Gwyliedydd Newydd

CAMBRIAN RAILWAYS. WALES: WALES: I The British Riviera. I THE WINTER & EARLY SPRING TEMPERATURE OF I ABERYSWYTH, j ABERDOVEY, I BARMOUTH, I BORTH, CRICCIETH. HARLECH, TOWYN, I PORTMADOC, I PWLLHELI, &c. I is as mild as Torquay, Bournemouth, &c. Excellent Golf Links I at Aberdovey, Harlech, Criccieth, Towyn, I Borth, and other Seaside Resorts. Through Carriages daily from London, Birmingham, Liverpool, Manchester, &c. CHEAP FARES AT ALL SEASONS. Lantern Slides, with reading matter, lent free to persons arranging to give lantern lectures on Wales. Official Guides, Time Books, and all par- ticulars on application to :— C. S. DENNISS, General Manager. Oswestry: January, 1910. Quluiar f 0 bwys i Ysgrifenyddionj Sylwer! Pwyllgorau, &c. GWNEIR POB MATH 0 I ARGRAFFWAITH, Megis HYSBYSLENI, o unrhyw faintioli, TOCYNAU DARLITH, CYNGHERDD, CYFARFOD TE, BAZAAR, RHAGLENI CYMDEITHASAU I LLENYDDOL, TAFLENI SOL-FFA, &c., &c., Ar fyr rybudd, Yn y modd mwyaf destlus, Ac am brisiau rhesymol, GAN Evan Thomas, HIGH STREET, BANGOR. Telir sylw prydlon i bob Archeb dderbynir gyda'r Post. I RHY dd HAD 1 ODDIWRTH BESWCH MEWN I I PUM MUNYD I isp. SL 2/9. H Gyda'r Post 3c. yn chwanegol. S Ni raid i neb ofni canlyniadau Anwyd |1 a Pheswch ond gofalu fod potelaid o lg Davies's Cough Mixture yn y ty. Bydd pob dyn yn feddyg i'w deulu at |H holl anhv/ylderau y Gwddf a'r Frest. §if 8 os bydd Davies's Cough Mixture wrth law, Rhyddha y Phlegm. || Cynhcsa y Frest Cliria yr Anwyd H gan bob Druggist, I HUGH DAYIES, Chemist, {§ MACHYNLLETH.  I "SARZINE" j BLOOD j MIXTURE S g Croen lach a Gwaed Pur. § H Dyna yr hyn y mae y Sarzine  9 Blood Mixture" yn ei sicrhau, g ? a dim arall. Nid yw yn honi  H gwella pob peth, ond os blinir  ? chwi gan groen afiach, ysfa, pim- H ples, toriad allan, scurvy, dolu- tgj ? riau, penddyhod, &c., yn tarddu j g o waed drwg ac amahur, myn- H I wch botelaid o Sarzine Blood g ? Mixture," gan y Druggist nesaf I B atoch, 1/1? a 2/9 y botel, neu gyda If § 3c. at y cludiad yn chwanegol. H Anffaeledig at Buro y Gwaed, a Chlirio y 11 ■Bj j Crcen oddi wrth bob Toriad Allan, Llygaid 11 Ciwyfus, Doluriau ar y Cymnalau, &c. B ? ???M?j'"?'???/?"??M/:— |l I HUGH DAVIES, Chemist, 8 I MACHYNLLETH. i Popular Central London Hotels. Opposite the BRITISH MUSEUM. THACKERAY HOTEL Great Russell Street, London. Near the BRITISH MUSEUM KINGSLEY HOTEL Hart St., Bloomsbury Sq., London THESE Large and Well-appointed TEMPER- ANCE HOTELS have Passenger Lifts. Bath- rooms on every Floor, Lounges and spac- ious Dining, Drawing, Writing, Reading, Billiard and Smoking Rooms. Fireproof Floors. Perfect Sanitation, Telephones, Night Porters. Room Attendance, and Table d'Hote Breakfast, Single from 5/6 to 8/ Full Tariff and Testimonials on application. Inclusive Charge for Bed- room, Attendance, Table d'Hote Breakfast and Dinner, from 8/6 to 10/6 per day. TELEGRAPHIC ADDRESSES: Kingsley Hotd "Bookcraft, London." Thackeray Hotel: "Thackeray, London." Cymro o'r WSad ar Ymweliad a L'undain, Gan TALFARDD: Pris Cetniog. Anfonir dwsin am 8 geiniog (Blaendal) yn post free. Archebion i'w hanfon i MR. ELLIS PUGH, (TALFARDD), ABERDOVEY. neu MR. LEWIS DAVIES, GLYNDWR PRINTING WORKS, BLAENAU FESTINIOG. Cartref oddi Cartref i Ymwelwyr a Glanau y Mor. Mr. J. J. EDWARDS, Gwalia Temperance, High Street, Pwllheli. TELERAU RHESYMOL. At Brynwyr Ffrwythau, o bob math Wholesale Anfonwch am brisiau at y firm fawr TOWNSHEND, Direct Shippers QUEEN SQUARE, LIVERPOOL. Cynyrchiolydd dros Ogled d a Chanolfcartft Cymru ED. GRIFFITH. Pan yn prynu Ymenyn gofynwch am y goreu- OM LOO IL I won 0% ydyw CLEEVE8 Paiethorpes. Royal Cambridge Sausages. Y mae yn fowystg Prynu y rhai Goreu. TEIFL I BOVRiL iNFLUENZA DRAW. LAY AGENT. YN EISIAU ar Gylchdaith LIangollen, L i ddechreu ar ei waith y Sul cyntaf y I doechreu ir e- i a'r— I L) I Ymofviler a'r- I' ':) nT •Epworth Villa, i AT EIN DOSBARTHWYR. I Pob archeb a phob taliad i'w 1 :'1 lJ .i u L Cc 1 c. -1 Y hanfon i'r— II l.Hp.-ft;OT ViR RHEOLWR, GTo;n,'T TT'D'r"D I J ,'V. l.u01. IV Meirioneth. ■ P 'prl' A l? A cl,?- e ri  All Advertisements, P. Orders, and Cheques to be sent to— r- ,"r r, T' T TUB-MANAGER, j NEW WATCHMAN, .A .i. Lrl.1.L(. I Aberdovey, j 'Merioneth. t f?fj?1E5?? ? V lE"*? f T ? ? 1?*  "Ef H? B ??'  IRON BUILDINGS OF EVERY DESCRIPTION. Skating  P?ans and Ch U"phe; ?  A Free on Anphcanon. ???.M?rrc?h??? ? i a?d A* FKS °n Ap?UCati°n- A Sheds —- Chapels. :1 S. Jity Chapels. |\ a Speciality. Write for Illustrated Mission l Furniture made to Halls. J r TE | |M any Dessgn. H,7 any Desgn. Builders of the Schools, ???S??? B?t?ers of the ???o?. ???????????., i So?ihenci R??. Ho?qpitals. "Il'onarium, e- F. SA^M '^& Co., CARPENTER'S ROAD, STRATFORD, E.'PAPER. PLEASE MENTION PAPER.

