd J. W. Jones, Horeb, eiii harwain i mewn gweddi holi yr Hyfforddydd I gan Mr T. Foulkes, Hermon adrodd emyn gan Gerty Jones; dadl gai-, Fiorence a Jane Mitchcll; holi Dosbarth yn yr Ar- weinydd," period 1--2, gan Mr R. Hop wood; can gan Miss M. Hooson; hOit pedair gwers gystaf ya Safon IV. gan Miss Mitchell, Bethe-sda, a'r pedair penod gynt- af o hanes lesu Grist gan Mr J. W. Jones; yr "Arweinydd," penod 45, gan Mr Ri Ellis, .Gwynfryn. Terfynwyd gan Mr VV. E, Davies. Cafwyd cyfarfod areithio yn yr hwyr. Adroddwyd emyn i ddechreu gan E. Jones; hefyd y 53 benod o Esiah gan Mr H. War- fielcl; offrymwyd gweddi gan v biawd R. Ellis; deuawd gan Emlyn a J. E. Parry anerchiad afaell-ar gan Mr R. Hopwood; detholiad ar yr Organ gan Mr T. Carring- ton anerchiadau godidog gan Mri Thom as Foulkes a Elias Roberts unawd gan Miss Gwladys Hooson. Si^iradwyd gan y Llywydd, Mr \V. E. Davies, ar yr anerch- iadau. Nid oes angen dweyd dim am ddawn a medr Mr Davies yn yr ystyr yma. Ni ffar gofod i mi ymhelaethu. Gwyn ein byd os cofiwn yr hyn a welsom ac a glyw- som. T. E. J. I

==-=:r.: TO RESTORE THE EYESIGHT. TO RESTORE THE HEARING. A NEW SCIENTIFIC DISCOVERY. The greatest discovery of the age for the cure of eye affection of every Kind and at all stages. Short sight, Cataract, Fatiqued Eyec, Cross Eyes, Cloudy Vision, In- flamed and Watery Eyes made clear and strong. Strained eyes ca used by constant Con- centration. on fine work, such as Metal Engrav- ing, Watchmaki ng, Dressmaking, become strong, and Headaches disappear. Indispens- able to those whose daily occupations are under artificial light, COLLIERS IN, PARTICULAR. Loom workers, constant-' ly staring at vibrating fibres and colours of various hues. Eye Exerciser (patent- ed in Great Britain and on the Continent), invented by James Williams, (51, The Woodlands, Birkenhead. Those that are troubled with defective hearing and noise in the head will do wise in consulting Mr Williams. In case of correspondence, en- close stamped addressed envelope. Mount View, Towyn, January 6,1914. I am urged by feeling of gratitude to write a word oi recommendation to Mr Williams, Birkenhead's treatment for the Eyes. When I began using the Eye Exer- ciser I was almost becoming totally blind. Having faithfully carried out all instruct- tions given by Mr Williams, 1 again became able to see that well and so pain- less that I am able to read for hours every day. I am 79 years of age, and make the above statement entirely of my own free will,, that it may be of benefit to others that may suffer as I have done. JOHN W. JONES. Tours for March, 1914. Consulting Hoars: 10 to 12 and 2 to S. Mar. 16—Bryn Llewelyn, Towyn. I 17—Richmond Hotel, Barmouth. lS-Gwalia Hotel, Pwliheii. HI-Station Hotel, Carnarvon.* „ 20—City Hotel, Bangor. 