Yr Udgorn

NODION A HANESION. Ei Lethu i Farwolaeth. Cafodd glowr o'r enw William Navies ei ladd yn ddisyfyd yn NgJofa edwas, Mynwy, y dydd o'r blaen, t-wy i garreg yn pwyso tair tunell disgyn arno. Aechyd Heintus yn Eifion dd. r wythnos ddiweddaf bu farw ped- walo blant yn Mhencaenewydd o'r dipheria-dau o honynt yn yr un ty. Y rrfa amrvw eraill yn dioddef oddi- wrrhv-r un afiechyd peryglus yn yr ardal Tafar ar gyfer pob Haner Cant. Wrt wrlhwynebu truyddedau taf- arudai n Caerwys, v dydd o'r blaer., dyweda Nir. F. Llewelyn Jones, y Wyddgtqr fod yn y lie a enwyd dafarn ar gyfer haner cant o'r thai mewn oed oedd n trigo yno. Talent yi y Tloty. Hysbysir fod bach en bychan yn nhloty Llar-lwy sjdd vn elhiiadol o gyflyiii ei y gyflym ei gn^vyil. Y mae yn sefyll ar ben y rhestr n yr ysgol ddyddiol, wedi enill y dystysjif am y cynydd goreu yn yr ysgol, a thstysgrif y sir yn ogystal. Cyhuddiad n erbyn Swyddog Cymdeithas tyfeiilgar. Yn Towyo, dydd Gwener, cyhudd- wyd John Evan les, teiliwr, o Aberdyfi, gan ymddiriedohyr Urdd Odyddion Dyfi o fod wedi a dw'n ol yn anghyf- reithlon y swm () Ifp. as. 8c., eiddo caogen Dyfi o U ifd Henafol yr Od- yddion, rhwng Ivdref laf, 1910, a Mehefin joain, J9. Gofynodd Mr. Guthrie Jones, yr hVIJ ymddangosai ar ran yi erlyniad, am Ctiriad am fis, gan hysbysu y gellid yn y yfamser gymeryd cwrs arbenig a fuasai fI ei gwneud yn ddiangenrhaid i ddod ar mater gerbron ytfaioc drachefn. Canist<^y(j y gohiriad. Cybuddo o Drais-dynj Geneth. Yn Nghonwy, ddydd diweddaf, cyhuddwyd Llewelyn Ltoyd Griffith, Caernarfon, o fod wedi tran-dynu geneth bymtheg oed, o'r enw Nora Ashworth, o ofal ei rhieni. Tysjwyd fel y cymerwyd y cyhuddedig i'r ojalfa yn Neheudir Cymru, ac yna gohirwyd yr achos. Ei gael yrt Farw mewn Gardd. Ya gynar fore Sadwrn canfu dyns o'r enw Amy Roberts o Buxton-or, Trent, ddyn yn gorwedd yn gorff yr nghefn y ty. Yr oedd y truan wedi claddu ei wraig y dydd blaenorol, ac ymddangosai mewn tristwch mawr ar ol yr angladd. Nis gwyddis sut y cyt- arfu a'i ddiwedd. Cael ei Ferwi i Farwolaetn. Cyfarfu Matthew College, yr hwn a weithiai mewn darllawdy yn Wath, ger Mexborough, a'i angau mewn modd arswydus y dydd o'r blaen. Syrthiodd i grochan mawr yn llawn o wlybwr berwedig. Ymhen deng munud goll- yngwyd y gwlybwr o'r crochan ac adterwyd corff y truan o hono. Gwenwytio CefTylau. Y mae dau geffyl gwerthfawr a ber- fformiai yn yr arddangosfa yn Olympia, Liundain, wedi marw oddiwrth effeith- iau gwenwyn. Perthynai un o'r ceffylau i Mme Baptista Schreiber, yr hon ber- fformiai gyda hwynt, ac yr oeddynt yn geffylau nodedig o werthfawr,—un o hooynt-ystalwyn claerwyn— yn werth tros fil o bunau. Hen Wraig Gant Oed yn Ysmocio Y mae Mary Brannan, o Swydd Yprk, newydd gyraedd ei phen bl wydd yn gant oed. Cyfyd bob dydd bump o'r gloch y bore, ac y mae ei chynhedd- fau yn eithriadol grvf o'i hoed. Y mae'n hotf iawn o ysmocio, a gwell ganddi bibell bren a thybaco cryf na dim. Y mae'r hen wraig ar hyn o bryd yn nhloty Bradford. fSyrthio dan yr Olwynion. ?? Lladdwyd certmon o'r enw Evan Wynne yn Rossett y dydd o'r blaen ? drwy i wgen fynd drosto. Yr oedd Wynne ac un arall yn mynd hefo gwagen lwythog o Gwrecsam i Rossett, a phan yn agos i'w gartref ceisiodd Wynne neidio ar y llorpiau, ond syrth- iodd ac aeth olwynion y wagcn trosto gan ei niweidio mor dditrifol fel y bu farw ymhen ychydig oriau, Llyncu ei Ddanedd Gosod. Bu farw Fie,e-;ck Williams, 39-»in mlwydd oed, o'r ger Garndiffaith, yn ysb\ty Pontypu). Aed ag ef i'r ysbyty gan ei tod wedi llyncu ei ddanedd gosod yn ei gwsg. Gwnaed pob ym- drech i gael y danedd allan, ond i ddim diben. Tori Ffenestri. Yn y Bermo, ddydd Sadwrn, cafodd dyn ieuanc un-ar-hugain oed, o'r enw I Henry Williams, o Wem, Salop, ei anfon i garchir am ddau fis gyda lIafur caled, am dori ffenestr isrynmynach I Lodge a Garthowen, y Bermo, y noson flaenorol. V- Canfod