NODION GOLYGYDDOL. 0 DAN berswad yr Edifeirwch Arglwydd Rose- Deddfol. berry mae Ty yr Arglwyddi yn dan- gos argoelion Edifeirwch dwys. Y peth olaf wnaethant oedd pasio trydydd penderfyniad yr Arglwydd anrhydeddus y cyfeiriwyd eisoes ato, sef na bydd dyn o hyn allan, serch iddo fod yn Arglwydd, yn addas wr oblegid hyny i fod yn aelod o'r Ty Uchaf. Mewn byr eiriau y mae pobl "y gwaed glas eu hunain wedi collfarnu yr eg- wyddor etifeddol." Dyma argoel edifeirwch mawr onide ? Eto na chamarweinier neb, er ei fod yn fawr, chwedl yr hen ddiwinyddion "edifeirwch deddfol" neu "edif- eirwch gwely angau ydvw;" nid oes nemor gwerth ynddo, ac y mae fel yr edifeirwch hwn yn wastad, yn hollol analluog i gadw ei ddeil- ydd rhag angau. Serch eu bod ar eu goreu glas yn ceisio rhagflaenu yr aflwydd, y mae y farn ar fin syrthio ar y bobl sydd yn ysbryd plaid, a thraha, wedi bod yn rhyf- ela ganrif ar ganrif yn erbyn del- frydau glanaf y bobl. ———— ^—,—,—-

