Yr Udgorn

AT EIN GOHEBWYR. i A..four er';ivn LOREU 8A U\V RN ¡ y fan brll^f Pot) arch-bion a thaliadau am Yr LTD60BS i'w HA; on i'r UOEUCBWYLLWTT. 74, High Street, Pob jfobebiaeth i'w cyfeirio— YR UDGO&N OFFICK, PWLLHELI  RyJd -n dda ?asyir ddcr?y: il.)tt!h.1 itetbtQ oddiwrth ohebwyr ?r f?t?non 1,eol o ddyddordeb cyhoeddus. j

NODION A HANESION. I Anrhydeddu Cymro Y mae Mr. William J. Thomas, Cymro o Lerpwi gynt, wedi ei anrhyd- eddu gan Lywodraeth Ffrainc am ci wasanaeth yn adfer pobl o Brydain oedd I yn Germani i'w perthyoasau a'u cyfeill- ion yo y wlad hono. *■ Newid Dedfryd Marwolaeth. Cafodd yr awdurdodau yn yr Am- wythig eu hysbysu yr wjthnos ddiwedd- af fod y ddedf! yd marwolaeth basiwyd ar Mary Jones, Jt'i merch Lilian Jones, am lofruddio In yn Nghroesos- wallt, wedi ei ncwid. Cedwir y dd vy ddynes yn awr yn ngharchar yr Am- wythig. Geneth o Gvmru yn Berlin Y mae Miss Mary Joies, geneth ieu- anc o Lanbedr, Ceieuigion, newydd ddod gattref o Berlin, wedi bod yno am I saith mivnedd Dywed l'od yno luoedd I o filwyr yn y ddinas eto, ond tod niter fawr o bobl allan o waith a llawer o gwyno yno. Mae pob peth wedi codi yn ei bris mae'r ymenyn yn haner coron y pwys, a chi? yn ddeuna? cein- iog a swllt ac wyth geiniog y pwys. -iog a stvllt ac v,th gein i o,, y pw y s. CorfT Dynes yn y Mor. Canfu heddgeidw lid y Rhyl rywbeth vn nofio yn y mor ger y liinfa ddydd Gwcner, a chantyddwyd mai corff dynes ydoedd. Wsdi ei chael i'r lan gwelwyd mai Miss Blanche Gait, St. John's Street, Rhyl, ydoedd. Yr oedd yn bedair ar ddeg ar hugain oed. Gad- awodd ei chartref y aoson cynt, a thyb- iai ei rhieni mai aros tros y nos yn nhy perthynas iddi yn un o'r tai ar lan y mor yr oedd. Damwain ar y Rheilffordd. Bu damwain ar y rheilffordd ddydd tau ger Carrog, wyth milltir o Lan- gollen, a dwy filltir o Corwen. Ym- ddengys fod darn mawr o dir wedi Hithro ar y rheilffordd ar ol y gwlaw- ogydd trymion, a rhedodd y tren a ddeuai o Langollen i'r pentwr pridd. Aeth y peiriant a dau o'r cerbydau oddi ar y rheiliau. Ni chafodd neb o'r teith- wyr eu niweidio'n ddifrifol iawn, ond doddeant oddiwrth yr ysgytwad a aws lOt. Boddiad yn Mhorth Dinorwig. Yn Mhorth Dinorwig, ddydd Sadwrn, cynhaliwyd trenghoHad ar gorff un o'r enw Edward Griffith, 6oain mlwydd oed, o Lerpw 1, yr hwn a god" yd yn tarw o't doc yn gynar yr un bo eu. Yr oedd Griffith yn gweithio tel taniwr ar fwrdd yr agerlong Lincolnshire) r wythnos ddiweJdaf. Ar y i4eg cyfisol diflanodd, a methwyd a chael hyd iddo yn unman 0 gi>n yniad i hyn awgrymwyd i sychu y doc i fyuy, a gwnaed hyn nos Wener, a boreu Sadwrn caed