Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
AT EIN GOHEBWYR. !
AT EIN GOHEBWYR. Ai-foner erbyn BuKEU ISA iW'RN y fan belUf Pob Py-chebiol, tbtiiiadtii am Yr Udqorn h,,ufot,. i'r Gobuchwyliwr, 74. Hiyh Street. Pwllheli. Poh gobebiaeth i'w cyfeirio— Ya UDGORN OFFICE, Pwllheli. Bydd vn dda gftiynn dder^yo goheb- iaetbaa oddiwrth ohebw yr ar fatei ionileol o ddyddordeb cyboeddus
NODION A HANESION.
NODION A HANESION. Boddi'n Llyn Llanberis. Vn Nghlwtybont ddydd Gwener cyn- haliwyd trengholiad ar goiff Robert Lloyd Roberts, athraw o Linton, Caer- grawnt, yr hwn a fu foddi yn Llyn Llanberis ddydd Meicher WI th ym- drochi. Yr oedJ Roberts a chefnder iddo wedi myn'd ar y llyn mewn cuch, ac aeth Roberts i ymdrochi o'r cwch Cwynai fod y dwr yn oer, a chafodd y cramp a suddodd. Rrodor o Lanberis oedd y tranceaig. Nid oedd ond pedair ar hugain oed. 1 Marw'n y Tren. ) Brydnawn Gwener diweddaf, cafodd meddyg ei alw i orsaf FCint i ddisgwyl [ y tren o Landudno, gan fod swyddog- ion yr orsaf wedi cael eu hysbysu fod boneddiges drafaeliai yn y tren yn wael. Pan gyrhaeduodd y tren canfuwyd fc d y foneddiges wedi marw. Ni chvmer- wyd y corff o'r tren, ac ni hysbyswyd enw'r drancedig, ond deallwyd mai un o'r Amwythig ydoedd. Gweddw i Weinidog yn Lladd ei Hun. Cyflawnodd Mrs Mary Jones, Llan- fwrog, Mon (gweddw'r Parch. J. E Jones, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd), hunanladdiad foreu Gwener i iweddaf. Cododd hi a'i bachgen deng- mlwydJ oed i wneud tan tua phump o'r gloch, ac aeth y bachgen i\ wely'n ol. Pan gododd drachefn ni welai ei tam yn unman. Gahvodd ar ei chwaer, yr hon ar ol gwneud ymchwiliad a ganfu ei mam wedi ymgrogi yn un o'r adeiiadau berthynai i'r ty. Caed liythyr ar fwrdd y gegin, yn yr hwn y gofynai Mrs Jones am iddynt faddeu iddi am yr hyn a wnaeth, ac yn gofyn iddynt roi y ty yn Bangor i fyny. Vr oedd y teulu wedi penderfynu symud i fyw i Fangor, wedi cymeryd ty yno. Lladrata Casgen o Gwrw. Yo Heddlys Towyn. y dydd o'r blaen cafodd David Jones a J ihn Jcnes, y ddau o Towyn, eu dirwyo i 3p. yr un a'r costau am ladrata casgen o gwrw o iard y Cadvan Arms. Aethant i'r iaid nos Sadwrn a chodasant y gasgen tros y wal i'r fynwent, ac i-ddiyno c merw-yd hi ganddynt i ystabl John Jones. Cyrff Babar od mewn Parseli. Yn nghetn un o heolydd Lerpwl, ddechreu'r wythnos o'r blaen, caed dau barsel, a phan agorwyd hwy gwefid | mai cyrff babanod oedd ynddynt, dau yn un, ac un yn y ilall. Dau weithiwr welodd y parseli wrth lanhau'r heolydd. Yo ol tystiolaeth y meddyg yr oedd y babanod yn farw er's amser maith. J Y Sais a'r Cymro. Dirwywyd un o'r enw George Owen, yn Abergele, dd)dd S.idwn, am ym- osod ar ddyn o'r enw David Thomas, i 2s. 6c. a 1 3s. o gostau. Yr oedd yn addef ei fod yn euog o'r yniosodiad. Sais oedJ et, meddai, a'r llali yn Gymro, ac yr oedd am fynu dangos fod y Sais yn gystal a'r Cymro. Yr oedd y liali wedi ei herio amryw xN-cith,;iu, meddai ef. Addefai fod ganddo ddi_;ou i dalu'r ddirwy ond gw thodai wneud Gobeith iu Cael Talu'n OJ. Yr oedd dyn yn cael ei ddirwyo yn llys ymidol HuIl, y dydd o'r blaen, ac ar ol clywed y dde.i(r\d dyuedodd:— Yr wyt yn foneddwr, ac efallai ryw- bryd y byddaf me%% n st:t) Ill'i i yru ihai o honoch chwi i garchar." Tren ar Dan. Torodd tan allan nos Ferche', ar dren nvvyddau a deithiai o'r Afonuen i Benygroes. Pan gyrhaeddwyd i Den- ygroes IIwyddwyd i ddiffodd y ftlamau ond yr oedd un ran u'r tren weui ei losgi'n lIwyr. Teisi Gwair yn Llosgi. Aerh dwy o deisi gwair berthynai i g-wmrli rheilffortld y Cambrian ar dan yn agos i orsat Abererch, y dydd o'r blaen, a llosgwyd hwy yn llwyr. Marw'n Sydyn. Hu farw Mr Richard Morris Williams Blaen ddol, Penrhyn Deudraeth, yn sydyn iawn ddydd S :dwrn, pan yn mynd am dro allan yn y boreu yn 01 ei arfer. Yr oedd y trancedig )0 55 mlwydd oed, a gedy ar ei of weddw, pedwar mab a thair o tc. bed.
