Y Genedl

RESTKICHONS AS ro CRUISING OF YACHTS AND PLEASURE BOATS. rTBHE ADMIRALTY have decided that definite limits should be drawn at each ffar- bour or Estuary outside of which 110 cruising of Yachts or Pleasure Boats can be allowed. Before a Regatta is held within the limits of the Authorised Port or Waters, the j permissiop of the Senior Naval f officer is to be obtained. J Excursi.an Steamer Truffle can be permitt ear only as far as it serves for conveyance of necessaries to places off the mainland, all such sailings must be made under licence from the Naval Authorities. The Authorities are authorised to issue restrictions as to, and the limits within which pleasure cruisings, etc., are allowed, and requests for information as regards paticular areas shou d be addressed to them. The Senior Naval Officer, Liverpool (address, Colonial House, Water-street, Liverpool), has been authorised to deal with all questions of the above nature, within the following limits, viz., East of a line joining Mulll of Galloway and! Bardsey Island. The following are the restrictions as to, and the limits within the above-mentioned area, outside of which Pleasure Boats and Yachts are not allowed, RESTRICTIONS. (1) -No cruising of Yachts or Pleasure Boats will be allowed except under permit ¡ from tho N aval Authorities, that is no craft oa.n be used without permit. The following officers ar authorised to issue permits of this nature in the areas as shown against their names, am* application should be made direct to them. j shown agiiiist thtir names, aii(ii application ghould  Name and Address. Area in which Officer is authorised to issue permits. j! — — — (?) LIEUTENANT BRADLEY, R.N., j Coasto?ard, From Bardsey Island to Tubular Pwllheli. Bridge, Menai Straits. Pwllheli. Brid,elMerlai Straits. (b) LIEUTENANT PEARCE, R.N., Coastguard, From Tubular Bridge, Menai Straits, IJandudno. to Mull of Galloway. I (c) DIVISIONAL CHIEF OFFICER BRIDDLE, R.N., Island of Anglesey and Holy Island. Coastguard, Holyhead. (2) Yachting, etc., will only bo allowed between the following times, vis., Half-an- Hour before Sunrise till ha'lf-an-hour after Sunset, (3 Every Boat must return to her moorings, (4) Spocial permits are required for pa-sages from port to port. (5) Permits must be carried on board and produoed on ofemand to any authorised person. (6) A distinguishing number or letter corresponding with that on the permit must be painted on each bow of the boat or vessel. (7) Fishing vessels having on board any person or persons obher than their authorised crew will be subject to the lestrictions for Yachts and Plea-sure Boats. (8) Any person contravening these orders is p liable, on conviction, to cancellation of permit and to heavy penalties under ttie Defence oi the Realm Regulations (Con- I solidlated), 1914, i LIMITS OUTSIDE OF WHICH CRUISING OF PLEASURE BOATS AND I YACHTS WILL NOT BE ALLOWIED. (1) Within a line drawn from Port Dinlleyn to South Stack. I (2) Within an area confined within lines drawn from North Stack to Skerries, and I from Skerries to Carmel Head, (3) Within a line from Carmel Head to Lynasj Point, Boats are not to proceed more than 3 miles laterally from their moorings without special permission. (4) Within a line drawn from Lvnas Point to Great Orme's Head. (5) Within a lane drawn from Pentrwyn to Point of Aire. (6) Within a line drawn from Point of Aire to Hilbre Point. (7) Within a 3-mile radius of the Old Lighthouse at Hoylake. (8) Within a line drawn from New Brighton Stage to the North Wall Lighthouse. (9) Within a line distant 3 miles from the Coast stretching from Formby Point to Rossall Point (10) Within the Area of LNioreambe Biv, that 1ft, between Rossall Point and Walney Island. j (10) Within the Area, of Moreeamhe Bay, Coast from Walney Island to St. Bee's He<vi. Further special instructions will be issued as regards the Isle of Man j (Signed) HARRY H. STILEMAN. REAR ADMIRAL AND SENIOR NAVAL OFFICER, COMPETENT NAVAL AUTHORITY, I Date, 27th March, 1917. PORT OF LIViERPOOL. j I DANEDD DR. JOSKS, D.D.S. (A.M.), DENTAL SUGEON, j CRAIG OWEN BANGOR A LLANGEFNI BOB DYDD 1AU, yn 16. Lied wigan-road, o 1 byd 5-30 o'r gloch. A BANGOR, BOB DYDD, ond dyddiau Mawrth ar lau, o 9 hvd 6 o"r gloch A LLANERCFYMEDD. gyda Miss Owen, Druid House, o 10 hyd 1 o'r gloch, ac AMLWCH, gyda Mr. Hughes, Stationer, o 2 hyd 5 n'r gloch, ar lCBRILL 24, MAI 22, a MEHEFIN 19. AR OSOD. mjo LET.