o hyd i'w gorff yn y liaid. Pasiwyd rheithfarn o far- uolaeth ddamweiniol. Herio Bad Tan-forawl. Ar Rhagfyr i ieg, pan yr oedd yr aeerlong Co'chester ar ei mordaith o Hook of Holland i Haruich daeth bad tan-lorawl ar ei ihraws, ond anwybydd- wyd y rhy^u d i stopio'r Hong gan Capten Lawrence. Gorchymynodd i'r tanwyr a'r p=i irinwyr woeud eu goreu, a llwyddodd i osgoi y bad dinystiiol ac i ddianc. Nos I au diwedJaf cafodd y capten, am ei wrhydri, ei anrhegu ag oriawr aur gan gadeirydd a chyfarwydd- wyr Rheilffordd y Great Eastern, a chyd'iabyadwyd ei ddeheurwydd a'i ddewrder gan Fwrdd Masnach. < ♦ Dirwyo German yn y Bermo. Yn y Bermo, yr wythnos ddiweddat, cyhuddvvyd Leopold Bassinger o beidio coft estru ei hun o dan Ddeddf VVahardd- iadol y Tramorwyr Dywedwyd gan y Pr:f Gwnstabl tod y cyhuddedig yn aros yn y dret er y Pasg, a bod yr heddlu yn cadw gwyliadwriaeth rno er mis Awst. Dyuedai wrth yr heddlu mai ltalhd I ydosdd Ond gwnaed ymclnviliad yn ei gylch yn ddiweddar gan berson o Germani. O ganlyniad cymerwyd ef i fyny ar amheuafcih o fod yn German, ac addef^dd mai dyoa ydoedd fod ganddo deulu ) n ddia allan yn Getmani1 yn anfon arian iddo. Yr oedd wedi dweyd wrth y triolion mai Italiad yd- oedd, ac nid oedd yn hoffi dweyd wedi hyny mai German ydoedd. Dirwywyd ef i ddeg punt. a chymerwyd ef wedi! hyny i wersyll y tramorwyr.

RHYFEL-LONGAU PRYDEINIG A FFRAINC YN YMOSOD AR Y DARDANELLES. DISTEWI RHAI O'R AMDDIFFYNFEYDD. Y MOR-LADRON" YN SUDDO LLONGAU PRYDEINIG. UN Y TUALLAN I AMLWCH, SIR FON 0 DDYDD I DDYDD. Ddechreu'r w. thníS o'r blaen gwnaed ymosodiad arall ar raddfa mwy eang na hyd y nod y Hall gan adran o'r Llynges Awyrol ar drefi yn Belgium, ddefnyddir gan y gelyn fel manau i barotoi ac i osod i lawr fadau tan-forawl. Cymerodd deugain o ehedlongau ran yn yr ymosodiad, ac yr ot;dd wyth o ehedlongau Ffrainc yn cydweithredu a rhai Prydain. GoJJynodd y rhai hyn belenau i lawr ar shediau awyrlongau y gelyn yn Ghistilles, ger Ostend, a thrwy hyn rhwystrasant i'r gelyn ym) ryd a'n 1 peirianau. Gollyngwyd pelenau ffrwyd-1 rol ar Ostend, Zeebrugge, Middelkitke, a manau eraiil. Ni cheisiodd yr eWed-1 wyr wneud niwed i ddim oud ag oedd o bwys i safbwynt milwrol, megis mag- nelau trymion, gwageni, llongau, a'r Mole yn Ddydd Mercher cyhoeddwyd adrodd- iad arall o eiddo'r Maes Lywydd Syr John French. Mynegir fod cynydd yn cael ei wneud ger La Bassee. Cymer- wyd meddiant o le pwysig ar y i3eg heb unrhyw golledion. Ymosododd y Germaniaid ar y Pryd- einiaid yn nghymdogaeth Y prES ar y J4e^T gan gymeryd ychydi^ o'r ffosydd oddi arnynt. Gwnaed^gwrth-ymosodiad 