PAN yr oedd yr Ar- Asgwm ghvyddi tan gyfaredd eetn or "gwr y gwys unig" diwedd. yn ceisio achub y blaen, yn ceisio gwared rhai trwy daflu y lleill i'r bleiddiad, fel pe tae, yr oedd H. Asquith, ag asgwrn cefn newydd ganddo, yn dywedyd, yn Nhy y Cyffredin, ac yn y Cynghrair yn Rhydychan, nad oedcl y Llywod- raeth yn myned i chwareu plant, gan geisio gwella Ty yr Arg- lw\Tdcli na, yr oedd yn rhaid torri gwinedd y ty, trwy wneuthur yn anghyfreithlon iddo ymyrvd o: gwbl a'r eyllid, ac hefyd a deddf- wriaeth tuhwnt i fesur. Nid cryf- hau y Ty c.nd ei wanychu. A hyny sydd yn iawn ac yn ddiogel. Hynny oedd cynllun Arglwydd Roseberry ystalvvm bymtheg mlynedd yn ol ynganodd eiriau amaethun od. Dywedir" medd- ai, y bwriada y Weinyddiaeth Rydclfry dol ddiwwgio Ty yr Ar- glwyddi. Ni wn ar ba awdurdod y dywedir hyn. Atebaf dros bob aelod o'r Llvwodraeth nad oes neb ohonom wedi meddwl erioed am beth mor hyfryd. Pa fodd y ty- wyllodd y/aur coeth ?" ————— —————

PETH mor ynfyd" Peth rioi, ebai Arglwydd Rose- ynfyd berry; ond paham y Paham ? buasai cliwygio Ty Arglwyddi yn beth mor 3Tnfyd ? vVel, pe di vvvgicl Ty yr Arglwyddi heb yn gyntaf gwt- ogi ei awdurdod, gwnelai hyny ef yn gryfach,—\rn anhawcldach ym- hel ag ei,-ac yn anhawddach protestio yn ei erbyn pan yr yrnyr- ai a mesurau Rh37ddfr37dol, gan eu darnio neu eu llygyrnio hwynt. Ond. ar ol ei ddiwygio a yw yn rbesVill01 nvxlclvvl V buasai efe yn ymyrydyny dull hwn ? Ydyw y maeyn berffaith resymol i ni fedd- wl hynny ac heblaw ei foel yn rhes- ymol, y mae y peth naturiolaf i'w feddwl. Gan nad pa drin a fyddai ar y "siamber" yma, siamber braint a fyddai, a thuedd plant y breintiau" ydyw cadw'r cwbl idd- ynt eu hunain, a chyfrif pawb eraill yn gymunwyr coed ac yn dynwyr dwfr idd eu mawrhydi hwy, bid sicr Paentiwch groen y sarff y lliw a fynoch, ond da chwi, rhag iddi eichbrathu,—ac yn farwol hefyd, cyn rhoi eich gwr- ychell ami, tynwch ei cholyn. ————— 4 41 —————

MAE ffordd y Llywod- I Dynu raeth o dynu colyn Colyn y y sarff," o leiaf yn ol Sarff. yr hyn a ddatgudd- iwyd y dydd o'r blaen, bronyrun a ffordd yr hen wron plaen a diddichell, Henry Camp- bell Bannerman. Nid yw yr Ar- glwyddi i feddu un math o hawl ar bethau cyllidol,-i'w gwella nac i'w gwrthod, ac os gwrthodant un ryw fesur a fyddo wedi eu basio gan Dy y Cyffredin mewn tri tym- hor olynol, rhaid i'r mesur hwnw ddyfod yn ddeddf ar eu gwaethaf. Rhag i Dy y Cyffredin gam drin ei hawl, bydd gan y Llefarydd allu i rwystro yr hyn a elwir yn tack ing," sef gosod mesurau nad ydynt yn rhai cyllidol yn niwyg mes- urau felly er mwyn eu pasio. Hef- yd er mwyn i Dy y Cyffredin fod fyth yn ir, ac yn adlewyrch cywir o farn y bobl darperir iddo ym 1 ddatod a ddod i'r wlad bob pum' 1111ynedd. Gwelir oddiwrth hyn- yma fod y Llyvvodraeth am y ipresenolwediymddistewiynghylch y diwygio ac wedi crynhoi ei nherth at fusnes y "cwtogi." Da iawn."