I Damwain Fawr ar y Rhell-…
Damwain Fawr ar y Rhell- II ffordd. PEDWAR AR LJDEG WEDI EU LLADD. Bu damwain ofnadwy ar Rei'fFordd y Midland ychydig C) n toiiad y wau rj fore Iau diweddaf, \n »gos i Aisgiil, trwy i dren gyflym redeg i dren araM oedd wedi aros ar y rheilffordd. a chnf- odd pedwar ar ddeg o'r teithwyr eu j Hadd ac anafwyd eraill yn ddifrifo). Maluriwyd amryw o'r cerbydau, ac aeth I y nwy a redai o'r t inciau o dan y cer- bydau ar dan. Cymerodd y cerbydau dan oddiwrtho, ac yr odd yno olk- g t*a arswydus, meddir. Cly"id y tr ueiili;ild: yn llefain ac yn gruddfan \ng hanol y maiurinn oeJd Nn Hos^'i'n goelcerth, a, chafodd amryw c'r c!wyteJi,- i n eii; lIosgi i far wo lit! h cyr, y galviyd eu, rhyddhau. Gellid gwneud allan pvvyj oedd wyth o'r rhai a drengasant- pum:) mewn oed a thri o blaot- ond yr oedd y lie.11 wedi eu malurio gymaint, neu wedi eu llosgi, fel nas gellid eu hadnabod. Digwyddodd y udamwain mewn lie ac nid oedd 3?no unig ar y diffeithdi-, ac nid oedd yno help i'w gael ond wan ychydig ffermw yr cytagos a aethant ) no wrth weled y ta a oleuai y w?ad oamgylch. Yr oedd y tren cyntaf wedi stopio ar y rheil- ffordd cherwydd nas pe'lid cynyrchu, dig-on o ager i'w g yru ) mlaen, ac yr cedd wedi coili amser ar hyd y ffordd Bernir nad oedd y glo a ddeinyddid o ansawdd briodol. Bu damwain otnad- wy, fel y cofir, yn agos i'r un lie o'r blaen, yn Hawes Junction. Dyma fel y dywed boneddiges o Lundain, yr hon a ddiangodd a'i bywyd yn y trychineb ofnadwy — Dymunwn pe gallwn arghofio y cyfan. Yr oeddym wedi stopio mewn He unig-dim ond y diffeithdir du ar y naill ochr a'r Hall ini. Y r oedd oddeu- tu dau o'r gloch y boreu, ac yr oeddwn yn meddwl mor dawel oedd popUh pan y clywid chwibanogl yn y pellder. Deuai )n nes-nes, a sylwais wrth gyd- deithydd imi fod y tren yn dod yn e;n cyfeiriad. Prin yr oeddwn wedi dweyd na chlywem drwst dirfawr, a chawsom ein taflu yn erbyn ochr y cerbyd, a syrthiodd ein luggayc i lawr. Agorasom y fferestr i edrych beth cedd y mater. Gvvelem y guard yn r hedg ac yn gwaeddi, ond nis galiem wneud allan beth ddyweddi. Ond wrth glywed y llefau a'r griddfanau gwydd- em fod rhywbeth difrifol iawn wedi digwydd. Aethom i lawr o'r tren, a gwelem yn y pen ùr;,w i'r tren benlwr o goed maluriedig, ac ager a mug a gvvreichion yn esgyn o honynt. Yra j gwelem fflamau yn dechreu cyneu ac i yn ymledu'n gyflym. Yr oedd yn dywyU ia%Nn, ond gwnai y swyddogion alt teithwyr yr oil a allent o dan yr am- ( gylchiadau. Symudwyd y rhan o'r tren oedd heb ei niweidio yn giir oddi- wrth y malurion. Gwelem rai yn ad- nabod eu cyfeillion a'u perthynasau ymysg y nieirw, ac yr oedd yr olygfa'n g ,don n\ n; 01. Dechreuodd y wawr dori, ac yr \\yf yn gobeithio na welaf byth eto yr hyn a welais yn y goleu llwyd y bore hwnw. Yr oedd peithynasau i'r ihai goilasant eu by?yd yn ?y)o'n chwe??\ a g?e!em un ddynes yn g?eddio ac yn diolch ei bod hi a'i baban bicii wasgai yn ei mynvves wedi eu hachub Tynwyd un ddynes arall yn fyw o'r malurion liosg- edig a'i ph!nt)n billh gyda hi, ond dywedwyd fod ei thri plcntyn arall wedi eu lladd. Dywedai un arali, wrth ddesgrifio'r olygfa arswydus, iddo weled dwy goes yn hongian drwy ffenestr un o'r cer- bydau, a phan aethant yno i estyn cynorthwy gwelent eu bod wedi eu tori'n glir oddiwrth y corff. Yr oedd cnawd rhai o'r trueiniaid yn dnd i ffwrdd oddiwith yr esgyrn wrth geiio I eu tynu o'r m durion llosgedig.