1 ar y gelyn, adenillwyd y tir a chyrner-1 wyd rhai carcharorion. Bu'r brwydro gyda'r cyilegrau yn fwy flfyrnig mewn manau eraill, ac yn hyn dangosodd magnelau Prydain eu bod yn %ell. Rhydd Syr John French ganmoliaeth; uchel i'r adran ehedol o'r fyddin, ac i'r Tiriogaethwyr sydd yn awr yn ymladd J ar y maes. Aeth yr awyrlong Germanaidd L 3 yn ddrylliau ar dueddau Denmarc. Cych- wynodd o Hamburg ar hynt ymosodol ond daeth yn ddrycin fawr, ac wedi ymtadd a'r elfenau am oddeutu chwe' awr aeth ei pheirianau allan o drefn a disgynodd i Liwr. Yr oedd yn un o'r awyrlougau m-vyaf feddai Germani, a 'r' ddiweddarnt Heblavv'r capten a'r is-i swyddog cariai ddeuddeg o griw. Yr oedd yn agos i ddau gant ac ugain Hath o hyd, a gyrid hi gan bedwar motor o'r maih diweddaraf. Ni anafwyd neb o'r criw, ond cymerwyd hwy yn garchar-' brion gan yr awdurdodau. Rhoes y capten y llong ar dan rhag ofn y cyn-j wysai gyfrinachau swyddogol. Dydd Iau, y 18fed cyfisol, oedd y diwrnod yr oedd Germani, yn ol eii bygythiad, nm ddcchreu suddo llongau masnachol Prydain, a hysbyswyd eu bod wedi liwyddo i suddo dwy long fechan yn y Sianel-ilong lo yn perthyn i Brydain, a'r llong Ville de Lille yn perthyn i Ffrainc. Ceisiasant hefyd suddo llong yn perthyn i Norway, ond rhwystrwyd hwy gan fadau torpedo y Ffrancod. Dulwich oedd enw'r llong Brydeinig, ac ni chafodd unrhyw rybudd gan r: gelyn y bwriedid ei suddo, ac ni wnaed unrhyw ymgais i waredu'r criw, ond jllwyddasant i ddianc yo y cyrhod. Mynegid fod y Llyn^esydd German-! aidd Behncke wedi cyfaddef wrth Am-: ericanwr fod Germani wyneb yn wyneb a newyn, ac nad oes ganddi mwyach ddigon o fwyd i bortbi'r trigolion. Cyhoeddwyd atebiad Syr Edward: Grey i Nodyn yr Unol Dalaethau 0 I baTthed i chwilio'r llongau. Dangosai j nad oedd Prydain wedi ymyryd a mas- j nach yr Amerig, yr hyn oedd wedi di- rywio er pan ddechreuodd y rhyfel. Dvwedai hefyd y 1-yddai i'r wlad hon wneud yr oli a aHai rhag peri coiled i'r gwledydd amhleidiol, ond gan fod Ger- niatai yn bygwth suddo pob llong fas- nachol heb unrhyw ymgais i gael allan i ba wlad y po-thynai. yr oedd yn an-; genrheidlot I't L'ywodraelh ystyried pai f.-surz,.ti a ddylid eu mabwysiadu ganddij o dan yr amgykhiadau. Nid oedd fodd i un wlad do. i pob rheol ac i'r flall gadw tynt. Dangosai y rtewyddion o Ffrainc fod i wydd ar arlau y Cyngrheiriaid yno, a! u id cryn bwys yn cael ei roi ar y gelyn t nas gallai symud byddinoedd oddi o i'r i.adfaes dwyreiniol. Yr oeddi aiiuyw lineiiau o ilosydd wedi eu cym-j eryd mewn amr yw ranau o'r mass, a! si.fleoedd eraill wedi eu cadarnhau.! Ymddengys mai