ei Dad werii ei Lindagu. Foreu Iau diweddaf cantuwyd John Hughes, pysgotwr, Plas Isa, Conwy, wedi ei lindagu yn ei wely. Yr oedd wedi bod mewn tipyn o huyl y noson cynt yn disgwyl y flwyddyn newydd i mewn, a gwdwyd ef ar y cei oddeutu un ar y gloch. P,tn ddeffrod..1 ei fab yn y bore gwelai ei dad yn gorwedd yn farw ar y gwely, a'i fiesus wedi eu cylymu yn dyn am ei vvddf. GeneLh Fach Wrol Y n Mhoi thmadoy, ddydd Gwenci diweddat, llwyddodit geneth tfch wyth oed o'r enw Laura Lewis i waredu plentyn teirblwydd oed rhag hoddi. Syrthiodd y plentyn i'r cei pan oedd y Jlanu i mewn, a Ihvyddodd i'w godi i fyny o'r dwfr gerfydd ei ddillad. Yr oedd yn pery lu i bywyd ei hun yn ddirfawr yn ei hymdiech. Bu foddi bachgen o fewn ychydig lather,i i'r fan Gwener y Groglith diweddaf. Ymosod ar Ynad. Ymosododd morw r o'r enw Alexan- der Memery ar Dr. Moir, un o ynadon Bootle ar yr heo! yn Lerpwl y dydd o'r blaen, a dydd Sadwrn dygwyd y cy- huddedig o flaen y llys. Yr oedd y meddyg yn cerdded ar hyd Trinity Road pan y daeth y morwr heibio a gafaelodd am wddf Dr. Moir a tharawodd ef yn ei enau nes malurio ei ddanedd. Daeth heddwas yno ar unwaith a chymerodd Memery i'r ddalfa. Gorchymynwyd iddo dalu iip. 14s. 6c., yn cynwys 5p. o iawn, neu fis o garchar. Trychineb y Di Waith. Y dydd o'r blaen cynhaliwyd treng- holiad yn Llanfairtephan ar gorff Morris Williams, 38ain mlwydd oed, brodor o Fethesda. Am saith wythnos be yn crwydro'n ofer i chwilio am waith, ac yn gynar fore Sul cerddodd gyda chym- rawd iddo i Lanfairfechan gan ddisgwyl cael gwaith yn y chwarel. Aethant ar hyd llwybr mynyddig, yn nanedd ystor- om erwin o wynt, cenllysg ac eira. Y n hwyr y nos cawsantJoches ym meudy rhyw fferm, heb damaid o fwyd drwy'r dydd. Erbyn bore dranoeth yr oedd Williams wedi marw. Pasiwyd yn y trengholiad mai marw o effaith yr oerfel a wnaeth. Bachgen Bach Meddylgar. Buasai plentyn dwy flwydd a haner oed wedi cael ei ladd yn ddiameu yn Ngwrecsam y dydd o'r blaen onibae am bresenoldeb meddwl ei frawd naw mlwydd oed. Yr oedd y ddau frawd bychan yn mynd law yn llaw drwy un o heolydd pwysicaf y dref, a phan yn ceisio croesi dyma gerbyd yn dod o'r tu ol i un arall ar eu traws. Mewn amrantiad rhoes y bachgen hynat her- cwd i w frawd bach heibio nes y disgyn- odd yi ddianaf ar ochr yr heol. Aeth y cerbyd tros ei goesuu ef ei hun, ond yn rh)fedd iawn ni ehafodd nemor ddim niwed. Codwyd et i fyny gan heddwas, yr hwt oeddyn llygad-dyst o'r weithred wrol. i Harr] Fragson wedi ei Lofruddio. Achaswyd cyffro anghyffredin yn Paris ddydd Mawrth diweddaf gan lof- ruddiatth Harry Fragson, y datganwr enwog Fe'i saeth\\ yd yn tarw gan ei dad, hn wr pedwar ugain a thair mlwyda oed. Ymddengys fod Fragson yn cyfathrachu gyda geneth ieuanc, ac yr oedd yr hen wr wedi cymeryd yn ei herbyn jymaint nes yr oedd wedi eff- eithio ar ei feddwl. Pan ddaeth Fragson a'r eneth i'r ty gyda'r nos aeth yn ym- rafael rJwng y tad a'r mab, gyda'r canlyniad i'r tad saethu ei fab hefo llawddrtil o'r tu ol i'w glust. Yr oedd j yr hen Zvr wedi bygwth gwneud diwedd ar ei einioes lawer gwaith, gan ei fod yn poeni cymaint oherwydd carwriaeth Fragson a'r eneth. Blino'r Tafarnwr Yn Llangollen y dydd o'r blaen caf- odd "Edward Edwards, brodor o'r lie, ei ddir wyo i dair punt, a gorchymynwyd iJJo dalu pum' punt o iawn am niwed a wnaeth i ffenestr y Bull Hotel. Ym- ddengys fod Edwards a'i frawd wedi eu dirwyo ychydig fisoedd yn ol am ymos- lhi ar Walter Haw thorn, gwr y ty tafarn a enwyd honent eu bod yn ddieuog a bycythient dalu'n ol i Hawthorn y cyfle cytaf a gaent. Addefai Edwards yn y 11). ei fod wedi bod yn bygwth Haw- thorn ac fod yn well ganddo fynd i garchar na thalu'r ddirwy. Ar ol dod allan o'r carchar byddai iddo ddial drachefn, meddai et. Cafcdd Evan Edwards, ei frawd, ei anfon i garchar am ddau fis gyda Ilafur caled am fod yn gyfranog yn yr heljnt. I