.- -0 : Mr. Winston Churchill…
-0 Mr. Winston Churchill yn Nghriccieth. Cyrhaeddodd y Enchantress, gyda Mr a Mrs Winston Churchill ar ei bwrdd. i Griccieth dd dd Gwener diw ddaf, ac angorodd islaw y castell, oddeutu can' Hath o'r lan. Aeth Mr a Mrs Winston Chu-chill i'r lan a chyfarfuwyd hwy ar y traeth gan Mr a Mrs Lloyd George, Miss Olwen L'oyd George, M;ss Megan Lloyd Ge rge, Miss Dilys Roberts, Mr Llev. elyu Williams, A. S., a Mrs Williams. Yr oedd canoedd o'r tri- goiion a'r ymvvelwyr wedi tyru ar y traeth a rhoesant groeso calonog i Mr Churchill. Bu Mr Churchill a'r Canhellor vn jch?are?otfrhefo'u -'Ivdd %n' y P;?d- I  "-ed i ti%ny  naw n, ac wedi hyny buont yn ?wytio c)ub pel droed Crn cieth yn chw are yn erbnl ri ? yr Enhantress. Criccieth a orfu. Rhoes Mr Churchill anerchiad i'r bechgyn a llongyfarchodd ghvb Criccieth ar 'u buddugoliaeth, a dvwedodd y cai y capten Mr Bob ,EJ'is--f[\\pan i,t,tn i gofio ,ni vr
,Saethu ei Hun yn y Carcharl
Saethu ei Hun yn y Carcharl ru farw Her v Moore, y teiliwr a li-»f• udaiodd ei iad yn Driffield ar A v-t 29am, y i y shy ty Driffield, nos S-.owrn. Saethodd ei hun hefo llaw- cUi 1! yn y carchar, He yr oedd yn aros ei twf ar ^\HudJiad o lofruddiaetb. Cob i Moore saethu ei gariad yn farw ar y iTordd par. yn mynd am dro gyda hi ar fei.sicl. Cwympodd hen a i lawr yn Dublin yr wythnos ddiv.c.Maf gun ladd llawer o bobl.
Arddangosfa Amaethyddol Lleyn…
Arddangosfa Amaethyddol Lleyn ac Eifionydd. Cynhaliwyd yr Arddangosfa flynyddol uchod I yn Mhwllheli ddydd (iweuer diweddaf, ac yr o-dd hon yr unfed arddangosfa wedi'r haner cant. Yr oedd y tywydd yn hynod ffafriol a'r arddargosiadan yn lluosog ac o ansawdd ragor- ol. Bu'r arddangosfa yn llwyddiant ymhob ystyr yr oedd y derbyniadau yn cyraedd y swm o 94p. 108 a bydd i'r gwobrwyon eleni gael eu talu'n ilawn, yr hyn na wnaed er's blynydiiau. Y llywydd eleni oedd Arthen 0. Owen, Ysw Plas Heulog, a'r is-lywyddion oedd Mri. D Morris Parry, Gwyufryn, a J. Hywel Roberts, Gwnhingar. Mr Owen Owen, goruchwyliwr y North & South Wales Bank. oedd y trysorydd, a'r ysgrifenydd oedd Mr D. H Pariy, Vronailt, yn cael ei gynorthwyo gan Mr D John Jones, 74, Heol Fawr. Y mae'r llwyddiant nodedig sy'n nodweddu'r arddaugoafa y blj nyddau "di- weddaf yn siarad yn uchel am weithgarwch yr y^urifei ydd d fliro Camnolai y beirniaid ansav dd yr anife liaid, yn uibenig y utffylau t,yinion a'r gwo.rtheg duon Cymreig Wele yn dilyn rcstr o'r eiiiliwyr yn y gwa- ha'ol ddosbarthiadau HEAVY HORSES. Stallion.-I, C. H. Lloyd-Edwards, Nan- horon, Pwllheli. Hual. — l, IViessrs. Urithths, Olasfryn fawr, Chwilog 2, Mrs. Jones, Plas, Chirilog. Foal by Treban King.' -I I T. Rees Thomas, Bwichyffoidd, Fourcrosses. Yearling Colt, Gelding or Filly.-I, Owen Jones, Glhn'rafon, Clynrjog; 2, John Williams, Llnyndyrus, Chwilog. Two-year-old Gelding or Filly.-I, Ellis Thomas, Deucoch, Abersoch 2, John Roberts, Morfa, Trevor. Three year-old Gelding or Filly.-l, Robert Owen, Glanllynau, Chwilog 2, Hugh Williams, Frochas, Bodvean. Mare and Foal at foot.-I, Evan Williams, Llwyndyrus, Chwilog; 2, T. Rees Thomas, Bwlchytfordd, Fourcrosses. Gelding or Mare shewn in Cart -1. Robert Owen, Glanllynau, Chwilog 2, The Pwllheli Corporation. Mare or Gelding, bred in the district -1, Hugh Williams, Frochas, Bod vean; 2, Evau Williams, Llwyedyrus, Chwilog. < Collier Gelding, over Three year old. and not over 15 hands —1, William Roberts, Hendre bach, Rhosfawr 2, Thomas Williams, Bwlch y moch, Tremadoc. Team of Horses, shewn with Halters.-I, Evan Williams, Llwyndyrus, Chwilog; 2, R. Owen, Glanllynau, Chwilog. Walker, Mare or Gelding, Two or Three-year old.-I, Hugh Williams, Frochas, Bodvean. Nanhoron Cup.—Shire Mare, Three or Four- jear old.—1, Hugh Williams, Frochas, Bodvean. Heavy Horse or Mare insured.—1, Evan Parry, Ysgubor wen, Pwllheli. Heavy Foal insured.-I, John Jones, Tai hirion, Bodvean. Foal by Coldcaton Royal Harold. '-I I Robert Williams,.Tyddyn gwyo, Llangian. Foal by Coppingford '—1, Messrs. Griffiths, Glasfryn fawr, L'hwilog. Best exhibit in the Section.