ihwng Rheims ac Al- sace y bu'r brwydro poethaf, ond yr oedd dwy lineil o r ffosydd Germanaidd wedi eu cymervd i'r gogledd n Arras, Yr oedd yr adroddiad swyddogol; Germanaidd yn rhoi desgrifiad dyddorol o'r brwydro yn Nwyrain Prwsia a Gog- ledd Poland. Yr oedd yr adroddiad,, fel arfer, wedi ei orliwio ac yn gosod. allan fod y sefyllfa yn hynod ffafriot i'r Germaniaid, Honid eu bod wedi cym- eryd haner can' mil o'r Rwsiaid yn garcharot ion, a bod haner cant o fag- nelan a thrigain o ynau peirianol yn yr ysbail. Gwnaeth y gelyn niter o ymosodiadau lied rymus ddydd lau gyda'r amcac, os oedd modd, o adenill y tir a gollwyd ganddynt. Yn agos i Roclincourt, yn nghymdogaeth Arras, lie y collasant yn drwm ddydd Mawrth, gwnaethant bump ymosodiad aflwyddianus. Gad- awsant ganoedd o gyi ff ar ol. Gwnaed ymosodiadau ffyrnig ganddynt hefyd yn Souain-Perthes, y rhai a drechwyd a blaen y bidog. Yn yr ymladd hwn cymerodd y Ffrancod amryw ganoedd yn garcharorion, y rliai addefent fod y I gelyn wedi C lei colIejion trymion iawo, I rhai catrodau wedi colli mwy na'u haner. Llwyddodd y Ffrancod i enill I yn ol y tir gollasaot yn nghymdogaeth Norray, yn Lorraine. Honai y Ger- i maniaid mÓii gadael y lie wnaethantl hwy, ond dywed yr adroddiad Ffrengig mai eu gysu allan oddiyno gawsant. H ysbyswyd fed Zeppelin arall wedi mynd yn ddrylliau o'r tuallan i lanau Jutland Cafodd un-ar-ddeg o'r criwi eu fcrwaredu, ond bu foddi pedwar, Ddydd Gwener cyhoeddwyd adrodd- iad arall o eiddo'r Llygad- Dyst," a rhydd ddesgrifiad byw o fel y gyrodd y Prydeiniaid y uelyn "allan o'i dwil" ger La Bassee a blaen y bidog. Rhydd fanylion hefyd am orchestion wnaed gan amryw o'r milwyr Prydeinig. Lladdodd un miJwr bedwar o'r German- iaid gyda rhaw. Edrydd milwr ieuanc o Ffrainc hefyd am ysgarmes erch gymerodd le yn un o'r ffosydd Ffrengig pan yr ymosodai rhai o'r Sacsoniaid ami. Bu yno ym- laddta law-law gerth gyda bw yeill, pigffyr.:h, rhaw iau a chyllill. Cyn yr ymladdfa yr oedd y Germaniaid wedi yfed brandi ac ether i'w symbylu i'r frwydr D.'vdd Gwener clechreuodd Germani ar ei rhyfel ar longau masnachol gwled-j ydd amh'eidiol drwy geisio suddo yri agerlong Belridge, yn perthyn i Nor- way, o'r tuallan i Folkestone. 