j SERCH mae Cwtogi Ond awdurdod Tv Plant bydd y Dras Uchel wneir Dlwygiad yn gyntaf, diau, yn y hwyrach! nlan, adl ünir ef hefycl Pan yn ateb Austin Chamberlain, dywedodd Mr As- quith, y bydd iddo ddycld Mawrth nesaf, egluro vchydig o arfaethau iyWeinyddiaeth ynghylch y peth hwn. Galanas fuasai treio gwella' y Ty Teitlog cyn ei gaethiwo, ond eithaf da efallai, fydd 'gwella' tipyn arno ar ol ei gaethiwo. Yn gyntaf wrth addaw 'gwella tipyn arno torrir 3T tir i ffwrdd odditan draed ein gwrthwynebwyr, y rhal, yn ol pob argoel, a fwriadant greu miri yn y wlad trwy ddyweydmae pwrpas 37mddiofrydig y Blaid Radicalaidd 3TdA7w y Ty Uchaf i'r fath raddau nes na bvl-ldo 1 1 'd yn 37marferol ond un ty. Un sydd wedi bod, mewn ystyr, ac yn marn llawer gallem vvneyd ar un etc I' b C G ,¡ 1 diau y buasai y Cymiro, a'-f GwydCi- el, a'r Ysgot37n, yn eithaf boddlon ar un Siamber "—un y bobl, ond i n v bobl, ond am y Sais yn araf bach y mae ef yn dod o'r tywyllwch, mae gwedd- illi-oi-i ffeudelpeth eto yngwaed hwn He dearly loves a Lord"; ac i 1 ..c..L,' V C c\ ennill 3-7 frwvdr heblaw boclym gryf (..J.. rhaid bod yn gall. ;i# —————

YN yr ail le hwyrach GwtOgi y gellir cwtogi "ym trwy hellaeh clipyn trwy Ddiwygio. ddiwygio. Er ar y cyfan yn foddlawn, ac i fesur yn ymlav/enhau yn arfaeth ay y llywodraeth, y mae peth ofn arnom. Irad o beth ynte, y gall Arglwyddi wrthod mesur y geilw v bobl am dano, ac hefyd wast- raffu tri tymhor o amser cynrych" iolwvT y bobl, i ddim ond i ddi- ddosi ei nythod eu hun a'u gwneyd yn gh/d. Hwyrach y gellir 11 in- iaru tipyn ar y perygl trwy oruch- wyliaeth y gwellhau. Hei Iwc. Holl bwrpas y ddadl yn Nhy yr Arglwyddi oedd codi cri i fynd i'r wlad; mewn doethineb mae Y weinyddiaeth wedi achub y blaen. Hyderwn nad enciliant mwy, yr y'm wedi cael hen ddigon ar hyny. Yn mlaen bellach trwy'r tew a'r teneu i oruchahaeth neu i'r bedd. —————

MAE Y Cyngrhair Y Cenhedlaethol Cynghrair Cymreig y Cwrdd Rhydd- y dyddiau hyn, 37n frydol Nhref Llandudno. Cymreig. Yr y'm oblegid y Groglith a'r Pasg yn gorfod mynd i'r wasg ynghynt. ni allwn felly ymdrin a materion y Cyngrhair. Klanylwn arno yr wythnos nesaf.

AR Y FUNUD OLAF. I Dau o'r cewri yn ein Heghvys ydoedd y diweddar John Jones, Llanbedrog, a Mr. Evan Edwards' Corris. Gwnaeth y ddau waith mawr yn eu hoes. Gadawsant eu hoi yn ddwfn ac arosol ar eu hardaloedd. Erys eu coffadwriaeth yn fendigedig. Cyf- lwynwn ein cydymdeirnlad dwysaf a'u teuluoedd a'u heglwysi. Y mae Cyfarfodydd Chwarterol y Cylch- .deithiau wrth y drws. Buan y daw y Cyfarfod Talaethol. Deallwn fod trefnu helaeth yn y Tair Talaeth ar eu cyfer. Gwelir Adolygiad ar Esboniadau y Macs Llafur gan ein Hadolygydd galluog. Dylid archebu y Gofyniadau a'r Esboniad- au yn ddioed, fel y gellir dechreu ar waith 1910—11, heb fwlch na choil amser. Cor Llangollen dan arweiniad Mr J. E. Morris enillodd y wobr yn y brif gystad- leuaeth gorawl y Groglith yn Llangollen. Parhau yn gyffrous y mae'r mynydd tan- 11yd ELiia--IIlfa afohydd o lava i'r pellder o 8 a 9 milldir allan o bono gan ddifetha a gorchuddio y tir. Terfyna Cystadleuaeth y Post Cards ac eiddo y Dosbarthwyr gyda'r rhifyn hwn. Hysbysir y dyfarniadau yn ein nesaf a'r rhifyn dilynol. Ceir adroddiad o Gyngor yr Eglwysi Rydd gyferfydd ym Methesda, Arfon, ddechreu Ebrill gan ein Gohebydd arbenig.