—Two CommwHoua Houses P!eas-! J_ antly situ?t?d in Rock Terrace, Port- madoc. Beautiful sea and mountain views.— Apply to A B 60. Gen'ed) Office, Cam&rvon. V»-Ar>< 20 t -===- I CAFWYD. C'AFWYD—Mae Dafad ddieit-hr yn Inn Farm, Chwi'og. Nodau: Tori blaen y dde a hwlch tri thoriad oddi ami, cymwad yn ml:Bn y chwith, bw'ch plyg cdai tani, a twll. Os na hawlir hi erbyn Mai -af, gwertlrr hi i dalu y eostau,—John Jones. Inn Farm, Chwilog. 62-Apl 28 COLLWYD. COLLWYD—O Station Caernarfon i ben Sfryd Llyn. Muff Sable tywyll. Pwy by nag a'i dyehwe'o a wobrwyir gan ei ber- chenog.—-rYmofyner trwy lythyr â. C.63, Cenedl Office, Carnarvon. 62-Apl 21 AR VWRTH | c ,ANARIES.-A!l varieties for Breeding, j Most profitable, inexpensive and fa3- cinating hobby known Start now. Also Cham- pion Songste.-s nd odd Hens. Sin-giiig Nrill, and British Finches. Reliable Parrots. Send < for List containing useful information free Self-acting Net Traps, catch all kinds birds. 2s 2d; 2s 9d each. post free.-Rudd, Special- jst. Norwich. J n. 22 K fl. ir-B,(:ï-M! r y J\??rr? ?' ?f"?7-" .n?ti?/tt j w<.Rh '-h?rp'?h?cha?c? yon'-H ha.? "Tjt.Tocanicn; Ff&rriaora»'» Pontile HIls "fury •»-. or body. ntit l on hurrnjr q'n"" r' V r>r?- r* Pomade ) "Till" Con»f,-n" %&<?■ ?n'd by an Ch^nnst* FVist h.[f' Harrison i Cb*mv-t. R- ir,!trT! R T?o bert»: r t R Bango. J i R P0.rt m-id. P, .■ W. Mornu j Cxico-t 'i: IS Hvii'Io Pen j j-flfrc T .7, T- D, ,Tnr!<t. mo RE Q,OLD bv private trp-?y. T??ho't! X D."?!r"T-?o';sp and Shop, known as Cloth Hal', LlanoHanio1. until recently occu- pied as a Tailor and Draper's premiss. Un- expired t'm 46 vers. G1 onnd rent C3. .\pp:y to Messrs Mr,rr Owen and Trevor Roberts, Solicitors, Carnarvon. Aj'EW LAID ECOS.—Patrick & G^ai'^er, ?L?t W?olesa?a Ec[? Merchants, Victoria Warehouses, Mr.n.^cU Street. Aklgate, Ten- don, require urf'mited quantities of finest new laid eggs. Terms prompt cash. Quote. lowest prices f.o.r, 61-Ajpl 28 i SIcoTC,H OATS-Mostly direct from Seot, land. Suitable for Seed. Varieties. Abundance, Potato*, Regenerated potato, Newmarket, Victory, Lancashire Gold Finder, Stand well, Barley. New Sacks Is 3c, Nett, I cash with order. Samples, E. B. Jones, & Co., R BALB.-Several good Lurries, all J. Bizefl and weights, screw brakes. /.ii»o j ,r ,xeeltent stroag Spring Cart, carry 1 tLa, and I ;on.pJ-ete good strong bet of Hsmew. Full ;,ue Furniture Van for Hire, Road or Rail.— J Owen, Slate Quay, Carnarvon. to. WALLPAPERS from 4? per roU. Any VY quantity, large or su?ag, auppl?ed at WHOLESALE P]t?0M. L&rg?st stock in Great Britain. Write for patterns stating elMS requ'r?. (Dept. 2821, BARNETT WALLPAPER CO., LTD., MANCHESTER. W C* CREWS—Mixed 289 ;jwt. {28U, 78 <W I ? Wire, Cut and Wroo?bt Nenb) Ste?UM, I Tacki, Rivetw, Bolts, and L\'aile, etc., at NfHil Works, 26 to 28 Btea-Si. Kvnuni^ri-r.'c I Wholesale frvsw..—C. W H»yle«, lfidlan. Nail WorD. 25 to 28 at. Birwogiw TTfTYAU White Wyandottes a White Leg- I VY horns, Cook a Cam strain at ddeori (hatcliing). Stiings 4s., wedi eo dethol o tua j mil o ieir wedi bridio at ddodwy.—Mrs Jones, Br:thdir Poultry Farm, Rhcsgadfan. '6-May 31 i PROVE to your profit that each hen oan .L lay six eggs a week in Spring on Kara wood Spioe (containing ground insecte). < Packets 3d., 6d., Is. Pritcbard, 33, Pool < lqtvea, Carnarvon. 571 -Apl 2.1 1 ON BALK.-Fishing ketch, 26 tons regis- tered, well found, ready for sea, apply at onoe to Pritchard, 1, High Street, | Carnarvon. I A -R WERTH.—Bryn Dwvryd Frm, Pen- | ?\. rhyndeudraeth, o hyn i ddhreu ma Mat Tir gwastad a chynyrchiol, gyda thy i da cymwys i'w osod i ddieithriaid yn yr haf. Safle rhagorol o fewn milltir i orsafoedd y Cambrian a Ffestiniog Railway.-Pob man- ylion i'w cael gan Mr. 8amuelJones, Bryn Dwyryd, Pe-hYndaud-oth. i ON SAL0—Bargaivu A Covered Spring  Cart. Suit b6kAm or baker, or can be easily (Mnverted into a -ket cart.—HugCes, 15, Pool Street. I fpl-,BILECLOTEIS -Lady offers three beall- I. t.;ful Irish Damask Tablecloths nearly two varda oqli,)re alp,, six handsome serviettes —■oi^soiled; perfect condition, accept 17s 6d I for lot worth double, approval willingly ar- rhngM.-Write. A.X. 53, ••Observer," Car- narvon. S HORTHOR-N Calves for Rearing, f om reco'd Cheshire Milkers and Pure Bed Bui's. Quotation at any station. No fancy prices. Corra^poncfence a pleasu.e FRANK DOPTE, ?ittelton, Chester. AR WliRTH.