1-1: y llong o New Orleans i Amsterdam, ac ymosodwyd ami gan fad tan-forawl. Yr oedd ar fin suddo pan g) rhaeddodd j i VValmer, ac nid oes amheuaeth nad ei tharo g 411 torpedo gafodd, cinys caed darnau o'r torpedo ar ei bwrdd. Catodd yr ager long Ftrengig Dinorah hefyd ei tharo pan ar ei mordaith o Havre i Dunkirk, ond llwyddodd hithau i gyraedd porthladd yn ddihangol. Eglurodd Syr Edward Grey i'r Amer- ica paham y codwyd baner yr Unolj Dalaethau ar y Lusitania pan y neshai at lanau Lloegr Dywed yr Y sgrifcnydd Tramor y gwnaed hyny am fod Germani yn byg-.vth suddo pob Ilolg fasnachol; Brydeinig heb roi cyfle na gwneud un- rhyw ddarpiiriaeth ar gyfer gwaredu y criw a r teithwyr, i ba wlad bynag y perthynent. Yr oedd Americanwyr ar fwrdd y Lusitania ar ei mordaith flacil- orol wedi gwneud cais am i faner yr Unol Dalaethau gael ei chodi fel ag i ddiogelu eu bywyd hwy eu hunain. i C) feiriai Syr Edward Grey hefyd at y ffaith fod yr Unol Dalaethau yn adeg y Rhyfel Americanaidd wedi manteisio ar ganiatad Prydain i gadw'r faner Bryd- einig ar eu llongau rhag iddynt gael eu dal. Cyhoeddwyd adroddiad byr gan y Maes Lywydd Syr John French drach- etn ddydd Sadwrn. a dywed y bu'r ymladd i'r de o yn chwerw (awn: ar brydiau yn ystod v yddiau diweddaf. Llwyddodd y gelyn 1 gymeryd rhai o'r ffosydd mewn un lie neu ddau, ond; cawsant eu gyru allan o honynt drach- efn. Gadawsant drigain o gyrff ar eu hol mewn un man. Cyteiriai Syr John French hefyd at orchest un o'r ehedwyr a ymosododd yn ddiweddar ar ddwy ehedlong Germanaidd, y naiil ar ol y llall. Gyrodd un o honynt ar ffo aj gadawodd y llall i'r cyflegrau Prydeini;1 ymwneud a hi, a buan y tynwyd hi i lawr ganddynt. Nid oedd dim o bwys yn yr hysbysion gyhoeddwyd o Ffrainc ddydd Sadwrn ocidigerth fod y gelyn wedi gwneud. amryw ymosodiadau ar y safleoedd enillwyd gan y Ffrancod yn ddiweddar, a bod pob ymosodiad wedi ei drechu. Boreu Gwener dechreuodd y Llynges Brydeinig, yn cael gi chynortlnvyo gan Lynges Ffrengig. ymosod ar amddiffyn- teydd allanol y Dardanelles, a phar hawyd yr ymosodiad ddydd Sadwrn. Llwyddwyd i ddinystrio yr amddiffyn- teydd ar yr ochr Ewropeaidd. Ni tharawyd yr un o'r rhyfel-longau Cyngrheiriol. Disgwylir y gellir din- ystiio yr oil cyn pen ychydig ddyddiau, ac y bydd y Culfor yn rhydd i longau Rwsia gludo eu nwyddau trwodd. Yr oedd adroddiaJau swyddogol o Paris oddeutu'r Sul yn mynegi eu bod yn parhau i symud ymlaen ac i enill llawer o safleoedd newyddion. Llwydd- wyd i adfed-^ianu y ffosydd enillwyd gan y gelyn yn nghymydogaeth Ypies. Ar ol y frwydr caed o hyd i ganoedd o g-yrff y Germaniaid ar y maes. Ych- ydig iawn mewn cydmariaeth oedd colledion y Ffrancod. O'r Lys i'r Oise dywedir fod catrawd gyfan o'r gelyn wedi ei dinystrio yn ystod y dyddiau diweddaf. Y mae'r Germaniaid wrthin barhaus yn ceisio adfeddianu y tir gollwyd ganddynt yn Champagne, ond wedi ymosodiad ar ol ymosodiad methiant fu eu hymgais i symud y Ffrancod o'u ffosydd, ac yr oedd eu colledion