Brodor o Bwllheli yn Boddi'n Colchester. CrybwyIJ oIsom mewn rhifyn blnenoro! am foddiad damweiniol Mr. liugh T. h'llis, brodor o Bwllheli, brawd i'r Parch. W. T Ellis, B.A., B.D., yn yr Aton "olne, ger Colchester. Gwas- anaethai y trancedig fel darilenwr prawfleni gyda'r Mri Ayre a Spottis- woode, a bu am flynyddau yn gweithio yn swyddfa'r newyddiadur hwo, lie y bu yn brentis. Yn y trengholiad tyst- iwyd fod y trancedig wedi mynd i edrych am encth fach i ddanfon anrhegion Nadolig iddi, ac wrth ddychwel yn ol collodd ei Jwybr a syrthiodd i'r afon. Galwodd y rhe;th- u yr sylw'r Got ffo;:ieth at y lie peryglus hwr,w oedd ar y ffordd. Tystiwyd hefyd yn y trengholiad gan rai o gynrychiolwyr y Mri Ayre a Spottis- woode i gymeriad clisgiaer eu cyn- weithiwr. Yr oedd chwech o'i gyd- weithwyr yn cynrychioli'r meistri a'r j^wasanaethyddion yn yr angladd, yr hyn gymerodd Je ar Rhagfyr y 24ain, yn mynwent Colchester, y PArch. J. Wat, gweinidog y Wesleyaid yn guas.maethu Gedy'r ymadawedig, yr hwn t,edd weddw ac oddeutu haner can' mi^ydd oed, ddau fab, y naiil yn un->r-bymtheg a'r lIall yn ddwy-ar- bymtheg oed.