—tMeial'urgique Motor Car. A 18-20 H.P. Fmir of five softer. Would do w?H to he converted into a lorry. P-?r cu- 1m on application. May !? een at Barnes' Garage, Market Street. Carnarvon. Price .£5. | j YN E 8 ? U j ""w "TN EISIEU—yn ddioed, Siopwr—mab 1 neu ferch (heb fed mewn rhwvnred g- aethau milwrol) i gymdeithas Co-operative, T.-yn Noo.It y cyflog. Ceisiadau i fod yn lhw yr y^grife.nydd, Evan Williams, Min- Af :n, IJ?.ngw^uid!, Edeyrn, cyn neuar M"i laf, 1917. 62-May 5 NURSE-HOUSEMAID required. Gooá Nnoodiewonian &20. Out-door utuform | provided. Modern House at seaside. Another maid kept. One jolly little boy, two years old. Send photo to Mrs. Garland, Ainsdale, Soothport, 61-Apl 28 RHYBUDD CYHOEDDUS. I NATIONAL SERVICE. Counties of CARNARVON, ANGLESEY, MER- IONETH, DENBIGH, and FLINT. AGRICULTURAL WORKERS. LlARMERS wanting whole or part time Jj workers should -apply to the Employ- ment Exchanges at 12 Castle Square, Car- na,rvon, Lord Street, Wrexham, 30 Church Street Flint, and Station Road, Oolwyn Bay, or the Local Agencies attached to the Ex- changes, where a list of available workers, terms, and conditions can be obtained. D. MAC NICOLL, Agricultural Sub-Commissioner. "Derwas," ABERGlELE. April 11th, 1917. MANCHESTER STOCK E XCH ANG d: NOTICE. MEMBERS OF THIS EXCHANGE ARE NOT ALLOWED TO ADVERTISE FOR BUSINESS PURPOSES, or to issue Circulars to persons other than their own principals. Out slue Brokers or Share Dealers fJld those who advertise are not in any way connected with this Exchange, nor under the control oi the Committee. Commissions charged by Members of tuis Exchange are based on the Rule of the -4 ssoci- ation thai no Member may divine commission with anyone. The Prevention of Corruption Act, 1906, makes the giving or receiving of an undisclosed commission a criminal offence. A List of Members of the Manchester Stock Exchange may be obtained on application to the undersigned. JOHN N. CAIN, Secretary. Committee Rooms, ManchesTer Stock Exeh-Jige. PETFTSG O Is CYMRU. .L University of Wales. THE THIRTY-THIRD MATRICULATION EXAMINATION will commence on MON- DAY, JUNE 25th, 1917. Particulars may be obtained from the Reg strar, University Registry, Ca-thays Park, Cardiff, from whom forms of entry can be obtained. Application for Entry Forms must be made not later than Monday, May 28th. CARNARVONSHIRE EDUCATION COMMITTEE. YSGOL SIR ABERMAW. JL (I Feehgyn a Merehed) Prif&thraw: Edmund D. Jones, M.A. (Lon.; Athrawon Cynorihwya!: John Lloyd, M. A- W. A. BecLdows, &Sc.; W. B. William B.8c. Athrawesan Cynorthwyol: Miss L. M. M Adam, M.A.; Miss Mary Davies, B.A. Yn aghydag Athruwesau profiadol mewi Cogpniaeth a Cherddoriaeth. Teiorau £4 10s Qe. y fiwyddyn. Pob manylioi. oddiwrth y Prifathraw, rteu- R. LLEWELYN OWEN, DOLGELLEY UNION. APPOINTMENT OF NULSE. rp I, GUARDIANiS of the above Union X invite applications for the appointment of a resident nurse at the Poor Law Institu- tion, Dolgelley. Appic-.nts must have a knowledge of Welsh, and must,iJiave had ex- perience of Institutional nursing and midwif- ery. The duties will liicludo the cate of the sick inmates, and generally to assist in tlic Management. Average number of inmates ,about 35. Salary £ 53 per annum with rations, residence, and washing, and allow- ance of £3 per annum for uniform; will be paid after three months' service, for the pur- ,tt i oii Act. pose of the Super-annuation Act. The emolument will be valued at £ 39 per annum. Applications in the Cand'dates' own handwriting, stating age, qualifications, and experience, accompanied by copies of 3 recent testimonials, must be sent to me by not later than Frio.ay 177th inst. R. GUTHRIE JONES, Clerk to the Gua.rdia.ns. Dolgelley, April 14th, 1917. NOTICE. Hugh GRIFFfT!f-'l)ECF-kSET). rna JLL children of the hte William Griffith, named Humphrey Griffith and Margaret Grif- fith, as well as Catherine Grififth—sister of fith, a,; well Cat l i(-i- the deaceased, all relations of the late Hugh Griffith, who died recently at Los Angeles, U.S.A., are requested to communicate with Heron Rogers & Dehn, of BrO,i.d Sanctuary Chambers, S.W.I., when they will learn something to heir advantage. 61-Apl 28 YN EISIEU WELSH Gramophone Records.—150 new titles. Send for special list free.-Criiia & Sons, Ltd., Bangor. 61-May 8 -w-. WALNUT PIANO.—Full compass; well- W known maker. Splendid conûtion. 15 guineas or 8s monthly.—Crane & Sons, Ltd., Bangor, 61-May-8 WANTED—At once, good Slaughterman, I W able to a?Ht?m Rhop.-—Apply: R. Ed- i mund Jones, Butcher, Bangor. 