yn -drymion iawn. I'r gogledd o Mesnil trechwyd gwrth-ymosodiadau o eiddo'r gelyn, a chymerwyd ugeiniau o honynt yn garcharorion. Ar ol i'r Germaniaid wneud chuech gwrth-ymosodiad enillodd y Ffrancod ragor o dir yn Les Eparge, i'r de o Verdun. Cymerasant feddiant o dri o ynau peirianol, dau mortar perthynol i'r ffosydd, a chymerwyd dros 200 yn garcharorion, gydag amryw o swydd- ogion. Hona'r Pencadlys Germanaidd fod y Germaniaid wedi meddianu un o'r ffos- • ydd Cyngrheiriol yn Gheluveld- Y pres, ac un arall i'r de-orl!ewin o Ypres, ac iddynt gymeryd ychydig o'r Ffrancod yn garcharorion Yn agos i Combres dywedir iddynt g-uro'r Ffrancod ar ol i'r olaf wneud tri o ymosodiadau ffyrnig ar eu safleoedd. Yr oedd colledion y Ffrancod yn lluosog, a chvmerwyd yn garcharorioo ddau swyddog a 125 o ddynion. Newyddion swyddogol o'r Pencadlys -,o l o'r Pencadlys Rwsiaidd ddywed mai anwireddus holl- ol yw y newydd gyhoeddwyd gan Ger- mani ddaifod iddynt gael buddugoliaeth fawr yn Nwyrain Prwsia a'r Carpath- ians, ac nad oes dim gwirionedd yn yr honiad iddynt gymeryd 26,000 o'r Rws- iaid yn garcharorion a meddianu 30 o ynau peirianol. Dywed yr adroddiad mai dal i eniil tir wna y Rwsiaid. Yn y Carpathians trechwyd ymosodiad Germanaidd rhwng Tuchla a Wyszkow. Wedi ymladd ffyrnig a'r bidog llwydd- wyd i adenill bryn o gryn bwysigrwydd i'r dwyrain o Seneczow. Bu brwydrau ar lanau yr afonydd Bobra a Narew, yn oghymdogaeth Ossowic, ac ar y ffordd haiarn i gyfeiriad Dornza, Os- trolenka, Grasuysz a Plock. Newydd o Buenos Ayres am nos Sul edrydd fod y cruiser Germanaidd Kron Prinz Wilhelm wedi suddo pedair ager- long ac un ysgwner fechan, sef The Highland Brae, 7,634 tunell, perthynol i linell Nelson y Potaro, 4,419 tunell yr Hemisphere, perthynol i Gwmni y Mri. W. Thomas a'i Feibion, Lerpwl; V Semantha, 2,847 tunell, a'r ysgwner Wilfred. Foreu Sadwrn suddwyd yr agerlong Cambank, 3,012 tunell, gan fAd tan- forawl Germanaidd, y tuallan i Amlwch, Sir Fon, heb roddi rhybudd o gwbl iddynt, a chollodd pedwar eu bywydau. Yn hwyrach yn y dydd suddwyd ager- long arall, set y Downshire, 365 tunell, y tuallan i Ynys Manaw, ar ol rhoddi rhybudd o bum' munud i'r criw i glirio o honi. Ceisiodd ehedwyr Germanaidd wneud ymosodiad ar Essex nos Sul, ond aflwyddianus fu eu hymdrech. Lluch- iwyd dwy ffrwyd-belen yn nghymydog- aeth Braintree oddeutu haner awr wedi wyth. Disgynasant mewn caeau, ac ni wnaethant ddim niwed. Oddeutu ugain munud inaw disgynodd ffrwyd- belen mewn gardd perthynol i dy yn Colchester, a dinystriwyd peth dodrefn a ffeuestri, ond ni wnaed yr un niwed i fywydau.