Cyhuddo o Ysbeilio Geneth. Yn Welshpool, ddydd Sadwrn, cy- huddid John James Jeffreys, un o Au s- tralia a weithiai ar fleim yn agos i Welshpool, o fod wedi cjlhru i Amy Jones, yeneth o forwyn, ai hysbeilio ar y brif-ffordd. Dywedai yr eneth ei bod yn d\chw el o Gailsfield i'r ficerdy, lie yr oedd yn gweini, tua haner awr wedi chwech noson cyn y flwyddyn newndci, ac mewn lie unig ar y ffordd ymosododd y carcharor arni. Cydiodd yn ei gwddf, llinda^odd hi, a chymerodd ei phvas a tua deg swilt ar hugain oddi ami. Tystiwyd gan ddynes iddi we'ed y car- charor yn dilyn yr eneth. Ychydig yn gynaraJi yr oedd y circhat-ot- wedi ym- osv)d arni hi, ac wedi ceisio ei thaflu i lawr Tystiwyd gan eneth o'r enw Sarah Burgess iddi glywed rhywun yn llefain yn ?'gos i'r ficerdy, a gwelodd y carcharor yn dod allan o'r coed Cyd- iodd ynddi-, ond pan waeddodd hi rhed- odd ymaith. Dywedodd y carcharor mai tan ddylanwad diod yr ydoedd. Traddodwyd ef i sefyll ei brawf yn y Ch carter Scssnvn.

Ei Gymeryd i'r Ddalfa yn New Zealand. CYN-GVFRIFYDD ARIANOL A-BERYSTWYTH. Y mae Mr. Charles Massey, cyn- gyfrifydd arianol Aberystwyth, am yr hwn oedd gwarant allan i'w ddal ar gyhuddiad o dwyllo a chadw arian, wedi cael ei gymeryd i'r ddalfa yn Wanganni, New Zealand. Derbyn- iwyd hysbysrwydd arbenig gan Brif Cwnstabl Ceredigion (Mr. Edward Williams) yr wythnos ddiweddaf. Ym- ohebwyd a'r Swyddfa Gartrefol, ac anfonwyd bn sneges yn gorchymyn am i Massey gael ei gymeryd i'r ddalfa.

Dau Etholiad yn Fuan. Bydd i ddyrchafiad Syr Alfred Cripps i Dy'r Arglwyddi, a Mr. Llewelyn Archer Atherley Jones, K. C., i tod yn Farnwr Llys Dinesig Llundain, beri y bydd i etholiad gymeryd lie yn Rhan- bath Wycombe o Sir Buckinham ac yn Ngogledd-Orllewin Durham. Y mae Syr Alfred Cripps yn aelod Toriaidd cros Wycombe er y flwyddyn 1910, pryd y cipiodd y sedd oddiar y Rhyddlrydwyr gyda mwyafrif o 2,500. Ni chafodd ei wrthwynebu yn yr etholiad cyffredinol diweddaf. Bernir mai Cyrnol Claude Vere Cavendish Hobart, D.S. O., fydd yr ymgeisydd Rhyddfrydol. Yr oedd mwyafrif Mr Atherley Jones yn Ngogledd-Orllewin Durham y tro diweddaf yn 4,171, ac yr oedd tros bum mil y ddau etholiad blaenorol. Credir y bydd tri ymgeisydd ar y maes yn yr ethjliad nesaf.

I Ymgyrch "Gwladgarol" yn erbyn y Canghellor. Dywed gohebydd LIundeinig y Daily ilf),St and Mercury ei tod yn deall y pen- derfynwyd gan ddosbarth neillduol o'r Toriaid, mewn cyfarfod gynhaliwyd yr ail ddydd o'r flwyddyn newydd, i gych- wyn ymgyrch "gwladgarol" brwd yn erbyn y Canghellor yn ei etholaeth ei hun. Cyhoeddir fod yr ymgyrch yn hollol anwleidyddol o ran ei natur, a byddis yn disgwyl gwasanaeth y gway- 1i hanol gynghreiriau gwladgarol yn y frwydr. Dywedir fod rhai o'r Undeb- wyr Cymreig wedi hysbysu y bydd i Gaernarfon roi eu cynorthwy parod i'r gwladgarwyr bondigrybwyll hyn, ac y bydd i ymosodiad parhaus gael ei wneud ar safle vvleidyddol M Lloyd George.