61-Apl 30 WANTED—Errand boy. Must be sharp I and atr?n?. Also, OERce boy.-Apply, Observer Office, Carnarvon. F URNISHED HOUSE wanted for August. I Send full particulars to X.O. Office of this paper. 60-Apl-20 -+- YN EISIAU.—Dynes barchus ganol 00? JL erbyn Ma^i mewn fferm feehan, gwaith ysgafn, cartref cn-surus.—Y'nofyner a K36, Wyntyll, Llangefni. -II YN BISTEU.-YN ddioed, M?n?ger—ma.b JL neu ferch (heb fod mewn rhwymdg- i aethau milwrol) i Gvmdeith?u Co-operative L!a?mg). Ce1siadau i ddod i law, gan nodi y cy&g ar v 17fad o Ebri!! !917, i'r ysgrifen- ydd, Mr. R. J. Roberts, Fron Helilg, Llan- rug. 61-Apl-17 DRESSMAKING.—Dymmoa Mrs. Owen (BodruaU hysbysu ei b<d ivedi symud o No. 2, Newborough Street, i No. 6. Segon- tium Terrace, Up v bwriada ?ario vn mlaen ei busnes fel Dressmaker fel o'r b1ae 60-ApI-24 I>usiies fol fel o'r blaen 60-.Xpl-24 YNEISIEU-Dynes mewn oed i gadw ty JL gweithiwr yn v whd. Lie ysgafn. Ym- ) ofyner am fanylion a E.D.56, Gened! Office, Carnarvon. 56 CRYDD—Yn eisieu ar unwaith, un abl i j wneyd pob math o drwsib. Lte da a í gwaith cj^jn i drlyn sobr. Ymofyner a R. H. I Roberts. Meirion House. Llangollen. YN EISIEU-Gwf a gwraig (f gwr fel JL BaiUS, a'r wraig yn a.Ing i drin Haet.n ¡ ac vmenyn) erbyn Mni nesaf. Ymofvner trwy lythyr & Syr T. E. Roberts, P<:tsybryn. Caernai'fon. 59-tc WANTED.—Largo quantities of new-laid W J'??. Wr?e offers and price required, and quantity y?u hn-'c to r?er. Cash (I*r receipt of Eggs. Hodp?tts :m(? S?Ksbuiy. Gell Street. Sheffield. MANAGERS—Wolsh-speaking men with ?yi. cxperipnc? of Mixxl Trade, over mili- tary agc.-AppIy. stating age, reference, I wages required.—E. B. Jones & Co., Rhyl. 61-May 22 j WANTED—Strong gir!, age 18-22. Able to I W milk a.nd do housework.—Good wages. References required.—-Mrs Roberts, Belgrano, Abergele. 62-Apl. 20

RHAG-DDAKPAR. f Er mor foddhaol a chalonogol yw 'r zz ? I aewydtlioiL o iaes y frvvydr, y iiiae ii. bWYSIg i III goria am y salie yn ei chylan- rwydd. Ar nyn o bryd nid yn Firainc y mae'n perygl rnavvr eithr ar y mor. Nid ydyiu yn credu fod y gtiyn yn meddwl erbyn hyn y gall orclifygu byadinoedd y cyngrheiriaid, ond y mae'n g.,beitliio y gall eu gorchiygu trwy lwgu rrydain a Uirwy atal ein llongau. Ei sudd-lougau yciyw calon ei obaitb; os metha y iliai iiyny metha, popcth, ac y mae gwerin yr Almacn yn sylvveddoli hyny. III wyneb y itaiib hon gallwn ninau sylwedJoli ein perygl, canys os y\v yr Aimaen wedi bwrw ei holl ym- ddiried ar y cynllun hwn galhvn fod yn I sicr ei bod wedi ei bellieitbio hyd eithaf ei gallu a 1 fad yn ag sydd yn galw am yr ystyriaeth ddifrifolaf ar ein rhan ni. Yr ydym yn dywedyd hyn am ein bod, yn un peth, yn ofni nad yw'r wlad yn gyffredinol eto wedi sylweddoli'r perygl. Y mae'n beth anrhaetliol mwy difrifol nag ymosouiaclau ynfyd y Zeppelins, ac I I f lcrl\a d y mae eisots wedi prinhau ein cyflenwad bwyd yn fawr; Gwneir popeth a cllir i gy iadod y perygl gan ein iiynges -ni a Mynges yr America, ond nid yw gwaith llynges ynddo ei bun yn ddigon; y mae'n rliaid wrtJi gymorth yr holl ddi- nasyddion. Dywedir wrtliym gan y rliai sy'n gwybod y bydd newyn yn ein hwynebu cyn y cynhaeaf nesaf os na byddwn yn olalus iawn gyda'r baora.. Hyd y deailwn y mae y rhagolygon am gig yn weddol foddhaol er fod y prisiau yn uchel, ond y mae'r gwenith a'r ceiich yn isel, ac y mae tatws, fel y gwyr pawb, yn hynod o anodd eu cael. Apel- ia'r Cyfarwyddwr Bwyd ar i bawb drwy'r wlad fyw ar bwys yn llai o fara. yn yr wythnu3. Pe gwneid hyny lwsn bawb deuern dros y bwlcli yn ddiogel, cyrhaeddem ddiogelwch y cynhaeaf,, a byddem wedi gorchfygu sudd-longau'r Almaen. Nid ydym yn credu mewn twyllo'r wlad ag addewidion teg. Gwell i ni wyhod y gwir a, pharatoi ar gyfer y gwaethaf THC adeiladu ein gobeithion ar ylbeni sigledig. Y mae'r safle gyda bwyd yn ddifrifol—ond nid yw yn an- obeithiol." Ond os nad arferir cryn lawer o hiinan-aberth, a hyny gan bawb, gall ddyfod yn newy n arnom. Dyna'r gwir.