YM080D AR Y DARDAN- ELLES. DINYSTRIO RHAI O'R AMDDI- ¡ FFYNFEVDD. Dydd Sadwin gwnaeth Ysgrifenydd y Mor'ys yn hysbys foli rhai o ryfel- longau Prydeinig, yn cael eu cynorth- wyo gan ryfe!-Iongau Ffrengig, o dan lywyddiaeth yr Is-Lyngesydd Sack ville H. Carden, wedi ymosod ar gaerfeydd allanol y Dardanelles dJydd Gwener. Taniwyd ar yr amddiffynfeydd yn Cape Helles a Kum Kalo. Gwnaed gwaith effeithiol ar ddwy o'r amddiffyn- feydd, a thaniwyd yn ami at ddwy ar ¡ ond nis gellir dweyd maint y dinystr, gan eu bod wedi eu gweithio i'r ddaear. Methodd yr amddiffyn- feydd ag ateb yn ol gan nas gallasent gyrhaedd y llongau. Am chwarter wedi dau y prydnawn ( gorchymynwyd i rai o'r rhyfel-longau neshau at yr amddiffynfeydd. Yna dechreuodd yr amddiffynfeydd o bob ochr danio atynt, ond daliwyd i danio yn effeithiol arnynt gan y Vengeance, Cornwallis, Tnumph, Suffren, Gaulois, a Bouvet, yn cael eu cynotthwyo gan yr Inflexible a'r Agamemnon o bellder. Llwyddwyd i ddistewi'r amddiffyn- feydd ar yr ochr Ewropeaidd. Daliai un amddiffynfa ar yr ochr Asiataidd i danio pan ataliwyd y llongau oherwydd y tywyllwch. Wedi i'r ehedwyr fod o amgylch y lie boreu Sadwrn ail-ddechreuodd y llongau danio ar yr amddiffynfeydd. Hysbysodd Swyddog y Morlys Ffrengig mai y rhyfel-longau Suffren, Gaulios, a Bouvet oedd y rhai Ffrengig gymerai ran.

With No. 3 on the Cam. Owing to arrangements being made to dis- patch a large uumber of men to somewhere," to fire a course of musketry, our leave was can- celled for a few days. It was resumed again on Wednesday when the '• Colour-bloke,"Sergeant John what's hts-name, and our big stretcher- bearer departed for the Gwlad y Gâo." By-the-way, did you notice any lameness in what's his-name's walk when he was at home ? He has been troubled lately with ex- treme lameness, but he was seen to march away to the Railway Station on his way home as smartly as any guardsman. 'Does un man yn debyg i gartref." .Anyhow, thoughts of getting there cured at least one cripple We are glad to hear from those who have been at home that you think they look fit and well. Can anyone now believe all that twad ile about our being starved. We look starved, don't we 1 Ths worst part about our short leave at horr.e appears to be the comiag away. Almost every- one of the fellows who came home, until leave was temporarily cancelled, overstayed their leave. Some of them were given the pleasant duty of explaining their conduct before the C.O., and give a definite answer to that oft-asked question—"What do you mean by it?" One or two were fined a day's pay for failing to give satisfactory answers. Many got off scot-free. « Now all this resulted in the Commanding Officer warniiag the men on parade that if this over- staying continued, leave would be cancelled for good. It is up to you at home to see that all men on leave get away in time, in order that those who are waiting their turn may not lose their chance of having a few days at home with .their relations and friends. If they express the intention of "chancing their arm," aud staying for any more Tuesday night soirees, the best thing to adopt would be to get some of the soldiers you have at Pwllheli to frog-march them to the train. NO jocking this time. Our Col- onel does not mince matters, and he invariably means what he says. vVhat a shame it would be if those on the waiting list lost their leave through the selfishness of one of their own chums. One man of our Company could not wait for his turn to come he took French leave, and has been away in hiding for over a week. He caused trouble of this kind ones before, and was fetched back from Carnarvon by Sergt. Row- lands. He is no credit at all to No. 3, and it is the wish of all in the ranks that the authorities fail to find him. If they do find him, he will probably get a term of detention and then get fired right out of the forces. It is recognised as an honour to serve the Colours, and it is astoni- shing to think this type of man was ever admit. ted There are others undesirables in Khaki, and these