I Ei Saethu ar yr Heol. Cafodd geneth ieuanc o'r enw Clara Webster ei saethu ar yr heol yn Leices- ter nos Sul. Taoiwyd pump o ergydion ati, ac er i ddwy o honynt gael effaith ni chafodd ei chlwyfo'n beryglus. Dy- wedir mai rhyw ddyn oedd yn ei chan- lyn ymosododd arni. -o

Pan aeth yr agerlong Lusitania i roi y llythyrau 1 Jawr yn Queenstown cymerwyd geneth ieuanc oedd ar ei hwrdd i'r ddalfa, yr hon gyhuddir o tod wedi lladd ei phlentyn yn Leicester.

Arddangosfa Adar Pwllheli. I Cynhail^ v >i yr uchod am v chwe. hed tro ddydd C.n, yn yr Owen's Mr tor Garage .irUuaugosfa lv\yddianus iawn, tro.s duaii yfant a haner o wahanol entries, y rhai ddeuent o bob rhan o Gymru. a'r oil o ans^vwdd ragorol. Gweithioddy pwyllgor yn egniol iawn tual." ati, a chaft dd eu hyrndrechion eu coroni a liwyddiant. Swyddogion y pwyllgor oeddynt Cadeirydd, Mr. D. John Jones, 74, He< I'awr ttyscydvl. Mr W. S Lloyd, Railway Stores a'r ys^rifenydd anrhydeddus, Mr. W. H. Davies, 4, Mount Terrace, yr hwn yn anad yr un a fu yn hynod deliw) Ù ac ymroddgar gyda'l ddyledswyddau ac i'w weithgarweh ef y mae ei llwvdd;-ar.t i'w briodoli. Llywydd yr aiddan^osla oedd y Maer (Dr. R. Jones Evans), a'r rhai a ganlyn oedd y beirniaid, — Mri. J. W. Metcalfe, Lerpwl, ac A. J Giad- win, Nottinghaiii.-Wele yn diiyn restr o'r arddangoswyr Uwyddianus :— CAGE BIRDS. Norwich Plainhead A.Y\ 1 & 2, W. H. Williams, Llangoed 3, Davies & Jones, Llandi10- Yorkshire Yellow 1, Wm. Nolan, Menai Bridge 2, Sergt. Evans, Bethesda 3, T. G Roberts, Denbigii.-Yorksiiire Buff i, Herbert Jones, Penygroes; 2. W. Nolan, Menai Bridge; 3, M'ss Jennie Parry, Pentafig. Pwllheli.—Border Fancy Yellow: 1, 2 & 3, E. R. Roberts. Penvgioes Border Fancy Buff: 1 & 2, E. R Roberts, Penygroes; 3, R. Creen, Car- narvon Golifitich- (British): I & 3, Evans & Roberts, Llanrwst 2, W. II. Williams, Llangoed. — Goldfinch (Brit- tish) Grey pate, 1913: I, 'Evans & Roberts, IJan^^sl 2, W. H. Wiiliams. Llangoed; 3, R. E. Griffith, Carnarvon. -Mule Hybrid I. R. E (iriffiih, Carnarvon 2 & 3. Hm-iies Brothers, Carnarvon. — British Bud, any other variety; J. R E. Griffith, Carnarvon; 2. W. Nolan. Menai Bridge. —Selling Class I, J. O. Williams, Bangor; 2, Evans & Roberts, Llanrwst 3, R. Green, Carnarvon.—Canary, any variety (local) i, Miss Jennie Parry, G, yo eglvv,s, Pwllheli 2, Richard Wii!ianis, T.,i", newyddior, Llannor; 3, Gwilvm J. Wil- Hams, 22, Sand Street, Pwllheli — British Goldfinch (local) i, William Williams, Isfryn, Efailnewydd 2, Air. Owen, 22, Carnarvon Road, Pwllheli 3, Joe James, Brookfield Terrace, Pwll- heii.-Mule Hybrid (local): 1 Richard Lloyd, 49, North Street, Pwllheli; 2, John Hughes, i, North Terrace, Pwll- lieli 3, Joe James, Brookfield Terrace, Pwllheli.—Foreign Bird (local) 1, 0. Wynne Griffith, Plastan'rallt, Pwllheli 2, Harry Hughes, Tower Stores, do.; 3, Miss Sally Maud Owen, Black Lion Hotel, do.Best Bird in the Show W. H. Williams, Llangoed. PIGEONS. Fantail or Jacobin: & 2, W. Evans, Llanllechid 3, Richard Jones, Holy- head. Show Homer: I & 2, Roberts Bros Llandegfan 3, David Davies, Blaenau Festiniog. -Flying Homer: I, Roberts Bros., Llandegfan 2, Misses C. & N. Parry, Holywell; 3, Henry Jorrs, Lianfairfechan.. -Tumbler, any variety I & 2, W. Evans, Llanllechid 3, Henry Jorrs, Liantairtechan.-Any other variety i. Roberts Bros., Llan- degfan; 2, Henry Jorrs, Llanfairfechan; 3, W. Evans, Liirillechid.Any variety, bred 1913: I, W. Gatley, Llandudno; 2, W. Evans, Llanllechid 3, Henry Jorrs, Ll;antairfechan. -Selling Class J, Henry Jorrs, Llanfairfechan; 2, W. Evans, Llanllechid 3, John Roberts, L'anberis —Best Pigeon in the Show Roberts Bros., Llandegfan. BANTAMS. I Game, any variety: i, J. Williams, Porfmadoc; 2, Owen Hughes, Llan- liecliid 3, Richard Ellis, Aberystwyth. Any ether variety: I, E. G. E. Griffith, Trefnant; 2, Griffith Morris, Portmadoc 3, D. Owen, Llanberis. Children's Pets: 1, 0. Wynne Gi- ffith, Plastan'rallt, Pwllheli 2, Miss M. P. Lloyd, 27, Penlan Street, do.; 3, Freddie James, Sand Street, do.