Y CEKlilG MIJLJLTIK. I Amcan penuf pub gwiad wrth iyned i ryiei sxcriiau houdweh; gwahan- iaetha syniadau am y belerau; ond geiiir j Cjmeryd yn gamataol fod gwfadwemwyr y riiyiela, yii gwylio'n o.aius o'r tieuhreu am gyiie i seiydlu lieddwch—ar delerau a io'n foddhaol i'w hoc a r liwy. Os darilenwn gofiantau gwyr a gymerodd ran amiwg mewn cyf- arwyddo rhyfelolxid gwelwn eu bod yn cadw'r amcan hwn mewn gDhvg o hyd, f a bod rhyw fath o draiodaethau an- swyddogul yn myned ymlaen yn bar- haus. Nid allwn ddywedyd sut y mae pethau yn y rliyfel hwn ond y mae rliai pethau yn digwyJd yn awr ac eilwaith a ymddengys i ni yn debyg i gerig milltir ar y ffordd tua. heddwch. Y mae'r chwyldroad yn Rwsia. a' dyfodiad yr America i'r rhYlcl wedi bod yn ysbrydiaeth i ba wb ohonolll oedd yn awyddus i'r rhyfel hwn fod yn rhyfel gwirioneddol o blaid gwerin a heddwch j parhaol. Teimlem yn falch o ymunia.d. y Talaethau am y credem y byddai i j hyny fyrhau'r tywallt gwaed ofnadwy j presenol ac y byddai hefyd yn gymorth j i sefydlu heddwch parhabl ar ol y rhyfel. 1 Y mae dau beth wedi digwydd sydd yn I sicr o dueddu at y pethau hyn. Dy- wed odd Arlywydd y Talaethau nad oedd yr America yn ymladd am unrhyw dir- j icgaeth, ac yn awr y mae Llywodraeth Rwsia hefyd wedi cyhoeddi mynegiad kbyg. "Nid yw liwsia rydd, ebe'r hysbysiad hwn, "yn amcanu at oruweh- reoli cenhedlcedd ereill, nac at gymeryd eu tirkgaeth gcnedlaethol oddiamynt, nac ychwaith at feddianu, trwy orthrech, unrhyw diriogaeth dramor." Ychydig wythnosau'n ol, yn y golofn hon, dywedasom y byddai agwedd y Rwsia newydd tuag at gwestiwn Caer- cystenyn yn oll-bwysig. Amcan mawr yr Ymherodraetb oedd meddianu'r ddinas hono a sefydlu awdurdod unben- aethol y Roma,noff yn un o safleoedd cadarnaf Ewrob. Gwyddid na, chytun- ai'r Almaen nag Awstria byth i hyny, ac na fynai tejanasoedd y Balkans mo I hyny ychwaith os gellid ei atal. Yr i oedd llawer yn y wlad hon hefyd yn teimlo yn anesmwyth iawn wrth feddwl ) y gallai y byddal'n rhaid i ni Jjarhairr rliyfel er mwyn galluogi Rwsia i fedd- j ianu Caercystenyn. Gallai y rhyfel be.rhau am flynyddoedd oyn y cyrhaeddid yr amcan hwmv. Ond nid yw datgan- iad v Iilywodraeth newydd yn son dim I am Gaercystenvn nm v "cytundeb" r dvwedid oedd yn bul rhwng y cyng- mai dyna fyddai gwobr Rwsia. J Y map hvn vn golouo llnwer ar v llwybr. j Y mne y t^lerau heddweh eisoes vn fater j digon cymhlelli ae anodd 1wh fod genym 1 undiyw ymmymindnn f,.1 hyn i wneud j y d'y-'wc'i yn fwy dry^lyd.. j

MESUR Yil YD. I Y mae'r Uywodraeih yn bwriada dyfod a Mesur ymlaen sydd o gryn bwys i fi'ermwyr ac i'r lxoll wlad. Darpara ar gyfer talu bonus i ffermwyr ar bris y gwenith a'r cdrch am y eliwe' blynedd llcsaf; isafnod o gyHog i weisiou ffennwyr, a rbyw faili o aialfa ar godiad mewn rlienli. iSylf.ienwyd y mesur i rrt,,?wil I-Ilc-ri'tl. S%flj.?e?l%3-d Y nIGSL]r I dan lywyddiaeth Ar?wydd Selborne, yn edrych pa beth a ellid ei wneud i gyn- yreiiu mwy o f,wyd yn y wlad hon. Yr ydym wedi darllen yr adroddiad liwnw yn fanwl ac nid allwn lai na theimlo mai adroddiad yn gofalu fiiwv am fudd- ianau'r meislr tir nnfj am eiddo'r ffarm- wi- ydyw. Br engraifft, v mae'r pwyll- I gor, ag eifchrio Syr Matthew Wallace, j llywydd Cymdeithas Amaethyddol Ys- I gotland, yn gwrthcd argymhell sefydlu Hys i reoli rhenti, ond yn gofyn i'r treth- dalwyr helpu'r ffarmwr trwy 9iCrlIUU! iddo bris neilltuol am ei yd. Ond heo drefnijnt pendant i sefydlu rhenti tuedd I y cynllun hwn fyddai i'r avian a. roddir L, r fLrmwr gan y trethdalwyr fyned yn y pen daw i bocedi'r meisti'i tir. Nid yw'r Mesur ychwaith yn fodd- haol. Ynglyn a gwenith ei gynygiad ydyw gosod yr isafnod bris yn 60s. yn 1917, 5os. yn 1918-19, a 45s. yn 1920- 21-22. Os bydd pns y farchnad yn is, gwertha'r ffarmwr ei wenith am y pris hwnw, a thai y'Llywodraeth y gwahan- iaeth iddo rhwng pris y farchnad a'r pris I gosodedig. Y'Vrtti gwrs, y mac hyn i'w ddywedyd o'i biaid; fe all ddenu ffermwyr i droi mwy o dir a phori llai. Odd ymddengys i ni y gail arwain i ddiilyndollaeth helyd, canys pe byddai pns y farchnad yn liawer iawn is na piiris gosodedig y Llywodraeth, bydd.i'n demtasiwn i'r Llywodraeth ddyfod allan o'r draul a'r anhawster trwy roddi toll ar ydau tramor ac felly, trwy foddion celfydd- ydol, godi pris y bara yn barhaol. Ond nid ymddengys ni fod y Mesur fel y mae yn myned i belpu liawer ar y ffermwyr ar hyn o bryd. Sylwer iiial isafnod uchaf am eleni. Gwyr pcb ffarmwr fo(i pris y gwenith yn awr yn liawer uwch na hyny, ac felly nad yw y Mesur yn gwneud dim i gyrhaedd ei amcan proffesedig, sef eynyddu tyf- iant yd yn ystod v rhyfel. Nid yw pris y gwenith yn debv^ o ddisgyn i 60s. yn ystod y rhyfel. Y mae'n ffaith ddifrifol fod llai o dir yn cael ei droi heddyw, yn awr ein hangen, na chyn v rhyfel, ond nid ar hris yr yd v mae'r bni am hyny. Y mae'r ffermwyr yn methu troi am nad oes gruiddynt ddynion at y gwaith. Y mae'n rhaid gofalu am hyny, onide nid all unrhyw fesnr ein helpu.