—1, Robert Owen, Glanllynau, Chwilog. LIGHT HORSES. Stallion.-I, William Thomas, Felin newydd, Kunhoton, Foal.-I, J. Williams, Llwyndyrus, Chwilog; 2, W. E. Hughes, Pensarn, Pwllheli Colt, Gelding or Filly, foaled in 1912.-1, R. J. Pritchard, 'Jae'r gofaint, Clyiinog; 2, Harry Griffith, Meilltcyrn, Sarn. Gelding or Filly, foaled in 1911.-1, R. J. Pritchard, Cae'r gofaint,-Clynnog; 2, Harry Griffith, Meillteyrn, Sarn. Gelding or Filly. foaled in 1910.—Class A., I, C. H. Lloyd-Edwards, NaDhoron. Class B., 1, G. Cornelais Roberts, Maes, Pwllheli; 2, John G. Jones, Ty newydd, Rhosfawr. Mare and Foal at foot.-I, John Williams, Llwyndyrus, Chwilog; 2, Edward Thomas, Butcher, Llangybi. Cob not exceeding 13 hands.-I,. E. Robyns Owen, Erw wen, Penrhos; 2, Owen Jones, Glan'rafon, Clynuog. Cob over 13 and not exceeding 141 hands.— 1, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli; 2, W. E. Hughes, Pensarn, Pwllheli. Cob 0 over 141 hands. —1, R. J. Pritchard, Cae'r gofaint, Clynnog 2, G. Cornelius Rob- erts, iiacs, Pwllheli. Mare or Gelding, bred in the district.—Class A., 1, C. H. Lloyd-Kdwards, Nanhoron Class B., 1; G. Corneli us Hobel ts, Maes, Pwllheli 2, Harry Griffith, Meillteyrn, Sarn. Turn-out in sing'e fiat-iiess.-I and 2, G. Cor- nelius RjLerts, Maes, Pwllheli. Tradesman's Turn-out -1, G. Cornelius Rob- erts, Maes, Pwllheli; 2, Messrs. Jones, Penbryn neuadd, Abererch. Gelding or Mare showing the best action in Trotting-I and 2, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli. Fastest Trotting.-I, G. Dale Williams, Towyn; 2, William Williams, Puntygwair, Abersoch. I Mountain Pony, Gelding or Mare not exceed- ing 12 hands —1, Evan Pritchard, Camfa bwth, Clynnog; 2, John R. Price. Cil llidiart, Chwilog. Fastest Pony, not over 12-1- hands high.-I, W. J. Davids, Gellidara, Pwllheli; 2, R. H. Hughes, Ty 'Llyffox-dd,Efailnewydd. Fastest Pony, over 12k and under 14k li inds high.-I, Edward Thomas, Fronoleu, Llangybi. Light Horse or Mare insured.-I, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli. Best exhibit in the Sectiou.-I, R. J. Prit- chard, Cae'r gofaint, Clyunog. CATTLE. WELSH BLACK CATTLE. Bull exceeding 2 year old -Class A., I, C. H: Lloyd- Ed wards, Nanhoron. Class B, 1 Owen Williams, Penystumllyn, Criccieth; 2, John Jones, Bryn gwynt, Chwilog. Bull over 12 months and not exceeding 2 yeirs old.-Cla.s A., 1, C. H. Lloyd-Edwards, Nanhoron. Class B., 1, Griffith Evans, Pen- ychain, Chwilog; 2, Richard Hughes, Glanygors, Bod vean. Bull Calf over 4 and under 12 months ojd. 1 and 2, Richard Williams, Mynydd Ednyfed, Criccieth. Heifer Calf over 4 and under 12 months o!d Class A., I, (1. H. Lloyd-Edwards, Nanhoron. Class B., 1 an 1 2, J. & E. Owen, Cae newydd, Chwilog. Yearling Heifr-I, Harry Griffith, Meill- teyrn, Sarn; 2, David Roberts, Brynhyfryd, Chwilog. Heifer in Calf (first Calf) or in Milk.—Class A., 1, C. H. Lloyd-Edwards, Nanhoron. Class B., 1, Owen Williams, Penystumllyn, Criccieth; 2, D. Watkins, Pencaencw.Jd farm, Chwilog. Cow in Calf (not first Ca'll or in Nlilk.-I, O. Williams, Penystumllyl" i-iiecieth; 2, R. L. Griffith, Trewan, Bottwrog. Male Animal in the Welsh Black Cattle. —1, C. H. Llcyd-Edwards, Nanhoron. Female Animal in the Welsh Black Cattle.- 1, Harry Griffith, Mcillteyrn, Sarn. CATTLE OF ANY OTHER BREED OR CROSS BREED (excluding Welsh). Bull exceediog 1 year old.-I, 0. G. Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos; 2, W. E. Hughes, Pcosarn, Pwllheli. Bull Calf over 4 months and not over 12 j iiionthe.-I, T. E. Thomas, Penybryn. Llannor: 2, Griffith Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos. Heifer Calf over 4 mouths and under 12 months.—1, T. E. Thomas, Penybryn, Llaunor; 2, Willie Evans, Mathan uchaf, Bodvean. Yearling Heifer.—1, Isaac Jones, 'Refail, Abererch; 2, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli. Heifer in Calf (first Calf) or in Milk.