Gwybodaeth o'r Beibl I ynColI i. Yr oedd yn dda genym fod sylw arbenig yn cael ei dalu yn y Cyfarfod Ysgolion yn Mhenmount wythnos i'r Sabboth diweddat i't gymdeithas er meithrin darlleniad dyddiol o'r Beibl Deallwn fod rhai brodyr wedi bod yn dra selog yn y Cyfarfod Ysgol gyda hyn er's blynyddoedd, ac te fyddwn yn synu clywed ambell wr pwysig yn yr eglwysi yn gwrthod cefnogi y fath waith canmoladwy. Ond y peth a'rn tarawodd i yn lied syn oedd darllen sylwadau cryfion un o ddynion pwysic- af ein teyrnas yr wythnos ddiweddaf yma, sef Mr James Bryce, ar yr esgeul- usdra mawr sydd ar y Beibl, a'r an- wybodaeth galarus sydd am ei neges fawr a'i gynwys rhyfedd. Oni ddylai eglwysi'r wlad yn ogystal a'r Ysgol Sabbothol ddeffro i'r pethau a ddywed Mr Bryce ? Oni bydd ini ddeffro i'r gwirionedd yma yn fuan fe fydd i ddylanwad y Beibl ar y wlad golli a darfod. Hyderwn y bydd i'n gweiaidog- ion a'n harweinwyr crefyddol gredu hyn, a cheisio gwneud rhywbeth i'w ragflaenu. Dysger y plant o'u mebyd i ddarllen y Beibl yn gyson bob dydd, a rhodded y rhieni oil a'r athrawon esiampl dda iddynt. Da genym fod Mr E. Jones Griffith, Council School, wedi ei ddewis yu Ysgrifenydd Cym- deithift Darllen y Beibl yn y Dosbarth hwn. Y mae yn sicr y gwna ysgrifen- ydd llwyddianus.