o Inn I ODYDI). SYLWADAU SYLVVEDYDD. Deallaf fod Arglwvdd Leigh wedi cyhoeddi damcaniaeth arswydus iawn. l'riodola ef y tywydd erchyll a gawn yn awr i wneuthuriad Camlas Panama! Nid wyf yn sicr fy mod yn gwybod pwy yw Arglwydd Leigh, ond p'run bynag. a phv/y bynng-y. mae ei honiad yn un a ddvlai beri dvchryn i bawb. Ei ddam- caniaeth ydyw fod agor y CJamlas trwy Pan- ama wedi newid cwrs y "Ctilf Stream," a gwyr pawb fod hinsawdd evmharol gynes yr ynvsoedd Prydeinig yn cael ei briodoli i'r ■"Gulf Stream." Oni 'hu'1saj am v "C:ulf Stream." medd rhni gwyddonwvr. buns-ii hin- sawdd v wlad hon yr un peth a hinsawdd Lab- rador. Pe buasai rhyw sail i ddamcaniaeth Ar- glwydd Leigh ni buasai'r wlad yma yn lie i fyw ynddi. Buasai'n rhaid i bawb ohonom naill ai symud i ryw wind gynhesnch neu fyned yn fintai fawr i lenwi camlas Panama, a cjieisio persw^dio'r "Gulf 'Stream" i droi yn ei hoi. Yn ffodus, y m-ie gwyddonwyr yn taeru narl oes ~aM o gwbl i'r dybiaeth. "Nid yw'r¡Z:lIrilas. meddant. yn debvsj o effeithio o gwbl ar y "Gulf Stream," ac a rhai cyn belled a dywedyd fod gnrmnd o bwys o lawer wedi ei osod ar v llif rhyfedd hwnnw yn )' ni(I fVm rhin fy hnn. v mae'n dda gelly? ddeall na raid i ni fyned i rvfel a'r America er mwyn j eigorfndi i gau'r gamla« a dychwel yr haf yn ol i Brvdain. Ond nid wvf am ollwng fy ngafnel ar v "Gnlf Stream"; y mae honno, fel deddf atdvui^d. yn un o'r pethau y dylai dyn gredu ynddynt. Yng Nejhaernarfon, ychydig flynyddoedd yn ol. cyhoedowyd llvfr brnfi-nen i geisio opal V ritli beth mewn bod & dfddf atdvniad. Ni rhvmerodd neb rhyw lawer o svhv o'r llvfr. ond dvwedodd un papur Toriaidd n^d nprlrl dim vn ddiocrel dan lyw- odraeth Ryddfrvd'g! Nid wyf yn gwybod beth vw barn awdur v llvfr hwnnw ar ddar- g:mfvddiad Newton erbvn hyn. ond y mae'n eithaf tebyg ei bod wedi newid. e i, tll i f teby,, ei bod wedi new I d Y mae cryn lawer o ddyfalu pwy fydd olyn- vdd y diweddar Syr J hn Roberts fel clerc Cyn(or Sir Gaernarfon. Clywais enwi am- ryw, ond nid wyf yn gwTvbod a oes un ohon- ynt yn meddwl am y swydd, felly byddai yn well i ni beidio eu henwi. Y mae un petn chNvitilig iawn ynglyn â.'r swydd, sef mai yn llaw Pwyllgor yr iHeddlu, ac nid yn Haw Cyngor y Sir ei hun y mae'r penodiad. Yn ol y gyfundrefn sydd mown grym yn Sir Gaernarfon. math o ddirpnvy- Glerc Heddweh ydyw clerc y < yngor Sir yn fPurfiol, er fod ei gyflog gryn lawer yn uwch nag eiddo'r Clerc Heddweh, ac er nad oes gan y diweddaf. hyd y gwn, ddim awdurdod ar ei "ddirprwy." Gwnaed y trefniant pan ym- ddiswvddodd v diweddar Mr. J. Bod,vel Ro- berts—vr hwn oedd yn gefnder i'r Barnwr Bryn Roberts. ¡- Pe gofvnasid i mi yr wythnos or blaen a oedd bardd yn fyw yng Nghymru heddyw a fu'n "cvmeryd rhan mewn cwrdd beirdd gyda Talhaiarn, ac a fu'n gyd-fuddugol a Th rubor Mai, buaswn yn tueddu i ateb nad oedd. Gwn vn amtxenach erbyn hyn. iMae un. ac y mae el ^dgofion am y cvfnod hwnnw yn hanes llenvddof Cvmru,—cvfnod sy'n ymddangoa ymhell iawn vn ol eibyn hyn—yn hynod ddvddorol. Efallai v cellir ei berswadio i'w hysg^rifennu rhvw dd'wrn d. Y mae'n ddi- "¡HI Pn,;ih1 mni efe vw'r olaf o'r evlch. h » Fel pawb arnll—ond v gelyn—yr wyf yn llawenbnn vm mrwvdr fawr Nyr-,tg, otid :1\' yr un prvd nid nHaf hi na meddwl am v trist- wch du a ddaw i ami i gartref o'i herwydd. A ias o ofn drwy filnedd o ^alonau mewn car- 're*i t/iw.d yn v wlad hon pan grlvwir am frwvdr fnwr. a nba hpth byin^ fo'r ffvwyfh gwlpidvddnl a mi'w-ol v mae ffrwythau el-eii, chwerw iawn yn dilvn. Fellv v hu gvd» liyv vdi) G vvi ni rhwvmnodd cvnnifer o Otj- ledd f'vmru er adec vr ymladd vo n:1Hipnh. Torwvd i flaguryn gobeithiol ar d eddau Philistia. •» Y mrlP'n rhaid i mi ofvn unwaith fio i ddarllenwvr y 'T.pn^dl" roddi "rC1)ynt am v papnr. onide bvdd yn am'Oolbl lddYlt ei fa el. Gnl'ent rolli nrcheb am fis yn Ulltg os dvmunant. Yr wvf yn hvderu y rhvdd v darllonwvr en cefnoijaeth ir pa pur yn y dvddinu anodd hyn nnll y mae dwvn panur -,i n gryti (),,c l i(", t (,or- newvdd y'mlaen o sr^bl vn gryn o'ciest. (or- fodir ni. vn uroea iawn i n hewyllvs i leihau i-n-i,r,f, v ('Yl -no! GaHaf sicr- hau ein d <rHenwyr v ^ant wedyn gnewyryn nob newvdd, rli,(Ifi;, y digwyddiadau di- weddiraf vn Uawn. Yr ydym yn ymyI peth- an mwr. a bvdd rhyw ddatblygiad newydd I 0 wvthnos i wythnos. • AwTi'Vinodd rhywun i mi'y dydd o'r blaen, mai dy'ddoro1 fna-ai cael adolvgindau ar gylch- gronan vn v "Genedl." Wel. ceir hwynt cyn no hir, ynehvdag adolygiadau go- falus nr 'vfrnu. a stori gynhvrfus, ond y iTiae'n aros hvd oni cheir mwy o le yn y pnnnr. nil adolygind-Mt yn v "Genedl" rai vii v C blvnvddop'ld yn r>l. ac vr oeddvnt yn dr:1 der- ydyw eu cychwyn eto pan ddelo'r hyd i dretn Y mae un o'r papurau Eglwysig yn llawen- ychu yn v mai yn Abbey Bath, gyda gwasameth corawl. y priodwyd mab hynaf y Prif Weinidog. Clvwais ereill yn rhyfeddu nr buasai wedi priodi mewn capel Yrnnnll- tunl, on¡] .].Fd dvwedvd mai i gapel v Bed- yddwyr yn'Bath yr aeth Mr. Llovd Geotge ddydd Snl. Nid yw'r papur Eglwysig yn sor. am hynny. Gofynwyd i mi y dydd o'r blaen ar ba linellau yr ymleddid yr etholiad nesaf yng ghymru,-a bwrw bod y rhyfel trosodd? Nid oes ond uu ateb i fod. Saif Rhyddfryd- wyr egwyddorol lie y safent cynt. Pleid- iant fasmch rydd, datgysylltiad, ymreolaeth, a diwygiad mawr a thrwyadl yn neddfau'r tir. Gwrthwynebant ddiffyndollaeth â'u holl egni.. Pwy fydd ar yr ochr ax-,til? Gellir cymeryd yn ganiataol mai yr un fydd y Toriaid, pal enw bynag fydd arnynt. Y maent wedi aros yr un ar hyd y rhyfel a thrwy yr hyn a elwir, yn "heddweh" rhwng y pleidiau. Eu syniad hwy am heddweh ydyw rhoddi eu bwriadau eu hunain mewn gweithrcdiad a hod yr "hedd- weh" yn ihwymo Rhyddfrydwyr i beidio gwneud na dweyd dim. Ond thai hi ddim. SYLWEDYDD. j

LLYS APEL MEIRION. I DAU eistbuimad. I Cyahaliwyd dau eistedciiad o'r uohod yr wythnos ddnveddaf, un yn Nolgellau, dyd(t Mawrth, a r Hall dydd Gwener yn Mlaenaa b'i'estinios. DVnD MAWRTH. Cadeirydd, 'Mr. William Owen, U.H. ApelioJd Mr Jones, Tynddol, Llanymawdd- wy> am rydd had pellach, i'w fab, Thomas Jones (21). Gwrt'iodwyd.—Caniatawyd hyd Medi 8ted i L). J. Hughes, uesail, Diixaa Mawddwy hefyd i Evan Morgan (22), bug- ail a wagenwr, Gwainion Mallwyd.—^Apei- iodld y Cyairyohiojydd Milwrol (iielit. Va- Vle.) yn erbyn rhydid'had amodol ga-niatawyd J. Rd. Joaies (18), Llwyiiigrug, Dinas Mawdd- wy. Tymwyd ei dystysgrif yn ol ar y dealt- twriaeth fod un i'w i-otldi yn ei le.—Caniata- wyd apel y Oynrychiolydd Milwrol yn achos Evan Thomas Jones (18), wagenwr, Quarry Cottages, LHnas Mawddwy hefyd yn erbyn apel Evan Edward Jones (18), y F3.cheU. Dinas. Apeliodd y Cynrychiolydd Milwrol yn erbyn rhyddhad hyd Eurill 30, a ganiata- wyd i Robert Kvans (26), Brook Terraae, Dinas, teiliwr wrth ei alwediga.eh. Rhodd- wyd rhyddhad hyd Mehetin #0.—RhoddwydE hyd Medi 8fed i W. Evan Edwards (21), ceff- ylwr, Gwergeno, Bala.—Gwrthodwyd apet Rohert Prioo Rowlands (29),. wagenwr, Fron Ucha, Pare, Bala, am ryddhad pellach, ond nid i'w alw hyd nes ceir un yn ei le. Apeliodd Mr. R. Edwards, isiedydd-. Llanuwchllyn, am ryddhad i'w wasanaethydd W. Edward .Jones (23), Arran View. Gwrth- wynebai y Cynrychiolydd Milwrol. Caniata- wyd apel y swyddog. Hysbyswyd fod Humphrey Jones, Porking- ton Terracje, Abermaw, wedi cael gwaith yn Swyddfa y Cytigor Sir, a chaniatawyd rhydd- had amodol.—Caniatawyd apel y Cynrychiol- ydd Milwrol yn erbyn apel Mr. W. E. Mor- ris, Cambrian House, iJanuwnhryn am ei fab oedd yn bobydd, Thos. Emlyn Morris (l.Q). Yr oedd un mab iddo wedi ei hdd.- Caniatawyd hyd Mai 17 i John M. Morgan, pobvdd a masnachydd (27) Manchester Houstf, Rata.—Eh odd yd hyd Modi 8fed i W. Ellis Roberts (20), ekityl-lvr, Mae^carnedl Isa. Gwyddelwfm hefyd i Evan R. Lloyd (25), masnachydd pysgod High Street. Abermaw, hyd Mehetin 30 i H. Humphrey Roberts (29), Tiawn Cottage. Dolgellau.