-I, David Davies, Penycefn, Rhydyclafdy; 2, G. Cornelius Robeits, Nlaes, Pwllheli. Cow in Calf (not first Calf) or in Milk -1, Mrs. Jones, Tower Hotel, Pwllheli; 2, David Roberts, Brynhyfryd, Chwilog. CATTLE OF ANY BREED. Yearling Ox.-l, R. L. Griffith, Trewan, Bottwoog; 2, Robert Owen, Glanllynau, Chwilog Two year-o'd Ox.-l, R L Griffith, Trewan, Bottwnog; 2, R. Evans. Tyridyn cae, Bodvean. Heifer not over 3 years oi l —1. O. Williams, Penystumllyn, Criccieth. Beast fed on certain food.-I, 0. G. Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos. Cow or Bull insured.-I, O. G. Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos. Beast fed with certain tneals.-I, Juhn Jone3, Bryn gwyut, Chwilog 2, 0. G. J .nes, Tyddyn Llewelyn, Penrhos. Cow of any breed. — 1, Owen Williams, Pen- ystumHyn, Criccieth. Animal in the Cattle Section fed on certain meal -I, Griffith Evans, Penychain, Chwilog. Beast fed on certain meal.-l, C. H. Lloyd- Edwards, Nanhoron. Beast fed on certain meal.-I, Griffith Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos. Best exhibit in the Section.-l, C. H. Lloyd- Edwards, Nanhoron. SHEEP (WELSH). Ram or Ram LaTy-b.-I, Giiffith Jones, Bod- vel hall, Pwllheli. 3 Breeding Ewes or 3 Ewe Lambs. 1, Robert Williams, Tyddyn gwyn, Llaogian 2, Robert WTilliams, Facb, Abersoch. WHITE-FACED BREED, OTHER THAN WELSH. Ram or Ram Lamb.-l, John H. Parry, Pen- llwyn, Pwllheli; 2, R. L. Griffith, Trewan, Bottwnog. 3 Breeding Ewes or 3 Ewe Lambs.-I and 2, John Williams, Goetref, Pwllheli. SOUTH DOWN. Ram of any age (Ram Lambs excluded).-I, William Roberts, Gwyody, Llanystumdwy 2, John Morris. Carrier, Pwllheli. Ram Lamb.- Class A., 1, C. H. Lloyd- Edwards, NaDhoron Class B., 1, William Robeits, Gwyndy, Llanystumdwy; 2, W. G. Roberts, Bodlondeb, Nanhoroa. 3 Breeding Ewes.-I, G. Griffiths-Davies, Hendre bach, Clynnog; 2, Robert Roberts, Ceidio fawr, Edeyrn. 3 Ewe Larnbs.-Class A., 1, C. H. Lloyd- Edwards, Nanhoron. Class B., 1, Robert Roberts, Ceidio fawr, Edeyrn 2, 0. Williams, Penystumllyn, Criccieth. CROSS-BREED. 3 Breeding Ewes. -1, Robt. Williams, Tyddyn gwyn, Llangian. Best single exhibit in the Section.-I, William Roberts, Gwyndy, Llanystumdwy. PIGS. Boar.—1 and 2, T. Rees Thomas, Bwlchy- ffordd, Fourcrosses. Sow in or with Pigs.—1 and 2, Evan Evans, Coed cae gwyn, Chwilog. Best exhibit in the Section.—1, Evan Evans, Coed cae gwyn, Chwilog. SPECIAL PRIZE. The Walter Glynn Cup. The Champion Animal of the district.—1, C. H. Lloyd-Edwards, Nanhoron. GREEN CROP. Swede, 12 specimens.-I, W. E. Hughes, Peusarn, Pwllheli; 2, W. Morris, Crugan, Pen- rhos road, Pwllheli. Swede, 6 specimens. -1, W. Eo Hughes, Pen- sarn, Pwllheli; 2, W. Morris, Crugan, Penrhos road, do.; 3, Hugh Williams, Frochas, Bod vean. Mangolds, 6 specimens.— 1, Hugh Williams, Frochas, Bodvean 2, W. E. Hughes, Pensarn, Pwllheli. Specimens of 1 Swede, 1 Mangold, ] Turnip, I Carrot -1, John Roberta, Morfa, Trevor 2, Hugh Williams, Frochas, Bodvean; 3, Fred Williams, Ty'nrlios, Llannor. Mangel 6 specimcns.-I, John H. Parry, Penllwyn, Pwllheli; 2, W. E. Hughes, Pensarn, do 3, Griffith Jones, Bodvel hall, do. Swede, 6 specimens-I, W. E. Hughes, Pen- sarn, Pwllheli; 2, J. P Jones, Porthysgaden, Tydweiliog 3, H Williams, Pengallt, do. G bulbs of Mangolds. — I, Griffith Hughes, Deucoch, Abersoch 2, Robert Jones, Tanllan, Tydweiliog; 3, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli. 6 bulbs of S wedes. 1, Robert Jones, Tanllan, Tydweiliog 2, J. Parry Jones, Porthysgaden, do.; 3, Willie Evans, Ty du, Llannor. Sheaf of Oats.—1, 0. G. Jones, Tyddyn Llew- elyn, Penrhos; 2, Thomas Williams, Hirdre ganol, Edeyrn 3, D. Watkins, Pencaenewydd farm, Chwilog. Sheaf of Barley.-I & 3, O. G. Jones, Tyddyn Llewelyn, Penrhos; 2, Owen Williams, Hirdre fawr, Edeyrn. Sheaf of Wheat. -1, Fred Williams, Ty'nrhos, Llannor; 2, John Roberts, Dwylan, Llanengan; 3, T. E. Thomas, Penybryn, Llannor. 6 specimens of Swede.-I, Robert Jones, Tanllan, Tydweiliog. 6 specimens of Mangolds.