21—Mr Edwards, Talbot, Market St., Holyhead. 23-The Mona Hotel, Amlwch. 1-0ak View, Conway. „ 25—King's Head Hotel, Llanrwst. „ 26-Dewry's Temperance, Denbigh. „ 27-Hare and Hounds Hotel, Con- nah's Ouah. Hotel, Wrexham. NOTE.—This will be the only announce- ment in this paper of Mr Williams' visit. Pan yn prynu Ymenyn Cofiwch am y goreu-   X" CLEEVES am am Rheolau y Trefn- yddion Wesleyaidd Argraffiad Newydd, 'yn llyfryn destlus, o'r Rheolaa ddylai fod yn Haw pob aelod Wesleyaidd. Mae'r Rheolau hyd Gynhadledd 1913 oil i yn yr argraffiad hwn. Pris, Ceiniog a dimai y copi; 100 am 6 6; 50 am 3 3 post free. m^maBmswmK~ynmk- Hanes Iesu Grist I rai dan 16eg oed 3p y Maes Llafur ac eraill, gan y Parch. Llewelyn Al or ri. Pris 4 ceiniog. Dwsin am post free. DETHOLIAD 0 EMYNAU. YN AWR YN BAROD. Cynwysa dros 200 0 Emynau Detholedig, ac adranau ar gyfer y Cynhauaf, yr Ysgol Sul, Bedydd Plant, Dirwest, ac ycbydig o Emynau Saesneg. CASGLIAD DIGURO. Pris, Pedair Ceiniog, mewn Ilian ys- twyth. Trwy y Post, 5 ceiniog. Dwsin am 4/ post free. Haner cant am 15/ carriage paid. Cant am 30/ carriage paid. Anfoner i'r- LLYFRFA, BANGOR. 11 Cfx if LIVERPOOL. SHAFTESBURY HOTEL, Mount Pleasant. Four Minutes' Walk from Lime Street and Central Stations. Cars from Landing Stage stop at the door. A High Class Temperance Hotel Moderate Charges. Welsh spoken Yr anhwylder mwyaf cyffredin ydyw Diffyg Treuliad;" yr arwyddion ydynt —Rhwymedd, Pcjen ar ol Bwyta, Gwynt, Poen rhwng Ysgwyddau, Surni yn yr Ys- tumog, Bias drwg ar y Genau. Iselder Y5 bryd. Cymmerwch dose o Davies's Tonic Antibilious Pills, ac fe ddiflana'r cwbt lei y niwl o flaen v gwvnt. HUGH DAVIES, MACHYNLLETH. A V I E L"Q*'S Caugh Mixture ANWYD, PESWCH, INFLUENZA.— Mae rhai'n gyda ni bob amser. Pair hin snvdd gyfnewidiol fod llawer o ddioddef oddi wrth Beswch, Bronchitis, Pas, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Difi'yg Anadl. Y mae yr hen Feddvginiaeth Davies's Cotfigh Mixiure B etto ar y biaen, ac yn cüd ei gwerthfawrogi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, yn felus, yn cynnhesu y frest, ac yn rhyddhau y phlegm. Bydd dose mewn prvd yn ddigon. l/if, a 2/0 (postage, 3c).—HUGH DAVIES, Chem- ist, MACHYNLLETH. PESWCH Y FEDDYGINIAETH FAWR GYMREIG. PESWCH AT ANHWYLDERAU Y PESWCH FREST, Y GWDDF, A'R PESWCH YSGYFAINT. PESWCH Is. He., a 2s. fie. PESWCH Nid rhaid i DAVIES'S PESWCH COUGH MIXTURE wrth PESWCH ganmoliaeth—y mae wedi PESWCH bod o flaen y cyhoedd er's PESWCH blynyddau, ac y mae y perch- PESWCH enog, drwy draul a llafur di- PESWCH ildio, wedi ei berffeithio yn y PESWCH fath fodd fel y mae yn cael ei PESWCH gydnabod fel darganfyddiad PESWCH gwerthfawr at yr anhwylder- PESWCH au uchod. Y mae miloedd PESWCH lawer wedi cael iachad, ac PESWCH yn gwneud eu goreu i'w PESWCH gymhell ar eraill sydd yn PESWCH