—Apeliodd Austin Davies* (34). masnachydd esgidiait, Bala, am ryddhad pellach. Dywedai ei fod yn foddlon i ymgymeryd a rhyw fath o wjisanaeth cen- edl,-)ethol. Dywedai y Cynrychiolydd Milwr- ol fod gwraig yr apelydd yn cario v fasnadi ymlaen Tvda.'i diwf-dd'ar dad cyn iddi lvriodi, ago y gallai eto gario ymlaen y fasnach. Gwrthodwyd. DYDD GWMEB. ,J Cynhaliwyd y llys uchod ddydd Gwener di- \ed<lf. yo Y'" AdeihHlan :in?l, man I S- tinio- I)ry(i yi- oM(i tli-,i 3Vj (, aciio lo,i gwrando. Y cadeirydd ydoed-il Mr. William ()weii, L.H., Plasweouydd, ac yr oerld nifer o'r aelodau yn bresenol. V Cyn-yhi lvdd ilwrol yc!ordd Lieut. Lew is Davies, S' op y (iloch, Blaeriau Ffestiniog. Yr oedd y rhan fwvaf o'r achosiou a ddaet,h y.n mh"! wedi cael eu cadaruliau gan y Trib -iilys lleol, fel yn anhebgnrol i'w gwahanol galwedigaethau, ond yr oedd y -Cynrychiolydd Milwr-d yn apelio yn erbyn dvfarniauau y llys Heal. viwnaeth Jobn Lloyd, Tynymaea,, Hat-teckt,, gais am ryddJiud ychwanegol ar rati ei fan, J James Lloyd, biigail, achos yr hwn oedfl • r<h a ei obirio Pr • I1 iad meddygol. — Dim rhyddhud.—C .i? Lewis 'lliams, 11 anech, jiatier. 19 oed. achos yr hwn oedd wedi pi ohirio er mwyn myned' o dan archwiliad meddygol. ac a ddaeth a'!an wed: pasio vn Class C 2. Rhyddhad hydi Medi 8.— Apeliai ei feistr dros Wm A. Wi!- lia^is. Abermaw, cigydd. wedi bod o dan archwiliad meddy' srol v 3edd walth, ac wedi pv-sl., yn Class A. Dim rhyddhad. John Milton (3C>). gwr priod. yn gwei'thio me. n gwaith -i)a,id Williams, saer xnaeti, Llanhedr (25), yn ngwasan.ieth ei dad, Edward Wi'l-'a.ms. Yr nfdd ei bedwar brawd arall vn y fvddin. Khvddhad hyd (HorfTenaf 31. Ymddangho-sa.i William Jones dros ei fab. E^mrys Joiit's, (.onvon (18). Caniat 'u cais v Cynrychiolydd Milwrol. 'ltd.langliosai Mr. (hitlirie Jones Thos. Mughes. Trawsfynydd y" hwn oedd y'n eadw cerbvdau tuodur. vri r priod gyda. 4 o blant. Dywedai mai efe oedd -,erali- enoj y busnes i gyd. ac y byddii- vn golled arianrv) pe I)ae yri grtrft)d niyiie(i.-I'lv ail- arolrv^ilio gan y Centra I Medical Board, ac hefvd nid yùyw j'w alw hyd (10"p11 30.— W;l!iam Edwards. • Britannia Hmse. Penrhyn. groeer (19) oed. Efe oedd yr unit; un ndref fam wedctv, ac yr r-edd gand !n '-edwar brawd yn y fvddin, nn ohoimit wedi ei ladd. °-«nriel Jones. Penrhyn, fitter—Phyddhatf hvd Medi (S.—Ynidd^nuhosai "Mr. .Tones- Morris dros El ias Wilfiams. Penrhyn. Inbr- wr Yf- 0(,firl il:iiicld,) bedwar brawd yn v fvd4in a'i fam yn weddw.—Rhyddhad hyd Nfedi S.Eto ymddanghosai Mr. (]ms Moses Ed. Jones, cigydd, Penrhyn. ece, yr unig un adref gyda'i fam weddw p i'w alw am wyth_niw I'uod ar In..vnn—;i(. ddan-rhosai Mr. Morris dros Owen. Nod^fa. Trawsfynydd. PnfaUiraw Ysgol* Bronaber. Rhyddhad hyd '7el; § Ym- ddanThosai ill. Key. perche.ii 'g el-ware' 'spttg V Penrhyn, dros bump o'j weithwyr n'-e'Mii oedran milwrol. Cadar.nhawyd cax y cyn- ryobio^Vdd milwrol.—Cais Dr. Evans dros ei was Richard Roberts. Dispenser a gyriedvdd modur. \r yn foddlawn iddo fvued os buasai cvnr.vliicilydd milwml vn oralbi hynv ond iddynt. Cfael un oyniwys a phriodol.—RoheH Parry. ■■ Ha.rh.cb. dros yr h<vn V" vmddang- r hoed yfc ( jutJirie Jones. V v oedd ]IV(] Mer-li 8.— W", J. Williams. Penrhyn, cariwr. Nid !-Ilfl rr)d efe fel cariwr yti y Pen^tivn NI(t ydvw i'w alw i fyny am ifs.- Cns perchrmog v ei Moses Roberts. cai< y 11, n(>rcl. wPflj ei fffidarnhau gan y Tribunlys 11e,,1 pyda amodol.—I'w roi a* v tion Parry, festt_m^ oT. rock- man yr hwn yr oedd y Tnhnma1 He *1 v.-edi gorpbrrnvn iddo fyned f'd s'di^tio-fr t-wll (r'—('adarni'ia" gwaith y fVnrvehio'vddt >fnwrol. Mr. Tlmf. Wil)iu,ns. il 0 Fr, ,p efe yr 11nil1 inn vn y p"i_vddfa. —edd wedi cae! ei gndarnhau i arcs gan v Trib'inlvs lkw>?.—-Pw roddi a" v "snbsti- t"f;,n ,list." n--i^th Goodman, butcher. Powydd tret., c, Ffestiiniogr, Caniatan C" v Clll- rvehir.lydd Milwrol, nnd r.id vdvw «'w aHv i fv-v "m fis. -Rt. Husrhes Jones t.1j\1' HI. ??"?!T?)' Efo ondd vn cadw v b'lsnr-s ei I hon. ac yr oedd ei fam"yn we''d-. Y-dd  Prawd yn v fvddin.—TV'vddhad i hvd Medi 8,Dri..John "W;riams. l-brwr, o'r J Liln wedi pasio yn Class G n'rl;0d ..t apol v Ovnrychiolydd Milwrol.—rvrvr-m -Tones :iKri<rr! yr ninig un adref o-y^n' rh:, yr hwn QVr1(l vn waeY. un brawd vn v fvddin, ac oi rrlwyfo. --Caniatan cais v C^mryhiol- yd'7 Ati1 wrol. TV.. Evans (22). yr hwn oedd viiq rinrTv^s- i an"eth Ya.le and Ct). \r oedd e' vn w-ao' p"* ■amsr,i'. ao felly v cwV vi di'-vnu arr >.—Canialau Ciiis y Cynrychiolydd Mil- w ro!