-I, J. Parry Jones, Porthysgaden, Tydweiliog. HONEY. 6 lbs. of Extracted Honey.-I, J. Rowlands, Maes Apiaries, Pwllheli; 2, H. Jones, Garreg lwyd, Chwilog; 3, Mrs, Owen, Efail Seithbont, Bottwnog. BUTTER. Tenant showing the best sample of not less than 3 lbs. of Fresh Butter.-I, Miss J. R. Owen, Cae newydd, Chwilog; 2, Miss Annie Owen, Cae newydd, do.; 3, Mrs. Roberts, Glyddyn, Pwllheli; 4, Mrs. Williams, Pengallt, Tydweiliog. HORTICULTURAL. VEGETABLES. Peas.—1, John Hughes, Llwynffynon, Four- crosses 2, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 3, Owen Pritchard, Caeau gwynion, Madryn. Bro-td Beans. 1, John Roberts, Morfa, Tre- vor; 2, Thomas John Williams, Bryn hafod, Chwilog; 3, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli. Kidney Beans.—1, William Griffith, Ty coch, Pentre'rfeliu; 2, James Cowell, Penlan fawr, Pwllheli; 3, W. Williams, Ty cerrig, Bodvean. Carrots, short.—1, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 2, Capt. Pritchard, Llwyn beuno, Pwllheli; 3, Robert Ellis, Ty'nlon, Abererch. Carrots, long.—1, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli 2 & 3, Robert Ellis, Ty'nlon, Abererch. Scarlet Runners.—1 & 2, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 3, James Cowell, Penlan fawr, Pwllheli. Cucumbers.—1, William Williams, Ty cerrig, Bodvean; 2, Henry Jones, Cardigan view, Pwll- heli 3. W. Williams, Glanafon, Abererch. Cabbage.—1 and 2, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 3, Francis Longer, Llain goetre, Llannor. Cabbage, red.-l & 3, G. Griffiths, 27. Lleyn street, Pwllheli; 2, Richard Hughes, 9, Sand street, Pwllheli. Caulifiower. -1, J. 0. Owens, Eryri terrace, Portmadoc; 2, James Cowell, Penlan fawr, Pwllheli; 3, D. H. Parry, Penllwyn, Pwllheli. I Turnips.—1; J. O. Owens, 5, Eryri terrace, 1 Portmadoc; 2, Hugh Hughes, Penybryn, Bod- vean 3, William Williams, Ty cerrig, Bodvean. Onions, spring sown.-I G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 2, W. Williams, Glanafon, Abererch; 3, Hugh Evan-, Ala cottage, Pwllheli. Onions, autumn sown.—1, James Cowell, Penlan fawr, Pwllheli; 2, W. H. Winterbotham, Craig y mor, Abersoch 3, G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli. Potatoes, early ki(Iney.-I, Mrs. J. G. Jones, Penmaen, Pwllheli; 2, D. H. Parry, Penllwyn, Pwllheli; 3, Humphrey Rowlands, Frouoleu, Bod vean. Potatoes, late kidney.-I, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli 2, John P. Williams, Bryn hafod, Chwilog 3, R. Ellis, Ty'nlon, At erercb. Potatoes, round.-I, D. H. Parry, Penllwyn, Pwllheli; 2, J. Cowell, Penlan fawr, Pwllheli; 3, Hugh Evan, Ala cottage, Pwllheli. Potatues, two varieties. -1, D. H. Parry, Penllwyn, Pwllheli; 2, Humphrey Rowlands, Fronoleu, Bodvean; 3, James Cowell, Penlan fawr, Pwllheli. Rlitibarb.-I & 2. G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; Mrs .1. G Jones, Penmaen castle, do Shallots, large. -1 and 2. G. Griffiths, Lleyn street, Pwllheli; 3, Capt D. Pritchard, Llwyn beuno, Pwllhcli. Vegetable Marrows.-I & 3, G.- Griffiths, 27, Lleyn street, Pwllheli; 2, William Williams, Ty cerrig, Bodvean Leek.- 1 and 2. Owen Thomas, Lleyn street, Pwllheli; 3 Ci Griffiths. Lleyn street, do. Beet. — 1 and 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli 3 Owen Thomas, Lleyn stieet, do. I ShlotJ' small. — J, J. Hughes, Llwynffynon, Fourcrosses: 2, Hugh Hughes, Penybryn, Bod- vean 3, J. 0. Owens, Eryri terrace, Portmadoc. Tomatoes -1, W. Williams, Glanafon, Aber- erch 2 & 3, D. Meirion Jones, Meirion house, Pwllheli. Parsnips. — I, Hugh Evans, Ala cottage, Pwll- heli; 2, G. Griffiths, Lleyn street, do.; 3, Capt. G. A. Lucas, Ndhlu mhlope, Abersoch. Celery. I. J. 0. Owens, Eryri terrace, Port- madoc; 2, Mrs. J. G. Jones, Penmaen castle, Pwllheli; 3, Capt. G. A. Lucas, Abersoch. Collection of Vegetables.—1, J. O. Owens, Eryri terrace, Portmadoc; 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli; 3, G. Griffiths, 27, Lleyn street, do. Best exhibit in the Section.