you must know have the peculiar habit of putting their fists through cell doors. No matte; whether the panels are of glass or wood, it is an absolute essential in their code, that their fists must go through the door of any cell in which they may be detained They look very sick when pay-days come, and they are told the amount in damages and doctor's bills they are to pay out of their small earnings. You have not yet been told a bout our succese in football. A team from the Sixth Battalion, which really amounts to a team picked out of the old North Wales Coast Leaguers, has played a number of matches against the best that Cam- bridge can put on the field, and has won all. Two or three matches were played against College Teams and won easily. The scores are forgotten for the moment, but ask Bob W illiam when he comes back. If Davies, Llanarmon, is back first he could tell you as both he and Bob played in all the games. Talking of football, you might as well be told that young Mr Manley, of Llanbedrog, who played so fine a game for the town team on many occasions, is a Lieutenant in the 6th, and attached to the Second Company. He looks well in his smart uniform, and is quite devoid of swank. You wish him every success we are sure. We have lost Lieut. Anthony. As you per- haps have heard he has left us to learn the flying- business. Promotion comes slowly in an infantry regiment, but it is certain that Lieut. Anthony will soon learn to rise rapidly. From what we have seen of him we all think he has dropped into his proper place, as he baa all the dash, the daring, and all the dare-devil love of excitement and adventure required to make a successful military bird-man. Lieut. Anthony was a popular oflicer, and was liked by the boys for his ablity to "dweyd dipyn o drefn" yn Gymraeg—' a'i dweyd hi'n hallt fyddai hefyd ambell dro." We wish him every success and shall look forward to hearing about him in the near future. Many of our fellows on their return inform us that we are doomed to remain in England, while the Pals are going to France. This information we find comes from young fellows who have so far refrained from joining either the Pala or ours. We presume that these young fellows do not-join from fear of being sent abroad." Here is fine chance for them. Why not come up and join us, as we are to be the First Line of Defence in this country. This would save their faces in after years when the question is put to them,—" What regiment did you belong to during the Great War?" Whatever we are called upon to do, we shall attempt; wherever we are ordered to go, we shall go unquestion- ingly, and we all look forward to going to France. It would be a pity if ill-feeling were caused, by this siily talk of the fearsome ones, between the lads of the various regiments on the cessation of hostilities. Comparisons are odorous," fel bydd Mr Jonea yn dweyd. -0--

Saith o Diriogaethwyr yn Boddi. Bu damwain adfydus iawn yn Gains- borough ddydd Gwener, yr hyn achos- odd i saith o'r Tiriogaethwyr sydd yn gwersyllu yno golli eu bywyd. Yr oedd rhai o'r Tiriogaethwyr wedi adeiladu pont nofiadwy ar lyn, a phan oeddynt yn croesi arni rywfodd troes y bont a syrthiodd tua deugain o'r dynion ieuainc i'r dwr, ac fel y crybwyllwyd bu foddi saith o honydt. Llwyddodd y rhan fwyat o'r dynion i nofio i'r Ian, a llwyddodd un dyn ieuar ai%A i waredu tri o'i gymrodyr. Yr oee yno olygfa ddifrifol iawn pan y eeillld dod o hyd i'r cyrff. Caed pump 0 gyrff i fynu o fewn dwyawr ar ol i'r ddamwain ddigwydd, a chaed y ddau arall yn hwyrach ar y dydd.

Damwain Ddifrifol yn Ngwrecsam. Yn hwyr nos Sadwrn diweddaf tra yn ceisio tori'r ffordd i'w cartref ar draws llinell y Great Central rhwng Gwrecsam a Brymbo, cyfarfyddodd dau ddyn o'r enwau Thomas Jones, o Southsea, a Thomas Merriman, o Tan- yfron, a damwain brotodd yn angeuol. Pan yn croesi'r rheiliau tarawyd hwy gan y tren ddigwyddai fyned heibio, a derbyniasant aiweidiau trymion. Clud- wyd hwy mewn tren i Wrecsam, ond bu i'r trueiniaid farw gynted ag y cymerwyd hwy i'r ysbyty.