Y JMOD DDOD YN IACH -fl, Pob darfun A Wellhant Gam d reulia d Geri (Biliousness ) Rhwymiad, PaHiant Gwaed, Cyfog, Gwynt, Cur yn y Pen, &c. Gellir tebygoli y rtumog, yr afu, a'r toluddion i dri bwa pont fawr; os nad oadarn bob bwa, anniogel fydd y bont. Ao oa bydd y stumog, neu yr afu, neu y coluddion allan o drefn, yn ddiwad fe waela, o gydymdeimlad, holl organau ereill y gyfundrefn fawr hon. Dylid, felly, ymar- fer PELENI emu w DoAN ar yr arwydd oyntaf o annhrefn ym yr afu, yn y stumog, neu yn y coluddion, fel ag i rwystro mewn pryd i'r drwg ledaenu. Os oes anhwylder yn etch stumog drwgeffeithir ar y tafod, bydd archwaeth anhyfryd yn ygenau, a chewch gamdreuliad ynghyda'r mawr-ddrygau sydd bob amser yn ei ganlyn—balliant gwaed, llosg cylla, anhunedd, yr hunllef (nightmare), cur pen, cyfyngdra anadlu, poenau rhwng yr ysgwyddau, ac yn y fynwes. PELENI CINIAW DOAN ydyw physigwriaeth fawr y stumog. Cynorthwyant drenliad bwyd, ao adferant y stumog. Un o BELENI emu w DOAN (Doan's Dinner Pills) ar ol pryd trwm a rwystra bob effaith niwcidiol. 08 oes anhwylder ar eich afu, a. eich I  '?     '?..  I _C- \r- t-. ?. t-? ? gwedd yn felyn a gvryn eich llygaid yn ddrwgliw; chwi deim- I w c h yn ddiawch ac yn bruddaidd, bydd yna gyfog, a'r geri (WZ«), Uosg 8JUa, y bendro, M ulo"y#W nausea). Gwenieitha PzLENi CoMAW DOAN yr &fu, a ohymhellant ddylMhd y geri, gan sicrbau gweithrediad iachus y peiriant pwysig hwn. Ond os esgeuluair 11 anhwylder, fe arwain i'r cryd melyn (jaun- dice) a cherrig yn y bledren. O. rhwymedlg eieh coluddion (bowiM) cewoh boan yn nghcsail aich morddwyd; bydd yna dynerwoh a phoen yn y stumog; collwch archwaeth at fwyd, a ohnawd, a thrallodir chwi gan wynt, plorod croen, a chlwyf y marchogion (piles). Gwenwynii y gwaed, a byddwoh mewn perygl o gael y clwyfau adnabyddir dan yr enwau appen- dicitis a peritonitis. Effaith PJJLDI CrsiAW DOAN ydyw meddalhau talpiau o fwyd difudd sydd yn adfeilio, a chySroi y coluddion i weithrediad esmwyth a natur- iol. Os a. ddiwmod heibio heb weithrediad y coluddion byddwch yn sior o gymeryd dogn o BELENI eINU w DOAN cyn myned i orwedd, ac yn y modd hyn rhoddi i'r coludd- ion y oynorthwy angenrheidiol i weith- rediad naturiol. Dylid bob amser gadw yn y ty flychiad o BELENI CINIAW DOAN, a dylai pwy bynnag o'r teulu sydd heb deimlo yn dda gymeryd dogn o honynt ar unwaith. Pris PELENI CINIA W DOAN ydyw 1/1J y blwch, chwe' blwch, 6/- I'w cael gan holl fferyllvyr, aq yn y Stores, neu yn ayth oddi- wrth y Perchenogion, FOSTER MCCLELLAN Co., 8, Wells Street, Oxford Street, London, W., yn rhad drwy y post ar dderbyniad y pris. PELENI ,4I CINIAW DOAN (Doan's Dinner Pills).