-I, J. 0. Owens, Eryri terrace, Portmadoc. FRUITS. Apples, dessert -1 & 2, W. Williams, Glan- afon, Abererch 3, Mrs. Morgan, North street, Pwllheli. Apples, kitchen. —1, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwllheli; 2. W. H. Winterbotham, Craigymor, Abersoch 3, Hugh Hughes, Pen- ybryn, Bodvean. Pears.- I, John Hughes, Llwynffynon, Four- crosses 2 and 3, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli. CUT FLOWERS. Stocks.—1, G. Griffiths, 27, Lleyn street, Pwllheli. Asters.—1 and 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli; 3, Mrs. Williams, Bryn hwyn, Ala road do. Carnations.—1, Henry Jones, Cardigan view, Pwllheli; 2, Hugh Evans, Ala cottage, do.; 3, Mrs. Hughes, 18, Lleyn street, do. Dahlias Double.-I and 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli; 3, D. Meirion Jones, Meir- ion house, do. Dahlias, Cactus.-I, Jennie Williams, Ty cerrig, Bodvean; 2, G. Griffiths, Lleyn stieet, Pwllheli; 3, Mrs Jones, Penmaen castle, do. Pansies. -1 I Hugh Evans, Ala cottage, Pwll- heli; 2, G. Griffiths, Lleyn street, do.; 3, Henry Jones, Cardigan view, do. POT PLANTS. Begonia in bloom.—1 and 2, Mrs. Williams, 40, New row, Pwllheli; 3, Hagh Evans, Ala cottage, do. Begonia, Rex.-I, D. Meirion Jones, Meirion house, Pwllheli; 2, Annie Williams, 63, Lleyn street, do.; 3, Mrs. R 0. Jones, Argraig, do. Fuschia double in blootii.-I, Hugh Evans, Ala cottlge, Pwllheli; 2, G. Griffiths, 27, Lleyn street, do.; 3, Jennie Williams, Ty cerrig, Bodvean. Fuschia single in bloom.-I & 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli; 3, G. Griffiths, 27, Lleyn street, do. Geranium double in bloom.-l, Jennie Wil. liams, Ty cerrig, Bodveaa 2, G. Griffiths, 27, Ueyn street, do.; 3, Hugh Evans, Ala cottage. Geranium semi- double in bloom -1 Jennie Williams, Ty cerrig, Bodvean 2, Hugh Evans, Ala cottage, Pwllheli; 3, G. Griffiths, 27, Lleyn street, do. Geranium single in bloom.—1, G. Griffiths, Lleyn street, do.; 2, Hugh Evans, Ala cottage, do.; 3, W. Williams, Glanafon, Abererch. Fern in pot.-I and 3, Mrs. T. W. Thomas, Woolen depot, Pwllheli; 2, Jennie Williams, Ty cerrig. Bodvean. Roses.—1, G. Cornelius Roberts, Maes, Pwll. heli 2, Robert Ellis, fy'nlon, Abererch. Sweet Peas.-I. Mrs. Williams, 40, New row, Pwllheli; 2, G. Griffiths, Lleyn street, do.; 3, W. Williams, Glanafon, Abererch. Best exhibit in the Horticultural Section.-I, J. O. Owens, Eryri terrace, Portmadoc.
Cwyn ynghylch Modurwyr i yn…
Cwyn ynghylch Modurwyr yn Mon. Yn y Valley, Mon, ddydd Llun, yr oedd achos i ddod o flaen y llys yn erbyn gyriedydd modur o'r Iwerddon am oryru drwy'r Valley. Sylwodd Mr T. R. Evans y gwelwyd y cyhuddedig yn gyru fel ag i beryglu bywyd pobl. Yr oedd yn mynd, meddai cwnstabi, yn ol cyflymder o haner can milltir yr awr. Yr oedd gwys wedi ei chodi yn erbyn y cyhuddedig ac wedi ei hanfon i'r Iwerddon. ond yn anffortunus nis gallent roi gwys i neb yn yr Iwerddon. Yr oedd cwynion parhaus tod modur- wyr o'r Ynys Werdd yn gyru yn or- gyflym trwy Fon, a gwyddent y bydd- ent yn ihydd oddiwrth gael eu cosbi os gallent gyraedd yr Iwerddon cyn cael eu gwysio. Awgryrriat lvir rvans ysg- rifenu at yr Ysgrifenydd Cartrefol o barthed i'r cwestiwn. Syl .vodd v clerc (Mr Rice Williams) fod yr ustusiaid wedi ystyried y mater ac wedi ei awdurdodi ef i ysgrilenu at yr Ysgrifenydd Cartrefol. Pasiodd yr ynadon benderfyniad yn gofyn i'r Ysgrifenydd Cartrefol gyf- Iwyno mesur yn y Senedd drwy yr hwn y geliid rhoi gwys i bersonau yn yr Iwerddon a fyddai wedi troseddu y ddeddf yn Lloegr. Gallai Gwyddel ar hyn o bryd wneud llawer o droseddau heb ofni cael ei gospi os unwaith y gallai gyraedd ei wlad ei hun cyn j cael gwys.
Anrhydedd i Arlunydd.I Cymreig.
Anrhydedd i Arlunydd. Cymreig. Mae Mr. Tim Evans, Llanbedr, Dyffryn Conwy, wedi cael ei awdur- dodi gan Mr. Lloyd George i baentio darlun o Ysgol Llanystumdwy iddo, ac y mae'r darlun i gynwys yr her. goeden fawr sydd o hyd yn sefyll o flaen yr ysgol, i ben yr hon y dringai y CaDgbellor pan yn blentyn.