Pin y Gol. a'111. Siswrn. J.H.W.-—Nodion Coffa. Drwg gennym ond ni alIwn roddi mwy na hanner colofn i Nodion Cofihaol, odidgerth ar amgylchiadau, neillduol iawn gan fod ein gofod mor brin. Rhodcl- wn air fel hyneilwaith i atal tram- gAvydd. UN TU r'R PAPUR.—Mae amryw o'n cyf- eillion y tro yma yn euog o ysgrifenu ar ddau tu y papur, da chwi "un tu please. Gyda gwaith arferol y Wein- idogaeth mae ein llafur fel Golygwyr yn drv/m ofnadwy, ac ni allwn ffordcl- io ail ysgrifennu eich Gohebiaethau; os na chydymffurfir ar cais caredig, o hyn allan rhaid taflu pobpethfydd ar ddau tu y papur i'r fasged, ac na chwyned neb. LLANBRYNMAIR. Gweiwch ei fod i mewn yr wythnos ddhveddaf. Anfoned Cill gohebwyr y newyddion i law cyn i'r dyddordeb egri allan ohonynt gan henaint. Y GROGLITH A'R PASG.—Oblegid y Grog- lith a'r Pasg bu raid i ni argraffu yn gynarach, ac felly adael allan yr holl ohebiaethau a ddaethant i law ar ol nos Fercher. Cant vmdclangosol1 yr wythnos nesaf. DECHREU CHWARTER ARALL. —Diolch am ,l \t., L .l\l! 1.\jL. Cll. G 11 ffyddlondeb ein Gohebwyr, macldeu weh i ni am wrthod rhai pethau, rhaicl cael min ar v siswrn ambell dro onide elai yn row. Cynygiwn ddau neu clri o awgrymiadau i'n Gohebv/yr at y Chwarter newydd 1. Yn wir, peidiweh a'n blino a rhestrau maith 0 enwau. Rhoddwch-yr hanes— ei hufen dyna'r oil. Mae'n hamser a 'ji gofod yn brin. Ysgrifenwch ar un tu i'r papur. 3. Ewch i dipyn o drafferth i geisio siliebu yn gywir. -1 Ysgrifenwch eich Gohebiaethauynghvlch pethau Wesleyaidd, a'ch Gohebiaethau am bethau eraill tu allan i Wesleyaeth nid ar yr un sheets ond ar rai gwahan- ol. Carem allu dosbarthu y newydd- ion yn ein papnr. Dyma air bach arall i bawb, byddwn yii ddiolchgar os talwch am yr hen chwar- ter ar unwaith, ac os rhoddweh eich enwau am y chwarter newydd.

At Ysgrifenwyr Cyfarfodydd Chwarterol, Rhoddir lie i Adroddiadau o Gyfarfod- ydd Chwarterol yn y ddau rifyn nesai- Byadwn ddiolchgar am adroddiadau byr a chryno—yn rhoddi ffeithiau o ddyclclor- deb a phwys. Gan fod dros haner cant o Gylehdeitiiiau, ni ellir rhoddi adroddiadaii meithion. Rhai bjT—yn nodi y pnf bethau sydd ar ein darllenwyr eisiau- Gellir cael yr oil i fewn mewn dau rifyn ici hanes ymhen hir amser wedi' r Cyfarfod. Anfonwch dranoeth eich Cyfarfod a got- ahvn am eu croniclo. GOL. i■ ■———■! h.iiii-i

Gesrted Igaeth. TONES.—Mab (cyntafanedig) i Mr a Mrs. IV. 0, Jones, Bryn Tegid, Blaenau Ffestiniog Mawrth 23.