dioddef. Ni raid cymeryd PESWCH ond UN DOSE er profi ei PESWCH ddylanwad uniongyrchol yn PESWCH rhyddhau y Phlegm, yn clirio PESWCH y Llais, yn cynhesu y Frest PESWCH gan weithio bob Anwvd a PESWCH Chrygni ymaith. Ni raid i PESWCH neb ofni canlyniadau Anwyd PESWCH a Pheswch ond gofalu fod pot- PESWCH' elaid o DAVIES'S COUGH PESWCH MIXTURE" yn y ty. Bydd PESWCH pob dyn yn feddyg i'w deulu PESWCH at holl anhwvlderau y PESWCH Gwddf a'r Frest. os bvdd PESWCH DAVIES'S "COUGH MIX- PESWCH TUE wrth law. GWYNEB PRYDFERTH. Sarziœ Blood Mixture "at glirio y croen, a phuro y gwaed. Y mae yn myned at wraidd y drwg, ymlid ymaith bob math o pimples, cochni, vsfa, scurvy, penddynod. Gwella hen ddoluriau, coesau drwg, crvdcymmal- au, gan adfer y croen i'w harddwch natur- iol. 2/9 y botel gan bob Druggist k, yn chwanegol gvcla'r post.-HUUH DAVIES, Chemist, MACHYNLLETH GwyZ Dewi. G'-vnaed defnydd rhagorol o lawlyfr y Swyddfa Addysg mewn Uawsr o ysgol i?N Cymru ddydd Gwyl Dewi. Mewn gwirionedd, yr oedd canu ac adrodJiad- j au v plant yn llawer mwy gweddi^s i'r I dydd na'r ciniawau a'r areitkiau a gaed I yn hwyrach ar y dydd. j EVERY BOX OF ENGLAND'S GLORY MATCHES USED Means MORE WORK for British Workpeople. Moreland, Gloucester. Popular Central London Hotels Opposite the BRITISH MUSEUM. THACKERAY HOTEL Great Russell Street, London. Near the BRITISH MUSEUM KINGSLEY HOTEL Hart St., Bloomsbury Sq., London THESE Large and Well-appointed TEMPER- ANCE HOTELS have Passenger Lifts. Bath- rooms on every Floor, Lounges and spac- ious Dining, Drawing, Writing, Reading, Billiard and Smoking Rooms. Fireproof Floors. Perfect Sanitation, Telephones, Night Porters. Room Attendance, and Table d'Hote Breakfast, Single from 5/6 7/6. Witli Table d'Hote. Dinner, 86. Full Tariff and Testimonials on appli- cation. TELEGRAl HIC ADDRESSES: Kingsiey Hotel: "Bookcraft, London." Thackeray Hot Thackeray, London." Tel., K. Regent 2083. T. Regent 2041 ARGRAFFU! ARGRAFFU!! DYMUNA 0-% r% A It N LEWIS DAVIES, ARORAFFYDD ) ) Y GWYLIEDYDD NEWYDD,,s Hysbysu ei fod yn barod i ym- gymeryd ag unrhyw waitb ? ? ?? ES ? S'°* !F* BE ARGRAFFU i dderbynwyr y Gwyliedydd Newydd am brisiau rhesymol a theg. Y mae y Swyddfa yn cynwys y Peirianau a'r Llythyrenau di\Vedd- araf-a'r oll yn newvcld. Dyrnuna ddiolch am yr Archeb- ion y mae weo; ei gael drwy y Post, pa rai a roddodd lwyr fodd- onrwydd yn ol y tystiolaethau a dderbyniodd. Argreffir Acfroddiadau Eglwysig, Liyfrau Solfa, Balance Sheets, Posters-unrhyw faintioli. Tocynau Darlithoedd, ti Cyngherddau, &c Telir Cludiad pob Archeb. x, Ymofyner am Estimates a LEWIS tI DAVIES, "uwyliedydd Newydd" Office, Blaeimu Ffestiniog. ISDIYIDDAL COMMDxIION CUPS. FOR LISTS OF Patent "Ideal Outfits, AND Samples on Approval, Carriage Paid, writs to the Makers— TowHshends, Ltd., Birmingham.