-"""- - _._ -_-.-Cyngor Dosbarth…
Cyngor Dosbarth Lleyn. Dydd Mercher, Medi 3ydd.—Mr J. Hughes Parry yn y gadair Mr Griffith Evans yn yr is:addir. Cais o Abersoch —Derbyniwyd deiseb oddiwrth ddeiliaid ac ymwelwyr Aber- soch yn gofyn am i gynilun gael ei ddarparu gog-yfa a ch)Henwi dwfr i'r pentief. — Wedi tiafodjeth faith pas- iwyd cyOwyno'r ddeiseb i sylw y Cyngor Piwyf. Ynglyn a Genedigactluiu. — Cynygiodd Mr M Nanney Jones foJ y Cyngor yn mabwysiadu Deddf Hysbysu Genedig- aethau 1907, a nododd amryw resymau dros wncyd hyny. Yr oedd Bwrdd y Llywodraeth Leol yn pwys,) arnynt i'w mabwysiadu, ac yr oedd y Swyddog Meddygol yn awgrymu'r un peth. Byddai mabwystadu'r Ddeddf yn golygu fod babanod yn cael gwell chware teg, ac yr oedd angen mawr am dani yn Lleyn. Byddai cario allan y Ddeddf yn coslio rhyw g\maint, ond yn enw dyno'iaeth a chieiydd yr oedd yn bwysig i'r C)ngor edrych allan fod y plant yn caei pob amuuittyn posib!.— Eiliwyd y cynygiad gan Mr Roberts, Llanarmon, yr hwn a sylwodd fod v Cyngor yn barod i uario arian ar bethau oedd o lai pwys. Yr oedd o'r pwys mwyaf meddai tod p'ant yn cael ei meithrin yn briodol yn eu babandod. Yr oedd Mr J. T. Jones o'r farn mai gohirio'r mater fyddai oreu am chwe mis, ac yr oedd Mr Owen Williams a Mr J. Pierce o'r un farn ag ef -Dy- wedodd Mr John Owen y credai ef y byddai mabwysiadu'r Ddeddf yn anfri ar ferched Lleyn. Yr oedd gofal mam am ei phlentyn yn reddfol, hyd yn nod ymysg pobl anwareiddiedig. Mewn atebiad i Mr Owen dywedodd Mr J. R. Jones fod y Swyddog Meddygol wedi hysbysu fod gormod o fabanod yn marw yn Lleyn, ac yr oedd ef yn meiddio dweyd fod genedigaethau yn cymeryd lie yn Lleyn heb wasanaeth meddyg na bydwraig drwyddedig. Nid oedd modd mewn achosion felly nad oedd y plant yn cael cam.-Syl- wodd Mr M. Nanney Jones drachefn y gw^ddai ef am achosion ag oedd yn profi yn ddiamheuol fod angeri mab- j wysiadu'r Ddeddf yn Lleyn. Yr oedd 1y Ddeddf Yswiriant yn fesur da, ond fel llawer mesur da arall yr oedd yn cael ei gamddefnyddio. Gwyddai am ifercheci oedd yn peidio galw am was- anaeth meddyg na bydwraig fel y gallai gael y deg swllt ar hugain budd genedigaeth iddi ei bun yn gyfangwbl. Yr oeddynt yn rhyfygu bywyd eu plant am 30s. Gwelai mae'r hen lanciau ar yr Cyngor oedd fwyaf yn erbyn y cynygiad, y rhai na wyddent ddim am blant eu hunain, ac nid oedd wahan- iaeth ganddynt beth ddeuai o blant neb artll.-Sylwodd Mr H Pritchard, y clerc, fod y Ddeddf yn gorfodi fod hysbysrvvydd yn cael ei roi o enedig- aeth ymhen un awr ar bymtheg ar hugain. Yr oedd llai o farwolaethau ymysg oabanod bob blwyddyn er pan yr oedd mesurau fel y Ddeddf hon mewn grym, ac os oedd pethau yn berffaith cynt pam yr oedd llai o farwolaethau yn awr ? Gwrthodwyd y cynygiad trwy fwyafrif o un.
Peidiwch Mynd o Bwllheli.
Peidiwch Mynd o Bwllheli. I CHWILIO AM BRAWF, CANYS CEWCH EF GARTREF YMA. Y mae tystiolaeth fel yr hon a geir isod gan un o Bwllheli o ddyddordeb i bob dyn, dynes a phlentyn yma yn Mhwllheli. Dywed Mrs Jones, 49, Abererch Road, ger yr afon, Pwllheli: Cefais anwyd trwrn yr hwn a setlodd ar fy elwlod ac wedi hyny dioddefais oddi- wrth bo nal1 a chrydcymalau yn fy nghefn. Y r oedd cymalau fy nghoesau yn chwyddedig ac anystwyth, a symud- ai r crydcymalau tros fy holl gorff. Yr oedd yn anodd iawn imi wneyd fy ngwaith, a gorchwyl caled oedd mynd a dod hyd y grisiau. Roedd fy mhen yn ddrwg. Gallwn ddweyd fod yr elwlod yn ddrwg gan fod y dwr allan o drefn ac yn naturiol, Beth amser yn 01 perderfynais roi prawf ar Doan's Backache Kidney Pills. Yr oeddynt yn union y peth oedd arnaf eisieu. Ar ol eu cymeryd ciliodd y poenau a'r gwaew ymaith, a daeth y dwr yn naturiol drachefn. Yn wir, y mae Doan's Pills yn feddygin- iaeth ragorol, a gwnaf yr oil a a'laf i'w cymeradwyo." (Arwyddwyd) (Mrs) M. Jones Pris 2s. gC. bocs, ch we' bocs am '3S. gc.; gan bob siopwr, neu oddiwrth y Foster McClellan, Co., 8, Wells Street, Oxford Street, London, W. Peidiwch gofyn am kidney pills, gofyn- wch yn eglur am Doan's Backache Kid- ney Pills, yr un math ag a gafodd Mrs Jones. j --0--
( Arholiad y Bwrdd Canol ICymreig,…
( Arholiad y Bwrdd Canol Cymreig, 1913. Wele enwau'r rhai llwyddianus o Ysgol Sir Pwllheli, yn yr arholiad uchod:—Y dystysgrif hynaf, Leah Jones Evans, gydag arbenigrwydd mewn dar- lunio Gaynor Williams Gardner; Annie Owen Griffith, arbenigrwydd mewn Ffrancaeg Janet Griffith, ar- benigrwydd mewn rhifyddiaeth Har- riet Ann Hughes, arbenigrwydd mewn rhifyddiaeth; Robert William Hum- phreys, arbenigrwydd mewn rhifydd- iaeth a fferylliaeth Robert Owen Jones arbenigrwydd mewn darlunio Thomas l Charles Jones Ellen Thomas Griffith John Thomas lfan Williams, arbenig- rwydd mewn rhifyddiaeth a fferylliaeth.