Nid ydym yn gyfrifol am syniadau ein gohebwyr. -GOL, PEN Y GARN. Mr ("io),-Pechais Pechais gan na chawsoch chwi na'ch darllenwvr 'run gair oddiwrthyf i ddymuno i chwi Nadolig llawen, Ond ar Robin yr oedd y bai, trwy iddo un ai o'i fodd neu anghof beidio rhoddi fy llythyr i mewn yn y Swyddta. Pa fodd bynag, ni chawsom ni erioed gymaint o Gardiau Nadolig ag eleni. Yr oedd Catsan d Robin wedi gwirioni gyda hwy. Cawsom wyliau I lawen,- digon o fwyd a dillad, a difyrwyd ni yn fawr yn ystod y nosweithiau, ac yn neillduol nos Nadolig, gyda chanu carolau. Ond rywfodd, yn ystod dydd Nadolig, -ar ol bwyta yn drwm mae'n debyg, syrthiais i drwmgwsg, a chan ei bod mor debyg i genadwri adroddaf y cyfryw i chwi. 'Roeddwn yn gweled fy hun tua gor- orau y Garn yma, a gwelwn adeiladau gwychion yn cael eu hadeiladu, tebyg i gapel neu deml. Wrth grwydro oddi- amgylch gan g.eisio gwelediad, gwelwn ty hun yn rhodio ar ben y mur, ac irrii yn ddisymwth gwympo i lawr i bydew dwfn. Ond cefais fy nhraed o danodd cyn diflanu i'r dytnder du erch oedd islaw. 'Roedd y pydew wedi ei scaff- aldio," ys dywedir, gan y contractors yn a, ynghyda rhaff yn hongian o'r top i'r gwaelod yn y canol. 'Roedd fy anadl yn fy ngwddf, ac nis gallwn symud iot yn ol na blaen. Yo fy unigrwydd, gwaeddais, gan lefain nerth fy mhen, gan geisio gan yr Arglwydd anfon ymwared imi Dych- mygais glywed llais yr Arglwydd yn gofyn imi, megys ag i Elias gynt, "Beth a wnei di yma Gwyliedydd ?" Atebais megys Elias, Dygais fawr set dros Arglwydd Dduw y Uuoedd, oherwydd i feibion Israel wrthod dy gyfamod di," &e. Tybiwn inau, wrth glywed y gwynt mawr a chryf yn rhwygo y creigiau-y ddaeargryn a'r tan, fod yr Arglwydd yn myned beibio. Ond nid oedd ymwared imi gan nad oedd yr Arglwydd ynddynt. Ond pan oedd fy enaid bron a lles- meirio, clywn lais. megys lief ddistaw fain yn erchi imi gydio yn y rhaff, ac nid cynt nag oeddwn wedi ufuddhau clywn fy holl gorff yn ymddadebru a'm calon yn llawenychu a llawenydd mawr. Deffroais o'm cwsg er hyny teimlwn fy hun yn cydio yn y rhaff yn dynach nag erioed. Sylweddolais, yn ngwyneb pob digalondid, mae un o raffau mawr yr addewidion ydoedd y rhaff, sef gweddi. Sylweddolwn nad oes dim a roddai nerth twy yn ngwyneb y dirywiad mawr sydd ar grefydd a moesau y wlad, nag i'r holl wylwyr ar y. mater ddeffroi i'w cyfrifoldeb o ddifrif, gan ymostwng gerbron yr Arglwydd mewn gweddi ac ympryd, ar i'r Arglwydd ddytod eto i adeiladu j Seion. ) GWYLIEDYDD.

Tymestl Drom yn yr Ameris. Tua'r Sul ysgubodd y dymestl fwyaf gerwin o fewn cof dros ddinas New York a'r cyffiniau, gan wneud difrod mawr ar y trefi ar hyd y glanau. Ni hysbysir fod bywydau wedi eu colli, ond amcangyfrifir fod y golled i eiddo yn cyraedd i filiwn o ddoleri (dau can' mil o bnnau). Y mae tua dau gant a haner o bobl wedi cu gwneud yn ddigartret yn New Jersey, ond nid yw hyny ynddo ei hun yn profi maint y galanas wnaed ar y tai a'r adeiladau yno, gan fod Hawer o'r aneddau ar yr adeg hon o'r flwyddyn heb neb yn byw ynddynt, tai yn cael eu cadw ar gyfer ymwelwyr yn yr haf oedd y rhan fwyaf o honynt. Gwnaed difrod mawr yn Seabright, ymwelfan p'rydferth yn New Jersey, gan storm fawr ychydig cyn y Nadolig, ac ymddengys mai yno y gwnaed yr alanas fwyaf gan y dymestl ddiweddaraf hefyd. Ffoai y trigolion wrth y canoedd i'r eglwysi am nawdd, ac yno gweddient ar i Dduw dawelu'r storm a gostegu'r tonau a ysgubent tros y ddinas.

Gwrthod y Cregin Gleision. Y mae pysgotwyr cregin gleisip*} „ Porthmadog wedi cael llythyrau oddi wrth fasnachwyr o Birmingham yn eu hysbysu na bydd iddynt dderbyn ych- waneg o'r pysgod cregin oherwydd ymyriad Pwyllgor Iechyd y ddinas. Honir tod rhai wedi cael y typhoid ar ol bwyta cregin gleision o Borthmadog, ac ni dderbynir ychwaneg o honynt gan y rhai a'u prynent yn Birmingham hyd nes y profir eu bod yn ddi-wenwyn. Birmingham yw'r farchnad twyaf i'r pysgod hyn, ag sy'n rhoi gwaith i lawer yn Mhorthmadog, ac yn sicr bydd i'r atalfa ar y fasrach beri colled fawr i'r pysgotwyr.

Y Canghellor yn Algiers. Cyrhaeddodd Mr Lloyd George i Algiers ddydd Sadwrn, wedi trafaelio o Marseilles yn nghwmni Llywodraethwr Algeria. Bwrlada'r Canghellor deithio ar hyd a lied y wlad yn ei fodur, gyda'r cwmni sydd i'w ganlyn.